Politechnika Białostocka
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
Katedra Ciepłownictwa
Instrukcja do zajęć laboratoryjnych
Temat ćwiczenia: Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji
właściwości czynnika roboczego
Ć
wiczenie nr 7
Laboratorium z przedmiotu:
„Alternatywne źródła energii”
Kod:ŚC3066
Opracowała:
mgr inż. Anna Werner-Juszczuk
luty 2015
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
2
1.
Cel i zakres ćwiczenia laboratoryjnego
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie sprawności pompy ciepła w funkcji temperatury
parowania i kondensacji, przy uwzględnieniu właściwości czynnika roboczego, zapoznanie
się z wyznaczaniem obiegu chłodniczego pompy ciepła oraz porównanie obiegu
rzeczywistego pompy ciepła z obiegiem teoretycznym.
2.
Podstawy teoretyczne
2.1.Pompa ciepła
Pompą ciepła określa się maszynę cieplną, która odbiera ciepło Q
d
ze źródła
o temperaturze niższej T
d
(źródło dolne) i przekazuje go (Q
g
) do źródła o temperaturze
wyższej T
g
(źródło górne), kosztem doprowadzanej pracy zewnętrznej W (tzw. proces
podnoszenia potencjału cieplnego).
Rys. 1. Schemat działania silnika cieplnego, pompy ciepła oraz chłodziarki [1]
W praktyce najczęściej stosowane są sprężarkowe pompy ciepła, których schemat
ideowy przedstawiono na rysunku 3, realizujące termodynamiczny obieg Lindego (tzw. obieg
sprężania pary).
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
3
Rys. 2. Wykres p-h
Rys. 3. Schemat ideowy sprężarkowej pompy ciepła. S – skraplacz, Sp – sprężarka,
P – parownik, ZR – zawór rozprężny
Rys. 4. Obieg Lindego w układach T–s, p–h
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
4
Symbole 1, 2, 3, 4, na rysunkach 3 i 4 oznaczają poszczególne stany czynnika
roboczego, realizującego obieg termodynamiczny, na który składają się następujące procesy,
realizowane w elementach chłodziarki:
1 – 2 → izentropowe sprężanie od pary nasyconej do pary przegrzanej (przemiana
adiabatyczna odwracalna),
2 – 2’ → chłodzenie izobaryczne pary,
2’ – 3 → skraplanie izotermiczno-izobaryczne, przejście do stanu cieczy nasyconej,
(procesy 2-2’ oraz 2’-3 są to wewnętrzne odwracalne przemiany, w których ciepło jest
oddawane w skraplaczu)
3 – 4 → dławienie w zaworze rozprężnym (rozprężanie izentalpowe), do momentu,
gdy P
4
=P
1
przy h
4
=h
3
,
4 – 1 → wewnętrzna odwracalna przemiana przy stałym ciśnieniu i temperaturze (parowanie
izotermiczno-izobaryczne), w której ciepło jest pobierane w parowniku, przejście ze
stanu mieszaniny cieczy z parą do stanu pary nasyconej.
Jak widać na obu wykresach, cały proces 4– 1 oraz znaczna większość procesu 2 – 3
zachodzi przy stałej temperaturze. Cykl przedstawiony na wykresach (Rys.4) jest cyklem
teoretycznym, w związku z czym punkt 1 znajduje się na krzywej pary nasyconej, a punkt 3
znajduje się na krzywej cieczy nasyconej.
W odróżnieniu do innych cykli teoretycznych, cykl sprężania pary posiada zarówno
odwracalne jak i nieodwracalne procesy tj. dławienie.
