2

book

e

ścieżka

kariery

specjalista ds. marketingu

Specjalista ds. marketingu – jak wynika z badań – to
jeden z bardziej pożądanych i popularnych na rynku
pracy zawodów. Ma wyższe wykształcenie, zna przyna-
jmniej jeden język obcy, jest kreatywny. Planuje i reali-
zuje działania marketingowe w swojej firmie. Jeśli jest
ambitny i chętny do podnoszenia swoich kwalfikacji,
może zrobić karierę w swojej branży.

CZYM JEST MARKETING?

Marketing (z ang. market – rynek) ma wiele definicji.

Według Philipa Kotlera, amerykańskiego ekonomisty
i autorytetu w dziedzinie marketingu, pojęcie to
oznacza „proces społeczny i zarządczy, dzięki które-
mu konkretne osoby i grupy otrzymują to, czego
potrzebują i pragną osiągnąć, poprzez tworzenie,
oferowanie i wymianę posiadających wartości produk-
tów”.

Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu, zrzeszające
specjalistów tej dziedziny, określa marketing jako:
„proces planowania i wdrażania koncepcji obejmującej
wycenę, promocję i dystrybucję idei, dóbr lub usług,
w celu stworzenia transakcji wymiany, które zaspokoją
cele indywidualne oraz organizacyjne”.

Z kolei Jay Abraham, amerykański ekspert w tej
dziedzinie wskazał trzy metody zwiększania zysku
firmy: zdobycie nowych klientów, sprawienie by więcej
i częściej kupowali. Według niego tylko suma tych
trzech działań marketingowych może przyczynić się
znaczącego tempa rozwoju firmy.

Model amerykański vs. polski

W Polsce mamy do czynienia z marketingiem sto-
sunkowo krótko – mianowicie od 1989 roku. Dopiero po
1989 roku, na fali przemian polityczno-gospodarczo-
społecznych, dotarło do nas, co znaczy to hasło
„marketing”. Wcześniej, w zniewolonej przez władzę
komunistyczną PRL, ten termin był nam całkowicie
obcy. Dziś nadal pamiętamy jak żyliśmy w poprzednim
ustroju, czego efektem jest to, że pojmujemy marke-
ting inaczej niż rozumieją go Amerykanie. Oni widzą

w nim przede wszystkim nastawienie na potrzeby
klienta i zaspokajanie ich. My patrzymy na marke-
ting głównie przez pryzmat działu zajmującego się
sprzedażą. Polskie firmy podchodzą do klienta bardziej
na dystans, patrząc z perspektywy minionej epoki.
Wiele z nich myśli o zdobywaniu klienta, ale to myślenie
nie jest długofalowe – firmy nie wiedzą jak zatrzymać
i zadbać o klienta w dłuższym okresie.

Takie podejście do klienta ma umocowanie w powo-
jennej historii Polski. Wciąż pamiętamy jak witryny
sklepowe świeciły pustkami, a ludzie stojący w kolej-
kach bili się o kawałek mięsa spod lady. Z półek znikało
wszystko bez względu na to, czy właściciel reklamował
swój produkt czy nie.

CZYM ZAJMUJE SIĘ

SPECJALISTA DS.

MARKETINGU?

Głównymi zadaniami specjalisty ds. marketingu są:

Spektrum obowiązków specjalisty ds. marketingu jest
bardzo szerokie i uzależnione od zajmowanego stano-

• wdrażanie i opracowanie strategii marketingowej

danej firmy,

• opracowanie i prowadzenie kampanii media-

lnych, a więc najogólniej rzecz biorąc kreowanie
wizerunku firmy oraz jej produktów,

• opracowywanie materiałów reklamowych oraz

przygotowywanie akcji promocyjnych,

• wspieranie działu sprzedaży,

• ocena szans rynkowych związanych ze sprzedażą

towarów lub usług,

• współpraca z agencjami reklamowymi czy doma-

mi mediowymi w zakresie tworzenia nowych
materiałów promocyjnych, ale także analiza
działań marketingowych prowadzonych przez
konkurencję.

3

book

e

ścieżka

kariery

specjalista ds. marketingu

wiska. Początkujący specjaliści zaczynają od tworze-
nia materiałów promocyjnych czy baz zawierających
dane klientów. Dopiero z czasem, gdy zajmują bardziej
odpowiedzialne stanowiska – menadżerskie lub dyrek-
torskie – zakres ich obowiązków stopniowo zwiększa
się. Zajmują się już nie tylko opracowywaniem
kampanii, ale podejmują ważne decyzje związane
z wdrażaniem konkretnych pomysłów na promocję
firmy.

