Tytuł oryginału: Today We Are Rich: Harnessing the Power of Total Confidence
Tłumaczenie: Wojciech Białas
Projekt okładki: Michał Wójcik
ISBN: 978-83-246-3681-5
Copyright © 2011 by Tim Sanders.
Polish edition © 2012 by Grupa Wydawnicza Helion S.A.
with permission of Tyndale House Publishers, Inc. All rights reserved.
Edycja polska © 2012 Grupa Wydawnicza Helion S.A.
za zgodą Tyndale House Publishers, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone.
All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form
or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by
any information storage retrieval system, without permission from the Publisher.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym
lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi
ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich
wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich.
Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne
szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.
Materiały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock Images LLC.
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://sensus.pl/user/opinie/mopesi
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: sensus@sensus.pl
WWW: http://sensus.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Printed in Poland.
TIM SANDERS
7
SPIS TRECI
PROLOG.
Lekcja Billye, której nigdy nie zapomn 9
Cz I: W obronie pewnoci siebie
ROZDZIA 1.
Lata za boczn lini 19
ROZDZIA 2.
Przebudzenie 27
ROZDZIA 3.
Pozytywne sprzenie 31
Cz II: Reguy totalnej pewnoci siebie
ROZDZIA 4.
Regua 1: Karm swój umys dobrymi rzeczami 39
ROZDZIA 5.
Regua 2: Posuwaj rozmow do przodu 57
ROZDZIA 6.
Regua 3: Okazuj wdziczno 79
ROZDZIA 7.
Regua 4: Dawaj, by by bogatym 99
ROZDZIA 8.
Regua 5: Przygotuj si 121
ROZDZIA 9.
Regua 6: Bd zrównowaony w swojej pewnoci siebie 143
ROZDZIA 10.
Regua 7: Obietnica zoona to obietnica dotrzymana 167
EPILOG.
Pierwszy krok w stron pozytywnego sprzenia 187
Podzikowania 191
O autorze 192
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
8
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
143
9.
[REGUA 6]
BD ZRÓWNOWAONY
W SWOJEJ PEWNOCI SIEBIE
Kiedy byem nastolatkiem, na placu dla przyczep kempingowych znajdu-
jcym si na kocu naszej ulicy mieszka Curt. By moim najlepszym
przyjacielem z podstawówki i razem spdzalimy wikszo wolnego czasu
na wspólnych zabawach.
Curt i jego brat startowali w lokalnych zawodach bokserskich Golden
Gloves. Ich ojciec by trenerem boksu w naszym centrum sportowym,
wilgotnym pomieszczeniu urzdzonym w piwnicy pod noclegowni na
Grand Street. Curt zachci mnie, ebym przyczy si do ich niedziel-
nych treningów.
Mimo e byem fizycznie saby, zainteresowao mnie to. Byem zde-
terminowany, by znale sposób na stawienie czoa obuzom ze szkoy,
którzy nieustannie mnie zaczepiali. Billye bya pocztkowo pena rezerwy,
martwic si, e moe mi si co sta. Ale ona równie chciaa, bym nabra
wikszej pewnoci siebie, i dosza do wniosku, e w naszym wieku Curt
i ja nie moemy sobie wyrzdzi zbyt wielkiej krzywdy.
Przed pierwsz wizyt na treningu starszy brat Curta zaoferowa, e
bdzie sdziowa nasz rozgrzewkow walk u nich na podwórku. Billye
bya zaciekawiona i posza ze mn, by da mi wsparcie. Kiedy zakadalimy
skórzane ochraniacze na gow i rkawice dla dorosych, które na moich
rkach wydaway si wielkie jak poduszki, wokó nas zaczy si gromadzi
dzieciaki z pola kempingowego.
Na dwik dzwonka zaczlimy walk. Curt taczy wokó mnie,
uderzajc prostymi i zataczajc dookoa mnie krgi. Poniewa miaem
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
144
bardzo sab koordynacj ruchow, staraem si ze wszystkich si nie upa
i próbowaem go jednoczenie naladowa i unika.
Byem wysoki i niezdarny, dlatego potykaem si cay czas, jak nowo
narodzony rebak próbujcy usta na nogach. Moje ruchy byy cakowicie
pozbawione jakiejkolwiek gracji, a kiedy próbowaem taczy dookoa
przeciwnika, wygldaem, jakbym taczy charlestona. Dzieciaki na wi-
downi ryczay ze miechu. Moim najwikszym wyzwaniem byo utrzy-
manie si na nogach. Kiedy wykonywaem ostry skrt, traciem równowa-
g i padaem nawet bez otrzymania ciosu.
W przeddzie wizyty na treningu bokserskim Billye daa mi lekcj fi-
zycznej równowagi. A po okres dojrzewania bya chopczyc. Jako na-
stolatka uczszczaa na lekcje wdziku, które polegay midzy innymi na
zapoznawaniu jej z technikami adnego poruszania si. Jedno z jej ulubio-
nych wicze polegao na utrzymywaniu równowagi podczas chodzenia
z talerzami po pokoju. Sdzc, e sprawdzi si to równie w moim przy-
padku, zebraa plastikowe talerze oraz kubki i zacza mnie trenowa.
Byem skrpowany. W kocu nie potrzebowaem szkoy wdziku
— miaem si bi z chopakami, a nie z band baletnic!
„Co to ma wspólnego z walk?” — zapytaem.
„Kady sport wymaga koordynacji ruchowej — odpowiedziaa. — A e-
by j opanowa, potrzebujesz solidnego poczucia równowagi. Twój ulu-
biony skrzydowy, Lynn Swann [zawodnik zespou Pittsburgh Steelers],
uczszcza na lekcje baletu, i sam widzisz, jak mu to pomogo w grze!”.
Kiwnem gow, przypominajc sobie, jak pewien reporter opowiada
w telewizji, e gracze futbolowi wszystkich pozycji ucz si ruchów bale-
towych, by poprawi swoj równowag na boisku. Pocztkowo te nie
chcieli tego robi, ale trenerzy przekonali ich, by spróbowali. Wic ja te
powinienem.
„Jeli zdoasz przej przez ten pokój z talerzami na gowie i nie wyle-
jesz ani kropelki, bdzie to znaczyo, e trzymasz równowag” — powie-
dziaa, uwanie umieszczajc na mojej gowie trzy naczynia.
Pocztkowo nie mogem przej jednego metra bez gonego upadku
kubka albo spodka na podog — na co nasz pies reagowa ucieczk do s-
siedniego pokoju. Ale Billye szkolia mnie, pouczajc, ebym si na czym
skoncentrowa, na przykad na magnetofonie stojcym po drugiej stronie
pokoju, zamiast skupia si na naczyniach. Próbowaem utrzyma chwie-
jce si naczynie na gowie.
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
145
W kocu udao mi si przej z jednego kraca pokoju na drugi, prze-
noszc talerz, spodek i kubek idealnie ustawione na mojej gowie. W miar
moich postpów Billye cay czas udzielaa mi wskazówek na temat rów-
nowagi i pouczaa mnie, ebym odniós to wiczenie do mojego pragnie-
nia opanowania regu boksu.
„Równowaga umoliwi Ci koysanie si, kluczenie, uniki, a przede
wszystkim ustawienie si do wyprowadzenia potnych ciosów, takich jak
te Cassiusa Claya [póniejszego Muhammada Ali] — obiecywaa. — Rów-
nowaga uczyni z Ciebie dobrego tancerza, czy to na ringu, czy w Tacu
z gwiazdami”.
Zdarzyo si nam spdzi kilka niedzielnych poranków na ogldaniu
pynnych ruchów uczestników Taca z gwiazdami i innych programów.
Zazdrociem im elegancji, gracji i pynnoci ruchów.
„Równowaga pomoe Ci równie w myleniu — dodaa Billye. — Dbaj
o ni take przy gotowaniu obiadu czy zarabianiu pienidzy. Kady dobry
przepis wymaga dokadnie odmierzonej mieszanki skadników. Kady do-
bry dyrektor wykorzystuje w równym stopniu swój mózg, miao i de-
terminacj”.
Cho moja kariera bokserska bya krótka, Billye kontynuowaa te lekcje
równowagi równie póniej. Kiedy ciko pracowaem, radzia mi zrobi
sobie chwil oddechu, by w moim yciu nie nastpi przechy. Gdy zaan-
gaowaem si w dziaalno kocieln, poradzia mi, bym nie zaniedbywa
swojej pracy w szkole. Zachcaa mnie, abym przykada si i do przedmio-
tów artystycznych, i do cisych, dziki czemu mogem osign wszech-
stronny rozwój.
