Przez POLITYKĘ SPOŁECZNĄ rozumiemy racjonalną działalność państwa i innych podmiotów zmierzających do kształtowania ogólnych warunków pracy i bytu ludności, pożądanych struktur społecznych oraz stosunków społeczno-kulturalnych, mających na celu najbardziej efektywne i sprawiedliwe zaspokajanie potrzeb obywateli, ich rodzin oraz całego społeczeństwa na poziomie możliwym do realizacji w danym okresie.

ANTONI RAJKIEWICZ:

„polityka społ. - to ogół działań państwa i organizacji społecznych zmierzających do ukształtowania stosunków społecznych pozwalających w sposób optymalny zaspokajać indywidualne potrzeby zgodnie z zasadą równości społecznej.”

OPTYMALNE ZASPOKAJANIE POTRZEB:

- równość miary- oznacza taki sposób rozwiązywania problemów i sytuacji konfliktowych, w którym głównie uwzględnia się treść merytoryczną problemu a nie podmioty w problem zamieszane.

- równość szans- to możliwość pełnego rozwoju fizycznego i intelektualnego, to możliwość dostępu do pozycji społecznych, do ról i stanowisk w życiu gospodarczym i społecznym; to możliwość zależna od wrodzonych predyspozycji, nabytych kwalifikacji, zdobytego doświadczenia, od aspiracji i zaangażowania a niezależna od pochodzenia społecznego, od statusu materialnego, od wyznaczonego światopoglądu, od przynależności do ras i religii

-równość sytuacji- kiedy występują rażące różnice w warunkach zamieszkania, bytu, w warunkach dostępu do podstawowych świadczeń i usług społecznych (szkolnictwo, ochrona zdrowia, urzędy)

JAN SZCZEPANSKI:

„Przedmiotem badań polityki społ. jest wszechstronna teoria wszystkich zakresów działalności człowieka w społeczeństwie pozwalająca ustalić zasady kierujące całokształtem działań społeczeństwa i człowieka w społeczeństwie.”

ZAKRES PRZEDMIOTOWY POLITYKI SPOŁECZNEJ - jest ściśle związany z kompleksem problemów obejmującym różnorodne potrzeby jednostek i zbiorowości, wynika poniekąd z konstytucyjnych gwarancji zaspokajania potrzeb wyrażających się w zapisach dotyczących:

- prawa do ochrony dóbr osobistych, życia, zdrowia, dobrego imienia, nienaruszalności mieszkania, wolności sumienia, wyznania, tajemnicy korespondencyjnej itp.

- prawa do pracy, wynagrodzenie za pracę, prawa do własności indywidualnej, bogacenia się

- praw socjalnych, prawa do pomocy w razie braku możliwości zaspokojenia potrzeb podstawowych

- praw kulturowych - do nauki, do korzystania ze zdobyczy kultury

TRADYCYJNY PODZIAŁ ZAKRESU PRZEDMIOTOWEGO:

- polityka ludnościowa

- p. zamieszkaniowa

- p. zatrudnienia

- p. edukacyjna

- p. kształtowania wynagrodzeń za pracę

- p. kulturalna

- p. w zakresie kształtowania czasu wolnego (w zakresie rekreacji i wypoczynku)

- p. ekologiczna (przeciwdziała degradacji środowiska naturalnego)

- p. w zakresie przeciwdziałania zjawiska patologii społecznej

SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO:

- ubezp. społeczne

- u. majątkowe i osobowe

- u. zdrowotne

- rehabilitacja osób niepełnosprawnych

- pomoc społeczna

- uzupełniające świadczenia socjalne

- świadczenia socjalne dla bezrobotnych

ZAKRES PODMIOTOWY- w zależności od zakresu przedmiotowego, zakres podmiotowy obejmować może szeroki przekrój społeczny, a w szczególnych przypadkach obejmując całe społeczeństwo.

DOKTRYNY I MODELE POLITYKI SPOŁECZNEJ

DOKTRYNA- to ideologia w bardzo wąskim stopniu usystematyzowana, z reguły wyłożona w postaci uogólnień teoretycznych.

