Bezpieczeństwo

wewnętrzne

mł. insp. dr inż. Andrzej Urban Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

Literatura do przedmiotu

• T. Cielecki, Prewencja kryminalna, Opole

2004

• A. Urban, Prewencja kryminalna, Szczytno

2006.

•

K. Łojek, R. Głowacki, A. Tyburska, A.

Urban, Poradnik dla starostów i członków

komisji bezpieczeństwa, Szczytno 2007.

•

K. Łojek, Metodyka rozwiązywania
problemów kryminalnych, Szczytno 2008.

•

A. Urban, Bezpieczeństwo społeczności
lokalnych, WAiP, Warszawa 2009.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Tezy:

•

Partycypacja

społeczna

na

rzecz

bezpieczeństwa lokalnego.

•

Przykłady zaangażowania obywateli
w

stan

bezpieczeństwa i porządku

publicznego w Polsce i na

świecie.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Wyraz partycypacja -

pochodzi z języka

łacińskiego i oznacza ponoszenie części

kosztów czegoś lub uczestniczenie.
„Partycypacja (z ang. participation –

uczestniczenie) to uczestnictwo, udział

jednostek w większej grupie, formacji,
projekcie czy instytucji.

1

Słownik współczesnego języka polskiego, (red.) B. Dunaj, Warszawa 2001, s. 19.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Straże obywatelskie są efektem

zaangażowania obywateli

w bezpieczeństwo własnej okolicy.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Tworzeniu grup społecznej samoobrony

sprzyja szereg rozwiązań prawnych.

Do najistotniejszych należą:

•

obrona konieczna,

•

stan wyższej konieczności,

•

zatrzymanie obywatelskie.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Obrona konieczna -

nie popełnia

przestępstwa, kto w obronie koniecznej

odpiera bezpośredni, bezprawny
zamach na jakiekolwiek dobro
chronione prawem

1

.

1. Szerzej A. Urban, bezpieczeństwo społeczności lokalnych, WAiP, Warszawa 2009, s. 103-104.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Stan wyższej konieczności jest

definiowany następująco: „Nie popełnia

przestępstwa, kto działa w celu uchylenia

bezpośredniego niebezpieczeństwa

grożącego jakiemukolwiek dobru

chronionemu prawem, jeżeli

niebezpieczeństwa nie można inaczej

uniknąć, a dobro poświęcone przedstawia

wartość niższą od dobra ratowanego

”1

.

1. Szerzej A. Urban, bezpieczeństwo społeczności lokalnych, WAiP, Warszawa 2009, s. 103-104.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Zatrzymanie obywatelskie jest

określane jako sytuacja, kiedy „każdy

ma prawo ująć osobę na gorącym

uczynku przestępstwa lub w pościgu

podjętym bezpośrednio po popełnieniu

przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa

ukrycia się tej osoby lub nie można

ustalić jej tożsamości. Osobę ujętą

należy niezwłocznie oddać w ręce
policji”.

1. Szerzej A. Urban, bezpieczeństwo społeczności lokalnych, WAiP, Warszawa 2009, s. 103-104.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Formy działań na rzecz bezpieczeństwa:
•

Społeczne patrole obywatelskie.

•

Straże obywatelskie.

•

Prywatne firmy ochrony.

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Doświadczenia światowe:
•

Aniołowie stróże.

•

Oddziały kary.

•

Grupy sąsiedzkiej czujności.

•

Szeryfowie i sędziowie pokoju.

Patrol obywatelski w Spychowie

Fot. K. Rutkowski

Fot. K. Rutkowski

ZAKRES OBOWIĄZKÓW

CZŁONKÓW PATROLU

OBYWATELSKIEGO

DZIAŁAJĄCEGO NA

TERENIE MIEJSCOWOŚCI

SPYCHOWO

Patrol obywatelski w Spychowie

•

Skład patrolu:

• Dwie osoby i pojazd prywatny.

•

Patrol każdorazowo zgłaszany Dyżurnemu
Komendy Powiatowej Policji w Szczytnie,
nazwiska osób z patrolu oraz marka i numer
rejestracyjny pojazdu.

•

Łączność:

•

Prywatny telefon komórkowy jednego z członków
patrolu.

•

Kontakt z Dyżurnym KPP w Szczytnie poprzez

bezpłatne numery telefonów 997 lub 112.

K. Rutkowski,

Wpływ inicjatyw lokalnych na bezpieczeństwo mieszkańców na przykładzie miejscowości

Spychowo, praca licencjacka napisana pod kierunkiem A. Urbana, Warszawa 2007

Patrol obywatelski w Spychowie

• Zadania podstawowe:
•

Zapobieganie powstawania przestępstw i wykroczeń na terenie

miejscowości Spychowo.

•

Obserwacja obiektów handlowych znajdujących się przy

ul. Mazurskiej, Juranda, Plac Wolności.

• Obserwacja parkingów samochodowych przy osiedlu przy

ul. Myśliwskiej i Juranda.

• Obserwacja kompleksów domków letniskowych

w miejscowościach Połom, Kierwik i Koczek.

•

Zwracanie uwagi na podejrzanie zachowujące się osoby
i pojazdy.

•

Informowanie dyżurnego Komendy Powiatowej Policji

w Szczytnie o zauważonych nieprawidłowościach.

•

Zakończenie patrolu zgłoszeniem dyżurnemu KPP w Szczytnie.

K. Rutkowski,

Wpływ inicjatyw lokalnych na bezpieczeństwo mieszkańców na przykładzie miejscowości

Spychowo, praca licencjacka napisana pod kierunkiem A. Urbana, Warszawa 2007

Patrol obywatelski w Spychowie

• Interweniowanie:
•

W przypadku zauważenia dokonywania przestępstwa natychmiastowe

telefoniczne powiadomienie Dyżurnego KPP w Szczytnie.

•

Ograniczenie się do obserwacji działania sprawców.

•

Fizyczne interweniowanie dozwolone wyłącznie na własną

odpowiedzialność, po uprzednim powiadomieniu Dyżurnego KPP

w Szczytnie.

•

W przypadku zatrzymania sprawcy przestępstwa lub wykroczenia

przekazanie go patrolowi policyjnemu.

•

Wyposażenie techniczne:

•

Uczestnicy patrolu we własnym zakresie zaopatrują się w źródło

światła i łączności oraz materiały eksploatacyjne pojazdu.

• Straty i odszkodowania:
•

Za powstałe straty wynikłe w trakcie patrolu nie mające związku

z bezpośrednią ochroną zdrowia, życia lub mienia członkowie patrolu

odpowiadają na zasadach obowiązujących przepisów prawnych

.

K. Rutkowski,

Wpływ inicjatyw lokalnych na bezpieczeństwo mieszkańców na przykładzie miejscowości

Spychowo, praca licencjacka napisana pod kierunkiem A. Urbana, Warszawa 2007

Pobudzenie aktywności

obywatelskiej

:

Ilość popełnionych przestępstw w Świętajnie:
2001 – 304

2003 – 85

2004 – 85

2005 – 83

2006 – 78

Świętajno – najbezpieczniejsza gmina
roku 2003

Tematy kontrolne

• Jak rozumiesz

partycypację społeczności

lokalnych na rzecz

bezpieczeństwa?

• Omów

wybrane

przykłady aktywności

obywateli w zapobieganie

przestępczości.