Autor: Adam Zaremba
ISBN: 978-83-246-1848-4
Format: 122x194, stron: 136

Produkty strukturyzowane
- inwestycje nowych czasów

Finansowy z³oty œrodek

• Produkty strukturyzowane i ich mo¿liwoœci
• Budowa i mechanizm dzia³ania
• Nowy rynek produktów hybrydowych w Polsce

Struktura zysku

Produkty strukturyzowane obecne s¹ w Polsce dopiero od kilku lat. Stanowi¹ nowoczesne
rozwi¹zanie finansowe, którego wyj¹tkowoœæ polega na ³¹czeniu gwarancji zwrotu
zainwestowanego kapita³u z mo¿liwym wysokim zyskiem w przysz³oœci. Czy nie tego
w³aœnie oczekiwa³eœ od inwestycji? Czy nie uspokaja Ciê œwiadomoœæ, ¿e bez wzglêdu
na hossê czy bessê Twój kapita³ bêdzie zawsze bezpieczny?

Tak¹ mo¿liwoœæ daj¹ Ci w³aœnie struktury — rewolucyjne instrumenty utworzone
z wykorzystaniem kombinacji ró¿norakich produktów finansowych w odpowiedzi
na oczekiwania inwestorów, które nie mog¹ byæ zaspokojone w ¿aden inny sposób.
Dziêki niestandardowym mieszankom inwestycyjnym mo¿esz zarabiaæ na zmianach
cen towarów, akcji, nieruchomoœci, ropy lub z³ota, a tak¿e kursów walut.

Produkty strukturyzowane daj¹ Ci wreszcie mo¿liwoœæ dotarcia do nieskoñczenie du¿ej
liczby strategii inwestycyjnych, które wczeœniej by³y dla Ciebie nieosi¹galne. W dodatku
zapewniaj¹ one przy tym komfortowe poczucie bezpieczeñstwa.

Inwestowanie z gwarancj¹ ochrony kapita³u!

• Przekonaj siê, ¿e mo¿esz tworzyæ nowatorskie, intratne portfele.
• Poznaj zalety maria¿u tradycyjnych produktów bankowych z rynkiem kapita³owym.
• Wybieraj wœród ró¿nych kategorii produktów strukturyzowanych — obligacji, lokat,
funduszy i polis ubezpieczeniowych.
• Dowiedz siê, jak zarabiaæ nawet na zmianach temperatury powietrza!

SPIS TRE

¥CI

Wst

Úp

7

Rozdzia

ï 1. Produkty strukturyzowane?

A co to takiego?

9

Co to jest produkt strukturyzowany?

13

Ochrona kapita

ïu

13

Ustalony czas trwania inwestycji

16

Stopa zwrotu oparta na okre

Ălonej z góry formule

16

Wbudowany instrument pochodny

17

Rozdzia

ï 2. Jak dziaïajÈ

produkty strukturyzowane?

19

Obligacje

22

Ile kosztuje obligacja, czyli typy cen

24

Oprocentowanie obligacji

24

Opcje

30

Na co mog

È opiewaÊ opcje?

35

Kluczowe terminy

37

Rozliczanie dostawne i bezdostawne (pieni

Úĝne)

38

Transakcje na opcjach

40

Ile warta jest opcja?

53

Ameryka

ñskie i europejskie

55

Opcje plain-vanilla i opcje egzotyczne

56

S P I S T R E

¥ C I

4

Mechanizm funkcjonowania produktów
strukturyzowanych

57

Wspó

ïczynnik partycypacji

59

Poziom ochrony kapita

ïu

60

Sk

Èd siÚ biorÈ obligacje?

62

Sk

Èd siÚ biorÈ opcje?

64

Na czym zarabia emitent struktur?

65

Rozdzia

ï 3. Opcje, opcje, opcje…

69

Opcje koszykowe

72

Opcje best-of/worst-of

75

Opcje outperformance

78

Opcje barierowe

80

Opcje z limitem

83

Opcje wsteczne

84

Opcje azjatyckie

86

Rozdzia

ï 4. Rynek produktów

strukturyzowanych w Polsce

89

Opakowania produktów strukturyzowanych

92

Obligacje strukturyzowane

93

Lokata strukturyzowana

94

Certyfikat depozytowy

96

Polisy strukturyzowane

97

Fundusze strukturyzowane i certyfikaty inwestycyjne 98

Co najpopularniejsze?