Na podstawie wykresu p-h można określić następujące zmiany energii
w poszczególnych procesach:
1 – 2 →
1 2
2
1
0
W
h
h
−
= − >
2 – 3 →
2 3
2
3
0
Q
h
h
−
= − <
3 – 4 →
3
4
h
h
=
4 – 1 →
4 1
1
4
0
Q
h
h
−
= − >
gdzie: W
1–2
– praca wykonana na systemie, w celu przejścia ze stanu 1 do stanu 2,
Q
2–3
– ciepło oddane do źródła górnego (ciepło wymieniane w skraplaczu),
Q
4–1
- ciepło zaabsorbowane od źródła dolnego (ciepło wymieniane w parowniku).
W sprężarce (proces 1–2) oraz podczas procesu dławienia (proces 3–4), nie następuje
wymiana ciepła, jedynie w procesie sprężania (1–2) następuje dostarczenie pracy do układu.
2.2. Sprawność pompy ciepła
Energetyczny bilans cieplny pompy ciepła można zapisać w postaci:
0
=
+
Q
Q
W
(1)
gdzie: Q – ilość ciepła oddawana w skraplaczu,
Q
0
– ilość ciepła pobranego w parowniku,
W – praca dostarczona do sprężarki.
Parametrem charakteryzującym wydajność cieplną pompy ciepła jest sprawność
energetyczna obiegu grzejnego, którą wyraża się stosunkiem bezwzględnej wartości ciepła
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
5
odprowadzanego od czynnika wykonującego obieg w skraplaczu do bezwzględnej wartości
pracy zewnętrznej obiegu:
0
0
=
1
W
W
+
=
= +
q
Q
W
Q
Q
W
ε
(2)
W oparciu o wykres obiegu sprężarkowej pompy ciepła p-h, sprawność energetyczna
obiegu grzejnego może być zapisana w postaci:
2
3
2
1
−
=
−
c
h
h
h
h
ε
(3)
gdzie
h – entalpia właściwa czynnika roboczego w węzłowych punktach obiegu.
2.3.Obieg rzeczywisty
Wykresy na rys. 3 przedstawiają teoretyczny obieg pompy ciepła. W rzeczywistości,
w trakcie realizacji obiegu przez czynnik roboczy, występują straty ciśnienia spowodowane
oporem przepływu czynnika przez wymienniki i przewody oraz straty ciepła do otoczenia.
W obiegu rzeczywistym sprężanie pary nie jest przemianą izentropową i towarzyszy mu
zmiana entropii. Dławienie cieczy w zaworze rozprężnym nie jest izentalpowe. Wszystkie
wymienione czynniki powodują, że rzeczywista wydajność ciepła pompy ciepła będzie
mniejsza od wydajności obiegu teoretycznego, i można ja zapisać w postaci:
=
c rz
q
q
w
w
ε
+ ∆
+ ∆
(4)
gdzie: q – ilość ciepła uzyskanego w skraplaczu odniesiona do 1 kg czynnika krążącego
w obiegu,
w – praca dostarczona do sprężarki odniesiona do 1 kg czynnika krążącego w obiegu,
q
∆
- przyrost wydajności grzejnej spowodowany nieodwracalnością przemian,
w
∆
- przyrost właściwej pracy sprężania spowodowany stratami w sprężarce.
Na zwiększenie pracy dostarczonej do sprężarki wpływ mają straty energetyczne
związane z nieodwracalnością procesu wymiany ciepła w parowaczu, dławieniem czynnika
w zaworze rozprężnym oraz straty wywołane oporem przepływu, głównie w przewodzie
ssawnym. Straty te nie powodują zwiększenia wydajności cieplnej obiegu. Pozostałe straty
występujące w obiegu pompy ciepła zwiększają jej wydajność.
Zależność pomiędzy rzeczywistym a teoretycznym współczynnikiem wydajności
cieplnej pompy ciepła ma postać:
=
c rz
d
c
ε
η ε
⋅
(5)
gdzie
d
η
oznacza stopień doskonałości rzeczywistego obiegu pompy ciepła, którego
wartość wynosi
0, 5 0, 6
d
η
=
÷
.
