Jak odzyskać płaski
brzuch?

Dlaczego jest to ważne dla

Twojego zdrowia?

Direct Media Sp. z o.o.

Redakcja:

Alicja Rutkowska

Weryfikacja merytoryczna:

dr n. med. Małgorzata Sawicka

Aldona Adamska Szewczyk

Korekta:

zespół

Opracowanie graficzne:

Direct Media

Direct Media Sp. z o.o.,

ul. Sienkiewicza 81/3, 15-003 Bialystok

NIP: 542–322–92–15

KRS: 0000445450 – Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy,

XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Kapitał zakładowy: 10 000 zł

Publikacja ta jest chroniona prawem autorskim. Przedruk bez zgody wydawcy
jest zabroniony, z wyjątkiem cytowania publikacji z powołaniem się na źródło.
Informacje zawarte w tej publikacji są publikowane w celu informacyjnym i nie
mogą być traktowane jako indywidualne porady lecznicze. Zalecamy, aby przed
rozpoczęciem jakiejkolwiek kuracji skonsultować się z lekarzem lub terapeutą.
Wydawca nie ma intencji wchodzenia ze swoimi Czytelnikami w relację lekarz
– pacjent. Wydawca nie odpowiada za niezawodność, skuteczność ani za po-
prawne korzystanie z informacji zawartych w tej publikacji ani za problemy
zdrowotne, które mogą wystąpić na skutek omawianych terapii.

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 3 -

Z

wykle po 40. roku życia brzuch staje się coraz
większy. To typowe zarówno dla mężczyzn, jak i dla

kobiet. Szczególnie gdy sobie pozwolimy na zbyt częste
uleganie pokusom – skutki mogą być druzgocące. Przytyć
w tym wieku jest bardzo łatwo. Co gorsze, zbędny tłuszcz
odkłada się głównie na brzuchu!

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 4 -

Kiedy brzuch się starzeje, z jelitami dzieje się to

samo

B

rzuch z klatką piersiową i głową stanowi największą i główną część naszego cia-
ła. Mieści się w nim układ pokarmowy, w tym żołądek, wątroba, trzustka, jelito

cienkie, jelito grube, ale także śledziona – istotny element naszego układu odporno-
ściowego (narząd odpowiedzialny za produkcję komórek układu odpornościowego).

Kiedy się starzejemy, nasz brzuch, układ pokarmowy (m. in. jelita) oraz znajdujące
się w nim elementy układu odpornościowego również podlegają temu samemu pro-
cesowi.

Niestety często zapominamy, że brzuch to jedna z najważniejszych części naszego cia-
ła, o którą należy porządnie zadbać. Brak dbałości o ten obszar jest jedną z głównych
przyczyn jego obwisania i otłuszczenia. Z powodu tych zaniedbań, część naszego
układu odpornościowego również ulega degradacji.

Młodym ludziom łatwiej jest zadbać o jędrne, ładnie zarysowanymi mięśniami brzu-
chy i gładką skórą. Niestety u osób starszych ten rejon nie wygląda już tak ładnie. Mię-
śnie brzucha z wiekiem stopniowo wiotczeją i zaczyna odkładać się tłuszcz – niestety
nie tylko na zewnątrz, ale także wewnątrz. To jest zdecydowanie gorsze, ponieważ
obecność dużej ilości tłuszczu trzewnego i zaotrzewnowego (dwa terminy odnoszące
się do tłuszczu gromadzącego się wewnątrz jamy brzusznej) zwiększa ryzyko rozwo-
ju wielu chorób, w tym raka, Alzheimera, Parkinsona, reumatoidalnego zapalenia sta-
wów oraz chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy zawał
serca.

Obwisły i otłuszczony brzuch stanowi zatem nie tylko problem natury estetycznej,
ale jest realnym zagrożeniem dla życia i zdrowia.

Tłuszcz odkłada się na brzuchach niemal wszystkich starzejących się kobiet i męż-
czyzn. W ten sposób tworzy się słynny „brzuszek piwny”, nawet jeśli osoby te nie piją
alkoholu. Tylko zdecydowana mniejszość nie musi borykać się z tym problemem.

Kobiety często starają się tuszować swoje brzuchy pod luźniejszymi ubraniami. Nie

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 5 -

rozwiązuje to jednak problemu zdrowotnego i wcześniej czy później ubrania nie będą
już w stanie zamaskować brzucha.