W latach 70. rosy w si ruchy postulujce samodzielno i kadce na-
cisk na poczucie wartoci. Billye sdzia, e ich uczestnicy s zbyt skupieni
na sobie. Obawiaa si, e zbyt dua koncentracja na sobie uniemoliwi
nam naleyte funkcjonowanie i osabi nasz potencja. Przesadna koncen-
tracja na sobie samym oznacza brak równowagi.
Ksiki z naszej biblioteki uczyy, e ludzie powinni pielgnowa
w swoim yciu trzy rodzaje ufnej wiary. Norman Vincent Peale w swojej
ksice The Power of Positive Thinking zwróci uwag, e „najpotniejsz
si ludzkiej natury jest technika duchowej mocy wyoona w Biblii […]
wiara w Boga, wiara w innych ludzi i wiara w siebie”
1
.
1
Norman Vincent Peale, The Power of Positive Thinking, Fireside, Nowy Jork 2003,
s. 88.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
146
Billye twardo wierzya, e aby by zdolnym do jakiegokolwiek pozy-
tywnego mylenia, najpierw trzeba wierzy w siebie, ale jednoczenie wie-
dziaa, e nie jest to pena recepta na pewno siebie. Powiedziaa mi to
bardzo zdecydowanie, kiedy podczas nauki w liceum doczyem do kóka
mówców i dyskutantów. Miaem w tamtym czasie partnera do dyskusji,
na którym musiaem polega, trenera, któremu musiaem wierzy, oraz
zestaw wyzwa, z którymi si jeszcze nigdy nie zmierzyem — byem
dzieciakiem ze prowincji rywalizujcym z dzieciakami z wielkiego miasta.
„Pewno siebie jest bardzo wana, ale to dopiero pocztek — powie-
dziaa pewnego dnia Billye, wiozc mnie do szkoy na turniej. — ródem
bogatego poczucia pewnoci s trzy rodzaje przekona: wiara w siebie,
zaufanie do innych oraz wiara w Boga”. Kiedy wycigaem z tylnego sie-
dzenia naszego Buicka Electry moje szufladki z fiszkami, Billye podsu-
mowaa t lekcj gbok myl: „Jeli dysponujesz wszystkimi trzema
rodzajami pewnoci, uda Ci si wypracowa wiar i wytrwao. Kiedy
bdzie Ci brakowa jednego rodzaju pewnoci, pozostae dwa bd pod
rk, by go uzupeni”.
To dlatego zawsze mówia: „Dzisiaj jestemy bogaci”, kiedy udao nam
si zrobi co dobrego. W przypadku pewnoci siebie nie liczysz si nigdy
jedynie Ty; utrwalona pewno siebie zakada równie wiar, e wani
jestemy my. Cakowita pewno siebie wymaga wiary w siebie, w ludzi
obecnych w Twoim yciu oraz w co wikszego ni Ty sam. Kiedy zdob-
dziesz wszystkie te trzy rodzaje wiary, bdziesz si móg cieszy zrówno-
waon pewnoci siebie — która przeprowadzi Ci przez wszelkie ko-
poty i okresy niepewnoci. Zawsze, kiedy to moliwe, miej wiadomo
poziomu swojej pewnoci siebie w kadej z tych trzech kategorii, uzupe-
niajc te z nich, które cign resztkami si. A teraz przekonamy si, co to
znaczy mie wiar w siebie.
WIARA W SIEBIE
Albert Bandura, profesor ze Stanford University, spdzi kilka lat na bada-
niach wpywu poczucia pewnoci siebie studentów na ich zdolno do na-
uki i na rozwizywanie testów. Odkry, e pewni siebie studenci wykazuj
poczucie wasnej skutecznoci — przekonanie, e s wystarczajco kom-
petentni, by z powodzeniem zrealizowa stojce przed nimi zadanie. Ale
skd bierze si to poczucie?
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
147
Chirurg plastyczny Maxwell Maltz w swojej synnej ksice Psycho-
-Cybernetics zwróci uwag na rol, jak obraz samego siebie odgrywa
w poczuciu wasnej skutecznoci, piszc: „Stosujc takie autodefinicje
[jestem gupi, jestem saby z matematyki itd.], student musia uzyskiwa
sabe oceny, by pozosta wiernym samemu sobie. Mimo e nie by tego
wiadomy, uzyskiwanie sabych ocen stao si dla niego »kwesti moral-
n«”
2
. Innymi sowy: kiedy okazao si, e dosta dwój, student, który sam
siebie definiowa jako sabego ucznia, otrzyma dowód na to, e mia racj!
Maltz doszed do tego wniosku, kiedy bada, dlaczego jego pacjenci pod-
trzymywali negatywne pogldy na wasny temat nawet po udanej operacji
usunicia blizn lub znieksztace. Uwiadomi sobie, e wielu z nich nie
potrzebowao wcale operacji, ale lepszego obrazu samych siebie, wasnych
zdolnoci oraz mocnych stron.
Po poprawieniu ich obrazu samych siebie, pacjenci zaczynali wierzy,
e s wystarczajco dobrzy, by kocha, odnosi sukcesy albo przewodzi,
nawet bez zabiegów korekcyjnych.
Ksika Maltza sugeruje, e nieustannie poprawiamy swój obraz sa-
mych siebie, tak by nasza podwiadomo aktywnie zaangaowaa si
w denie do sukcesu. „Obraz samego siebie — pisa — to »przesanka«,
podstawa albo fundament, na którym zbudowana jest caa Twoja osobo-
wo, zachowanie, a nawet Twoja sytuacja yciowa”
3
. Maltz doda potem
jeszcze: „Nasz obraz samych siebie wyznacza granice osigalnoci wszel-
kich konkretnych celów”
4
. Na podstawie Twojego obrazu samego siebie,
który wszystkim steruje, Twój umys jest nastawiony albo na sukces, albo
na porak.
W moim yciu czsto stwierdzaem, e mój obraz samego siebie wy-
znacza granice tego, co mogem osign. Kiedy pojawiaa si okazja,
której wykorzystanie leao w wedug mnie poza moim zasigiem, prze-
puszczaem j — za kadym razem! Dopóki uwaaem, e nie ma mowy,
abym móg by dobrym biznesmenem, za kadym razem zawodziem
w roli przedsibiorcy albo menedera, poniewa nie zdajc sobie z tego
sprawy, sabotowaem swoje starania. Henry’emu Fordowi przypisuje si
2
Maxwell Maltz, Psycho-Cybernetics: A New Way to Get More Living out of Life,
Pocket Books, New York 1989, s. 50.
3
Ibid., s. 2.
4
Ibid., s. 13.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
148
nastpujce, stosowne w tym miejscu sowa: „Kiedy sdzisz, e jeste
w stanie co zrobi, albo e nie jeste w stanie czego zrobi, to w obu
przypadkach masz racj”.
Odwrotn stron medalu jest to, e kiedy postrzegasz siebie jako czo-
wieka zdolnego do zmierzenia si z danym wyzwaniem, nabierasz wiary
i wytrzymaoci, które pozwol Ci odnie sukces. Tak byo w przypadku
Richarda Nguyena, dwudziestokilkuletniego pracownika dziau technicz-
nego, zatrudnionego wraz ze mn w Yahoo!. Zanim iPhone’y i aparaty
BlackBerry dokonay bezproblemowej synchronizacji ksiek adresowych
i e-maili z komputerami, biecy dostp do informacji zapewniay nam
bardziej prymitywne urzdzenia, takie jak Scout.
Te metalicznie niebieskie, trzymane w rce przyrzdy w ksztacie gra-
natu otrzymali wszyscy uczestnicy konferencji handlowej, w której braem
pewnego razu udzia. Kiedy nastpnego dnia udaem si do pracy, próbo-
waem zainstalowa oprogramowanie Scouta, by cign na nie dane ze
swojego laptopa, ale bez skutku.
Gdy poprosiem o pomoc nasz dzia IT, wysano mi do pomocy Richar-
da. Kiedy zapytaem go, czy jest nadzieja, e bd móg uywa Scouta,
dziki czemu moje ycie staoby si bardziej mobilne, jego odpowied
stanowia odzwierciedlenie jego obrazu samego siebie: „Jestem mistrzem
wszystkich gadetów. Zawsze byem i zawsze bd. Sprawi, e to zacznie
dziaa, jeli tylko w ogóle nadaje si to do dziaania”.
Przez dwie godziny manipulowa przy tym urzdzeniu i przy moim
laptopie i wypróbowywa róne sposoby ich czenia. cign dodatkowe
oprogramowanie, a nastpnie zadzwoni do producenta oraz do naszego
centrum technicznego w Indiach. By niezmordowany, mruczc: „Nie po-
konasz mnie, Scoucie. Jestem mistrzem wszystkich gadetów”.
