Opalenie - Grabówko

Most na Wiśle

Nazwa niemiecka:

Münsterwalde - Klein Grabau

W latach 1905- 09 na linii kolejowej Smętowo- Kwidzyn wzniesiono na Wiśle most kolejowo- drogowy, na którym położono jeden tor.
Most miał długość 1058 m i posiadał 10 przęseł. Przyczółki zostały wyposażone w obronne bramy. Na prawym brzegu znajdował się
również dwupiętrowy blokhauz. Przed 1914 rokiem planowano położenie drugiego toru kolejowego, z czego zrezygnowano po wybuchu
wojny. Po 1921 roku na Wiśle przebiegała granica państwowa między Polską a Niemcami, przy czym cały most znajdował się po
polskiej stronie. W latach 1928- 31 użytkowany w niewielkim stopniu most rozebrano, a jego elementy użyto do budowy mostu
drogowego w Toruniu i mostu drogowego w Koninie nad odnogą Warty (2 przęsła). W czasie II wojny światowej wybudowano most
drewniany i zaczęto rekonstruować most stalowy. Oba mosty wysadzono w 1945 r. Odbudowany przez Rosjan most drewniany istniał do
1947r.
Tory kolejowe dochodzące z obu stron Wisły do wałów przeciwpowodziowych były utrzymywane w dobrym stanie do końca lat
osiemdziesiątych (np. na odcinku Grabówko- Kwidzyn położone są szyny z lat sześćdziesiątych). W razie wybuchu wojny miał być tu
położony most składany (składowany na pobliskiej stacji Nowy Dwór), po którym miały jechać transporty wojskowe z ZSRR na zachód.

Dzięki uprzejmości dr inż. Andrzeja Massela zamieszczam fragment jego artykułu Linia Warszawa- Gdańsk ze Świata Kolei dotyczący
losów mostów opaleńskich po II wojnie światowej.

Po II wojnie światowej, po raz pierwszy w swojej historii, linia Warszawa - Gdańsk znalazła się w całości na terenie jednego państwa,
pod jednolitym zarządem. Nie znaczy to jednak, że można było od razu ją wykorzystać. Wojna przyniosła olbrzymie zniszczenia, i to
zarówno urządzeń stałych, jak i taboru. Przęsła mostów na Wiśle w Tczewie oraz na Nogacie Malborku zostały zniszczone przez
wycofujący się Wehrmacht. Ich odbudowa była bardzo skomplikowana i długotrwała. Jeszcze w przeszło rok od zakończenia działań
wojennych jedynym przejściem kolejowym przez Wisłę na północ od Warszawy był prowizoryczny most na drewnianych podporach w
Toruniu. Połączenie kolejowe Warszawy z wybrzeżem gdańskim biegło więc drogą okrężną przez Kutno - Bydgoszcz. Istniała wtedy
jeszcze jedna trasa - przez Działdowo - Iławę - Prabuty - Kwidzyn - Opalenie - Smętowo. Wykorzystywała ona drewniany most przez
Wisłę pod Opaleniem. Most ten zbudowali podczas wojny Niemcy. Podjęli oni także budowę w tym miejscu mostu stalowego. Wycofując
się w 1945 r., zniszczyli kompletnie bliski ukończenia most stalowy i częściowo most drewniany. Prowizorycznie naprawiła most
drewniany Armia Czerwona. Funkcjonował on do zimy 1945 roku, kiedy runął pod naporem kry i wody. 1 maja 1946 r. rozpoczęto
odbudowę mostu. Przebudowano dwa filary, wprowadzono 6 nowych, otwory przekryto belkami stalowymi. Na moście ułożono dylinę,
co umożliwiało prowadzenie także ruchu kołowego. 22 lipca 1946 r. przez most przejechał pierwszy pociąg z Warszawy do Gdyni.
Niestety połączenie nie służyło długo, jako że w marcu 1947 r. most rozebrano w obawie przed zniesieniem przez lody.

Stan obecny:

Most nie istnieje, w nurcie rzeki filary prawdopodobnie po moście budowanym w czasie wojny, Brak śladów wartowni.

Fragment Karte des Deutschen Reiches

1:100 000 Großblatt 42

Fragment mapy WIG 1:100 000

Grudziądz z 1935r.

Opalenie - Grabówko. Most na Wiśle

http://www.kaczorek.easyisp.pl/pisz/fort/opale001.htm

1 z 3

2012-05-26 22:43

[Fragment mapy 890 Marienwerder]

Fragment mapy 890 Marienwerder 1:25 000 z 1909r. (Dzięki uprzejmości

mapy.eksploracja.pl

)

Widok mostu wg Zentralblatt der Bauverwaltung 1909

Plan mostu w czasie budowy wg Zeitschrift für Bauwesen 1910

Pozostałości mostu od strony Grabówka w marcu 1999 roku

Opalenie - Grabówko. Most na Wiśle

http://www.kaczorek.easyisp.pl/pisz/fort/opale001.htm

2 z 3

2012-05-26 22:43

Most od strony Opalenia w 2000 roku

Aktualizacja: 04.12.2011

Autor: hege22

|

Do góry

|

Poziom wyżej

|

Zdjęcia archiwalne

|

Linki tematyczne

|

Opalenie - Grabówko. Most na Wiśle

http://www.kaczorek.easyisp.pl/pisz/fort/opale001.htm

3 z 3

2012-05-26 22:43