KR

Ąś

ENIE WIE

Ń

COWE

Przez naczynia wie

ń

cowe serca przepływa 5% krwi

stanowi

ą

cej pojemno

ść

minutowa serca tj ~ 270 ml

krwi/min w spoczynku.

Krew t

ę

tnicza dopływa do serca przez dwie t

ę

tnice

wie

ń

cowe praw

ą

i lew

ą

, które dziel

ą

si

ę

na t

ę

tniczki i

ostatecznie tworz

ą

sie

ć

naczy

ń

włosowatych. W tych

naczyniach dochodzi do wymiany substancji od

ż

ywczych

i gazów.

Krew z naczy

ń

włosowatych odpływa

ż

yłami wie

ń

cowymi,

które ł

ą

cz

ą

si

ę

w jedn

ą ż

ył

ę

wie

ń

cow

ą

uchodz

ą

c

ą

do

prawego przedsionka.

Pomi

ę

dzy t

ę

tnicami wie

ń

cowymi nie ma poł

ą

cze

ń

anatomicznych, takie poł

ą

czenia wyst

ę

puj

ą

tylko

pomi

ę

dzy naczyniami o małej

ś

rednicy ~ 40 µm.

Dlatego zaczopowanie jednej t

ę

tnicy powoduje,

ż

e druga

t

ę

tnica nie przejmuje jej funkcji.

www.szkolnictwo.pl/rysunki-lekcje2343/07a

1

- aorta

2

- tętnica wieńcowa prawa

3

- tętnica wieńcowa lewa

4

- mięsień sercowy

Przepływ krwi przez naczynia wie

ń

cowe, a szczególnie

przez lew

ą

t

ę

tnic

ę

wie

ń

cow

ą

zale

ż

y od cyklu pracy serca i

ci

ś

nienia krwi w aorcie.

W czasie rozkurczu serca krew swobodnie przepływa przez
obie t

ę

tnice wie

ń

cowe – praw

ą

i lew

ą

.

Na pocz

ą

tku skurczu serca przepływ krwi przez naczynia

wie

ń

cowe gwałtownie si

ę

zmniejsza.

W ko

ń

cu skurczu izowolumetrycznego i na pocz

ą

tku

okresu maksymalnego wyrzutu ci

ś

nienie w lewej komorze i

ci

ś

nienie

ś

ród

ś

cienne w mi

ęś

niu lewej komory

przewy

ż

szaj

ą

ci

ś

nienie w aorcie.

Odgał

ę

zienia w lewej t

ę

tnicy wie

ń

cowej zostaj

ą

zamkni

ę

te

i krew cofa si

ę

do aorty

(wsteczny przepływ krwi).

W prawej t

ę

tnicy wie

ń

cowej przepływ podlega podobnym

wahaniom w cyklu pracy serca, ale nie wyst

ę

puje wsteczny

przepływ krwi.

Przyspieszenie cz

ę

sto

ś

ci skurczów serca

- wydłu

ż

a czas

kiedy przepływ przez lew

ą

t

ę

tnic

ę

wie

ń

cow

ą

zostaje

zmniejszony lub zatrzymany.

Zbyt mały przepływ wie

ń

cowy jest przyczyn

ą

niedotlenienia mi

ęś

nia sercowego

.

Czynniki humoralne, które

↑

przepływ krwi przez

naczynia wie

ń

cowe:

1. Nagłe niedotlenienie mi

ęś

nia sercowego.

Z komórek nie dotlenionego m. sercowego uwalnia si

ę

;

- adenozyna i adenozynomonofosforany,
- prostaglandyny PGE2,
- histamina i cholina.

Zwi

ą

zki te rozkurczaj

ą

mi

ęś

niówk

ę

gładk

ą

naczy

ń

wie

ń

cowych i

↑

przepływ krwi.

c.d. czynników zwi

ę

kszaj

ą

cych przepływ wie

ń

cowy

2.

↑

pr

ęż

no

ś

ci CO2,

↓

pr

ęż

no

ś

ci O2 i

↓

pH,

4.

↑

st

ęż

enia tlenku azotu NO,

5.

↑

st

ęż

enia jonów K+

Czynniki zmniejszaj

ą

ce przepływ wie

ń

cowy

1. Wazopresyna – kurczy naczynia wie

ń

cowe (rec. V1).

2. Tromboksan A2 uwalniany z trombocytów – kurczy n.

wie

ń

cowe.

3. Leukotrieny LTC4 i LTD4 wytwarzane przez granulocyty

oboj

ę

tnochłonne – kurcz

ą

naczynia.

4. Endoteliny (ET): ET-1, ET-2, ET-3 uwalniane ze

ś

ródbłonka naczy

ń

- kurcz

ą

naczynia.

Czynniki nerwowe wpływaj

ą

ce na przepływ wie

ń

cowy

1.

Impulsacja współczulna jak i noradrenalina (NA) i

adrenalina (A)

kr

ążą

c we krwi i działaj

ą

c za

po

ś

rednictwem receptora

β

-adrenergicznego -

przy

ś

pieszaj

ą

cz

ę

sto

ść

skurczów serca,

↑

sił

ę

skurczów

serca i

↑

przepływ wie

ń

cowy.

Po zablokowaniu receptorów

β

adrenergicznych NA i A

za po

ś

rednictwem receptorów

α

–adrenergicznych -

↓

przepływ wie

ń

cowy (kurcz

ą

n. wie

ń

cowe).

c.d.

2.

Impulsacja przywspółczulna i acetylocholina

uwolniona

z zako

ń

cze

ń

przywspółczulnych -

↑

przepływ wie

ń

cowy.

Ach pobudza wytwarzanie NO przez co powoduje

rozszerzenie naczy

ń

.