1

MATURA 2012

USTNA CZ

ĘŚĆ

EGZAMINU Z J

Ę

ZYKA POLSKIEGO.

ZESTAW TEMATÓW W ZESPOLE SZKÓŁ NR 6 W JASTRZ

Ę

BIU ZDROJU.

I.LITERATURA

1. Funkcjonowanie romantycznych ideałów w literaturze pó

ź

niejszych epok. Omów

na wybranych przykładach.

2. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów

na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

3. Motywy mitologiczne i ich funkcjonowanie w literaturze polskiej i obcej. Omów

na wybranych przykładach z ró

ż

nych epok.

4. Historia jako temat i jako pretekst w polskiej epice XIX, XX i XXI wieku.

Przeanalizuj wybrane utwory.

5. Obrazy władzy totalitarnej. Zaprezentuj wybrane przykłady literackie z ró

ż

nych

epok i gatunków.

6. Folklor jako inspiracja pisarzy w ró

ż

nych epokach. Omów na wybranych

przykładach.

7. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania

portretów i ich funkcje w wybranych przykładach literatury polskiej i obcej.

8. Portrety rodzin do

ś

wiadczonych przez los. Omów temat, odwołuj

ą

c si

ę

do wybranych tekstów literackich polskich i obcych.

9. Ró

ż

ne kreacje bohatera w dramacie XX wieku. Przedstaw na wybranych

przykładach z literatury polskiej i obcej.

10. Wpływ domu i rodziny na kształtowanie postawy narodowej i moralnej bohaterów

literackich. Omów na wybranych przykładach utworów z ró

ż

nych epok.

11. Obrazy rzeczywisto

ś

ci w literatura faktu XX i XXI wieku. Przedstaw na wybranych

przykładach.

12. Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych

przykładach.

13. Funkcjonowanie toposu arkadyjskiego w utworach ró

ż

nych epok literatury polskiej

i obcej. Przedstaw wybrane przykłady.

14. Omów obraz miasta jako przestrzeni

ż

yciowej w wybranych utworach literatury

polskiej i obcej ró

ż

nych gatunków.

15. Szlachetni naprawiacze

ś

wiata, wygodni konformi

ś

ci, karierowicze, kanalie -

galeria typów ludzkich w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie,
odwołuj

ą

c si

ę

do wybranych utworów literackich.

2

16. Obrazy zesła

ń

i katorgi kilku pokole

ń

Polaków. Omów odwołuj

ą

c si

ę

do utworów

literackich ró

ż

nych gatunków.

17. Omów rol

ę

pieni

ą

dza w

ż

yciu bohaterów literackich wybranych utworów ró

ż

nych

epok.

18. Scharakteryzuj na wybranych przykładach ró

ż

ne obrazy miło

ś

ci liryce polskiej i

obcej.

19. Przykłady antysemityzmu w literaturze polskiej i obcej. Omów na wybranych

przykładach.

20. Omów na wybranych przykładach literackich obrazy przemijania. Odwołaj si

ę

do utworów polskich i obcych z ró

ż

nych epok.

21. Portrety bohaterów do

ś

wiadczonych przez wojn

ę

. Omów na wybranych

przykładach z literatury polskiej i obcej.

22. Biografia jako klucz do odczytania twórczo

ś

ci pisarza. Omów problem

na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

23. Okre

ś

l rol

ę

fatum i wolnej woli w

ż

yciu wybranych bohaterów literatury polskiej

i obcej ró

ż

nych epok.

24. Rado

ść

ż

ycia - jej

ź

ródła i przejawy w literaturze. Omów zagadnienie, odwołuj

ą

c

si

ę

do utworów wielostronnie ilustruj

ą

cych problem.

25. Nagroda literacka jako wyznacznik warto

ś

ci ksi

ąż

ki. Przedstaw wybrane

przykłady dzieł polskich i obcych.

26. Przedstaw motyw biesiady, uczty i wesela oraz jego funkcje w działach literatury

polskiej i obcej.

27. Postawy bohaterów literackich wobec wojen, cierpienia i nieszcz

ęść

. Omów na

wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

28. Wpływ filozofii na postawy wobec

ż

ycia. Omów na wybranych przykładach z

literatury polskiej i obcej ró

ż

nych epok.

29. Zaprezentuj ró

ż

norodno

ść

relacji mi

ę

dzy Polakami a Niemcami w literaturze

ró

ż

nych epok. Odwołaj si

ę

do wybranych przykładów.

