Zasady kształcenie
Prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki
Pojecie i geneza zasad kształcenia
" Bogdan Nawroczyński  zasada to norma
wytyczająca nauczycielowi metodę pracy
dydaktycznej
" Kazimierz Sośnicki  zasady to  wytyczne
postępowania nauczycieli
" Wincenty Okoń  znaczenia terminu zasada:
" - jako twierdzenie oparte na prawie naukowym;
" - jako teza wyprowadzona z jakiejś doktryny;
" - jako normy postępowania wynikające z analizy
prawidłowości celowo organizowanego procesu
kształcenia.
Zasady kształcenia
" Zasady wg. Okonia:
" - świadomości i aktywności uczniów
" - poglądowości
" - systematyczności
" - trwałości i operatywności wiedzy
" - związku teorii z praktyką
" - przystępności (indywidualizacji)
Zasady kształcenia
" Zasady wg. Krzysztofa Kruszewskiego
dotyczace:
" - materiału nauczania,
" - motywacji,
" - pracy ucznia,
" - zharmonizowania systemów pedagogicznych,
" - stosunków społecznych w klasie,
" - czynności nauczania,
" - warunków zewnętrznych.
Zasady dotyczące materiału
nauczania
1. A
ącz to, czego uczeń ma się nauczyć, z tym, co już wie.
2. Materiał ustrukturyzowany jest opanowywany szybciej niż materiał
niestrukturyzowany
3. Zasada, według której zorganizowano materiał, powinna odzwierciedlać
rodzaj materiału i rodzaj zmiany psychicznej, do jakiej ma doprowadzić
nauczenie się tego materiału
4. Optymalny stopień zorganizowania materiału jest właściwością
indywidualną ucznia
5. Traktuj dany materiał nauczania jako osobną całość, ale pamiętaj, że jest
on częścią większej całości
6. Nie wprowadzaj wiadomości, o których nie wiesz, do czego są potrzebne
na lekcji (uczniowie opanowują 20-60% materiału nauczania)
7. Opracuj  pomysł na lekcję integrujący czynności uczniów z materiałem
nauczania
- pomysł metodyczny
- pomysł merytoryczny
Zasady dotyczące motywacji
" Motywacja do wykonania danego zadania jest tym silniejsza, im
mocniejsze ma uczeń przekonanie, że treść zadania, warunki jego
wykonania i decyzja o postawieniu zadania zależą od niego.
" Pozytywny stosunek do zadań podnosi motywację do ich
wykonania
" Pozytywny stosunek do któregokolwiek elementu sytuacji, w której
uczeń ma wykonać zadanie, łatwo przenosi się na samo zadanie.
" Zadania pobudzające ciekawość ucznia i umożliwiające jej
zaspokojenie wzbudzają motywację do ich wykonania
" Są uczniowie, dla których głównym z
ródłem motywacji do
wykonania szkolnych zadań jest potrzeba akceptacji społecznej,
przede wszystkim ze strony nauczycieli, następnie rodziców i
kolegów.
" Zamiast potrzeby akceptacji, może wykształcić się potrzeba
podporządkowania się nauczycielom, rodzicom lub kolegom, która
może stać się ważnym czynnikiem motywującym do uczenia się.
Zasady dotyczące motywacji
" Jeśli uczeń uważa wykonanie zadania za sukces,
wzrasta motywacja wykonania zadania
" Jeśli uczeń traktuje niewykonanie zadania jako porażkę,
wzrasta motywacja wykonania zadania
" Motywacja do wykonania zadania szkolnego zależy od
czasu trwania i siły napięcia, jakie wywołuje zadanie lub
okoliczności mu towarzyszące
" Nie tyle ze względu na poziom wykonania danego
zadania, ile ze względu na szersze cele uczenia się
należy dążyć do wzbudzenia w uczniach motywacji
wewnętrznej i/lub przekształcenia motywacji zewnętrznej
w wewnętrzną
" - motywacja wewnętrzna
" - motywacja zewnętrzna
Zasady dotyczące pracy ucznia
" Uczenie się należy traktować jako
naturalną działalność
Pytania
" - Scharakteryzuj poszczególne zasady
kształcenia wg Okonia oraz
Kruszewskiego
" - Zaprezentuj związki poszczególnych
zasad kształcenia z ogniwami procesu
nauczania  uczenia się