Kompania Węglowa S.A Ruda Śl. 6 dnia 19.05.2003r.
Kopalnia Węgla Kamiennego
„HALEMBA”
w Rudzie Śląskiej 6
INSTRUKCJA Nr 72/TM/MED/2003
wykonywania prac przy łączeniu oraz naprawie kabli i przewodów oponowych w podziemnych wyrobiskach KWK „Halemba”
1. Przeznaczenie instrukcji.
1.1. Instrukcja przeznaczona jest dla elektromonterów wykonujących łączenia oraz naprawy kabli i przewodów oponowych, oraz osób dozoru.
2. Podstawa opracowania instrukcji.
2.1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczeń-stwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych wraz z załącznikami.
2.2. Instrukcje bezpiecznego wykonywania prac przy łączeniu oraz naprawie kabli i prze-wodów oponowych - wydaną przez EMAG
2.3. Dokument Bezpieczeństwa - Procedura PSB - 7. 02/01.
3. Postanowienia ogólne.
3.1. Wymagania kwalifikacje.
Pracownicy przewidziani do wykonywania połączeń kabli w sieciach na napięcie znamionowe powyżej 1 kV muszą posiadać :
świadectwo ukończenia z wynikiem pozytywnym specjalistycznego szkolenia kursowego z zakresu technologii łączenia i naprawy kabli i przewodów oponowych
aktualne upoważnienie do wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych wydane przez Kierownika Działu Energomechanicznego zakładu górniczego.
polecenie wykonania połączenia lub naprawy wydane przez osobę dozoru elektrycznego zakładu górniczego. Postanowienie to nie dotyczy prac wykonywanych przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa.
3.2. Wymagania bezpieczeństwa.
3.2.1. Pracownicy zobowiązani są znać i przestrzegać w szczególności:
Obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.
Zasady stosowania sprzętu ochronnego, określone w odpowiedniej instrukcji.
Wytyczne w sprawie zasad postępowania przy ratowaniu osób porażonych prądem elektrycznym.
Instrukcję postępowania w przypadku pożaru urządzeń elektrycznych.
Technologia łączenia kabli elektroenergetycznych - zamieszczona w opracowaniu „Naprawa i łączenie górniczych kabli i przewodów oponowych.
Ogólne zasady i wytyczne”, wydanym przez EMAG ( 1/5/1997 ).
Technologia łączenia i naprawy przewodów oponowych - zamieszczona w opracowaniu „ Naprawa i łączenie górniczych kabli i przewodów oponowych.
Ogólne zasady i wytyczne” , wydanym przez EMAG (1/5/1997 ).
Instrukcje producentów muf kablowych średniego napięcia.
3.2.2. Pracownicy winni być przeszkoleni na stanowisku pracy, w szczególności pod kątem mogących występować zagrożeń, oraz być zapoznanymi za podpisem z kartami oceny ryzyka, określającymi zagrożenia na stanowisku pracy i profilaktykę zmniejszającą te zagrożenia.
3.2.3. Pracownicy stwierdzający zagrożenia lub nieprawidłowości nie objęte treścią instrukcji winni niezwłocznie przerwać wykonywanie prac oraz powiadomić osobę dozoru ruchu elektrycznego, będącą na zmianie, która określi cykl dalszego postępowania.
4. Postanowienia szczegółowe.
4.1. Środki organizacyjno techniczne.
Prace przy łączeniu i naprawie kabli i przewodów oponowych powinny być wykonywane w zespołach co najmniej dwu osobowych, przy czym kwalifikacje musi posiadać co najmniej jeden z wyznaczonych pracowników.
4.2. Miejsce wykonywania połączeń i prac naprawczych powinno być odpowiednio przygotowane i zabezpieczone. W szczególności powinno być zapewnione :
należyte oświetlenie miejsca pracy,
zabezpieczenie za pomocą osłony (daszka) przed skraplającą się wodą.
4.3. Na połączonym kablu o napięciu powyżej 1 kV z obydwu stron mufy kablowej należy zamocować trwałe oznaczniki, zawierające następujące informacje:
oznaczenie rozdzielni i pola lub najbliższego wyłącznika, z którego kabel jest zasilany i adres kierunkowy,
oznaczenie urządzenia zasilanego.
Dla muf kablowych ze skorupami metalowymi prowadzi się ewidencje a oznakowanie powinno zawierać:
numer mufy,
oznaczenie rozdzielni i pola lub najbliższego wyłącznika, z którego kabel jest zasilany i adres kierunkowy,
typ kabla i napięcie znamionowe lini.
4.4. Sposoby i warunki wykonywania prac.
4.4.1. Stosowane przy naprawach lub łączeniach materiały muszą posiadać aktualne dopuszczenie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.
4.4.2. Końce odcinków kabli przeznaczonych do łączenia powinny być zabezpieczone w czasie ich przechowywania, transportu i układania (zawieszania) przed uszkodzeniami mechanicznymi i wnikaniem wody, bezpośrednio przed przystąpieniem do łączenia końce kabli należy obciąć na długości minimum 100mm.