Wymogiem stawianym kandydatom na specjalistów
ds. marketingu jest przede wszystkim doświadczenie
na podobnym stanowisku. Ważne są także predyspozy-
cje do wykonywania tego zawodu i cechy charakteru.

Jakie cechy charakteru i umiejętności powinien
posiadać skuteczny specjalista ds. marketingu?

Specyfiką tego zawodu jest, że wymaga częstych kon-
taktów z klientami, partnerami handlowymi, dlate-
go od specjalisty tej dziedziny wymaga się łatwości
w nawiązywaniu relacji interpersonalnych i otwartości.
Jeśli myślisz o ciepłej „posadce” za biurkiem, to
z pewnością nie jest to praca dla ciebie. Wymaga
bowiem zaangażowania, podejmowania nowych
wyzwań, ciągłego doszkalania się. To praca z ludźmi,
często w biegu i na wysokich obrotach. Wypa-lenie
zawodowe raczej nam więc nie grozi, ponieważ spec-
jalista musi łączyć w sobie kilka zawodów – stratega,
handlowca, specjalisty do spraw reklamy, redaktora,
analityka, a bywa, że i psychologa. Oczekiwania i
potrzeby klienta są dla niego priorytetem – te z kolei
musi umieć „przełożyć” na język skutecznej kampanii

marketingowej.

Komputer i języki to podstawa

Ponadto liczy się sprawność w obsłudze komputera.
Wiedza jednak nie powinna zawężać się do znajomości
arkuszy kalkulacyjnych, czy obsługi po-czty, ale również
obsługi baz danych, programów do tworzenia prezen-
tacji a także bezwzrokowe pisanie na klawiaturze.

Oprócz tego należy znać języki obce. Jak się oka-
zuje język angielski, nawet na poziomie Certificate in
Advanced English, bywa już nie wystarczający – praco-
dawcy oczekują znajomości drugiego języka na pozio-
mie komunikatywnym. Na ogół tym drugim językiem
jest niemiecki, są jednak firmy, które wymagają
znajomości bardziej egzotycznych języków – np.
japońskiego czy szwedzkiego.

EDUKACJA – JAKĄ SZKOŁĘ

KOŃCZY SPECJALISTA?

Choć w przypadku specjalisty ds. wizerunku jest
dokładnie tak, jak z innymi zawodami – nie zawsze ma
wykształcenie w tym kierunku, to wybór szkoły nie jest
bez znaczenia. Odpowiedni profil pomaga bowiem
często w odnalezieniu się na tym stanowisku, pozna-
niu filarów i tajników przyszłego zawodu. Jaka zatem
szkoła byłaby odpowiednia? Z pewnością studenci
renomowanych uczelni mają największe szanse na
zdobycie pracy w wymarzonym zawodzie, jednak i tu
nie ma reguły. Powstaje coraz więcej prywatnych szkół,
które otwierają kierunki kształcące przyszłych mar-
ketingowców.

Ogromna liczba absolwentów wykształconych przez
prywatne szkoły pokazały, że łatwość w dostaniu się
na studia i skończenia ich odbiła się na renomie tego
zawodu. Wiele prywatnych uczelni wypuściło bowiem
w świat osoby, które nie mają odpowiedniego przy-
gotowania merytorycznego do nabytego zawodu.

• kreatywność,

• konsekwencja w dążeniu do celu,

• umiejętność analitycznego myślenia,

• komunikatywność,

• odporność na stres,

• doskonała organizacji pracy.

4

book

e

ścieżka

kariery

specjalista ds. marketingu

Jak jednak podają: Paweł Hebda i Jerzy Madejski
w książce “Zawód z pasją”, kadra dydaktyczna w zakre-
sie zarządzania poprawiła w ostatnim czasie ofertę.
Wiele szkół uzyskało zgodę na stworzenie studiów
doktorskich. Uczelnie wzbogacił y też swoje szeregi
o lepszych specjalistów i nowocześniejsze metody
nauczania – m.in. na grach strategicznych.

Jak się dostać na marketing i zarządzanie?

Trzeba przyznać, że kierunek marketing i zarządzanie
jest oferowany w większości polskich uczelni, nawet
tych typowo humanistycznych. I jeśli nawet dana
uczelnia nie ma w swoim programie takiego kierunku,
to prowadzi zajęcia na ten temat w postaci wykładów,
zajęć monograficznych czy seminariów.

Jak dostać się na ten kierunek? To zależy od placówki
– w państwowych obowiązują egzaminy zarówno na
dzienne, jak i wieczorowe studia. I tak na przykład na
Uniwersytecie Warszawskim należy zdać egzamin pise-
mny w formie testu z matematyki, geografii lub historii
i języka obcego.

