Wewnętrzne schematy
(SFT)
Podstawowe potrzeby
Bezpieczne relacje z innymi
Autonomia, kompetencja i tożsamość
Wolność w wyrażaniu swoich potrzeb i
uczuć
Spontaniczność i zabawa
Realistyczne ograniczenia i
samokontrola
Schemat
Schemat jest wzorcem opartym na
rzeczywistości lub doświadczeniu, który:
- Pozwala na wyjaśnienie rzeczywistości
- Dostarcza informacji i wskazuje na
rozwiązanie problemów
- Mogą zawierać pozytywne lub negatywne
informacje
- Ich celem jest adaptacja do otoczenia jednostki
Schemat
Schematy
Schematy są odzwierciedleniem przeszłych
doświadczeń.
Zostały utworzone w bardzo konkretnych warunkach i
są wynikiem adaptacji do tych warunków.
Gdy warunki środowiska się zmieniają (dorastamy)
zdrowe osoby rozpoznają to i są w stanie stosować
adekwatne sposoby reagowania/radzenia sobie
Gdy jednak osoba nie rozpozna zmiany będzie
reagować w oparciu o stare schematy pomimo innych
okoliczności (dezadaptacyjny schemat)
Pochodzenie schematów
Najsilniejsze schematy tworzą się w
rodzinie we wczesnym dzieciństwie
Innymi źródłami schematów są:
- rówieśnicy
- szkoła
- czynniki związane z dorastaniem
- czynniki związane z chorobami
Schematy to wzorce:
-
mają różne nasilenie
-
składają się z myśli, wspomnień,
obrazów, doznań
-
utrzymywane w czasie całego życia
-
utworzone jako adaptacja do bardzo
szczególnych warunków
-
z reguły dotyczą samego siebie i relacji z
innymi
Nieprzystosowawcze
schematy
-
Podstawowe potrzeby dziecka są
sfrustrowane lub zbyt mało pozytywnych
doświadczeń
-
Traumatyzacja
-
Nadmiar pozytywnych doświadczeń
-
Wybiórcza identyfikacja z jednym z
rodziców
Kompensacja schematów
Każdy schemat jest kompensowany na 3
sposoby:
- Zastygnięcie (poddanie się)
- Ucieczka (unikanie)
- Walka (kompensacja)
Brak zaufania
1. Poddanie się:
Wybieranie nielojalnych przyjaciół lub partnerów, bycie
nadmiernie wyczulonym i podejrzliwym
2. Unikanie:
Unikanie zaangażowania w relacje osobiste lub
zawodowe, nie ufa innym
3. Kompensacja:
Oszukuje, wykorzystuje innych; zachowuje się
nadmiernie ufnie
Izolacja/wyobcowanie
1. Poddanie się
Bycie w grupie, ale na samym obrzeżu, nie w pełni
przynależenie
2. Unikanie
Unikanie kontaktów, spędzanie czasu samemu
3. Kompensacja
Stworzenie “fasady” żeby być w grupie, dusza
towarzystwa
Porażka
1. Poddanie się
Pracowanie poniżej standardów, porównywanie się na
swoją niekorzyść
2. Unikanie
Unikanie nowych albo trudnych zadań
3. Kompensacja
Umniejszanie osiągnięć innych, krytycyzm;
perfekcjonizm w działaniu
Bezwarunkowe schematy
SCHEMAT
NIEKOMPETENCJI
SCHEMAT BRAKU
MIŁOŚCI
-
Defekt
-
Zależność
-
Porażka
-
Wielkościowość
-
Niewystarczająca
samokontrola
-
Emocjonalna deprywacja
-
Brak zaufania
-
Izolacja społeczna
-
Podatność na zranienie
Model moreli
Nasze wewnętrzne
schematy (przekonania
kluczowe) są obudowane
przekonaniami
kompensacyjnymi.
!
"#$!%&'()'*#+,
-./#,01213#',4%+/05#
67"4'2%809287+/12
:78%2+;2
<#2,+;#
-./#,01213#'=0".#$13+/#+#
*#>2530.241#'
?3/;040&3+/1#
@90+;01241#'
(#A8#9'13#,09=#8#1817'
!