Na wartość rzeczywistego współczynnika wydajności cieplnej ma wpływ różnica
temperatur źródła dolnego i górnego oraz parametry czynnika roboczego realizującego obieg.
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
6
Rys. 5. Zależność COP od temperatury skraplania czynnika chłodniczego
Rys. 6. Zależność COP od temperatury parowania czynnika chłodniczego
2.4.Czynnik roboczy
Czynnik roboczy jest to czynnik termodynamiczny krążący w obiegu pompy ciepła,
który pośredniczy w przekazywaniu ciepła z ośrodka o niższej do ośrodka o wyższej
temperaturze. Rodzaj zastosowanego czynnika roboczego ma wpływ na wydajność cieplną
pompy oraz na jej konstrukcję.
Najczęściej jako czynniki robocze wykorzystywane są czynniki chłodnicze, które
powinny spełniać następujące wymagania:
•
stabilność chemiczna przy zmiennych wartościach temperatury,
•
chemiczna obojętność w stosunku do materiałów pompy ciepła, z którymi ma kontakt,
•
niepalność,
•
nietoksyczność,
•
niewybuchowość,
•
obojętność dla środowiska,
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
7
•
możliwie niskie ciśnienie skraplania,
•
duża objętościowa wydajność grzejna.
Przydatność do wykorzystania w pompach ciepła jest określana za pomocą
następujących kryteriów:
•
współczynnik wydajności grzejnej COP,
•
wartości i zakresy ciśnienia nasycenia,
•
stopień sprężania,
•
objętościowa wydajność grzejna,
•
wpływ na środowisko.
Wpływ czynnika chłodniczego na środowisko jest określany za pomocą trzech
współczynników:
•
ODP (OzoneDepletionPotential) - potencjał niszczenia ozonu odniesiony do freonu R11,
dla którego ODP=1,
•
GWP (Global Warming Potential) - potencjał tworzenia efektu cieplarnianego odniesiony
do freonu R11, dla którego GWP=1,
•
TEWI (Total Equivalent Warming Impact) - całkowity równoważnik efektu
cieplarnianego uwzględniający m.in.: wskaźnik GWP, ilość czynnika w układzie, średnią
emisję CO
2
w procesie produkcji energii elektrycznej, żywotność czynnika w atmosferze.
W rzeczywistości nie ma związku, który spełnia wszystkie wymagania i jest możliwy
do wykorzystania we wszystkich rozwiązaniach konstrukcyjnych pomp ciepła.
Na początku rozwoju systemów chłodniczych jako czynniki chłodnicze były
wykorzystywane takie związki chemiczne jak dwutlenek siarki, amoniak czy etyl. Od lat
30-ych XX wieku rozpoczęto wykorzystywanie związków CFC (freony), z których
najważniejsze to R-11, R-12, R-22 oraz R-502. Pod koniec lat 80tych odkryto negatywny
wpływ freonu na środowisko, w związku z czym w części krajów zakazano wykorzystywania
tych związków.W latach 90-tych odkryto nowe czynniki chłodnicze, takie jak HFC. Obecnie
najczęściej stosowane w pompach ciepła są czynniki R134a, R404A, R407C, R410A, R290.
Na stanowisku laboratoryjnym jako czynnik roboczy wykorzystano R134a, który jest
bezchlorowym czynnikiem chłodniczym z grupy HFC (ODP=0).
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
8
3.
