Przewodnik dla pacjentów

www.forumprzeciwdepresji.pl

Dlaczego powinienem zażywać leki

przez

6 miesięcy?

Wstęp

Twój lekarz przepisał Ci lek przeciwdepresyjny, gdyż uznał,
że dla poprawy Twojej kondycji psychicznej konieczne jest
leczenie za pomocą leków. Aby leczenie było skuteczne,
musisz przestrzegać zaleconego dawkowania i kontynuować
terapię przez minimum 6 miesięcy.

Nowoczesne leki przeciwdepresyjne skutecznie łagodzą
objawy depresji, a ich działanie jest zauważalne dopiero po
około 2 tygodniach. Leki te są zazwyczaj dobrze tolerowane
– nie powodują uzależnienia, niektóre z nich można łączyć
z innymi lekami.

Aby lepiej zrozumieć depresję, zapraszamy Cię do zapozna-
nia się z niniejszą broszurą, gdzie znajdziesz informacje na
temat objawów i leczenia depresji.

Dodatkowych informacji szukaj na stronie:

www.forumprzeciwdepresji.pl

Tytuł oryginału
About depression. A guide for patients and their families.

Broszura powstała przy współpracy z firmą Servier

© Servier Polska

Wszystkie prawa zastrzeżone.
Żaden fragment poniższej publikacji nie może być kopiowany,
przechowywany w jakimkolwiek układzie pamięci i transmitowany
elektronicznie, mechanicznie, za pomocą fotokopii, nagrań
lub w jakikolwiek inny sposób, bez wcześniejszej pisemnej zgody wydawcy.

I

.

Czy ostatnio, przez 2 kolejne tygodnie

odczuwałeś niektóre z tych dolegliwości?

Bezsenność lub nadmierna senność

Utrata energii życiowej

Utrata apetytu lub jego wzmożenie

Utrata zainteresowania seksem

Trudności z koncentracją

Płaczliwość

Przygnębienie

Myśli negatywne, poczucie beznadziejności życia

Poczucie winy

Spowolnienie

Jeśli tak, może to oznaczać,

że chorujesz na depresję.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Znajomość objawów depresji może pomóc Tobie i Twojej
rodzinie w poszukiwaniu porady lekarskiej tak szybko, jak
to tylko możliwe. Jeśli przez co najmniej 14 dni występu-
je u Ciebie 5 spośród niżej wymienionych symptomów
wyszczególnionych przez Światową Organizację Zdrowia
(WHO, World Health Organization), oznacza to, że cierpisz
na depresję:

Jesteś smutny przez większą część dnia, niemal
codziennie. Często płaczesz.

Nie jesteś zainteresowany wykonywaniem codziennych
czynności przez większą część dnia, prawie każdego dnia.

Czujesz się zmęczony prawie każdego dnia.

Twój apetyt się zmienił, straciłeś
lub przybrałeś na wadze.

Źle sypiasz, cierpisz na bezsenność
lub nadmierną senność.

Czujesz się podniecony lub niespokojny,
inni też to zauważają.

Masz trudności ze skupieniem uwagi i myśleniem
niemal każdego dnia.

Nawet proste zadania wydają się trudne
do rozwiązania, a decyzje niemożliwe do podjęcia.

•

•

•

•

•

•

•

•

II

.

Czy depresja to obłęd?

Nie, obłęd jest utratą kontaktu z rzeczywistością i oznacza
wiarę w rzeczy, które nie istnieją, wiąże się z niespójnym,
nieracjonalnym zachowaniem, natomiast depresja jest sta-
nem zdominowanym przez smutek bez zaburzenia kontak-
tu z rzeczywistością. Ten stan umysłu leczy się za pomocą
leków i/lub psychoterapii.

Czujesz się bezużyteczny i masz poczucie
winy prawie codziennie.

Odczuwasz napięcie.

Myślisz o śmierci, o samobójstwie.

Można także wyszczególnić kilka dodatkowych

objawów niewspomnianych przez WHO:

Brakuje Ci zainteresowania seksem.

Brakuje Ci pewności siebie, unikasz ludzi.

Czujesz się zirytowany.

Czujesz się bezużyteczny, zły, bezradny i beznadziejny.

•

•

•

•

•

•

•

Czy depresja świadczy o słabości?

Nie, jest ona chorobą, która może dotknąć każdego w trud-
nym dla niego okresie życia.

Czy depresja jest łagodną chorobą?

Nie, przeciwnie, cierpienie psychiczne może być najcięż-
szym cierpieniem doświadczonym w życiu. Ciężka depresja
może prowadzić do samobójstwa. Należy pamiętać, że naj-
większym ryzykiem, jakie niesie ciężka depresja jest śmierć
(dotyczy to 15% chorych na depresję).

Czy depresja jest chorobą dziedziczną?

Nie, w przypadku powszechnie spotykanych rodzajów
depresji. Jedynie pewna jej szczególna odmiana, zwana
zaburzeniem maniakalno-depresyjnym, częściowo jest
dziedziczna.