(#"43'13#'/.0/%93#9'+/#&0" +2!,053+3#B'80'/12+/7B'$#';#A8#9'&!%=3
%
C/78213#',A3#$,3
"
"
&
&
"
&
D0'8.%$1#)'E3&$7'8#&0'13#'''''''''''
/.0/%93#9)
:9%8#,
F$,!2$2',A3#$,'
G+3A,'5'$0!#$,%
H3=08#/2',01831%%9'I 8#0.32'*#+,2
J .K$10.0$1#'/#A=0!7'=A7+>0=28040&3+/1#'A#
5704L./79301# M0.9# =.253$!05#;'.#2,+;3'
#90+;01241#;'N >3=08#/2',01831%%9'
J 3A813#13#'+3#&!0"( 93'$/7'8.#"+3# .#2,+;3'
O=.253$!057+>P 2'.#2,+;3'12$93#.17+>'
57A8'=%;#+7+>'5'/2L%./#132+>'=A7+>3+/17+>)'
I Q#=.#A;2'N $0931%;#+#'=0+/%+3#'=0.2$,3'3'$#=.752+;3B'
=.052$/3'$0'12.2A82;#+#&0'=./7&1'L3#132)'
I 62132'N 5/.0A8'#,A=21A7510"+3'3'2,87510"+3'
%,3#.%1,0521#;'12'+#4'N12.2A8213#'#%M0.33)'
I R','N /53',A/012'5.2$4350"( 12'/.213#13#'/53',A/2'
+>'( $0'%+3#+/,3'3'0L.017)
60$#4'=0/12+/7'$#=.#A;3
Materia!y dla Kursu CBT 15 - Wst"p do CBT blok 1
Copyright Ko!akowski, Pisula, Szaniawska 2007, akolakowski@wp.pl
Przekonania kluczowe
!
"#$!%&'()'*#+,
-./#,01213#',4%+/05#
67"4'2%809287+/12
:78%2+;2
<#2,+;#
-./#,01213#'=0".#$13+/#+#
*#>2530.241#'
?3/;040&3+/1#
@90+;01241#'
(#A8#9'13#,09=#8#1817'
!
(#"43'13#'/.0/%93#9'+/#&0" +2!,053+3#B'80'/12+/7B'$#';#A8#9'&!%=3
%
C/78213#',A3#$,3
"
"
&
&
"
&
D0'8.%$1#)'E3&$7'8#&0'13#'''''''''''
/.0/%93#9)
:9%8#,
F$,!2$2',A3#$,'
G+3A,'5'$0!#$,%
H3=08#/2',01831%%9'I 8#0.32'*#+,2
J .K$10.0$1#'/#A=0!7'=A7+>0=28040&3+/1#'A#
5704L./79301# M0.9# =.253$!05#;'.#2,+;3'
#90+;01241#;'N >3=08#/2',01831%%9'
J 3A813#13#'+3#&!0"( 93'$/7'8.#"+3# .#2,+;3'
O=.253$!057+>P 2'.#2,+;3'12$93#.17+>'
57A8'=%;#+7+>'5'/2L%./#132+>'=A7+>3+/17+>)'
I Q#=.#A;2'N $0931%;#+#'=0+/%+3#'=0.2$,3'3'$#=.752+;3B'
=.052$/3'$0'12.2A82;#+#&0'=./7&1'L3#132)'
I 62132'N 5/.0A8'#,A=21A7510"+3'3'2,87510"+3'
%,3#.%1,0521#;'12'+#4'N12.2A8213#'#%M0.33)'
I R','N /53',A/012'5.2$4350"( 12'/.213#13#'/53',A/2'
+>'( $0'%+3#+/,3'3'0L.017)
60$#4'=0/12+/7'$#=.#A;3
Materia!y dla Kursu CBT 15 - Wst"p do CBT blok 1
Copyright Ko!akowski, Pisula, Szaniawska 2007, akolakowski@wp.pl