13. Inne aspekty
13. Inne aspekty
przetwarzania rozproszonego
przetwarzania rozproszonego
Lesław Sieniawski © 2010
Przetwarzanie rozproszone
Przetwarzanie rozproszone
Połączenia
sieciowe
Połączenia
sieciowe
Komputer
Komputer
Komputer
Komputer
RAM
RAM
CPU
CPU
CPU
CPU
Dane
Dane: - nośniki
- pliki
- bazy danych
Us
Us
ł
ł
ugi
ugi
Dotychczas koncentrowaliśmy się
na wykorzystaniu procesorów
i pamięci
√
√
Rozproszony dost
Rozproszony dost
ę
ę
p do danych i us
p do danych i us
ł
ł
ug
ug
Nośnik
Lokalne
nośniki
danych
Zdalny
nośnik
Nośnik
Nośnik
System plików
System plików
SZBD
SZBD
Aplikacje
W
a
rs
tw
a
f
iz
y
c
z
n
a
W
a
rs
tw
a
l
o
g
ic
z
n
a
W
a
rs
tw
a
a
p
li
k
a
c
ji
Inne komputery
Inne komputery
Zdalny
SZBD
Zdalny
system
plików
Komputer
Komputer
Usługi
Zdalne
usługi
Import do komputera
Eksport z komputera
Warstwa fizyczna
Warstwa fizyczna
No
ś
niki danych
-
dyski twarde, streamery – pami
ęć
masowa
-
Interfejsy wewn
ę
trzne i lokalne dla dysków
:
-
ATA (Advanced Technology Attachments)
-
SCSI (Small Computer Systems Interface)
-
SATA (Serial ATA)
-
SAS (Serial Attached SCSI)
-
FC (Fibre Channel)
-
Interfejsy i protokoły zdalne dla dysków
:
-
AoE (ATA over Ethernet)
-
iSCSI (Internet SCSI)
-
eSATA, xSATA, mSATA
-
FCoE (Fibre Channel over Ethernet),
FCIP (Fibre Channel IP)
-
Inne interfejsy zdalne (sieciowe)
-
InfiniBand
-
Myrinet
Komputer
Interfejsy zdalne (sieciowe)
Interfejsy lokalne
Interfejsy wewn
ę
trzne
NAS
SAN
ATA
ATA
Interfejs równoległy
, obsługa do 2 urz
ą
dze
ń
Pierwsza wersja
– Western Digital (IDE,
Integrated Drive Electronics)
Zastosowany przez Compaq
(1983)
Inne okre
ś
lenia: ATA, ATAPI, PATA
Szybko
ś
ci: m.in. ATA/33, ATA/66, ATA/100,
ATA/133
Przeznaczenie
: dyski twarde, dyski
półprzewodnikowe, czytniki optyczne,
Kabel ł
ą
cz
ą
cy 40/80 przewodowy; Limit
długo
ś
ci poł
ą
cze
ń
: 18”
zastosowanie
lokalne
Obecnie rozwój zaniechany na rzecz SATA
[źródło: http://pl.wikipedia.org]
SCSI
SCSI
Interfejs równoległy
, pocz
ą
tkowo do 8
urz
ą
dze
ń
– obecnie 16; adresy urz
ą
dze
ń
fizycznych i adresy LUN
Przeznaczenie
: pami
ę
ci dyskowe,
pami
ę
ci ta
ś
mowe, nagrywarki, skanery
Pierwotne zastosowanie
: serwery
wysokiej klasy i stacje robocze
Własny sterownik
, mo
ż
liwo
ść
wymiany
danych pomi
ę
dzy urz
ą
dzeniami bez
anga
ż
owania komputera,
Mo
ż
liwo
ść
podł
ą
czenia
zestawu dysków
do 2 komputerów
Ewolucja szybko
ś
ci
przesyłu danych:
od 5 MB/s do 640 MB/s
Ust
ę
puje miejsca
interfejsowi SAS
[źródło: http://www.alstor.com.pl]
SATA
SATA
SATA
(ang. Serial Advanced Technology
Attachment, Serial ATA) – szeregowa magistrala
komputerowa do komunikacji pomi
ę
dzy adaptera-
mi magistrali hosta (HBA), a urz
ą
dzeniami pami
ę
ci
masowej
Przeznaczenie
: podł
ą
czanie dysków twardych,
pami
ę
ci ta
ś
mowych i nap
ę
dów optycznych
Ułatwienie
cyrkulacji powietrza w obudowie
Transfer danych
:
– SATA I – 1,5 GB/s
– SATA II – 3,0 GB/s
•
Kolejkowanie
żą
da
ń
(NCQ)
