technik eksploatacji portow i terminali 342[03]

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA

TECHNIK EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI

342[03]

Zatwierdzam

Minister Edukacji Narodowej

Warszawa 2009

342[03]/ T-4, SP-2 /MEN/2009

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Autorzy:

dr in

. Anna Galor

dr in

. Bogusz Wi

nicki

mgr in

. Sylwia Trojanowska

Recenzenci:

dr Hanna Klimek

dr Adam Salomon

Opracowanie redakcyjne:
mgr Joanna Tomczy

ska

Korekta merytoryczna:
mgr in

. Monika Sarzalska

mgr in

. El

bieta

ochowska

Korekta techniczna:
mgr Magdalena Mrozkowiak

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Spis tre

Wprowadzenie

Zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

-wychowawczego

II. Plany nauczania

III. Moduły kształcenia w zawodzie

1. Podstawy

eksploatacji portów i terminali

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska

Charakteryzowanie infrastruktury i zada

portów

i terminali

Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów prawa
dotycz

cych eksploatacji portów i terminali

2. Technologie składowania, przeładunku i przewozu

ładunków

Eksploatacja

rodków transportu

Obsługa spedycyjna ładunków i

rodków transportu

Planowanie zada

logistycznych w portach i terminalach

Stosowanie zasad gospodarki magazynowej

Składowanie, przeładunek i przewóz ładunków

Stosowanie systemów informatycznych w gospodarce

magazynowej

3. Organizacja transportu bliskiego w portach

i terminalach

Planowanie transportu ładunków

Eksploatowanie urz

dze

przeładunkowych

4. Organizacja pracy w portach i terminalach

Prowadzenie dokumentacji zwi

zanej z realizacj

usług

w portach i terminalach

Stosowanie systemów informatycznych do organizacji

pracy w portach i terminalach

Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

Posługiwanie si

drugim j

zykiem obcym zawodowym

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

5. Praktyka zawodowa

Dobieranie

rodków i urz

dze

transportu bliskiego do

realizowanych zada

Wykonywanie zada

zwi

zanych z obsług

portów

i terminali

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Wprowadzenie

Celem kształcenia w szkole zawodowej jest przygotowanie aktywnego,

mobilnego i skutecznie działaj

cego pracownika w warunkach gospodarki

rynkowej. Wymaga to dobrego przygotowania ogólnego, opanowania
podstawowych umiej

tno

ci zawodowych oraz prezentowania wła

ciwych

postaw zawodowych.

Absolwent

szkoły

powinien

charakteryzowa

otwarto

komunikatywno

, wyobra

, zdolno

do ci

głego uczenia si

i podnoszenia kwalifikacji, umiej

tno

szybkiego podejmowania decyzji,

znajomo

zyków obcych, a tak

e umiej

tno

oceny swoich

liwo

ci. Realizacja programu nauczania o modułowym układzie tre

kształcenia ułatwia osi

gni

cie tych zamierze

Kształcenie zawodowe z wykorzystaniem podej

cia modułowego,

poprzez powi

zanie celów i materiału nauczania z procesem pracy

i zadaniami zawodowymi umo

liwia:

−

przygotowanie ucznia do wykonywania typowych zada

zawodowych

na stanowiskach pracy, którym odpowiadaj

okre

lone zakresy

umiej

tno

ci, wiedzy i postaw zawodowych,

−

integracj

tre

ci nauczania z ró

nych dyscyplin wiedzy,

−

stymulowanie aktywno

ci intelektualnej i motorycznej ucznia,

pozwalaj

cej na indywidualizacj

procesu nauczania.

Kształcenie modułowe charakteryzuje si

tym,

−

preferowane s

aktywizuj

ce metody nauczania, które z jednej strony

wyzwalaj

aktywno

ść

, kreatywno

ść

, zdolno

ść

do samooceny

ucz

cego si

, a z drugiej zmieniaj

rol

nauczyciela w kierunku

doradcy, partnera, projektanta, organizatora i ewaluatora procesu
dydaktycznego,

−

proces nauczania i uczenia si

ukierunkowany jest na osi

ganie

wymiernych rezultatów w formie ukształtowanych umiej

tno

intelektualnych i praktycznych, które umo

liwiaj

wykonywanie

okre

lonego zakresu pracy w zawodzie,

−

wykorzystywana jest w szerokim zakresie zasada transferu wiedzy

i umiej

tno

ci wcze

niej uzyskanych przez ucznia w toku nauki

formalnej, nieformalnej oraz incydentalnej,

−

programy nauczania posiadaj

elastyczn

struktur

, a znajduj

ce si

w nich moduły i jednostki mo

na aktualizowa

(modyfikowa

uzupełnia

lub wymienia

) nie burz

c konstrukcji programu, aby

dostosowywa

tre

ci do zmieniaj

cych si

potrzeb rynku pracy,

rozwoju nauki i technologii oraz predyspozycji ucz

cych si

Modułowy program nauczania dla zawodu składa si

z modułów

kształcenia w zawodzie i odpowiadaj

cych im jednostek modułowych,

umo

liwiaj

cych nabywanie wiedzy oraz kształtowanie umiej

tno

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

i postaw wła

ciwych dla zawodu. Jednostka modułowa stanowi element

modułu kształcenia w zawodzie obejmuj

cy logiczny i mo

liwy do

wykonania wycinek pracy, o wyra

nie okre

lonym pocz

tku i zako

czeniu,

który nie podlega dalszym podziałom, a jego rezultatem jest produkt,
usługa lub istotna decyzja.

W strukturze programu wyró

nia si

−

zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,

−

plany nauczania,

−

programy modułów i jednostek modułowych.

Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz

jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych, literatur

Jednostka modułowa zawiera: szczegółowe cele kształcenia, materiał

nauczania,

wiczenia,

rodki dydaktyczne, wskazania metodyczne do

realizacji programu nauczania, propozycje metod sprawdzania i oceny
osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia.

Dydaktyczna

mapa

programu

nauczania,

zamieszczona

w zało

eniach programowo-organizacyjnych kształcenia w zawodzie,

przedstawia schemat powi

dzy modułami, a jednostkami

modułowymi oraz okre

la kolejno

ść

ich realizacji. Ma ona ułatwi

dyrektorom szkół i nauczycielom planowanie i organizowanie procesu
dydaktycznego.

W programie przyj

to system kodowania modułów i jednostek

modułowych, który zawiera nast

puj

ce elementy:

−

symbol cyfrowy zawodu zgodnie z obowi

zuj

klasyfikacj

zawodów szkolnictwa zawodowego,

−

symbol literowy, oznaczaj

cy grup

modułów:

O - dla modułów ogólnozawodowych,
Z - dla modułów zawodowych.

−

cyfra arabska dla kolejnego modułu w grupie i dla kolejnej

wyodr

bnionej w module jednostki modułowej.

Przykładowy zapis kodowania modułu:

342[03].O1
342[03] - symbol cyfrowy dla zawodu: technik eksploatacji portów

i terminali,

O1 - pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy eksploatacji

portów i terminali.

Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:

342[03]. O1.01
342[03] - symbol cyfrowy dla zawodu: technik eksploatacji portów

i terminali,

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

O1 - pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy eksploatacji

portów i terminali,

01 - pierwsza jednostka modułowa wyodr

bniona w module O1:

Stosowanie

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

I. Zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie technik eksploatacji portów

i terminali mo

e podejmowa

prac

−

działach przedsi

biorstw transportowo-spedycyjnych,

−

agencjach obsługi portów rzecznych, morskich i lotniczych,

−

portach morskich i rzecznych,

−

terminalach lotniczych, samochodowych i kolejowych.

Zadania zawodowe

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie technik eksploatacji portów

i terminali powinien by

przygotowany do wykonywania nast

puj

cych

zada

zawodowych:

−

magazynowania ładunków, w tym ładunków ponadgabarytowych

i niebezpiecznych oraz

ywych zwierz

t w portach i terminalach,

−

obsługiwania

ładunków,

tym

kontenerowych,

portach

i terminalach,

−

obsługiwania ładunków w portach morskich i rzecznych, terminalach

samochodowych, kolejowych i lotniczych,

−

sporz

dzania

dokumentacji

zwi

zanej

przeładunkiem

i magazynowaniem towarów oraz obsług

rodków transportu,

−

dobierania

rodków transportu i urz

dze

przeładunkowych do

obsługi portów i terminali,

−

dobierania

opakowa

jednostkowych

transportowych

oraz

prowadzenia gospodarki opakowaniami i kontenerami,

−

obsługiwania

zintegrowanych

systemów

informatycznych

w organizacji pracy portów i terminali,

−

rozpatrywania reklamacji zgodnie z trybem okre

lonym w umowie,

dotycz

cych obsługi ładunków lub osób w portach i terminalach,

−

obliczania kosztów przeładunku, magazynowania towarów i obsługi

pasa

erów,

−

organizowania i prowadzenia eksploatacji urz

dze

transportu

bliskiego,

−

organizowania i wykonywania konserwacji, przegl

dów okresowych,

napraw i bada

diagnostycznych urz

dze

transportu bliskiego.

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Umiej

tno

ci zawodowe

W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent szkoły powinien umie

−

okre

zadania realizowane w czasie eksploatacji portów i terminali,

−

opisywa

budow

portów i terminali oraz ich wyposa

enie,

−

charakteryzowa

i klasyfikowa

urz

dzenia transportu bliskiego,

−

obsługiwa

automatyczne systemy składowania i identyfikacji

towarów,

−

dobiera

urz

dzenia transportu bliskiego do przeładunku towarów,

−

obsługiwa

i eksploatowa

urz

dzenia przeładunkowe w portach

i terminalach

oraz

posługiwa

statkowymi

urz

dzeniami

przeładunkowymi,

−

posługiwa

dokumentacj

statku i sporz

dza

plan jego

załadunku,

−

rozmieszcza

ładunki sypkie, ci

ęż

kie sztuki i drobnic

luzem

w ładowniach i na mi

dzypokładach statku,

−

sztauowa

i mocowa

ładunki na statkach,

−

organizowa

obsług

samochodów, wagonów kolejowych, statków

morskich,

eglugi

ródl

dowej oraz statków powietrznych w portach

i terminalach,

−

organizowa

i realizowa

obsług

podró

nych w portach morskich

eglugi

ródl

dowej oraz w terminalach kolejowych i lotniczych,

−

charakteryzowa

wła

ciwo

ci ładunków oraz składowa

ładunki

masowe:

płynne,

gazowe

stałe

oraz

drobnic

luzem

i w kontenerach,

−

stosowa

przepisy prawa dotycz

ce pracy portów i terminali oraz

składowania ładunków,

−

opisywa

zasady ruchu kolejowego i posługiwa

sygnalizacj

kolejow

−

organizowa

dokonywa

przeładunku

towarów,

tym

niebezpiecznych,

ponadgabarytowych

ywych

zwierz

z wykorzystaniem infrastruktury portów i terminali,

−

ocenia

stan techniczny urz

dze

transportu bliskiego oraz

prawidłowo

eksploatowa

urz

dzenia

stosowane

portach

i terminalach, zgodnie z dokumentacj

techniczn

i wymaganiami

dozoru technicznego,

−

dokonywa

przegl

dów

bie

żą

cych

okresowych

urz

dze

przeładunkowych

sprz

zmechanizowanego

portach

i terminalach,

−

klasyfikowa

i opisywa

magazyny oraz ich wyposa

enie,

−

montowa

, demontowa

i eksploatowa

regały magazynowe niskiego

i wysokiego składowania,

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

−

obsługiwa

regały magazynowe i oblicza

wielko

ść

powierzchni

magazynowej oraz wskazywa

miejsce składowania towarów,

z wykorzystaniem oprogramowania specjalistycznego,

−

prowadzi

gospodark

opakowaniami i kontenerami,

−

przeprowadza

inwentaryzacj

magazynu

okre

odpowiedzialno

ść

materialn

osobist

i wspóln

, za powierzone

mienie,

−

okre

potrzeby i zakresy remontów infrastruktury portu, terminalu

i magazynu,

−

obsługiwa

rodki ł

czno

ci przewodowej i bezprzewodowej,

−

oblicza

koszty przeładunku, operacji magazynowych i obsługi

podró

nych,

−

sporz

dza

oferty handlowe na wykonywanie obsługi towarów

i obsługi

rodków transportu w portach i terminalach,

−

prowadzi

dokumentacj

magazynow

i spedycyjn

w portach

i terminalach,

−

wykonywa

czynno

ci z zakresu konfekcjonowania, przepakowywania

i magazynowania towarów,

−

posługiwa

dwoma j

zykami obcymi, w tym j

zykiem angielskim,

z uwzgl

dnieniem terminologii wła

ciwej dla zawodu,

−

gromadzi

i przetwarza

informacje,

−

udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

−

stosowa

przepisy Kodeksu pracy dotycz

ce praw i obowi

zków

pracownika i pracodawcy,

−

samodzielnie rozwi

zywa

problemy i podejmowa

decyzje podczas

wykonywania powierzonych obowi

zków,

−

pracowa

w zespole i kierowa

prac

zespołu,

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz przepisów ochrony

rodowiska i wymaga

ergonomii.

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

wychowawczego

Podstawowym celem kształcenia w zawodzie jest przygotowanie

absolwenta do pracy w portach morskich i rzecznych, terminalach
samochodowych,

kolejowych

lotniczych,

przedsi

biorstwach

spedycyjnych

logistycznych,

tak

innych

jednostkach

eksploatacyjnych

transportu

oraz

jednostkach

administracyjnych

zwi

zanych z tym rodzajem działalno

ci.

Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla

zawodu technik eksploatacji portów i terminali mo

e by

realizowany

w czteroletnim technikum dla młodzie

y i dorosłych (w formie stacjonarnej

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

i zaocznej) oraz w szkole policealnej dla młodzie

y i dla dorosłych

(w formie stacjonarnej i zaocznej).

Program nauczania obejmuje kształcenie ogólnozawodowe i zawodowe.

Kształcenie

ogólnozawodowe

umo

liwia

zdobycie

umiej

tno

podstawowych w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali oraz
w zawodach pokrewnych z tego samego obszaru zawodowego.

Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta szkoły do

podejmowania zada

na typowych dla zawodu stanowiskach pracy.

Ogólne i szczegółowe cele kształcenia wynikaj

z podstawy programowej

kształcenia w zawodzie.

Tre

ci programowe zawarte s

w pi

ciu modułach. Moduły

uwzgl

dniaj

ce zadania zawodowe s

podzielone na jednostki modułowe.

da jednostka modułowa zawiera tre

ci stanowi

ce wyodr

bnion

logicznie cało

ść

. Realizacja celów kształcenia poszczególnych modułów

jednostek

modułowych

umo

liwia

opanowanie

umiej

tno

pozwalaj

cych na wykonanie okre

lonego zakresu pracy. Czynnikiem

sprzyjaj

cym kształtowaniu umiej

tno

ci zawodowych jest wykonywanie

wicze

zaproponowanych w poszczególnych jednostkach modułowych.

Moduł 342[03].O1 ”Podstawy eksploatacji portów i terminali” składa si

z trzech jednostek modułowych i obejmuje tre

ci z zakresu bezpiecze

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska,

ekonomiki, przepisów prawa cywilnego, gospodarczego i transportowego
oraz podstawowe tre

ci dotycz

ce infrastruktury i zada

portów i terminali.

Program tego modułu powinien by

realizowany w pierwszej kolejno

ci,

gdy

zawarte w nim tre

ci stanowi

podstaw

do realizacji programu

pozostałych modułów.

Moduł 342[03].Z1 ”Technologie składowania, przeładunku i przewozu

ładunków” składa si

z sze

ciu jednostek modułowych. Zawiera

zagadnienia

dotycz

eksploatacji

rodków

transportu,

obsługi

spedycyjnej ładunków

rodków transportu, planowania zada

logistycznych w portach i terminalach, stosowania zasad gospodarki
magazynowej oraz posługiwania si

narz

dziami informatycznymi

w gospodarce magazynowej.

Moduł 342[03].Z2 „Organizacja transportu bliskiego w portach

i terminalach„ składa si

z dwóch jednostek modułowych i zawiera tre

dotycz

ce planowania transportu ładunków oraz eksploatacji urz

dze

przeładunkowych.

Moduł 342[03].Z3 „Organizacja pracy w portach i terminalach” składa si

z czterech jednostek modułowych i zawiera tre

ci dotycz

ce prowadzenia

dokumentacji w portach i terminalach oraz stosowania systemów
informatycznych w organizacji pracy portów i terminali. Program modułu
zawiera

równie

tre

kształcenia

umo

liwiaj

kształtowanie

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

umiej

tno

ci posługiwania si

dwoma j

zykami obcymi podczas

wykonywania zada

zawodowych z zakresu eksploatacji portów i terminali.

Moduł 342[03].Z4 „Praktyka zawodowa” składa si

z dwóch jednostek

modułowych, a realizacja ich programu umo

liwia doskonalenie

umiej

tno

ci z zakresu dobierania

rodków transportu do realizowanych

zda

oraz wykonywania zada

zwi

zanych z eksploatacj

portów

i terminali.

Wykaz modułów i jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Wykaz modułów

i jednostek modułowych

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

Moduł 342[03].O1

Podstawy eksploatacji portów i terminali

504

342[03].O1.01

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska

342[03].O1.02 Charakteryzowanie infrastruktury i zada

portów i

terminali

190

342[03].O1.03 Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów

prawa dotycz

cych eksploatacji portów i terminali

247

Moduł 342[03].Z1

Technologie składowania, przeładunku

i przewozu ładunków

652

342[03].Z1.01 Eksploatacja

rodków transportu

120

342[03].Z1.02 Obsługa spedycyjna ładunków i

rodków transportu

151

342[03].Z1.03

Planowanie zada

logistycznych w portach

i terminalach

342[03].Z1.04 Stosowanie zasad gospodarki magazynowej

342[03].Z1.05 Składowanie, przeładunek i przewóz ładunków

185

342[03].Z1.06 Stosowanie systemów informatycznych w

gospodarce magazynowej

Moduł 342[03].Z2

Organizacja transportu bliskiego w portach

i terminalach

224

342[03].Z2.01 Planowanie transportu ładunków

110

342[03].Z2.02 Eksploatowanie urz

dze

przeładunkowych

114

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Na podstawie wykazu oraz układu jednostek modułowych sporz

dzono

dydaktyczn

map

programu.

Moduł 342[03].Z3

Organizacja pracy w portach i terminalach

280

342[03].Z3.01

Prowadzenie dokumentacji zwi

zanej z realizacj

usług w portach i terminalach

342[03].Z3.02 Stosowanie systemów informatycznych do

organizacji pracy w portach i terminalach

342[03].Z3.03 Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

342[03].Z3.04 Posługiwanie si

drugim j

zykiem obcym

zawodowym

Moduł 342[03].Z4

Praktyka zawodowa

140

342[03].Z4.01 Dobieranie

rodków i urz

dze

transportu bliskiego

do realizowanych zada

342[03].Z4.02 Wykonywanie zada

zwi

zanych z obsług

portów

i terminali

Razem

1800

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Dydaktyczna mapa programu

Dydaktyczna mapa programu nauczania stanowi schemat powi

dzy modułami i jednostkami modułowymi oraz okre

la kolejno

ść

ich

realizacji. Na podstawie mapy nale

y ustali

cie

kształcenia

w zale

ci od predyspozycji ucznia, posiadanego do

wiadczenia oraz

dowodów potwierdzaj

cych opanowanie okre

lonej wiedzy i umiej

tno

ci.

342[03].O1

342[03].O1.01

342[03].O1.02

342[03].O1.03

342[03].Z1

342[03].Z1.01

342[03].Z1.04

342[03].Z1.02

342[03].Z1.03

342[03].Z1.05

342[03].Z1.06

342[03].Z2.02

342[03].Z2.01

342[03].Z3.03

342[03].Z3.04

342[03].Z4

342[03].Z3

342[03].Z3.01

342[03].Z3.02

342[03].Z2

342[03].Z4.01

342[03].Z4.02

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

Nauczyciele realizuj

cy modułowy program nauczania powinni posiada

przygotowanie dotycz

ce kształcenia modułowego, aktywizuj

cych metod

nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz projektowania i opracowywania
pakietów edukacyjnych.

