Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
2192
(do domowego systemu
sygnalizacyjnego
Moduł dzwonka
o dwustopniowej
głośności
Niniejszy artykuł przedstawia moduł tor mocy T2 będzie potrzebny tylko przebieg prostokątny jest filtrowany
w przypadku podłączenia głośnika wprost przez obwód C6, C11, R8 a także R9 C7
dzwonka do domowego systemu sy-
do wyjścia modułu, z pominięciem i podawany na bazę tranzystora T2, gdzie
gnalizacyjnego, opisanego w poprzed-
wzmacniacza. W typowym zastosowaniu moduluje prÄ…d z
ródła prądowego.
nim numerze EdW. W artykule zawarte
T2 jest niepotrzebny i emiter T1 należy Jeśli przycisk dzwonka jest stale przyciś-
są zarówno informacje na temat
połączyć wprost do rezystora R14. nięty, po kilku sekundach napięcie na kon-
W stanie spoczynku zarówno genera- densatorze C3 przekroczy próg przełącza-
modułu dzwonka, jak i wskazówki
tor taktujÄ…cy z bramkÄ… U2A, jak i genera- nia bramki U1B. W konsekwencji na we-
dotyczące montażu płyty głównej.
tor sygnału akustycznego z bramką U2C jściu 13 bramki U1D pojawi się stan wyso-
Artykuł ten jest kontynuacją materiału
są zablokowane. ki, który otworzy tę bramkę. Impulsy z ge-
zamieszczonego przed miesiÄ…cem,
Po naciśnięciu przycisku dzwonka S1, na neratora U2C pojawią się więc na wyjściu
stąd nietypowa numeracja rysunków. wyjściu bramki U1A pojawia się stan wysoki. bramki U1D. Impulsy te przez rezystor R1
Obwód R2C1 jest potrzebny, by przy- i kondensator C7 przejdą na bazę tranzysto-
Schemat ideowy modułu dzwonka po- padkowe zakłócenia mogące się zaindu- ra T1. Ponieważ w omawianym obwodzie
r
y
s
u
n
k
u
8
kazano na rysunku 8. Jest to bardzo prosty kować w długich przewodach prowadzą- nie ma filtru C6, C11, R8, sygnał ten będzie
układ, a sygnałem dzwonka jest przerywa- cych do przycisku, nie uruchomiły układu. po pierwsze znacznie większy (głośniejszy)
ny dz
więk o częstotliwości około 1...2kHz. Pojawienie się stanu wysokiego na wy- niż wcześniej, a po drugie będzie to prze-
Gdy przycisk dzwonka jest przyciśnięty dłu- jściu bramki U1A powoduje szybkie rozła- bieg zbliżony do prostokąta, a więc ostry,
żej (lub naciskany dłużej w sposób przery- dowanie kondensatora C2 przez diodę D1. świdrujący w uszach. Wcześniej dz
więk był
wany), po kilku sekundach włącza się dużo Natomiast kondensator C3 zacznie się po- znacznie łagodniejszy ze względu na obec-
głośniejszy dz
więk, który na pewno zwróci woli rozładowywać przez rezystor R4. ność wspomnianego filtru.
uwagę domowników, którzy może są w in- Obwód z diodą D1 i kondensatorem
nych pomieszczeniach, albo twardo śpią. C2 jest potrzebny, by układ poprawnie Montaż i uruchomienie
C
z
Ä™
Å›
ć
b
a
z
o
w
a
W stanie spoczynku moduł praktycznie pracował także przy impulsowym przycis- Część bazowa
nie pobiera prądu. Na wejściach bramki kaniu przycisku. Również obwód z diodą Elementy części bazowej z rysun-
U1A panuje stan wysoki. Elektrolityczne D2 i rezystorem R5 był przewidziany do ku 2 można zmontować na płytce druko-
kondensatory C2 i C3 są stale pod pełnym takiego celu, ale po próbach okazało się, wanej, pokazanej na rysunku 4.
