Alfred de Musset (1810-1857) - francuski poeta i pisarz epoki romantyzmu.
Był synem Wiktora de Musseta (Victor-Donatien de Musset-Pathay), wydawcy dzieł
Rousseau. Od 17 roku życia związany był z grupą artystyczną Charlesa Nodiera. W wieku
dziewiętnastu lat (1829) opublikował pierwsze utwory z tomu Contes d'Espagne et d'Italie (wydanie
całości - styczeń 1830 r.). Po 1833 współpracował z pismem Revue des deux mondes. W 1852 został
członkiem Akademii. Związany był najpierw z francuską pisarką i znaną skandalistką – George Sand
(późniejszą kochanką Fryderyka Chopina), następnie z aktorką żydowskiego pochodzenia, znaną jako
Rachela (związała się później z Aleksandrem Colonną-Walewskim, synem Napoleona Bonaparte
i Marii Walewskiej).
Twórczość:
Powieści:
Spowiedź dziecięcia wieku, (1836, wyd. polskie 1880)
Poezje:
Noce, (1835–1837) napisane po zerwaniu związku uczuciowego z George Sand
Dzieła dramatyczne:
Noc wenecka (1830)
Andrea del Sarto (1833, wyd. polskie 1880)
Lorenzaccio (1834)
Kaprysy Marianny (1833)
Nie igra się z miłością (1834)
Świecznik (1835)
Nie trzeba się zarzekać (1836)
Drzwi muszą być otwarte lub zamknięte (1847)
Inne:
Opowieści hiszpańskie i włoskie (1828)
Chociaż sztuki Musseta były w większości niedoceniane za jego życia, od początku XX
wieku są z powodzeniem grane na wielu scenach świata. Alfred de Musset wcielał w życie postawę
artystyczną, jaką był dandyzm (wyszukana, często przesadna, elegancja w sposobie bycia i
zachowaniu. Charakteryzuje się szczegółową dbałością o strój i nienaganne maniery, kurtuazją,
nonszalancją i ekstrawagancją.). Wykazywał zdolności w sztukach plastycznych, stąd też nie był
pewien, jaką drogę w sztuce ma obrać.
Bohater powieści
Bohater powieści, 19-letni Oktaw, to człowiek nieprzystosowany, dręczony wewnętrznym
niepokojem, który niszczy szczęście swoje i swojej ukochanej ciągłymi podejrzeniami
i niezadowoleniem. Po zawodzie miłosnym próbuje odnaleźć spokój i szczęście w ramionach starszej
od siebie, wiodącej skromne życie na wsi, Brygidy. Pomimo zapewnień kobiety o jej przywiązaniu
i uczuciu Oktaw pozostający we władaniu swojego „złego ducha” nie potrafi uwolnić się z podejrzeń
i zazdrości. By oszczędzić Brygidzie bólu, decyduje się na zerwanie mając świadomość, że w ten
sposób ustępuje miejsca rywalowi. Pomimo trwającej miłości kochankowie rozstają się na zawsze.
Kontekst biograficzny
Opowieść głównego bohatera Spowiedzi dziecięcia wieku przypomina dzieje miłości
Musseta i George Sand, którzy nie byli dobraną parą. Sand rozpierał temperament polityczny: śledziła
ruchy demokratyczne w całej Europie i żyła wyczekiwaniem potężnej społecznej rewolucji. Jej
wybrańca natomiast, wielka polityka w ogóle nie interesowała. Wolał zagłębiać się w niuanse miłości.
Moja szklanka nie jest duża, ale piję z własnej szklanki - mawiał do tych przyjaciół, którzy zarzucali
mu zamianę wielkiego tematu historycznego na drobne kwestie miłosne. Niestety, te jego
zainteresowania nie znalazły zrozumienia ani u George Sand, ani u krytyków. Pisarka doprowadziła
do rozpadu ich związku. Dla Musseta był to cios, z którego nie podniósł się już do końca życia. Ze
swym bólem usiłował się uporać, pisząc powieść Spowiedź dziecięcia wieku, na kartach której na
przemian wynosi swoją kochankę na piedestał lub obrzuca błotem.
Choroba wieku
Dziejom miłości romantycznej w swej Spowiedzi dziecięcia wieku Musset nadał
w obszernym wstępie charakter szerszy, czyniąc z niej symbol stanu ducha młodej generacji z lat
trzydziestych XIX wieku. Generację tę dręczy nowa forma choroby wieku, zrodzona z poczucia
pustki, jaka wytworzyła się po wspaniałej epoce napoleońskiej.
Marzenia o wielkości, które tak łatwo realizowały się w zwycięskich bitwach, w okresie
ponapoleońskim stały się bezprzedmiotowe. Rodzi się więc zniechęcenie, rozgoryczenie i poczucie
niedosytu.
Typ powieści
Spowiedź dziecięcia wieku to powieść romantyczna w formie tytułowej „spowiedzi”
dziecięcia wieku, dręczonego chorobą wieku, w której opowieść głównego bohatera kryje w sobie
m.in. miłosne rozliczenia z przeszłością samego autora. W tych miłosnych rozliczeniach udało się
jednak Mussetowi zachować unikatowe połączenie fantazji, ironicznego żartu i melancholii. Nuta
szczerego liryzmu oraz umiejętność tworzenia nastroju – od wiejskiej idylli do ekstatycznej miłości
i od melancholii do patetycznego buntu i rozpaczy – nadają powieści Musetta specyficzny,
niepowtarzalny i jemu tylko właściwy urok.