Nauczyciel kieruj

cy procesem kształcenia powinien udziela

uczniom

pomocy w rozwi

zywaniu problemów, kształtowa

umiej

tno

ci zawodowe,

uwzgl

dniaj

ich

indywidualne

predyspozycje,

liwo

i do

wiadczenia. Ponadto, powinien rozwija

zainteresowanie zawodem,

wskazywa

na mo

liwo

ci dalszego kształcenia, zdobywania nowych

umiej

tno

ci zawodowych. Powinien równie

kształtowa

takie cechy

uczniów, jak: dokładno

ść

i systematyczno

ść

, rzetelno

ść

i odpowiedzialno

ść

za prac

, sprawne komunikowanie si

, twórcze rozwi

zywanie problemów

oraz umiej

tno

ść

współdziałania w zespole.

Wskazane

jest,

aby

zaj

cia

edukacyjne

były

realizowane

z wykorzystaniem aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: dyskusja

dydaktyczna, metoda tekstu przewodniego, metoda samokształcenia
kierowanego, metoda sytuacyjna, metoda projektów i

wicze

Zaleca

równie

stosowanie

filmów

dydaktycznych

oraz

organizowanie wycieczek do przedsi

biorstw i instytucji, na targi i wystawy

bran

owe.

W procesie realizacji programu nale

y eksponowa

samokształcenie

i pozyskiwanie informacji z ró

nych

ródeł: literatury zawodowej,

podr

czników, przepisów prawa, instrukcji, poradników, Internetu.

Prowadzenie zaj

ęć

aktywizuj

cymi metodami nauczania wymaga

przygotowania materiałów dydaktycznych, takich jak: teksty przewodnie,
instrukcje do metody projektów, przewodniki do samokształcenia, instrukcje
do wykonywania

wicze

, instrukcje stanowiskowe.

Istotnym

elementem

organizacji

procesu

dydaktycznego

jest

sprawdzanie i ocenianie edukacyjnych osi

gni

ęć

ucznia. Wskazane jest

prowadzenie bada

diagnostycznych, kształtuj

cych i sumuj

cych.

Badania diagnostyczne maj

na celu dokonanie oceny poziomu wiedzy

i umiej

tno

ci uczniów w pocz

tkowej fazie kształcenia.

Badania kształtuj

ce prowadzone w trakcie realizacji programu maj

celu dostarczanie bie

żą

cych informacji o efektywno

ci procesu nauczania

- uczenia si

Badania sumuj

ce powinny by

prowadzone po zako

czeniu realizacji

programu jednostek modułowych.

Informacje uzyskiwane w wyniku bada

pozwalaj

na dokonywanie

ewaluacji procesu nauczania.

Ocenianie powinno u

wiadamia

uczniowi poziom jego osi

gni

ęć

w stosunku do wymaga

edukacyjnych, wdra

go do systematycznej

pracy, samokontroli i samooceny. Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

realizowane za pomoc

sprawdzianów ustnych,

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

pisemnych i praktycznych, obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

wicze

oraz testów osi

gni

ęć

szkolnych.

Podana w tabelach wykazu jednostek modułowych orientacyjna liczba

godzin przewidziana na realizacj

programu mo

e ulega

zmianie

w zale

ci od stosowanych przez nauczyciela metod i

rodków

dydaktycznych.

W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału na

zaj

cia teoretyczne i praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów

powinny by

dostosowane do tre

ci i metod kształcenia.

Zaleca si

, aby zaj

cia prowadzone były w grupach 15 osobowych,

z podziałem na zespoły 2-5 osobowe oraz indywidualnie.

Zaj

cia powinny by

realizowane w nast

puj

cych pracowniach:

−

pracowni urz

dze

transportu bliskiego,

−

pracowni ładunkoznawstwa i towaroznawstwa,

−

laboratorium magazyn - port - terminal,

−

pracowni eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Pracownie powinny składa

z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo -

socjalnego. W sali lekcyjnej nale

y zapewni

stanowisko pracy dla

nauczyciela i odpowiedni

liczb

stanowisk dla uczniów.

Kształtowanie umiej

tno

ci praktycznych powinno odbywa

odpowiednio wyposa

onych stanowiskach symulacyjnych w pracowniach

wicze

praktycznych.

Pracownie, w których b

prowadzone

wiczenia praktyczne, powinny

spełnia

wymagania wynikaj

ce z przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

Stanowisko dydaktyczne powinna stanowi

wydzielona cz

ęść

pracowni

lub hali, w której korzystaj

c ze zgromadzonych materiałów, narz

dzi

i sprz

tu ucze

wykona okre

lone zadania.

W trosce o jako

ść

kształcenia konieczne s

systematyczne działania

szkoły polegaj

ce na:

−

organizowaniu zaplecza technicznego,

−

współpracy z zakładami pracy zwi

zanymi z kierunkiem kształcenia,

celem aktualizacji tre

ci kształcenia zawodowego, odpowiadaj

cych

wymaganiom technologii, techniki oraz rynku pracy,

−

doskonaleniu nauczycieli w zakresie kształcenia modułowego,

aktywizuj

cych metod nauczania oraz pomiaru dydaktycznego.

„Przygotowanie innowacyjnych programów do kształcenia zawodowego”

II. Plany nauczania

PLAN NAUCZANIA

Technikum czteroletnie

Zawód: technik eksploatacji portów i terminali 342 [03]

Podbudowa programowa: gimnazjum

Lp.

Moduły kształcenia w zawodzie

Dla młodzie

Dla dorosłych

Liczba godzin

tygodniowo

w czteroletnim

okresie

nauczania

Liczba godzin

tygodniowo

w czteroletnim

okresie

nauczania

Liczba godzin

w czteroletnim

okresie

nauczania

Klasy I-IV

Semestry I-VIII

Forma

stacjonarna

Forma

zaoczna

Podstawy eksploatacji portów
i terminali

180

2. Technologie składowania,

przeładunku i przewozu ładunków

234

3. Organizacja transportu bliskiego w

portach i terminalach

4. Organizacja pracy w portach

i terminalach

126

Razem

630

Praktyka zawodowa: 4 tygodnie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PLAN NAUCZANIA

Szkoła policealna

Zawód: technik eksploatacji portów i terminali 342 [03]

Podbudowa programowa: szkoła daj

ca wykształcenie

rednie

Lp.

Moduły kształcenia w zawodzie

Dla młodzie

Dla dorosłych

Liczba godzin

tygodniowo

w dwuletnim

okresie

nauczania

Liczba

godzin

tygodniowo

w dwuletnim

okresie

nauczania

Liczba

godzin

w dwuletnim

okresie

nauczania

Semestr I-IV

Semestry I-IV

Forma

stacjonarna

Forma

zaoczna

Podstawy eksploatacji portów
i terminali

191

2. Technologie składowania,

przeładunku i przewozu ładunków

259

3. Organizacja transportu bliskiego

w portach i terminalach

4. Organizacja pracy w portach

i terminalach

136

Razem

682

Praktyka zawodowa:

4 tygodnie

2 tygodnie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

III. Moduły kształcenia w zawodzie

Moduł 342[03].O1
Podstawy eksploatacji portów i terminali

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

klasyfikowa

porty i terminale,

−

rozró

nia

formy organizacyjno - prawne przedsi

biorstw, których

działalno

ść

jest zwi

zana z eksploatacj

portów i terminali,

−

charakteryzowa

budow

oraz wyposa

enie portów i terminali,

−

okre

zadania zwi

zane z eksploatacj

portów i terminali,

−

charakteryzowa

systemy zarz

dzania portami i terminalami,

−

wyja

nia

zasady obsługi ładunków i podró

nych w portach morskich

eglugi

ródl

dowej oraz w terminalach kolejowych i lotniczych,

−

stosowa

systemy i urz

dzenia do kontroli osób i baga

u w portach

lotniczych,

−

okre

zasady rozpatrywania reklamacji dotycz

cych obsługi

ładunków lub osób w portach i terminalach,

−

przestrzega

zasad bezpiecze

stwa w portach i terminalach,

−

stosowa

przepisy Kodeksu Pracy dotycz

ce praw i obowi

zków

pracownika i pracodawcy,

−

stosowa

przepisy prawa dotycz

ce eksploatacji portów i terminali,

−

okre

rodzaje usług realizowanych w portach i terminalach,

−

gromadzi

i przetwarza

informacje,

−

prowadzi

negocjacje dotycz

ce realizacji usług w portach

i terminalach.

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz przepisów ochrony

rodowiska i wymaga

ergonomii,

−

udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

−

stosowa

zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych

warunków pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

342[03].O1.01

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska

342[03].O1.02

Charakteryzowanie infrastruktury i zada

portów

i terminali

190

342[03].O1.03 Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów

prawa dotycz

cych eksploatacji portów i terminali

247

Razem

504

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia. PWE,
Warszawa 2003
Breczko A., Zamróz A., Oliwniak S.: Wst

p do nauk prawnych.

Wydawnictwo Temida 2, Białystok 1999
Ciesielski M., Szudrowicz A.: Ekonomika transportu. Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej, Pozna

2001

Dembi

ska-Cyran I., Gubiła M.: Podstawy zarz

dzania transportem

w przykładach Wyd. II. Biblioteka Logistyka, Pozna

2005

Grzywacz W., Wojewódzka-Król K., Rydzkowski W.: Polityka
transportowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2000

Kamerschen D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C.: Ekonomia. Fundacja
Gospodarcza NZSS „SOLIDARNO

ŚĆ

”, Gda

sk 1992

Klimek H., Nowicki M.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1998

Kamie

ski B. Dziak A.: Post

powanie w stanach zagro

enia

ycia.

342[03].O1

Podstawy eksploatacji portów i terminali

342[03].O1.01

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

oraz ochrony

rodowiska

342[03].O1.02

Charakteryzowanie infrastruktury i zada

portów i terminali

342[03].O1.03

Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów

prawa dotycz

cych eksploatacji portów

i terminali

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podr

cznik dla szkół medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa 1997
Kufel J., Siuda W.: Prawo gospodarcze dla ekonomistów. Scriptum,
Pozna

2001

ma L. (red.): Ekonomika portów morskich i polityka portowa.

Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego. Gda

sk 2003

Mendyk E.: Ekonomika i organizacja transportu. Wy

sza Szkoła

Logistyki, Pozna

2002

Milewski R.: Elementarne zagadnienia ekonomii. PWE, Warszawa 1997
Misztal K., Szwankowski S.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1999

cki Z.: Negocjacje w biznesie. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły

Biznesu, Kraków 2000
Wojewódzka-Król K.: Rozwój infrastruktury transportu. Wydawnictwo
Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2003

Siuda W.: Elementy prawa dla ekonomistów. Wydawnictwo Scriptum,
Pozna

2000

Szwankowski

S.:

Funkcjonowanie

rozwój

portów

morskich.

Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2000

Szwankowski S.: L

dowo-morskie ła

cuchy transportowe. Wydawnictwo

Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1998

Szwankowski S.: Współzale

ci funkcjonowania l

dowo-morskich

ła

cuchów transportowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego,

Gda

sk 1994

Wrzosek W.: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1998
Zbiegie

-Maci

g L.: Etyka w zarz

dzaniu. CIM, Warszawa 1996

Czasopisma: Gazeta Prawna, Newsweek, Rzeczpospolita, Ekonomika
i Organizacja Przedsi

biorstwa, Humanizacja Pracy, Zarz

dzanie

Zasobami Ludzkimi, Personel, Marketing i Rynek, Businessman
Magazine, Namiary na Morze i Handel, Spedycja i Transport
Akty prawne: Kodeks pracy, Kodeks cywilny, Kodeks post

powania

administracyjnego,

Kodeks

spółek

handlowych,

Konstytucja

Rzeczypospolitej,

Ustawy:

Prawo

działalno

gospodarczej,

o swobodzie działalno

ci gospodarczej, o transporcie drogowym,

o transporcie kolejowym, Prawo lotnicze, o

egludze

ródl

dowej,

o portach i przystaniach morskich.

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].O1.01
Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

zinterpretowa

przepisy dotycz

ce praw i obowi

zków pracownika

i pracodawcy w zakresie bezpiecze

stwa i higieny pracy,

−

rozpozna

i przewidzie

zagro

enia bezpiecze

stwa

ycia i zdrowia

rodowisku pracy oraz wskaza

sposoby ich usuni

cia,

−

okre

wpływ wentylacji i klimatyzacji pomieszcze

na jako

ść

pracy,

−

okre

wpływ zm

czenia fizycznego i psychicznego na efektywno

ść

i bezpiecze

stwo pracy,

−

scharakteryzowa

zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych

warunków pracy,

−

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

dobra

rodki ochrony indywidualnej do wykonywanych prac,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas obsługi

urz

dze

mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych,

−

zastosowa

przepisy

zasady

bezpiecznej

pracy

podczas

ytkowania sprz

tu komputerowego,

−

zastosowa

zasady bezpiecznej pracy podczas transportowania

magazynowania

materiałów

oraz

substancji

chemicznych

i łatwopalnych,

−

zastosowa

zasady

post

powania

przypadku

zagro

enia

arowego, wypadku lub awarii urz

dzenia,

−

zastosowa

przepisy dotycz

ce ochrony

rodowiska,

−

zorganizowa

pierwsz

pomoc podczas wypadku przy pracy,

−

udzieli

pierwszej pomocy w stanach zagro

enia

ycia lub zdrowia,

−

korzysta

z ró

nych

ródeł informacji.

2. Materiał nauczania

Prawna ochrona pracy.
Czynniki szkodliwe, uci

ąż

liwe i niebezpieczne dla zdrowia, wyst

puj

w procesie pracy.
Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Wentylacja i klimatyzacja pomieszcze

pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

i ochrony

rodowiska obowi

zuj

ce podczas pracy z urz

dzeniami

mechanicznymi, elektrycznymi, elektronicznymi i komputerami.
Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo

arowej

stosowane w procesach magazynowania, transportu, recyklingu
i gospodarki odpadami.

rodki ochrony indywidualnej.

Zagro

enia po

arowe oraz zasady ochrony przeciwpo

arowej.

Zasady ochrony

rodowiska.

Zasady post

powania podczas wypadku, awarii urz

dzenia lub po

aru.

Organizacja pierwszej pomocy podczas wypadku przy pracy.
Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadku.
Zabezpieczenie miejsca wypadku.

wiczenia

•

Dobieranie

rodków ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej

pracy.

•

Analizowanie

zagro

bezpiecze

stwa

ycia

zdrowia

wyst

puj

cych na wybranych stanowiskach pracy.

•

Stosowanie procedury wzywania pogotowia ratunkowego do

poszkodowanego w warunkach symulowanych.

•

Udzielanie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w warunkach

symulowanych.

•

Przeprowadzanie sztucznego oddychania i zewn

trznego masa

serca na fantomie treningowym.

•

Dobieranie podr

cznego sprz

tu i

rodków ga

niczych do gaszenia

zarzewia po

aru.

rodki dydaktyczne

Wyposa

enie do nauki udzielania pierwszej pomocy w stanach

zagro

enia zdrowia i

ycia.

Podstawowy sprz

t ga

niczy.

Odzie

ochronna i sprz

t ochrony indywidualnej.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce zagro

arowych, post

powania

pracowników w przypadku wyst

pienia po

aru i w sytuacjach awarii

technologicznych,

zasad

bezpiecznej

pracy

przy

urz

dzeniach

elektrycznych i komputerach, przestrzegania przepisów ochrony

rodowiska na stanowisku pracy, procedur post

powania w razie

wypadku przy pracy oraz czynno

ci zwi

zanych z udzielaniem pierwszej

pomocy.
Fotografie i foliogramy dotycz

ce zagro

wyst

puj

cych na

stanowisku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kodeks pracy.
Normy oraz akty prawne dotycz

ce bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ergonomii i ochrony

rodowiska.

Regulaminy i instrukcje obsługi urz

dze

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci dotycz

cych przestrzegania przepisów bezpiecze

stwa

i higieny pracy podczas wykonywania zada

zawodowych, udzielania

pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz
ochrony

rodowiska w portach i terminalach.

Bardzo wa

ne jest kształtowanie prawidłowych postaw i nawyków oraz

wiadomienie uczniom,

e ochrona

ycia i zdrowia człowieka

rodowisku pracy jest celem nadrz

dnym.

W celu osi

gni

cia zało

onych celów kształcenia zaleca si

zastosowanie nast

puj

cych metod nauczania: metody przypadków,

sytuacyjnej oraz metody przewodniego tekstu i

wicze

praktycznych.

Zaleca si

równie

stosowanie filmów dydaktycznych dotycz

cych

kształtowania bezpiecznych warunków pracy oraz przestrzegania zasad
ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska, a tak

e udzielania

pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku.

Zaj

cia powinny by

realizowane w pracowni urz

dze

transportu

bliskiego w grupie do 15 osób, podzielonej na zespoły 2 - 3 osobowe lub
indywidualnie.

wiczenia praktyczne dotycz

ce kształtowania umiej

tno

wykonywania sztucznego oddychania oraz

wiczenia z u

yciem sprz

niczego podczas pozorowanego po

aru, nale

y przeprowadzi

w grupach 8 osobowych, podzielonych na 2 osobowe zespoły.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie post

pów uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych wymaga

. Podstawowe wymagania powinny uwzgl

dnia

przede wszystkim umiej

tno

ci okre

lania sposobów likwidacji lub

ograniczenia zagro

, udzielania pierwszej pomocy oraz gromadzenia,

selekcjonowania i wykorzystywania informacji.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

z uwzgl

dnieniem wymaga

wynikaj

cych z zaplanowanych celów kształcenia na podstawie: ustnych

i pisemnych sprawdzianów wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci uczniów podczas

wykonywania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas kontroli i oceny nale

y zwraca

szczególn

uwag

na:

−

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi,

−

wła

ciwe stosowanie poj

ęć

prawnych, technicznych i medycznych,

−

wykonywanie zada

zgodnie z zasadami bezpiecze

stwa i higieny

−

pracy,

−

udzielanie pierwszej pomocy w sytuacji zagro

enia zdrowia lub

ycia,

−

stosowanie sprz

tu przeciwpo

arowego oraz

rodków ga

niczych,

−

umiej

tno

ść

pracy w zespole.

Na zako

czenie realizacji programu jednostki modułowej proponuje si

zastosowa

test pisemny z zadaniami otwartymi i zamkni

tymi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].O1.02
Charakteryzowanie infrastruktury i zada

portów

i terminali

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

posłu

terminologi

z zakresu eksploatacji portów i terminali,

−

scharakteryzowa

funkcje i rodzaje portów i terminali,

−

scharakteryzowa

elementy procesu transportowego,

−

zidentyfikowa

elementy infrastruktury i suprastruktury portów

i terminali,

−

scharakteryzowa

przedpole i zaplecze portów i terminali,

−

okre

dost

pno

ść

transportow

portów i terminali,

−

scharakteryzowa

systemy zarz

dzania portami i terminalami,

−

wyja

zasady organizacji pracy w portach i terminalach,

−

scharakteryzowa

rodzaje usług w portach i terminalach,

−

zaplanowa

działania zwi

zane z obsług

ładunków i podró

nych,

−

okre

zasady rozpatrywania reklamacji dotycz

cych obsługi

ładunków i osób w portach i terminalach, zgodnie z trybem
okre

lonym w umowie,

−

okre

wyposa

enie techniczne portów i terminali w zale

ci od

rodzaju wykonywanych usług,

−

scharakteryzowa

systemy i zasady działania urz

dze

do kontroli

osób oraz baga

u w portach lotniczych,

−

zastosowa

przepisy

dotycz

bezpiecze

stwa

ładunków

i podró

nych w portach i terminalach,

−

zastosowa

zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska w portach i terminalach.