30. Motywy oniryczne w literaturze. Omów sposoby wykorzystania takiej tematyki

w dziełach wybranych twórców ró

ż

nych epok.

31. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw problem

na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

32. Dziedzictwo sarmatyzmu w literaturze epok pó

ź

niejszych. Przedstaw problem

na wybranych przykładach literackich.

33. Porównaj ró

ż

ne obrazy mieszcza

ń

stwa zawarte w literaturze polskiej i obcej.

34. Natura jako inspiracja dla poetów ró

ż

nych epok. Omów wybrane przykłady

z literatury polskiej i obcej.

35. Ró

ż

ne sposoby przedstawiania obrazu powsta

ń

narodowych w literaturze

polskiej. Omów na wybranych przykładach.

3

36. Pisarze i filozofowie ró

ż

nych epok wobec Boga. Omów ró

ż

norodne relacje

na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej.

37. Na wybranych przez siebie przykładach literackich przedstaw proces dojrzewania

społecznego bohaterów.

38. Omów problem winy i kary na podstawie wybranych utworów ró

ż

nych epok

literatury polskiej i obcej.

39. Przemiana wewn

ę

trzna jako motyw okre

ś

laj

ą

cy osobowo

ść

bohatera. Omów

na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

40. Na podstawie twórczo

ś

ci Henryka Sienkiewicza przedstaw ró

ż

ne postawy

bohaterów jego dzieł wobec rzeczywisto

ś

ci społecznej i politycznej.

41. Omów funkcj

ę

komizmu w wybranych utworach ró

ż

nych epok.

42. Przedstaw literackich konflikty pokole

ń

, odwołuj

ą

c si

ę

do wybranych utworów

ró

ż

nych epok.

43. Obraz kata w literaturze XX wieku. Przedstaw problem na wybranych przykładach

literackich z ró

ż

nych dekad.

44. Portrety emigrantów, tułaczy i pielgrzymów w literaturze ró

ż

nych epok. Omów

wybrane przykłady kreacji w dziełach polskich i obcych.

45. Przedstaw przykłady polskich wad narodowych w wybranych utworach literackich

ró

ż

nych gatunków i epok.

46. Obrazy władzy w literaturze polskiej i obcej ró

ż

nych epok. Przedstaw wybrane

przykłady.

47. S

ą

siedztwo Polaków i

Ż

ydów. Omów wzajemne relacje, odwołuj

ą

c si

ę

do

wybranych przykładów literackich ró

ż

nych epok.

48. Obraz przeszło

ś

ci wyłaniaj

ą

cy si

ę

z prozy historycznej. Omów na wybranych

przykładach z literatury polskiej i obcej.

49. Ró

ż

norodne sposoby kreowania obrazu Afryki i jej mieszka

ń

ców. Omów na

wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

50. Bunt, walka i opozycja jako postawy niezgody na

ś

wiat. Przedstaw problem

na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej ró

ż

nych epok.

51. Sposoby kreacji bohatera w literaturze fantastycznej, przygodowej i obyczajowej.

Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.

52. Ró

ż

ne kreacje kobiet dzielnych, odwa

ż

nych i zaradnych. Przedstaw

na przykładach z literatury polskiej i obcej ró

ż

nych epok.

53. Literackie portrety zwierz

ą

t. Przedstaw na wybranych przykładach z dzieł

polskich i obcych.

54. Na podstawie twórczo

ś

ci Wiliama Szekspira przedstaw ró

ż

ne postawy bohaterów

jego dzieł wobec wyzwa

ń

losu.

55. Literackie portrety nauczycieli i mistrzów. Przedstaw wybrane przykłady w

dziełach polskich i obcych.

4

56. Przedstaw wzajemne relacje Polaków i Rosjan na przykładzie wybranych

utworów literackich ró

ż

nych epok.

57. Literacka Nagroda Nobla jako wyznacznik warto

ś

ci utworów. Omów zagadnienie,

odwołuj

ą

c si

ę

do wybranych przykładów z XX i XX wieku.

58. Literackie portrety bojowników o wolno

ść

Polski. Przedstaw przykłady bohaterów

w utworach ró

ż

nych epok.

II. ZWI

Ą

ZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI

1. Ró

ż

norodne obrazy grobów i mogił w literaturze i malarstwie. Analiza

porównawcza dzieł.