Doktryny mają następujące ELEMENTY:

- ogólne przekonania wartościujące, stanowiące punkt wyjścia dla oceny zjawisk społecznych

- ogólne wyobrażenie o świecie i jego prawach

- zespół twierdzeń określających warunki realizowania naczelnych wartości

- szczegółowe i konkretne programy działania

AULEYTNER:

„DOKTRYNY polityki społecznej można określić jako kompleksy teoretyczno-normatywne, zawierające koncepcje kształtowania stosunków społecznych w oparciu o przyjęte systemy wartości”

Doktryna jako kompleks teoretyczno- normatywny spełnia

istotne funkcje społ. z jednej strony może ona demaskować i oceniać dolegliwości życia zbiorowego, z drugiej strony może konstruować program poprawy.

LIBERALIZM-w ramach tego systemu głoszona nast. założenia- 3 zasady:

1. wolność jednostki

2. własności prywatnej

3. bogacenia się

Człowiek nie jest skrępowany w swojej inicjatywie, kieruje się do max. zysku i min. strat. Ingerencja państwa w działalność jednostki jest zbędna. Jako podmiot powinno być opiekunem własności prywatnej, dbać o przestrzeganie reguł gry i w gruncie rzeczy spełniać rolę stróża nocnego.

Liberalizm jest doktryną indywidualna. Interes jednostki wysuwa się na plan pierwszy, zaś interes społeczeństwa wynika z interesu poszczególnych jednostek i odpowiada interesowi większości. Doktryna liberalizmu opiera się na filozofii utylitaryzmu. Podstawowa jej tezą było to, że najlepszą moralnie jest ta działalność, która zmierza do max. zadowolenia największej liczby jednostek.

W myśl poglądów tej doktryny wszelka protekcja ubóstwa jest hodowaniem nędzy. Wszelkie ograniczenia w rozdziale dochodu, z preferencjami na korzyść ubogich lub słabszych ekonomicznie zmniejszają rentowność i ogólna sumę do podziału.

MARKSIZM-podstawa materializmu dialektycznego - podstawowe składniki to materia, świadomość zasady i prawa dialektyki oraz teorie poznania:

- świadomość- jest właściwością wysoko zorganizowanej materii- ludzkiego mózgu. Nie może istnieć samodzielnie, ale ma wpływ na materię. Główną zasadą marksizmu jest reguła powszechnego związku.

- materia- jest przyczyną, podstawą i substancją dla istniejącego w różnych formach i treściach świata. Właściwościami materii są obiektywność istnienia, strukturalność, niezniszczalność, ruch oraz czas i przestrzeń. Materia jest pierwotna względem idei.

Wśród PRAW dialektyki dominujących w marksiźmie, wyróżnia się walkę przeciwieństw oraz prawo- negacja negacji. Kapitał i praca walczą ze sobą ponieważ posiadają sprzeczne interesy. Interes klasowy i sprzeczność interesów są podstawowymi kategoriami analitycznymi w diagnozie społeczeństwa.

MATERIALIZM HISTORYCZNY- to aplikacja zasad materializmu dialektycznego do życia społecznego. Istotą materializmu historycznego jest zasada związku bazy i nadbudowy.

Bazę stanowią relacje ekonomiczne określające byt społeczeństwa.

WARTOSCI W POLITYCE SPOŁECZNEJ:

- konserwatyzm- wysuwa na czoło z niej godność jednostki takie wartości jak :rodzina i rodzicielstwo, wiara i kultywowanie cnót religijnych, ojczyzna i patriotyzm

- liberalizm- na pierwszym miejscu eksponuje wolność (wolność jednostki od ograniczeń) i płynącą

- socjalizm- wyrosły z protestu przeciwko nierównościom klasowym i krzywdzie społ., ceni sobie przede wszystkim równość i braterstwo.

GŁÓWNY CEL POLITYKI SPOŁ.:

POSTĘP SPOŁECZNY - to taki ciąg zmian społ., któremu przypisujemy pozytywne cechy i przybywa zrealizowanych wartości, dzięki któremu społeczeństwo staje się podobniejsze do „dobrego społeczeństwa”. Idea postępu społ. od dawna inspirowała praktyków i teoretyków polityki społecznej. Zawartość tego pojęcia zależała od wyznawanej doktryny i zmieniała się z upływem czasu.

NADBUDOWA to różne formy świadomości społecznej. Byt kształtuje świadomość to centralna teza filozofii działań społecznych marksizmu mająca jakościowy wpływ na kształt polityki społecznej.

Własność prywatna ukształtowała klasy społeczne.