Wreszcie, po ostatniej manipulacji, urzdzenia zostay zsynchronizo-
wane, a Richard klasn w donie, wykrzykujc: „O tak, daem rad!”.
Miaem teraz mobilne urzdzenie zawierajce najaktualniejsze infor-
macje, e-maile i wszystkie moje kontakty. Kiedy wychodziem na parking,
trzymajc Scouta w rce, spotkaem wspópracownika, który bra udzia
w tej samej konferencji i otrzyma to samo oprogramowanie. Gdy zapyta-
em go, czy udao mu si je zainstalowa i uruchomi, odpowiedzia:
„To niemoliwe. Ten sprzt nie dogaduje si z systemem operacyjnym
naszych komputerów”.
Zaintrygowany zapytaem go, z którym sporód naszych speców od
techniki pracowa. „Z Billem, jednym z naszych weteranów — pada od-
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
149
powied. — To smutne, e nie byo takiej moliwoci i e trzeba by nad-
ludzkich zdolnoci, eby zrozumie, o co chodzi. Bd musia zrezygno-
wa z tej usugi i poczeka, a technologia posunie si do przodu”. Obraz
samego siebie Billa („tylko czowieka”) sprawi, e podda si w tych zma-
ganiach ze Scoutem, zamiast wytrwa wystarczajco dugo, by znale
rozwizanie.
Póniej tego samego roku, na specjalnym zebraniu poza biurem, byem
zaskoczony, natykajc si na Richarda. By tam osobistym attaché do spraw
techniki naszego dyrektora wykonawczego, Tima Koogle’a. Kiedy zapyta-
em Tima, dlaczego zabra ze sob osobistego speca od technologii, odpo-
wiedzia: „To Ty nie wiesz? Richard jest mistrzem wszystkich gadetów.
Moliwe, e jest tu jedn z najwaniejszych osób!”.
Masz wasny obraz samego siebie niezalenie od tego, czy sobie to
uwiadamiasz, czy nie. Masz nad nim cakowit kontrol i tylko Ty jeste
odpowiedzialny za jego konstrukcj i modyfikacje. Inni mog próbowa
dyktowa Ci, jak powiniene si postrzega, ale ostatecznie to Twoja decy-
zja. To od Ciebie zaley, czy zechcesz tak pokierowa swoim umysem,
by móg zrealizowa dany Ci przez Boga potencja. Jeste reyserem
i gównym producentem filmu, który rozgrywa si w Twojej gowie.
Niech to bdzie dobry film.
WIARA W INNYCH
Uznanie i podziw dla innych to jedno; zupenie czym innym jest za ca-
kowite zawierzenie im swojego sukcesu. Wiara w innych wymaga wyso-
kiego poziomu zaufania, który sprawi, e nie bdziesz si sprzeciwia rezy-
gnacji z kontroli nad swoj sytuacj. Ufamy innym z powodu wraenia,
jakie wraz z upywem czasu udao im si na nas zrobi.
Cho moemy sdzi, e nasze oceny innych ludzi s sprawiedliwe,
czsto subiektywnie podejmujemy decyzj o zauwaaniu pewnych szcze-
góów, przy jednoczesnym ignorowaniu innych. Nasza uwaga zaopatrzona
jest w filtr, którego uywamy na co dzie, i to wanie przy zastosowaniu
tego filtra tworzymy nasze zaufanie do innych osób. Moemy na przykad
pomniejsza sukcesy naszego wspópracownika, wyolbrzymiajc jedno-
czenie jego poraki.
Aby nabra wiary w drug osob, musisz podj wiadom decyzj, e
zachowasz obiektywizm przy kreleniu obrazu tej osoby w swoim umyle.
To dobre miejsce, by zastosowa modyfikacj zotej zasady: oceniaj innych
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
150
w taki sposób, jak sam chciaby by przez nich oceniany. Jeli chcesz,
by inni Ci szanowali i Ci ufali, Ty równie oka im zaufanie i szacunek.
W przeciwnym przypadku Twoja wzrastajca pewno siebie moe na tyle
wzmocni Twoje ego, e stanie si ono bezlitosnym sdzi kadej osoby
obecnej w Twoim yciu, prezentujc mentalno, która mówi: „Jeli co
ma by zrobione dobrze, musz to zrobi sam!”. Uczyni to z Ciebie swego
rodzaju samotnego strzelca, który jest przekonany, e nikt nie potrafi dzia-
a równie sprawnie jak on.
Niezalenie od tego, jak dua jest Twoja pewno siebie, nie moesz
odnie sukcesu bez pomocy innych. Jeli bdziesz si upiera przy dziaa-
niu bez niczyjej pomocy, Twój poziom pewnoci siebie bdzie stabilny,
poniewa staniesz oko w oko z wyzwaniami, którym nie bdziesz prawdo-
podobnie w stanie sprosta w pojedynk.
Billye czsto mówia: „Nie ma czego takiego jak czowiek, który do
wszystkiego doszed sam. Istniej oczywicie ludzie z ikr, ale aden czo-
wiek nie zdoa sam poruszy góry”. Moje dowiadczenia wskazuj, e mia-
a racj — adne z przeomowych dokona mojego ycia nie byoby mo-
liwe bez grupy ludzi przy moim boku.
Gdy próbowaem dziaa samemu, zawsze koczyem w rozpaczliwym
pooeniu z przeraajcym uczuciem, e wszystko ju stracone.
Kiedy pracowaem w Yahoo!, byem naocznym wiadkiem przypadku,
który reprezentowa sob pewien dyrektor do spraw sprzeday. Przyszed
on do nas z brany programistycznej, gdzie osign fantastyczne sukcesy
dziki indywidualnemu wysikowi. Sukcesy te pomogy mu zbudowa silny
obraz samego siebie, ale nie przeoyo si na wiar w jego zespó, kiedy
doszo do zaamania na rynku firm internetowych w roku 2000.
Jeli na horyzoncie pojawiaa si jaka wana umowa, wkracza osobi-
cie do akcji i przejmowa jej prowadzenie od niszych rang przedstawicieli
handlowych, poniewa by przekonany, e tylko on jest w stanie dopro-
wadzi do jej zawarcia. Kiedy pojawiay si problemy z jednym z naszych
produktów, przedstawia zespoowi do spraw rozwoju gotowe dyspozycje
zmian, zamiast poprosi ich o pomoc. Ten sam sposób postpowania stoso-
wa te wobec dziau prawnego, marketingowego i PR, a nawet wobec dzia-
u obsugi klienta. Po jakim czasie, kiedy nastaa recesja z lat 2000 – 2001,
zacz traci wiar, e firma jest w stanie utrzyma si na powierzchni.
Jego nastawienie nie suyo te utrzymaniu talentów. Ludzie nie lubi,
kiedy si im nie ufa. Niektórzy z naszych najlepszych speców od sprzeda-
y uciekli do innych firm, a inni zrezygnowali z pracy, nawet kiedy wy-
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
151
magao to zwrotu posiadanych opcji giedowych. Im wicej byo takich
przypadków, tym bardziej potwierdzay si lki tego dyrektora, e firma
jest zgubiona.
W roku 2002 zrezygnowa, jako przyczyny podajc stres i wypalenie.
Mia do odgrywania przez cae ycie roli Atlasa i nie móg ju znie
myli o tym, eby przepracowa cho jeden dzie wicej. Nie mia te
wiary, e wikszo firm internetowych, z którymi robilimy interesy,
zdoa przetrwa, co tylko pogbiao jego przeczucie nieuchronnej klski.
rodowisko ludzi zajmujcych si biznesem internetowym miao dobre
nastawienie do Yahoo!, wic z radoci skorzystaoby z szansy okazania
wsparcia, by wspólnymi siami obmyli jakie rozwizania dla naszego
zastoju w sprzeday, ale ten dyrektor w ogóle nie mia zamiaru skorzysta
z tej sposobnoci, a to z powodu jego sposobu patrzenia na wiat, w któ-
rym by on jedyn kompetentn osob.
Tak wanie kocz si próby dziaania w pojedynk. Ale jeli wierzysz
w swój zespó, poziom Twojej pewnoci siebie wzrasta pod samo niebo,
nawet kiedy dowiadczasz osobistych potkni. Majc obok siebie czon-
ków zespou, nie zostaniesz sam ze swoimi ryzykownymi przedsiwzi-
ciami albo zmaganiami. Moesz wtedy wej w rol wspótwórcy, zamiast
by zbawc.