2. Posta

ć

ż

ołnierza w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw

ró

ż

norodno

ść

portretowania na wybranych przykładach ró

ż

nych epok.

3. „Ars moriendi” w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw problem na

wybranych przykładach.

4. Przedstaw ró

ż

ne koncepcje pi

ę

kna na wybranych przykładach literackich,

malarskich i architektonicznych.

5. Przedstaw ró

ż

ne obrazy rewolucji w literaturze i innych dziedzinach sztuki.

6. Literackie pierwowzory i ich filmowe adaptacje Andrzeja Wajdy. Analiza

porównawcza wybranych dzieł.

7. Wpływ Biblii i literatury antycznej na twórczo

ść

Krzysztofa Kie

ś

lowskiego.

Przedstaw na wybranych przykładach.

8. Literackie, malarskie i filmowe portrety staro

ś

ci. Przedstaw wybrane przykłady

z ró

ż

nych epok.

9. Ró

ż

ne obrazy po

ż

egna

ń

w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Porównaj

wybrane przykłady z dzieł polskich i obcych.

10. Artystyczna interpretacja historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz, J.

Matejko). Analiza porównawcza dzieł.

11. Obraz miasta jako przestrzeni

ż

yciowej. Analiza porównawcza wybranych dzieł

literackich i innych (np. malarskich i filmowych).

12. Artystyczne interpretacje powsta

ń

narodowych w literaturze i malarstwie. Dokonaj

analizy porównawczej wybranych dzieł.

13. Inspiracje biblijne i antyczne w kulturze. Analiza porównawcza wybranych dzieł

polskich i obcych.

14. Porównaj wybrane adaptacje filmowe polskich i obcych powie

ś

ci XIX wieku z ich

literackimi pierwowzorami.

5

15. Tragiczne portrety Polaków na „nieludzkiej ziemi”. Omów przykłady z literatury i

innych dziedzin sztuki.

16. Film coraz cz

ęś

ciej

ż

ywi si

ę

literatur

ą

. Analiza porównawcza adaptacji filmowych

wybitnych dzieł literatury powszechnej i polskiej.

17. Posta

ć

Sarmaty w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw

ró

ż

norodno

ść

portretowania na wybranych przykładach z ró

ż

nych epok.

18. Teatr i dramat dawniej i dzi

ś

. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

19. Obrazy wierze

ń

ludowych w dziełach literackich i plastycznych. Przedstaw ich

ró

ż

norodno

ść

na wybranych przykładach.

20. Obrazy Folkloru w polskiej literaturze, muzyce i filmie. Omów wybrane przykłady.
21. Obrazy pojedynków w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach dzieł

polskich i obcych ró

ż

nych epok.

22. Artystyczne obrazy macierzy

ń

stwa w literaturze i innych dziedzinach sztuki.

Omów na wybranych przykładach z ró

ż

nych epok.

23. Symbolika kwiatów w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Analiza

porównawcza wybranych dzieł polskich i obcych.

24. Portrety dzieci w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na

wybranych przykładach dzieł polskich i obcych.

25. Ró

ż

norodne portrety młodzie

ż

y. Omów na wybranych przykładach z literatury i

innych dziedzin sztuki ró

ż

nych epok.

26. Obrazy

ż

ycia w lagrach i łagrach w dokumencie, literaturze pi

ę

knej i filmie.

Przedstaw na wybranych przykładach dzieł polskich i obcych.

27. Powroty do „kraju lat dzieci

ń

stwa”. Omów ró

ż

ne uj

ę

cia tego w

ą

tku, odwołuj

ą

c si

ę

do wybranych dzieł literackich i ich adaptacji filmowych.

28. Symbolika ta

ń

ca w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych

przykładach dzieł polskich i obcych z ró

ż

nych epok.

29. Portrety ziemi

ś

l

ą

skiej i jej mieszka

ń

ców w literaturze i innych dziedzinach sztuki.

Omów na wybranych przykładach.

30. Omów wpływ do

ś

wiadczenia Holocaustu na

ż

ycie wybranych bohaterów

literackich i filmowych.

31. Impresjonistyczne obrazy przyrody w literaturze i malarstwie. Analiza

porównawcza wybranych dzieł polskich i obcych.

32. Obraz wsi w wybranych utworach literatury i innych dziedzin sztuki. Porównaj

sposób realizacji motywu w dziełach polskich i obcych.

