Dyarysz Seymu Convocationis

po Smierci Nayiaśnieyszego

Augusta III Krola Polskiego

za Radą Prześwietnego Senatu

na dzień 7. miesiąca Maja

Roku 1764

determinowanego

Sesyja pierwsza

d 7. maja

Po odprawionney solenney viotywie w Kosciele Kollegiaty S=o Jana, Ktorą
celebrował Jm X Ostrowski Biskup Kujawski in presentia J. O. Xcia Jmci
Prymasa, tudziesz innych Biskupow, Senatorow y Ministrow, i ako też utrius'g
Gentis na Seym Konwokacyi obranych Posłow, y licznie zgromadzoney
Szlachty, y po Kazaniu przez Jmc X. Szaniawskiego Kanonika Gnieznienskiego
Referendarza Xcia Jmci Prymasa disertis simo ore iedność Sentimentow
zalecaiąc, poszedł JO. Xże Jmc Prymas w liczney assystencyi Posłow Gankami
do Senatorskiey Jzby na Zamek, gdzie zastawszy Jchmciow XX. Biskupow,
Woiewodow, Kasztellanow, y Ministrow, zasiadł z temiż Jchmosciami Krzesła
swoie, a zaleciwszy wszystkim unionem animorum za uderzeniem Laski przez
Jmci Pana Oginskiego, Marszałka W=o WXLitt obligował Jchmc PP. Posłow,
aby ad mentem Prawa szli do Poselskiey Jzby, y tam Obrady Seymowe od
obrania zaczęli Marszałka.
Jchmic PP. Posłowie pokłoniwszy się Xiązęciu Jmci Prymasowi, weszli do Jzby
swoiey, y tam mieysca swoie obiąwszy, Jmc Pan Kossowski Starosta y Poseł
Sieradzki posyłał do Jmci P. Małachowskiego Krayczego Koronnego Marszałka
Starey Laski qua Kollegi swego /:ponieważ go niebyło w Jzbie Poselskiey:/ dwa
razy, aby, iako Starey Laski Dyrektor, chciał nieodwłocznie do Jzby Poselskiey
przybyć, y Seymowe Obrady zagaic; Którego przybycia niemogąc się doczekać
przez godzin kilka, odezwał się, tenze Jmc P. Stta y Poseł Sieradzki donosząc
Jzbie, iż do Jmci Pana Krayczego Kollegi swego posyłał, y że ten za drugim do
niego posyłaniem powiedział się być na Konferencyi, Ktora go miała zabawic.
A zatym Jmc Pan Sosnowski Pisarz Litt: Poseł Wwdztwa Brzeskiego Litt'o.
żaląc się, ze Jmc P. Krayczy Marszałek Starey Laski zamiast podniesienia
Starey Laski, y pozwolenia iey w nowy Obrad publicznych rozwinąc się owoc,
niechce być w społecznosci przytomny, radził nie przeto bez pozytku Jzbie
obumierać, ale przykładem ratuiącego się w niebespieczenstwie Zeglarza, Który
po trefunkach początkowych nie iuż wiosła y ręce opuszcza, ale do salwowania
się wszystkich zazywa Srzodkow; tak Zgromadzeniu Poselskiemu w
nieprzytomności pomienionego Jmci Pana Krayczego Starey Laski Marszałka,