Jeli sam stwierdzasz, e brakuje Ci wiary w kolegów z Twojego ze-
spou, przeczytaj ponownie reguy 2. (Posuwaj rozmow do przodu) i 3.
(Okazuj wdziczno), by odzyska równowag.
W miar, jak Twoja wiara w kolegów z zespou bdzie rosa, deleguj
cz swoich uprawnie, odó pewne zadania na póniejszy termin, a po-
tem odpu. Kiedy bdziesz to robi, pamitaj o sowach zachty. Przeka
swoim kolegom w jasnych sowach, e w nich wierzysz i e jeste pewny,
i sobie poradz.
Nie poprzestawaj na zakomunikowaniu swojej pewnoci jedynie zespo-
owi — zakomunikuj j równie sobie samemu. Wyobra sobie, jak osoby
obecne w Twoim yciu (niezalenie od tego, czy bd to wspópracowni-
cy, czy czonkowie rodziny) odnosz sukces. Zobacz, jak uzyskuj wiet-
ne rezultaty, a nawet przerastaj wszelkie oczekiwania. Utrwal w swoim
umyle ich obraz jako osób silnych, mdrych i utalentowanych. Spodzie-
waj si po nich sukcesów.
Podkrelajc znaczenie Twojego obrazu samego siebie, nie mona za-
pomnie o znaczeniu Twojego sposobu postrzegania innych. W psychologii
wystpuje zjawisko zwane efektem Pigmaliona, które wskazuje, e ludzie
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
152
reaguj adekwatnie do tego, czego si po nich spodziewasz. Jeli sdzisz,
e dysponuj odwag, wyczuj to i bd przejawia odwag. Jeli za po-
strzegasz ich jako niepozbieranych, to pójd tym tropem, postpujc w spo-
sób, który bdzie potwierdza Twoj ocen.
To wanie dlatego liderzy musz pamita, jak istotne znaczenie dla
wyników caej grupy ma wiara w zespó. Wyobra sobie swój zespó jako
grup zwycizców, a poszczególnych ludzi w tym zespole jako superbo-
haterów, a nie miernoty. Wspieraj ich kadego dnia i chwal przy kadej
nadarzajcej si okazji.
PEWNO WASNEJ WIARY
Twoja wiara to przekonanie o istnieniu siy wikszej od kadego z nas.
To przekonanie o sprawiedliwoci tej wyszej siy i o tym, e jako cz
wikszego planu otrzymasz jakie bogosawiestwo.
Czsto przemawiam na konferencjach biznesowych na caym wiecie,
gdzie opowiadanie o duchowych kwestiach moe nie odpowiada temu,
czego si ode mnie oczekuje (technologia, marketing, przywództwo itd.).
W takich przypadkach mówi o ekonomicznej wyszej sile: o wolnym
rynku. Jest to co, z czym moe si zgodzi kady, niezalenie od religij-
nych przekona: chodzi w gruncie rzeczy o to, e w biznesie dobre rzeczy
zdarzaj si dobrym ludziom, a ze rzeczy zym firmom. W reguach rz-
dzcych wiatem kryje si moralny porzdek. Dlaczego? Jedno z wyjanie
mówi, e w ostatecznym rozrachunku rynek potrafi si o siebie zatrosz-
czy, dziki kontroli mediów, aktywnoci konsumentów i nadzorowi ze
strony prawodawców.
Adam Smith, którego prace pooyy podwaliny pod nasze rozumienie
kapitalizmu, napisa, e rynkiem kieruje niewidzialna rka, która koryguje
wszystko w taki sposób, e wiatem rzdz w ostatecznym rozrachunku
sprawiedliwo, uczciwo i warto. W duszej perspektywie zo nie zwy-
cia nigdy. Wanie tak siy rynkowe podtrzymuj jego istnienie, co przy-
pomina sposób, w jaki organizm radzi sobie z patogenami.
Jeli zatem prowadzisz biznes albo sprzedajesz jakie produkty, a s one
dobrej jakoci, powiniene wierzy, e w dalszej perspektywie rynek na-
grodzi Twoje starania. Oczywicie zdarzaj si takie wypadki, jak rok 1998,
kiedy to nieuczciwe firmy, takie jak WorldCom lub Enron, bezkarnie za-
may rynkowe zasady. Ale to by, jak lubi powtarza, „tylko pocztek tego
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
153
filmu”. Koniec by dla tych firm oczywicie brutalny. Natomiast w przy-
padku firm, które przedkadaj ludzi nad dolary, takich jak Southwest
Airlines, SAS Institute albo Chick-fil-A, zrównowaone zyski s w dalszej
perspektywie czym niemal naturalnym.
Sam nadziej pokadam w Bogu z Biblii. Tak wychowaa mnie Billye,
czsto cytujc dwudziesty pierwszy wers ósmego rozdziau Listu do Rzy-
mian: „Jeeli Bóg jest z nami, któ przeciwko nam?”. To wanie std czer-
paa swoj niezwyk pewno siebie, nawet w obliczu straty ma, majt-
ku i wielu innych wanych rzeczy. Wiedziaa, e Bóg jest przy niej. Gdyby
nie miaa tej wiary, prawdopodobnie ulegaby naturalnej u ludzi tendencji
i upadaby w starciu z potnymi przeciwnociami.
Moemy myle o Bogu jako o menederze, liderze albo najwyszej
wadzy. I cho wszystko to jest prawd, Pismo wite mówi te, e Bóg
troszczy si o nas i o swoje stworzenie. Pragnie, ebymy osignli w yciu
spenienie. Chce, abymy si traktowali z wzajemn mioci i szacunkiem.
Dlatego Biblia mówi: „Bóg jest mioci”
5
. Pragnie si o nas troszczy,
jak o swoje dzieci.
Wiara w co wikszego ni Ty sam generuje poczucie odpowiedzial-
noci, zarówno w kwestiach biznesowych, jak i duchowych. Jeli polegasz
na Bogu, tak jak ja, albo jeli wierzysz, e wolny rynek si Tob zajmie, to
musisz dotrzymywa regu gry i odgrywa swoj rol w tym planie, który
wykracza poza Twoje samolubne pragnienia. Odpowiedzialno ta jest li-
ni obrony przed ludmi i organizacjami, które wymykaj si spod kontroli.
Liderzy, którzy nie poddaj si komu lub czemu wikszemu ni oni
sami, upijaj si w kocu faszywym poczuciem wasnej mocy. W rezulta-
cie ludzie ci staj si wasnymi bóstwami. Skutki owego rozwoju wypad-
ków wida na przykadzie takich firm jak Enron. W przypadku religii brak
odpowiedzialnoci prowadzi do rozwoju sekt, takich jak ta kierowana przez
Jima Jonesa w Gujanie. W przypadku polityki tworzy tyranów, takich jak
Adolf Hitler albo Pol Pot.
Znam jednak niezliczonych liderów biznesu, którzy wierz w wolny
rynek i zdrowy szacunek dla jego naprawczej mocy. W rezultacie prakty-
kuj spoeczn odpowiedzialno korporacyjn: zapewniaj swoim pracow-
nikom sprawiedliwe traktowanie, wczaj si w dziaania na rzecz lokal-
nych spoecznoci i oszczdzaj zasoby dla przyszych pokole.
5
Ewangelia w. Jana, 4:8.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
154
Liderzy, którzy nie poddaj si komu lub czemu wikszemu
ni oni sami, upijaj si w kocu faszywym poczuciem
wasnej mocy.
Z racji mojego chrzecijaskiego wychowania nauczyem si, e Bóg ob-
serwuje kady mój krok. Moja wiara w Boga jest ostateczn, wieczyst po-
lis ubezpieczeniow, za któr nigdy nie bd móg zapaci. Mog jedynie
wierzy i przestrzega Boych przykaza. Sprawia to, e jestem zobowi-
zany wyj poza zwyk trosk o wasne przetrwanie i musz postpowa,
jak przystao na kogo, kto jest wyznawc Boga, robic to, co naley, dajc
co z siebie oraz bdc przykadem dla innym.
Kiedy wierzysz, e stoi za Tob kto lub co wikszego ni Ty sam, to
ta wiara daje Ci energi i entuzjazm, których potrzebujesz, by i naprzód.
W sytuacjach, kiedy Ty i Twój zespó dalicie z siebie wszystko, a i tak
okazao si, e to nie wystarczy, uwierz, e i tak uda Ci si osign swój
cel. Nazywamy to cudem — a ci, którzy maj wiar, oczekuj takich cu-
dów. To wiara w co wikszego ni Ty sam pozwala Ci si rozluni i zo-
y wszystko w rce tej wyszej instancji, po czym wróci do biecego
zadania. Moja wiara w Boga regularnie umoliwia mi takie postpowanie.