33. Obrazy przyrody w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw

ró

ż

norodno

ść

kreowania na wybranych przykładach ró

ż

nych epok.

34. Obrazy przyja

ź

ni w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej i obcej.

Przedstaw na wybranych przykładach.

35. Obrz

ę

dy i obyczaje ludowe w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów

sposoby ich przedstawiania w wybranych tekstach kultury.

6

36. Portrety aniołów w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Analiza porównawcza

dzieł.

37. Obrazy ukrzy

ż

owania na przestrzeni wieków. Zaprezentuj problem, odwołuj

ą

c si

ę

do literatury i innych dziedzin sztuki.

38. Omów wpływ religii na człowieka na podstawie literatury i innych dziedzin sztuki

ró

ż

nych epok.

39. Portret kobiety-Polki w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów

na wybranych przykładach.

40. Obraz powstania warszawskiego w literaturze, filmie i muzyce. Przedstaw

na wybranych przykładach.

41. Sposoby portretowania ojca w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej

i obcej. Omów na wybranych przykładach.

42. Portrety ludzi chorych, kalekich i niepełnosprawnych w ró

ż

nych dziedzinach

sztuki. Przedstaw sposoby kreacji na wybranych przykładach.

43. Bohaterowie drugiego planu. Wyja

ś

nij ich rol

ę

w wybranych dziełach literackich

i filmowych.

44. Ró

ż

norodno

ść

kreacji scen bitewnych w literaturze pi

ę

knej i innych dziedzinach

sztuki polskiej i obcej. Przedstaw na wybranych przykładach z ro

ż

nych epok.

45. Przyczyny poczucia szcz

ęś

cia wybranych bohaterów literatury pi

ę

knej i innych

dziedzin sztuki. Omów na wybranych przykładach.

46. Obraz kresów wschodnich w literaturze, muzyce i filmie. Zaprezentuj

ró

ż

norodno

ść

uj

ę

cia na wybranych przykładach.

III.J

Ę

ZYK

1. J

ę

zykowe sposoby wyra

ż

ania uczu

ć

. Omów na wybranych przykładach

z epistolografii.

2. Przedstaw ró

ż

ne funkcje neologizmów j

ę

zykowych na wybranych przykładach.

3. Na podstawie zgromadzonego materiału zanalizuj i omów poziom gramatyczno -

stylistyczny tekstów polskiej muzyki pop.

4. J

ę

zyk dziennikarstwa sportowego. Omów charakterystyczne cechy stylu

na wybranych przykładach.

5. J

ę

zyk prasy. Omów ró

ż

ne rodzaje stylu publicystycznego na konkretnych

przykładach.

6. Sztuka przekonywania a manipulacja j

ę

zykowa - porównaj sposoby

wykorzystywania

ś

rodków j

ę

zykowych we współczesnych polskich tekstach

propagandowych.

7. J

ę

zyk jako instrument walki o władz

ę

. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze.

7

8. Ró

ż

ne rodzaje neologizmów w j

ę

zyku Twoich rówie

ś

ników. Analizuj

ą

c zebrany

materiał, omów sposób powstawania neologizmów.

9. Scharakteryzuj j

ę

zyk wybranych bohaterów literackich. Uwzgl

ę

dnij cechy

ujawniaj

ą

ce ich przynale

ż

no

ść

ś

rodowiskow

ą

i charaktery.

10. Dialekty terytorialne j

ę

zyka polskiego jako tworzywo literackie. Omów

na przykładach znanych utworów.

11. Przedstaw zwi

ą

zki j

ę

zyka werbalnego wybranych bohaterów literackich z ich

mow

ą

ciała.

12. Omów ró

ż

nice i podobie

ń

stwa w doborze j

ę

zykowych

ś

rodków wyrazu w

piosence aktorskiej, popularnej i hiphopowej.

13. Omów komizm słowny i sposoby jego realizowania w piosence współczesnej.
14. Omów cechy wybranej gwary na przykładach literackich.
15. Nowomowa – obowi

ą

zuj

ą

cy j

ę

zyk propagandy i

ś

rodków masowego przekazu.

Zanalizuj wybrane przykłady z literatury socrealistycznej i z innych tekstów
kultury.

16. Onomastyka w Twoim otoczeniu. Na wybranych przykładach przedstaw zwi

ą

zek

historii
wybranych miejscowo

ś

ci ró

ż

nych cz

ęś

ci województwa

ś

l

ą

skiego z ich nazwami.