•
Powielanie portów – do 16 urz
ą
dze
ń
na 1 port SATA
•
Nadmiarowe
ś
cie
ż
ki dost
ę
pu dla urz
ą
dze
ń
(2)
– SATA III – 6,0 GB/s
Wypiera
równoległ
ą
magistral
ę
ATA
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/SATA]
SAS
SAS
Interfejs szeregowy
, nast
ę
pca SCSI
Przeznaczenie
: serwery, głównie
podł
ą
czanie dysków
Szybko
ść
transferu
: 3 GB/s, 6 GB/s
(perspektywa 12 GB/s)
Zgodno
ść
z SATA
(jednostronna): dysk
SATA współpracuje
z kontrolerem SAS, odwrotnie – NIE
Zł
ą
cza
: wewn
ę
trzne i zewn
ę
trzne
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Serial_Attached_SCSI]
Fibre
Fibre
Channel
Channel
Standard magistrali szeregowej
:
5-warstwowa architektura do
przesyłania danych przez sie
ć
(1988)
Przeznaczenie
: sieci SAN
Pierwotna przepływno
ść
1 GB/s
i 2 GB/s, obecnie do 10 GB/s
No
ś
nik danych
: kabel miedziany,
ś
wiatłowód
Ł
ą
czenie
poprzez przeł
ą
czniki FC
Wykorzystuje protokół SCSI
oraz
ATM i TCP/IP
[źródło: http://www.emulex.com]
AoE
AoE
Protokół sieciowy
oprac. przez Brantley Coile
Company do prostego i wydajnego udost
ę
pniania
dysków SATA w sieciach Ethernet
Nie wykorzystuje warstw IP i TCP
nierutowalny
Prostszy ni
ż
iSCSI
, jest wydajniejszy i mniej obci
ąż
a
procesor
Obsługa
zapewniona dla s.o. Linux, MS Windows,
MAC OS X, Solaris, FreeBSD, OpenBSD i in.
iSCSI
iSCSI
Protokół dost
ę
pu
do dysków i macierzy dyskowych
SCSI przez sie
ć
TCP/IP
Obejmuje
cel (ang. target) i inicjatora (ang. initiator)
Przeznaczenie
: tworzenie sieci SAN
Prostszy i ta
ń
szy
ni
ż
Fibre Channel
Implementacje
dla s.o.
– Linux,
– MS Windows
– MAC OS X
HyperSCSI
HyperSCSI
Protokół sieciowy dost
ę
pu
do dysków i macierzy
dyskowych SCSI przez sie
ć
Ethernet:
– bez wykorzystania TCP/IP
– z u
ż
yciem IP
Wydajniejszy
ni
ż
iSCSI, mniej elastyczny
eSATA
eSATA
,
,
xSATA
xSATA
i
i
mSATA
mSATA
Zewn
ę
trzne zł
ą
cza
do podł
ą
czania dysków SATA:
eSATA
(external SATA)
– Cel: wyrównanie szybko
ś
ci dla poł
ą
cze
ń
zewn
ę
trznych
i wewn
ę
trznych (taka, jak SATA I i SATA II, podobna do USB 3.0)
– Poł
ą
czenia do 2 m
xSATA
(extended SATA)
– Cel: zwi
ę
kszenie odległo
ś
ci poł
ą
cze
ń
– do 8 m
– Kable i zł
ą
cza - ekranowane
mSATA
(mini-SATA)
– Cel: poł
ą
czenia dla urz
ą
dze
ń
mobilnych
i dysków w formacie 1,8”
– Przepustowo
ść
: 3 GB/s
FCoE
FCoE
FCoE
(2009) –
protokół sieciowy
przesyłaj
ą
cy ramki protokołu FC w
ramkach sieci Ethernet (10 Gb)
– Nierutowalny (pomija stos TCP/IP)
– Koegzystuje w sieci z TCP/IP
prostsza infrastruktura
(urz
ą
dzenia aktywne i
okablowanie)
– Przeznaczenie: budowa sieci SAN
[źródło: http://en.wikipedia.org/wiki/Fibre_Channel_over_Ethernet]
FCIP
FCIP
FCIP
(Fibre Channel over IP, FC/IP) - protokół
sieciowy przesyłaj
ą
cy ramki protokołu FC w ramkach
IP
– Przeznaczenie: ł
ą
czenie systemów SAN w odległych lokalizacjach
– Medium: Fibre Channel
Inne interfejsy zewn
Inne interfejsy zewn
ę
ę
trzne
trzne
IEEE 1394/FireWire
(1995, Apple Inc.)