Trochę inne zasady obowiązują na Politechnice
Wrocławskiej – tu liczy się przede wszystkim konkurs
świadectw: matematyka, fizyka, średnia arytmety-
czna z j. polskiego i j. obcego. Na życzenie kandydata
(chcącego poprawić oceny uzyskane na świadectwie
dojrzałości) jest egzamin z matematyki, fizyki lub języka
obcego. Dla odmiany w większości prywatnych szkół
nie ma wymogu zdawania egzaminu. Wystarczy odbyć
rozmowę kwalifikacyjną, wpłacić wpisowe oraz czesne.
W praktyce jednak to studenci państwowych uczelni
mają większe szanse zdobyć pracę w prestiżowych fir-
mach.

Dziedziny wiedzy

W toku studiów poznają przedmioty z różnych obsza-
rów:

Student nie ma ściśle określonego profilu, zatem los
leży w jego rękach – wszystko zależy od tego do jakiej
firmy trafi i zdobędzie pierwsze szlify i doświadczenie.

Oprócz tradycyjnego toku kształcenia się w zakresie
marketingu, a więc studiów licencjackich i magister-
skich, istnieje też możliwość szlifowania zdobytych
wcześniej umiejętności na studiach podyplomowych
na uczelniach państwowych i prywatnych.

Wybór kierunków poświęconych marketingowi jest
bardzo szeroki:

W odróżnieniu od studiów licencjackich i magister-
skich, o dostaniu się na studia podyplomowe decy-
duje kolejność zgłoszeń i wpłat. Wystarczy jedynie
złożyć podanie, odpis dyplomu ukończenia studiów
wyższych, kwestionariusz, zdjęcia oraz ksero dowodu
osobistego.

• związane z ekonomią – w tym m.in. finanse,

rachunkowość, zarządzanie przedsiębiorstwem,
zarządzanie zasobami ludzkimi, komunikacja
w biznesie, a także

• z marketingiem – w tym m.in. zajęcia z zakresu

analizy rynku i konkurencji, techniki badań mar-
ketingowych rynku, negocjacji.

• zagadnienia dotyczące psychologii, socjologii

czy etyki.

• Zarządzanie i marketing (np. w Akademii L.

Koźmińskiego; czas trwania 2 semestry; koszt
3300 zł/semestr),

• Marketing internetowy (np. na SGH; czas

trwania 2 semestry; koszt 3900 zł/semestr),

• Marketing kultury (np. w Instytucie Stosunków

Międzynarodowych UW; czas trwania - 2 se-
mestry, koszt: 2500 zł/semestr).

5

book

e

ścieżka

kariery

specjalista ds. marketingu

A dla tych, którzy już mają doświadczenie…

Dla osób, które już pracują w zawodzie specjalisty ds.
marketingu, przeznaczone są z kolei warsztaty i semi-
naria tematyczne (ok. 1-2 tys.), a także kilkumiesięczne
kursy (ok. 2-3 tys./semestr) organizowane przez pry-
watne firmy.

Dużą popularnością w ostatnim czasie cieszą się
zwłaszcza szkolenia z zakresu e-marketingu dla osób
odpowiedzialnych za komunikację z klientem i za kre-
owanie wizerunku marki. Podczas takich zajęć nauczy-
my się, jak skutecznie promować markę w Internecie,
np. w serwisach społecznościowych i na blogach.

Najbliższy X Kongres E-marketingu odbędzie się 8-9
czerwca w Warszawie. Koszt dwudniowych wykładów,
dyskusji i warsztatów interaktywnych to ok. 4 tys. Po
zakończeniu warsztatów każdy z uczestników otrzy-
muje certyfikat.

Wielu studentów tych placówek ma również szanse
dostać się np. do agencji PR-owskiej, też przez
uczestnictwo w organizowanych przez różne insty-
tucje stażach i praktykach. Oprócz bezpłatnych lub
częściowo płatnych praktyk i staży firmy organizują dla
nowicjuszy różnego rodzaju kursy, które mają za za-
danie podnoszenie kwalifikacji. Osoba, która sprawdzi
się w czasie tej współpracy może liczyć na to, że praco-
dawca zaproponuje jej pracę w zespole.

ZAROBKI

Na początku drogi zawodowej specjalista ds. mar-
ketingu nie zarabia dużo. Średnia pensja nowicjusza
w tej branży to ok. 1,5-2 tys. zł. Ok. 3-4 tys. dostać może
na początek pracownik, który trafił do korporacji w sto-
licy. Doświadczenie zdobywane w tej dziedzinie może
jednak zaprocentować. Specjalista, który ma motywację
do dalszego rozwoju osobistego i awansuje np. na
dyrektora, może zarobić kilka razy więcej – od kilku-
nastu do kilkudziesięciu tys. zł. Oprócz wynagrodzenia
pracownik otrzymuje również telefon, a nawet laptop

czy samochód służbowy.

Wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od
branży firmy – najwięcej zarabiają specjaliści w fir-
mach związanych z przemysłem, budownictwem,
telekomunikacją, IT czy mediami. Nie bez znaczenia
jest też miejsce pracy – w dużych miastach, takich
jak Warszawa, Kraków czy Poznań wynagrodzenia są
wyższe, niż w innym miastach.

Zarobki w działach marketingu w 2009 roku

zobacz raport!

Coraz więcej ofert dla PR-owców

Z raportu PRoto – branżowego wortalu poświęconego
branży public relations – wynika, że w styczniu
pojawiły się na tej stronie 183 oferty pracy dla PR-
owców, w tym specjalistów ds. marketingu. To o 45%
ogłoszeń tego typu więcej niż w grudniu ubiegłego
roku i 36% więcej niż na początku 2009 roku. Wzrost
ofert z tego segmentu pokazuje, że zapotrzebowanie
na ekspertów w dziedzinie kształtowania wizerunku
firm ciągle rośnie. PR-owcy najbardziej pożądani są
na Mazowszu, skąd pochodziło 117 ofert zamieszc-
zonych w styczniu w wortalu. Najmniej – z lubelskiego
i warmińsko-mazurskiego – po jednej ofercie.

Najwięcej ogłoszeń pracy pochodziło od agencji
PR-owskich lub firm działających na rynku mediów.
Pozostałe ogłoszenia dotyczyły pracy w branży FMCG,
edukacyjnej, konsultingowej, nieruchomości, produk-
cyjnej i wydawniczej. Najmniej ogłoszeń – tylko jedno
– zamieściła administracja państwowa.

ŚCIEŻKI AWANSU

Droga do kariery w tej branży jest kilkustopniowa.
Po odbytym stażu na ogół pierwszym poważnym
stopniem jest stanowisko asystenta w dziale mar-

6

book

e

ścieżka

kariery

specjalista ds. marketingu

ketingu lub asystenta menadżera ds. marketingu.
Następnym etapem jest stanowisko specjalisty lub
koordynatora ds. marketingu. Ostatnim stopniem
w hierarchii jest stanowisko menadżera, a następnie
dyrektora.

Coraz częściej firmy praktykują mechanizm szkolenia
następców szefa, który w przyszłości awansuje. Dzięki
tzw. coachingowi (z ang. coach – trener) szef nie boi
się, że młodsi pracownicy będą lepsi i pozbawią go
stanowiska. Na czym polega ten system? Założenie
jest proste – warunkiem koniecznym do awansu jest
szkolenie swoich następców, przekazywaniem im
„know-how” i opiekowanie się nimi. Dzięki temu żadna
ze stron nie ma obaw, a firmie udaje się spokojnie
dokonywać zmian personalnych.

Jak wybrać firmę?

Jeśli zostaliśmy wybrani przez pracodawcę i zaprosze-
ni na rozmowę kwalifikacyjną, warto dobrze się do
niej przygotować. W czasie spotkania postarajmy się
wybadać jakie mamy szanse na realny rozwój w danej
instytucji i co oferuje nam przyszły szef. Jeśli nie mówi
jednoznacznie czy mamy szansę na etat, jaki będzie
dokładny zakres naszych obowiązków, czy planowane
są szkolenia, lepiej zapytać o to wprost, lub jeśli brakuje

nam odwagi podpytajmy o to któregoś z pracowników
firmy. Spróbujmy dowiedzieć się, czy nowi pracownicy
mają szansę na etat i awans, czy raczej pierwszeństwo
mają starsi stażem pracownicy lub osoby z polecenia.

Jeśli zdecydujesz się na pracę w danej firmie i chcesz
się rozwijać, ale dochodzisz do przekonania, że praco-
dawca ogranicza cię i zaczynasz cofać się w rozwoju,
lepiej pomyśl o zmianie pracy.

Kiedy jest najlepszy czas na zrobienie kariery?

Najlepszy czas na zrobienie kariery jest do osiągnięcia
w wieku 35 lat. To wówczas uczysz się zawodu, zdo-
bywasz doświadczenie i planujesz, co jeszcze ch-
cesz osiągnąć. Drugim etapem jest przedział 36-50,
w którym zastanawiasz się ile osiągnąłeś i rozmyślasz
nad tym, czy powinieneś coś zmienić. W ostatniej fazie
- po pięćdziesiątce, zaczynasz podsumowywać doty-
chczasowe dokonania i korzystać ze zdobytych do tej
pory doświadczeń, to czas stabilizacji zawodowej.

Agnieszka Melnicka