Metodyka badań
3.1.Budowa stanowiska
Rys. 7. Główne elementy stanowiska badawczego:1 – pompa ciepła z wymiennikami typu
woda–woda, powietrze–woda, powietrze–powietrze, woda–powietrze, 2 – jednostka sterująca,
3 – komputer
1 – sprężarka
7 - zawór czterodrogowy AVS-1
2 – skraplacz powietrzny
8 – zbiornik akumulujący czynnik chłodniczy
3 – skraplacz wodny
9 – filtr
4 – parownik powietrzny
10 – separator cieczy
5 – parownik wodny
11 – zawór bezpieczeństwa
6 - zawór rozprężny AVEX-1
Rys. 8. Schemat pompy ciepła
1
2
3
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
9
3.2.Oznaczenia
1)
Pomiar ciśnienia
SP-1 czujnik ciśnienia czynnika chłodniczego na wyjściu ze sprężarki
SP-2 czujnik ciśnienia czynnika chłodniczego na wejściu do sprężarki
M-1 manometr na wyjściu ze sprężarki
M-3 manometr za zaworem rozprężnym
M-2 manometr na wyjściu ze skraplacza
M-4 manometr na wejściu do sprężarki
2)
Pomiar przepływu
SC-1 czujnik przepływu czynnika chłodniczego
SC-2 czujnik przepływu wody przez skraplacz wodny
SC-3 czujnik przepływu wody przez parownik wodny
3)
Pomiar temperatury
ST-1
temperatura czynnika chłodniczego na wyjściu ze sprężarki
ST-2
temperatura czynnika chłodniczego na wyjściu ze skraplacza
ST-3
temperatura czynnika chłodniczego na wejściu do parownika
ST-4
temperatura czynnika chłodniczego na wejściu do sprężarki
ST-5
temperatura wody na wejściu do skraplacza wodnego i parownika wodnego
ST-6
temperatura wody na wyjściu ze skraplacza wodnego
ST-7
temperatura wody na wyjściu z parownika wodnego
ST-8
temperatura powietrza w pomieszczeniu (temperatura na wejściu do parownika
powietrznego i skraplacza powietrznego)
ST-9
temperatura powietrza na wyjściu ze skraplacza powietrznego
ST-10
temperatura powietrza na wyjściu z parownika powietrznego
4)
Zawory regulacyjne
AEAI-1
zawór na wejściu do parownika powietrznego służący do regulacji strumienia
powietrza przez parownik (pokrętło na panelu roboczym w aplikacji komputerowej)
ACAI-1
zawór na wejściu do skraplacza powietrznego służący do regulacji strumienia
powietrza przepływającego przez skraplacz (pokrętło na panelu roboczym w aplikacji
komputerowej)
AEWI-1
zawór do regulacji przepływu wody przez parownik wodny
ACWI-1
zawór do regulacji przepływu wody przez skraplacz wodny
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
10
AVS-3
zawór do wyboru powietrza jako dolne źródło ciepła (wybór parownika powietrznego)
AVS-4
zawór do wyboru wody jako dolne źródło ciepła (wybór parownika wodnego)
AVS-5
zawór do wyboru wody jako górne źródło ciepła (wybór skraplacza wodnego)
AVS-6
zawór do wyboru powietrza jako górne źródło ciepła (wybór skraplacza powietrznego)
3.3. Metodyka pomiarów
1)
Za pomocą zaworu AVS-4 wybrać wodę jako dolne źródło ciepła (wybór
parownika wodnego)
2)
Za pomocą zaworu AVS–5 wybrać wodę jako górne źródło ciepła (wybór
skraplacza wodnego).
3)
Uruchomić jednostkę sterującą.
4)
Uruchomić aplikację komputerową (przycisk START na panelu roboczym).
5)
Za pomocą zaworu AEWI-1 ustawić przepływ wody przez parownik na poziomie
zadanym przez prowadzącego.
6)
Za pomocą zaworu ACWI-1 ustawić przepływ wody przez skraplacz na poziomie
zadanym przez prowadzącego.
7)
Uruchomić sprężarkę wciskając na panelu roboczym przycisk COM.
8)
Odczekać, aż układ się ustabilizuje dokonując co 3 minuty odczytu wartości
określonych w tabeli 1.
9)
Po ustabilizowaniu się układu odczytać wskazania określone w tabeli 2.
10)
Utrzymując stały przepływ przez parownik wodny, zredukować przepływ wody
przez skraplacz o wartość wskazaną przez prowadzącego.
