BKZ, 2010
1. Kto odkrył sieć mikrotubelkularną?
Keith Porter - obraz cytoszkieletu tak nazwał z wysokonapięciowego mikroskopu elektronowego
3. Kształt elementów cytoszkieletu.
całość cytoszkieletu komórki tworzy „sieć tensegralna” - jakby zapałki połączone gumkami. Umożłiwia to współdziałanie białek rozciągliwych: F-aktyna i nierozciągliwych: MT, IF
poszczególne elementy cytoszkieletu: 1. MT --> pusty wewnątrz cylinder złożone z 13 protofilamentów gdzie układ heterodimerów tubuliny ma układ helikalny, dynamiczna niestabilność; 2. MF --> globularna G-aktyna, która polimeryzując tworzy także dynamicznie niestabilny włóknisty polimer opisywany jako dwuniciowa prawoskrętna helisa; 3. IF --> wysoka stabilność, trójdomenowy układ struktury z alfa-helikalnym rdzeniem + na obu końcach specyficzne dla danego typu IF domeny
4. Średnica- ile protofilamentów buduje MT, MF, IF
MT 24 nm, 13 protofilamentów (złożonych z globularnych - alfa i beta-tubuliny) tworzy rurkę pustą w środku
MF 5-8 nm dwa skręcone protofilamenty złożone z G-aktyny skręcone heliakalnie
IF 7-10 nm tetrametry połączone liniowo
5. Rośliny XyG, GAX
Typ XyG - dominują ksyloglukany jako wypełniacz ściany komórkowej, obejmuje wszystkie dwuliścienne oraz obrazkowate, liliowate, storczykowate
Typ GAX - dominują glukuronoarabinoksylany jako wypełniacz ściany komórkowej, obejmuje: ananasowate, trawy, turzyce, imbirowate, palmy
6. Wpływ giberylin i etylenu
GIBERELINY: --> idukcja wzrstu elongacyjnego --> przełamywanie efektów karłowatych mutantów --> wytwarzanie pędu kwiatonośnego u roślin rozetkowych -->indukcja wzrostu owoców pozbawionych nasion --> symulacja kiełkowania nasion
ETYLEN: --> hamowanie wzrostu elongacyjnego -->indukcja wzrostu włośników -->indukcja procesów starzenia --> indukcja epinastii liści - ich opadania -->indukcja opadania liści
7. Ogonek w wici-, z czego zabudowany
z protofilamentów tubuliny ułożonych w stabilną strukturę 9*2 +2. Neksyna spina ze sobą dublety MT i nadaje elastyczność całej struktuze a ramiona dyneiny odchodzące od MT umożilwiają ruch zginający dzięki ruchom wzdłuż MT.
8. Gibereliny a pręciki/ słupki w rozwoju kukurydzy.
gibereliny powstają m.in. w pręcikach, stymulują powstawanie męskich kwiatów u roślin rozdzielnopłciowych (a taką jest kukurydza) gdy są podawane z zewnątrz, zapewniają żywotność pyłku
9. Gdzie jest szybsza dyfuzja białek- w cytosolu czy w wodzie?
uważam że w wodzie, jeśli potraktować cytozol jako jakiś roztwór o charakterze koloidowym a białka uznać w większości za rozpuszczalne w wodzie
10. Czy pierwotne plastydy były trójbłonowe?
Tak, plastycy pochodzące z endosymbiozy pierwotnej powinny być trójbłonowe.
11. Czy plastydy u roślin/ zielenic pochodzą od prochlorofitów?
Nie, prochlorofity są bliższe molekularnie sinicom niż plastydom zielenic lub roślin zielonych.
12. Co to jest nadskręcenie?
zjawisko dotyczące elementów helikalnych, które mog ąmagazynowac energię przez „zbytnie” skręcenie swojej struktury. Tak się dzieje w przypadku MF, gdzie superskręcone helikalne mikrofilamenty przecięte dzięki topoizomeraom wystrzeliwują przyczepione do nich organella, ziarnistości--> tzw. ruchy saltacyjne
13. Co to jest nukleomofor, z czego powstał i gdzie się znajduje?
organellum komórkowe przypominające jądro komórkowe występujące w chloroplastach niektórych glonów. Nukleomorf odkryto u dwóch grup fotosyntetyzujących protistów - Chlorachniophyta i Cryptophyta
. Nukleomorf wraz z organellami przypominającymi rybosomy znajduje się w przestrzeni peryplastydowej między dwiema błonami otaczającymi właściwą część chloroplastu a kolejnymi dwiema błonami oddzielającymi ją od cytoplazmy komórki. Uważa się, że jest to świadectwo wtórnej endosymbiozy, która dała początek kilku liniom ewolucyjnym protistów roślinopodobnych. Dwie najbardziej wewnętrzne błony są wg tej hipotezy homologiczne z błonami chloroplastów roślin, a pierwotnie - z błonami sinic, które w pierwotnej endosymbiozie dały im początek. Błona trzecia jest pozostałością błony komórkowej wtórnego endosymbionta, a czwarta pęcherzyka fagocytotycznego.