100

Strategie

100

Inwestycje w energi

Ú alternatywnÈ

102

Inwestycje w surowce

103

Inwestycje w zdywersyfikowany portfel

104

Inwestycje w indeks lub koszyk spó

ïek

105

Inwestycje oparte na teoriach naukowych

108

S P I S T R E

¥ C I

5

Rozdzia

ï 5. Produkty strukturyzowane

— czy to si

Ú opïaca?

111

Zalety produktów strukturyzowanych

113

+ Ekspozycja na obce rynki

113

+ Ekspozycja na obce instrumenty

114

+ Ochrona kapita

ïu

114

+ Mo

ĝliwoĂÊ osiÈgniÚcia wysokich zysków

115

Wady produktów strukturyzowanych

115

– Brak ochrony przed inflacj

È

115

– Skomplikowane formu

ïy wypïaty

115

– Brak p

ïynnoĂci

116

Podsumowanie

117

Dodatek. Przydatne strony internetowe

121

Polskie strony

123

Serwisy internetowe po

ĂwiÚcone inwestowaniu

123

Porównywarki finansowe

123

Gie

ïda Papierów WartoĂciowych

123

Edukacja inwestycyjna

124

Instytucje rynku finansowego

124

Historyczne dane gie

ïdowe

124

Instytucje samorz

Èdowe rynku kapitaïowego

124

Biura maklerskie

ĂwiadczÈce usïugi

inwestorom indywidualnym

125

Strony zagraniczne

126

Strony po

ĂwiÚcone produktom strukturyzowanym

126

Serwisy gie

ïdowo-finansowe

126

Edukacja

127

Mi

Údzynarodowe instytucje finansowe

128

Gie

ïdy zagraniczne

128

ROZDZIA

ē 1.

PRODUKTY

STRUKTURYZOWANE?

A CO TO TAKIEGO?

Z tego rozdzia

ïu dowiesz siÚ…

x Co to jest produkt strukturyzowany?
x Jak rozpoznaÊ produkty strukturyzowane?

A C O T O T A K I E G O ?

11

bligacje, akcje, instrumenty pochodne, akcje
zagranicznych spó

ïek — na rynku istnieje caïy

wachlarz instrumentów finansowych, w które prze-
ci

Útny Kowalski moĝe zainwestowaÊ swoje pieniÈ-

dze. Niestety, ka

ĝdy z tych instrumentów posiada

wady. Obligacje, cho

Ê sÈ bezpieczne, nie pozwa-

laj

È na osiÈgniÚcie zbyt duĝych zysków. Z kolei

inwestycje w akcje daj

È czasami pokaěne zarob-

ki, ale wi

ÈĝÈ siÚ ze sporym ryzykiem. Lekarstwem

na to mog

ïaby byÊ dywersyfikacja portfela lub za-

kup akcji zagranicznych, ale rzadko który inwestor
ma do nich dost

Úp.

Na szcz

ÚĂcie instytucje finansowe znalazïy le-

karstwo na powy

ĝsze problemy — sÈ nim produkty

strukturyzowane. Mówi

Èc najproĂciej — to narzÚ-

dzia inwestycyjne utworzone za pomoc

È kombi-

nacji ró

ĝnorakich instrumentów finansowych, tak

aby spe

ïniaïy oczekiwania inwestorów, które nie

mog

È byÊ speïnione w ĝaden inny sposób.

Portfele, z których budowane s

È struktury, wy-

korzystuj

È niezliczone moĝliwoĂci, jakie oferuje

rynek. Dzi

Úki nim przeciÚtny inwestor moĝe za-

rabia

Ê na zmianach kursów walut, cen towarów,

O

P R O D U K T Y S T R U K T U R Y Z O W A N E

12

akcji czy nawet nieruchomo

Ăci. W efekcie, po zbu-

dowaniu portfela, powstaje zupe

ïnie nowy instru-

ment. Jego charakter jest zupe

ïnie inny niĝ po-

szczególnych sk

ïadników portfela, wiÚc zaczyna

ĝyÊ wïasnym ĝyciem.

Zysk finansowy dla inwestora, który generuje

produkty strukturyzowane zale

ĝy od ksztaïtowa-

nia si

Ú cen aktywów lub instrumentów bazowych,

na których oparty jest instrument strukturyzowa-
ny. Baza ta mo

ĝe byÊ wszelakiego rodzaju. By-

waj

È niÈ papiery wartoĂciowe, kursy walut, ceny

surowców, stopy procentowe czy nawet tempera-
tura powietrza!