11)
Odczekać, aż system się ustabilizuje.
12)
Powtórzyć czynności 4czterokrotnie.
13)
Wyniki zapisać w tabeli 2.
14)
Po zakończeniu odczytów wyłączyć sprężarkę.
Uwaga
Jeżeli temperatura źródła wody jest zbyt niska, woda może zamarznąć w wężownicy.
Nie spowoduje to uszkodzeń, lecz przepływ wody się zatrzyma i nie będzie możliwości
kontrolowania temperatury ST-3.
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
11
Tabela 1. Zestawienie wyników pomiarów
t
1
t
2
t
3
t
4
ST-5
ST-6
ST-5
ST-6
ST-5
ST-6
ST-5
ST-6
gdzie: t – czas pomiaru
Tabela 2. Zestawienie wyników pomiarów
Jednostka
1
2
3
4
Energia zużyta przez sprężarkę
[ ]
Przepływ czynnika chłodniczego SC-1
[ ]
Przepływ wody przez skraplacz SC-2
[ ]
Przepływ wody przez parownik SC-3
[ ]
Ciśnienie czynnika chłodniczego za sprężarką SP-1
[ ]
Ciśnienie czynnika chłodniczego przed sprężarką SP-2
[ ]
Ciśnienie czynnika chłodniczego za skraplaczem M-2
[ ]
Temperatura czynnika chłodniczego za sprężarką ST-1
[ ]
Temperatura czynnika chłodniczego za skraplaczem ST-2
[ ]
Temperatura czynnika chłodniczego przed parownikiem
ST-3
[ ]
Temperatura czynnika chłodniczego przed sprężarką ST-4
[ ]
Temperatura wody na wejściu do parownika i skraplacza
ST-5
[ ]
Temperatura wody na wyjściu ze skraplacza
ST-6
[ ]
Temperatura wody na wyjściu z parownika ST-7
[ ]
Imię i nazwisko studenta:
Data wykonania ćwiczenia:
3.4. Analiza wyników badań
Założenia do ćwiczenia:
- proces 3-4 jest procesem izentalpowym, w związku z czym h
3
=h
4
.
1)
Na wykresie (załącznik 1)zaznaczyć wartości uzyskane podczas ćwiczenia (dla każdej
próby osobno):
•
punkt 1 – przecięcie krzywych o wartości SP-2 i ST-4 (wartość h
1
),
•
punkt 2 – przecięcie krzywych o wartości SP-1 oraz ST-1 (wartość h
2
),
•
punkt 3 – przecięcie M-2 i ST-2 (wartość h
3
),
•
punkt 4 – przecięcie ST-3 i h
3
=h
4
.
Po oznaczeniu punktów należy je połączyć.
2)
Z wykresu odczytać wartości entalpii h
1
, h
2
,h
3,
h
4
i zapisać w tabeli 3.
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
12
3)
Obliczyć COP
1
dla obiegu rzeczywistego uwzględniając ilość ciepła produkowanego
podczas skraplania się czynnika chłodniczego w poszczególnych próbach (h
2
-h
3
) oraz
pracę dostarczoną do systemu (h
2
-h
1
).
[ ]
2
3
1
2
1
h
h
COP
h
h
−
=
−
−
(6)
4)
Obliczyć COP
2
uwzględniając ilość ciepła przekazywanego czynnikowi grzewczemu
(wodzie) w skraplaczu w poszczególnych próbach.
[ ]
2
Q
COP
W
=
−
(6)
gdzie: W – moc napędowa sprężarki, J/s,
Q - moc grzewcza pompy ciepła:
(
)
2
1
J
s
C
p
Q
m
c
T
T
=
⋅ ⋅
−
&
(8)
gdzie:
C
m
&
- przepływ masowy wody przez skraplacz, kg/s,
p
c
- ciepło właściwe wody 4180
⋅
J
kg K
,
1
T
- temperatura wody na wejściu do skraplacza, °C,
2
T
- temperatura wody na wyjściu ze skraplacza, °C.