– Interfejs szeregowy 100/200/400 Mbps
– 4+2 przewody (zł
ą
cza 4- i 6-stykowe),
długo
ść
maks. 4,5 m,
dodatkowa para – zasilanie 30 V, maks. 60 W
– Drzewiasta struktura poł
ą
cze
ń
, do 63 urz
ą
dze
ń
– Nie anga
ż
uje komputera, wydajniejszy ni
ż
USB 2.0,
– Przeznaczenie: komputery osobiste, cyfrowe kamery wideo,
profesjonalne karty muzyczne
– i.Link (Sony: 4-przewody)
– Wersja IEEE 1394b
– 800 Mbps, kabel 9-przewodowy,
wersja
ś
wiatłowodowa 3,2 Gbps/100 m,
wersja dla skr
ę
tki kat. 5 – 100 Mbps/100 m
Inne interfejsy zewn
Inne interfejsy zewn
ę
ę
trzne (2)
trzne (2)
USB
(Universal Serial Bus)
– Opracowany przez Microsoft, Intel, Compaq, IBM i
DEC
– Zast
ą
pił powszechnie u
ż
ywany interfejs szeregowy
RS-232C
– Przeznaczenie: podł
ą
czanie klawiatur, myszy,
drukarek, pami
ę
ci zewn
ę
trznych, skanerów,
telefonów, PDA, urz
ą
dze
ń
GPS, aparatów
fotograficznych, kamer wideo, i in.
– Magistrala szeregowa 4-przewodowa,
w tym 1 para zasilania 5 V/0,5 A
– Standardy:
•
USB 1.1
– FullSpeed 1,5 Mbps/0,1875 MBps , HighSpeed 12
Mbps/1,5 MBps
•
USB 2.0 – HighSpeed 480 Mbps/60 MBps
•
USB 3.0 – SuperSpeed 4,8 Gbps/600 MBps
(dodatkowe 2 pary ekranowanych przewodów)
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/USB
Inne interfejsy zewn
Inne interfejsy zewn
ę
ę
trzne (3)
trzne (3)
tak
tak
Hot plug
tak
tak
Plug and Play
tak
tak
Skalowalno
ść
127 (+ kontroler magistrali)
63
Maksymalna ilo
ść
urz
ą
dze
ń
10 m
(dwa odcinki po 5 m)
72 m
(16 odcinków kabla
po 4,5 m)
Maksymalna odległo
ść
mi
ę
dzy
urz
ą
dzeniami
5 m
4.5 m
Maksymalna długo
ść
kabla
gwiazda
sie
ć
rozgał
ęź
na
Topologia
tak
nie
Obci
ąż
anie procesora
wymagany
nie wymagany
Kontroler nadrz
ę
dny
do 480 Mbps
100 Mbps
do 800 Mbps
Szybko
ść
transferu
USB
FireWire
Parametr
Inne interfejsy sieciowe
Inne interfejsy sieciowe
InfiniBand
(1999, poł
ą
czone koncepcje
firm Compaq, IBM, Hewlett-Packard oraz
Intel, Microsoft, Sun) – interfejs sieciowy
– Podstawowe przeznaczenie: obliczenia
du
ż
ej wydajno
ś
ci (HPC), ł
ą
czenie
komputerów z pami
ę
ciami dyskowymi
– Topologia: typu tkanina (urz
ą
dzenia
wymieniaj
ą
si
ę
danymi poprzez
przeł
ą
czniki, np. przeł
ą
cznice krzy
ż
owe)
– Modulacja (zegar) 2,5 GHz,
•
Mo
ż
liwe zwielokrotnienie 2x lub 4x
5
Gbps lub 10 Gbps w ka
ż
dym kierunku
•
Mo
ż
liwe agregowanie ł
ą
czy po 4 lub 12
do 120 Gbps brutto
– Kodowanie danych: 8b/10b
efektywno
ść
przesyłania 4/5
– Poł
ą
czenia miedziane, zł
ą
cza jak dla
dysków SAS
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/InfiniBand]
Inne interfejsy sieciowe (2)
Inne interfejsy sieciowe (2)
Myrinet
(1998, firma Myricom) – interfejs sieciowy
– Przeznaczenie: ł
ą
czenie komputerów w klastry w sieciach
lokalnych
– Niskie narzuty na obsług
ę
protokołu, małe opó
ź
nienia
– Transfer danych: dla ł
ą
cza 2 Gbps – trwała przepustowo
ść
1,98 Gbps (Ethernet 0,6 – 1,9 Gbps)
– Nowy standard Myri-10G
(2005) – koegzystuje w warstwie
fizycznej z 10 Gbps Ethernetem