Dodatkowo, obwisły brzuch zawstydza wiele osób i znacząco wpływa na ich samo-
ocenę.

Na szczęście te zmiany są odwracalne! Współczesna wiedza oferuje wiele metod, któ-
re mogą sprawić, że brzuch zacznie wyglądać młodziej i zdrowiej.

Dlaczego brzuch zmienia się i wygląda coraz

gorzej?

B

rzuch starzeje się głównie z dwóch powodów – z występowania i stopniowego
nasilania się niedoborów hormonalnych oraz niedostatecznego wydzielania so-

ków trawiennych w jelitach, co utrudnia wchłanianie substancji odżywczych potrzeb-
nych do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym do zachowania jędrnego,
płaskiego brzucha. Współczesna dieta składająca się, między innymi, z kanapek i na-
biału, nie zapewnia wystarczającego spożycia białek i mikroelementów. Łącząc to z
brakiem aktywności fizycznej, proces stopniowego starzenia się brzucha znacznie
przyśpiesza.

Wrogowie i przyjaciele płaskiego brzucha

W

iele czynników może wzbogacać naszą mikroflorę lub w inny sposób ją zmie-
niać. Do głównych wrogów mikroflory jelitowej zalicza się:

◼

antybiotyki, które są stosowane w nadmiarze – obecnie trudno znaleźć dziecko
w wieku jednego roku, które nie brało już kliku antybiotyków,

◼

nadmiar mięsa i innych białek pochodzenia zwierzęcego, takich jak nabiał i jaj-
ka (będące dodatkowo źródłem wielu drobnoustrojów), nasycone kwasy tłusz-
czowe, cukry proste, które sprzyjają rozwojowi niektórych szczepów kosztem
innych,

◼

stres, który prowadzi do tego, że wiele pokarmów jest słabo trawionych,

◼

suplementy diety zawierające żelazo, które sprzyjają rozwojowi patogennych
bakterii często kosztem innych – tych działających korzystnie.

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 6 -

Do głównych sprzymierzeńców mikroflory jelitowej zalicza się:

◼

warzywa i owoce bogate w błonnik, probiotyki i polifenole oraz korzystnie
działające drobnoustroje,

◼

czynniki bifidogenne, takie jak inulina i fruktooligosacharydy (FOS) – najwię-
cej zawierają ich: por, cebula, czosnek, karczochy, szparagi, buraki (najbogatsze
w antocyjany i polifenole), cykoria itp.,

◼

pokarmy bogate w bakterie z rodziny Bifidus i Lactobacillus – kapusta kiszona i
liczne warzywa laktofermentowane, jogurty z soi (nie bardzo możemy polecać
jogurty z mleka krowiego, którego spożywanie wiąże się ze wzrostem ryzyka
raka prostaty), oliwki. Nie polecam też ani kefiru, ani kombuchy, które są bar-
dzo bogate w węglowodany,

◼

pokarmy i napoje bogate w polifenole, które regulują we właściwy sposób rów-
nowagę pomiędzy szczepami bakterii zasiedlających nasz przewód pokarmo-
wy (np. redukują liczebność bakterii z rodziny Firmicutes i zwiększają liczeb-
ność tych z rodziny Bacteroides), hamują działanie żelaza i mają silne działanie
przeciwzapalne. Są to czerwone, czarne, fioletowe i purpurowe owoce, skórka
od jabłek (ekologicznych), owoce cytrusowe, buraki, zielona herbata, gorzka
czekolada, całe migdały,

◼

suplementy diety zawierające cynk, które sprzyjają rozwojowi bakterii mają-
cych działanie ochronne

Główne przyczyny fizycznych oznak starzenia się

brzucha

W

zdęcie górnej części brzucha występuje u osób jedzących zbyt szybko i po-
łykających jedzenie bez odpowiedniego pogryzienia, co powoduje, że do żo-

łądka trafiają o wiele za duże fragmenty jedzenia, które trudno jest strawić. Dlatego
zbyt szybkie jedzenie powoduje zaleganie jedzenia w żołądku o wiele za długo. Takie
zaleganie niestrawionego jedzenia w żołądku powoduje powiększanie się brzucha
w jego górnej części. Picie napojów alkoholowych i spożywanie produktów wywo-
łujących alergie również powoduje wzdęcia w tym rejonie. Podobnie niedostateczne
wytwarzanie kwasu solnego w żołądku skutkuje tym, że produkty bogate w białko
zalegają w górnej części brzucha, powodując wzdęcie w tej okolicy. Przyjmowanie

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 7 -

leków na nadkwasotę, które blokują wydzielanie kwasu solnego, również stanowi
jedną z głównych przyczyn wzdęć w tym obszarze. Wzdęcia górnej części brzucha
często występują również u osób z niedoczynnością tarczycy, której często towarzy-
szy niedostateczne wydzielanie kwasu solnego.