Uwaga: Przepływ objętościowy należy przeliczyć na przepływ masowy. Przyjąć gęstość wody
na wyjściu ze skraplacza.
5)
Wyniki obliczeń zestawić w tabeli 4.
Tabela 3. Wartość entalpii właściwej w węzłowych punktach obiegu w poszczególnych
próbach
Jednostka
1
2
3
4
h
1
kJ/kg
h
2
kJ/kg
h
3
= h
4
kJ/kg
Tabela 4. Zestawienie współczynników COP
Jednostka
1
2
3
4
Temperatura parowania czynnika chłodniczego
T
evap
(ST-3)
°C
Temperatura kondensacji czynnika chłodniczego
T
cond
(ST-2)
°C
COP
1
-
COP
2
-
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
13
6)
Na podstawie wyników sporządzić wykresy:
•
zależności pomiędzy wskaźnikami efektywności pompy ciepła COP
1
, COP
2
(oś Y)
a temperaturą skraplania (oś X) (w jednym układzie współrzędnych),
•
zależności pomiędzy wskaźnikami efektywności pompy ciepła COP
1
, COP
2
(oś Y)
a temperaturą parowania (oś X)(w jednym układzie współrzędnych).
3.5.Wnioski
1)
Porównać wartości COP
1
, COP
2
.
2)
Co jest przyczyną różnic pomiędzy wartościami wskaźników COP
1
, COP
2
.
3)
Opisać zależność pomiędzy COP
1
, COP
2
za temperaturą skraplania.
4)
Opisać zależność pomiędzy COP
1
, COP
2
a temperaturą parowania.
5)
Wskazać różnice pomiędzy teoretycznym (Rys.4) i rzeczywistym obiegiem pompy
ciepła.Opisać, czym spowodowane są różnice.
4.
Wymagania BHP
Do wykonania ćwiczeń dopuszczeni są studenci, którzy zostali przeszkoleni
(na pierwszych zajęciach) w zakresie szczegółowych przepisów BHP obowiązujących
w laboratorium.
W trakcie wykonywania ćwiczeń obowiązuje ścisłe przestrzeganie przepisów
porządkowych i dokładne wykonywanie poleceń prowadzącego.
Wszystkie czynności związane z uruchamianiem urządzeń elektrycznych należy
wykonywać za zgodą prowadzącego zajęcia.
Zabrania się manipulowania przy wszystkich urządzeniach i przewodach
elektrycznych bez polecenia prowadzącego.
5.
Literatura
1)
Rubik M.: Pompy ciepła: poradnik. Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna
w budownictwie", Warszawa, 2006
2)
Rubik M.: Pompy ciepła w systemach geotermii niskotemperaturowej : monografia.
MULTICO Warszawa, 2011
3)
Oszczak W.: Ogrzewanie domów z zastosowaniem pomp ciepła. Wydaw.
Komunikacji i Łączności Warszawa, 2011
4)
Zawadzki M.: Kolektory słoneczne, pompy ciepła - na tak. Polska Ekologia,
Warszawa, 2003
5)
PN-EN 14825:2012 Klimatyzatory, ziębiarki cieczy i pompy ciepła, ze sprężarkami
o napędzie elektrycznym, do ogrzewania i chłodzenia - Badanie i charakterystyki przy
częściowym obciążeniu
6)
PN-EN 14511:2012 Klimatyzatory, ziębiarki cieczy i pompy ciepła ze sprężarkami
o napędzie elektrycznym, do grzania i ziębienia
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
14
Załącznik 1
Wykres p-h czynnika chłodniczego R-134a
Politechnika Białostocka
Ć
wiczenie nr 7
Katedra Ciepłownictwa
Wyznaczanie sprawności pompy ciepła w funkcji właściwości
czynnika roboczego
15