– Liczba systemów z Myrinetem notowanych w TOP500
systematycznie spada
No
No
ś
ś
niki danych
niki danych
Dyski twarde
(HDD)
(1956: IBM, talerze 20”)
– Talerze o
ś
rednicy:
8; 5 ¼; 3 ½; 2 ½; 1,8 i 1 [cali]
– Szybko
ś
ci obrotowe:
do 15000 1/min
– Pojemno
ś
ci: do 2 TB
–
Ś
redni czas dost
ę
pu:
kilka ms
– Interfejsy: ATA, SCSI, SATA,
SAS, FC
Dyski półprzewodnikowe
– Dyski RAM
– Dyski SDD (Solid State Drive)
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Dysk_twardy]
Systemy pami
Systemy pami
ę
ę
ci zewn
ci zewn
ę
ę
trznej
trznej
RAID
(ang. Redundant Array of Independent Disks,
nadmiarowa macierz niezale
ż
nych dysków)
– Zestaw zawieraj
ą
cy 2 lub wi
ę
cej dysków poł
ą
czonych w taki
sposób, aby uzyska
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci, których nie posiadaj
ą
pojedyncze dyski
– Cel: powi
ę
kszenie obszaru woluminu logicznego, zwi
ę
kszenie
wydajno
ś
ci dost
ę
pu, zwi
ę
kszenie dost
ę
pno
ś
ci do danych
– Przeznaczenie: systemy z bazami danych, archiwa plikowe
– Realizacja: sprz
ę
towa lub programowa
Systemy pami
Systemy pami
ę
ę
ci zewn
ci zewn
ę
ę
trznej (2)
trznej (2)
Cz
ęś
ciej stosowane
poziomy RAID
:
– RAID 0 (stripping)
– RAID 1 (mirroring)
– RAID 5
– RAID 0+1
– RAID 1+0 (RAID 10)
1
2
N
RAID 0
1
2
N
RAID 1
1
2
N
RAID 0+1
1
2
N
Modele niezawodno
ś
ciowe
RAID 1+0
1
2
N
1
2
N
d
1
d
2
d
N-1
d
N
RAID 5
Miejsce na dysk uszkodzony
Systemy pami
Systemy pami
ę
ę
ci zewn
ci zewn
ę
ę
trznej (3)
trznej (3)
NAS
(ang. Network-Attached Storage)
– Przeznaczenie: udost
ę
pnianie komputerom danych poprzez
sieciowe protokoły plikowe (np. NFS i SMB/CIFS)
– Realizacja: dedykowany serwer, zazwyczaj bez konsoli, zarz
ą
dzany
zdalnie przez WWW, wyposa
ż
ony w 1 dysk (lub dyski
RAID),
specjalna wersja s.o., brak innych zada
ń
systemowych poza obsług
ą
żą
da
ń
plików
– Inne protokoły: FTP, SFTP, HTTP, UPnP,
– Aplikacje:
•
ś
wiadomie zwracaj
ą
si
ę
do zasobów zdalnych
•
odczytuj
ą
i zapisuj
ą
fragmenty plików, a nie bloki dyskowe
– Zastosowania: małe sieci lokalne, składowanie plików (backup)
– Rozwi
ą
zania komercyjne (np. SNAP firmy Adaptec
Overland
Storage) i Open Source (FreeNAS, openfiler)
Systemy pami
Systemy pami
ę
ę
ci zewn
ci zewn
ę
ę
trznej (4)
trznej (4)
SAN
(ang. Storage Area Networks)
– Przeznaczenie: udost
ę
pnianie
zdalnych urz
ą
dze
ń
pami
ę
ciowych
(
zasoby fizyczne
), postrzeganych
przez systemy operacyjne
komputerów jako lokalne (
zasoby
wirtualne
)
– Realizacja: wydzielona sie
ć
poł
ą
cze
ń
dla urz
ą
dze
ń
składaj
ą
cych si
ę
na SAN
– Protokoły SAN: AoE, FC, FCoE,
iSCSI,
– Udost
ę
pnianie danych:
•
poziom bloku (funkcja podstawowa),
•
poziom pliku (funkcja dodatkowa)
– Rozbudowane systemy NAS:
wielopoziomowa organizacja
zasobów wirtualnych
[źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Storage_area_network]
Obja
ś
nienie skrótu: DAS
(ang. Direct Attached Storage)
Systemy pami
Systemy pami
ę
ę
ci zewn
ci zewn
ę
ę
trznej (5)
trznej (5)
NAS
a
SAN
[źródło: http://www.pcmag.com/]