Kobieta w pracy: ile kosztuje bycie kobiet

Katarzyna Pawøowska-Sali ska 2012-01-13, ostatnia aktualizacja 2012-01-18 12:48:19.0

Gdyby kobieta nie miaøa dzieci i nie byøa kobiet , pod koniec kariery mogøaby zarabia nawet o 60 proc. wi cej!

Cho badania mówi , e kobiety zarabiaj mniej, to nie wszyscy w to wierz . - U mnie w pracy jest kobieta - dyrektor
finansowy, kobieta - szef HR, kobieta - kierownik marketingu. One zarabiaj du o wi cej ni ja, na stanowisku
kierownika administracji - denerwuje si Mariusz z du ej mi dzynarodowej firmy spo ywczej.

Nie o takie ró nice jednak chodzi. Gdyby na miejscu kobiet kierowników w jego firmie znale li si m czy ni,
dostawaliby za dokøadnie t sam prac o jedn pi t wi cej. Gdy kobieta zarobi tysi c, m czyzna ma 1200 zø. I to za
prac na dokøadnie tym samym stanowisku, w tym samym wieku, z takim samym wyksztaøceniem jak kolega z pracy.

- Zarobki pracowników obydwu pøci s du o mniej zró nicowane w mi dzynarodowych korporacjach ni w maøych i

rednich firmach. A to wøa nie tych ostatnich jest najwi cej - s podstaw naszej gospodarki - tøumaczy dr Izabela

Grabowska-Lusi ska, socjolog pracy ze Szkoøy Gøównej Psychologii Spoøecznej. - I wøa nie w sektorze M P panuje
dyskryminacja i najwi ksza nierówno . A tam najtrudniej j zmierzy .

Przez dzieci tracimy poøow

Wedøug GUS rednia ró nica pøac kobiet i m czyzn w Polsce to 20 proc. Komisja Europejska szacuje nierówno ci w
zarobkach obu pøci na prawie jedn trzeci . A badacze z niemieckiego Instytutu Studiów nad Prac (IZA) z Bonn:
Jér me Adda, Christian Dustmann i Katrien Stevens poszli jeszcze dalej. Wyliczyli, e kobiety pod koniec swojej kariery
zawodowej mog zarabia nawet o 64 proc. mniej ni m czy ni!

Jak to mo liwe?

- Okoøo poøowy tej ró nicy zdaniem badaczy z IZA daje si wyja ni tym, e kobiety rodz dzieci - tøumaczy dr Joanna
Tyrowicz, ekonomistka z Uniwersytetu Warszawskiego i Fundacji Inicjatyw Spoøeczno-Ekonomicznych. - W czasie ich
wychowania trac kapitaø ludzki, który zyskuje si , pracuj c.

Poza tym, gdyby nie dzieci, kobiety pracowaøyby døu ej i w peøniejszym wymiarze. Jest jednak inaczej. I w ten sposób
kobiety "trac " w ci gu kariery zawodowej nawet do 50 proc. zarobków. - Gdyby te same kobiety nie miaøy dzieci (od
samego pocz tku by ich nie planowaøy), ich pøace byøyby "tylko" od 10 do 30 proc. ni sze, w zale no ci od wieku - mówi
dr Tyrowicz.

Co to oznacza? Nawet je li kobieta od pocz tku kariery nie planuje dzieci, i tak przed emerytur (po uwzgl dnieniu
wyksztaøcenia, wyboru zawodu itp.) b dzie zarabia nawet o jedn trzeci mniej od m czyzny. Dlaczego? - Z powodów
czysto dyskryminacyjnych - mówi dr Tyrowicz. Czyli dlatego, e jest kobiet .

Jak ocenia dr Tyrowicz, w Polsce ta ró nica mo e by jeszcze wi ksza. - Aktywno zawodowa kobiet jest ni sza, a
bariery w dost pie do rynku pracy wi ksze. Cho by brak przedszkoli - ocenia.

Praca pa stwa najlepsza

To wszystko ma wpøyw na ró nice w zarobkach. I na nisk emerytur . Dzi ki niemieckim badaniom wiemy te , jak silnie
dzieci wpøywaj na wybór zawodu przez kobiety. Gdyby nie miaøy, a nawet nie planowaøy potomstwa, znacznie rzadziej
wybieraøyby zawody rutynowe, a cz ciej te, które wymagaj umiej tno ci abstrakcyjnych i daj wy sze zarobki.

- Kobiety znacznie cz ciej podejmuj prace, które nie wymagaj od nich zaanga owania - mówi Izabela Grabowska-
Lusi ska. - Dzi ki temu maj czas i siø po wi ci si dzieciom. Pracuj c na caøy etat, w dodatku w firmie prywatnej, jest
si 9-10 godzin poza domem. Wiele matek nie chce, eby ich dzieci tak døugo byøy w øobku czy przedszkolu.

Dlatego wybieraj stanowiska i instytucje, które zostawiaj czas na bycie mam .

Edyta Kisielewska z Warszawy jest wietn specjalistk od kontroli zapewnienia jako ci leków. Mimo kilku bardzo
dobrych propozycji z prywatnych firm farmaceutycznych pracuje w instytucji publicznej. - Bardzo mi odpowiada taki
sposób pracy - mówi. - Mog o godz. 16 odebra syna z przedszkola i nikt nie kr ci nosem, e wychodz tak wcze nie z
pracy.

- W pracy w instytucjach publicznych matki cz sto maj lepiej - przyznaje dr Lusi ska. - Mog dziecko urodzi ,
podchowa i jeszcze wróci na to samo miejsce. W firmach prywatnych zdarza si to znacznie rzadziej.