14. Z czym się łączy czerwień Kongo?
Po zastosowaniu czerwieni Kongo mikrofibryle przestają być syntezowane, czerwień strąca glukozę do wnętrza komórki. Czyli generalnie łączy się z celulozą i potrafi wykryć obecność ściany komórkowej tez u bakterii
15. Gdzie u roślin znajduje się syntaza celulozowa?
w błonie komórkowej - jako 36 podjednostek kompleksu ułożónych po 6 w każdej cząstce podstawowej rozety.
16. Co umożliwia ruch wici?
przesuwanie się dyneiny rzęskowej po mikrotubulach.
17. Czy neksyna to fluorochrom?
nie - to białko elastyczne łączące ze sobą obwodowe i centralne dublety MT w rzęsce lub wici.
18. Czy ekstensyny ścianę rozluźniają, a ekspansyny usztywniają?
nie - EKSPANSYNY rozluźniają strukturę ściany a EKSTENSYNY zapewniają jej stałą elastyczność.
19. co pełni rolę 'gumki' w sieci tensegralnej?
mikrofilamenty aktynowe
20. Jakie plastydy były u organizmów pierwotnych?
Najpierwotniejsze plastycy to cyjanelle u glaukofitów. Plastycy powstałe na drodze endosymbiozy pierwotnej były trójbłonowe a po utracie błony fagosomoalnej stały się dwubłonowe. Plastycy ,które powstały na drodze endosymbiozy wtórnej były czterobłonowe.
21. Jaki związek powoduje wydzielanie się fitoaleksyn?
Elicytory ściany komórkowej. Tną one ścianę komórkową patogenu, te pocięte części wnikają do komórki gdzie wpływają na ekspresje genów dotyczących produkcji fitoaleksyn (roślinnych antybiotyków).
22. Jaki związek powoduje cyklozę?
jest to ruch cytoplazmy generowany przez mikrofilamenty aktynowe +miozyna
23. Sporopolenina występuje w intynie czy w egzynie?
w egzynie czyli warstwie zewnętrznej ziarna pyłku. A jest bardzo odporny chemicznie heteropolimer zbudowany głównie ze związków fenolowych.
24. Co występuje między dwoma warstwami ściany?
blaszka środkowa
25. Podaj nazwę inhibitra miozyny w eksperymencie badania cyklozy.
NEM : N-metylomalemid
26. Czy rodamina jest fluorochromem?
Tak, jest to fluorochrom mający czerwoną barwę i łączony np. z falloidyną do wybarwiania F-aktyny w komórce
27. Czy dimery IFs są polarne? Uzasadnij.
Nie są to polarne elementy cytoszkieletu, ponieważ podstawę struktury filamentów pośrednich stanowi dimer dwóch superhelikalnie skręconych łańcuchów ułożonych antyrównolegle a więc strukturalnie i funkcjonalnie identyczny na obu końcach a to wyklucza polarność struktury całości IFs.
28. Narysuj ustawienie mikrotubul kortykalnych po podaniu:
etylenu stymuluje wzrost objętościowy
gibereliny stymuluje wzrost wydłużeniowy
29. Jaki typ ścian (XyG czy GAX) występuje u:
słonecznika XyG
palmy GAX
wargowe one należą do Magnoliowych…ale co tam jest za ściana??? Raczej XyG ale nie na 100%
storczyków XyG
30. Jakie zmiany zachodzą w komórce przy stresie hipoksji?
Przez brak funkcjonujące oksydazy cytochromowej następuje przełączenie szlaku utleniania glukozy na szlak anaerobowy (fermentacja). Powstaje kw. mlekowy aldehyd octowy etanol. Następuje rozpad błon, dezintegracja mitochondriów i innych organelli obłonionych, zahamowanie aktywności niektórych enzymów a wzrost aktywności m.in. hydrolaz.
To było wg „Fizjologii roślin” a wg Pani Beaty Z. stres hipoksji może być czynnikiem zewnątrzkomórkowym inicjującym PCD (programowana śmierć komórki)
31. Co to jest HR i jaką funkcję pełni czynnik BECELIN 1?
To reakcja nadwrażliwości występująca (hypersensitive respond ;)) przy ataku patogenu, gdzie PCD obejmuje też sąsiednie komórki taki rodzaj reakcji obronnej
BECELIN1 to odpowiednik roślinnych i drożdżowych genów odpowiedzialnych za inicjację autofagii komórek.