Gdy byem mody, Billye wyjania mi to w nastpujcy sposób: „Kie-
dy masz siln wiar, to tak, jakby mia dodatkowy bak z paliwem rakieto-
wym, przeznaczony na te okazje, kiedy droga jest duga, a w zasigu wzro-
ku nie ma adnych stacji benzynowych”. W cigu mojego ycia nauczyem
si, e wiara daje nam przewag nad tymi, którzy wierz tylko w siebie
albo w swoje doczesne zdolnoci. Moja wiara zapewnia mi najlepszy sys-
tem wsparcia.
Dla wielu z tych, którzy tak jak ja odznaczaj si osobowoci typu A,
myl o tym, eby odpuci i zoy sytuacj w rce Boga, nie jest czym
naturalnym. Wydaje si to niewaciwe. Lubimy atakowa problemy bez-
porednio, odgadywa, w czym rzecz, przejmowa kontrol i znajdowa
rozwizanie.
W moim yciu syszaem niezliczone historie o ludziach, którzy, wy-
czerpawszy wszelkie dostpne ludziom rodki zaradcze w starciu z prze-
ciwnociami losu, zdawali si „na Bo ask”. Godzili si zawierzy rezul-
tat Opatrznoci, angaujc swój umys w próby polepszenia tego rezultatu
na tyle, na ile to moliwe. W prawie wszystkich tych sytuacjach docho-
dzio do cudów, czasem wielkich, czasem drobnych. W wielu przypadkach
zdarzao si, e po zawierzeniu Bogu ludzie uwalniali si od ciaru sytu-
acji, dziki czemu byli w stanie odzyska koncentracj i jasno mylenia.
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
155
Szczególnie jedna historia wymaga specjalnej uwagi. Pokazuje ona,
e czasem, kiedy poprosisz Boga o pomoc, otrzymujesz rad, dokadnie
tak, jakiej potrzebujesz w danej sytuacji. Ostatnio ja i mój przyjaciel John
Maxwell, niezwykle mdry biznesmen, rozmawialimy o ludzkiej skon-
noci do kurczowego trzymania si swoich problemów. John powiedzia,
e w modoci wzbrania si przed zoeniem wszystkiego w rce Boga.
I nie chodzio tu o to, e Mu nie ufa; po prostu sobie ufa równie mocno.
Poza tym, jak wielu z nas, sdzi, e jeli dany problem nie dotyczy czego
powanego, nie ma potrzeby zawraca tym Bogu gowy. Przez cae lata
stara si zrozumie znaczenie sów z pitego wersu pitnastego rozdziau
Ewangelii w. Jana: „Beze mnie nie moecie nic uczyni”.
„Miaem ca list rzeczy, które mogem zrobi, nie angaujc w nie
Boga — powiedzia. — Ale pewnego dnia, po kilku latach wewntrznych
zmaga z t kwesti, doszedem do wniosku, e kiedy Bóg powiedzia:
»Beze mnie nie moecie nic uczyni«, to tak naprawd mia na myli:
»Beze mnie nie moecie zrobi nic, co miaoby znaczenie dla wiecznoci«.
Innymi sowy: jest mnóstwo rzeczy, które mog zrobi. Ale, mówic wprost,
wszystkie one zgin. Ich warto jest w ostatecznym rozrachunku mini-
malna. To tylko powszednie dziaania, które przetrwaj chwil, by nastp-
nie przemin, a my ruszymy dalej. Ale tych rzeczy, które maj wieczyste
znaczenie — które caymi latami trwaj w yciu innych osób — nie mog
zrobi sam. Musz zaufa, e poprzez moje dziaania jestem narzdziem
w rkach Boga. Zmienio to cae moje spojrzenie na ycie”.
John opowiedzia mi nastpnie histori ze swojej modoci, kiedy pra-
cowa przy zakadaniu nowych zborów:
Realizowalimy wanie nasz pierwszy projekt budowlany, a ja miaem do-
piero 25 lat. By to duy projekt jak na dzieciaka, który nigdy wczeniej nie
mia z tym do czynienia. Na naszej parceli bya ziemia — o wiele za duo
ziemi, by mona j byo usun, poniewa skoczyy nam si pienidze.
Usiadem na bryle ziemi i gniewnie powiedziaem do Boga: „Bdziesz mi
musia pomóc, bo nie wiem, jak pozby si caej tej ziemi. Nie mam pieni-
dzy. Jak mam sobie z tym poradzi?”. Wci pamitam, jak Bóg przemówi
w moim sercu. Zapisa w nim co, co nie miao dla mnie sensu. Ale i tak to
wypeniem.
Mielimy ssiada, któremu nie podoba si nasz projekt budowlany, po-
dobnie zreszt jak i mnie. Bóg odezwa si w moim sercu, mówic: „Id
i zapytaj swojego ssiada, czy nie zechciaby wzi troch ziemi na swoj
dziak”. Tak te zrobiem, a ssiad odpowiedzia przeczco. Wróciem wic
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
156
i znowu usiadem na grudzie ziemi. Wtem ponownie usyszaem: „Id i jesz-
cze raz zapytaj”. Wic poszedem i znowu usyszaem „nie”. Ponownie wró-
ciem do swojej hady ziemi. I ponownie usyszaem: „Id i zapytaj ssiada
jeszcze raz”. Rozumiesz, e w tym momencie byo mi ju troch gupio. Ale
wykonaem i to polecenie.
Kiedy wszedem na werand tego czowieka, spojrza na mnie i powie-
dzia: „Przyrzekem sobie, e jeli przyjdziesz do mnie trzy razy, to pozwol
Ci przerzuci ziemi na mój teren”. I tego samego dnia, wracajc z tej we-
randy, zrozumiaem, e metody dziaania Boga s poza moim zasigiem.
Zrozumiaem, e jeli pragn zrobi co naprawd znaczcego, to nie mam
pyta, czy powinienem Mu zaufa, czy te Mu to ofiarowa. Mam pyta,
czy zawsze Mu ufam i zawsze Mu to ofiaruj.
Jeli masz wraenie, e Twój system wsparcia tworz jedynie ludzie
(Twój talent i talenty Twojego zespou), to nie bdzie ono wystarczajce,
by umoliwi Ci przetrwanie kryzysów, które s nieuniknione — sytuacji,
których opanowanie przekroczy Twoje moliwoci. Powiniene zaharto-
wa swoj wiar, by przygotowa si na te sytuacje. Zastosowanie znajdzie
tu regua 1. (Karm swój umys dobrymi rzeczami): ucz swój umys spoj-
rzenia z szerszej perspektywy, czciej czytaj Bibli. Jeli jeste biznesme-
nem, moesz poczyta ksiki historyczne, zauwaajc rozkwit i upadek
firm, które w celu uchwycenia wizji dajcej dostp do tej szerszej perspek-
tywy odwoyway si jedynie do swojej wartoci. Wykorzystaj te regu 3.
(Okazuj wdziczno), by bardziej docenia moc Bo objawiajc si
w Twoim yciu.
Im bardziej jeste skonny odpuci, odpry si i zoy swoj przy-
szo w rce Boga, tym bardziej bezwarunkowa bdzie si stopniowo stawaa
Twoja wiara. Czasem Twoje modlitwy spotkaj si z odmow. Nie ozna-
cza to, e zostae zawiedziony. Oznacza to natomiast, e prawdopodobnie
w gr wchodz take inne czynniki, których nie rozumiesz, a które wyma-
gaj, by tym razem pogodzi si z porak. Nie pozwól, by takie sytuacje
testoway Twoj wiar; niech to ona testuje Ciebie i niech dodaje Ci si.
UCZY SWYM CELEM DENIE DO RÓWNOWAGI
A teraz zajm si kwesti równowagi od innej strony: od strony poziomu
pewnoci siebie. „Istnieje co takiego — powiedziaa pewnego razu Billye
— jak przesadna pewno siebie. Ulegasz jej wtedy, kiedy tracisz kontakt
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
157
z rzeczywistoci. Bdziesz z jej powodu postrzegany jako zarozumialec,
zniechcajc do siebie ludzi. Bdziesz przez ni ignorowa puapki i pope-
nia wielkie bdy”.
Nasze ego nie ma adnych problemów z generowaniem nadmiernej
pewnoci siebie, szczególnie kiedy moemy liczy na sprzyjajcy feedback,
który zapewnia nam pozytywne sprzenie zwrotne. Mona j dostrzec
u wszelkiego rodzaju wschodzcych gwiazd, od osobistoci estrady po
miejscowe gwiazdy biurowe. Kiedy ci ludzie odnios pewne sukcesy, za-
czynaj myle, e s lepsi od innych. W rezultacie zraaj do siebie do-
kadnie te osoby, dziki którym udao si im odnie sukces.