4.4.3. Po przygotowaniu końców kabli do łączenia należy przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji każdej żyły roboczej względem żyły ochronnej (w kablach ekranowanych) lub pomiędzy każdą żyłą roboczą a pozostałymi żyłami zwartymi z metalicznymi elementami konstrukcji ( w kablach nie ekranowanych), przy czym przeliczona na 1 km długości linii rezystancja izolacji nie powinna być mniejsza od następujących wartości :
- MΩ - w kablach o izolacji polwinitowej na napięcie 0,6/1 kV
- MΩ - w kablach o izolacji polwinitowej na napięcie 3,6/6 kV
- 100 MΩ - w kablach o izolacji polietylenowej na napięcie 0,6/1 kV i 3,6/6 kV
gdzie: S - przekrój znamionowy żyły roboczej w mm2
Przeliczenia rezystancji izolacji na 1km długości linii należy dokonać wg. zależności :
Riz1 = Rizp x L [MΩ x km]
gdzie :
Riz1 - rezystancja izolacji 1 km linii MΩ x km
Rizp - określona w wyniku pomiaru wartości rezystancji izolacji MΩ
L - długość linii , km
Pomiar rezystancji izolacji powinien być przeprowadzony induktorowym lub elektronicznym miernikiem izolacji o napięciu 1000 V dla kabli 0,6/1 kV i napięciu 2500 V dla kabli 3,6/6 kV
4.4.4. W przypadku współpracy łączonych kabli z urządzeniami kontrolującymi rezystancję izolacji między ekranem indywidualnym i ogólnym należy dodatkowo dokonać pomiaru rezystancji izolacji powłoki rozdzielającej te ekrany. W tym przypadku pomiaru rezystancji izolacji należy dokonać miernikiem induktorowym o napięciu 500V. Określona w wyniku pomiaru i przeliczona na 1 km linii rezystancja izolacji nie powinna być mniejsza od 0,5MΩ.
4.4.5. Liczba połączeń kabli powinna być ograniczona do niezbędnego minimum; dopuścić należy wykonanie nie więcej niż dwu połączeń na odcinku kabla o długości ok. 100m, przy czym odległość między dwoma połączeniami nie powinna być mniejsza od ok :
- 15m - dla kabli o napięciu znamionowym 0,6/1 kV
- 50m - dla kabli o napięciu znamionowym 3,6/6 kV
4.4.6. W miarę możliwości miejsce zainstalowania połączenia powinno być tak dobrane by odpowiadało następującym warunkom :
- było dobrze przewietrzane
- nie znajdowało się w pobliżu wysypów i przesypów oraz w miejscach, w których mogą występować obłoki pyłu nie występowała woda bryzgająca lub kapiąca
4..4.7. W wyrobisku z wentylacją lutniową lub w szybach wydechowych w polach IV kat. zagrożenia metanowego wykonanie połączenia na kablach 3,6/6 kV wymaga każdorazowo zgody Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.
4.4.8. Wyrobiska o wzmożonych narażeniach mechanicznych miejsca połączeń powinny być zabezpieczone dodatkowymi osłonami wykonanymi np. z blachy lub rur stalowych- osłony powinne być tak wykonane by nie następowało pogorszenie warunków w zakresie oddawania ciepła do otoczenia.
4.4.9. W przypadku nowych instalacji, wykonywanie połączenia musi być poprzedzone ułożeniem kabla wzdłuż trasy na specjalnych uchwytach lub zawiesiach kablowych.
4.4.10. Wykonanie połączenia i naprawy kabla lub przewodu oponowego powinno odbywać się bez przerw w pracy, prace te powinny być wykonywane przez tych samych pracowników.
4.4.11. Należy prowadzić ewidencję muf kablowych powyżej 1 kV. W pomieszczeniach ze stopniem „b” i „c” niebezpieczeństwa wybuchu, powinny być zaznaczone miejsce i data wykonania połączenia. Oddzielnie powinna być prowadzona ewidencja wykonanych połączeń na kablach o napięciu powyżej 1 kV z podaniem wykonawcy.
4.5. Odbiór wykonanych prac:
Odbioru wykonanych prac powinna dokonać osoba dozoru ruchu elektrycznego upoważniona przez Kierownika Działu Energomechanicznego zakładu górniczego. Zakres badań odbiorczych powinien obejmować co najmniej :
- oględziny miejsca łączenia lub naprawy przewodów lub kabli,
- pomiar rezystancji izolacji (dla napraw wymagających łączenia żył lub odtwarzania izolacji oraz wszystkich połączeń),
w przypadku uznania przez KRZG celowości przeprowadzenia prób napięciowych, należy uwzględnić ustalenia zawarte w opracowaniu pt.: „ Kryteria przeprowadzania prób napięciowych linii kablowych 6 kV. instalowanych w polach III i IV kat. zagrożenia metanowego podczas odbioru przez Rzeczoznawcę”- wydanym przez EMAG i obowiązujące przepisy. Przy dokonywaniu oględzin należy zwrócić uwagę na stan powierzchni zewnętrznej miejsca łączonego naprawianego) szczególnie w zakresie szczelności oraz braku pęknięć i innych uszkodzeń widocznych nieuzbrojonym okiem. Sposób przeprowadzania pomiaru rezystancji izolacji oraz sprecyzowane w instrukcji wymagania powinny być zgodne z ustaleniami z pkt. 4.5.4. W przypadku negatywnych wyników oględzin lub pomiaru rezystancji izolacji połączenie lub naprawa powinny być wykonane powtórnie.
5. Postanowienia końcowe.
5.1. Z treścią niniejszej instrukcji należy zapoznać pracowników przeszkolonych do wykonywania prac przy łączeniu oraz naprawie kabli i przewodów oponowych oraz osoby dozoru nadzorujące ww. prace.
5.2. Znajomość ww. instrukcji pracownicy potwierdzają podpisem na liście osób zapoznanych z niniejszą instrukcją.
5.3. Instrukcję opracowano przy współudziale przodowego oddziału MED
pan Mieczysław Pszczoliński nr zn. 5595 .........................
OPRACOWAŁ: OPINIOWALI:
............................... ............................. .......................... .............................
Nadsztygar MNG Kierownik Działu DBH DZB
Energomechanicznego
ZAAKCEPTOWAŁ:
...............................................
Naczelny Inżynier
ZATWIERDZIŁ:
................................................................
Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego
Rozdzielnik: MDK, MED, MEE, MERP, MEZ, MEW,
4