Czy depresja zmienia osobowość chorującego?

Nie, depresja nie zmienia osobowości chorującego, która
jest stałą i nienaruszalną częścią jego tożsamości.

Jak rodzina i znajomi powinni zachowywać się

w stosunku do osoby cierpiącej na depresję?

Najważniejszą rzeczą jest zauważenie smutku i zmiany
w zachowaniu, a potem nakłonienie danej osoby do rozpo-
częcia leczenia.

Następnie należy zachęcić chorego, aby kontynuował tera-
pię do momentu ustąpienia objawów, zwykle co najmniej
6 miesięcy. Jednocześnie trzeba pamiętać, jak istotne jest
dodawanie choremu odwagi oraz zapewnianie go, że wyle-
czy się z depresji. Należy to powtarzać, gdyż cierpiącym na
depresję brakuje wiary i pewności siebie.

Pomocne jest także umawianie chorego na wizytę oraz pój-
ście z nim do lekarza.

Czy chorzy na depresję mogą pracować?

Kiedy cierpi się na depresję, brakuje energii oraz pojawiają
się kłopoty z koncentracją.

Niezależnie od rodzaju pracy depresja powoduje utratę
sprawności, która uniemożliwia rzetelne wykonywanie
obowiązków, a nawet – w wypadku niektórych zawodów
– może narażać na niebezpieczeństwo.

III

.

Czy może dojść do nawrotu depresji?

To może być pierwszy i ostatni epizod depresji w życiu cho-
rego, ale może ona pojawić się ponownie, gdy zaistnieją
podobne sytuacje stresowe w przyszłości.

Aby zmniej-

szyć ryzyko nawrotu, konieczne jest leczenie przez
min. 6 miesięcy.

W zaburzeniu maniakalno-depresyjnym, które jest cyklicz-
nym zaburzeniem nastroju, ciężka depresja występuje na
przemian ze stanami euforycznymi. U niektórych osób są to
tylko epizody ciężkiej depresji na zmianę z okresami stanu
bardziej neutralnego.

Nawrotom zapobiega przyjmowanie specyficznych leków,
między innymi stabilizatorów nastroju.

Istnieją dwa główne sposoby leczenia depresji: stosowanie
leków przeciwdepresyjnych oraz psychoterapia.

Stwierdzono, że najlepszy efekt leczniczy wiąże się z jedno-
czesnym zastosowaniem obu tych metod.

Leki przeciwdepresyjne zapewniają szybką ulgę i są nie-
zbędne w przypadku ciężkiej lub trwającej przez długi czas
depresji. Niezależnie od rodzaju leku efekt terapii obserwu-
je się najwcześniej

po około 2 tygodniach – skuteczne

leczenie

musi trwać min. 6 miesięcy.

W czasie depresji dochodzi do specyficznych zmian bioche-
micznych, a leki przeciwdepresyjne prawdopodobnie działa-
ją poprzez przywracanie równowagi biochemicznej.

0

Należy pamiętać o pewnych właściwościach wspólnych dla
leków przeciwdepresyjnych:

Bardzo skutecznie łagodzą objawy depresji.

Ich działanie jest powolne, ustąpienie problemów
związanych ze snem i zmniejszenie napięcia można
odczuć już od pierwszych dni ich stosowania, poprawa
w zakresie innych objawów pojawia się po około
2 tygodniach.

Nie powodują uzależnienia, niektóre leki można
nagle odstawić bez wywołania objawów abstynencji,
(takie objawy zdarzają się w przypadku nagłego
odstawienia wielu leków uspokajających, nasennych lub
innych wywołujących uzależnienie).

Nie są lekami uspokajającymi: efekt ich działania nie
występuje po kilku minutach od przyjęcia, a także nie
zanika po kilku tygodniach stosowania, jak to się dzieje
w przypadku leków uspokajających.

Niezależnie od tego skutecznie zapobiegają
objawom lęku: przy codziennym zażywaniu leków
przeciwdepresyjnych ostre objawy lęku występują
rzadziej lub mogą nawet ustąpić.

Jeśli działanie leków przeciwdepresyjnych jest
skuteczne, leczenie powinno trwać min. 6 miesięcy,
ponieważ

w przypadku przerwania leczenia przed

upływem 6 miesięcy może dojść do szybkiego
nawrotu depresji.

•

•

•

•

•

•

Jak wszystkie leki, również te przeciwdepresyjne mogą mieć
działania uboczne. Największe prawdopodobieństwo wystą-
pienia takich reakcji pojawia się przy stosowaniu leków
starszej generacji, takich jak trójpierścieniowe leki prze-
ciwdepresyjne oraz nieodwracalne inhibitory MAO (nie-
zarejestrowane w Polsce – przyp. red.).