Na drugim kracu skali pewnoci siebie znajduje si zbytnia pokora
(nazywana te faszyw pokor), która objawia si tym, e nie przyznajemy
si do wasnych osigni. Moemy j prezentowa indywidualnie albo
w imieniu caego zespou. Taka faszywa pokora jest czsto posuniciem
taktycznym, majcym nam zapewni uznanie innych ludzi, którym odda-
jemy swoj chwa. Niektórzy praktykuj faszyw pokor, poniewa s-
dz, e dziki temu lepiej wygldaj w oczach Boga. Powoduje to wypa-
czenie naszego pojcia na temat skutecznoci poszczególnych dziaa i moe
prowadzi do zerwania pozytywnego sprzenia zwrotnego poprzez ma-
skowanie pozytywnego feedbacku, który napdza nasze postpy. Pamitaj:
Twoja podwiadomo zawsze podsuchuje Twoje wewntrzne rozmowy.
Aby osign równowag na skali pewnoci siebie, musimy znale
idealny punkt pomidzy dwoma skrajnociami. Trudno to uzyska wy-
cznie dziki wysikowi wewntrznemu, poniewa nasze ego albo nasza
potrzeba bycia lubianym wypaczaj nasz percepcj. Potrzebujemy meto-
dy, dziki której bdziemy mogli trafnie wyway nasze poczucie pewno-
ci siebie.
Jednym z ulubionych narzdzi Billye bya duga na 30 centymetrów
poziomica. Uywaa jej do wyznaczania prostych linii przy wieszaniu ob-
razów albo budowaniu póek. 10 lat temu kupiem profesjonaln kamer
i wysokiej jakoci statyw. W szczytowej czci statywu znajdowaa si maa
poziomica. Kiedy bbelek powietrza ustawia si dokadnie midzy kre-
skami, oznaczao to, e kadr by równo wypoziomowany. Bez tej poziomi-
cy próby dokadnego ustawienia statywu mogyby przyprawi uytkowni-
ka o szalestwo.
Take Twoje ycie ma poziomic, która moe Ci pomóc osign
równowag na skali pewnoci siebie. T poziomic jest cel. Wyobra sobie,
e Twój cel jest jak te kreski, pomidzy którymi musisz umieci bbelek,
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
158
by zrównoway swoj pewno siebie. Cel jest w efekcie punktem, w któ-
rym ogniskuje si cae Twoje ycie, otwierajc przed Tob drog wart te-
go, by ni poda, któr pójdziesz, nie szczdzc wysików. Kiedy osi-
gniesz równowag w swojej pewnoci siebie, potrzeba bycia najlepszym
albo lubianym zejdzie na drugi plan, ustpujc miejsca celowi — poniewa
opinie nie maj znaczenia, licz si rezultaty. Innymi sowy: nie chodzi
o Ciebie, ale o Twój cel.
Twój cel musi dotyczy czego wikszego ni Ty sam. Profesor Stan-
ford University William Damon definiuje cel jako „stabiln i ogóln in-
tencj osignicia czego, co z jednej strony ma dla nas znaczenie, a z dru-
giej wpywa równie na wiat poza naszym »ja«”
6
. Kiedy yjesz „z celem”,
starasz si dziaa dla dobra innych osób, co daje Ci z kolei poczucie sensu.
Jednym z najwikszych ekspertów w kwestii celu by Viktor Frankl,
który napisa wspania ksik zatytuowan Czowiek w poszukiwaniu
sensu. Frankl mia za sob niewol w nazistowskim obozie koncentracyj-
nym i by sawnym na cay wiat psychiatr, który zasugerowa, e nie wy-
bieramy sobie swojego yciowego celu, ale raczej odkrywamy znaczenie
poszczególnych momentów w yciu. Jednym ze sposobów dokonania tego
jest „tworzenie pracy lub dokonywanie czynu”
7
. Innymi sowy: kiedy nad
czym pracujemy, ukazuje si nam nasz cel, który przy odrobinie szczcia
udaje si nam zauway.
Jak moesz odkry swój wyszy cel? Jest on ukryty tam, gdzie sposob-
no do zrobienia czego dobrego spotyka si z Twoimi osobistymi uzdol-
nieniami. Potrafisz rozpozna potrzeby, których zaspokojeniu mog suy
Twoje talenty, a fala entuzjazmu, jaki zaczynasz odczuwa, stanowi dla
Ciebie potwierdzenie, e masz przed sob swój cel.
Najlepszym sposobem na wykrycie, gdzie dochodzi do tego spotkania
sposobnoci i uzdolnie, jest skupienie si na pocztek wanie na swoich
zdolnociach: talentach, skonnociach, moliwociach, wrodzonych umie-
jtnociach albo instynktach. Kady ma jakie uzdolnienia, co, co moe
wykorzysta dla wspólnego dobra. Im szybciej zdoasz zidentyfikowa
swoje zdolnoci, tym atwiej bdzie Ci odnie je do zewntrznego zapo-
trzebowania, którego zaspokojenie jest dla Ciebie wane.
6
William Damon, The Path to Purpose: Helping our Children Find Their Calling
in Life, Free Press, New York 2008, s. 33.
7
Viktor Frankl, Czowiek w poszukiwaniu sensu, Wydawnictwo Czarna Owca, 2011.
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
159
Nakrel w swoim dzienniku pionow lini na rodku pustej kartki.
Po lewej stronie wypisz list swoich talentów. Co takiego potrafisz robi,
aby warto byo za to zapaci? Czy robisz co, co wywiadcza dobro in-
nym? Co wnosisz do kadej sytuacji jako jednostka? Jakimi zdolnociami
obdarzy Ci Bóg?
Poka t list czonkom swojej rodziny albo przyjacielowi, by spojrzeli
na to z zewntrz. Nie bój si wpisywa na t list wielu punktów, dziki te-
mu nie pominiesz adnego miejsca, gdzie Twoje zdolnoci mog si spotka
ze sposobnoci. Wpisuj i szczególne uzdolnienia, i ogólne waciwoci.
A teraz po prawej stronie zapisz list wszystkich potrzeb, na których
zaspokojeniu Ci zaley. Pomyl o czym, co widziae albo czego dowiad-
czye, co sprawia, e krew kipi Ci w yach albo co wyciska z Twoich
oczu zy
8
.
Wykorzystujc to wiczenie, zdoaem ostatnio udoskonali moje poj-
cie o wyszym celu. Najpierw sporzdziem zestawienie swoich talentów,
w którym znalazy si równie moje zdolnoci komunikacyjne (pisanie
i przemawianie) oraz orientacja na polu marketingu. Nastpnie zidentyfi-
kowaem potrzeby, na których zaspokojeniu najbardziej mi zaley. Byy to
midzy innymi: sprawiedliwo biznesowa, godno w miejscu pracy oraz
ludzka potrzeba bycia kochanym przez innych.
Pocztkowo mój cel by ogólny: chciaem si przyoy do pooenia
kresu cierpieniom. Ale cho ukierunkowao to moje dziaania, wci nie
by to konkret, którego potrzebowaem, by sterowa moimi codziennymi
decyzjami. Pewnego dnia, podczas porannej sesji czytania, natknem
si na biblijny werset, który mówi: „Troszczmy si o siebie wzajemnie,
by si zachca do mioci i do dobrych uczynków”
9
. Kiedy to przeczyta-
em, wyczuem cel uszyty na miar moich uzdolnie: motywowanie in-
nych do dziaania penego mioci i do dobrych czynów. To wspaniay cel
dla pisarza i mówcy motywacyjnego! Poniewa wykonaem ju wczeniej
to wiczenie w swoim dzienniku, mój umys by przygotowany do wy-
krywania, a nastpnie selekcji mojego celu, kiedy tylko mi si on objawi.
8
Przeczytaj rozdzia Nawyk 2 w ksice Stephena R. Coveya, 7 nawyków
skutecznego dziaania. Inspirujce lekcje doskonalenia wewntrznego, by wypracowa
wasne owiadczenie osobistej misji albo, jak to nazywa Covey, „osobist
konstytucj”. Pomoe Ci to w identyfikacji tego, co popierasz, jak równie
tego, czemu si sprzeciwiasz.
