BIOMEDYCZNE PODSTAWY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

CZĘŚĆ 4.

W tej części omówione zostaną punkty kostne, będące wyznacznikami topograficznymi ciała
człowieka oraz miejscami przyczepów mięśni klatki piersiowej, kręgosłupa i czaszki.

1. Klatka piersiowa

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/klatka-opracowa%C5%82-Dr-
Tomasz-Koz%C5%82owski.jpg

Klatka piersiowa – widok z przodu:
– kręgi piersiowe (12)
– żebra (12 par)
– mostek
– chrząstki żebrowe

MOSTEK (

łac.

sternum)

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 116,
Domena publiczna,

https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792133

- rękojeść mostka (łac. manubrium sterni) to
górna część mostka mająca postać
czworokątnej kości płaskiej, do której
powierzchni górno-bocznej przyczepiają się
obustronnie obojczyki, natomiast do
powierzchni bocznej — obustronnie I żebra.

- trzon mostka (łac. corpus sterni), znajduje

się w miejscu przyczepu II żebra, i ma kształt
podłużnej płaskiej kości, do której bocznej
powierzchni przyczepiają się żebra III do VI,

- wyrostek mieczykowaty (łac. Processus

xiphoideus), który jest najmniejszą i
najcieńszą kością mostka, rozpoczyna się na
wysokości miejsca przyczepu VII żebra

ŻEBRA (costae)

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 123,
Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792320

W budowie pojedynczego żebra
wyróżniamy: - trzon (corpus costae), cienka,
spłaszczona częścią żebra, która uwypuklona
jest do zewnątrz (wyjątek: pierwsze żebro do
góry). Na wewnętrznej powierzchni trzonu
żebra znajduje się bruzda żebra (łac. sulcus
costae) dla naczyń i nerwów
międzyżebrowych
- szyjkę (collum costae) łączy trzon żebra z
główką żebra. Na jej górnej powierzchni
znajduje się grzebień szyjki żebra (crista colli
costae).
- głowę żebra (caput costae), łączy żebro z
kręgosłupem. Przedzielona jest grzebieniem
główki żebra (crista capitis costae) (wyjątek:
żebra łączące się z jedną strukturą nie mają
tego grzebienia), do którego przyczepia się
więzadło głowy żebra (ligamentum capitis
costae), na dwa dołki główki żebra (fovea
capitis costae). Dołek górny łączy się z
dolnym wcięciem żebrowym kręgu
piersiowego wyżej leżącego, a dolny łączy
się z górnym dołkiem żebrowym trzonu
kręgu leżącego poniżej.

2. Kręgosłup

KRĘGOSŁUP

(

łac.

Columna vertebralis)

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/stopa-opracowa%C5%82-Dr-
Tomasz-Koz%C5%82owski.jpg

Kręgosłup – podział na odcinki:
– odcinek szyjny (7 kręgów)
– odcinek piersiowy (12 kręgów)
– odcinek lędźwiowy (5 kręgów)
– kość krzyżowa (5 kręgów)
– kość ogonowa (3-4 kręgi)

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/stopa-opracowa%C5%82-Dr-
Tomasz-Koz%C5%82owski.jpg
By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza
111altered by User:Uwe Gille, Domena publiczna,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1282158

Krzywizny kręgosłupa:
- lordoza szyjna – wybrzuszenie odcinka
szyjnego ku przodowi;
- kifoza piersiową – wybrzuszenie
odcinka piersiowego ku tyłowi;
- lordoza lędźwiowa – wybrzuszenie
odcinka lędźwiowego ku przodowi;
- kifoza krzyżowa – wybrzuszenie części
krzyżowej ku tyłowi.

Krzywizny kręgosłupa tworzą się w
odpowiedzi na działające na niego
obciążenia związane z przyjęciem przez
człowieka postawy i lokomocji
dwunożnej. W prawidłowo rozwiniętym
szkielecie są stanem fizjologicznym.

KRĘGI SZYJNE (łac. vertebrae cervicales)

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 86,
Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792296

C1 dźwigacz (atlas, kręg szczytowy)
1 krąg szyjny - bezpośrednio dźwiga
głowę,
- brak ma trzonu, zamiast trzonu
występują dwa łuki,
- zamiast wyrostka kolczystego kręgu –
mały guzek tylny (tuberculum posterius)
- łuk przedni (arcus anterior)
- łuk tylny(arcus posterior)
- na stronie górnej części bocznych
znajdują się dołki stawowe górne (foveae
articulares superiores) do połączenia
z kością potyliczną czaszki, a na stronie
dolnejdołki stawowe dolne (foveae
articulares inferiores) do połączenia
z kręgiem obrotowym (axis).