Wg. Marksa historia ludności to historia walk toczonych na płaszczyźnie ekonomicznej, politycznej i ideologicznej.

DOKTRYNA SOCJALNA KOSCIOŁA- związana jest bezpośrednio z wypowiedziami papieży i dokumentami przez nich wydawanymi. Oficjalna nauka społeczna kościoła odróżnia się zatem od poglądów różnych szkół katolickich, które wyjaśniają, rozwijają i porządkują papieską myśl społeczną.

Początkowym przedmiotem nauki społecznej kościoła była „kwestia społeczna” czyli kompleks problemów socjalno-ekonomicznych powstałych w następstwie rewolucji przemysłowej i odnoszącej się głównie do relacji kapitał - praca.

ENCYKLIKI SPOŁECZNE:

-RERUM NOVANUM-1891r. Leon XIII- odpowiedzi kościoła na postulaty reform społecznych i gospodarczych, formułowane przez radykalne orientacje socjalistyczne. Centralną tezą encykliki jest bowiem stwierdzenie, iż socjalizm to rozwiązanie fałszywe. Dla każdego robotnika własność prywatna jest celem pracy , owocem oszczędności i sposobem rozwoju siebie i rodziny.

Dlatego też własność wspólna jest szkodliwa dla robotnika, sprzeciwia się prawom natury i zaangażowania.

Novanum Leona XIII formułuje postulat współpracy kapitału i pracy ponieważ współpraca jest istotą życia gospodarczego. Państwo jako wiodący podmiot życia ma obowiązki, do których w pierwszej kolejności zalicza się troskę o dobrobyt ogółu, co w szczególności oznaczało opiekę nad warstwami najsłabszymi.

Zasada ograniczonej odpowiedzialności państwa - RERUM NOVANUM- poparło ideę samopomocy społecznej realizowaną w wyniku tworzenia organizacji zawodowych również związków zawodowych. Tworzone organizacje wyrażają potrzebę swych członków i same ustalają hierarchię celów, które chcą osiągnąć.

-LABOREM EXERCENS- JAN PAWEŁ II- tezą centralną jest stwierdzenie, że praca ludzka stanowi klucz do rozwiązania kwestii społecznych. Istniejąca kwestia oznacza zaangażowanie się na rzecz sprawiedliwości i pokoju. Praca rozumiana jest w dwojakim znaczeniu przedmiotowym - jako technika panowania nad ziemią i podmiotowa - jako człowiek stanowiący ostateczny cel pracy.

W istniejących systemach człowiek jest traktowany jako towar, bądź jako siła robocza. Efektem tej sytuacji jest powstanie solidarności rozumianej jako zbiorowa i słuszna reakcja przeciwko degradacji człowieka jako podmiotu pracy. Obowiązkiem pracodawcy bezpośredniego jest stwarzać godziwe warunki pracy i sprawiedliwie wynagradzać za pracę.

ZASADY NAUKI SPOŁECZNEJ KOSCIOŁA:

1. Zasada dobra wspólnego - jako suma warunków życia społ., w jakich ludzie mogą pełniej i szybciej osiągnąć swoja osobistą doskonałość. Zobowiązanie władz publicznych do działania uwzględniającego korzyści wszystkich obywateli. Polityka społ. nie może być partykularna, nie może działaniem obliczonym na wybraną grupą interesów lecz ma harmonizować często społeczne interesy.

2. Zasada solidarności - solidarność to mocna i trwała wola angażowania się na rzecz dobra wspólnego, czyli dobra wszystkich i każdego. Zasada ta odnosi się nie tylko do pojedynczych osób, ale i do całych grup społecznych oraz obliguje narody silniejsze i bogatsze do pomocy na rzecz słabszych.

3.Zasada pomocniczości (subsydiarności) - głosi ona , że to co jednostki i grupy społeczne oddanie powołane mogą realizować własnymi siłami i z własnej woli, tego nie powinny obierać struktury wyższego rzędu. Podkreśla się pierwszeństwo inicjatywy oddolnej, która chroni autonomię i podmiotowość wspólnot lokalnych, Każda akcja społeczna za swego celu i natury ma charakter pomocniczy - winna pomagać ludziom. Zasada ta zakłada centralizację działań społecznych, postuluje wobec państwa oddanie inicjatywy na szczebel niższy a jego inicjatywę tylko wówczas, gdy społeczeństwo niższego szczebla nie może rozwiązać problemów. Zasada ta leży u podstaw socjalnej gospodarki rynkowej, hasło pomoc ku samopomocy.