do nowego, zagaienia Seymu, zyczył udać się sposobu, y azeby Poseł pierwszy
Woiewodztwa Poznańskiego Rady Seymowe w Jzbie Poselskiey in ordine
obrania nowego Laski Dyrektora otworzył, upraszał.
Ale gdy Jmc P. Przyiemski Pułkownik opponéndo contradictionem Posłom
Woiewodztwa Poznan. y Kalis'go zagaic niepozwolił, reassumował więc
Dyskurs Swoy Jmc P. Poseł Brzeski Litt. zeby poniewaz Wwdztwu
Poznanskiemu y Kaliskiemu do zagaienia interponitur contradictis, Poseł
pierwszy Wwdztwa Sieradzkiego Sessyą otworzył.
Jmc P. Borch Podkomorzy y Poseł Jnflant Koronnych ex rationé przytomnosci
aktualney Jmci P. Małachowskiego starey Laski Marszałka w Warszawie, nie
radził, azeby inny procz niego podnosił Laskę, nowość tą sądząc być Prawu
uwłaczaiącą y a zeby przez wzgląd zasług Jego w Oyczyznie, tey mu nieczynic
Krzywdy, upraszał, aby na Niego zaczekać.
Xiąże Jmc Lubomierski Podstoli Koron. Poseł Wwdztwa Kijowskiego o
zatrzymanie się z zagaieniem Seymu, na Jmci Pana Starey laski Marszałka Jzby
upraszał, a Jmc P. Bukowski Stolnik y Poseł Sanocki, że tylko Prawo do
Południa czekać pozwala, allegabat.
Zaś Jmc P. Poniatowski Stolnik Litt. Ziemi Warszawskiey Poseł asserendo, ze
po pierwszey rekwizycyi y zapraszaniu do społeczności Jzby Jmc P. Marszałka
starey laski, obiecał za Kwadrans przybycie swoie, a iednak y po wyszłym
więcey iak godzinnym czasie przytomnym niebyt, tudziez y po powtornym
tegoż zapraszaniu nie stawił się radził, ażeby, ponieważ z nieprzybycia Jmci
P=a Małachowskiego Marszałka do Jzby Poselskiey czasu dla obrad
publicznych zachodzi zwłoka, więcey na niego nie czekac.
Xiąze Jmc Lubomirski Podstoli Kor. Poseł Kijowski o Kwadrans godziny
zaczekania na przybycie Jmci P. Marszałka nastąpić maiącesłowem Poselskim
assekurował.
Ac tandem gdy po wyszłym nieiakim czasie Jmc P. Krayczy Kor.Starey laski
Marszałek w Jzbie Poselskiey compariut, upraszało go wielu Jchmc PP. Posłow,
azeby nie odwłocznie Seym zagaic raczył, ale Jmc Pan Mokronowski Starosta
Junowski Poseł Bielski wnosząc przytomność Woysk Cudzoziemskich in
corpore miasta zostaiących pro obitaculo obradom publicznym, gdyż lex sub
armis Seymowaćoctat, y o zaszłym cum omnibo, solemnitatibus od 70. przeszło
ex Senatu, ministeris et Equestri Ordine Osob podpisanym ad Acta przeciwko
Seymowi następuiącemu daiąc znac publico manifescie, zagaienia Jmci
Malachowskiemu Marszałkowi /:mowiąc iz zgody niemasz na Seym:/
niepozwalał, y tamował, do czego się y Jmc P. Potocki Generał Artilleryi Litt.
Poseł Lubelski z Jmc P. Borchem Posłem Jnflandzkim similiter przymowili.
Po takowym zagaienia zatamowaniu Jzba Poselska z zaczęciem obrad in spe
nakłonienia się Jmci P=a Mokronowskiego y innych z Nim Seymowi
sprzeciwiaiących się Posłow przez czas nie iaki vucabat, aż o to pokazanie się z
Szablami dobytemi, tudzież obawianie się iakoweś, nieszczęscia z przyczyny

zgwałconego na przeszłym ordynaryinym Seymie publicznego dobyciem Szabel
bezpieczenstwa wzniecił strzegącą się w każdym z Posłow y Arbitrow
ostrozność,ze boiąc się iakowey po oswiadczoney przeciwko Seymowi
Kontradykcyi gwałtownosci, wraz wszyscy Szabel dobyli, y niebawiąc
pochowali, ale znowu iakis irrupsit tremor, który powtornego był okazyą szabel
dobycia, lecz ten podobnym, iak y pierwszy uspokoił się z regolligowaniem.
Na ostatek zupełnym uspokoieniu Jzby Jmc P. Małachowski Marszałek
zabrawszy głos, oswiadczył Publico ządze swoie łozyć pospolitemu Oyczyzny
uzyciu, lecz ponieważ Prawo pod bronią Obrady rozpoczynać Onemu
niepozwala, tedy z umartwieniem swoim od zagaienia wstrzymać się musi, a
poleciwszy Bogu Jzbę wyszedł z niey bez nadziei powrotu wraz z Jchmc
Panami: Mokronowskim Bielskim, Lubomirskim Kijowskim, Borchem
Jnflandzkim y innemi Posłami; a dla większego bezpieczenstwa Jch, azeby iaki
nierozważny Arbiter iakiey Jm Krzywdy nieuczynił, Jchmc P. P.Poniatowski
Podkomorzy Koron. Branicki Stta Stalicki, y Xże Lubomirski Straznik Koron.
az na dół Jch sprawadzili.
A tak po nastąpionym tychze Jchmciow z Jzby Poselskiey odeysciu Jmc P.
Kossowski Stta y Poseł Sieradzki za powszechną rekwizycyą Jzby podniosł
Laskę, a w zabranym głosie wyraziwszy podziwieniena opuszczenie Jzby przez
Jmc P. Marszałka Starey Laski, tudziesz niezmierne umartwienie, Ktorym
Oyczyzna przez smierć Nayiaśnieyszego Krola Jmci iest teraz scisniona, Ktora
kiedy innym niemoze uliczeniem, tę w zgromadzonych Kollegach swoich zalu
nieznosnego miec sobie tuszyt satisfakcyą, ze w iednosci umysłow y szczerey
miłosci związku Jzba Przezacna Rady przedsiewezmie, Ktore że w porządku
Konstytucyami opisanym wypływaią, tak ante omnia do Elekcyi nowego
Marszałka przystąpic prosił, y in ordine wotowania dał głos Wwdztwu
Krakowskiemu.
Jmc P. Wielopolski Koniuszy Koronny Poseł pierwszy Wwudztwa
Krakowskiego w głosie swoim wyraził wielkie ukontentowanie, że Prawa swoy
skutek odbieraią, do ktorych ucalenia, aby zdolne laski piastowania obrane były
Ręce wielu funkcyami iuż zaszczyconego, y zasłużonego w Oyczyźnie
rekommendował JO. Xcia Jmci Adama Czartoryiskiego, Generała Ziem
Podolskich Posła Wwdztwa Ruskiego z Ziemi Lwowskiey, a gdy inni Posłowie
Krakowscy łącząc Kroki swoie z zdaniem Jmci P. Koniuszego Koronnego
wotowanie zakonczyli, przyszło ex Turno Wwdztwu Poznanskiemu Kreskować,
lecz dla ponowioney Kontradykcyi Poseł pierwszy Poznan rezerwując sobie y
Kollegom swoim po Decyzyi y uznaniu prawnosci obrańia swego bo nowey
laski charakteru Poselskiego zupełną powagę, poszedł tantisper z Kollegami
pod starą laskę, co samo y Jchmc PP. Kaliscy, y Orszanscy, gdy im przyszło o
porządku wotować, uczynili.
Kontynuowały się porządnie przez wszystkie Wwdztwa, Ziemie, y Powiaty
dawane głosy, ktoremi do Funkcyi Seymowego Marszałka pomieniony Xże Jmc