Emitent produktu strukturyzowanego zobowi

È-

zuje si

Ú do wypïaty zysku inwestorowi w chwili za-

padalno

Ăci wedïug okreĂlonej z góry formuïy. Sa-

me formu

ïy mogÈ byÊ bardzo róĝne. Przykïadowo

wyp

ïata z instrumentu opartego na amerykañskim

indeksie rynku akcji S&P 500 mo

ĝe zaleĝeÊ od:

x Ăredniej zmiany indeksu w okresie inwestycji,
x stopy zwrotu z indeksu,
x zmiany koszyka skïadajÈcego siÚ w 50 pro-

centach z indeksu S&P 500, a w 50 procen-
tach z indeksu polskiego rynku akcji WIG20.
Formu

ïa wypïaty moĝe równieĝ zaleĝeÊ od

s

ïabszego lub silniejszego z dwóch indek-

sów, czy chocia

ĝby od róĝnicy pomiÚdzy sto-

pami z indeksów. Mo

ĝliwoĂci sÈ praktycznie

nieograniczone.

A C O T O T A K I E G O ?

13

Co to jest produkt
strukturyzowany?

Produkty strukturyzowane to obecnie tak szeroka
grupa instrumentów finansowych,

ĝe praktycznie

wymykaj

È siÚ jakimkolwiek definicjom. NajproĂciej

jest opisa

Ê je poprzez podanie ich charakterystycz-

nych cech. Wed

ïug Barclays Bank

1

— jednego

z najwi

Úkszych banków inwestycyjnych na Ăwiecie

— istniej

È cztery podstawowe cechy produktów

strukturyzowanych. Przyjrzyjmy si

Ú im po kolei.

Ochrona kapita

ïu

Inwestycje w akcje czy fundusze inwestycyjne nio-
s

È ze sobÈ ryzyko utraty kapitaïu. Nawet zakup

obligacji i sprzedanie ich przed terminem zapa-
dalno

Ăci nie gwarantuje nam 100-procentowej

ochrony zainwestowanego kapita

ïu. Zupeïnie in-

aczej wygl

Èda sytuacja w przypadku produktów

strukturyzowanych. Przewa

ĝajÈca wiÚkszoĂÊ tego

typu wehiku

ïów inwestycyjnych zapewnia jakiĂ

poziom ochrony kapita

ïu. Moĝe on przybieraÊ róĝ-

ne formy:

1

Barclays Inwestor Solutions, A Guide to Structured

Products

, www.barclaysstructuredproducts.com,

02.09.2006.

P R O D U K T Y S T R U K T U R Y Z O W A N E

14

x Ochrona 100-procentowa. Ten typ ochrony

kapita

ïu oznacza, ĝe lokujÈc 100 zïotych, in-

westor ma gwarancj

Ú, ĝe na koniec inwesty-

cji otrzyma co najmniej 100 z

ïotych.

x Ochrona czÚĂciowa — na przykïad 90-pro-

centowa. W tym przypadku inwestor mo

ĝe

by

Ê pewien, ĝe w dniu zapadalnoĂci instru-

mentu na ka

ĝde ulokowane 100 zïotych zo-

stanie mu zwrócone nie mniej ni

ĝ 90 zïotych.

x Gwarancja minimalnej stopy zwrotu, na

przyk

ïad na poziomie 10 procent. Ten typ

inwestycji jest teoretycznie najbezpieczniej-
szy. Z ka

ĝdych ulokowanych 100 zïotych in-

westor uzyska minimalnie 110 z

ïotych.

Oczywi

Ăcie nie trzeba byÊ szczególnie bystrym,

ĝeby zauwaĝyÊ, ĝe najkorzystniejsza wydaje siÚ
ostatnia opcja. Niestety, w

Ăwiecie nic nie jest za

darmo i produkty, które gwarantuj

È wiÚkszÈ ochro-

n

Ú kapitaïu, bÚdÈ jednoczeĂnie dawaïy mniejszÈ

szans

Ú na osiÈgniÚcie duĝych zysków, i na od-

wrót — stosunkowo ma

ïa ochrona kapitaïów bÚ-

dzie równa

Ê siÚ wiÚkszym moĝliwoĂciom zarob-

ku. Chocia

ĝ produkty strukturyzowane stanowiÈ

du

ĝy ukïon w stronÚ inwestorów, to ĝelazna za-

sada rz

ÈdzÈca rynkiem pozostaïa zachowana: nie

ma zysku bez ryzyka.