4.Zasada uczestnictwa - uczestnictwo jest głęboką aspiracją człowieka, szansą realizacji jego praw. Wyraża jego gotowość i wolność w życiu społecznym. Proporcjonalne i odpowiedzialne uczestnictwo wszystkich członków w rozwoju życia społeczno - gospodarczego, kulturalnego i politycznego. Uczestnictwo jednocześnie wiąże się z jej możliwością działania, wiedzy i kompetencji. Zaleca mądre uczestnictwo w rodzinie, parafii, zakładzie pracy, org. Społecznych, strukturach państwowych wg możliwości i umiejętności.

MODELE SPOŁECZNE:

1. Model interwencji społecznej - polegający na oddziaływaniu bezpośrednim najczęściej po zaistnieniu skutków. Postępowanie o charakterze interwencyjnym jest w modelu dominujące. Mamy do czynienia z charytatywnymi funduszami społecznymi pochodzącymi od osób, organizacji zajmujących się działalnością charytatywna . W takiej roli może również występować państwo.

2.Model antycypacji społecznej - polega na przewidywaniu zdarzeń, na działaniach uprzedzających pojawienie się sytuacji trudnych. W modelu tym przeważają rozwiązania, które opierają się na

typowych zasadach ubezpieczeniowych, przy czym w konkretnych systemach występują elementy ubezpieczeń obligatoryjnych oraz sprecyzowanych regulacji o charakterze zaopatrzeniowym i opiekuńczym (rozszerzona forma ubezpieczeń społecznych). Fundusze pochodzą z określonych składek.

3.Model dystrybucji społecznej - koncentruje się na wyznaczeniu instytucjonalnych ram sfery podziału, które uwzględnia preferencje społeczne i przeważające interesy grupowe w dostępie do dóbr i usług. Podział może także obejmować takie wartości społeczne jak wiedza, prestiż, władza dominująca, fundusz spożycia zbiorowego wydzielony z budżetu.

4.Model integracji społecznej - mamy do czynienia zarówno ze świadomym utrwalaniem i kierowaniem czynników integrujących, jak i eliminowaniem bądź neutralizowaniem czynników dezintegrujących wybrane społeczności.

SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO.

JERZY PIOTROWSKI:

„zabezpieczenie społ. - to całokształt środków i działania instytucji publicznych, za pomocą których społeczeństwo stara się zabezpieczyć swych obywateli przed niezawinionym przez nich niedostatkiem, przed groźbą niemożliwości zaspokojenia podstawowych społecznie uznanych za ważne potrzeb.”

ANTONI RAJKIEWICZ:

„zabezpieczenie społ. - jest to system świadczeń, do których obywatele mają prawo lub z których mają możliwość korzystania w wypadkach i na warunkach określonych odpowiednimi przepisami.”

ZABEZPIECZENIE SPOŁ. - utrzymanie określonego standardu i niedopuszczenie do „obniżenia” poziomu tego standardu. Ma szersze skutki w łagodzeniu jego skutków. Poczuciem bezpieczeństwa jest gwarancja, która daje swobodę działania.

ZASADY (TECHNIKI) ZABEZPIECZENIA SPOŁ.:

- technika ubezpieczeniowa

- technika zaopatrzeniowa

- technika opiekuńcza

TECHNIKA UBEZPIECZENIOWA - świadczenia udzielone na jej podstawie mają charakter roszczeniowy (obligatoryjny). Do nabycia uprawnień wymagane jest opłacanie składek dostosowanych do rozmiarów ryzyka i wysokości dochodów; powstały w ten sposób fundusz jest źródłem pokrycia wydatków na świadczenia. Wysokość i warunki przyznawania świadczeń są określone ustawowo przy użyciu zobiektywizowanych kryteriów, a same świadczenia są zróżnicowane zależnie od wysokości opłacanych składek (osiąganych dochodów). Nabycie prawa do świadczenia następuje w momencie spełnienia się warunków przewidywanych w ustawie. Instytucja dysponująca funduszem ubezpieczeniowym stwierdza jedynie zaistnienie przesłanek ustawowych i określa wynikające z nich skutki w sferze uprawnień. Od tej decyzji zainteresowanemu przysługuje odwołanie do niezależnych organów.

