Gazeta Podatkowa nr 24 • 22.03.2007 r.

www.gazetapodatkowa.pl

10

RACHUNKOWO

ŚĆ DLA KAŻDEGO

Porady eksperta

O

bowiązkowemu badaniu podlegają roczne sprawozdania fi nansowe jednostek wymie-
nionych w art. 64 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.).
Badanie sprawozdań fi nansowych tych jednostek musi być przeprowadzone przed

ich zatwierdzeniem. Koszty badania sprawozdania fi nansowego przez biegłego rewidenta
księguje się w ciężar kosztów działalności operacyjnej w momencie poniesienia.

Przykład
Jednostka otrzymała w marcu 2007 r. fakturę za usługę badania sprawozdania fi nan-

sowego przez uprawniony podmiot. Faktura opiewała na kwotę 12.200 zł, z czego VAT to
2.200 zł. Jednostka ewidencjonuje koszty w zespole 4 i 5.

Dekretacja
1. Zarachowanie faktury wystawionej przez podmiot dokonujący badania:

a) wartość usługi bez podatku VAT

10.000 zł

- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony

2.200 zł

- Wn konto 22 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) łączna kwota zobowiązania wobec usługodawcy (poz. 1a + 1b)

12.200 zł

- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.

2. Zarachowanie wydatków poniesionych na badanie sprawozdania

fi nansowego do kosztów podstawowej działalności operacyjnej:

10.000 zł

- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Usługi obce),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”
oraz równolegle
- Wn konto 55 „Koszty zarządu”,
- Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”.

Dodajmy, że jeśli jednostka utworzyła w 2006 r. rezerwę na koszty badania sprawozda-

nia fi nansowego w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów – w 2007 r.
w momencie faktycznego poniesienia kosztu badania powinna rozliczyć tę rezerwę. Za-
znaczmy, że rezerwę na koszty badania sprawozdania fi nansowego wskazane jest utworzyć
w sytuacji, gdy wydatki na badanie nie są ponoszone z roku na rok lub znacznie się różnią
w poszczególnych latach obrotowych i ich wysokość ma istotny wpływ na sytuację mająt-
kową, fi nansową oraz wynik fi nansowy jednostki.

Przykład
Jednostka otrzymała w marcu 2007 r. fakturę za wykonaną usługę badania sprawozdania

fi nansowego przez uprawniony podmiot. Faktura opiewała na kwotę 14.640 zł, z czego VAT
to 2.640 zł. Jednostka ewidencjonuje koszty w zespole 4 i 5 i w poprzednim roku utworzyła
rezerwę na koszty badania w kwocie 15.000 zł, zapisem:

- Wn konto 55 „Koszty zarządu”,
- Ma konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

Dekretacja
1. Zarachowanie faktury wystawionej przez podmiot dokonujący badania:

a) wartość usługi bez podatku VAT

12.000 zł

- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony

2.640 zł

- Wn konto 22 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) łączna kwota zobowiązania wobec usługodawcy (poz. 1a + 1b)

14.640 zł

- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.

2. Zarachowanie wydatków na badanie sprawozdania do kosztów:

12.000 zł

- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów”,
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”
oraz równolegle
- Wn konto 55 „Koszty zarządu”,
- Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”.

3. Rozliczenie rezerwy:

15.000 zł

- Wn konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,
- Ma konto 55 „Koszty zarządu”.

Jednostki, których roczne sprawozdanie fi nansowe podlega obowiązkowemu ba-

daniu przez biegłego rewidenta, obowiązane są złożyć te sprawozdania do ogłoszenia
w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia. Sprawozdania jednostek innych niż spółdziel-
nie ogłaszane są w Monitorze Polskim B. W art. 70 ustawy o rachunkowości wymieniono,
jakie dokumenty należy złożyć do ogłoszenia. Należą do nich:

- wprowadzenie do sprawozdania fi nansowego stanowiące część informacji dodatkowej,
- bilans,
- rachunek zysków i strat,
- zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych,
- opinię biegłego rewidenta lub informację o rodzaju tej opinii wraz ze wskazaniem

czy zawiera ona dodatkowe objaśnienia – jeśli jednostka sporządza uproszczone
sprawozdanie fi nansowe,

- odpis

uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawo-

zdania fi nansowego i podziale zysku lub pokryciu straty.

Sprawozdania mogą być składane bezpośrednio w Monitorze Polskim B lub przesłane

listem poleconym na adres:

CENTRUM OBSŁUGI KANCELARII PREZESA RADY MINISTRÓW

ZESPÓŁ MONITORA POLSKIEGO B

02-903 Warszawa, ul. Powsińska 69/71

Ogłaszanie sprawozdań fi nansowych jest odpłatne. Kompletne sprawozdanie zostanie wy-

cenione zgodnie z zasadami kalkulacji wydawniczej (opłata za 1 stronę wynosi – 708,59 zł
brutto), a wycena zostanie wysłana do adresata. Po dokonaniu wpłaty, czego potwierdzeniem
będzie wystawiona faktura VAT, rozpoczną się prace związane z procesem wydawniczym.
Po wykonaniu usługi zostanie nieodpłatnie przesłany pocztą adresatowi egzemplarz okazowy
Dziennika Urzędowego Monitor Polski B potwierdzający wykonanie usługi. Więcej informa-
cji na ten temat znajduje się na stronie internetowej www.monitorb.cokprm.gov.pl.