Z kolej wzdęcia w środkowej części brzucha są często spowodowane brakiem en-
zymów trzustkowych, co prowadzi do zalegania jedzenia w jelicie cienkim. Jelito
cienkie znajduje się w środkowej części brzucha.

Wzdęcia dolnej części brzucha są wynikiem złych wyborów dietetycznych, najczę-
ściej konsumpcji nabiału i pieczywa, makaronu oraz innych ziaren, które nigdy nie
kiełkowały i powodują, że dół brzucha powiększa się. Produkty te są ciężkostrawne i
zalegają w dolnych odcinkach jelit, a zwłaszcza w dolnym odcinku jelita cienkiego
i w jelicie grubym. Wzdęcia dolnej części brzucha mogą też występować u osób, któ-
re nie piją wystarczająco dużo wody i nie spacerują wystarczająco dużo, co sprzyja
zaparciom i zaleganiu pokarmu w dolnych odcinkach jelit. Wśród przyczyn wzdęć
w tej części brzucha należy też wymienić niedoczynność tarczycy, która powoduje
zaparcia.

Wzdęcia dolnej części brzucha bardzo często wynikają też z braku dobrych bakterii
jelitowych, których jest od 10 do 100 razy więcej w jelicie grubym (okrężnicy) niż
w jelicie cienkim. Jeśli tych dobrych bakterii, zwanych również probiotycznymi, jest
za mało, aby strawić zalegające resztki jedzenia, 30% skonsumowanego jedzenia nie
wchłania się.

Gromadzenie się tłuszczu na brzuchu, co nosi nazwę otyłości brzusznej, jest zwy-
kle następstwem skojarzenia trzech przyczyn.

1. Po pierwsze: spożywanie produktów bogatych w złe węglowodany (takich

jak cukry czy zboża) prowadzi do gromadzenia się tłuszczu na brzuchu poprzez
zwiększanie poziomu insuliny, czyli hormonu, który powoduje powiększanie się
brzucha.

2. Po drugie: spożywanie zbyt dużych ilości jedzenia, co jest charakterystyczne

dla osób mających bardzo duży apetyt, powoduje, że nadmiar pokarmu odkłada
się w postaci tłuszczu w najbardziej typowym miejscu gromadzenia się tłuszczu,

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 8 -

czyli na brzuchu.

3. Po trzecie: otyłości brzusznej bardzo sprzyjają różne niedobory hormonów o

działaniu spłaszczającym i ujędrniającym brzuch, takich jak hormon wzrostu,
testosteron czy hormony tarczycy.

Drobne, ale uciążliwe problemy z przewodem

pokarmowym

Uczucie ciężkości w żołądku i niestrawność, zapalenie żołądka

Uczucie ciężkości w żołądku i niestrawność są bardzo powszechne i mogą występo-
wać jedynie okazjonalnie. Jeśli mają charakter przewlekły, mogą być powikłane sta-
nem zapalnym i prowadzić do zapalenia żołądka. Stan zapalny niekiedy obejmuje
cały przewód pokarmowy od jamy ustnej po odbyt. Po przełyku może objąć również
żołądek, wywołując specyficzne objawy: bóle, niestrawność, uczucie rozdęcia żołąd-
ka, nudności.

Aerofagia

Jak sama nazwa wskazuje, aerofagia polega na wpuszczaniu do przełyku powietrza,
które następnie przemieszcza się do żołądka (aerogastria) i w efekcie przyczynia się
do rozdęcia jelita cienkiego i grubego (kolka jelitowa). Kiedy problem ten dotyka ca-
łego przewodu pokarmowego, nazywa się go wzdęciem

Refluks

Zawartość żołądka wraz z kwasem solnym wydzielanym przez ściany żołądka po to,
aby odkazić spożyte produkty oraz umożliwić enzymom ich trawienie, może cofnąć
się do przełyku.

Jak uzyskać płaski brzuch?