TECHNIKA ZAOPATRZENIOWA - ma ona również charakter roszczeniowy, przy czym prawo do świadczeń wynika wyłącznie z woli ustawodawcy, nie jest natomiast związana z uprzednim opłacaniem składek. Świadczenia finansowe są z funduszy publicznych (podatków). Wysokość i warunki przyznawania świadczeń są określone ustawowo na podstawie zobiektywizowanych kryteriów. Wymiar świadczeń jest najczęściej jednolity w ramach danej grupy i jest on ustalony na poziomie zapewniającym wszystkim członkom tej grupy zaspokojenie na co najmniej minimalnym poziomie. Podobnie jak w tech. Ubezpiecz. Nabycie prawa do świadczeń następuje w razie spełnienia się warunków ustawowych, niezależnie od rzeczywistej potrzeby.

TECHNIKA OPIEKUŃCZA - świadczenia udzielane są na podstawie tej techniki mają charakter uznaniowy (fakultatywny). Są one przyznawane indywidualnie, po uprzednim zbadaniu warunków życiowych danej osoby i stosowania do jej potrzeb. Źródłem finansowania świadczeń są fundusze publiczne zarówno lokalne jak i centralne.

Rodzaje świadczeń:

- stałe (emerytury, zasiłki)

- okresowe (stypendia, pożyczki)

- jednorazowe (zapomogi, zasiłki)

Świadczenia mogą być:

- obligatoryjne (ubezp. społ., komunikacyjne)

- fakultatywne (technika opiekuńcza, pomoc społ.)

SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁ.

UBEZPIECZENIA SPOŁ.- system świadczeń zabezpieczający pracowników i ich rodziny przed ujemnymi następstwami utraty lub ograniczania możliwości zarobkowania, utraty żywiciela lub zwiększania obciążeń rodzinnych.

FINANSOWANIE UBEZP. SPOŁECZNYCH:

1.finansowamie świadczeń krótkookresowych (choroba, macierzyństwo). W odniesieniu do tych świadczeń wpływy i wydatki bilansują się w skali roku, łatwiej jest kalkulować przewidywane koszty świadczeń i składkę na ich pokrycie. Mniejsze znaczenie ma czynnik inflacji, wypłacane świadczenia pokrywane są z bieżących składek.

2.finansowanie świadczeń długookresowych (emerytury, stałe renty inwalidzkie lub rodzinne). Świadzcenia te mogą być finansowane według zasad:

- zasada REPARTYCYJNA (PAYG) - polega na tym, że wypłacane obecnie świadczenia pokrywane są z aktualnie opłacanych składek.

- zasada KAPITALIZACYJAN - polega na tym, że pobierając wyższą składkę, niż wynika to z kalkulacji kosztów świadczeń, kapitalizuje się nadwyżkę tworząc fundusz rezerwowy na pokrycie rosnących, w miarę włączania do systemu coraz większej grupy osób, kosztów ubezpieczeń.

REFORMA SYSTEMU UBEZP.

1.Ustawa z 1.XII.1994r. o zasiłkach rodzinnych i pielęgnacyjnych zmieniono zasady wypłacania tych zasiłków. Zasiłki rodzinne przestały być świadczeniem z ubezp. społ. i stały się świadczeniem socjalnym finansowanym z budżetu przeznaczonym dla rodzin o najniższych dochodach.

Zasiłki pielęgnacyjne przestały być dodatkiem do innego świadczenia, np. zasiłku rodzinnego i stały się świadczeniem samoistnym.

2.Ustawa z 2.XII.1994R. -zmiany w zasadach wypłacania zasiłków chorobowych. Przez pierwsze 35 dni choroby pracodawca tak państwowy jak i prywatny wypłaca co najmniej 80 % wynagrodzenia z wyjątkiem niezdolności do pracy będącej skutkiem wypadku przy pracy czy choroby zawodowej. Od 36 dnia choroby zasiłki wypłaca ZUS, z tym, że od 91 dnia choroby w pełnym wymiarze uprzedniego wynagrodzenia niezależnie od przyczyny niezdolności do pracy.

STARY SYST. UBEZP. SPOŁ.

Kryzys dotychczasowego systemu ubezp.

1.Rosnace dotacje z budżetu państwa.

2.Niekożystna zmiana relacji pomiędzy liczebnością zbiorowości osób w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym.