napięciem zasilającym, czyli na pewno są że nie jest on konieczny. Jak widać na rysunku 4 i na fotografii mo-
zaformowane. Na wyjściu bramki U2D W każdym razie po naciśnięciu przy- delu, część płyty głównej przeznaczona jest
panuje stan wysoki, czyli przez diodę D3 cisku dzwonka zostają uruchomione oba do wlutowania w nią pionowo kilku modułów.
nie płynie prąd i z
ródło prądowe jest wyłą- generatory z bramkami U2A i U2C. Na Wyjścia wlutowanych modułów należy
czone. W układzie z
ródła prądowego prze- wyjściu bramki U2C pojawiają się paczki połączyć z punktem A (lub B) za pomocą
widziano dwa tranzystory T1 i T2. Tranzys- impulsów o częstotliwości 1...2kHz. Ten zwór zaznaczonych na płytce.
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 5/98 11
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
sować niewielki transforma-
Wykaz elementów modułu
W
y
k
a
z
e
l
e
m
e
n
t
ó
w
m
o
d
u
Å‚
u
tor, np. TS6/40, TS8/39 czy
dzwonka AVT-2192
d
z
w
o
n
k
a
A
V
T
2
1
9
2
TS12/008.
Rezystory
R
e
z
y
s
t
o
r
y
W zależności od dyspono-
R1,R14: 1k&!
R2: 470k&! wanej mocy zasilania i prze-
R3,R4: 270k&!
widzianej maksymalnej głoś-
R5: nie montować
ności, stabilizator U1 oraz
R6: 1M&!
wzmacniacz(e) mocy należy
R7,R13: 22k&!
R8,R9,R11: 10k&!
wyposażyć w niewielkie ra-
R10,R12: 2,2k&!
diatory (mogą być ze sobą
Kondensatory
K
o
n
d
e
n
s
a
t
o
r
y
połączone, bo wszystkie ma-
C1,C6: 100nF
ją potencjał masy).
C2,C3: 10µF/16V elektrolityczny
C4: 330nF Całość można umieścić
C5,C11: 22nF
w dowolnej obudowie me-
C7: 4,7nF
talowej lub z tworzywa.
C8: 100nF ceramiczny
Jeśli system ma służyć
C9: 220µF/16V elektrolityczny
C10: 100µF/16V elektrolityczny
również jako sygnalizator alar-
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
mu, należy zadbać, by zaró-
D1: dioda 0,2A np.4148
wno układ elektroniczny,
D2: nie montować
D3: LED czerwona głośniki jak i przewody do
T1: tranzystor PNP np. BC558B
nich prowadzące, nie dały się
T2: BD285 (nie montować)
łatwo uszkodzić, np. wskutek
U1,U2: 4093
uderzenia. Należy bowiem
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
płytka drukowana wg rysunku 9
przypuszczać, że ewentualny
Uwaga!
U
w
a
g
a
!
włamywacz będzie chciał
Elementy R5, D2, T2 nie wchodzÄ…
unieszkodliwić system po
w skład kitu AVT-2192
odezwaniu się głośnego syg-
nału alarmowego.
Montaż płyty głównej jest klasyczny, nie
M
o
d
u
Å‚
d
z
w
o
n
k
a
powinien sprawić nikomu trudności. Elemen- Moduł dzwonka
ty można montować w dowolnej kolejności. Moduł dzwonka z rysun-
Do typowych zastosowań montowa- ku 8 można zmontować na
ne będą tylko elementy zasilacza i jed- niewielkiej płytce druko-
r
y
nego kanału wzmacniacza. wanej, pokazanej na ry-
s
u
n
k
u
9
Choć obecność akumulatora re- sunku 9. Tu również
zerwowego nie jest konieczna, montaż nie powi-
Uwaga!
dobrze byłoby zastosować ta- W urządzeniu
nien sprawić
ki akumulator, czy to w po- występują napięcia trudności.