P

ierwszą rzeczą, jaką należy zrobić, jest wprowadzenie zmian do swojej diety.
Można sobie pomóc, wybierając dobrego dietetyka i wprowadzając odpowiednie

leczenie dietetyczne w celu poprawienia trawienia i zwiększenia napięcia skóry oraz

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 9 -

mięśni. Aby wdrożyć leczenie hormonalne, należy udać się do lekarza.

Decydujący wpływ lepszej diety na brzuch

Należy udoskonalić swoją dietę i spożywać więcej produktów bogatych w białko i
zdrowe tłuszcze, a ograniczyć spożycie produktów zawierających dużo węglowoda-
nów (poza owocami i warzywami) lub całkowicie zrezygnować z takich produktów.
Dieta ma ogromny wpływ na wygląd brzucha, bardziej zauważalny i wyraźniejszy niż
na inne części ciała.

Regularne ćwiczenia mięśni brzucha poprawiają wygląd brzucha, aczkolwiek mniej
skutecznie niż dieta. U młodych osób lub osób w średnim wieku prowadzących sie-
dzący tryb życia sama zmiana diety może przywrócić brzuchowi młody wygląd.

Niewątpliwa skuteczność ćwiczeń fizycznych

A co z ćwiczeniami fizycznymi? Istnieją dwa rodzaje ćwiczeń fizycznych, które po-
zwalają utrzymać brzuch w dobrej kondycji: ćwiczenia izometryczne i izotoniczne.
Ćwiczenia izometryczne polegają na napinaniu jednej grupy mięśni z maksymalną
lub niemal maksymalną siłą i utrzymywaniu ich w tym stanie przez jakiś czas. Leżąc
na plecach, należy podnieść wyprostowane nogi i trzymać je pod kątem 45 stopni
względem podłogi przez 10–20 sekund, a następnie odpocząć i powtórzyć ćwiczenie.
To jest właśnie ćwiczenie izometryczne. Ćwiczenia izometryczne najlepiej wzmacnia-
ją mięśnie brzucha i zwiększają ich masę, a tym samym poprawiają wygląd brzucha.

Z drugiej strony ćwiczenia izotoniczne zmuszają człowieka do ruchu, gdyż polegają
one na chodzeniu, bieganiu i niepozostawaniu ciągle w jednym miejscu. Przy tego
rodzaju ćwiczeniach chodzi o to, aby krótkotrwale napinać kolejno różne mięśnie lub
grupy mięśni brzucha, tym samym kontynuując ruch. Taniec polegający na kołysaniu
brzuchem na różne strony to doskonałe ćwiczenie izotoniczne. Ćwiczenia izotoniczne
pozwalają utrzymać brzuch w dobrej formie i spalać tłuszcz, ale nie pomagają zwięk-
szać masy mięśniowej brzucha. Tego typu ćwiczenia przede wszystkim poprawiają
samopoczucie. Utrzymują one brzuch w dobrej kondycji, ale nie poprawiają zauwa-
żalnie jego wyglądu. Pod tym względem skuteczniejsze są ćwiczenia izometryczne,
które nadają brzuchowi sportowy, umięśniony wygląd.

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 10 -

Składniki, które mają wpływ na Twój płaski brzuch

J

akie suplementy diety zwiększają napięcie mięśni brzucha i jędrność skóry na
brzuchu? Aminokwasy są najważniejszymi mikroelementami zwiększającymi na-

pięcie mięśni – w szczególności aminokwasy rozgałęzione, takie jak walina, leucyna
i izoleucyna. Jeśli chodzi o zwiększanie jędrności skóry, skuteczne mogą okazać się
aminokwasy tworzące kolagen, takie jak glicyna, prolina, alanina, hydroksyprolina
oraz 14 innych aminokwasów. Ponadto suplementacja witaminy C (która stymuluje
wytwarzanie kolagenu) oraz witaminy D i cynku (który pomaga zwiększyć elastycz-
ność skóry) także może przynieść poprawę. Glicyna i treonina to aminokwasy, które
w największym stopniu przyczyniają się do zwiększenia elastyczności skóry.

Co jeszcze może Ci pomóc?

Cynk

Cynk to składnik mineralny najtrudniej przyswajalny przez organizm ludzki, ale naj-
bardziej pożyteczny w walce mięśni z tłuszczem. Z powodu jego niedoboru cierpi
ponad 80% populacji!