2. Materiał nauczania

Klasyfikacja portów i terminali drogowych, kolejowych, lotniczych,
morskich i wodnych

ródl

dowych.

Funkcje i rodzaje portów i terminali.
Proces transportowy i jego elementy.
Infrastruktura i suprastruktura portów i terminali drogowych, kolejowych,
lotniczych, morskich i wodnych

ródl

dowych.

Zasady zarz

dzania infrastruktur

w portach i terminalach.

Zagospodarowanie przestrzenne portów i terminali.
Klasyfikacja systemów zarz

dzania portami i terminalami.

Przedpole i zaplecze portów i terminali.
Zasady okre

lania dost

pno

ci transportowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Organizacja pracy w portach i terminalach.
Zasady obsługi ładunków i podró

nych w portach i terminalach.

Zasady rozpatrywania reklamacji dotycz

cych obsługi ładunków lub osób

w portach i terminalach, zgodnie z trybem okre

lonym w umowie.

Zasady okre

lania terminów realizacji usług w portach i terminalach.

Systemy i urz

dzenia do kontroli osób i baga

u w portach lotniczych.

Przepisy dotycz

ce bezpiecze

stwa ładunków i podró

nych w portach

i terminalach.
Systemy ochrony

rodowiska w portach i terminalach.

wiczenia

•

Porównywanie infrastruktury portów i terminali pod wzgl

dem budowy

i wyposa

enia.

•

Okre

lanie zada

wybranych rodzajów portów i terminali.

•

Planowanie działa

zwi

zanych z obsług

ładunków w portach

i terminalach.

•

Analizowanie zasad działania urz

dze

do kontroli osób i baga

u w

portach lotniczych.

•

Okre

lanie

zasad

zagospodarowania

przestrzennego

portów

i terminali.

rodki dydaktyczne

Urz

dzenia transportowe stosowane w portach i terminalach.

Modele terminali.
Modele portów.
Schematy organizacyjne portów i terminali.
Instrukcje przepływu towarów przez terminal.
Prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne dotycz

ce budowy

i wyposa

enia portów i terminali oraz bezpiecze

stwa ładunków

i podró

nych w portach i terminalach.

Stanowisko komputerowe z dost

pem do Internetu.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera tre

ci dotycz

ce zasad

organizacji usług transportowych i zarz

dzania infrastruktur

portów

i terminali drogowych, kolejowych, lotniczych, morskich i wodnych

ródl

dowych oraz realizacji zada

zwi

zanych z obsług

portów

i terminali.

W trakcie realizacji programu nale

y zwraca

uwag

na posługiwanie

terminologi

z zakresu eksploatacji portów i terminali, okre

lanie

budowy i wyposa

enia portów i terminali oraz obsług

ładunków

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i podró

nych, a tak

e przestrzeganie zasad bezpiecze

stwa w portach

i terminalach.

Kształtowanie umiej

tno

ci wynikaj

cych ze szczegółowych celów

kształcenia wymaga stosowania ró

nych metod pracy z uczniem oraz

wła

ciwego doboru

rodków dydaktycznych. Zaleca si

stosowanie

nast

puj

cych metod: pokazu z obja

nieniem, tekstu przewodniego,

wicze

praktycznych.

Metoda

tekstu

przewodniego

wymaga

przygotowania przez nauczyciela materiałów do wykonania

wicze

: pyta

prowadz

cych i formularzy do wypełnienia.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y umo

liwi

uczniom korzystanie z ró

nych

ródeł informacji, narz

dzi informatycznych

i najnowszych technologii informacyjnych.

Dla ułatwienia zrozumienia realizowanych tre

ci kształcenia wskazane

jest prezentowanie filmów dydaktycznych oraz organizowanie wycieczek
dydaktycznych do portów i terminali w celu poznania

rodowiska pracy

oraz współczesnych metod i technik pracy.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób, indywidualnie

lub w 2 osobowych zespołach, w laboratorium magazyn - port - terminal.

Realizacja zaj

ęć

e odbywa

równie

w centrach kształcenia

praktycznego lub centrach kształcenia ustawicznego, wyposa

onych

w odpowiednie stanowiska

wiczeniowe.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na

podstawie okre

lonych kryteriów oceniania.

Osi

gni

cia

uczniów

nale

ocenia

podstawie

ustnych

i pisemnych sprawdzianów, testów osi

gni

ęć

szkolnych, obserwacji

czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

. Ocena powinna

stymulowa

aktywno

ść

ucznia i zapewnia

mu poczucie satysfakcji na

dym etapie kształcenia.

Podczas oceniania nale

y zwróci

szczególn

uwag

na:

−

posługiwanie si

terminologi

z zakresu eksploatacji portów

i terminali,

−

identyfikowanie elementów infrastruktury i suprastruktury portów

i terminali,

−

organizowanie pracy w portach i terminalach,

−

planowanie zada

zwi

zanych z obsług

ładunków i podró

nych.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia po zako

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów,

testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz poziom wykonywanych

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].O1.03

Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów prawa
dotycz

cych eksploatacji portów i terminali

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

rozró

formy organizacyjno - prawne przedsi

biorstw zajmuj

cych

eksploatacj

portów i terminali,

−

zastosowa

podstawowe zasady rachunkowo

ci,

−

sporz

dzi

dokumenty dotycz

ce usług transportowych zgodnie

z obowi

zuj

cymi zasadami,

−

zaksi

gowa

podstawowe operacje gospodarcze,

−

okre

rodzaje

kosztów

zwi

zanych

realizacj

usług

transportowych,

−

dokona

wyliczenia kosztów usług transportowych,

−

dokona

analizy struktury kosztów usług transportowych,

−

okre

rodzaje cen w transporcie i kryteria ich ró

nicowania,

−

rozró

rodzaje taryf transportowych,

−

okre

ródła przepisów prawa,

−

wyja

zasady nawi

zywania i rozwi

zywania stosunku pracy oraz

jego wyga

cia,

−

scharakteryzowa

uprawnienia i obowi

zki pracownika i pracodawcy

wynikaj

ce z Kodeksu pracy,

−

okre

odpowiedzialno

ść

materialn

pracowników,

−

wyja

przepisy prawa dotycz

ce transportu, przechowywania

oraz składowania towarów w ruchu krajowym i mi

dzynarodowym,

−

scharakteryzowa

przepisy krajowe i mi

dzynarodowe zwi

zane

z obsług

ładunków niebezpiecznych i odpadów, a w szczególno

konwencje SOCAS, ADR, IATA, RID, ADN oraz Morski Kodeks
Ładunków Niebezpiecznych - OMDG Code,

−

posłu

przepisami krajowymi zwi

zanymi z transportem

i obsług

zwierz

ywych, tj. przepisami weterynaryjnymi, normami

technologicznymi terminali,

−

okre

zasady dochodzenia roszcze

w transporcie,

−

przeprowadzi

negocjacje dotycz

ce kosztów realizacji usług

transportowych w portach i terminalach.

2. Materiał nauczania

Formy organizacyjno - prawne przedsi

biorstw.

Koszty i ich struktura w transporcie.
Ceny usług transportowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ródła prawa.

Norma prawna.
Kodeks pracy. Stosunek pracy.
Kodeks spółek handlowych.
Krajowy Rejestr S

dowy.

Prawo cywilne.
Prawo gospodarcze.
Prawo transportowe.
Style negocjacyjne.

wiczenia

•

Analizowanie

przepisów

prawa

dotycz

cych

działalno

eksploatacyjnej portów i terminali.

•

Sporz

dzanie umów o prac

, o dzieło i umów zlecenia.

•

Sporz

dzanie dokumentacji zwi

zanej z dochodzeniem roszcze

w transporcie.

•

Sporz

dzanie dokumentów zwi

zanych z prowadzeniem działalno

gospodarczej.

•

Obliczanie kosztów zwi

zanych z realizacj

usług transportowych.

•

Prowadzenie rozmów w zespołach negocjacyjnych, dotycz

cych

kosztów usług transportowych.

rodki dydaktyczne

Kodeks pracy.
Kodeks spółek handlowych.
Druki urz

dowe.

Słowniki ekonomiczne.
Wzory dokumentacji ksi

gowych.

Ustawy o rachunkowo

ci i o podatkach.

Materiały

ródłowe: czasopisma zawodowe, instrukcje wypełniania

druków, przewodniki urz

dowe.

Materiały do

wicze

: opisy przypadków, gry dydaktyczne, zbiory danych

opisowych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Głównym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

opanowanie

tre

kształcenia

dotycz

cych

prawnych

aspektów

działalno

ci eksploatacyjnej portów i terminali oraz stosowania zasad

rachunkowo

ci, jak równie

wiedzy z zakresu prowadzenia skutecznych

negocjacji.

W procesie nauczania - uczenia si

nale

y kształtowa

umiej

tno

z zakresu posługiwania si

aktami prawnymi, sporz

dzania kalkulacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

kosztów usług transportowych oraz prowadzenia rozmów w zespołach
negocjacyjnych. Uczniowie powinni samodzielnie przygotowa

zakres

obowi

zków i uprawnie

dla danego stanowiska pracy oraz grafik czasu

pracy w oparciu o okre

lone przez nauczyciela dane, a tak

e sporz

dzi

dokumenty zwi

zane z prowadzeniem działalno

ci gospodarczej.

Zaleca si

, aby materiały do

wicze

były opracowane w sposób

ułatwiaj

cy zrozumienie analizowanych tre

ci.

W trakcie wykonywania

wicze

nale

y udost

pni

uczniom wzory

aktualnych dokumentów i druków, słowniki ekonomiczne, zbiory przepisów
prawnych, literatur

i pras

specjalistyczn

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia

wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób w laboratorium

magazyn - port - terminal oraz w pracowni komputerowej wyposa

onej

w nowoczesny sprz

t komputerowy z oprogramowaniem.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

ucznia powinno odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji jednostki modułowej na
podstawie okre

lonych kryteriów.

W kryteriach oceniania umiej

tno

ci uczniów nale

y uwzgl

dni

przede

wszystkim:

−

posługiwanie si

przepisami prawa dotycz

cymi działalno

gospodarczej portów i terminali,

−

stosowanie zasad rachunkowo

ci,

−

stosowanie wiedzy z zakresu prowadzenia skutecznych negocjacji.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie ustnych i pisemnych

sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci ucznia podczas

wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje si

zastosowa

test pisemny z zadaniami zamkni

tymi i otwartymi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia po zako

czeniu

realizacji programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 342[03].Z1
Technologie składowania, przeładunku i przewozu
ładunków

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

klasyfikowa

i opisywa

rodki transportu,

−

stosowa

przepisy prawa dotycz

ce składowania, przeładunku

i przewozu ładunków,

−

organizowa

obsług

samochodów, wagonów kolejowych, statków

morskich,

eglugi

ródl

dowej oraz statków powietrznych w portach

i terminalach,

−

stosowa

zasady ruchu kolejowego i posługiwa

sygnalizacj

kolejow

−

eksploatowa

urz

dzenia przeładunkowe w portach i terminalach oraz

posługiwa

statkowymi urz

dzeniami przeładunkowymi,

−

ocenia

stan techniczny portowych i terminalowych urz

dze

przeładunkowych zgodnie z dokumentacj

techniczn

i wymaganiami

dozoru technicznego,

−

posługiwa

dokumentacj

statku i sporz

dza

plan jego

załadunku,

−

charakteryzowa

wła

ciwo

ci ładunków,

−

rozmieszcza

ładunki sypkie, sztuki ci

ęż

kie i drobnic

luzem

w ładowniach i na mi

dzypokładach statku,

−

sztauowa

i mocowa

ładunki na statkach,

−

składowa

ładunki

masowe

stałe

oraz

drobnic

luzem

i w kontenerach,

−

organizowa

proces przeładunku towarów, w tym niebezpiecznych,

ponadgabarytowych

ywych

zwierz

wykorzystaniem

infrastruktury portów i terminali,

−

klasyfikowa

magazyny oraz ich wyposa

enie,

−

montowa

, demontowa

i obsługiwa

regały magazynowe niskiego

i wysokiego składowania,

−

oblicza

wielko

ść

powierzchni magazynowej,

−

dobiera

opakowania i kontenery oraz kompletowa

ładunki,

−

przeprowadza

inwentaryzacj

magazynu,

−

okre

odpowiedzialno

ść

materialn

za powierzone mienie,

−

prowadzi

dokumentacj

magazynow

i spedycyjn

w portach

i terminalach,

−

ocenia

stan infrastruktury portu, terminalu i magazynu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

oblicza

koszty przeładunku, operacji magazynowych oraz obsługi

podró

nych,

−

wykonywa

czynno

ci z zakresu konfekcjonowania, przepakowywania

i magazynowania towarów,

−

obsługiwa

automatyczne systemy składowania i identyfikacji

towarów,

−

korzysta

ze specjalistycznych programów komputerowych,

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

342[03].Z1.01 Eksploatacja

rodków transportu

120

342[03].Z1.02 Obsługa spedycyjna ładunków i

rodków transportu

151

342[03].Z1.03

Planowanie zada

logistycznych w portach

i terminalach

342[03].Z1.04 Stosowanie zasad gospodarki magazynowej

342[03].Z1.05 Składowanie, przeładunek i przewóz ładunków

185

342[03].Z1.06

Stosowanie systemów informatycznych
w gospodarce magazynowej

Razem

652

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Blaik P.: Logistyka. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001
Dembi

ska-Cyran I. (red.): Zarz

dzanie logistyczne w warunkach

polskich. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2004
Dembi

ska-Cyran I., Gubiła M.: Podstawy zarz

dzania transportem

w przykładach. Wyd. II. Biblioteka logistyka. Instytut Logistyki
i Magazynowania, Pozna

2005

Dudzi

ski Z., Kizyn M.: Poradnik magazyniera. Polskie Wydawnictwo

Ekonomiczne, Warszawa 2000
Dudzi

ski Z., Kizyn M.: Vademecum gospodarki magazynowej. ODiDK

Sp.z o.o., Gda

sk 2002

Fechner I.: Centra logistyczne. Cel - realizacja - przyszło

ść

. Biblioteka

Logistyka. Pozna

2004

Fertsch

M.:

Podstawy

zarz

dzania

przepływem

materiałów

w przykładach. Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna

2003

Fertsch

M.:

Podstawy

zarz

dzania

przepływem

materiałów

w przykładach. Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna

2003

342[03].Z1

Technologie składowania,

przeładunku i przewozu

ładunków

342[03].Z1.01

Eksploatacja

rodków transportu

342[03].Z1.04

Stosowanie zasad

gospodarki

magazynowej

342[03].Z1.02

Obsługa spedycyjna

ładunków i

rodków

transportu

342[03].Z1.03

Planowanie zada

logistycznych

w portach

i terminalach

342[03].Z1.05

Składowanie,

przeładunek i przewóz

ładunków

342[03].Z1.06

Stosowanie systemów

informatycznych w

gospodarce magazynowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Grzybowski L., Ł

czy

ski B., Narodzonek A., Puchalski J.: Kontenery

w transporcie morskim. Wydawnictwo Trademar, Gdynia 1997
Grzywacz W., Wojewódzka-Król K., Rydzkowski W.: Polityka
transportowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2005

Gubała

M.,

Popielas

J.:

Podstawy

zarz

dzania

magazynem

w przykładach. Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna

2005

Kondratowicz L.: EDI w logistyce transportu. Wydawnictwo Uniwersytetu
Gda

skiego, Gda

sk 1999

Korze

Z.: Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania.

Tom

Infrastruktura,

technika,

informacja.

Instytut

Logistyki

i Magazynowania, Pozna

1998

Krasucki Z.: Transport i spedycja w handlu zagranicznym. Wydawnictwo
Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2000

Król K., Rydzkowski W., Wojewódzki K. (red.): Transport. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2005
Krzy

aniak S.: Podstawy zarz

dzania zapasami w przykładach. Instytut

Logistyki i Magazynowania, Pozna

2005

Kujawa J. (red.): Organizacja i technika transportu morskiego.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1997

Kulczyk J., Winter J.:

ródl

dowy transport wodny. Oficyna wydawnicza

Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003
Kunert J.: Sztauowanie ładunków okr

towych. Wydawnictwo Morskie,

Gdynia 1963
Lesiak J.: Transport i spedycja w handlu krajowym i mi

dzynarodowym.

Wydawnictwo Verlag Dashöfer ,Warszawa 2006
Le

mian-Kordas

R.,

Pilawski

T.,

Abramowska

E.:

wiczenia

z towaroznawstwa ładunków okr

towych. WSM, Szczecin 1988

Ładunki okr

towe - poradnik encyklopedyczny. Polskie Towarzystwo

Towaroznawcze, Sopot 1994
Marciniak-Neider D., Neidera. J. (red.): Podr

cznik spedytora. Polish

International Freight Forwarders Association, Gdynia 2002
Mendyk E.: Ekonomika i organizacja transportu. Wy

sza Szkoła

Logistyki, Pozna

2002

Mindur L. (red.): Współczesne technologie transportowe. Politechnika
Radomska, Radom 2002
Misztal K., Szwankowski S., Wasilewska K.: Problemy kształtowania
l

dowo-morskiej infrastruktury transportowej w obsłudze polskiego

handlu

zagranicznego

tranzytu.

Wydawnictwo

Uniwersytetu

Gda

skiego, Gda

sk 1997

Misztal K., Szwankowski S.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1999

Pałucha K., Puchalski J.,

liwi

ski A.: Statki poziomego ładowania.

Wydawnictwo Trademar, Gdynia 1996

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pilawski T.: Przewóz towarów statkami morskimi, Wydawnictwo
Rydzkowski W. (red.): Usługi logistyczne. Biblioteka logistyka, Pozna

2004 Uczelniane WSM w Szczecinie, Szczecin 1984
Salomon A.: Spedycja w handlu morskim. Procedury i dokumenty.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2003

Scharnow R.: Ładunkoznawstwo okr

towe. Wydawnictwo Uczelniane

WSM w Gdyni, Gdynia 1996
Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z.: Logistyka w przedsi

biorstwie.

Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003
Szczepaniak T. (red.): Transport i spedycja w handlu zagranicznym,
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001
Wojewódzki-Król

(red.):

Rozwój

infrastruktury

transportu.

Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2003

Załoga E., Milewski D.: Spedycja. Procesy i usługi. Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Szczeci

skiego, Szczecin 2004

Czasopisma: Namiary na Morze i Handel, Porty i Spedycja, Nasze
Morze, Polska Gazeta Transportowa, Baltic Transport Journal, Spedycja
i Transport, Przegl

d Komunikacyjny, Problemy Ekonomiki Transportu.

Ustawa o transporcie drogowym.
Ustawa o transporcie kolejowym.
Ustawa - Prawo lotnicze.
Ustawa o

egludze

ródl

dowej. Ustawa o portach i przystaniach

morskich.