32. Jak wpływ ma PCD na kształtowanie mezofilu Zinnia?
Eliminuje te komórki mezofilu, które znajduja się w obszarze przyszłych perforacji.
33. Czym pod względem chemicznym są elicytory?
Są to enzymy ściany komórkowej.
34. Jakimi enzymami możemy otrzymać protoplasty?
Enzymami celulolitycznymi i proteolitycznymi
35. Narysuj miozynę, ile jednostek i jakich
2* łańcuchy ciężkie (HMM) - podatne na trawienie trypsyną, maja miejsca wiązania aktyny
2* łańcuchy lekkie (S1) - podatne na trawienie papainą
36. W jakich kierunkach wędrują dyneina i kinezyna.
Są to białka motoryczna MT. Kinezyna wędruje w kierunku końca `+' a dyneina w kierunku końca `-`.
37. Białko elastyczne - wymień gdzie występują
F-aktyna - jako „gumki” łączące inne elementy cytoszkieletu
Ekspansyny - białka łączące mikrofibryle celulozowe w ścianie komórkowej
neksyna - spina dublety MT w szkielecie wici, rzęski
38.Czym różnią się IF między sobą i jakie mają cechy wspólne w różnych organizmach?
wykazują bardzo niską homologie sekwencji ale wszystkie mają taki sam trójdomenowy układ strukturalny --> monomer --> antyrównolegle skręcony superhelikalnie dimer --> tetramer --> liniowe ich łączenie z przesunięciem
39. Czy mikrofibryle celulozowe są różnowiekowe?
Nie - są równowiekowe i powstają w wyniku synchronicznego działania wielu syntaz cellozowych.
40. Centrosomowe MT tworzą duplety czy triplety ?
Jest hipoteza, że składanie teleskopowe (jak w wiciach) dubletów MT dzięki ruchowi dyneiny powoduje ruch chromosomów w anafazie
41. Który biegun biegnie w stronę kinetochoru / centrioli ?
od strony kinetochoru jest biegun „+” a w MTOC jest biegun „-„
42. Z czego mogą być zbudowane u roślin statolity? (przynajmniej 2 związki)
ziarna skrobii
„ciężkie wakuole” wypełnione BaSO4
43. Inhibitory wrzeciona kariokinetycznego
kolchicyna, kolcemid, winblastyna, oryzalina, taksol, nokodazol
44. Jakie struktury występują w statocyście?
W statocyście występują statolity.
45. Pojęcia: MTOC, białko P, oryzalina, cytochalazyna, koncentracja krytyczna .
MTOC- centrum organizacji miktotubul, składające się ze „sprężynek” gamma-tubuliny. Przy jego końcu znajduje się koniec „-„ i tam zachodzi tworzenie się MT
cytochalazyna - związek blokujący końce kolczaste mikrofilamentów
oryzalina - herbicyd blokujący polimeryzację MT --> czyli to cytostatyk
białko P - występujące w elementach sitowych u okrytonasiennych białko tzw. „floemowe” tworzące tubularne filamenty, które lokalizują się wzdłuż komórek zarówno w pokładzie przyściennym jak i w wewnętrznej części protoplastu. Przechodzą tez przez pory sitowe i do tego wykazują aktywność ATP-azową, co wskazuje na udział ich w transporcie substancji wzdłuż ciągu elementów sitowych. Brak u nagonasiennych i paprotników.
koncentracja krytyczna - ????????
46. Kiedy zanika opaska preprofazowa (PPB)?
w profazie
47. Enzymy w apoptozie.
uaktywniają się kaspazy- enzymy proteolityczne należące do rodziny proteaz cysteinowych
48. Co powoduje przecięcie MT z jednej strony wrzeciona kariokinetycznego?
część wrzeciona - ta z drugiej strony, działa jak gumka i ściąga cały chromosom do jednego z biegunów. Daje to jakiś wniosek o istnieniu białka elastycznego, do którego są przymocowane MT wrzeciona.
49. Inhibitory cytokinezy
kofeina C - blokuje jakoś koncentrację jonów Ca2+, co uniemożliwia syntezę kalozy niezbędną do utworzenia fragmoplastu.
50. Jaki jest mechanizm rozpoznawania pyłku przez znamię?
odbywa się to na zasadzie oddziaływania „pożywki”, którą wydziela ziarno pyłku i komórek znamienia słupka. Słupek rozpoznaje kompatybilne ziarno pyłku i dzięki wydzielaniu wody z węglowodanami, solami mineralnymi i hormonami umożliwia wykiełkowanie łagiewki pyłkowej przez otwory w egzynie ziarna pyłku.