Skoro mowa o ochronie kapita

ïu, warto zwróciÊ

uwag

Ú na kilka istotnych faktów. Gwarancja ka-

pita

ïu jest stosunkowo atrakcyjna, jednak po dïuĝ-

A C O T O T A K I E G O ?

15

szym namy

Ăle moĝna zauwaĝyÊ pewne wady. Po

pierwsze nawet 100-procentowa gwarancja ka-
pita

ïu nie zapewnia ochrony przed inflacjÈ. Co to

oznacza? Za

ïóĝmy, ĝe Jan Kowalski zainwestowaï

w obligacje strukturyzowane oparte na cenach z

ïo-

ta 10000 z

ïotych. Obligacja miaïa byÊ wykupiona

po 3 latach i gwarantowa

ïa caïkowitÈ ochronÚ

kapita

ïu. Niestety, w ciÈgu 3 lat inwestycji rynek

z

ïota nie zachowywaï siÚ po myĂli Kowalskiego,

przez co na zako

ñczenie inwestycji otrzymaï on

jedynie zwrot zagwarantowanej kwoty 10000 z

ïo-

tych. W tym samym czasie inflacja wynios

ïa Ăred-

nio 6,2 procent rocznie, co oznacza,

ĝe po 3 latach

ceny by

ïy o 20 procent wyĝsze. Chociaĝ Kowalski

wci

Èĝ posiada swoje 10000 zïotych, nie kupi juĝ

za nie tego, co móg

ï kupiÊ 3 lata wczeĂniej.

Nale

ĝy równieĝ pamiÚtaÊ, ĝe zysk gwaranto-

wany jest jedynie na koniec okresu inwestycji.
Je

ĝeli inwestor zdecyduje siÚ sprzedaÊ obligacjÚ

lub zamkn

ÈÊ lokatÚ przed koñcem okresu trwania

inwestycji, nikt nie gwarantuje mu zwrotu kapita-
ïu. Co wiÚcej, nierzadko za zerwanie lokaty mogÈ
grozi

Ê mu dodatkowe sankcje.

Nie wszystkie produkty strukturyzowane gwa-

rantuj

È zwrot kapitaïu. Niektóre z nich, skierowa-

ne przede wszystkim do agresywnych inwestorów,
nie posiadaj

È opcji ochrony. W Polsce jednak,

póki co, przewa

ĝajÈcÈ wiÚkszoĂÊ stanowiÈ pro-

dukty zabezpieczone.

Czytaj dalej...

P R O D U K T Y S T R U K T U R Y Z O W A N E

16

Ustalony czas trwania inwestycji

Wszystkie produkty strukturyzowane, bez wzgl

Ú-

du, czy s

È to obligacje strukturyzowane, lokaty

strukturyzowane, czy jednostki lub certyfikaty
strukturyzowanych funduszy, posiadaj

È okreĂlo-

ny zamkni

Úty czas ĝycia. Jego dïugoĂÊ moĝe byÊ

ró

ĝna: w przypadku obligacji wynosi zwykle nie

wi

Úcej niĝ 5 lat, w przypadku warrantów siÚga

nawet 30 lat. Inwestor mo

ĝe wprawdzie wycofaÊ

si

Ú z inwestycji przed jej zakoñczeniem, jednak

nie zawsze jest to korzystne. Mo

ĝe przykïadowo

wi

ÈzaÊ siÚ z utratÈ czÚĂci kapitaïu czy teĝ odsetek

lub poniesieniem pewnej op

ïaty.

Stopa zwrotu
oparta na okre

Ălonej z góry formule

Kupuj

Èc produkt strukturyzowany, inwestor zaw-

sze dok

ïadnie wie, od jakich czynników bÚdzie

zale

ĝaï jego zysk. Zdaje sobie sprawÚ, w jakiej sy-

tuacji zarobi pieni

Èdze, a w jakiej poniesie stratÚ.

Najwa

ĝniejszÈ informacjÈ jest, od jakiego instru-

mentu bazowego (lub grupy instrumentów) b

Údzie

zale

ĝaï zysk inwestora. Moĝe to byÊ przykïadowo

indeks WIG20, cena ropy naftowej czy wysoko

ĂÊ

okre

Ălonej stopy procentowej. Kolejna kwestia to,

w jaki sposób zysk b

Údzie uzaleĝniony od zacho-

wania instrumentu bazowego. Je

Ăli trzymaÊ siÚ

przyk

ïadu indeksu WIG20, moĝe to byÊ 70 procent