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.01
Eksploatacja

rodków transportu

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

sklasyfikowa

rodki transportu,

−

scharakteryzowa

rodki

transportu

drogowego,

kolejowego,

lotniczego, rzecznego oraz morskiego,

−

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

posłu

dokumentacj

techniczn

oraz instrukcjami obsługi

rodków transportu,

−

scharakteryzowa

organizacj

i zasady ruchu kolejowego,

−

okre

zasady pracy manewrowej w transporcie kolejowym,

−

posłu

sygnalizacj

stosowan

w transporcie kolejowym,

−

rozpozna

sygnały stosowane przy manewrach kolejowych,

−

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z załadunkiem wagonów kolejowych,

−

oznakowa

ładunki przewo

one w transporcie drogowym, kolejowym,

lotniczym, rzecznym oraz morskim,

−

scharakteryzowa

budow

rodków transportu oraz ich parametry

techniczno - eksploatacyjne,

−

zastosowa

zasady obsługi

rodków transportu,

−

dobra

wła

ciwy

rodek transportu w zale

ci od rodzaju

przewo

onego ładunku oraz trasy przewozu,

−

wyja

znaczenie standaryzacji i unifikacji w budowie i eksploatacji

rodków transportu,

−

scharakteryzowa

rozwi

zania konstrukcyjne stosowane w

rodkach

transportu,

−

okre

wielko

ci obci

ąż

przekazywanych na podło

e przez

rodki

transportu l

dowego,

−

scharakteryzowa

wymagania

techniczne

podstaw

dopuszczenia

rodków transportu do ruchu,

−

oceni

stan techniczny

rodków transportu,

−

zastosowa

zasady gospodarki remontowej

rodków transportu,

−

okre

czynniki wpływaj

ce na wysoko

ść

kosztów zwi

zanych

z eksploatacj

rodków transportu,

−

oszacowa

koszty eksploatacyjne

rodków transportu,

−

scharakteryzowa

metody obliczania amortyzacji

rodków transportu,

−

obliczy

amortyzacj

rodków transportu,

−

okre

poziom zanieczyszczenia

rodowiska naturalnego przez

poszczególne gał

zie transportu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Ogólna charakterystyka i klasyfikacja

rodków transportu.

Budowa i parametry techniczno - eksploatacyjne

rodków transportu.

Zasady eksploatacji

rodków transportu.

Zasady doboru

rodków transportu w zale

ci od przewo

onego

ładunku oraz trasy przewozu.
Standaryzacja i unifikacja w budowie

rodków transportu.

Rozwi

zania konstrukcyjne stosowane w

rodkach transportu.

Podstawy gospodarki remontowej

rodków transportu.

Koszty eksploatacyjne

rodków transportu.

Amortyzacja

rodków transportu.

wiczenia

•

Dobieranie

rodków transportu w zale

ci od przewo

onego

ładunku oraz trasy przewozu.

•

Analizowanie

rozwi

konstrukcyjnych

stosowanych

w urz

dzeniach transportowych.

•

Obliczanie wielko

ci obci

ąż

przekazywanych na podło

e przez

rodki transportu l

dowego - nacisk na o

, na

lad opony, na m

•

Obliczanie kosztów zwi

zanych z eksploatacj

ró

nych rodzajów

rodków transportu.

•

Obliczanie rocznych oraz miesi

cznych odpisów amortyzacyjnych

okre

lonych

rodków transportu według metody liniowej.

•

Rozpoznawanie sygnałów nadawanych przez sygnalizatory kolejowe.

•

Planowanie czynno

ci zwi

zanych z przygotowaniem wagonów do

manewrów i ruchu kolejowego

rodki dydaktyczne

Schematy budowy

rodków transportu.

Filmy dydaktyczne, prezentacje multimedialne dotycz

ce doboru oraz

eksploatacji

rodków transportu.

Modele

rodków transportu.

Wzory dokumentów do obliczania kosztów eksploatacji.
Instrukcje wypełniania druków.
Przepisy

dotycz

warunków

technicznych

oraz

niezb

dnego

wyposa

enia pojazdów samochodowych, wagonów i pojazdów

trakcyjnych. Instrukcje obsługi

rodków transportu.

Dokumentacja techniczna i techniczno - ruchowa

rodków transportu

stosowanych podczas eksploatacji portów i terminali.
Materiały do

wicze

: opisy przypadków, instrukcje do

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci doboru i eksploatacji

rodków transportu. Wiedza z tego

zakresu b

dzie przydatna podczas organizacji i obsługi ładunków

i podró

nych w portach i terminalach.

W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale

y zwróci

uwag

na klasyfikowanie

rodków transportu, ich budow

oraz parametry

techniczno-eksploatacyjne, zasady eksploatacji i doboru

rodków

transportu w zale

ci od przewo

onego ładunku oraz trasy przewozu,

zasady gospodarki remontowej

rodków transportu, szacowanie kosztów

eksploatacji i amortyzacj

rodków transportu.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

aktywizuj

cych metod nauczania. Zaleca si

prowadzi

zaj

cia w formie

pokazu z obja

nieniem, pokazu z instrukta

em, metod

przypadków,

z zastosowaniem metody tekstu przewodniego, metod

projektów oraz

wicze

praktycznych.

Wskazane jest, aby nauczyciel przygotował materiały potrzebne do

wykonania

wicze

i projektów. Uczniowie powinni samodzielnie wykona

zadania.

Przykładowe

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

poszerzony

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły. Przed

przyst

pieniem do wykonania

wicze

praktycznych nale

y udzieli

uczniom instrukta

u w zakresie bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób podzielonych

na 3-5 osobowe zespoły, w laboratorium magazyn - port - terminal.

Podczas realizacji programu nale

y równie

zwróci

uwag

kształtowanie cech niezb

dnych w zawodzie, takich jak: uczciwo

ść

rzetelno

ść

, odpowiedzialno

ść

za wyniki oblicze

, konieczno

ść

stosowania

przepisów oraz obowi

zuj

cych norm.

Realizuj

c program nauczania nale

y wdra

uczniów do samodzielnej

pracy, zach

do studiowania literatury zawodowej oraz korzystania

z dokumentacji technicznej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na

podstawie okre

lonych kryteriów oceniania.

Do sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów mo

na zastosowa

sprawdziany ustne i pisemne, testy osi

gni

ęć

szkolnych oraz obserwacj

czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas oceniania nale

y zwróci

uwag

na:

−

posługiwanie si

dokumentacj

techniczn

i instrukcjami obsługi

rodków transportu,

−

klasyfikowanie

rodków transportu,

−

rozpoznawanie sygnalizacji stosowanej w transporcie kolejowym,

−

wyja

nianie budowy i wyposa

enia

rodków transportu,

−

stosowanie zasad eksploatacji

rodków transportu,

−

oznakowanie pojazdów,

−

ocenianie stanu technicznego

rodków transportu,

−

dobieranie

rodków transportu w zale

ci od przewo

onego

ładunku oraz trasy przewozu,

−

szacowanie kosztów eksploatacji

rodków transportu oraz obliczanie

amortyzacji

rodków transportu.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia, po zako

czeniu

realizacji programu jednostki modułowej, nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.02
Obsługa spedycyjna ładunków i

rodków transportu

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

scharakteryzowa

podstawy działalno

ci spedytora w Polsce

i w krajach Unii Europejskiej,

−

okre

tendencje rozwoju usług spedycyjnych w Polsce i na

wiecie,

−

posłu

dzynarodowymi formułami handlowymi,

−

okre

korzy

ci wynikaj

ce z posiadania gestii transportowej,

−

okre

podatno

ść

transportow

ładunków,

−

sporz

dzi

dokumentacj

przewozow

−

zaplanowa

optymaln

tras

przewozu ładunków,

−

przygotowa

ładunek do przewozu oraz do odpraw celnych,

sanitarnych i fitosanitarnych,

−

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

ze zgłoszeniem towarów do

procedury tranzytu w urz

dzie celnym,

−

okre

warunki dostaw towarów w handlu zagranicznym,

−

wyja

zasady transportu intermodalnego,

−

zorganizowa

przewóz towarów transportem morskim, kolejowym,

drogowym, wodnym

ródl

dowym, lotniczym oraz w systemie

multimodalnym,

−

okre

obowi

zki spedytora w transporcie morskim, kolejowym,

drogowym, wodnym

ródl

dowym oraz lotniczym,

−

rozpozna

oznakowanie ładunków niebezpiecznych,

−

zorganizowa

transport

ładunków

niebezpiecznych,

ęż

kich,

ponadgabarytowych oraz zwierz

−

zabezpieczy

ładunki przed uszkodzeniem w czasie transportu,

−

scharakteryzowa

koszty działalno

ci transportowo - spedycyjnej

w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym,

−

przeprowadzi

kalkulacj

kosztów przewozu ładunków,

−

skalkulowa

koszty operacji spedycyjnych,

−

oceni

jako

ść

usług spedycyjnych.

2. Materiał nauczania

Podstawy działalno

ci spedycyjnej. Uczestnicy rynku spedycyjnego.

Zasady działalno

ci spedytora w Polsce i w krajach Unii Europejskiej.

Formuły handlowe Incoterms 2000, Combiterms 2000, RAFTD.
Gestia transportowa.
Spedycja w transporcie morskim.
Spedycja w transporcie kolejowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Spedycja w transporcie drogowym.
Spedycja w transporcie wodnym

ródl

dowym.

Spedycja w transporcie lotniczym.
Transport intermodalny.
Transport ładunków niebezpiecznych, ci

ęż

kich i ponadgabarytowych

oraz zwierz

Taryfy, stawki, prowizje, koszty i jako

ść

usług spedycji mi

dzynarodowej.

wiczenia

•

Klasyfikowanie usług spedycyjnych ze wzgl

du na rodzaj

rodka

transportu.

•

Planowanie przewozu towarów w systemie multimodalnym.

•

Projektowanie zada

transportowo-spedycyjnych z uwzgl

dnieniem

specyfiki

rodków transportu.

•

Dobieranie

rodków transportu do zada

spedycyjnych.

•

Analizowanie systemów obsługi ró

nego typu przewozów w ramach

działalno

ci transportowo-spedycyjnej.

•

Kalkulowanie kosztów przemieszczania ładunków.

•

Sporz

dzanie dokumentacji dotycz

cej zgłoszenia towarów do

procedury tranzytu w urz

dzie celnym granicznym.

rodki dydaktyczne

Schematy struktur organizacyjnych przedsi

biorstw transportowo-

spedycyjnych.
Modele

rodków transportowych i urz

dze

spedycyjnych.

Teksty

dokumentów

prawnych

dotycz

cych

zasad

krajowego

i mi

dzynarodowego przewozu ładunków.

Mapy drogowe i kolejowe Polski, Europy i

wiata.

Mapy nawigacyjne stosowane w transporcie morskim i lotniczym.
Instrukcje do

wicze

Komputery z oprogramowaniem komputerowym: edytor tekstu, arkusz
kalkulacyjny, programy do optymalizacji tras przewozu ładunków oraz
programy przeznaczone do kalkulacji kosztów przewozu i tworzenia
elektronicznej dokumentacji.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera tre

ci dotycz

ce organizowania

procesu spedycyjnego i posługiwania si

dzynarodowymi formułami

handlowymi. Obejmuje tak

e zagadnienia zwi

zane z dobieraniem

rodków transportu do przewozu ładunków oraz kalkulowaniem kosztów

i stawek za usługi spedycyjne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W osi

gni

ciu zało

onych celów kształcenia istotne znaczenie ma dobór

metod nauczania. Program jednostki modułowej proponuje si

realizowa

metod

pokazu z obja

nieniem, dyskusji dydaktycznej, projektów oraz

wicze

praktycznych. Szczególnie zalecana jest metoda projektów,

w której uczniowie wykonuj

okre

lone zadania zawodowe o tematyce

dotycz

cej planowania optymalnej trasy transportu towarów oraz obsługi

spedycyjnej ładunków i

rodków transportu.

Nauczyciel powinien przygotowa

wiczenia zwi

zane z organizacj

przewozu ładunków ró

nymi

rodkami transportu oraz posługiwaniem si

dokumentami i przepisami prawa dotycz

cymi zasad krajowego

i mi

dzynarodowego przewozu ładunków.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach 15 osobowych

w laboratorium

magazyn

port

terminal

oraz

pracowni

ładunkoznawstwa i towaroznawstwa.

W procesie nauczania nale

y zwróci

uwag

na kształtowanie cech

niezb

dnych w pracy zawodowej, takich jak: staranno

ść

, dokładno

ść

odpowiedzialno

ść

, kreatywno

ść

, umiej

tno

ść

podejmowania decyzji.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów. Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom i zakres opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Ocena powinna stymulowa

aktywno

ść

ucznia i zapewni

mu poczucie

satysfakcji na ka

dym etapie kształcenia.

Wiadomo

ci i umiej

tno

ci niezb

dne do realizacji zada

mog

oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów
osi

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

tno

ci praktyczne proponuje si

sprawdza

przez obserwacj

czynno

ci wykonywanych przez poszczególnych uczniów. Dokonuj

oceny osi

gni

ęć

uczniów nale

y zwróci

uwag

na:

−

organizowanie przebiegu procesu spedycyjnego ładunków ró

nymi

rodkami transportu,

−

posługiwanie si

formułami handlowymi,

−

kalkulowanie cen za usługi spedycyjne oraz kosztów przemieszczania

ładunków.
Proces oceniania powinien by

realizowany według ustalonych

kryteriów, zgodnie ze skal

ocen. Ocen

pozytywn

na uzyska

, je

eli

zadania praktyczne zostały wykonane zgodnie z instrukcjami oraz
dokumentacj

spedycyjn

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej w ocenie

cowej osi

gni

ęć

ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów, testu

dydaktycznego oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.03
Planowanie zada

logistycznych w portach

i terminalach

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

okre

zadania logistyki,

−

scharakteryzowa

systemy logistyczne i ich elementy składowe

stosowane w eksploatacji portów i terminali,

−

scharakteryzowa

elementy infrastruktury procesów logistycznych,

−

sklasyfikowa

ładunki pod wzgl

dem ich podatno

ci magazynowej,

−

zaplanowa

procesy magazynowania, manipulacji i transportu

wewn

trznego,

−

zorganizowa

procesy zakupu, produkcji i dystrybucji,

−

zastosowa

metod

analizy ABC/XYZ w zarz

dzaniu zapasami,

−

okre

zadania poszczególnych ogniw w ła

cuchu logistycznym,

−

scharakteryzowa

systemy identyfikacji ładunków w ła

cuchu

logistycznym,

−

zastosowa

system automatycznej identyfikacji towarów UCC/EAN,

−

rozpozna

oznakowanie ładunków, w tym ładunków niebezpiecznych,

−

zastosowa

urz

dzenia do automatycznej identyfikacji towarów

w ła

cuchu logistycznym,

−

zaplanowa

oznakowanie ładunków,

−

okre

zasady zarz

dzania zespołami ludzkimi podczas realizacji

zada

logistycznych,

−

zastosowa

narz

dzia informatyczne oraz mi

dzynarodowe standardy

identyfikacji i wymiany danych w celu usprawnienia zarz

dzania

logistycznego,

−

oszacowa

koszty operacji logistycznych w fazie zaopatrzenia,

produkcji i dystrybucji,

−

wyja

rol

i znaczenie centrów logistycznych,

−

scharakteryzowa

systemy gospodarowania odpadami,

−

zaplanowa

usługi recyklingowe odpadów po opakowaniach towarów

i urz

dzeniach z zachowaniem zasad ekologistyki.

2. Materiał nauczania

Istota i przedmiot logistyki.
Charakterystyka systemów logistycznych.
Struktura i infrastruktura procesów logistycznych.
Procesy magazynowania, manipulacji i transportu wewn

trznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sterowanie zapasami.
Automatyczna identyfikacja towarów i jej zastosowanie.
Kody kreskowe.
System elektronicznej wymiany danych EDI.
Oznakowania jednostek ładunkowych w systemie EAN/UCC.
Zasady zarz

dzania zespołami ludzkimi podczas realizacji zada

logistycznych.
Koszty operacji logistycznych.
Rynek usług logistycznych w Polsce.
Centra logistyczne.
Ekologistyka w zarz

dzaniu odpadami stałymi i opakowaniami.

Recykling.

wiczenia

•

Obliczanie zapasów magazynowych.

•

Analizowanie budowy kodów kreskowych wybranych towarów.

•

Sporz

dzanie kodów kreskowych okre

lonych towarów.

•

Stosowanie czytników kodów kreskowych do automatycznej

identyfikacji towarów w magazynie.

•

Analizowanie

ła

cuchów

dostaw

logistycznych

okre

lonych

produktów.

•

Analizowanie kosztów operacji logistycznych.

•

Planowanie usług recyklingowych odpadów po opakowaniach

towarów i urz

dzeniach.

rodki dydaktyczne

Akty normatywne dotycz

ce usług logistycznych.

Plansze przedstawiaj

ce działania systemów logistycznych.

Wzory dokumentów stosowanych w magazynach.
Programy komputerowe stosowane w magazynach.
Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług.
Zestawy kodów kreskowych towarów.
Czytniki kodów kreskowych.
Filmy dydaktyczne dotycz

ce funkcjonowania centrów logistycznych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

ce zasad

planowania zada

logistycznych w portach i terminalach.

W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale

y zwróci

uwag

na przebieg procesów logistycznych, poprawne stosowanie poj

ęć

terminów,

rozró

nianie

systemów

logistycznych

stosowanych

w eksploatacji portów i terminali, identyfikowanie ładunków w ła

cuchu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

logistycznym, planowanie i obliczanie zapasów magazynowych oraz
stosowanie zasad ekologistyki w zarz

dzaniu odpadami.

Dla osi

gni

cia zało

onych celów kształcenia zaleca si

zastosowanie

nast

puj

cych metod nauczania: tekstu przewodniego, projektów oraz

wicze

praktycznych.

Dominuj

cymi metodami nauczania powinny by

wiczenia praktyczne

oraz metoda tekstu przewodniego.

wiczenia dotycz

ce obliczania

kosztów operacji logistycznych oraz planowania zapasów magazynowych
mog

odbywa

w dwuosobowych zespołach. Podczas wykonywania

wicze

nauczyciel powinien obserwowa

czynno

ci uczniów i udziela

wskazówek.

W trakcie procesu dydaktycznego nale

y zapewni

uczniom mo

liwo

ść

korzystania z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: normy, dokumentacje

techniczne, poradniki, specjalistyczne programy komputerowe.

W celu podsumowania

wicze

i prezentacji wyników pracy mo

zastosowa

metod

dyskusji wielokrotnej.

W procesie nauczania - uczenia si

nale

y zwróci

uwag

kształtowanie postaw wła

ciwych dla zawodu, takich jak: uczciwo

ść

rzetelno

ść

, odpowiedzialno

ść

za wyniki oblicze

, konieczno

ść

stosowania

przepisów oraz obowi

zuj

cych aktów normatywnych.

Zaj

cia nale

y prowadzi

w laboratorium magazyn - port - terminal

w grupach do 15 osób, indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych.

Przed przyst

pieniem do

wicze

nale

y zapozna

uczniów

z regulaminem pracy w laboratorium.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

ucznia powinno odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na
podstawie okre

lonych kryteriów.

Proces oceniania powinien obejmowa

−

diagnoz

poziomu

wiadomo

umiej

tno

uczniów

z uwzgl

dnieniem zało

onych celów kształcenia,

−

identyfikowanie post

pów uczniów w procesie kształcenia oraz

rozpoznawanie trudno

ci w osi

ganiu zało

onych celów kształcenia,

−

sprawdzanie wiadomo

ci i umiej

tno

ci opanowanych przez uczniów

po zrealizowaniu programu jednostki modułowej.
Proponuje si

, aby osi

gni

cia uczniów ocenia

na podstawie ustnych

i pisemnych sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów

osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci ucznia

podczas wykonywania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

korzystanie z norm, katalogów, literatury technicznej, zasobów

internetu, planów przedsi

biorstwa,

−

analizowanie i interpretowanie gromadzonych informacji,

−

identyfikowanie towarów na podstawie oznakowania oraz za pomoc

automatycznych systemów identyfikacji,

−

wybór odpowiedniego sposobu magazynowania towarów,

−

analizowanie, planowanie i obliczanie zapasów magazynowych,

−

szacowanie kosztów operacji logistycznych,

−

prezentowanie i uzasadnianie wyników własnej pracy.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje si

zastosowa

test pisemny z zadaniami zamkni

tymi wielokrotnego wyboru.