9
List do Hebrajczyków, 10:24.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
160
Majc tak okrelony cel w rku, mam kreski poziomicy, pomidzy
którymi musz umieci bbelek (moj dziaalno). Jeli jaka okazja biz-
nesowa nie jest zgodna z moim celem, uchylam si od niej. Gdy wyga-
szam przemówienie, zajmuje mnie jedynie moja misja, a nie to, czy bd
lubiany albo czy dostan owacj na stojco. Kiedy pisaem t ksik, nie
koncentrowaem si na deniu do nagród albo pienidzy. Miar mojego
sukcesu jest to, na ile dobrze udao mi si zrealizowa mój cel.
Aby zaprzc swoje talenty do suby wyszemu celowi, cay czas zada-
waj sobie pytania: Dlaczego to robi? Jak wpywa to na innych?, a natrafisz
na tak zewntrzn potrzeb, która do Ciebie przemawia. Jeden z niedaw-
nych uczestników mojego seminarium, Ryan, wykorzysta te pytania, by
znale wasny cel. Powiedzia mi: „Moim talentem jest uzdolnienie w pro-
gramowaniu”. Kiedy zapytaem go, dlaczego wie z tym swój cel, zacz
mamrota co o korzyciach z produktu dla klienta, gównie zreszt finan-
sowych. Ale nie wystarczyo mu to do znalezienia celu. W kocu uwia-
domi sobie, e jego zdolnoci programistyczne s wane, poniewa mog
mu pomóc uzyska nieze zarobki oraz ubezpieczenie zdrowotne, „co za-
pewni mojej rodzinie zdrowie i szczcie”. W tym przypadku celem jest
opieka nad rodzin. Rodzina potrzebuje jego sukcesów w pracy. Dokad-
nie taki sam by mój pierwszy dorosy cel, po ukoczeniu trzydziestki, który
sprawi, e wróciem do gry.
Inna z moich seminarzystek, Mary Beth, uzyskaa odmienny wynik.
Jednym z jej talentów byy zdolnoci organizacyjne, które wielu zespoom
pomogy przej od planowania do wykonania. Kiedy zastanowia si, jaki
ma to cel, zdaa sobie spraw, e przyczyniaa si do sukcesów zarówno
w swojej firmie (od której zaleay zarobki wielu osób), jak i w organizacji
non profit prowadzcej badania nad rakiem piersi, w której dziaaa. W ten
sposób rozpoznaa swój cel: zajmowa si organizacj po to, by inni mogli
odnosi sukcesy!
Wana uwaga: aden cel nie jest ani lepszy, ani gorszy od innych. Jeli
stanowi wsparcie dla innych i daje Ci poczucie sensu, to realizacja tego
celu bdzie dla Ciebie czym dobrym. Opieka nad rodzin albo ochrona
rodowiska — oba te zajcia s dobrymi celami, jeli to wanie one do
Ciebie przemawiaj i pozwalaj Ci dobrze wykorzysta to, co masz do za-
oferowania.
Nie musisz si te sili na oryginalno. Moesz wczy si do realiza-
cji misji organizacyjnej, takiej jak spoeczne zobowizania Twojej firmy
(do pomocy spoecznociom, do zwikszania szczcia klientów itd.).
Moesz te wspiera cel yciowy swojej partnerki.
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
161
Moesz mie równie podwójne cele. W moim przypadku s nimi
zdrowie i szczcie mojej rodziny oraz postanowienie, by promowa dobre
uczynki i mio. Zawsze, kiedy to moliwe, próbuj dy do obydwu
tych celów jednoczenie — co czasem wymaga ode mnie kreatywnoci.
Kiedy podchodz do rónych sposobnoci z tym zamysem w tyle gowy,
zadaj sobie pytanie: Czy mog to zrobi tak, by przysuy si obydwu tym ce-
lom? Kiedy odpowied brzmi „tak”, oznacza to, e bbelek jest ustawiony
równo midzy kreskami.
Twoje poczucie celu zmienia si, w miar jak ujawniaj si u Ciebie
nowe talenty, a okolicznoci zewntrzne generuj nowe potrzeby wyma-
gajce pilnej uwagi. Kto, kto wanie zosta ojcem, moe po raz pierwszy
uczyni swym celem rodzin. Biznesmen moe poczu, e musi si zaj
jak spoeczn potrzeb, przy zaspokajaniu której mog si przyda jego
umiejtnoci. Oto przykad z ycia wzity: John Wood zrezygnowa ze
swojego wysokiego stanowiska w Microsofcie, by zaoy organizacj non
profit zajmujc si zwalczaniem analfabetyzmu w krajach Trzeciego
wiata. Jego decyzja nie bya rezultatem kryzysu wieku redniego; byo to
dostosowanie si do celu. Dorós do tej decyzji. Aby pozna t histori,
przeczytaj jego ksik Leaving Microsoft to Change the World
10
.
DENIE DO CELU A REALIZOWANIE PASJI
Kiedy opowiadam o znaczeniu denia do celu, niektórzy pytaj mnie:
„A co, jeli realizuj swoj pasj? Tak wanie robi wirtuozi i supergwiazdy”.
Chciabym w tym miejscu powiedzie rodzicom: dawanie Waszym
dzieciom pozwolenia na cae ycie, by realizoway swoje pasje (koncentra-
cja na sobie), zamiast denia do celu (koncentracja na subie innym), jest
zym pomysem. Wiem, e to moe troch zabole, poniewa ruch pro-
mocji poczucia wasnej wartoci doprowadzi do wyksztacenia si metody
wychowania, która streszcza si w sowach: „Po prostu realizuj swoje pasje
i nie pozwól, by ktokolwiek Ci w tym przeszkodzi”. Ale efektem tej filo-
zofii s miliony bezsensownych y, kiedy to ludzie dryfuj bez celu, ro-
bic to, na co maj ochot, a nie to, co powinni robi, aby przysuy si
spoeczestwu. Na póniejszym etapie, kiedy ju dadz sobie spokój ze
swoimi pasjami, dociera do nich, e na pogoni za nimi zmarnowali spor
cz swojego ycia.
10
John Wood, Leaving Microsoft to Change the World: An Entrepreneur’s Odyssey
to Educate the World’s Children, HarperCollins, New York 2007.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
162
W przypadku modziey realizacja pasji pomaga jej w osigniciu
wszechstronnego rozwoju i umoliwia wyklarowanie wrodzonych talen-
tów oraz gbokich zainteresowa. Ale kiedy wkraczamy w doroso, po-
winnimy przyj rado, jak daje suenie innym. Istota dojrzaoci du-
chowej polega na tym, e zaczynamy dy do celu i cieszymy si naszymi
pasjami, ale nie jestemy ich marionetkami. Kiedy ju w dorosym yciu re-
alizowaem moje pasje muzyczne, mojej rodzinie przynioso to straty finan-
sowe i emocjonalne cierpienie. Zmieniaem prace jak rkawiczki i ylimy
od wypaty do wypaty, bez ubezpieczenia zdrowotnego. Póniej, kiedy
zdaem sobie spraw, e moim nadrzdnym celem jest troska o zdrowie
i szczcie mojej rodziny, muzyka staa si moim hobby, a nie sensem ycia.
Muzyka bya dla mnie pasj, ale nie bya moim celem. Zajmowaem
si ni, poniewa sprawiao mi to rado. Marzyem, aby podpisa umow
z wytwórni nagraniow, tak by utrzymywa si z tej pasji. Gdyby muzyka
bya moim celem (po to, bym móg sprawia rado innym), podszedbym
do wasnego muzykowania w zupenie inny sposób.
Powodem, dla którego musiaem podj wiadom decyzj o ograni-
czeniu statusu muzyki w moim yciu do kategorii hobby, na które mona
przeznacza pewien ograniczony czas, by fakt, e pasje z samej natury s
bardzo czasochonne. Ego to potna sia, a kiedy dopadnie nas pasja, nic
innego si nie liczy. Kiedy jestemy zaangaowani w któr z naszych pasji,
to czsto jestemy jakby poza czasem, czujc, e wyrosy nam skrzyda.
Caymi godzinami moemy zajmowa si tym samym, nie odczuwajc
adnego zmczenia. W takim momencie pasji wszystkie problemy wydaj
si nagle zupenie bez znaczenia. Twoja mio do pasji jest spowodowana
tym, co dziki niej czujesz, a nie tym, jakie dobro z niej wynika. Jest to za-
bawa. Zanim si zorientujesz, zaczynasz zaniedbywa swoje zobowizania
albo marnowa okazje, tylko po to, by pasja moga si rozwija w niezakó-
cony sposób. To wanie dlatego nigdy nie dyem do podjcia powanej
kariery, a do chwili, kiedy znalazem swój rodzinny cel.