51. Wrzeciono cytokinetyczne:
fragmoplast: od mszaków wzwyż
fikoplast ...???
52. Komórczaki - co to jest i gdzie występują.
inaczej - cenocyty --> są to komórki wielojądrowe. Są to np. komórki bielma
53. Pojęcia: Centrosomy, centrioli, obszar pericentrialny, MT kinetochorowe.
centrosom --> obszary cytoplazmy - amorficzne ciało, gdzie podczas podziału znajdują się bieguny komórki i gdzie m.in. znajduje się MTOC oraz centriole. Występuje TYLKO u zwierząt i komórek z wiciami. Ulega podwojeniu przed podziałem komórkowym.
centriola --> Występująca wyłącznie u zwierząt zbudowana z tripletów MT para cylindrycznych struktur, ustawionych po kątem prostym. Nieobłoniona, znajdująca się w obszarze centrosomu. Przed podziałem komórkowym podwaja się i w czasie podziału wędruje do dwóch biegnów komórki
obszar pericentrialny --> .....???
MT kinetochorowe - MT biegnące od MTOC do kinetochorów chromosomów. Pozwalają na stawienie się ich prawidłowo w płytce metafazowej. Odpowiadają za rozdział chromosomów chomolgicznych w anafazie .
54. Ściana typu:
GAX (typ II) u - niektórych jednoliściennych (trawy, turzyce, palmy, ananasowate),
XyG (typ I) u - wszystkich dwuliściennych i niektórych jednoliściennych (storczyków, obrazkowatych, liliowate),
55. Czym są akwaporyny różnią się od innych poryn.
integralne białka błonowe o bardzo małej średnicy kanału na granicy średnicy cząsteczki wody (występują zarówno u bakterii, roślin, grzybów i zwierząt). Pozwalają wyłącznie na przepływ wody niezależnie od jonów . Ich liczba np. w błonie tonoplastu zmienia się w zależności od zapotrzebowania komórki na regulację uwodnienia.
56. Białko na powierzchni błony komórkowej (receptorowe) to:
kinazy receptoropodobne (RLK), zbudowane z trzech części: cytoplazmatycznej, transbłonowej i zewnątrzkomórkowej. Związanie odpowiedniego liagandu przez domenę zewnątrzkomórkową skutkuje foforylacją cz. cytoplazmatycznej. Np. u rzepaku odpowiadają one za zjawisko niezgodności a aktywność RLK stwierdzono na znamieniu słupka.
57. Jakie są wiązania w celulozie i kalozie
w celulozie występują wiązania beta-1,4-glikozydowe a między włóknami - wodorowe a w kalozie beta-1,3-glikozydowe
58. Wymień 2 pektyny
to heterogenna grupa polisacharydów gdzie dominującym składnikiem jest kwas D-galaktouronowy. To m.in.: homogalaktouronian , arabiniany, rannogalaktouroniany)
59. Białko związane z przekształcaniem ściany
chyba tubulina budująca pokład kortykalny mikrotubul no i ekpansyna pozwalająca na rozluźnienie struktur ściany i jej przebudowę.
60. Białka strukturalne ściany komórkowej. Polisacharydy
polisacharydy: celuloza!, hemicelulozy, pektyny,
białka: ektensyna, lektyny, białka AGP (arabinogalaktonowe), GRP (białka bogate w glicynę)
61. Czy DDT blokuje cyklozę?
Nie. Wiąże inhibitor miozyny (NEM) i umożliwia powrót cyklozy w komórce.
62. Rośliny modelowe do badań nad cyklozą.
Chara
Nitella
63. Czy chloroplasty i mitochondria mają tyle samo kompartynentów?
mi się wydaje, że tak..ale pewnie nie ;)
64. Co powoduje ruch fosfolipidów w błonie
białka flipazy umożliwiają ruchy pomiędzy błonami
65. Na wyższe stężenie tlenu reagują peroksysomy czy mitochondria.
zarówno peroksysomy jak i mitochondria - zachodzą tam etapy procesu fotooddychania.
66. Co jest rdzeniem w peroksysomach? Jakie białko?
katalaza - enzym rozkładający nadtlenek wodoru. Stanowi ona ok. 15% białek peroksysomu
67. Czy białka do peroksysomów są dostarczane potranslacyjnie. Jaka reakcja zachodzi w peroksysomach
Tak, białka idą do peroksysomów posttranslacyjnie dzięki sekwencjom sygnałowym PTS (bo przecież peroksysomy nie mają własnego DNA i rybosomów). Zachodzą tam reakcje utleniania.