Czy brakuje Ci cynku?

Najlepszymi naturalnymi źródłami cynku są: wątroba, całe jaja, mięso, ostrygi i ryby.
Cynk znajduje się też w produktach roślinnych, takich jak rośliny strączkowe, produk-

Typowe znaki niedoboru cynku to:

◼

białe plamki na paznokciach, które mogą również stać się kruche i
prążkowane,

◼

przyspieszone wypadanie włosów, suchość skóry, łupież,

◼

zaburzenia pamięci i koncentracji,

◼

brak łaknienia, utrata zmysłu smaku lub węchu,

◼

zmęczenie, osłabienie odporności i wiążące się z nim nawracające
infekcje.

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 11 -

ty pełnoziarniste oraz rośliny oleiste (orzeszki piniowe, nerkowce, orzechy pekan,
orzechy brazylijskie), ale jest jeszcze trudniej przyswajalny ze względu na obecny w
nich kwas fitowy.

Morszczyn (Focus vesiculosum)

Glony, takie jak morszczyn, zawierają alginiany, które pęcznieją i hamują łaknienie.
Zawierają także jod – ilość jodu w kapsułkach morszczynu podlega regulacjom praw-
nym. Jod zwiększa katabolizm w organizmie, czyli ogół reakcji chemicznych prowa-
dzących do rozpadu związków złożonych na cząsteczki.

Odradza się spożywanie morszczynu przez osoby z zaburzeniami tarczycy. W takim
przypadku należy skorzystać z porady specjalisty.

Koper włoski (Foeniculum vulgare)

Nie jest zwykłym warzywem o anyżowym smaku. Nasiona kopru włoskiego przeciw-
działają fermentacji flory jelitowej i ułatwiają pozbywanie się gazów. Napar z tych
nasion pomaga przy aerofagii, zapaleniu okrężnicy, niestrawności, czkawce czy mdło-
ściach. Poza tym pobudza wydzielanie żółci i wspomaga pracę wątroby. Harmonizuje
układ nerwowy, co wskazuje na właściwości antyspazmatyczne. Oddziaływanie za-
równo na układ nerwowy, jak trawienny wspaniale rozluźnia brzuch i jelita, zwłasz-
cza przy stresie, nerwowości czy niepokoju.

Wnioski

P

iękny, silny i zdrowy brzuch wygląda młodziej, jest bardziej jędrny i atrakcyjny.
To właśnie piękny wygląd brzucha świadczy o Twojej kondycji i stanie zdrowia.

Nie powinieneś ignorować sygnałów wysyłanych przez brzuch, informujących o jego
kondycji oraz, być może, potrzebie poprawy jego stanu.

Właściwa dieta oraz suplementacja są skuteczne nie tylko w zakresie poprawy fizycz-
nego wyglądu brzucha, ale również stanu zdrowia narządów jamy brzusznej, takich
jak narządy układu pokarmowego czy odpornościowego.

Dlatego nie czekaj dłużej! Najlepiej już dzisiaj zacznij pracować nad odzyskaniem pła-
skiego i pięknego brzucha, który sprawi, że będziesz z siebie dumny!

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 12 -

BIBLIOGRAFIA

1.

Luo S, Romero A, Adam TC, Hu HH, Monterosso J,

Page KA. Abdominal fat is associated with a greater bra-

in reward response to high-calorie food cues in Hispanic

women. Obesity (Silver Spring). 2013 Oct;21(10):2029-

36. (“High-calorie food images activated brain reward

regions (Z > 2.3, P < 0.05 corrected for multiple compari-

sons) and increased hunger (P = 0.001), desire for swe-

et (P = 0.012) and savory (P = 0.009) foods. The striatal

response to high-calorie foods positively correlated with

waist circumference, independent of BMI (r = 0.621, P =

0.031).”)
2.

Payab M, Kelishadi R, Qorbani M, Motlagh ME,

Ranjbar SH, Ardalan G, Zahedi H, Chinian M, Asayesh

H, Larijani B, Heshmat R. Association of junk food con-

sumption with high blood pressure and obesity in Ira-

nian children and adolescents: the CASPIANIV Study. J

Pediatr (Rio J). 2015 Mar-Apr;91(2):196-205. (“signi-

ficant association was found between fast food con-

sumption, BP levels, and anthropometric indices (except

for WHtR and WHR). Sweet beverages consumption was

significantly associated with anthropometric indices;

however, the consumption of salty snacks was only si-

gnificantly associated with height, HC, and WHR. The

risk of general obesity (OR: 0.75, 95% CI: 0.65-0.87) and

abdominal obesity (OR: 0.81, 95% CI: 0.72-0.92) among

participants who seldom consumed sweets was less than

those who consumed daily. Also, the risk of general obe-

sity (OR: 0.85, 95% CI: 0.74-0.97) among students that

seldom consumed sweetened beverages was less than

subjects who consumed them on a daily basis.”)
3.