Czartoryiski Poseł Ruski circa plurima znayduiącey się w nim Krwi
Jagiellonskiey, tudziesz distingwowanych zasług y zaszczytow publicznych w
Oyczyznie elogia będąc zaproszony został cum universali wszystkich solatio et
plausu Marszałkiem, y Laskę od Jmc P. Starosty y Posła Sieradzkiego z
przyłączonym odebrał powinszowaniem. Potym wypełniwszy in conspectu
wszystkich w posrzodku Jzby zadyktowaniem sobie Roty od tegoż Jmc P.
Kossowskiego Posła Sieradzkiego in assistentia Judicyy Terrestris Varsoviensis
Przysięgę, facundo ore za przychylność Serc y Wota Kollegow podziękował, a z
denuncyacyą o obraniu siebie za Marszałka Poselskiego do Xcia Jmci Prymasa,
y zgromadzonego z nim Senatu z Prowincyi Mało Polskiey Jmci P=a
Bukowskiego Stolnika y Posła Sanockiego, z Wielkopolskiey Jmc P.
Rosciszewskiego Sędziego Ziems'go y Posła Płockiego, z Prowincyi W. X. Litt.
Jmc Pana Oskierkę Marszałka y Posła Powiatu Mozyrskiego z innemi trzema
Posłami deputowawszy, Sessyą na dzien Srzodowy obstante nazaiutrz
solennitate S. Stanisława Biskupa solwował.

Sessya Druga

Dnia 9. Maja

Dnia onegdayszego solwowana na dzień dzisieyszy na godzinę 8.Sessya, ledwie
za opoznieniem się Xcia Jmci Marszałka y wielu z Nim Posłow w poł do
dwunastey następuiącym zagaiona została głosem: Usiłuiący na dniu
onegdayszym oswiadczonym Manifestem zatamować obrad naszych progress,
zatrwozyli umysły benesentientium, ale pod czas teraznieyszego Bez Krolewia,
gdy bez Rady Oyczyzna zostawać niemoze, bynaymniey takowy postępek
niema zagradzać dalszych zbawiennych czynności. Godzi się radzic, y za
przykładem idąc Przodkow Naszych maiąc powierzoną moc dania ratunku
Oyczyznie względem uszczęsliwienia oneyze winnismy Nexu Confoederationes
oprzec się inficias conantibus, lubo na to Rozdwoienie boleiemy Wszyscy, lecz
ze taz maxyma szczęscia podpada alternacie, tempori dandum przeto nalezy się
ze zas smiałosc raz nieukarana do tego przyszła zbytku, że y teraz w Swiątnicy
Praw oręza dobyła, gdzie non gladyys, lecz amoris pleno Consilio est
procedendum, nalezy się obmyslic skuteczne sposoby, aby pierwszy smiałosci
Author zupełną zuchwałego excessu rownie rowną odniosł Karę; His expressis
tenze tenze Xże Jmc Marszałek proposict pro primo Jzbie, aby naznaczonym
dnia onegdayszego do Jzby Senatorskiey Delegatom superaddere Jnnych po 4. z
kazdey Prowincyi nominuiąc onychze, Ktorych iak Jzba zupełnie approbavit
aby włozoną Provinciam indilate wypełnili nieomieszkanie, wzięli się ad
satisfaciendum Jchmc Delegati y przybyli do Senatu, gdy w nimże zastali
oczekuiących Xcia Jmci Prymasa, Kujawskiego, Poznanskiego, Wilenskiego,
Płockiego, Chełminskiego Kijowskiego y Smolenskiego Biskupow, Wwdę
Sendomirskiego, Kasztelana Wilenskiego, Jnowrocławsgo, Sieradzkiego,