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body

(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 87,

Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792294

C2 - kręg obrotowy, obrotnik (łac. axis)
2 kręg szyjny

- ząb (dens) odchodzący od trzonu ku
górze, w którym obraca się pierwszy kręg
szyjny – dźwigacz.. Ząb ten ma
wierzchołek (apex dentis) z dwiema
powierzchniami stawowymi – przednią i
tylną. Ta pierwsza (facies articularis
anterior), łączy się z tylną powierzchnią
stawową łuku przedniego kręgu
szczytowego zwaną dołkiem zębowym
(fovea dentis). Druga natomiast (facies
articularis posterior) przylega do więzadła
poprzecznego kręgu szczytowego.
To ważne więzadło zabezpiecza ząb
obrotnika przed przesunięciem się w tył
pod wpływem nacisków mechanicznych i
zniszczeniem w ten sposób znajdujących
się w obrębie otworu kręgowego atlasa
struktur OUNu.
- wyrostek kolczysty (processus spinosus)
długi, rozdwojony
- brak wyrostków stawowych górnych
- powierzchnie stawowe górne (facies
articulares superiores
- wyrostki stawowe dolne (processus
articulares inferiores) do połączenia z
trzecim kręgiem szyjnym

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 84,
Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792292

C3- C6
Budowa 3-6 kręgu szyjnego
- trzon kręgu
- trójkątny otwór kręgowy (foramen
vertebrale)
- wyrostek kolczysty (processus spinosus)
rozdwojony na końcu.
- parzyste wyrostki poprzeczne
(processus transversi) obejmują otwór
wyrostka poprzecznego (foramen
transversarium) - przebiega w nim tętnica
kręgowa z żyłami oraz splotem
nerwowym.

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 89,
Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=792297

C7 kręg siódmy (łac. vertebra
prominens)
- pierwszy wyczuwalny kręg na ludzkiej
szyi.
- masywniejszy wyrostek kolczysty bez
rozdwojenia na końcu,
-przez otwory wyrostków poprzecznych
nie przechodzi tętnica kręgowa.

KRĘGI PIERSIOWE(łac. Vertebrae thoracicae,)

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body

(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 90,

Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=422955

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body

(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 82,

Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=104272

Kręgi piersiowe

12 kręgów należących do odcinka
piersiowego kręgosłupa człowieka.
- powierzchnie stawowe, którymi łączą
się z żebrami.
- dołki żebrowe na wyrostkach
poprzecznych służące do połączenia z
żebrami (dokładniej z guzkiem żebra
znajdującym się na jego tylnym końcu),
- dołki stawowe na krawędziach trzonów.
- dołki żebrowe sąsiadujących ze sobą
trzonów tworzą połączenie stawowe z
główką żebra
- długi, nierozdwojony na końcu
wyrostek kolczysty, który skierowany jest
ku dołowi, dzięki czemu wyrostki
kolejnych kręgów nachodzą na siebie
dachówkowato

.

KRĘGI LĘDŹWIOWE

By Henry Vandyke Carter - Henry Gray (1918) Anatomy of the Human Body
(See "Książka" section below)Bartleby.com: Gray's Anatomy, Plansza 93,
Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=207801

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/stopa-opracowa%C5%82-Dr-
Tomasz-Koz%C5%82owski.jpg

Kręgi lędźwiowe (łac. vertebrae
lumbales)
- masywna budowa.
- łączą się z kością krzyżową
- duże trzony o kształcie nerkowatym
- wysokie i spłaszczone wyrostki
kolczyste zwrócone ku tyłowi, w dół.
- otwór kręgowy ma kształt trójkąta.

Budowa kręgu prawdziwego:
– wyrostek kolczysty
– wyrostek stawowy górny
– wyrostek poprzeczny
– trzon kręgu
– wyrostek stawowy dolny
– otwór kręgowy
– powierzchnia górna trzonu

3. Czaszka

CZASZKA (cranium)

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/stopa-opracowa%C5%82-Dr-Tomasz-
Koz%C5%82owski.jpg

– kość czołowa
– kość nosowa
– kość ciemieniowa
– kość skroniowa
– kość łzowa
– kość jarzmowa
– małżowina
– kość nosowa dolna
– kość szczękowa
– żuchwa

http://www.mp.umk.pl/wp-content/uploads/stopa-opracowa%C5%82-Dr-Tomasz-
Koz%C5%82owski.jpg

– kość skroniowa
– kość ciemieniowa
– kość potyliczna
– szew węgłowy
– otwór słuchowy zewnętrzny
– wyrostek sutkowaty
– kość jarzmowa
– szew wieńcowy
– kość czołowa
– kość nosowa
– kość klinowa
– kolec nosowy przedni
– kość szczękowa
– żuchwa

SZWY CZASZKI

Poszczególne kości mózgoczaszki połączone są szwami, które stanowią stałe i nieruchome
połączenie. Niektóre kości czaszki połączone są ze sobą chrząstkozrostami (łac. synchondroses),
które z wiekiem kostnieją

.

By LadyofHats Mariana Ruiz Villarreal, translated by Żbiczek - Image:Human skull side complete.svg, Domena publiczna,

https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4360401