W ocenie osi

gni

ęć

ucznia po zako

czeniu realizacji programu jednostki

modułowej, nale

y uwzgl

dni

wyniki testu pisemnego oraz poziom

wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.04
Stosowanie zasad gospodarki magazynowej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

sklasyfikowa

magazyny,

−

scharakteryzowa

procesy

składowania,

przechowywania

i magazynowania,

−

okre

podatno

ść

magazynow

ładunków,

−

scharakteryzowa

logistyczne zasady projektowania i u

ytkowania

magazynów,

−

dobra

wyposa

enie technologiczne oraz instalacyjno - budowlane

magazynów,

−

scharakteryzowa

zasady funkcjonowania magazynów celnych

i wolnych obszarów celnych,

−

okre

zadania magazynów w obsłudze portów i terminali,

−

zaplanowa

czynno

ci technologicznego procesu magazynowego

w strefach: przyj

ęć

, składowania, kompletacji i wydawania towarów,

−

sklasyfikowa

opakowania,

−

scharakteryzowa

opakowania jednostkowe, zbiorcze i transportowe,

−

sklasyfikowa

kontenery,

−

dobra

opakowania i kontenery dla ładunków i jednostek

ładunkowych,

−

scharakteryzowa

zasady składowania i mocowania kontenerów,

−

wykona

czynno

zwi

zane

konfekcjonowaniem,

przepakowywaniem i ładowaniem w opakowania zbiorcze,

−

zastosowa

regały w magazynach niskiego i wysokiego składowania,

−

scharakteryzowa

zasady zarz

dzania magazynem,

−

obliczy

i zagospodarowa

przestrze

składow

magazynów,

−

okre

warunki

magazynowania

materiałów

niebezpiecznych

i ponadgabarytowych oraz przechowywania

ywych zwierz

−

rozró

rodzaje kosztów zwi

zanych ze składowaniem zapasów

magazynowych,

−

dokona

kalkulacji kosztów magazynowania z wykorzystaniem

wska

ników obserwacji kosztów,

−

okre

odpowiedzialno

ść

materialn

osobist

i wspóln

powierzone mienie,

−

przeprowadzi

inwentaryzacj

magazynów,

−

skontrolowa

straty w procesach składowania,

−

sporz

dzi

dokumentacj

magazynow

−

zastosowa

normy obci

ąż

enia regałów magazynowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zastosowa

zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Funkcje i rodzaje magazynów.
Składowanie, przechowywanie i magazynowanie.
Techniczna, naturalna i ekonomiczna podatno

ść

magazynowa ładunków.

Charakterystyka eksploatacyjno-techniczna magazynów.
Wyposa

enie magazynów.

Magazyny celne. Wolne obszary celne.
Procesy magazynowe - przyjmowanie, wydawanie, składowanie
i kompletacja.
Eksploatacja magazynów niskiego i wysokiego składowania.
Zarz

dzanie magazynem.

Zagospodarowanie

przestrzeni

składowej

magazynów

otwartych

i zamkni

tych.

Magazynowanie

materiałów

niebezpiecznych,

ponadgabarytowych

ywych zwierz

Koszty magazynowania.
Inwentaryzacja magazynów.
Straty w procesach składowania towarów.
Dokumentacja magazynowa.

wiczenia

•

Analizowanie schematów magazynów z podziałem na strefy.

•

Projektowanie procesów magazynowania.

•

Sporz

dzanie projektu technologiczno - organizacyjnego magazynu.

•

Projektowanie wyposa

enia magazynu.

•

Projektowanie procesu magazynowania z zastosowaniem systemu

automatycznej identyfikacji towarów.

•

Posługiwanie si

systemem identyfikacji i lokalizacji towarów

w magazynie.

•

Dobieranie wska

ników obserwacji kosztów magazynowych do

przeprowadzenia analizy kosztów.

•

Obliczanie kosztów magazynowania.

rodki dydaktyczne

Schematy magazynów z podziałem na strefy.
Przykłady konstrukcji budowli magazynowych.
Wykazy wyposa

enia magazynów ładunków drobnicowych wysokiego

i niskiego składowania oraz ładunków masowych.
Modele magazynów wysokiego i niskiego składowania zró

nicowanych

pod wzgl

dem rodzaju ładunków.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Modele regałów i innych urz

dze

magazynowych.

Wzory oznakowania ładunków.
Modele urz

dze

do kompletacji towarów.

Urz

dzenia słu

żą

ce do automatycznej identyfikacji towarów.

Normy dotycz

ce składowania ładunków.

Instrukcje przepływu materiałów w procesie magazynowania.
Instrukcje magazynowania towarów.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci zwi

zanych z planowaniem procesów magazynowych,

zarz

dzaniem magazynem oraz szacowaniem kosztów i strat w procesie

składowania towarów. Wiedza z tego zakresu b

dzie przydatna podczas

planowania operacji składowania, przeładunku i przewozu ładunków
w procesie eksploatacji portów i terminali.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: pokaz z obja

nieniem, metoda

projektów, metoda przypadków, metoda tekstu przewodniego oraz

wicze

praktycznych. Nauczyciel powinien przygotowa

materiały potrzebne do

wykonania

wicze

takie, jak: teksty przewodnie, instrukcje, normy,

katalogi.

Zaleca si

, aby podczas sporz

dzania projektu technologiczno

- organizacyjnego magazynu zwróci

szczególn

uwag

na prawidłowo

ść

doboru wyposa

enia, systemu identyfikacji towarów, tok oblicze

, graficzne

przedstawianie projektowanych rozwi

, a tak

e na konieczno

ść

przestrzegania obowi

zuj

cych norm i przepisów.

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

rozszerzony

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły.

Program jednostki nale

y realizowa

w laboratorium magazyn - port

- terminal w grupach do 15 osób, indywidualnie lub w 2-3 osobowych
zespołach.

W procesie dydaktycznym nale

y równie

zwróci

uwag

kształtowanie cech niezb

dnych w pracy, takich jak: staranno

ść

dokładno

ść

, odpowiedzialno

ść

, przestrzeganie zasad bezpiecze

stwa

i higieny pracy.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom i zakres

opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

ci wynikaj

cych ze szczegółowych

celów kształcenia. Ocena powinna stymulowa

aktywno

ść

ucznia

i zapewni

mu poczucie satysfakcji na ka

dym etapie kształcenia.

Wiadomo

ci i umiej

tno

ci niezb

dne do realizacji zada

mog

oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów
osi

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

tno

ci praktyczne proponuje si

sprawdza

przez obserwacj

czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

Dokonuj

c oceny osi

gni

ęć

uczniów nale

y zwróci

uwag

na:

−

posługiwanie si

terminologi

z zakresu gospodarki magazynowej,

−

charakteryzowanie budowli magazynowych i ich wyposa

enia,

−

obliczanie i zagospodarowywanie przestrzeni składowej magazynów,

−

stosowanie zasad zarz

dzania magazynem,

−

eksploatowanie urz

dze

do składowania.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.05
Składowanie, przeładunek i przewóz ładunków

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

sklasyfikowa

ładunki według okre

lonych kryteriów,

−

scharakteryzowa

wła

ciwo

ci ładunków,

−

wskaza

czynniki wywołuj

ce zmiany jako

ciowe w ładunkach

podczas procesu transportowego,

−

rozró

rodzaje szkód ładunkowych,

−

scharakteryzowa

metody składowania, przewozu i przeładunku

stosowane w portach i terminalach,

−

dobra

technologie składowania, przeładunku i przewozu okre

lonych

ładunków masowych i drobnicowych,

−

okre

znaczenie i zasady jednostkowania ładunków w procesie

transportowym,

−

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z przygotowaniem ładunków do

transportu,

−

okre

wymagania dotycz

ce ochrony ładunków w czasie transportu

na podstawie obowi

zuj

cych dokumentów mi

dzynarodowych,

−

wyja

zasady składowania i mocowania kontenerów i innych

jednostek ładunkowych,

−

sporz

dzi

plany

ładunkowe:

statku

morskiego,

samochodu

ęż

arowego, wagonu kolejowego,

−

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z obsług

przeładunkow

statków,

wagonów i samochodów,

−

wyja

zasady sztauowania i mocowania ładunków na statku,

−

okre

sposób znakowania kontenerów przewo

żą

cych ładunki

niebezpieczne,

−

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

z przeładunkiem towarów,

−

zaplanowa

i zorganizowa

przewóz ładunków niebezpiecznych

ywych zwierz

−

scharakteryzowa

zasady

obsługi

kontenerowego

systemu

transportowego,

−

okre

warunki zastosowania technologii poziomego ładowania

towarów,

−

okre

podstawowe parametry techniczno-technologiczne ci

gów

ładunkowych - zdolno

ść

przeładunkow

oraz ilo

ść

urz

dze

przeładunkowych,

−

posłu

programem komputerowym do projektowania procesów

transportowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Klasyfikacja ładunków.
Czynniki wpływaj

ce na zmian

jako

ci ładunków w procesie

transportowym.
Szkody ładunkowe.
Technologie składowania, przewozu i przeładunku w portach
i terminalach.
Składowanie i mocowanie kontenerów i innych jednostek ładunkowych.
Jednostkowanie ładunków: palety, pakiety, kontenery, intermodalne
jednostki ładunkowe.
Przygotowanie ładunków do transportu.
Ochrona ładunków w czasie transportu z uwzgl

dnieniem wymaga

konwencji i kodeksów.
Obsługa przeładunkowa statków, wagonów i samochodów.
Plany ładunkowe statku morskiego, samochodu ci

ęż

arowego i wagonu

kolejowego.
Zasady sztauowania i mocowania ładunków w ró

nych jednostkach

ładunkowych i ró

nych

rodkach transportu.

Formowanie kontenerowej jednostki ładunkowej.
Dokumentacja przeładunkowa.
Technologie przewozu materiałów niebezpiecznych i

ywych zwierz

Kontenerowy system transportowy.
Technologia poziomego ładowania.
Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

oraz

ochrony

rodowiska

obowi

zuj

podczas

przeładunku,

składowania i przewozu ładunków.

wiczenia

•

Analizowanie dokumentów, m.in. konwencji mi

dzynarodowych

i kodeksów prawa transportowego dotycz

cych zasad wykonywania

usług transportowych oraz ochrony ładunków w czasie transportu.

•

Dobieranie

obliczanie

liczby

urz

dze

przeładunkowych

w zale

ci od przyj

tej technologii i wydajno

ci przeładunku.

•

Planowanie ilo

ci ładunku oraz zasad jego sztauowania i mocowania

podczas formowania paletowej i kontenerowej jednostki ładunkowej.

•

Opracowywanie planów ładunkowych: statku morskiego, samochodu

ęż

arowego, wagonu kolejowego.

•

Sporz

dzanie dokumentacji przeładunkowej.

•

Okre

lanie warunków przewozu materiałów niebezpiecznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Schematy

technologiczne

procesów

składowania,

przeładunku

i przewozu ładunków.
Schematy

podstawowych

typów

statków,

wagonów,

naczep

samochodowych.
Schematy przekrojów ładowni z systemami wentylacyjnymi.
Przykładowe

plany

ładunkowe

statków,

wagonów,

naczep

samochodowych.
Modele

urz

dze

przeładunkowych

stosowanych

portach

i terminalach.
Wzory dokumentacji przeładunkowej.
Modele ładowni statku, naczepy samochodowej, wagonu kolejowego,
kontenerowej jednostki ładunkowej.
Instrukcje obsługi urz

dze

przeładunkowych.

Konwencje i kodeksy mi

dzynarodowego prawa transportowego.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje podstawowe tre

z zakresu technologii składowania, przeładunku i przewozu ładunków.
Podczas jego realizacji nale

y przede wszystkim kształtowa

umiej

tno

przygotowywania

ładunków

transportu,

wykonywania

obsługi

przeładunkowej ró

nych

rodków transportu, sporz

dzania dokumentacji

przeładunkowej oraz stosowania odpowiedniej technologii składowania,
przeładunku i przewozu ładunków. Nale

y równie

utrwala

nawyki

bezpiecznej pracy i prawidłowego u

ytkowania urz

dze

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: metoda dyskusji dydaktycznej,

przewodniego tekstu, pokazu z obja

nieniem, a tak

wicze

praktycznych.

wiczenia praktyczne umo

liwiaj

zastosowanie wiedzy w praktyce.

Zaleca si

, aby uczniowie sporz

dzali plany ładunkowe ró

nych

rodków

transportu, planowali czynno

ci zwi

zane z ich obsług

przeładunkow

a tak

e wykonywali podstawowe obliczenia techniczno-technologiczne

dotycz

ce ci

gów przeładunkowych.

Wskazane jest, aby w trakcie

wicze

nauczyciel obserwował prac

uczniów, wskazywał popełniane bł

dy oraz naprowadzał na wła

ciwy tok

pracy. Nale

y równie

zwraca

uwag

na przestrzeganie przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy, staranno

ść

wykonywania

wicze

oraz

konieczno

ść

stosowania obowi

zuj

cych norm i przepisów prawa.

W procesie nauczania - uczenia si

nale

y uczniom umo

liwi

korzystanie z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: normy, dokumentacja

techniczna, instrukcje oraz poradniki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Realizuj

proces

kształcenia

nale

korzysta

pomocy

dydaktycznych, a w szczególno

ci: filmów dydaktycznych, prezentacji

komputerowych, modeli, schematów, plansz i foliogramów.

Program jednostki nale

y realizowa

w pracowni ładunkoznawstwa

i towaroznawstwa w grupie do 15 osób. Zaleca si

prowadzenie

wicze

indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów. W kryteriach oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom

oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów mo

na ocenia

na podstawie ustnych i pisemnych

sprawdzianów wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz

ukierunkowanej obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas oceniania osi

gni

ęć

uczniów, nale

y zwróci

szczególn

uwag

na:

−

dobieranie technologii składowania, przeładunku i przewozu

wybranych ładunków masowych i drobnicowych,

−

opracowywanie planów ładunkowych: statku morskiego, samochodu

ęż

arowego, wagonu kolejowego,

−

posługiwanie si

dokumentacj

techniczn

i technologiczn

urz

dze

transportowych,

−

prowadzenie dokumentacji przeładunkowej,

−

wykonywanie oblicze

techniczno - technologicznych procesów

przeładunkowych,

−

korzystanie z programów komputerowych do projektowania procesów

transportowych.
W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia, po zako

czeniu

realizacji programu jednostki metodycznej, nale

y uwzgl

dni

wyniki

sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz

poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z1.06
Stosowanie systemów informatycznych
w gospodarce magazynowej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

okre

cechy gospodarki elektronicznej,

−

zastosowa

standardy i normy gospodarki elektronicznej,

−

okre

infrastruktur

organizacyjno - informatyczn

gospodarki

elektronicznej,

−

dobra

zintegrowane

systemy

informatyczne

wspomagaj

gospodark

magazynow

−

zastosowa

specjalistyczne oprogramowanie komputerowe do

prowadzenia gospodarki magazynowej,

−

posłu

dokumentacj

magazynow

−

dokona

rejestracji

kontrahenta

oraz

towaru

systemie

informatycznym magazynu,

−

zastosowa

program do optymalizacji rozmieszczenia ładunków

w magazynie oraz ci

głego monitorowania stanu zapasów,

−

zastosowa

specjalistyczne programy komputerowe do inwentaryzacji

ładunków oraz kontroli stanów magazynowych i przepływu ładunków
w magazynie,

−

oznakowa

opakowania ładunków,

−

zastosowa

urz

dzenia do rejestracji i odczytywania kodów

kreskowych,

−

dobra

urz

dzenia

automatycznej

identyfikacji

ładunków

współpracuj

ce z systemem informatycznym magazynu,

−

posłu

urz

dzeniami

stosowanymi

automatycznej

identyfikacji ładunków,

−

okre

korzy

ci wynikaj

ce ze stosowania narz

dzi informatycznych

w prowadzeniu racjonalnej gospodarki zapasami magazynowymi,

−

obsłu

urz

dzenia wspomagaj

ce prac

biurow

−

zarejestrowa

, zarchiwizowa

i przekaza

informacje,

−

zastosowa

procedury post

powania w przypadku awarii i zagro

enia

utraty danych,

−

skorzysta

z polskiej i obcoj

zycznej literatury zawodowej oraz innych

ródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

Cechy gospodarki elektronicznej.
Normy i standardy elektronicznej gospodarki: standardy techniczne,
standardy prawne, standardy biznesowe, narz

dzia.

Infrastruktura

organizacyjno-informatyczna:

elektroniczne

wzorce

dokumentów, bazy danych, systemy informatyczne typu intranet/
ekstranet.
Systemy informatyczne wspomagaj

ce gospodark

magazynow

: CRM,

ERP, WMS.
Oprogramowanie komputerowe wspomagaj

ce zarz

dzanie procesami

magazynowymi: WF - MAG, CDN OPTIMA.
Optymalizacja rozmieszczania ładunków w magazynie z uwzgl

dnieniem

głego monitorowania stanu zapasów.

Kontrola stanów magazynowych przepływu ładunków w magazynie.
Znakowanie opakowa

ładunków.

System automatycznej identyfikacji towarów.
Archiwizowanie danych.
Procedury post

powania w czasie awarii i zagro

enia utraty danych.

wiczenia

•

Obsługiwanie programu do optymalizacji rozmieszczania ładunków

w magazynie,

wykorzystuj

cego

głe

monitorowanie

stanu

zapasów.

•

Obsługiwanie programu do inwentaryzacji ładunków.

•

Obsługiwanie programu do kontroli stanów magazynowych przepływu

ładunków w magazynie.

•

Analizowanie procedury przyjmowania i wydawania ładunków

w magazynie.

•

Identyfikowanie ładunków na podstawie kodów kreskowych.

rodki dydaktyczne

Oprogramowanie

komputerowe

stosowane

do:

optymalizacji

rozmieszczenia

ładunków

magazynie

oparciu

głe

monitorowanie stanu zapasów.
Stanowiska

komputerowe

oprogramowaniem

specjalistycznym

wspomagaj

cym

gospodark

magazynow

poł

czone

sie

z dost

pem do Internetu.

Wzory dokumentów opracowanych komputerowo.
Wydruki kodów kreskowych.
Urz

dzenia współpracuj

ce z komputerem słu

żą

ce do identyfikacji

ładunków za pomoc

kodów kreskowych: drukarki, skanery, czytniki

kodów kreskowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

dotycz

cych

stosowania

narz

dzi

informatycznych

w gospodarce magazynowej.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: pokaz z obja

nieniem, teksty

przewodnie, metoda projektów oraz

wiczenia praktyczne.

Szczególnie zalecana jest metoda projektów, w której uczniowie planuj

i wykonuj

okre

lone zadania zawodowe o tematyce dotycz

cej

zastosowania narz

dzi informatycznych do inwentaryzacji ładunków oraz

kontroli stanów magazynowych i przepływu ładunków w magazynie,
a tak

e do optymalizacji rozmieszczenia ładunków w magazynie oraz

głego monitorowania stanu zapasów.

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

rozszerzony

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły.

Nauczyciel powinien przygotowa

odpowiedni

do liczby uczniów liczb

stanowisk

komputerowych

oprogramowaniem

specjalistycznym

wspomagaj

cym gospodark

magazynow

oraz materiały potrzebne do

wykonania

wicze

i projektu.

Zaj

cia powinny by

realizowane w laboratorium magazyn - port

- terminal w grupach do 15 osób.