Ruskiego, Smolenskiego, Połockiego, Witepskiego, Podlaskiego, Pomorskiego,
Wwdow, Kaliskiego, Sieradzkiego, Jnowrocławsgo, Smolenskiego, Lubels'go
Czerskiego, Wislickiego, Przemyskiego, Halickiego, Czechowskiego,
Oswiecims'go Kasztelanow = Marszałka, Kanclerza, y Podskarbiego Wielkich
WX. Status Ministrow, tudzież wiele Dignitarzow y Urzędnikow bez funkcyi
zostaiących z Samemi tylko Arbitrami złączonych gente ex utraq'. Pierwszy z
tychże Deputowanych Jmc P.Bukowski Poseł Sanocki zasiadłszy na Taborecie
w mieyscu Ministom słuzącym, zabrał głos nayprzod od podziękowania wszech
rzeczy naywyższemu Sprawcy, że początki Obrad szczęsliwie racząc zaszczycił
go szczęsciem wraz z determinowanemi od Stanu Rycerskiego Kollegami
swemi stawic się w Senacie donoszącym o szczęsliwie na dniu onegdayszym
względem Elekcyi Marszałka Poselskieyi wykonanym prawie; w dalszey zas
dyskursu swego osnowie do pomyslnego rospoczętych nie bez ukontentowania
obrad Kontinuowania wiadomą wszystkim JO. Xcia Jmci Prymasa wysławiaiąc
czułośc wraz z Stanem Rycerskim czynił sobie nieomylną otuchę iż in ulteriori
tractu sposobow iak naylepszych ad beandam Patriam porvigilans Primatralis, et
Senatus sollicitudo nie ublizy, co oddaiąc momentom zbawiennieyszym na
Koniec siebie y Stan Rycerski polecił względom. Po skonczonym ejusmodi
głosie Xze Jmc Prymas słodyczy pełną daiąc Delegatis odpowiedź z całym
Senatem z tak wesołey nowiny mocno ukontentowany pewną wniosł sobie z
dobrego Seymu teraznieyszego Convocationis Konfederacyinego zaczęcia
nadzieię, iż Trzydziestoletnym przeciągiem bez Rady oschłey Oyczyznie
poządania wypłynie satisfakcya, iezeli felicia exordia iednomyslność pari
secundare starać się będzie conclusio, a wzaiemnie Stanowi Rycerskiemu chcąc
oswiadczyć od Senatu przychilność, delegował Jchmciow Zamoyskiego
Jnowrocławskiego Wwdę Burzynskiego Smolenskiego, y Jaklinskiego
Oswiecimskiego Kasztellanow solwuiąc Sessyą na dzien jutrzeyszy na godzinę
dziesiątą co do Senatu.
Tak przyięci w Senacie Jchmc Delegowani gdy wrociwszy do Jzby Poselskiey
zasiedli mieysca swoie, wyzey rzeczony Jmc P. Sanocki retulit w danym głosie
sobie, iż nim Mu przyisc miało do uczynienia Relacyi wypełnioney Delegacyi,
za pierwszą przyzwoitość sądził oswiadczyć nalezytą wdzięczność Xciu Jmci
Marszałkowi, aby Ktorego wyznaczyły merita do sprawowania tak wysokiey
funkcyi przy rzadkiey rostropnosci powierzoną sobie Laską tym skutkiem
kierował, ktoren by w naypomyslnieysze dla Oyczyzny zakwitnął owoce przez
unum velle et unum sentire usiłowania zkonfederowanych umysłow. Co do
wykonanego Poselstwa,iak że Senat za zupełne poczytał sobie ukontentowanie,
tak przychilnosci swoiey ku Stanowi Rycerskiemu y ządze łączenia sięz Nim
Jzby Poselskiey okaze dowodem, gdy w zaiemnie z posrzodka Jego Deputowani
pewnie ad implebunt commissa Osobani swemi.
Głos ten gdy został zakonczonym, Jmc P. Dzieduszycki Podkomorzy y Poseł
Halicki wraz z Kollegami swemi proposiut, aby do Rugow przystąpic alleguiąc