1985r. - 20,6% 1990r. - 22,.3%

1995r. - 23,5% 2000r. - 23,8%

2005r. - 23,1% 2010r. - 24,6%

2020r. - 33,9%

3.Malejąca sprawność poboru składek.

4.Repartycyny charakter systemu.

Ustawa z 1991r. - podstawowy cel :likwidacja tzw. Starego portfela emerytur, rent a także przeciw działanie tworzeniu się portfela w przyszłości. Rewaloryzacja i waloryzacja świadczeń ubezpieczeniowych:

- okresy składkowe

- okresy nieskładkowe:

np. pobieranie renty chorobowej, urlop wychowawczy, okres opieki nad inwalida wojennym I grupy, okres nauki w szkole wyższej (pod warunkiem jej ukończenia)

NOWY SYSTEM UBEZP.

System mieszany, wzorowany na systemie ekilijskim. Nie może być finansowany z jednego źródła (co najmniej z dwóch źródeł).

W projekcie ustawy skierowanej do Sejmu proponuje się zbudowanie trój filarowego systemu ubezpieczeń:

I FILAR - REPARTYCYJNY.

Gwarantowałby wszystkim ubezpieczonym podstawowe świadczenia na wypadek starości, niepełnosprawności i utraty żywiciela rodziny na zasadzie ubezpieczeniowej w odniesieniu do pracowników, rolników indywid. Pracownicy służb mundurowych otrzymywaliby świadczenia na zasadzie zaopatrzeniowej bez obowiązku opłacania składki. Świadczenie to stanowiłoby iloczyn podstawy wymiaru świadczenia i okresu wpłacenia składki oraz ustalonego wskaźnika, docelowo wynikającego z zasady samofinansowania systemu. Koszt świadczeń zaopatrzeniowych finansowałby budżet państwa.

II FILAR - KAPITAŁOWY

Oparty na zasadzie kapitałowej, a w przyszłości mógłby także przyjąć funkcję filaru I. Początkowo uzupełniałby on dochód z filaru I na podstawie grupowych i indywidualnych funduszy emerytalnych ze stałą składką. Jest to filar obowiązkowy.

III FILAR - DOBROWOLNY

(Pracownicze Programy Emerytalne). Stanowiłby różne formy indywidualne przezorności, ubezpieczenia komercyjne, fundusze powiernicze, depozyty bankowe.

Włączenie pracowników do płacenia składek.

UBRUTTOWIENIE - polega na włączeniu do pensji pracownika części składki (23%) płaconej dotychczas przez pracodawcę.

Pensja ubruttowiona = 123% :

1.dotychczasowa pensja

2.plus 23% (płaca wzrasta o te część) z tego(płaci pracownik):

- Fundusz emerytalny -12%

- Fundusz remontowy - 8%

- Fundusz chorobowy - 3%

3.reszta składki, z tego(płaci pracodawca):

- Fundusz emerytalny - 12%

- Fundusz rentowy - 8%

- Fundusz wypadkowy - 2%

↓ ↓

ZUS

9% - ta część dotychczasowej pensji przekazana zostanie ze składki emerytalnej pracownika do wybranych przez niego funduszy kapitałowych (II filar).:

- muszą młodzi do lat 30

- mogą od 30 do 50 lat

- nie mogą powyżej 50 lat

Stary system:

Wartość kapitału początkowego:

100.000 ⁄ 10 lat życia • 12 mies. = 800 składka miesięczna.

PRACODAWCA → ZUS:

- I filar (36%) system repartycyjny

- II filar (9%) fundusze emerytalne

PRACODAWCA

↓

III filar (pracownicze programy emerytalne) - z tego:

- składka podstawowa do 7% wynagrodzenia pracownika po opodatkowaniu

- składka dodatkowa zależy od preferencji pracownika

PORÓWNANIE SWIADCZEŃ

Stare rozwiąza.	Nowe rozwiaz.
Formuła naliczania 1,3% w skali roku • p	I filar II E = K/G K- kapitał G- długość życia
Okres ubezp. 20 lat kobiety 25 l. mężczyźni	25 lat
Lata nieskład. - tak	nie
Minimalna emerytura, tak - finans. ze składek	Tak - finans. Ze składek ewentualnie uzupełnienia z budżetu
Okres składkowy np. służba wojskowa	Każdy okres musi być pokryty składkami
Wiek emerytalny 60 i 65 l. I warunek stażu	Bark ustawowego wieku. Jest wiek min. 62 lata
Indeksacja cenowa wg „koszyka emerytalnego”	Tez cenaow, możliwość uwzględnienia ruchu płac
Opodatkowanie emerytury - tak Składek - nie	Emerytura - tak składki - nie
Rozbudowany system przywilejów	Nie istnieje
Opóźniona emerytura - nieznaczny wpływ na wysokość	Istotny wpływ na wysokość
Emerytury mundurowe, specjalne znaczenie, korzystniejszy system	Brak sprecyzowanego rozwiazania

