Naprawa teleskopu Hubble'a

Najlepszym

narzędziem

badawczym w

astronomii jest

kosmiczny teleskop

Hubble'a (HST)

znajdujący się na

orbicie.

Kiedy 12 lat temu

teleskop Hubble'a

rozpoczynał swą

służbę, obwołano

go kosmiczną

maszyną czasu. Z

wysokości orbity

mógł spoglądać w

daleki kosmos bez

zakłóceń ze strony zamglonej i rozedrganej ziemskiej

atmosfery, ale okazało się że ma wadę.

W grudniu 1993 roku teleskop otrzymał "okulary korekcyjne" dopiero wtedy spełnił pokładane w

nim nadzieje. W lutym 1997 r. wymieniono kilka instrumentów i uzupełniono ubytki w warstwie

ochronnej spowodowane zderzeniami z mikrometeorytami. Podniesiono go również na wyższą

orbitę. W W końcu 1999 roku HST wymieniono żyroskopy, komputer pokładowy i inne drobne

urządzenia.

W marcu 2002 roku nastąpiła kolejna naprawa. Kosmonauci z promu kosmiczny Columbia złapali

teleskop Hubble'a, wciągnęli go do luku bagażowego, wymienili zepsute żyroskopy, zużyte baterie

słoneczne i zainstalowali lepszą kamerę (tzw. ACS - Advanced Camera for Surveys), która

ponaddwukrotnie zwiększyła ostrość i głębię jego wzroku. Astronauci uruchomili również kamerę na

podczerwień NICMOS, która trzy lata temu przestała działać, gdyż zawiódł system chłodzenia. W

podczerwieni potrafimy obejrzeć gęste pierścienie z pyłu otaczające gwiazdy, z których lepią się

zarodki planet. Pierwsze zdjęcia zrobione po naprawie nadesłane w końcu kwietnia 2002

rokuwykazały, że jakość obrazu poprawiła się aż dziesięciokrotnie.

Po tych usprawnieniach teleskop ma pracować na orbicie aż do roku 2010. Wtedy zostanie

zastąpiony przez maszynę nowej generacji. Jaką? - jeszcze nie wiadomo. Jedno, co się o niej mówi,

to że prawdopodobnie ma mieć jeszcze większe lustro.

Zdjęcia wykonane za pomocą teleskopu Hubble'a pokazują po lewo mgławicę Orzeł M16 znajdującą

się w odległości około 7 tysięcy lat świetlnych od Ziem i u góry Wielką Mgławicę w Orionie M42 (na

zdjęciu widać nowe gwiazdy), na dole mgławica planetarna Nebula.

Dane techniczne teleskopu:

HST krąży po orbicie przebiegającej 570 km nad powierzchnią Ziemi. Jest cylindrem o długości

13,1 m, średnicy 4,3 m i masie 12 ton. Wyposażono go w dwie baterie słoneczne o rozmiarach 2,4

na 12,1 m i mocy 2,4 kW, które zasilają wszystkie urządzenia teleskopu i ładowania akumulatora.

Jego zwierciadło ma średnicę 2,4 m i masę 900 kg. Zbierane przez nie światło jest analizowane

przez specjalistyczne przyrządy.

Kamera WF/PC2 (ang. Wide Field/Planetery Camera 2 pracuje w szerokim zakresie długości fali, ma

duże pole widzenia i służy do obserwowania obiektów rozciągłych (takich jak galaktyki, mgławice i

planety).

Kamera FOC (Faint Object Camera) ma mniejsze pole widzenia, ale za to czułość w zakresie

promieniowania optycznego i ultrafioletowego. Przeznaczona jest do badania bardzo dalekich

galaktyk, słabo świecących gwiazd oraz drobnych ciał Układu Słonecznego.

Kamera NICMOS (Near Infrared and Multi-Object Spectrometr) wykonuje zdjęcia obiektów w

bliskiej podczerwieni; może być również używana jako spektrograf.

Drugi spektrograf STIS (Space Telescope Imaging Spectrograph) ma możliwość jednoczesnego

otrzymywania widm z wielu części rozciągłego obiektu, co ułatwia i przyspiesza obserwację.

Podstawą działania wszystkich czterech instrumentów są układy CCD - niezwykle czułe,

elektroniczne detektory światła.