racyą iż uno absurdo omisso sequerentur alia plurima. Czym pobudzeni etiam
Jnni domawiali się o zaczęcie Rugow.
Jmc P. Piaskowski Woyski Włodzymirski Poseł Wołynski w głosie swoim
profilit, aby drugi raz powtarzaiący się tumult z dobytych Szabel w Jzbie
Poselskiey przez samo zgorszenie Kary mocney winny przezornym
obmysleniem więcey nigdy słyszeć się nie dał. Względem zas Rugow
przymawiaiącsię legalitatem Elekcyi Posłow czyli Sąd Kapturowy, czyli też
Jzba Poselska ma discernere byle okoliczność ta prętszym zakonczyła się
ułatwieniem, prosił o rozdawanie głosu juxta Turnum.
Jmc P. Walknowski pierwszy z Wwdztwa Poznans'go Poseł wraz z Kollegami
swemi Jchmc PP. Kaliskiemi pod zagaieniem Seymiku ante Convocationis
przez Xcia Jmci Biskupa Poznanskiego uczynionym obrany maiąc exinde że
pod zagaieniem Xia Jmci Wwdy Poznanskiego pierwszemu sprzeciwiaiącym się
inni są obranemi Posłami, maiąc sobie na dniu onegdayszym zatamowaną
activitatem, zaczął legalną z siebie, y Kollegow swoich tudziesz Jchmc PP.
Kaliskich justyfikować Elekcyą pod zagaieniem pomienionego Xcia Jmci
Biskupa nastąpioną też zagaienie pomienione Prawem nayprzod 1510. in
abientes na Seymikach Karę grzywien oznaczaiącym, iako to na Biskupow 40.
Grzywien, na Wwdow 20, na Kasztelanow 10. a viny przepisuiącym -
względem w ten czas iey podpadania, kiedyby na Seymikach niebywali.
Prawem 1545. Sub Titalo Seymiki Powiatowe Konfederacyą 1648. 1649. gdzie
Biskupow moc w zględem zagaienia Seymikow iest ostrzezona Laudami
Ziemskiemi 1632. w ktorym Nowodworski Biskup Poznan. pierwszy pisał się
nad Woiewodę, y poznieyszym, gdzie Szoldrski takze Biskup mieysca tegoż
wyższe otrzymał mieysce, anizeli Wwda, Ekonomiczną Komissyyą, na Której
Szembek prezydował pod bytność Wwdy z temi wszystkiemi legalitatis
dowodami zawołani z mieyysc posiadanych przez Xcia Marszałka do Laski
stanęli, u nieyże y manifesta produkować zaczęli. Lecz Jmc Pan Krajewski
Jnstygator Koronny z Ziemi Ciechanowskiey Pierwszy Poseł odezwawszy się,
za rzecz mniey potrzebną osądził non accusatis excusari, Kiedy objiciens
illegalitatem zaden non probat.
Jmc P. Sosnowski Pisarz Litt. Poseł Brzyski Litt. reposiut, żeobjiciens na dniu
dzisieyszym nie iest potrzebny, gdy na dniu onegdayszym in facie całej Jzby
zatamował Jchm activitatem z racyi rozdwoionego Seymiku, Którego zagaienie
ma być prze to lepsze nalezy się wyprobować.
Jmc P. Jnstygator Koronny pierwszego zdania odstępuiąc instabat, aby
względem umiarkowania Pluralitatis przeczytać Lauda obydwoch Seymikow
tak Xcia Jmci Biskupa iako też Xcia Jmci Wwdy; Jmc P. Ogrodzki Sekretarz
Seymowy zadosyć czyniąc takowemu dopominaniu się, przeczytał pomienione
Lauda.
Jmc P. Rzewuski Pisarz Polny Kor. evincendo Legalitatem Jchmc PP.
Poznanskich y Kaliskich z Samego Uniwersału na Seymiki wychodzącego