Wiele osób doradza Ci, by robi tylko to, co kochasz, twierdzc, i kada
inna droga postpowania spowoduje, e bdziesz wiód marne ycie. Helen
Keller bya innego zdania, piszc: „Wiele osób ma ze pojcie o tym, na czym
polega prawdziwe szczcie. Nie dochodzimy do niego poprzez nagradza-
nie wasnego ja, lecz przez wierno wartociowym celom”
11
.
11
Dorothy Herrmann, Helen Keller: A Life, Chicago Press, Chicago 1999, s. 261.
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
163
Nie neguj bynajmniej pozytywnego wpywu pasji na osigane przez
nas wyniki. Kiedy czy Ci z jakim przedmiotem emocjonalna wi,
przepeniaj Ci intensywne pragnienie i energia. Mam dobr wiadomo:
z czasem udao mi si rozwin pasj (pragnienie i entuzjazm) dla mojego
celu. Cho nie udao mi si jeszcze znale sposobu na wykorzystanie
mojej pasji muzycznej w karierze pisarskiej i przy przemawianiu, to udao
mi si pokocha moj karier w takim samym stopniu, jak kocham muzy-
k. Spenienie, którego dowiadczasz, dc do celu, zapewni w miar
upywu lat to, co najlepsze po obu stronach tej linii podziau, przywracajc
Ci poczucie uskrzydlenia i pozaczasowoci, którego dowiadczae jako
dziecko, pochonity swoj ulubion zabaw.
CEL DAJE WIAR I WYTRZYMAO
Cel zapewnia Ci co wicej ni tylko równowag poziomu pewnoci sie-
bie. On j ochrania. James Allen napisa: „Ci, którzy nie maj w swoim
yciu gównego celu, atwo padaj ofiarami drobnych zmartwie”
12
.
Jeli nie masz celu albo jeste egoist, kada zmiana sytuacji bdzie dla
Ciebie niepokojca. Twoj instynktown reakcj bdzie pytanie: Co to dla
mnie oznacza? Potknicia bd si rozrasta do osobistych kryzysów, pod-
czas których bdziesz mia wraenie, e nikt nie rozumie, przez co prze-
chodzisz. Bdziesz bardziej wraliwy na krytyk ze strony innych. Nie b-
dziesz mia adnej ochrony przed lkiem. Bdziesz si atwo zraa i bdzie
Ci trudno dokoczy to, co zacze. Bdziesz pozbawiony inspiracji.
Napoleon Hill napisa: „Najbardziej praktyczn metod kontrolowania
umysu jest nawyk nieustannego skupiania jego energii na okrelonym
celu”
13
. Kiedy dysz do celu, drobne problemy staj si w porównaniu
z Twoj misj nieistotne. Moesz si uwolni od zwtpienia i fali osobistej
niepewnoci. Twój cel jest Twoj tarcz, chronic Ci przed ludmi o ne-
gatywnym i pesymistycznym nastawieniu. Twój umys koncentruje si na
poszukiwaniu rozwiza, a nie na drobiazgach.
Cel wzmocni te Twoj ogóln pewno siebie. Poniewa starasz si
zrobi co dobrego, zyskasz wewntrzne poczucie wartoci. Bdziesz czu,
12
James Allen, Tak, jak czowiek myli, IPE, 2002.
13
Napoleon Hill, Myl i boga si. Jak zrealizowa ambicje i osign sukces, Onepress,
Gliwice 2006, s. 239.
Kup książkę
Poleć książkę
MOC PEWNOCI SIEBIE
164
e Twoje wysiki czyni Ci godnym sukcesu. Kiedy jeste wierny celowi,
masz poczucie osobistej prawoci. Pomoe Ci ono uwierzy, e inni lu-
dzie oraz Bóg bd razem z Tob. Bdziesz czu zwizek z czym wik-
szym ni Ty, a dziki tej wizi poczujesz si silniejszy.
Kiedy kierujesz si w swoim yciu celem, potrafisz czerpa poczucie
sensu nawet z drobnych osigni, co dziaa jak duchowa adrenalina.
Viktor Frankl zdoa si przekona (dziki prowadzonym cae ycie bada-
niom oraz osobistym dowiadczeniom), e poczucie sensu to jedna z na-
szych najwikszych potrzeb, a gdy j zaspokoimy, moemy znie z god-
noci kady rodzaj cierpienia.
W toku mojej kariery denie do celu zapewnio mi nieograniczon
energi, zarówno fizyczn, jak i mentaln. Swój zawodowy cel odkryem
po raz pierwszy, kiedy przeczytaem napisany przez profesora Nicholasa
Negroponte bestseller na temat biznesu zatytuowany Being Digital. W ksi-
ce tej przewiduje on, e technologia informacyjna stworzy otwart przy-
szo, a w niej wszyscy bdziemy mogli wpywa na firmy, z którymi ro-
bimy interesy, i na sucych nam polityków. Ksika opowiadaa si za
cyfrow przyszoci, w której bdziemy mogli konsumowa informacje
w dowolnym czasie i w dowolnym miejscu za porednictwem naszych
komputerów albo innych urzdze — w kadej czci wiata, który stanie
si równie bardziej przyjazny dla rodowiska. Bdzie to take miejsce,
gdzie przestpcy zawsze zostan schwytani, i to szybciej ni w przeszoci.
Pod koniec lektury poczuem powoanie i stojcy przede mn cel: pro-
mowanie ery informatycznej. Byem przekonany, e zmieni ona wiat na
lepsze, tworzc szanse dla milionów ludzi i zapocztkowujc epok przej-
rzystoci, dziki której sprawiedliwo dosignie wszystkich zoczyców
tego wiata. Ten cel dodawa mi si w pracy. Zaczem si rozglda po
moich wspópracownikach, by znale take innych prawdziwych wyznaw-
ców, którzy byli równie jak ja podekscytowani nadchodzc epok inter-
netu. Zaczem tworzy lune grupy „dobrej myli”, których celem byo
pomaganie wszelkiego rodzaju firmom w dostrzeeniu potencjau rozsze-
rzenia swojej dziaalnoci, jaki otwiera przed nimi internet. Wymieniali-
my si rekomendacjami ksiek, pomysami zaczerpnitymi z niedawnych
prezentacji targowych oraz osobistymi chwilami olnienia, jakie przytra-
fiay si nam podczas codziennej pracy z klientami.
Cel ten wzmacnia moj wiar w siebie i w moich kolegów. Moje pra-
gnienie podzielenia si ze wiatem nowin o internecie roso. Doskonali-
em swoje zdolnoci prezentacyjne, wygaszajc poranne poniedziakowe
Kup książkę
Poleć książkę
TIM SANDERS
165
przemówienia do innych przedstawicieli handlowych w „gniedzie kru-
ka”, sali konferencyjnej znajdujcej si nad pomieszczeniami biurowymi
naszej firmy Broadcast.com. Moja widownia powikszaa si z kadym ty-
godniem, obejmujc ostatecznie inynierów, klientów i partnerów bizne-
sowych. Pewnego dnia midzy moimi porannymi suchaczami znalaz si
nawet guru biznesu Tom Peters.
Mój cel pozwoli mi w ostatecznym rozrachunku na ponowne zdefi-
niowanie samego siebie, ju nie jako przedstawiciela handlowego, ale jako
kaznodziej internetu, biorcego na siebie zadanie uczenia naszych klien-
tów, jak postpowa, by nadchodzca rewolucja informatyczna bya dla
nich szans, a nie zagroeniem. Kade spotkanie z klientami byo kolejn
okazj do promowania internetowej rewolucji.
Troch póniej, bdc ju pracownikiem odpowiedzialnym za szukanie
rozwiza w Yahoo!, przelataem w latach 2001 – 2003 ponad dwa miliony
kilometrów podczas moich podróy. Przemierzaem cay wiat, rezygno-
waem z posików i yem na walizkach. Na mojej gowie byo gaszenie
poarów i dobijanie targów. Walczylimy o przetrwanie, budujc jedno-
czenie globalny biznes. Poniewa czuem, e robi co bardzo dobrego
dla wiata, setki godzin spdzone w samolotach nie wytrciy mnie z rów-
nowagi. Byem w wietnym humorze i czsto artowaem, by rozluni
atmosfer. Wspominam te czasy jako zabaw, a nie mordg.
Od tamtych dni odwouj si do mojego celu zawsze, kiedy tylko po-
trzebuj doadowania. To dziaa jak wewntrzna mowa zagrzewajca do
walki, która dodaje energii i wzmacnia przekonanie o susznoci tego, co
si robi. Nastpnym razem, kiedy dojdziesz do ciany, zastanów si, dla-
czego robisz to, co robisz. Zauwa swoj misj i wyobra sobie, e jeste
bohaterem majcym za zadanie j wypeni.
Kup książkę
Poleć książkę