Kogo wol dzieci

Mart z Warszawy, specjalistk ds. HR z dziesi cioletnim do wiadczeniem, zwolniono z pracy, gdy chciaøa wróci po
urlopie wychowawczym. Jednak gdy szukaøa nowej pracy, odrzuciøa kilka dobrych ofert. Powód: w obowi zkach miaøa
zapisane liczne, niezaplanowane wcze niej wyjazdy søu bowe. A Marta ma dwójk maøych dzieci.

- Nie mog zostawia dzieci na kilka dni. Bo z kim? Opiekunki dyspozycyjnej przez 24 godziny na dob nie znajd -
mówi. A m ? Ma swoj prac , wraca o godz. 19. - Poza tym dzieci wol mam - ucina. - Gdy wyszøam ostatnio na caøy
dzie , mój trzyletni synek znów zacz ø si zaøatwia do øó ka.

Ale czy tak naprawd musi by ? Carmen Constantin, redaktorka rumu skiej gazety "Adev rul", codziennie wraca do
domu po godz. 22. Jej czteroletnia córka czeka na mam , eby ta poczytaøa jej ksi eczk . Carmen si tym nie martwi: -
Tak mam prac - mówi.

Dlaczego wi kszo kobiet dopasowuje prac do swego ycia, a niektóre - na odwrót?

- Nasza tradycja jest tak silna, e nawet dziewczyny z koncernów po urodzeniu dziecka id na urlopy macierzy skie i
zostaj w domu na døugo - mówi Alicja Moszy ska, mentorka kobiet biznesu. - Do tego doø cza si presja ze strony
m czyzn, matek, te ciowych. I kobiety daj si przekona , e dziecko to tylko ich dziaøka.

Jej zdaniem odpowiedzialne za to s kobiety. - Same s sobie winne, bo boj si delegowa cz

swoich zada na

m czyzn. A bez tego nic si nie zmieni.

Strona 1 z 2

Kobieta w pracy: ile kosztuje bycie kobiet

2012-01-23

http://wyborcza.pl/2029020,91535,10961696.html?sms_code=

Kim jest twoja mama?

- Podziaø obowi zków w zwi zku bardzo wpøywa na prac - zauwa a dr Lusi ska. - Tu równowagi nie osi gniemy
jeszcze døugo. Kobiety ci gle wycofuj si z rynku pracy, a m czy ni z opieki nad dzieckiem. Gdy potem staje si
przed decyzj , czy kobieta ma wróci do pracy, czy zosta z dzieckiem w domu, øatwo j podj . Uzasadnia si j tym,

e dzieci wol mam , ale przede wszystkim zarobkami. A w Polsce rzeczywi cie bywa tak, e koszty opieki nad

dzieckiem nawet przewy szaj zarobki matki. Dla rodziny rachunek jest wtedy prosty - taniej wychodzi, gdy kobieta
zostanie w domu - dodaje dr Lusi ska.

To jednak rachunek krótkowzroczny. Bo im døu ej kobieta zostaje w domu, im wi cej przepracuje na cz

etatu, tym

mniej zarabia. A potem ma ni sz emerytur .

Jednak praca kobiet przecie to nie tylko kwestia pieni dzy. - Tu wa ny jest tak e presti - tøumaczy Alicja Moszy ska. -
Co si stanie, gdy jej dziecko kto zapyta, kim jest twoja mama, a ono nie b dzie w stanie odpowiedzie , bo jego mama
po prostu siedzi w domu? Jak taka kobieta b dzie si czuøa?

Wspólne dziecko, opieka i emerytura

A przecie mo e by inaczej. - Nawet w krajach, gdzie system opieki nad dzie mi jest rozwini ty, raczej nie zostawia si
dzieci na 10 godz. w øobku - opowiada dr Lusi ska. - Np. w Holandii dzieci przebywaj w øobkach nie wi cej ni 5-7
godz. Wtedy oczywi cie nie mo na pracowa na caøy etat, ale gdy oboje rodzice pracuj w zmniejszonym wymiarze,
matka nie musi tak mocno zmniejsza swojego. Oczywi cie wtedy oboje zarabiaj mniej, ale strata kobiet nie jest tak
dotkliwa. I oboje zajmuj si dzieckiem.

Holendrzy wprowadzili te inne sprawiedliwe rozwi zanie. Wiadomo, e je li które z rodziców mniej pracowaøo, a
wi cej zajmowaøo si dzie mi, ma ni sz emerytur . Dlatego w ramach sprawiedliwo ci spoøecznej system emerytalny
dwojga maø onków dziaøa jak naczynia poø czone. Np. gdy si rozwodz , m musi pøaci onie emerytalne alimenty
(albo ona m owi, zale nie od tego, kto ma wi cej).

- Mo e w ramach debaty o podniesieniu wieku emerytalnego (i obni eniu go dla kobiet z dzie mi), warto rozwa y takie
rozwi zanie? - zastanawia si dr Lusi ska.

Energia kobiet

Bardziej zale y wam na karierze, czy na dzieciach? Jak jest w firmach, w których pracujecie? Czujecie, e zarabiacie
mniej od m czyzn na tych samych stanowiskach? A w domu? Po równo z partnerem opiekujecie si dzie mi? Co by to
mogøo zmieni ? W "Gazecie" trwa cykl "Energia kobiet". Chcemy wywoøa debat o równo ci i zmieni wiat. "Energia''
nie uda si bez czytelniczek i czytelników. Partnerem cyklu jest firma Enea.

PISZCIE:

[e-mail]

; CZYTAJCIE:

wyborcza.pl/energiakobiet

.

Tekst pochodzi z serwisu Wyborcza.pl -

http://wyborcza.pl/0,0.html

© Agora SA

Strona 2 z 2

Kobieta w pracy: ile kosztuje bycie kobiet

2012-01-23

http://wyborcza.pl/2029020,91535,10961696.html?sms_code=