zwykłą dowodził aringą ze ordynaryinie pisze się pierwey Biskupom, a dopiero
po Nich Wwd'om, Dignitarzom, Urzędnikom Ziemskim, Grodzkim, y Całemu
Rycerstwu.
Jmc P. Małachowski Stta Piotrkowski Poseł Sieradzki odezwawszy się wyraził
głosem swoim, aby nieuzyteczną pro et contra dysceptacyą czasu proznie
niewycięczaiąc in ordine cognoscenae legalitatis nec ne zagnieniow dwoiakich,
przystąpic do wotowania secundum turnum.
Jmc P. Glinka Podkomorzy y Poseł Łomżynski idąc in sensum Jmc P=a
Sieradzkiego superaddidit ieszcze te zyczenia, aby wszczęta Kwestya pluralitate
votorum decidatur.
Jmc P. Stadnicki Poseł Podolski protulit takowe Jnteressu tego ułatwienie, aby
dalszey Kwestyi nie szerzyć stoiący pod Laską per verbum placet, na mieyscach
zasiedli.
Jmc P. Małachowski Stta Ostrołęcki Poseł Łomzynski domawiał się o kilka iuż
razy względem tey materyi proszone Turnum. Po takowey czasu przewłoce gdy
Xże Jmc Marszałek przystąpił do rozdawania głosów juxta turnum Posłowie z
Wwdztw, Ziem y Powiatow sentimenta swoie conformando ad Legalitatem po
wyzey rzeczonych Jchmc PP. Poznan y Kaliskich żali ich generalnie wszyscy
pro admissibilibus ad gremium sui sądzili y zapraszali, tak Ciż na mieyscach
osadzeni kazdey z osoby swoiey składali podziękowanie Xciu Jmci
Marszałkowi z winszowaniem Mu oddaney concordibus votis Laski y całey
Jzbie, że za Jey sprawiedliwym sądem ex passivitate uwolnionemi, et in gremis
wyboru umieszczonemi zostali.
Jmc P. Poniatowski Stolnik Litt. Poseł Warszawski ex Turno Wwdztwa
Mazowieckiego pod nieprzybycie na ten czas Czerskich Pierwszy Poseł etiam
nomine Jnnych tegoż Wwdztwa przytomnych Posłow obligowany wotuiąc na
tychze Jchmc PP Poznanskich y Kaliskich uznawszy sprawiedliwe Jch
justyfikacye na Prawie zasadzaiące się iak onych zaprosił, tak wniosł, aby
praktykowany po dwa razy in Sacravio Legum przez porwanie się do Szabel
występek mocy Konfederacyi teraznieyszey tak ta smiałosc potępioną została,
iżby więcey w potomnym wieku słyszeć się niedała, iakie wszystkich Oyczyznę
Kochaiących Synow staranie dopraszaiąc się sam też z osoby swoiey
wszelkiego w tym Punkcie usiłowania non intermittere oswiadczył się.
Po zupełnym okoliczności zupełnie opisaney zaspokoieniu accedante całey Jzby
consensu do przyięcia na dniu jutrzeyszym delegowanych Senatorow salwował
Sessyą Xiąze Jmc Marszałek na Godzinę dziewiątą.

Sessya Trzecia

Die 10ma Mayy

Xiąze Jmc Marszałek w mowie swoiey expressit: Niech będą Naywyzszemu
Niebios Rządcy dzięki nieskonczone, ze z tak dokładną odbrady teraznieysze

kontynuią się sfornoscią, do czego gdy tym zywsza przychodzi Sentimentow
iedność, proponował Jzbie, aby podeklarowanych Jchmciow Senatorow
nastąpiła delegacya, Koncem Ktorey przyięcia z trzech Prowincyi, z Kazdey po
4. Posłow nominował, a Ci nominowani do Senatu zaszedłszy, y oczekiwanie
Jzby Poselskiey doniosłszy, wraz z tymiż od Senatu na wczorayszey Sessyi
deputowanemi powrocili, Ktorym Jchmciom Senatorom Xże JmcMarszałek gdy
mieysce po między Woiewdztwa Krakowskiego Posłami wyznaczył, Oni na
nimże zasiadszy, Kazdy z Nich z osobna w mianey mowie swoiey
ukontentowanie Senatu z obranego zgodnie Stanu Rycerskiego Godnego
Marszałka wyraziwszy, doniesli, iak okropna przez Smierc Krola Jmci iest
Sytuacya,

okropnieysza,

Kiedy

Woyska

zagraniczne

wkroczyły,

nayokropnieysza, y nay załosnieysza, ponieważ w tym czasie Oyczyzna Rady
potrzebuiąca widzi rozdwoione Synow Swoich Sentimenta, Ktore wysoka
roztropność godnego, y od wszystkich ulubionego zreperować potrafi tym
skuteczniey, im więcey Przeswietna Jzba Poselska w pilnym Senatu
oczekiwaniu względem łączenia się z Nim zostaiąca zaprasza się przez
Delegowanych.
Xiąże Imc Marszałek uczyniwszy podziękowanie Jchmciom Senatorom
Jmieniem całey Jzby nieodwłocznie zadosyć uczynic Ządzom Senatu Starszych
Braci oswiadczył się, aby tylko niektore okolicznosci ułatwienia w Jzbie
Poselskiey wyciągaiące zaradzonemi zostały.
Jmc P. Łopacinski Stta y Poseł Mscisławski po wyisciu z Jzby Poselskiey -
wyzey rzeczonych Jchmciow delegowanych Senatorow do Senatu, pierwszy
raz, iako na przeszłych Sessyach nie przytomny głos zabrawszy, wyraził w nim
powinszowanie Xciu Jmci Marszałkowi odebraney Laski Karmiąc się niepłonną
nadzieią, iż ta w Ręku tak wspaniałemi Sentimantami ozdobionego Dyrektora
znayduiąca się pewnie podzwignie upadaiącą Oyczyznę.
Jmc Pan Tyminski Poseł Sandomirski naganiaiąc abusum libertatis przez
powtorzone contra expressas Leges Oręza dobycie, aby podobne ausus in ultra
niepraktikowały się, życzył ante omnia obmyslic Srzodki takowe, ktoremiby
dostatecznie provideatur exekucya Prawa Winy na przestępcow rozkazuiącego,
a Koncząc głos swoy, dodał y to, aby Woysko Zagraniczne in visceribus, Regni
nie bez przykrości Obywatela znayduiące się obmysleniem przyzwoitych
sposobow cofnąć się mogło z Kraju.
Jmc Pan Karczewski Podkomorzy y Poseł Czerski w głosie swoim wyraziwszy
nayprzod użalenie z okazyi utraty Krola nieiednego ad satietatem z zycia Jegoż
uszczęsliwionego przenikaiące, Kontinuiąc dalszą Osnowę Mowy swoiey
Zyczeniem quorum vis pros prosperrimorum przy Lasce Xiązęciu Jmci
Marszałkowi, zakonczył ią radzeniem nayskutecznieyszego w tym czasie
Jnterregni w uszczęsliwieniu Oyczyzny myslenia y czynienia, w ktorym
Wolnosci tym lepiey prowidować się może, im pewniey Sine Principe
zostaiemy, dodawszy recognitionem Xiązeciu Jmci Prymasowi pro cura et