Nowsze leki są lepiej tolerowane, a łagodne objawy uboczne
pojawiają się w pierwszych dniach przyjmowania i ustępują
po kilku dniach. Spożywanie alkoholu podczas stosowania
leków przeciwdepresyjnych może wywoływać senność.

Na ogół nie istnieją natomiast żadne ograniczenia dotyczące
przyjmowania ogólnodostępnych leków przeciwbólowych
czy środków stosowanych w nadciśnieniu tętniczym lub
cukrzycy.

W czasie pierwszych 2 tygodni najczęściej zaleca się stoso-
wanie leków przeciwdepresyjnych z lekami uspokajającymi,
aby zmniejszyć objawy lęku, zanim pojawi się działanie
przeciwdepresyjne.

IV

.

U niektórych osób objawy depresji ustępują po kilkutygo-
dniowej terapii lekami przeciwdepresyjnymi, jednak zazwy-
czaj

całkowite wyleczenie zapewnia 6-miesięczne

leczenie.

U części chorych – w celu zwiększenia skuteczności terapeu-
tycznej – należy połączyć stosowanie leków z psychoterapią.

Psychoterapia może oznaczać rozmowę chorego z lekarzem
pierwszego kontaktu, który wysłucha pacjenta, oceni zna-
czenie jego problemów i udzieli wskazówek dotyczących
sposobów radzenia sobie z zaistniałą sytuacją. Psychoterapia
może być również prowadzona jako cykl spotkań z psycho-
terapeutą (psychiatrą lub psychologiem).

W niektórych postaciach depresji psychoterapia może być
wystarczającą metodą leczenia.

Czy chorzy mogą pić alkohol w czasie

przyjmowania leków przeciwdepresyjnych?

Powinno się unikać spożywania alkoholu w trakcie tarapii
depresji. Jednakże są leki, które nie wchodzą w interakcje
z alkoholem.

Czy podczas stosowania leków przeciw-

depresyjnych można przyjmować inne leki?

Na ogół nie ma ograniczeń dotyczących przyjmowania
leków przeciwbólowych, antybiotyków, pigułek antykon-
cepcyjnych lub leków stosowanych w nadciśnieniu tętni-
czym, cukrzycy i w wielu innych chorobach, należy jednak
zawsze poinformować lekarza o przyjmowanych lekach.

V

.

Czy należy przestrzegać określonej diety przy

przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych?

W przypadku większości leków przeciwdepresyjnych nie
ma żadnych wymagań dotyczących stosowanej diety,
z wyjątkiem nieodwracalnych inhibitorów MAO (nie-
zarejestrowanych w Polsce – przyp. red.), których przyj-
mowanie wiąże się ze stosowaniem specyficznej diety, aby
zapobiec wystąpieniu objawów ubocznych.

Czy leki przeciwdepresyjne wpływają na życie

płciowe?

Stosowanie niektórych leków przeciwdepresyjnych powodu-
je zmniejszenie potrzeby życia płciowego: obniżenie libido.
Zapytaj lekarza o lek, który nie powoduje problemów z seksem.

Czy leki przeciwdepresyjne mogą stosować

kobiety w ciąży?

Decyzję o przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych w cza-
sie ciąży należy przedyskutować z lekarzem, ponieważ
obecnie istnieje niewiele danych mówiących o medycznym
zagrożeniu płodu związanym ze stosowaniem tych leków.

Czy podczas stosowania leków przeciw-

depresyjnych można prowadzić samochód?

Stosowanie niektórych leków przeciwdepresyjnych może
prowadzić do upośledzenia sprawności psychomotorycznej,
istnieją jednakże leki pozbawione tego negatywnego dzia-
łania. Zapytaj o nie swojego lekarza.

Istnieją dwa główne typy depresji.

Najczęściej depresja występuje jako reakcja na stresowe
sytuacje. Może ona przyjmować ciężką postać, jednak nie
zawsze istnieje potrzeba leczenia szpitalnego tego typu
depresji.

Nie ma ona także uwarunkowań genetycznych, nie można
zatem przekazać predyspozycji potomstwu.

Depresja w zaburzeniu maniakalno-depresyjnym (naprze-
mienne występowanie depresji i stanów podwyższonego
nastroju) ma najczęściej ciężką postać, z którą wiąże się
duże ryzyko popełnienia samobójstwa.

W tym wypadku hospitalizacja staje się konieczna. To
zaburzenie ma charakter cykliczny; u jego podstaw leży
skłonność dziedziczna, co znaczy, że można je przekazywać
potomstwu. Aby zapobiec nawrotom zaburzeń maniakalno-
-depresyjnych, należy przyjmować specjalne leki, tak zwane
stabilizatory nastroju, a podczas ciężkiego, ostrego stanu
depresyjnego konieczne jest intensywne leczenie środkami
przeciwdepresyjnymi.

Servier Polska Sp. z o.o.

01-248 Warszawa, ul. Jana Kazimierza 10

tel. [phone], fax [phone]

www.servier.pl

[e-mail]

www.forumprzeciwdepresji.pl