Naliczanie składek w nowym systemie:

Kapitał początkowy = 24%• kwota bazowa (1.220,89PLN) • P• średnie oczekiwane trwanie życia dla osób w wieku 62 lat.

Współczynnik P:

P = 1

CECHY NOWACZESNEGO KSZTAŁCENIA:

- postępująca integracja kształcenia ogólnego zawodowego, wykazująca się stopniowym wzmacnianiem roli kształcenia ogólnego w kształceniu zawodowym oraz łączeniem tradycyjnych treści ogólnokształcących z elementami kształcenia zawodowego

- stopniowe ograniczenia kształcenia w wąskich specjalnościach na rzecz tworzenia szerszych profili kształcenia, umożliwiające uczniom przygotowanie do pracy w wielu pokrewnych zawodach

- nastawienie na kształcenie elastycznie rozumianych umiejętności ogólno zawodowych oraz promowanie kwalifikacji perspektywnych

- coraz późniejsza w całym cyklu kształcenia specjalizacja poprzedzana kształceniem ogólno zawodowym

- wzmocnienie powiązań systemu kształcenia z otoczeniem (zwiększona rola samorządu, partycypacja w różnych formach podmiotów gospodarczych)

- rozwój kształcenia ustawicznego aktualizującego i doskonalącego kwalifikacje w całym okresie aktywności zawodowej

CELE REFORMY KSZTAŁ.:

- zbliżenie do rozwiązania, do upowszechniania wykształcenia na poziomie średnim

- poprawa jakości kształcenia (zmniejszenie różnic w poziomie przygotowania absolwentów np. państwowa matura)

- przesunięcie o jeden rok wieku, w którym młodzież podejmuje decyzje o kierunku dalszego kształcenia

- rezygnacja z encyklopedycznego opanowania wiedzy

- reforma kształcenia zawodowego (nacisk na wykształcenie ogólne i przesunięcia programu profilowania zawodowego na ostatni okres nauki)

- zwiększenie elastyczności kształcenia zawodowego pozwalającego ograniczyć bezrobocie wśród absolwentów

- zachowanie szerokiego dostępu (równość szans)

- rozdzielenie szkół podstawowych i gimnazjum (odseparowanie dzieci 7 letnich od 15 letnich)

SZKOLNICTWO PO REFORMIE

2

Kapitał początkowy = 24% • kwota bazowa (1220,89 PLN)• P • średnie oczekiwanie(dalsze dla osób w wieku 62 lat)

P - współczynnik

Wiek ubezpieczonego -oznacza wiek w dn. 12.12.1999 (w pewnych latach)

P =3

POLITYKA EDUKACYJNA PAŃSTWA.

Funkcja społ. - której zadania koncentrują się na potrzebie poznania.

Funkcja ekonomiczna - postęp technologiczny, techniczny, narzuca nowe potrzeby kwalifikacji.

Na proces edukacji składają się trzy obszary działania:

- edukacja - w sensie rozwoju nauki, poznawanie rzeczywistości

- edukacja - kształtowanie wiedzy

- edukacja - przekazywanie systemu wartości, wychowanie

Polityka edukacyjna państwa - wiąże się głównie ze szkolnictwem.

Czynniki określające sytuacje w dziedzinie kształcenia:

- sytuacja demograficzna

- stan infrastruktury w dziedzinie oświaty i kształcenia

- liczebność i poziom kwalifikacji nauczycieli

- ustawodawstwo dotyczące obowiązku szkolnego

ZADANIA SPOŁECZNE PRZEDSIĘBIORSTW.