sollicitudine circa Bonum Publicum statecznie impensa.
Jmc Pan Szadurski Poseł Jnflandski sądząc bydz nieodwłoczne względem
Prawa przyzwoitemi obostrzeniami ubespieczenia spieszenia, interea obstrictus
vinculo Jnstrukcyi Swoiey, praecustodivit sobie, aby partykularne Wwdztwa
Swego: desideria mogł przed złączeniem się, Jzby Poselskiey z Senatem,
promovere, securitatem privatorum funduiąc, y Bonu publicum allegando.

Jmc P. Skorzewski Poseł Wielunski alleguiąc utile Libertatis Liberum Veto, na
wsparcie Prawa vetandi czytał Generalną Konfederacyą 1696. za Krola Jana III.
ustanowioną, brzmieniem Ktorey pomienione Liberu Veto ut pupilla Libertatis
iest ostrzezone; zyczył oraz regressum do Jzby dla łatwieyszego wnieyże
Jnstrukcyi skutkowania.
Jmc P. Piaskowski Poseł Wołynski wnosząc indecentiam Jzby przez
nieassistowanie Oneyże Chorągwi Węgierskiey z Prawa nalezące się, prosił
Xcia Jmci Marszałka, aby, servando debitam teyże Jzby praerogativam za
przywitaniem Senatu upraszał Xcia Jmci Prymasa, aby Ten o tęż chorągiew z
Ramienia swego do JW Jmc P=a Marszałka WKor. wysłał Koncem wrocenia
oneyze dla przynalezytego iuż to z racyi bespieczenstwa, iuż też z okolicznosci
nieumieyszania powagi, assistowania.
Jmc P. Bukowski Poseł Sanocki Jmci P=u Sandomirskiemu na wniesione
naganienie y zniesienie abusus dobywania Szabel in sacra co libertatis
praktykowanego respondendo, szedł za zdaniem Jegoż, że taz Swiątnica
przedtym szczęsliwa Jnnym Narodom Prawa dawać, pewne powinna
osobliwszym zaszczycać się bespieczenstwem.
Jmc P. Małachowski Poseł Łomzynski sądząc bespieczenstwo in arca publica
przynoszące powagę mieysca, ządał po Xciu Jmci Marszałku, aby Warta
Węgierska kazdym Obradom assistuiąca, a teraz przez JmP. Marszałka WK.
cofniona nakazaną została za udaniem się do Niegoż Xcia Jmci Prymasa.
Jmc P. Wysłouch Poseł Brzeski inkonweniencye naganiaiąc, zabiezenia onymze
zyczył.
Jmc P. Dluski Poseł z Jnfland Koron. powrotu z Jzby Senatorskiey do
Poselskiey ządaiącym refutando, obiasnił roznice względem Seymu
Konwokacyinego, iż na pierwszym tantum unus, quantum mille valens,
sprawiedliwie secundum libera Veto obstawac może przytym, co tylko wniesie,
na teraznieyszym zaś pluralitas i concludens czyli pozwoli regressu z Senatu do
Jzby Poselskiey lub nie? ducebit sensus innych Posłow Głos ten mianowicie
obracaiąc do JPana Wielunskiego, na Koniec toteż sub altu całey Jzby judiciu
podał, aby radząc o przyszłym Regnancie, nie Kogo innego, tylko Piastę
Konfederacyą teraznieyszą ubespieczyć.
Jmc P. Małachowski Poseł Łomzyn. względem przyszłego Regnanta in sensu
Jmc P=a Jnflandskiego odezwał się iż od Ziemi swey wraz z Kollegą nie tylko
Jnstrukcyą, ale tez y przysięgą obowiązanym zostaie Polaka rodowitego Rządcą