W procesie nauczania nale

y zwróci

uwag

na kształtowanie cech

niezb

dnych w pracy zawodowej, takich jak: staranno

ść

, dokładno

ść

odpowiedzialno

ść

, przestrzeganie zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów. Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

poziom i zakres opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Podczas oceniania osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y zwróci

uwag

na umiej

tno

ść

korzystania z oprogramowania wspomagaj

cego

gospodark

magazynow

, jako

ść

i dokładno

ść

wykonywania

wicze

oraz

posługiwanie si

terminologi

zawodow

Ocena zakresu i poziomu realizacji programu mo

e by

dokonywana na

podstawie sprawdzianów pisemnych oraz obserwacji pracy uczniów
podczas realizacji

wicze

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 342[03].Z2
Organizacja

transportu

bliskiego

portach

i terminalach

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

klasyfikowa

urz

dzenia stosowane w transporcie bliskim w portach

i terminalach,

−

charakteryzowa

budow

i zastosowanie urz

dze

transportu

bliskiego,

−

posługiwa

dokumentacj

techniczno - ruchow

urz

dze

transportu bliskiego,

−

dobiera

urz

dzenia transportu bliskiego do przeładunku towarów,

−

projektowa

systemy transportu bliskiego w portach i terminalach,

−

opracowywa

plany organizacji transportu bliskiego w portach

i terminalach,

−

wykonywa

operacje zwi

zane z eksploatacj

urz

dze

transportu

wewn

trznego,

−

ocenia

stan techniczny urz

dze

transportu bliskiego,

−

okre

koszty eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego,

−

dokonywa

przegl

dów

bie

żą

cych

okresowych

urz

dze

przeładunkowych stosowanych w portach i terminalach,

−

prowadzi

dokumentacj

eksploatacyjn

urz

dze

transportu

bliskiego,

−

szacowa

koszty usług transportowych,

−

stosowa

komputerowe urz

dzenia steruj

ce prac

systemu

transportowego w portach i terminalach,

−

nadzorowa

funkcjonowanie systemów transportowych w portach

i terminalach,

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska obowi

zuj

cych podczas

eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego w portach i terminalach.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

342[03].Z2.01 Planowanie transportu ładunków

110

342[03].Z2.02 Eksploatowanie urz

dze

przeładunkowych

114

Razem

224

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Braum Z.: Obsługa suwnic. Wydawnictwo „Kabe”, Krosno 1999
Buczek K.: Kierowca-operator wózków jezdniowych nap

dzanych.

Wydawnictwo „KaBe”, Krosno 2005
Fijałkowski J.: Transport wewn

trzny w systemach logistycznych.

Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003
Jodłowski M.: Operator

urawi samojezdnych. Wydawnictwo „KaBe”,

Krosno 2004
Klimek H., Nowicki M.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Podr

cznik do

wicze

. Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego,

Gda

sk 1998

Korze

Z.: Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania.

Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna

1998

Kozłowski D., D

bski K.: Wózki jezdniowe podno

nikowe. Wybrane

zagadnienia dotycz

ce konserwacji i u

ytkowania. Wydawnictwo „KaBe”,

Krosno 2006
Misztal K., Szwankowski S.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Wydawnictwo Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1999

Skrzymowski W..

urawie przeładunkowe. Budowa i Eksploatacja.

Wydawnictwo „KaBe”, Krosno, 2006
Szpytko J.: Kształtowanie procesu eksploatacji

rodków transportu

bliskiego. Biblioteka problemów eksploatacji, Kraków-Radom, 2004
Uzdowski M., Abramek K. F., Garczy

ski K.: Eksploatacja techniczna

i naprawa. Wydawnictwo Komunikacji i Ł

czno

ci, Warszawa 2003

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

342[03].Z2.02

Eksploatowanie urz

dze

przeładunkowych

342[03].Z2.01

Planowanie transportu

ładunków

342[03].Z2.

Organizacja transportu

bliskiego w portach

i terminalach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z2.01
Planowanie transportu ładunków

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

sklasyfikowa

systemy transportowe oraz okre

ich struktur

i wła

ciwo

ci,

−

posłu

wska

nikami stosowanymi do oceny systemu

transportowego,

−

oceni

niezawodno

ść

systemów transportowych,

−

okre

kryteria wyboru lokalizacji punktów ładunkowych,

−

dobra

rodzaje punktów ładunkowych,

−

sklasyfikowa

urz

dzenia transportu bliskiego stosowane w portach

i terminalach, ze wzgl

du na rozwi

zania konstrukcyjne oraz ich

przeznaczenie,

−

scharakteryzowa

budow

i zasady działania urz

dze

transportu

bliskiego,

−

opracowa

plan transportu ładunków,

−

dobra

rodki transportu bliskiego do realizacji okre

lonego zadania

transportowego,

−

dobra

urz

dzenia techniczne do obsługi kontenerowych jednostek

ładunkowych,

−

scharakteryzowa

etapy projektowania systemu transportowego,

−

zaplanowa

systemy transportu ładunków w portach i terminalach,

−

zorganizowa

prace przeładunkowe w portach i terminalach

z wykorzystaniem urz

dze

transportu bliskiego,

−

okre

obowi

zki słu

by dyspozytorskiej i eksploatacyjnej,

−

zastosowa

komputerowe

urz

dzenia

podczas

nadzorowania

systemów transportowych w portach i terminalach,

−

posłu

dokumentacj

techniczno - ruchow

urz

dze

transportu

bliskiego oraz przepisami prawa z zakresu transportu,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Klasyfikacja, struktura i własno

ci systemów transportowych.

Ocena i prognozowanie stanu systemu transportowego.
Niezawodno

ść

systemów transportowych.

Charakterystyka urz

dze

technicznych stosowanych do obsługi

jednostek ładunkowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Klasyfikacja urz

dze

transportu bliskiego stosowanych w portach

i terminalach oraz w magazynach.
Budowa i zasady działania urz

dze

transportu bliskiego.

Zasady doboru

rodków transportu bliskiego do obsługi portów

i terminali.
Projektowanie systemów transportu bliskiego w portach i terminalach.
Kierowanie

systemami

transportowymi.

Słu

dyspozytorska

i eksploatacyjna.

wiczenia

•

Planowanie zada

transportowych w portach i terminalach.

•

Analizowanie czynników wpływaj

cych na przepustowo

ść

szlaku

transportowego.

•

Dobieranie urz

dze

przeładunkowych w portach i terminalach.

•

Dobieranie urz

dze

technicznych do obsługi kontenerowych

jednostek ładunkowych.

•

Planowanie czynno

ci zwi

zanych z przygotowaniem pojazdu do

eksploatacji.

rodki dydaktyczne

Schemat struktury systemów transportowych.
Dokumentacja techniczno - ruchowa urz

dze

transportu bliskiego.

Prezentacje

multimedialne

dotycz

eksploatacji

urz

dze

przeładunkowych.
Modele ró

nych typów urz

dze

transportu bliskiego.

Katalog

rodków transportu.

Przepisy prawa z zakresu transportu.
Stanowisko komputerowe z oprogramowaniem do projektowania
systemów transportu bliskiego w portach i terminalach.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci dotycz

cych planowania systemów transportu ładunków.

W procesie nauczania - uczenia si

nale

y zwróci

szczególn

uwag

na ró

ne struktury systemów transportowych, ocenianie ich niezawodno

ci,

organizowanie prac przeładunkowych w portach i terminalach, dobór

rodków transportowych do realizacji okre

lonego zadania, nadzorowanie

systemów transportowych oraz posługiwanie si

dokumentacj

techniczno

- ruchow

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: tekstu przewodniego, metody

przypadków, metody projektów oraz

wicze

praktycznych.

wiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

praktyczne umo

liwiaj

zastosowanie wiedzy w praktycznym działaniu.

Podczas wykonywania

wicze

uczniowie wykonuj

obliczenia, projektuj

systemy transportowe oraz dobieraj

urz

dzenia transportu bliskiego.

Szczególnie zalecana jest metoda projektów, która pozwala na

kształtowanie umiej

tno

ci planowania i wykonywania okre

lonych zada

zawodowych o tematyce dotycz

cej stosowania systemów transportu

bliskiego w portach i terminalach. Wskazane jest, aby nauczyciel
przygotował materiały potrzebne do wykonania

wicze

i projektów.

Dla ułatwienia zrozumienia realizowanych tre

ci kształcenia wskazane

jest prezentowanie filmów dydaktycznych dotycz

cych planowania

procesów transportowych w portach i terminalach.

Istotnym elementem procesu dydaktycznego jest systematyczne

wdra

anie uczniów do samokształcenia, zdobywania informacji, ich

przetwarzania i stosowania w praktyce.

Nale

y równie

zwraca

uwag

na kształtowanie cech niezb

dnych

w pracy zawodowej, takich jak: staranno

ść

, dokładno

ść

, odpowiedzialno

ść

przestrzeganie zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób,

z podziałem na 2 - 3 osobowe zespoły w pracowni urz

dze

transportu

bliskiego.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na

podstawie okre

lonych kryteriów oceniania.

Oceniaj

c osi

gni

cia uczniów, nale

y zwróci

uwag

na:

−

planowanie zada

transportowych,

−

dobieranie urz

dze

transportu bliskiego w portach i terminalach

uniwersalnych i specjalistycznych,

−

posługiwanie si

dokumentacj

techniczno - ruchow

urz

dze

transportowych.
W procesie sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów nale

równie

zwraca

uwag

na przestrzeganie obowi

zuj

cych przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska.

Ocena zakresu i poziomu realizacji programu mo

e by

dokonywana na

podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osi

gni

ęć

szkolnych

oraz obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów ustnych, testów oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z2.02
Eksploatowanie urz

dze

przeładunkowych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

okre

parametry techniczno-eksploatacyjne urz

dze

transportu

bliskiego

stosowanych

specjalistycznych

terminalach

przeładunkowych,

−

wyja

zasady eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego i obiektów

technicznych w portach i terminalach,

−

rozró

podstawowe mechanizmy nap

dowe, cz

ęś

ci przesuwne

oraz mechanizmy ruchu post

powego i obrotowego stosowane

w urz

dzeniach transportu wewn

trznego,

−

posłu

rysunkami technicznymi mechanizmów stosowanych

w urz

dzeniach transportu bliskiego,

−

odczyta

schematy instalacji elektrycznych i elektronicznych urz

dze

transportowych,

−

rozró

rodzaje obwodów stosowanych w instalacjach elektrycznych

urz

dze

transportu bliskiego,

−

okre

rol

ró

nych

rodzajów

elementów

elektronicznych

stosowanych w urz

dzeniach transportu bliskiego,

−

okre

rol

nap

dów i układów sterowania: hydraulicznych

pneumatycznych i elektrycznych,

−

posłu

dokumentacj

techniczno - ruchow

urz

dze

transportu

bliskiego,

−

zastosowa

zasady obsługi urz

dze

przeładunkowych stosowanych

w portach i terminalach,

−

scharakteryzowa

wyposa

enie

techniczne

specjalistycznych

terminali przeładunkowych,

−

dobra

elementy osprz

tu przeładunkowego do mocowania ładunków

na pokładach i w ładowniach statków,

−

wykona

czynno

zwi

zane

monta

urz

dze

przeładunkowych,

−

zastosowa

zasady eksploatacji elementów jezdnych i roboczych

urz

dze

transportu bliskiego,

−

zastosowa

zasady u

ytkowania, diagnostyki, utrzymania urz

dze

w gotowo

ci technicznej i zapewnienia niezawodno

ci urz

dze

przeładunkowych,

−

rozpozna

stopie

ycia oraz rodzaj uszkodzenia elementów

i mechanizmów w urz

dzeniach przeładunkowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

oceni

stan

techniczny

zespołów

elementów

urz

dze

przeładunkowych

stosowanych

portach

terminalach,

z zastosowaniem metod diagnozowania i weryfikacji,

−

wykona

czynno

ci z zakresu obsługi codziennej oraz przegl

dów

bie

żą

cych i okresowych urz

dze

transportu bliskiego,

−

zastosowa

komputerowe urz

dzenia steruj

ce prac

urz

dze

transportu bliskiego w portach i terminalach,

−

obliczy

koszty u

ytkowania urz

dze

transportu bliskiego,

−

zastosowa

umowne sygnały podczas u

ytkowania urz

dze

transportu poziomego i pionowego,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Zasady eksploatacji urz

dze

transportowych w portach i terminalach.

Parametry techniczno - eksploatacyjne urz

dze

transportu bliskiego.

Mechanizmy nap

dowe w urz

dzeniach transportu bliskiego.

Nap

dy i układy sterowania: hydrauliczne, pneumatyczne i elektryczne.

Zasady obsługi

urawi i suwnic terminali portowych i l

dowych.

Zasady obsługi wózków podno

nikowych.

Zasady obsługi przeno

ników.

Wyposa

enie techniczne specjalistycznych terminali przeładunkowych.

Zasady eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Technologia monta

u urz

dze

transportu bliskiego.

Eksploatacja elementów jezdnych i roboczych stosowanych w budowie
urz

dze

transportu bliskiego.

Proces u

ytkowania sprz

tu zmechanizowanego.

Warunki techniczne eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Rodzaje uszkodze

urz

dze

transportu bliskiego.

Diagnostyka techniczna urz

dze

transportu bliskiego.

Zasady rozpoznawania zu

ycia i uszkodze

elementów i mechanizmów

w urz

dzeniach transportu bliskiego.

Metody utrzymania urz

dze

w gotowo

ci technicznej i zapewnienia

niezawodno

ci.

Obsługa codzienna, przegl

dy bie

żą

ce i okresowe urz

dze

transportu

bliskiego.
Komputerowe sterowanie urz

dzeniami transportu bliskiego.

Kalkulacja kosztów usług transportowych.
Koszty eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Sygnały umowne stosowane podczas pracy urz

dze

transportu

bliskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej

i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska obowi

zuj

ce w trakcie

eksploatacji urz

dze

przeładunkowych w portach i terminalach.

wiczenia

•

Analizowanie budowy ró

nych typów urz

dze

transportu bliskiego.

•

Okre

lanie wydajno

ci urz

dze

przeładunkowych.

•

Obliczanie pracochłonno

ci oraz kosztów napraw i przegl

dów

urz

dze

transportowych.

•

Projektowanie systemów utrzymania urz

dze

w gotowo

technicznej i zapewnienia niezawodno

ci.

•

Wykonywanie

czynno

zwi

zanych

obsług

urz

dze

transportowych.

•

Ocenianie

stanu

technicznego

urz

dze

przeładunkowych

stosowanych w portach i terminalach.

rodki dydaktyczne

Stanowisko komputerowe z oprogramowaniem do symulacji zjawisk
i procesów zachodz

cych podczas eksploatacji urz

dze

transportu

bliskiego.
Schematy i prezentacje multimedialne dotycz

ce: budowy, eksploatacji

i technologii monta

u ró

nego typu urz

dze

transportu bliskiego, oraz

organizacji załadunku i wyładunku towarów.
Modele ró

nych typów urz

dze

transportu bliskiego.

Wybrane elementy osprz

tu przeładunkowego: trawersy, rozpornice,

liny, haki, urz

dzenia do mocowania ładunków na pokładach

i w ładowniach statków.
Dokumentacja techniczna urz

dze

transportu bliskiego oraz ich

zespołów i podzespołów.
Dokumentacja procesów technologicznych monta

u i naprawy urz

dze

transportu bliskiego.
Schematy instalacji elektrycznych i hydraulicznych urz

dze

transportu

bliskiego.
Elementy i układy elektryczne i elektroniczne steruj

ce urz

dzeniami

transportu bliskiego.
Narz

dzia i przyrz

dy pomiarowe stosowane podczas naprawy

i eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Elementy ró

nych podzespołów mechanicznych urz

dze

transportu

bliskiego o ró

nym stopniu zu

ycia.

Elementy i układy elektryczne i elektroniczne steruj

ce urz

dzeniami

transportu bliskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie

umiej

tno

ci zwi

zanych z eksploatacj

urz

dze

transportu bliskiego

w portach i terminalach.

W procesie dydaktycznym nale

y zwróci

uwag

na zasady

ytkowania ró

nych rodzajów

rodków i systemów transportowych,

metody utrzymania urz

dze

w gotowo

ci technicznej i zapewniania ich

niezawodno

ci oraz wykonywanie oblicze

z zakresu wydajno

ci,

pracochłonno

ci oraz kosztów napraw i przegl

dów.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga zastosowania

aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: pokaz z obja

nieniem, tekst

przewodni, metoda projektów oraz

wiczenia praktyczne.

Przed przyst

pieniem do wykonywania

wicze

praktycznych nale

zapozna

uczniów z zasadami bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska.

Nauczyciel powinien przygotowa

odpowiednie instrukcje, teksty

przewodnie, materiały

ródłowe. Uczniowie korzystaj

c z pyta

prowadz

cych zawartych w tek

cie przewodnim lub z instrukcji do

wicze

oraz materiałów

ródłowych planuj

przebieg

wiczenia, organizuj

stanowisko pracy i wykonuj

zadanie.

Zaleca si

, aby w trakcie wykonywania

wicze

nauczyciel obserwował

czynno

ci uczniów, wskazywał popełniane bł

dy oraz naprowadzał na

wła

ciwy tok pracy.

Podczas

wicze

uczniowie powinni posługiwa

dokumentacj

techniczno - ruchow

urz

dze

transportowych.

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

rozszerzony

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego w grupach do 15 osób, z podziałem na zespoły 2 - 3
osobowe.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów.

Osi

gni

cia

uczniów

nale

ocenia

podstawie

ustnych

i pisemnych sprawdzianów wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

wicze

Ocena powinna stymulowa

aktywno

ść

uczniów i zapewni

im poczucie

satysfakcji na ka

dym etapie kształcenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y zwróci

uwag

na:

−

stosowanie zasad eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego,

−

organizowanie

prac

ładunkowych

portach

terminalach

z wykorzystaniem urz

dze

transportu bliskiego,

−

rozpoznawanie

stopnia

ycia

mechanizmów

stosowanych

w urz

dzeniach transportu bliskiego w portach i terminalach,

−

przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia po zako

czeniu

realizacji programu jednostki modułowej nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 342[03].Z3
Organizacja pracy w portach i terminalach

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

charakteryzowa

rodzaje

usług

transportowych

realizowanych

w portach i terminalach,

−

sporz

dza

oferty handlowe na wykonywanie usług w zakresie

przewozu ładunków, pasa

erów, statków, barek i

rodków transportu

drogowego,

−

ustala

zakresy odpowiedzialno

ci i obowi

zków stron podczas

realizacji usług w portach i terminalach,

−

rozlicza

koszty wykonania usług przeładunkowo - składowych

i manipulacyjnych,

−

prowadzi

dokumentacj

usług w portach i terminalach,

−

stosowa

narz

dzia informatyczne do oceny wykorzystania potencjału

technicznego portów i terminali,

−

obsługiwa

rodki ł

czno

ci przewodowej i bezprzewodowej,

−

stosowa

systemy informatyczne w organizacji usług w portach

i terminalach,

−

wyszukiwa

i przetwarza

informacje,

−

rozwi

zywa

problemy zawodowe oraz podejmowa

decyzje podczas

wykonywania powierzonych zada

−

posługiwa

dwoma j

zykami obcymi, w tym j

zykiem angielskim

w zakresie wykonywanych zada

zawodowych.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

342[03].Z3.01

Prowadzenie dokumentacji zwi

zanej z realizacj

usług w portach i terminalach

342[03].Z3.02

Stosowanie systemów informatycznych
do organizacji pracy w portach i terminalach

342[03].Z3.03 Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

342[03].Z3.04

Posługiwanie si

drugim j

zykiem obcym

zawodowym

Razem

280

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Ciesielski M., Szudrowicz A.: Ekonomika transportu. Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej, Pozna

2001

Dembi

ska-Cyran I., Gubiła M.: Podstawy zarz

dzania transportem

w przykładach. Biblioteka Logistyka, Pozna

2005

Dembi

ska-Cyran I.: Zarz

dzanie logistyczne w warunkach polskich.

Wydawnictwo Difin, Warszawa 2004
Klimek H., Nowicki M.: Organizacja i eksploatacja portów morskich. Wyd.
UG, Gda

sk 1998

Kujawa J. (red.): MARDIC. Słownik angloj

zycznych terminów i skrótów

handlu morskiego. Wyd. Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 2001

ma L. (red.): Ekonomika portów morskich i polityka portowa. Wyd.

