Nowe narzędzia cyfrowe skupiają się na guzach płuc
Mimo ostatnich postępów badania radiologiczne klatki piersiowej wciąż mają ograniczoną zdolność wykrywania małych guzów płuc.
Co jest największym problemem? Niezdolność do wykrywania zmian ukrytych za kością lub innymi przykrywającymi strukturami.
Dwa nowe podejścia mogą zwiększyć rolę radiografii w wykrywaniu guzków. Jedno z nich- cyfrowa tomosynteza- to nowa wersja starej technologii, kiedyś odrzuconej z powodu wysokiej dawki promieniowania, długiego czasu badania i ograniczonej liczby planów.
Najnowsza generacja, wyprodukowana przez GE Medical Systems i testowana na Duke University, jest oparta na płasko-panelowym detektorze cyfrowym,
Mimo, że CT przyjęła się jako standard w wykrywaniu guzów płuc, mamy powody, by inwestować w poprawę radiografii klatki piersiowej,
“Cyfrowa tomosynteza trwa zaledwie 10 sekund i może być wykonywana na stojąco”-oznacza to większą wydajność, a co za tym idzie niższe koszty. Ponadto w badaniu używana jest dużo niższa dawka promieniowania niż w CT”.
Badanie, które skupiło się na wykrywaniu zmian o wielkości od 3 do 15 milimetrów wykazało, że tomosynteza jest wciąż w tyle za CT. Technika ta jednak znacznie polepszyła konwencjonalne zdjęcia PA.
“Te lepsze wyniki wynikają ze zdolności cyfrowej tomosyntezy do eliminacji struktur zasłaniających guzki”- powiedział McAdams.
Wykorzystując pomysł, że usunięcie kości i innych zasłaniających struktur poprawi detekcję guzów, badacze z University Hospitals of Cleveland testują urządzenie do radiografii subtrakcyjnej z podwójną energią.
Technika jest również obiecująca w wykrywaniu ważnych patologii innych niż guzy płuc.
TK wykrywa zmiany gruźlicze niewidoczne na rentgenie
TK wykrywa u dzieci zmiany gruźlicze niewidoczne na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej. Jak wynika z raportu WHO z 2001 roku, w Indiach i Chinach notuje się największą na świecie liczbę chorych na gruźlicę.
Obecne badanie, które jest częścią większego projektu badawczego mającego na celu opracowanie algorytmu rozpoznawania gruźlicy u dzieci, wykazało, że TK jest użyteczne w wykrywaniu zmian płucnych u pacjentów, u których obraz rentgenowski płuc był w normie, ale hodowle popłuczyn żołądkowych wykazały obecność prątków.
W badaniu wzięło udział 2352 dzieci z podejrzeniem gruźlicy przebadanych w trzech szpitalach w Indiach. Dzieci włączone do badania miały od 6 miesięcy do 12 lat. Gruźlicę potwierdzono u 201 pacjentów, ale 84 z nich miało normalne zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej. TK wykonano u dziewięciu pacjentów.
„TK płuc wykonano u dziewięciorga pacjentów, z których siedmioro nie miało zmian w zdjęciu przeglądowym płuc, zaś dwoje miało widoczne zwapnienia. U ośmiorga z dziewięciorga pacjentów TK wykryło zmiany,” podali badacze w Indian Pediatrics (Marzec 2005, Vol. 42:3, str. 258-261)
„Nie zaobserwowaliśmy cechy, która byłaby klasyczna lub uniwersalna dla gruźlicy, ale TK wykrywało zmiany niewidoczne na zdjęciu przeglądowym”, stwierdzili autorzy. Wśród nieprawidłowych wyników badania TK znaleziono pięć przypadków powiększenia przywnękowych węzłów chłonnych oraz trzy zmiany w miąższu płuca.
„Jedynie dwójka z badanej dziewiątki dzieci miała zmiany widoczne na przeglądowym zdjęciu klatki piersiowej i w obydwu wypadkach były to zwapnienia,” napisali autorzy.
„Lekarze powinni być świadomi, że zmiany niewidoczne na zdjęciu przeglądowym klatki piersiowej mogą być widoczne w TK. Pomimo tego skan TK nie daje stuprocentowego rozpoznania,”
Zgodnie z ocenami WHO z 2001 roku, aktywna choroba rozwija się u sześciu milionów ludzi każdego roku.
Biorąc pod uwagę koszt i trudną dostępność badania TK w krajach rozwijających się, zaleca sie wykonywanie badania tomografii klatki piersiowej głównie u pacjentów z normalnym wynikiem zdjęcia przeglądowego, ale silnym podejrzeniem wystąpienia choroby.
Diagnostyka gruźlicy w populacji pediatrycznej jest szczególnie trudna, ponieważ powstawanie jam, typowe dla gruźlicy płucnej dorosłych, jest rzadko obserwowane u dzieci. „W związku z tym mamy za mało bakterii aby wykonać badanie plwociny,”
Próba z tuberkuliną jest jedyną znana metodą wykrywania gruźlicy.
Jednak, jak podają autorzy, w tej metodzie spotykamy się z wieloma wynikami fałszywie ujemnymi. Dzieje się tak w przypadku niedożywienia, czy ciężkiego zakażenia wirusowego. Badacze podkreślili konieczność dalszych badań, mających określić rolę TK w gruźlicy u dzieci.