Xiao J, Huang JP, Xu GF, Chen DX, Wu GY, Zhang

M, Shen Y, Cai H. Association of alcohol consumption and

components of meta- bolic syndrome among people in

rural China. Nutr Metab (Lond). 2015 Feb 28;12:5. (“ex-

cessive liquor consumption increased BP and waist cir-

cumference level and it may lead to hypertension and

central obesity in Chinese men”)
4.

Vicente-Herrero MT, López González ÁA, Ramíre-

z-Iñiguez de la Torre MV, Capdevila-García L, Terradillos-

-García MJ, AguilarJiménez E. Cardiovascular risk para-

meters, metabolic syndrome and alcohol consumption

by workers. Endocrinol Nutr. 2015 Apr;62(4):161-167.
5.

Yu M, Xu CX, Zhu HH, Hu RY, Zhang J, Wang H,

He QF, Su DT, Zhao M, Wang LX, Gong WW, Pan J, Fang

L, Ye Z. Associations of cigarette smoking and alcohol

consumption with metabolic syndrome in a male Chi-

nese population: a cross-sectional study. J Epidemiol.

2014;24(5):361-9.
6.

Douglass JM, Rasgon IM, Fleiss PM, Schmidt RD,

Peters SN, Abelmann EA. Effects of a raw food diet on hy-

pertension and obesity. South Med J. 1985 Jul;78(7):841-

4. (After a mean duration of 6.7 months, average intake

of uncooked food comprised 62% of calories ingested.

Mean weight loss was 3.8 kg and mean diastolic pressu-

re reduction 17.8 mm Hg, both statistically significant (P

less than .00001).
7.

Koebnick C, Strassner C, Hoffmann I, Leitzmann

C. Consequences of a long-term raw food diet on body

weight and menstru- ation: results of a questionnaire

survey. Ann Nutr Metab. 1999;43(2):69-79. (216 men

and 297 women consuming long-term raw food diets

(3.7 years; SE 0.25) of different intensities completed a

specially developed questionnaire. Participants were di-

vided into 5 groups according to the amount of raw food

in their diet (70-79, 80-89, 90-94, 95-99 and 100%). …

RESULTS: From the beginning of the dietary regimen

an average weight loss of 9.9 kg (SE 0.4) for men and

12 kg (SE 0.6) for women was observed. Body mass in-

dex (BMI) was below the normal weight range (<18.5

kg/m(2)) in 14.7% of male and 25.0% of female subjects

and was negatively related to the amount of raw food

consumed and the duration of the raw food diet. Abo-

ut 30% of the women under 45 years of age had partial

to complete amenorrhea; subjects eating high amounts

of raw food (>90%) were affected more frequently than

moderate raw food dieters. CONCLUSIONS: The con-

sumption of a raw food diet is associated with a high loss

of body weight. Since many raw food dieters exhibited

underweight and amenorrhea, a very strict raw food diet

cannot be recommended on a long-term basis.)
8.

Weerts SE, Amoran A. Pass the fruits and vege-

tables! A community-university-industry partnership

promotes weight loss in African American women. He-

alth Promot Pract. 2011 Mar;12(2):252-60. (21 overwe-

ight African American women are ran- domly assigned

to experimental or control groups.. for 3 months. The

experimental group buys fresh produce only, whereas

the control group buys any groceries… the experimen-

tal group have lost significantly more weight (-6, +4 lbs),

significantly reduced BMI (-1, +0.7), and eat significantly

more raw, fresh produce (1.29, 0.15 cups))
9.

Docherty JP, Sack DA, Roffman M, Finch M, Ko-

morowski JR. A double-blind, placebo-controlled, explo-

ratory trial of chromium picolinate in atypical depres-

sion: effect on carbohydrate craving. J Psychiatr Pract.

2005
10.