Wydatki poniesione w związku z ogłoszeniem sprawozdania, potwierdzone fakturą,

zalicza się do kosztów działalności operacyjnej jednostki i ujmuje w księgach rachun-
kowych zapisem:

1. Zarachowanie faktury za ogłoszenie sprawozdania:

a) wartość usługi bez podatku VAT

- Wn

konto

30 „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony

- Wn

konto

22 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) łączna kwota zobowiązania wobec usługodawcy

- Ma

konto

21 „Rozrachunki z dostawcami”.

2. Zarachowanie wydatków poniesionych na ogłoszenie sprawozdania

fi nansowego do kosztów podstawowej działalności operacyjnej:
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów”

(w analityce: Usługi obce) lub konto zespołu 5,

- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.

Dorota Przybyszewska

Koszty badania i ogłaszania

sprawozdania finansowego

Ewidencja wartościowa

Prowadzimy dzia

łalność usługową i zamierzamy prowadzić także sprzedaż

detaliczn

ą artykułów budowlanych. Czy możemy zastosować uproszczenia

w zakresie ewidencji towarów i ewidencj

ę tę prowadzić wartościowo w cenach

sprzeda

ży brutto?

Jednostka w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy

o rachunkowości może stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu
na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i fi nansowej oraz wyniku fi nansowego.

Należy podkreślić, że o sposobie ewidencji towarów i stosowaniu uproszczeń decyduje kie-

rownik jednostki zapewniając odpowiednią ewidencję i kontrolę wewnętrzną zapasów towarów
w jednostce oraz rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych. Przyjęcie przez jednostkę
uproszczenia powinno znaleźć odzwierciedlenie w jej zakładowym planie kont.

Uproszczenie w zakresie ewidencji towarów, o którym mowa w pytaniu, jest uregulowane

w art. 17 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem ewidencję towarów znajdujących
się w punktach obrotu detalicznego można prowadzić w cenach ewidencyjnych ustalonych
na poziomie cen sprzedaży brutto, tj. cen zawierających marżę i naliczony podatek VAT.

Ewidencja ta polega na tym, że w chwili przyjęcia towaru do sklepu ustala się odpowied-

nią wielkość marży, którą dolicza się do ceny zakupu otrzymując wartość towaru w cenach
sprzedaży netto. Do tej wartości dodaje się kwotę podatku VAT według obowiązującej stawki
opodatkowania.

Różnice między wartością towarów w cenach ewidencyjnych ustalonych na poziomie

cen sprzedaży brutto a wartością tych towarów w cenach zakupu, jednostka powinna ująć
w księgach rachunkowych za pomocą konta 34 odrębnie jako:

- odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży oraz
- odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT.
Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży rozlicza się:
- bieżąco w momencie rozchodu lub zmiany wartości towarów lub
- po

zakończeniu każdego miesiąca za pomocą wskaźnika odchyleń przeciętnych (Wop),

według następującej formuły:

W

op

= (O × 100) : (Rk + S), gdzie

O – odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży za okres sprawo-

zdawczy (łącznie ze stanem tych odchyleń na początek tego okresu) podlegające
rozliczeniu,

Rk – wartość zapasów towarów w cenach ewidencyjnych na koniec okresu sprawo-

zdawczego, którego odchylenia dotyczą,

S – rozchód sprzedanych towarów w ciągu okresu sprawozdawczego – według cen

ewidencyjnych.

Wskaźnik odchyleń przeciętnych (Wop) powinno się obliczać z dokładnością co najmniej

do trzech miejsc po przecinku. Przy pomocy wskaźnika odchyleń przeciętnych oblicza się:

- odchylenia

przypadające na towary sprzedane, stosując formułę:

O

s

= (S × Wop) : 100

- oraz odchylenia przypadające na zapasy towarów pozostających na stanie na koniec

okresu sprawozdawczego, którego rozliczane odchylenia dotyczą, za pomocą formuły:

O

Rk

= (Rk × Wop) : 100

Ewidencja przyjęcia i rozchodu towarów w cenach sprzedaży brutto w księgach rachunko-

wych może przebiegać następująco:

1. Przyjęcie towarów:

a) wartość towarów w cenach zakupu

- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

b) doliczona marża detaliczna

- Ma konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży”,

c) VAT wliczony w cenę sprzedaży brutto

- Ma konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”,

d) wartość towarów w cenie sprzedaży brutto

- Wn konto 33 „Towary”.

2. Rozchód sprzedanych towarów w cenach sprzedaży brutto:

- Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,
- Ma konto 33 „Towary”.

3. Rozliczenie odchyleń od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży w części przypa-

dającej na sprzedane towary:
- Wn konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży”,
- Ma konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”.

4. Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT – w części przypadającej

na sprzedane towary – równolegle do zarachowania VAT należnego:
- Wn konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”,
- Ma konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”.

Kwota odchyleń od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży – w części przypadającej

na zapasy – nie podlega księgowaniu. Dla upewnienia się, że wielkość odchyleń przypadająca
na zapasy została prawidłowo ustalona, jednostka powinna obliczyć te odchylenia za pomocą
zamiennie stosowanej formuły: O

Rk

= (O – O

s

).

A.B.