WIELKA ENCYKLOPEDIA- LATA 70. ZADANIA:

- do zad. przedsięb. Socjalistycznego należą kształtowanie świadomości socjalnych pracowników

- tworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju i osiągnięcia możliwie pełnego zadowolenia z pracy oraz udział w rozwijaniu gosp. komunalnej i urządzeń kulturalno bytowych terenu, na którym znajduje się przedsiębiorstwo.

LUTOSŁAWSKI- zadania przedsięb.:

1.najlepiej zaspokajać potrzeby i realizować te zadania, które są statutowo zapisane

2.przedsieb. ma wykazywać dochód

3.najlepiej zaspokajać potrzeby załogi

4.najlepiej współdziałać w rozwoju terenu

Zadania przedsiębiorstwa:

- podstawowa- związana ze skutkiem i profilem gzie przedsięb. zastało powołane

- społ. - polit. - wychowawcza

Funkcja przedsiębiorstwa:

- f. produkcyjna

- f. pozaprodukcyjna

F. pozaprod. zadania związane z funkcją:

- socjalną

- polityczną

- wychowawczą

F. POLITYCZNA - miano kształtowania świadomości załogi. Przekazano treści związane z zadaniami oraz kształtowano światopogląd załogi w ramach tego jak funkcjonowała załoga.

Komórka polit. - rozległe kompetencje:

- plany produkcyjne

- obsada stanowisk w przedsięb.

- zadania wynikające z monenkatury

F. WYCHOWAWCZA - ma na celu kształtowanie kolektywu pracowniczego. Zadania polegały na:

- właściwa adaptacja pracownika w przesięb.

- unikano konfliktów

F. SOCJALNO - BYTOWA:

F. BYTOWA - zadania realizowane na rzecz pracowników, której koszty są rozliczane bezpośrednio do kosztów przesięb.

F. SOCJALNA - zadania na rzecz załogi, któeych koszt był pokrywany z funduszu celowego jakim był fundusz socjalny.

Umożliwiono funkcjonowanie FUNDUSZU ZAKŁADOWEGO- był wyrazem upodmiotowienia załogi przesięb. zakładowego.

Założenia funduszu:

- uatrakcyjnienie przedsięb. jako miejsca pracy (znaczenie motywacyjne)

- miał pozwalając eksploatację załogi, był ograniczony (ograniczenie dochodów)

ZJAWISKA POLIT. SPOŁ.

TRANSFORMACJA - akceptacja głównych kierunków przekształceń, mechanizmy rynkowe, demokratyzacja życia, otwarcie na otoczenie zew., prywatyzacja.

DEZORGANIZACJA - polit. - społ. brak koncepcji, opóźnienie względem gospodarki, osłona socjalna (zmiany ustawy emerytury rentowej, ograniczenie wydatków budżetowych).

Dezorganizacja społ. - niewiarygodność mechanizmów adaptacji z powodu:

- brak norm, zmiany wyprzedzają uregulowania formalno - prawne

- konflikt kulturowy o współwystępowanie różniących się norm prowadzące do sytuacji konfliktowych

- zaniechania (załamania) - normy istnieją ale nie świadomie przestrzegane w imię innego celu

- brak rozwiązań w sprawie zbiorowych stosunków przemysłowych

ZBIOROWE STOSUNKI PRACY- to ogół relacji (stosunków) między pracodawcami, pracownikami i Rządem.

Zakres przedmiotowy stosunków: rynek pracy, zachowania zbiorowe, konflikty, płace, arbitraż, uczestnictwo pracownicze.

Typy stosunków - układ biegunowy:

- rynkowe - nieskrępowane regulacjami, żywiołowe

- administracyjne - państwowe wyznaczające miejsce i pracą podmiotów

Rozwiązania:

- scentralizowane (korporacje neokorporacyjne) - dominacja rozwiązań opartych na zbiorowych, ponadzakładowych negocjacjach i decyzjach

- zdecentralizowane - oparte na koncentracji uwagi na przedsiębiorstwo.

PARTYCYPACJA- całokształt środków za pomocą których pracobiorca może wywierać wpływ na politykę firmy.

PRZYDATNOŚĆ DLA POLSKI - SPECYFIKACJE:

- doświadczenia historyczne związane z powstaniem i funkcjonowaniem gosp. socjalistycznej

- sytuacja społ. - gosp.

- stopień zaawansowania prywatyzacji

- stan zorganizowania pracobiorców i pracodawców

- stopień dezorganizacji społ.

- ograniczone i malejące skłonności do akceptacji

---