Wiadomość wydrukowana ze stron: emerytury.wp.pl
A
ańcuszek się rozrywa
Rozmowa "Kuriera Porannego" z ekonomistą Robertem Gwiazdowskim.
Kurier Poranny: Powiedzmy, że mam 55 lat, jestem całkowicie zdolna do pracy,
ale chcę przejść na wcześniejszą emeryturę. Dlaczego nie powinnam tego robić?
Robert Gwiazdowski: A dlaczego chce pani na tę emeryturę przejść? Wygrała pani
mnóstwo pieniędzy?
Nie, powiedzmy, że po prostu nie chce mi się już dłużej pracować.
No to w takim razie mam nadzieję, że dobrze zabezpieczyła pani finansowo swoje
dzieci na przyszłość. Jeśli bowiem więcej osób pomyśli tak, jak pani, to nie wiem, co się
stanie z tymi dziećmi, kiedy przejdą na emeryturę. Jak pani myśli, czego obywatele
polscy oczekują po zakończeniu kariery?
Tego, że co miesiąc będą dostawać emeryturę, za którą spokojnie będą sobie żyć.
I tak właśnie myśli większość społeczeństwa. Ale się myli, bo w naszym kraju to wcale
nie jest takie pewne. Wszystko przez tak zwany system emerytalny. Czy pani wie, skąd
biorą się pieniądze na te świadczenia? Tak się składa, że na renty i emerytury tych,
którzy zakończyli karierę, zrzucają się obowiązkowo wszyscy ci, którzy obecnie pracują
- ich dzieci, ale też pani i ja. Pieniądze, które napływają do ZUS w postaci składek
odciąganych z naszych pensji, są wydawane na bieżąco.
Natomiast na nasze emerytury składać się będą nasze dzieci i tak dalej. Ktoś, niestety,
dał kiedyś Polakom złudne wrażenie, że to oni sami składają się na swoje
zabezpieczenie na starość.
Tymczasem jest to trochę taki łańcuszek św. Antoniego. Do funkcjonowania potrzebuje
on ciągłego napływu nowych ludzi, którzy będą dorzucać do systemu swoje pieniądze. I
tu pojawia się duży problem, bo tych ludzi zaczyna brakować.
Bo rodzi się coraz mniej dzieci?
Też. Wszystkie prognozy demograficzne mówią o wielkim problemie, jaki nas czeka już
wkrótce. Żeby w społeczeństwie dokonywało się tzw. odtwarzanie pokoleniowe, każda
rodzina powinna mieć ponad dwójkę dzieci. A proszę mi powiedzieć, kogo dzisiaj stać
na wychowywanie trojga czy czworga potomków?
To naprawdę duża sztuka przy polskich realiach i naszych zarobkach. Zwłaszcza te
ostatnie pozostawiają wiele do życzenia. Gdyby jeszcze państwo nie pobierało prawie
1
połowy naszej pensji na podatki, składki na ZUS, itp...
Do tego dochodzi jeszcze jeden duży problem - emigracja polskich pracowników.
To po co ktoś stworzył tak wadliwy system?
Reforma systemu była potrzebna, ale jej założenia okazały się bardzo krótkowzroczne.
Kilka lat temu nikt nie mógł przewidzieć, iż tyle osób wyemigruje po wejściu Polski do
Unii Europejskiej. Inaczej łańcuszek mógłby jakoś działać.
Tymczasem okazało się, że nasi pracownicy zostali bardzo chętnie przyjęci na przykład
w Wielkiej Brytanii. Państwa unijne borykają się bowiem z takim samym problemem
demograficznym, jak my. Tylko że one mogą zaoferować Polakom lepsze
wynagrodzenie niż rodzinny kraj i korzystają na tym. Nasi obywatele płacą składki na
emerytury za granicą, a polski system zaczyna się sypać. Jeśli więc nic się nie
zmieni, to z czego będzie wypłacana moja emerytura?
Nadal z tego, co wpłynie do krajowej skarbonki. Tyle że będzie to mniej pieniędzy.
Za kilkanaście lat dostanie pani nie 75 procent, ale około połowy swojej ostatniej pensji.
Przejście na emeryturę nie będzie się opłacało, bo spadnie pani poziom życia. Straci na
tym też cała gospodarka, bo coraz mniej osób będzie pracowało na rozwój kraju.
Oczywiście są jeszcze pieniądze z tak zwanego II filaru, czyli z otwartych funduszy
emerytalnych, ale ministerstwo pracy chce, żeby wypłacał je ZUS. Tymczasem nie
wiadomo nadal, na jakich zasadach miałoby się to odbywać.
Co więc należałoby zrobić z tym fantem?
Na przykład zmusić obywateli do rodzenia dzieci, żeby miał na nas kto pracować.
Ale tego nie da się załatwić ustawą.
Zgadza się. Trzeba by stworzyć warunki życia, które sprzyjałyby zakładaniu i
powiększaniu rodzin, czyli na przykład zapewnić wyższe zarobki i obniżyć koszty pracy
w postaci podatków i składek na ubezpieczenie.
Do tego przydałoby się jeszcze wydłużenie wieku emerytalnego?
Jak najbardziej. Obecnie osoba w wieku 55 lat może w naszym kraju przestać
pracować i przez następne, powiedzmy dwadzieścia lat, pozostawać na utrzymaniu
państwa, czyli nas wszystkich. Do tego dochodzą wywalczone przywileje branżowe,
czyli wcześniejsze emerytury górników, nauczycieli itd. Ktoś za to wszystko musi
zapłacić, a emerytów przybywa i będzie przybywać.
Gdyby natomiast więcej osób zostało na rynku pracy, to skorzystaliby na tym wszyscy -
gospodarka rozwijałaby się, a system emerytalny byłby nadal zasilany pieniędzmi.
Pozytywne zmiany odczuliby też sami obywatele.
Dłuższa aktywność zawodowa to dla pracowników same zalety. Pracujący będą
bowiem zawsze w lepszej sytuacji finansowej niż emeryci. Będą też mogli dłużej
odkładać pieniądze na swoje przyszłe świadczenia i poczują się docenieni, jeśli będą
mogli nadal spełniać się zawodowo.
2
Odgórne wydłużenie wieku emerytalnego może jednak nie załatwić sprawy, bo nie
wiadomo, czy starsze osoby będą chętnie zatrudniane przez pracodawców.
Zapewniam, że tego nie należy się obawiać. Na polskim rynku już zaczynają się
bowiem dziać niespotykane rzeczy. Otóż osoby po czterdziestce są coraz chętniej
przyjmowane do pracy.
Dlaczego? Bo to się przedsiębiorcom po prostu opłaca. Starszy pracownik nie opuści
tak chętnie firmy jak młodszy, żeby wyjechać za granicę, więc można sobie pozwolić na
zainwestowanie w jego przeszkolenie. Natomiast kobieta nie zajdzie w ciążę i nie
pójdzie na urlop macierzyński czy wychowawczy, zostawiając pracę. Nie do
przecenienia jest doświadczenie takich osób.
Teraz przydałoby się jeszcze, żeby korzyści z wydłużenia wieku emerytalnego
dostrzegli ci, którzy tworzą polskie prawo.
Dziękuję za rozmowę.
Kurier Poranny
(Kurier Poranny)
2007-01-20 (08:53)
3