Uniwersytetu Gda

skiego. Gda

sk 2003

Lesiak

(red.):

Transport

i spedycja

handlu

krajowym

i mi

dzynarodowym. Wydawnictwo Verlag Dashöfer, Warszawa 2006

Marciniak-Neider D., Neider J.: Podr

cznik spedytora. Polish

International Freight Forwarders Association, Gdynia 2002
Mendyk E.: Ekonomika i organizacja transportu. Wy

sza Szkoła

Logistyki, Pozna

2002

Misztal K., Szwankowski S.: Organizacja i eksploatacja portów morskich.
Wyd. Uniwersytetu Gda

skiego, Gda

sk 1999

Rydzkowski W., Wojewódzka-Król K.: Transport. PWN, Warszawa 2005
Salomon A.: Spedycja w handlu morskim. Procedury i dokumenty. Wyd.
UG, Gda

sk 2003

Szczepaniak T. (red.): Transport i spedycja w handlu zagranicznym.
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001
Szwankowski S.: Funkcjonowanie i rozwój portów morskich. Wyd. UG,
Gda

sk 2000

342[03].Z3.03

Posługiwanie si

zykiem obcym
zawodowym

342[03].Z3.04

Posługiwanie si

drugim j

zykiem

obcym zawodowym

342[03].Z3

Organizacja pracy

w portach i terminalach

342[03].Z3.01

Prowadzenie

dokumentacji

zwi

zanej

z realizacj

usług

w portach

i terminalach

342[03].Z3.02

Stosowanie

systemów

informatycznych

do organizacji pracy

w portach

i terminalach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Szwankowski S.: L

dowo-morskie ła

cuchy transportowe. Wyd. UG,

Gda

sk 1998

Szwankowski S.: Współzale

ci funkcjonowania l

dowo-morskich

ła

cuchów transportowych. Wyd. UG, Gda

sk 1994

Załoga E., Milewski D.: Spedycja. Procesy i usługi. Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Szczeci

skiego. Szczecin 2004

Czasopisma: Namiary na Morze i Handel, Spedycja i Transport,
Przegl

Komunikacyjny,

Porty

Spedycja,

Polska

Gazeta

Transportowa, Problemy Ekonomiki Transportu.
Ustawa o transporcie drogowym.
Ustawa o transporcie kolejowym.
Ustawa - Prawo lotnicze. Ustawa o

egludze

ródl

dowej.

Ustawa o portach i przystaniach morskich.

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z3.01
Prowadzenie dokumentacji zwi

zanej z realizacj

usług w portach i terminalach

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

sklasyfikowa

usługi portowe,

−

scharakteryzowa

usługi w zakresie przewozu ładunków, pasa

erów,

statków, barek i

rodków transportu drogowego oraz lotniczego,

−

okre

zakresy odpowiedzialno

ci i obowi

zków stron podczas

realizacji usług przeładunkowo-składowych i manipulacyjnych oraz
obsługi

rodków transportu,

−

posłu

aktami prawnymi dotycz

cymi przewozu osób i rzeczy,

−

posłu

dokumentacj

dotycz

organizacji przewozów

w krajowym i mi

dzynarodowym transporcie towarów,

−

sporz

dzi

dokumenty transportowe stanowi

ce potwierdzenie

oddania lub przyj

cia ładunków do przewozu,

−

posłu

dokumentami

charakterze

informacyjnym,

wiadczeniowym i rozliczeniowym,

−

sporz

dzi

dokumenty

ubezpieczeniowo-szkodowe

zwi

zane

z realizacj

usług transportowych,

−

sporz

dzi

dokumenty dotycz

ce odpraw celnych i granicznych,

−

przygotowa

dokumenty zwi

zane z organizacj

usług portowych,

−

rozliczy

koszty usług dotycz

cych przewozu ładunków,

rodków

transportu i pasa

erów, realizowanych w portach i terminalach,

−

zastosowa

taryfy opłat portowych,

−

scharakteryzowa

system certyfikacji w Polsce,

−

skorzysta

z przepisów dotycz

cych jako

ci wykonywanych usług

transportowych i ich certyfikacji,

−

okre

warunki

niezb

dne

zapewnienia

jako

usług

realizowanych w portach i terminalach,

−

okre

kryteria i procedury dotycz

ce zarz

dzania jako

usług

realizowanych w portach i terminalach,

−

posłu

specjalistycznymi

programami

komputerowymi

wspomagaj

cymi rozliczanie usług portowych, sporz

dzanie faktur

i umów przewozowych,

−

skorzysta

z literatury zawodowej oraz innych

ródeł informacji,

−

opracowa

dokumentacj

zwi

zan

z procesem spedycyjnym

w wersji drukowanej i elektronicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Materiał nauczania

Klasyfikacja usług portowych.
Usługi portowe w zakresie obsługi ładunków i statków, wagonów,
samochodów i barek.
Zakres odpowiedzialno

ci i obowi

zków stron wynikaj

cy z umowy

dotycz

cej

realizacji

usług

przeładunkowo

składowych

i manipulacyjnych oraz obsługi

rodków transportu.

Dokumentacja zwi

zana ze

wiadczeniem usług transportowych

w portach i terminalach.
Taryfy opłat portowych.
Zasady rozliczania kosztów usług przeładunkowo - składowych
i manipulacyjnych.
Systemy jako

ci. Certyfikaty jako

ci usług transportowych.

wiczenia

•

Sporz

dzanie umów dotycz

cych wykonywania usług przeładunkowo

- składowych i manipulacyjnych w portach.

•

Przygotowywanie dokumentacji zwi

zanej z procesem spedycyjnym:

umowa składowania, dokumenty celne, ubezpieczenie ładunku.

•

Wystawianie faktur za wykonanie usług portowych.

•

Przygotowywanie umowy dotycz

cej realizacji usługi przewozu osób

lub ładunków.

•

Sporz

dzanie umowy przewozowej i spedycyjnej.

•

Sporz

dzanie dokumentów przewozowych dotycz

cych realizacji

usług transportowo - spedycyjnych.

•

Sporz

dzanie listu przewozowego dla ró

nych rodzajów

rodków

transportu.

•

Sporz

dzanie

dokumentów

dotycz

cych

odpraw

granicznych

i celnych.

•

Wypełnianie

jednolitego

dokumentu

administracyjnego

SAD

potwierdzaj

cego wywóz okre

lonych towarów.

rodki dydaktyczne

Komputery

oprogramowaniem

wspomagaj

cym

rozliczanie

i fakturowanie usług portowych oraz przygotowywanie dokumentacji
i projektowanie zada

transportowo-spedycyjnych.

Wzory dokumentów transportowych i spedycyjnych.
Dokumenty dotycz

ce ubezpieczenia towarów.

Wzory umów przewozowych z przewo

nikami ró

nych gał

zi transportu

(drogowy list przewozowy, kolejowy list przewozowy, lotniczy list
przewozowy, umowa czarterowa, umowa kontraktowa, umowa przewozu
kombinowanego, umowa przewozu intermodalnego).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ustawa o portach i przystaniach morskich.
Taryfy opłat portowych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje zagadnienia dotycz

prowadzenia dokumentacji zwi

zanej z organizacj

usług w portach

i terminalach.

Realizuj

program

jednostki

nale

zwróci

uwag

przygotowywanie dokumentacji zwi

zanej z obsług

ładunków, pasa

erów,

statków, barek i

rodków transportu drogowego oraz rozliczanie kosztów

usług transportowych i stosowanie procedur dotycz

cych zarz

dzania

jako

podczas realizacji usług w portach i terminalach.

W trakcie realizacji programu nale

y ł

czy

teori

z praktyk

poprzez

odpowiedni dobór

wicze

i metod nauczania oraz wykorzystywanie

wiadomo

ci i umiej

tno

ci uczniów dotycz

cych planowania i wykonywania

zada

z zakresu eksploatacji portów i terminali. Nauczyciel powinien

wiadomi

uczniom jak wa

ne jest prawidłowe przygotowywanie

dokumentacji zwi

zanej ze

wiadczeniem usług transportowych w portach

i terminalach i jakie s

konsekwencje braku kompletnej dokumentacji

przewozowej oraz niedotrzymania odpowiednich terminów.

W procesie dydaktycznym zaleca si

stosowanie nast

puj

cych metod

nauczania: pokazu z obja

nieniem, przypadków, tekstu przewodniego oraz

wicze

praktycznych.

Zaleca si

równie

, aby w procesie nauczania - uczenia si

nauczyciel:

−

stwarzał sytuacje dydaktyczne pozwalaj

ce na gromadzenie

i przetwarzanie informacji,

−

kształtował postawy zawodowe,

−

kształtował umiej

tno

ci komunikowania si

oraz pracy w zespole,

−

zwracał uwag

na przestrzeganie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy.
Zaj

cia powinny by

prowadzone w laboratorium magazyn - port

- terminal w grupach do 15 osób, z podziałem na 2 - 3 osobowe zespoły.

W trakcie wykonywania

wicze

uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania z ró

nych

ródeł informacji, takich jak: akty normatywne, wzory

umów i dokumentów przewozowych, instrukcje, poradniki.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

przez

cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

lonych kryteriów. Opracowuj

c kryteria oceniania nale

y uwzgl

dni

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

poziom i zakres opanowania wiadomo

ci i umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Ocenianie powinno u

wiadomi

uczniom poziom ich osi

gni

ęć

w odniesieniu do wymaga

edukacyjnych, motywowa

do samodzielnej

pracy i samooceny.

Wiadomo

ci i umiej

tno

ci niezb

dne do realizacji programu mog

sprawdzane w trakcie ustnych i pisemnych sprawdzianów oraz testów
osi

gni

ęć

szkolnych. Umiej

tno

ci praktyczne proponuje si

sprawdza

przez obserwacj

czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

przygotowywanie dokumentów zwi

zanych z organizacj

usług

portowych,

−

rozliczanie usług realizowanych w porcie w zakresie transportu

ładunków,

rodków transportu i pasa

erów,

−

okre

lanie zakresu odpowiedzialno

ci i obowi

zków stron podczas

realizacji usług przeładunkowo - składowych i manipulacyjnych, oraz
przy obsłudze

rodków transportu,

−

stosowanie procedur dotycz

cych zarz

dzania jako

usług

w portach i terminalach.
Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej w ocenie

cowej

osi

gni

ęć

ucznia

nale

uwzgl

dni

wyniki

testów

i sprawdzianów oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z3.02
Stosowanie systemów informatycznych
do organizacji pracy w portach i terminalach

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

scharakteryzowa

systemy informatyczne stosowane do organizacji

pracy w portach i terminalach,

−

obsłu

sprz

t komputerowy z typowymi urz

dzeniami peryferyjnymi,

−

posłu

systemem operacyjnym komputera,

−

zastosowa

zasady

redagowania

dokumentów

tekstowych

w prowadzeniu dokumentacji usług transportowych,

−

zredagowa

podstawowe dokumenty zgodnie z wymaganiami rynku

pracy,

−

skorzysta

z typowych aplikacji: edytor tekstów, program graficzny,

baza danych, arkusz kalkulacyjny,

−

skorzysta

z typowych programów u

ytkowych stosowanych

w transporcie,

−

skorzysta

z obcoj

zycznych zasobów Internetu zwi

zanych

z tematyk

zawodow

−

zastosowa

narz

dzia internetowe do przesyłania i gromadzenia

informacji,

−

obliczy

zdolno

ść

przepustow

portów i terminali,

−

oceni

wykorzystanie potencjału technicznego portów i terminali,

−

zaplanowa

sposób i tras

przemieszczania ładunków,

−

zaprojektowa

zagospodarowanie przestrzenne portu lub terminalu,

−

nawi

czno

ść

w j

zyku polskim i obcym w niebezpiecze

stwie

i dla zapewnienia bezpiecze

stwa,

−

sporz

dzi

korespondencj

w j

zyku polskim i obcym,

−

sporz

dzi

dokumenty dotycz

ce obsługi przeładunkowej w portach

i terminalach,

−

posłu

specjalistycznymi programami komputerowymi,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska

podczas eksploatacji portów i terminali.

2. Materiał nauczania

Systemy informatyczne stosowane do organizacji pracy w portach
i terminalach.
Podstawy redagowania dokumentów transportowych.
Arkusz kalkulacyjny w transporcie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zasady tworzenia bazy danych dotycz

cych obsługi towarów, pasa

erów

rodków transportu w portach i terminalach.

Specjalistyczne programy komputerowe stosowane do organizacji pracy
w portach i terminalach.
Podstawowe funkcje przegl

darek internetowych. Serwisy WWW, poczta

elektroniczna.
Dokumentacja zwi

zana z organizacj

pracy w portach i terminalach.

Korespondencja słu

bowa, korespondencja w j

zyku obcym.

Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo

arowej

w portach i terminalach.

wiczenia

•

Wyszukiwanie w bazie danych informacji w j

zyku polskim i obcym

dotycz

cych

usług

transportowych

realizowanych

portach

i terminalach.

•

Optymalizacja

rozmieszczenia

ładunków

magazynie

oraz

rozmieszczenia ładunków w

rodkach transportu.

•

Ewidencjonowanie

nale

tytułu

wiadczonych

usług

transportowych.

•

Przesyłanie informacji zwi

zanych z obsług

ładunków i podró

nych

w portach i terminalach przy pomocy Internetu.

•

Obliczanie zdolno

ci przepustowej portów i terminali.

•

Analizowanie

wykorzystania

potencjału

technicznego

portów

i terminali.

•

Planowanie optymalnych tras przemieszczania ładunków.

•

Projektowanie zagospodarowania przestrzennego portu lub terminalu.

•

Tworzenie dokumentów zwi

zanych z obsług

przeładunkow

w portach i terminalach.

•

Redagowanie korespondencji słu

bowej.

•

Nawi

zywanie

czno

zyku

polskim

obcym

w niebezpiecze

stwie i dla zapewnienia bezpiecze

stwa w portach

i terminalach

rodki dydaktyczne

Stanowiska komputerowe z podł

czeniem do Internetu.

Oprogramowanie Microsoft Office.
Drukarka, skaner, fax.
Oprogramowanie

komputerowe

stosowane

optymalizacji

rozmieszczenia ładunków w magazynie, tras transportu bliskiego oraz
rozmieszczenia ładunków w

rodkach transportu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Oprogramowanie specjalistyczne słu

żą

ce do:

−

inwentaryzowania towarów,

−

kontroli stanów magazynowych,

−

przepływu materiałów w magazynie,

−

przyjmowania i wydawania towarów do i z magazynu,

−

znakowania opakowa

towarów i przesyłek,

−

obliczania zdolno

ci przepustowej portów i terminali,

−

projektowania zagospodarowania przestrzennego portów i terminali,

−

sporz

dzania harmonogramu pracy i eksploatacji

rodków transportu,

−

organizacji obsługi podró

nych w portach i terminalach,

−

rozliczania kosztów usług zwi

zanych z obsług

ładunków

i podró

nych w portach i terminalach.

Wzory dokumentów magazynowych, ładunkowych oraz dotycz

cych

kontroli jako

ci, rozliczenia kosztów usług transportowych, spraw

pracowniczych, korespondencji słu

bowej.

Modele terminali magazynowych i kontenerowych oraz osobowych.
Modele portów morskich i

ródl

dowych oraz portów lotniczych.

Instrukcje przepływu towarów przez terminal

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie

umiej

tno

posługiwania

programami

komputerowymi

oraz

stosowania narz

dzi informatycznych do organizacji pracy w portach

i terminalach.

Osi

gni

cie

okre

lonych

programie

jednostki

modułowej

szczegółowych celów kształcenia umo

liwi opanowanie przez uczniów

umiej

tno

ci posługiwania si

technologiami informatycznymi w realizacji

zada

dotycz

cych:

−

obsługi ładunków, podró

nych i

rodków transportu w portach

i terminalach,

−

tworzenia dokumentacji spedycyjnej,

−

zarz

dzania działalno

eksploatacyjn

portów i terminali w sposób

nowoczesny i efektywny.
W procesie dydaktycznym zaleca si

zastosowa

nast

puj

ce metody

nauczania: tekstu przewodniego, projektów oraz

wicze

praktycznych.

Szczególnie zalecana jest metoda projektów. Uczniowie maj

liwo

ść

wykonywania projektów zagospodarowania przestrzennego portów
i terminali, tworzenia dokumentów zwi

zanych ze

wiadczeniem usług

transportowych oraz prowadzenia procesu rozliczeniowego usług
realizowanych w portach i terminalach.

wiczenia zamieszczone w programie jednostki modułowej stanowi

propozycj

, któr

na wykorzysta

w czasie zaj

ęć

. Nauczyciel mo

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zaplanowa

inne

wiczenia o zró

nicowanym stopniu trudno

ci,

dostosowuj

c ich zakres i poziom do mo

liwo

ci i potrzeb edukacyjnych

uczniów oraz wyposa

enia pracowni.

Zaj

cia nale

y prowadzi

w laboratorium magazyn - port - terminal

w grupach do 15 osób z podziałem na 2 - 3 osobowe zespoły.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na

podstawie okre

lonych kryteriów oceniania.

Do sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów mo

na zastosowa

−

sprawdziany ustne i pisemne,

−

testy osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacj

czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

Oceniaj

c osi

gni

cia ucznia nale

y zwróci

uwag

na dobieranie

oprogramowania

realizacji

okre

lonych

zada

sporz

dzanie

dokumentów w formie tekstowej oraz w postaci tabel i wykresów,
redagowanie, prowadzenie i wymian

korespondencji słu

bowej, a tak

korzystanie z oprogramowania specjalistycznego stosowanego do
efektywnego zarz

dzania działalno

eksploatacyjn

portów i terminali.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów, a tak

e poziom

wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z3.03
Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

posłu

zykiem obcym w zakresie wykonywanych zda

zawodowych,

−

porozumie

z uczestnikami procesu pracy wykorzystuj

słownictwo zawodowe,

−

wyja

w j

zyku obcym zasady funkcjonowanie portów i terminali,

−

opisa

czynno

ci zwi

zane z obsług

ładunków i podró

nych

w portach i terminalach,

−

sklasyfikowa

rodki transportu,

−

odczyta

oznakowanie

ładunków

niebezpiecznych

i ponadgabarytowych,

−

posłu

aktami prawnymi wydanymi w j

zyku obcym,

−

przygotowa

dokumenty zwi

zane z bezpo

rednim przewozem

towarów w transporcie krajowym i mi

dzynarodowym,

−

przygotowa

dokumenty transportowe stanowi

ce potwierdzenie

oddania lub przyj

cia ładunku do przewozów,

−

przygotowa

dokumenty

charakterze

informacyjnym,

wiadczeniowym i rozliczeniowym,

−

sporz

dzi

w j

zyku obcym korespondencj

słu

bow

−

wystawi

faktur

−

przygotowa

dokumenty ubezpieczeniowo - szkodowe,

−

przygotowa

dokumenty spedycyjne FIATA,

−

przeprowadzi

negocjacje ze zleceniodawcami, przewo

nikami

i podwykonawcami,

−

zaplanowa

działania zwi

zane z zakupem, magazynowaniem,

manipulacj

oraz organizacj

transportu wewn

trznego,

−

skorzysta

z ró

nych form płatno

ci i rozlicze

za usługi transportowe,

−

zastosowa

przepisy prawa Unii Europejskiej dotycz

ce transportu,

spedycji i ubezpiecze

−

napisa

list motywacyjny,

yciorys, podanie o prac

−

przeprowadzi

rozmowy dotycz

ce spraw zawodowych i sytuacji

ycia codziennego,

−

posługiwa

zykiem obcym w zakresie mówienia, czytania,

prowadzenia korespondencji oraz prowadzenia rozmów i negocjacji
handlowych,

Program jednostki modułowej obowi

zuje równie

dla drugiego j

zyka obcego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

skorzysta

z katalogów, ofert, map drogowych i kolejowych, map

nawigacyjnych transportu morskiego i lotniczego oraz literatury
zawodowej i informacji zamieszczonych w Internecie w j

zyku obcym.

2. Materiał nauczania

Terminologia zawodowa z zastosowaniem j

zyka obcego podczas

wykonywania zada

zawodowych.