staci małego 12-wolto- mogące stanowić śmiertel-
Zaleca
ne zagrożenie dla życia! Osoby
wego akumulatora si Ä™,
niepełnoletnie mogą wykonać i uru-
żelowego, czy stare- by u-
chomić opisany układ tylko
go akumulatora samo- kłady sca-
pod opiekÄ… wykwalifi-
chodowego (nie umieszczać lone CMOS
kowanych osób
w mieszkaniu, tylko w piwnicy montować na
dorosłych.
lub garażu), czy nawet kompletu końcu.
ośmiu baterii alkalicznych R6...R20. W module nie
Transformator należy dobrać we włas- trzeba montować ele-
nym zakresie. Jego moc będzie zależeć od mentów R5, D2 oraz tran-
potrzebnej mocy maksymalnej. Jeśli układ zystora mocy T2. W miejscu
ma być użyty jako sygnalizator w systemie tranzystora T2 nie trzeba wy-
Rys. 8. Schemat ideowy modułu dzwonka
alarmowym, należy zastosować transforma- konywać żadnych zwór, bo
tor o mocy 20...40W (np. TS20/13, TS25/1, na płytce umieszczono ścieżkę zwierającą nych C2 i C3, które mogą być rozformowa-
TS40/57, TS40/87). punkty bazy i emitera tranzystora T2. Jedy- ne, układ może nie działać poprawnie po
Jeśli układ będzie pełnił jedynie rolę nie- nie w przypadku stosowania pierwszym włączeniu. Dlatego zaleca się
zbyt głośnego sygnalizatora, sposobu z rysunku 7 należy po zmontowaniu podłączyć napięcie zasila-
można zasto- przeciąć tę ścieżkę w punk- jące do punktów P, O i zaformować kon-
cie oznaczonym X, wluto- densatory przez mniej więcej pół godziny.
wać tranzystor mocy T2 Moduł należy wlutować w płytę bazową
i zastosować rezystor usta- za pomocą kilku drutów, zwracając uwagę
lający prąd R14 o odpo- na biegunowość napięcia zasilania  od-
wiednio małej wartości. wrotne wlutowanie może spowodować
Moduł nie wymaga nieodwracalne uszkodzenie modułu.
żadnego uruchamiania. W modelu pokazanym na fotografii
Jednak ze względu na moduł umieszczony jest dość wysoko
obecność kondensa- nad płytką po to, by uzyskać łatwy dostęp
torów elektrolitycz- do wszystkich punktów modułu przy
12 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 5/98
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
ważne utrudnienie przy
obecności na płycie kilku
modułów. Natomiast wlu-
towanie modułów na dłuż-
szych drutach umożliwi łat-
wy dostęp do każdego pun-
ktu dowolnego modułu.
Jak widać na fotografii
modułu i na rysunku 4,
przewodów dzwonka nie
trzeba lutować do modułu,
tylko do odpowiednich
Rys. 9. Schemat montażowy modułu dzwonka
punktów na płycie bazo-
ewentualnym serwisie czy modernizacji. wej. W pierwszy rząd otworów płyty ba-
Właśnie ze względu na możliwość póz
- zowej można też wlutować typowe złą-
niejszej ingerencji w system, nie należy cze komputerowe (zaciskane) i wtedy
wlutowywać modułów tuż nad powierz- wszystkie przewody przychodzące z ze-
chnią płytki bazowej. Taki sposób monta- wnątrz będzie można w razie potrzeby
żu spowoduje, że płytek nie będzie moż- odłączyć od płyty jednym ruchem.