Berła Pols'go utrzymac, co Jchmc Posłowie prawie wszyscy rownymże
oswiadczeniem confirmarunt.
Jmc P. Branicki Poseł Halicki intulit Jzbie, aby w złączeniu sięz Senatem,
Warta Marszałkowska powagą Xcia Jmci Prymasa wrociła się, in assistentiam.
Jmc P. Poniatowski Poseł Warszaw. odezwał się, że iako duch wolnoscią
tchnący wyciąga wdzięcznosci, tak z tego powabu wdzięczny Jmc P=u
Wielunskiemu za obstawanie circa Liberu Veto z mieysca swego dziękuie
łącząc z Nim zdanie swoie w czasie własnie tym, w ktorym niektorzy odłączeni
nie są przeszkodą JP=u Wielunskiemu do kontinuowania Obrad; A iako Prawo,
zwyczay, y dawna pamięc chce miec za straż Przeswietney Jzby Poselskiey
Wartę Marszałkowską, tak aby sensibilittem oneyże Xże Jmc Marszałek za
oddalenie nietylko teyże Marszałkowskiey, lecz y Grodzkiey Warty Xciu Jmci
Prymasowi wyrazaiąc, dopraszał się przy powitaniu Senatu o powrocenie tey
assistencyi potrzebney dopominał się.
Jmc P. Mozyrski w głosie swym custodivit, aby po złączeniu się z Senatem
mogł być wolny regress do Jzby Poselskiey względem ułatwienia w niey
desiderioru Prowincyi Litt. Sądząc majore być Obrad accelerationem prze to
gdy kazda Prowincya separatim radzic będzie o interessach swych nieczyniąca
szczegulnej assistowania formy. Na tę illacyą cum approbaone oneyze odezwało
się wielu Posłow, lecz Jmc P. Bukowski Poseł Sanocki reposuit, że na Seymie
Convocaonis nie iest zwyczay, aby Posłowie z Senatem złączeni wracali się do
Jzby Poselskiey.
Jmc Pan Małachowski Poseł Sieradzki o straż naypierwey w głosie swoim
mocnemi racyami upominaiąc się na ządanie powrotu z Senatu do Jzby Replikę
daiąc, zyczył w tey okolicznosci uzyć Ordinem Turni.
Xiąze Jmc Marszałek pytał się w głos całey Jzby iezeli iest zgoda, a zatym
wszystkich, aby in ulteriori expectatione niewytrzymuiąc Senatu, w zględem
łączenia się Z Nim Jzby Poselskiey, przystąpic do czytania Woiewodztw
Secundum Turnum.
Jmc Pan Gedroic Poseł Wilenski oswiadczaiąc się unum velle et sentire z
Senatem, byle tylko miał campum upomnienia się ad mentem. Jnstrukcyi
swoiey w zględem desideriorum Jmci X=a Biskupa Wilenskiego, Kollegi
Swego Jmci Pana Horaina y innych, tudziez denominacyi Regnanta, y Aukcyi
Woyska.
Tandem gdy Xże Jmc Marszałek zaczął czytać Woiewodztwa juxta turnum,
wszyscy Posłowie, a na Koniec y on Sam prowadząc Koło Rycerskie, weszli do
Senatu, gdzie w mieyscie Ministerio przynalezytym zasiadszy, doniosł
oczekuiącemu Xiązęciu Prymasowi y Senatowi wyrazaiąc dziękczynienie za
staranność y czułosc około uszczęsliwienia Dobra publicznego, oświadczył się
Jmieniem całego Koła swego Rycers'go to wszystko do zupełnego przywodzic
w iednomyślnosci pod Węzłem Konfederacyi skutku z ofiarą Krwi, fortun y
zycia samego, co tylko Przeswietny Senat względem ucalenia całey Rzplitey

swobod, Praw y Wolnosci obwarowania sądząc nieodstępnie będzie. Naten głos
Xże Prymas obszernie odpowiadaiąc, y nieszczęsliwosci z nieporządku na
Oyczyznę spadaiące dowodnie remonstruiąc, chwalił oraz pomyslne z strony
stanu Rycersgo Obrad początki, a do dalszych przełozeniem roznych
wotowanych potrzeb ratowania się zachęcaiąc, powinszowawszy temusz
Stanowi Rycerskiemu godnego Laski Marszałka, ze względem przywrocenia
Warty Marszałkowskiey na zadość uczynienie ządaniom Jegosz starania
nieublizy, oswiadczył się, y na ten Koniec deputował do Jmc P. Marszałka W.
Kor. Gdy Xże Jmc Prymas zakonczył głos swoy za daniem sobie głosu
przeczytał Propozycye na Seym teraznieyszy z pod prassy drukarskiey w
dziewiętnastu punktach wyszłe Jmc X. Sekretarz Koron. y na tym solwowana
iest Sessya na dzien iutrzeyszy na godzinę 10. przez Samego Xcia Jmci
Prymasa.