Sep;11(5):302-14. (“CrPic produced improve-

ment on the following HAM-D-29 items: appetite incre-

ase, increased eating, car- bohydrate craving, and diur-

nal variation of feelings. In a subpopulation of patients

with high carbohydrate craving, overall HAM-D-29 sco-

res improved significantly in patients treated with CrPic

compared with placebo.)
11.

Bansal TC, Guay AT, Jacobson J, Woods BO, Ne-

sto RW. Incidence of metabolic syndrome and insulin

resistance in a population with organic erectile dysfunc-

tion. J Sex Med. 2005 Jan;2(1):96-103
12.

Kunesova M, Hainer V, Obenberger J, Mikulo-

va R, Parizkova J, Slaba S, Bezdickova D, Seidl Z. Adipo-

se tissue distribution in obese females. Relationship to

androgens,cortisol, growth hormone and leptin. Sb Lek.

2002;103(4):477-85. Obesity Management Centre of the

3rd Department of Internal Medicine, 1st Medical Facul-

Jak odzyskać płaski brzuch?

- 13 -

ty of Charles University, U nemocnice 1, 128 08 Prague 2,

Czech Republic. [e-mail]
13.

Lin SY, Wang YY, Liu PH, Lai WA, Sheu WH. Lo-

wer serum free thyroxine levels are associated with me-

tabolic syndrome in a Chinese population. Metabolism.

2005 Nov;54(11):1524-8. Division of Endocrinology and

Metabolism, Department of Me- dicine, Taichung Ve-

terans General Hospital, Taichung 407, Taiwan. sylin@

vghtc.gov.tw
14.

Roos A, Bakker SJ, Links TP, Gans RO, Wolffen-

buttel BH. Thyroid function is associated with compo-

nents of the metabolic syndrome in euthyroid subjects.

J Clin Endocrinol Metab. 2007 Feb;92(2):491-6. Depart-

ment of Endocrinology, University Medical Center Gro-

ningen and University of Groningen, P.O. Box 30001,

9700 RB Groningen, Netherlands
15.

Irving BA, Weltman JY, Patrie JT, Davis CK, Brock

DW, Swift D, Barrett EJ, Gaesser GA, Weltman A. Effects of

exercise training intensity on nocturnal growth hormo-

ne secretion in obese adults with the metabolic syndro-

me. J Clin Endocrinol Metab. 2009
16.

Jun;94(6):1979-86 18. Topaloglu O, Gokay F, Ko-

paral SS, Akbaba G, Mete T, Arduc A, Tuna MM, Yalcin Y,

Yavuz HC, Berker D, Guler S. Visceral fat measurement by

ultrasound as a non-invasive method - can it be useful in

evaluating subclinical athero- sclerosis in male patients

with hypopituitarism and growth hormone deficiency?

Endokrynol Pol. 2014;65(3):195-202.
17.

Lim HH, Kang MJ, Yun IS, Lee YA, Shin CH, Yang

SW. Prevalence and risk factors of the metabolic syndro-

me in young adults with childhood-onset hypopituita-

ry growth hormone deficiency. Korean J Pediatr. 2010

Oct;53(10):892-7.
18.

Di Somma C, Pivonello R, Pizza G, De Rosa A,

Lombardi G, Colao A, Savastano S. Prevalence of the me-

tabolic syndrome in moderately-severely obese subjects

with and without growth hormone deficiency. J Endocri-

nol Invest. 2010 Mar;33(3):171-7.
19.

Nam SY, Kim KR, Cha BS, Song YD, Lim SK, Lee

HC, Huh KB. Low-dose growth hormone treatment com-

bined with diet restric- tion decreases insulin resistance

by reducing visceral fat and increasing muscle mass in

obese type 2 diabetic patients. Int J Obes Relat Metab Di-

sord. 2001 Aug;25(8):1101-7 23.
20.

Beauregard C, Utz AL, Schaub AE, Nachtigall L,

Biller BM, Miller KK, Klibanski A. Growth hormone de-

creases visceral fat and improves cardiovascular risk

markers in women with hypopituitarism: a randomized,

placebo-controlled study. J Clin Endocrinol Metab. 2008

Jun;93(6):2063-71 24.

Direct Media Sp. z o.o.,

ul. Sienkiewicza 81/3, 15-003 Bialystok

NIP: 542–322–92–15

KRS: 0000445450 – Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy,

XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Kapitał zakładowy: 10 000 zł