P
i
o
t
r
G
ó
r
e
c
k
i
na odchylić, choćby po to, by zmierzyć na- Piotr Górecki
Z
b
i
g
n
i
e
w
O
r
Å‚
o
w
s
k
i
pięcia czy przebiegi  jest to bardzo po- Zbigniew Orłowski
Samochodowa centralka alarmowa... (c.d. ze str. 10)
Montaż płytek odbiornika i centralki nie pod żaden konkretny typ obudowy.
nastręczy nikomu najmniejszych trudności Jedna ze względu na duży asorty-
i nie najmniejszego sensu opisywać go ment obudów w ofercie AVT i dostęp-
szczegółowo. Pamiętajmy jednak o jed- nych w sklepach z częściami elektro-
tScript Pic
nym: układ przeznaczony jest do pracy nicznymi z pewnością dobierzecie so-
2280 2
w najbardziej niekorzystnych warunkach, bie obudowÄ™ pasujÄ…cÄ… do jakiegoÅ› za- PostScript Picture
narażony na skrajne temperatury, wilgoć kamarka wewnątrz samochodu.
2280 1
i wstrząsy. Jak zwykle pozostawiam Wam Układ odbiornika najlepiej umieścić
wybór: albo nie stosować w ogóle podsta- gdzieś na desce rozdzielczej samo- Rys. 4. Schemat
wek, albo użyć podstawek precyzyjnych chodu, tak aby mógł być łatwo montażowy
o bardzo wysokiej jakości (takie będą do- oświetlony przez wiązkę podczerwie- odbiornika
starczane w kicie). Wykonany układ należy ni emitowaną przez trzymanego w rę-
dokładnie zabezpieczyć przed wpływami ku pilota. rzamy regulację.
Rys. 3. Schemat
atmosferycznymi za pomocÄ… lakieru poliu- Kolegom nie posiadajÄ…cym jeszcze Czynimy tak kil-
montażowy pilota
retanowego (dostępny w ofercie AVT). miernika częstotliwości polecam pros- kukrotnie, aż do
Nie miałem pojęcia, w jakim samocho- tą metodę regulacji pilota bez posługiwania momentu w którym nie będzie można już
dzie zechcecie umieścić wykonany układ się tym przyrządem (bardziej jednak zale- odebrać transmisji.
alarmowy. Dlatego też płytka odbiornika cam wykonanie zaprojektowanego przeze Ostatnią czynnością regulacyjną będzie
i płytka centrali nie zostały zwymiarowane mnie miernika AVT-2269 lub innego z naszej ustawienie czasu trwania impulsu genero-
oferty). W celu dokona- wanego przez IC1 ( w układzie centralki).
nia regulacji włączamy Powinien on wynosić ok. 1 sek., a regula-
zasilanie pilota i układów cji dokonujemy za pomocą potencjometru
centrali. Następnie umiesz- montażowego PR1.
czamy pilota w odleg- Ustawienia kodu dokonujemy za pomocÄ…
łości ok. 3m od odbiorni- zwierania pól lutowniczych wyprowadzeń
ka i naciskamy przycisk. adresowych układów MCY1450XX do masy
Najprawdopodobniej nic zasilania, do plusa zasilania lub pozostawia-
się nie stanie i dopiero nie ich niepodłączonych do niczego. Odpo-
po pokręcaniu potencjo- wiednie punkty łączymy ze sobą za pomocą
PostScript Picture metrem montażowym kropli cyny.
PR1 w nadajniku uzyska- Analizując opis działania układu łatwo
2280 3
my prawidłowy odbiór można dojść do wniosku, że z układem cen-
transmisji. Fakt ten zo- tralki może współpracować dowolna ilość
stanie wyraz
nie zasyg- pilotów z identycznie ustawionym kodem,
nalizowany trzaskiem a także że jeden pilot może  pasować do
przekaz
nika dołączone- kilku centralek. Dlatego też produkowane
go jumperem JP3 do będą dwa kity: jeden umożliwiający zbudo-
kolektora tranzystora wanie pilota i drugi, zawierajÄ…cy wszystkie
T5. Następnie osuwa- elementy potrzebne do zmontowania cent-
my pilota od nadajnika ralki. Będą to kity AVT-2078A i AVT-2078B.
Rys. 5. Schemat montażowy centralki o kilka metrów i powta- Zbigniew Raabe
Z
b
i
g
n
i
e
w
R
a
a
b
e