Rodzaje portów i terminali oraz ich funkcje.
Dokumentacja

dotycz

obsługi

ładunków

podró

nych

w portach i terminalach.
Negocjacje z klientem posługuj

cym si

zykiem obcym.

Akty prawne wydane w j

zyku obcym.

Wyra

anie

żą

ycze

w j

zyku obcym.

List handlowy, list dotycz

cy zlecenia usługi, dokumenty celne.

rodki płatnicze, podstawowe usługi bankowe, rodzaje płatno

ci, analiza

kosztów.
Informacje o kraju, głównych miastach, o

rodkach gospodarczych

i znanych firmach.
Rodzaje

rodków

transportu,

rozkłady

jazdy,

ubezpieczenia

transportowe.
Wypadek, szkoda, odszkodowanie, kradzie

, rzeczoznawca.

Prawo przewozowe, prawo celne i drogowe. Ekologia.
Elementy prawa Unii Europejskiej dotycz

ce transportu, spedycji

i ubezpiecze

Standardy unijne, handel zagraniczny, eksport, import.
Sprawno

ść

posługiwania si

zykiem obcym w zakresie: mówienia,

słuchania,

czytania,

pisania,

stosowania

odpowiednich

form

grzeczno

ciowych, prowadzenia rozmów towarzyskich i handlowych

oraz korespondencji.

wiczenia

•

Okre

lanie w j

zyku obcym zada

dotycz

cych eksploatacji portów

i terminali.

•

Posługiwanie si

aktami prawnymi opracowanymi w obcych j

zykach,

dotycz

cymi zada

logistycznych.

•

Prowadzenie negocjacji handlowych w j

zyku obcym.

•

Sporz

dzanie dokumentacji spedycyjnej w j

zyku obcym.

•

Prowadzenie rozlicze

finansowych z partnerem posługuj

cym si

zykiem obcym.

•

Redagowanie listu motywacyjnego,

yciorysu, podania o prac

w j

zyku obcym.

•

Odczytywanie oznacze

ładunków.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Mapy drogowe i kolejowe oraz nawigacyjne transportu morskiego
i lotniczego, z opisami w j

zyku obcym.

Słowniki obcoj

zyczne, np. polsko-angielski i angielsko-polski.

Wzory korespondencji handlowej.
Wzory dokumentów, umów, polis ubezpieczeniowych, faktur.
Obcoj

zyczne czasopisma specjalistyczne.

Obowi

zuj

ce podr

czniki zawodowe.

Filmy dydaktyczne w oryginalnej wersji j

zykowej dotycz

ce działalno

eksploatacyjnej portów i terminali.
Foldery, broszury, prospekty zwi

zane z eksploatacj

portów i terminali,

w j

zyku obcym.

Dokumenty prawne obowi

zuj

ce w Unii Europejskiej dotycz

wiadczenia usług transportowych w portach i terminalach.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

ce posługiwania

zykiem obcym zawodowym w zakresie eksploatacji portów i terminali.

Najcz

ęś

ciej spotykanym j

zykiem zawodowym w mi

dzynarodowej

gospodarce jest j

zyk angielski, niemniej jednak szkoła jest zobowi

zana

wybra

w programie nauczania drugi j

zyk obcy ze wzgl

du na wymagania

rynku pracy.

Realizacja programu jednostki jest zaplanowana w ko

cowej fazie

realizacji modułowego programu nauczania z uwagi na mo

liwo

ść

korzystania z posiadanych ju

przez uczniów wiadomo

ci i umiej

tno

zawodowych podczas nauki j

zyka obcego.

W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale

y zwróci

szczególn

uwag

na kształtowanie umiej

tno

ci posługiwania si

terminologi

zawodow

przy zachowaniu merytorycznego kontekstu

informacji.

W pracy nauczyciela powinny znale

źć

zastosowanie metody podaj

i aktywizuj

ce. Szczególnie zalecane s

metody: dyskusji dydaktycznej,

inscenizacji,

wicze

praktycznych.

Nauczyciel powinien przygotowa

materiały obcoj

zyczne potrzebne do

wykonania

wicze

, takie jak: obcoj

zyczne czasopisma zawodowe,

komputerowe

programy

dydaktyczne,

podr

czniki

oraz

wzory

autentycznych formularzy, druków i pism.

W trakcie

wicze

wskazane jest stosowanie dodatkowych bod

ców

słuchowych i wzrokowych, takich jak prezentacje multimedialne, filmy
dydaktyczne.

Zaleca si

równie

stosowanie

wicze

symulacyjnych. Polegaj

one na

aran

owaniu prawdopodobnych sytuacji zawodowych i słu

żą

kształtowaniu

sprawno

ci konwersacji w j

zyku obcym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykładowe

wiczenia zamieszczone w programie stanowi

propozycj

do wykorzystania przez nauczyciela. Zakres

wicze

e by

rozszerzony w zale

ci od potrzeb edukacyjnych i mo

liwo

ci szkoły.

Zaj

cia powinny by

realizowane w grupach do 15 osób w laboratorium

magazyn - port - terminal lub laboratorium symulacyjnym firmy logistycznej.
Uczniowie powinni wykonywa

wiczenia indywidualnie lub w 2 - 3

osobowych zespołach.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie przez cały czas realizacji jednostki modułowej na
podstawie okre

lonych kryteriów.

Przed przyst

pieniem do realizacji programu jednostki modułowej

zaleca si

przeprowadzenie wst

pnych testów diagnostycznych.

W kryteriach oceniania nale

y uwzgl

dni

przede wszystkim:

−

stosowanie terminologii zawodowej w j

zyku obcym,

−

prowadzenie negocjacji w j

zyku obcym,

−

dokumentowanie zada

w j

zyku obcym,

−

stosowanie informacji pochodz

cych ze specjalistycznych

ródeł

obcoj

zycznych,

−

prowadzenie rozlicze

finansowych z zastosowaniem obcej waluty

i uwzgl

dnieniem uwarunkowa

dzynarodowych,

−

czytanie ze zrozumieniem i poprawne stosowanie procedur

i postanowie

prawnych uj

tych w obcoj

zycznych aktach prawnych.

Osi

gni

cia uczniów nale

y ocenia

na podstawie: ustnych i pisemnych

sprawdzianów poziomu wiadomo

ci i umiej

tno

ci, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz ukierunkowanej obserwacji czynno

ci uczniów podczas

wykonywania

wicze

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje si

zastosowa

test pisemny z zadaniami zamkni

tymi wielokrotnego wyboru

oraz zadaniami otwartymi.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia po zako

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej, nale

y uwzgl

dni

wyniki testu pisemnego

oraz poziom wykonania

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 342[03].Z4
Praktyka zawodowa

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

charakteryzowa

wyposa

enie

techniczne

uniwersalnych

i specjalistycznych portów i terminali przeładunkowych,

−

posługiwa

dokumentacj

techniczn

urz

dze

transportu

bliskiego,

−

dobiera

rodki i urz

dzenia transportu bliskiego,

−

identyfikowa

elementy mechanizmów oraz instalacji elektrycznych

i elektronicznych stosowanych w urz

dzeniach transportu bliskiego,

−

stosowa

zasady eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego,

−

posługiwa

dokumentacj

zwi

zan

z przeładunkiem towarów

w portach i terminalach,

−

organizowa

prace przeładunkowe w portach i terminalach

z zastosowaniem urz

dze

transportu bliskiego,

−

posługiwa

terminologi

z zakresu eksploatacji portów i terminali,

−

wykonywa

zadania zwi

zane z obsług

podró

nych oraz ładunków

w portach i terminalach,

−

rozpatrywa

reklamacje dotycz

ce obsługi ładunków lub osób

w portach i terminalach,

−

przestrzega

procedur zwi

zanych z zarz

dzaniem jako

usług

realizowanych w portach i terminalach,

−

sporz

dza

dokumentacj

spedycyjn

w portach i terminalach,

−

oblicza

koszty przeładunku i magazynowania towarów oraz obsługi

pasa

erów w portach i terminalach,

−

stosowa

zintegrowane systemy informatyczne do organizacji pracy

w portach i terminalach,

−

pracowa

w zespole i kierowa

prac

zespołu,

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska podczas eksploatacji

portów i terminali.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

342[03].Z4.01

Dobieranie

rodków i urz

dze

transportu bliskiego

do realizowanych zada

342[03].Z4.02

Wykonywanie zada

zwi

zanych z obsług

portów

i terminali

Razem

140

3. Schemat układu jednostek modułowych

342[03].Z4.01

Dobieranie

rodków i urz

dze

transportu bliskiego do

realizowanych zada

342[03].Z4

Praktyka zawodowa

342[03].Z4.02

Wykonywanie zada

zwi

zanych

z obsług

portów i terminali

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z4.01
Dobieranie

rodków i urz

dze

transportu bliskiego

do realizowanych zada

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

zaplanowa

wyposa

enie techniczne terminali przeładunkowych,

−

dobra

rodki i urz

dzenia transportu bliskiego do realizacji

okre

lonego zadania,

−

okre

parametry

techniczno

eksploatacyjne

urz

dze

przeładunkowych,

−

okre

zastosowanie

układów

sterowania:

hydraulicznych,

pneumatycznych i elektrycznych,

−

zidentyfikowa

podstawowe

mechanizmy:

nap

dowe,

ruchu

post

powego i obrotowego oraz cz

ęś

ci przesuwne w

rodkach

transportu bliskiego,

−

zidentyfikowa

elementy mechanizmów w urz

dzeniach transportu

bliskiego w portach i terminalach,

−

zastosowa

urawie i suwnice oraz wózki podno

nikowe do

wykonywania prac przeładunkowych w portach i terminalach,

−

dobra

urz

dzenia do przeładunku kontenerów i innych jednostek

intermodalnych w systemie lo - lo i ro - ro ,

−

zaplanowa

proces eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego,

−

zaplanowa

czynno

zwi

zane

monta

urz

dze

przeładunkowych,

−

zorganizowa

prace przeładunkowe w portach i terminalach

z wykorzystaniem urz

dze

transportu bliskiego,

−

posłu

sygnałami umownymi w trakcie pracy urz

dze

wignicowych,

−

sporz

dzi

dokumentacj

zwi

zan

realizacj

prac

przeładunkowych w portach i terminalach,

−

posłu

dokumentacj

techniczn

urz

dze

transportu bliskiego,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Planowanie

wyposa

enia

technicznego

uniwersalnych

i specjalistycznych terminali przeładunkowych.
Dobór

rodków i urz

dze

transportu bliskiego.

Okre

lanie

parametrów

techniczno-eksploatacyjnych

urz

dze

transportu bliskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Okre

lanie zastosowania mechanizmów nap

dowych w urz

dzeniach

transportu bliskiego.
Nap

dy i układy sterowania: hydrauliczne, pneumatyczne i elektryczne.

Stosowanie

urawi i suwnic oraz wózków podno

nikowych w pracach

przeładunkowych w terminalach portowych i l

dowych.

Dobór urz

dze

do przeładunku kontenerów i innych jednostek

intermodalnych w systemach lo-lo i ro-ro.
Planowanie procesu eksploatacji urz

dze

transportu bliskiego.

Planowanie czynno

ci zwi

zanych z monta

em urz

dze

transportu

bliskiego.
Eksploatacja elementów jezdnych i roboczych urz

dze

transportu

bliskiego.
Organizowanie załadunku i wyładunku towarów.
Posługiwanie si

sygnałami umownymi podczas pracy urz

dze

wignicowych.

Posługiwanie

dokumentacj

ładunkow

oraz

dokumentacj

techniczn

urz

dze

transportu bliskiego.

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest umo

liwienie

uczniom zastosowania i pogł

bienia zdobytej wiedzy i umiej

tno

zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy.

Zaj

cia powinny odbywa

na terenie portów i terminali lub

w przedsi

biorstwach bezpo

rednio zwi

zanych z obsług

rodków

transportu, urz

dze

technicznych i podró

nych w portach i terminalach.

Przed przyst

pieniem do wykonywania zada

nale

y udzieli

uczniom

instrukta

wst

pnego

zakresu

obowi

zuj

cych

przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz zapozna

ich z infrastruktur

portów

i terminali. Nale

y równie

wyja

uczniom zasady organizacji pracy

podczas odbywania praktyki zawodowej.

Wskazane jest, aby uczniowie pod nadzorem instruktora samodzielnie

wykonywali okre

lone czynno

ci zwi

zane z realizacj

zaplanowanych

zada

zawodowych

Podczas realizacji programu jednostki modułowej szczególn

uwag

nale

y zwróci

na kształtowanie takich postaw, jak:

−

uczciwo

ść

−

sumienno

ść

i zaanga

owanie w pracy zawodowej,

−

samodzielno

ść

w planowaniu i wykonywaniu zada

−

dbało

ść

o presti

zawodu,

−

poczucie odpowiedzialno

ci za wykonywan

prac

W czasie wykonywania zada

zawodowych nale

y obserwowa

czynno

ci uczniów, udziela

im wskazówek i rad, analizowa

i korygowa

popełnione bł

dy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczniowie w czasie zaj

ęć

powinni prowadzi

dzienniczki praktyk

i dokonywa

w nich zapisów dotycz

cych: rodzaju i organizacji stanowiska

pracy, zakresu wykonywanych czynno

ci, liczby godzin pracy, wniosków

i spostrze

. Zapis czynno

ci wykonywanych przez uczniów po

zako

czeniu ka

dego dnia praktyki powinien by

potwierdzony przez

opiekuna praktyki.

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie na podstawie okre

lonych kryteriów. Umiej

tno

ci uczniów

nale

y sprawdza

poprzez obserwacj

czynno

ci podczas wykonywania

okre

lonych zada

zawodowych. Szczególn

uwag

nale

y zwróci

na:

−

wła

ciw

organizacj

stanowiska pracy,

−

posługiwanie si

dokumentacj

−

dobór sprz

tu do wykonywanych zada

−

wykonywanie powierzonych zada

−

punktualno

ść

, zdyscyplinowanie, pracowito

ść

, dokładno

ść

, rzetelno

ść

−

odpowiedzialno

ść

za powierzone mienie w czasie odbywania praktyki,

−

zainteresowanie wykonywan

prac

−

kultur

osobist

i zawodow

−

umiej

tno

ść

szybkiego podejmowania decyzji,

−

komunikatywno

ść

−

otwarto

ść

na innowacje organizacyjne i techniczno-technologiczne.

Na zako

czenie realizacji programu jednostki modułowej opiekun

praktyk powinien wystawi

ocen

cow

uwzgl

dniaj

c wyniki

obserwacji czynno

ci podczas wykonywania zada

zawodowych oraz

wpisa

opini

o pracy i post

pach uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 342[03].Z4.02
Wykonywanie zada

zwi

zanych z obsług

portów

i terminali

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

(słuchacz) powinien umie

−

zaplanowa

i zorganizowa

prac

w portach i terminalach,

−

zaplanowa

czynno

ci zwi

zane z obsług

statków w porcie,

wagonów kolejowych oraz samochodów ci

ęż

arowych w terminalach,

−

wykona

zadania zwi

zane z obsług

ładunków i podró

nych,

−

wykona

czynno

ci zwi

zane z obsług

statków w porcie, wagonów

kolejowych i samochodów ci

ęż

arowych w terminalach,

−

rozpatrzy

reklamacje zgodnie z trybem okre

lonym w umowie,

dotycz

ce obsługi ładunków lub osób w portach i terminalach,

−

zastosowa

technologie informatyczne wspomagaj

ce realizacj

usług w portach i terminalach,

−

sporz

dzi

dokumentacj

spedycyjn

−

zaplanowa

czynno

ci z zakresu obsługi codziennej oraz przegl

dów

bie

żą

cych i okresowych urz

dze

transportu bliskiego,

−

zastosowa

urz

dzenia do kontroli osób i baga

u w portach

lotniczych,

−

zastosowa

procedury zarz

dzania jako

w zakresie eksploatacji

portów i terminali,

−

obliczy

czas realizacji usług w portach i terminalach,

−

obliczy

koszty przeładunku, magazynowania towarów oraz obsługi

pasa

erów w portach i terminalach,

−

obsłu

zintegrowane

systemy

informatyczne

stosowane

w organizacji pracy portów i terminali,

−

zastosowa

zasady pracy w zespole,

−

zastosowa

zasady kierowania prac

zespołu,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i przeciwpora

eniowej oraz ochrony

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Eksploatacja infrastruktury w portach i terminalach drogowych,
kolejowych, lotniczych, morskich i wodnych

ródl

dowych.

Organizacja pracy w portach i terminalach.
Obsługa ładunków i podró

nych w portach i terminalach.

Obsługa statków w porcie.
Obsługa wagonów kolejowych w terminalach.
Obsługa samochodów ci

ęż

arowych w terminalach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozpatrywanie reklamacji dotycz

cych obsługi ładunków lub osób

w portach i terminalach.
Kontrolowanie osób i baga

u w portach lotniczych.

Zarz

dzanie jako

usług realizowanych w portach i terminalach

Stosowanie certyfikatów jako

ci i usług.

Okre

lanie terminów realizacji usług w portach i terminalach.

Rozliczanie usług realizowanych w portach i terminalach.
Obsługiwanie zintegrowanych systemów informatycznych stosowanych
do organizacji pracy w portach i terminalach.
Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska obowi

zuj

cych w portach

i terminalach.

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu przygotowanie

uczniów do samodzielnego planowania i wykonywania zada

zawodowych

w zakresie eksploatacji portów i terminali.

Zaj

cia powinny odbywa

na terenie portów i terminali lub

w przedsi

biorstwach bezpo

rednio zwi

zanych z ich eksploatacj

i transportem, w których istnieje mo

liwo

ść

realizacji programu jednostki

modułowej.

Przed rozpocz

ciem zaj

ęć

nale

y zapozna

uczniów ze struktur

organizacyjn

przedsi

biorstwa,

wyposa

eniem

urz

dzeniem

pomieszcze

portów i terminali. Nale

y równie

udzieli

instrukta

wst

pnego dotycz

cego przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz

wyja

uczniom zasady pracy podczas wykonywania zada

Wskazane jest, aby uczniowie pod nadzorem opiekuna praktyki

samodzielnie wykonywali okre

lone zadania zawodowe.

W czasie wykonywania zada

zawodowych nale

y obserwowa

czynno

ci uczniów, udziela

im wskazówek i rad, analizowa

i korygowa

popełnione bł

dy.

Uczniowie powinni prowadzi

dzienniczki praktyk, dokonywa

w nich

zapisów dotycz

cych rodzaju i organizacji stanowiska pracy, zakresu

wykonywanych

czynno

ci,

liczby

godzin

pracy

oraz

wniosków

i spostrze

. Zapisy w dzienniczkach powinien codziennie potwierdza

opiekun praktyk.

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie na podstawie okre

lonych kryteriów. Umiej

tno

ci uczniów

nale

y sprawdza

poprzez obserwacj

czynno

ci podczas wykonywania

okre

lonych zada

zawodowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Praktyka zawodowa powinna przygotowa

uczniów do pracy w zespole,

kształtowa

poczucie odpowiedzialno

ci za jako

ść

i organizacj

wykonywanej pracy.

Kryteria oceniania powinny dotyczy

−

organizacji stanowiska pracy,

−

posługiwania si

dokumentacj

−

wykonywania czynno

ci zwi

zanych z obsług

ładunków i podró

nych

oraz obsług

rodków transportu,

−

stosowania procedur systemu zarz

dzania jako

podczas

eksploatacji portów i terminali,

−

posługiwania si

narz

dziami informatycznymi wspomagaj

cymi

realizacj

usług transportowych,

−

odpowiedzialno

ci za powierzone mienie,

−

umiej

tno

ci szybkiego podejmowania decyzji.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki modułowej opiekun

praktyki dokonuje oceny ko

cowej osi

gni

ęć

uczniów, w porozumieniu

z opiekunem wyznaczonym przez przedsi

biorstwo oraz na podstawie

opinii pracowników dotycz

cej zaanga

owania uczniów w wykonywanie

powierzonych zada