ZBRODNIA III

Kanibalizm

Z perspektywy historycznej

Fragment z książki "A Voice From the Congo" Herberta Warda znaleziony w pracy Gary'ego Hogga "Cannibalism
and Human Sacrifice":

"Czy wy ludzie jadacie ludzkie ciała?" Zapytałem pewnego dnia, wkraczając do tubylczej wioski i wskazałem na

wielkie ilości mięsa, nawleczone na długie szpikulce, wędzące się nad wieloma tlącymi się ogniskami. "Io; yo te?"
padła natychmiastowa odpowiedź - "Tak; a wy nie?" A parę minut później, wódz wioski przyszedł z podarunkiem,

który składał się z dużych i obfitych porcji mięsa, tyle, że oczywiście ludzkiego pochodzenia. Wydawał się być
szczerze rozczarowany kiedy odmówiłem.

Historycznie okryty tajemnicą, symbolizmem, lękiem i spekulacjami, kanibalizm pozostaje w większości kultur

jednym z ostatecznych tabu. Według autora książki "The Man-Eating Myth: Anthropology & Anthropophagy",
Williama Arena, pierwsze znane doniesienie na temat kanibalizmu poprzedzone było ekspedycją do Wschodnich

Indii, poprowadzoną przez Krzysztofa Kolumba. On to i jego załoga przypuszczalnie odkryli, że plemię Indian
Karibów uczestniczyło w szczególnie makabrycznych praktykach rytualnego spożywania mięsa innych ludzi.

Odkrywcy błędnie wymawiali nazwę plemienia i określali jego członków jako "Kanibów", co często było

przekształcane na "canibales", czyli termin oznaczający w języku hiszpańskim - spragniony i okrutny. Kanibalizm
więc stał się angielskim przekładem tego hiszpańskiego słowa, które to określenie jest najszerzej stosowane do

określania konsumpcji przez człowieka innych istot ludzkich. Łaciński odpowiednik terminu kanibalizm to
antropofagia i jest najczęściej stosowany w antropologii i archeologii.

Istnienie zjawiska kanibalizmu jest szeroko omawianym tematem akademickim. Jakkolwiek, dowody świadczące o

jego występowaniu są bogate i referowane we wszystkich środkach przekazu, włączając w to opowieści, symbole,
legendy, prace literackie, dowody archeologiczne oraz doniesienia z pierwszej ręki. Kanibalizm jest praktyką, która

sięga poprzez wieki i kultury. W wielu z nich, jest to zjawisko uważane za ohydne i świętokradcze, podczas gdy w
innych jest uświęconym i czczonym zwyczajem. Kanibalizm jest niezaprzeczalnie zjawiskiem zakorzenionym w

starożytności i sięgającym współczesności.

Boski głód

Dokładne pochodzenie kanibalizmu jest tajemnicą i najprawdopodobniej nią pozostanie. Niektórzy antropolodzy

uważają, że zjawisko to zaczęło się w najwcześniejszej historii gatunku człowieka i rozmnażało wraz z ludzkim
wzrastającym dążeniem do uspokojenia bóstw, przetrwania głodu lub kontrolowania wrogów albo dokonania na

nich zemsty. Datując, dowody archeologiczne sugerują, że kanibalizm był praktykowany począwszy od okresu
Neolitu oraz Epoki Brązu, w której obecnie znajduje się Europa i Ameryki.

Według Tima White'a, autora książki "Once Were Cannibals", dowody odnalezione w Kroatii wskazują na istnienie

zjawiska kanibalizmu pośród plemion neandertalskich. Odkryte podczas archeologicznych wykopalisk kości
Neandertalczyków, sugerują, że ludzie jedli mózgi innych osób. Panche Hadzi-Andonov napisał w książce

Cannibalism and Archeology, że pewne kryteria, jakich archeolodzy używają do zidentyfikowania kanibalizmu z
ludzkich szczątków to między innymi ślady poważnych okaleczeń części mózgowej i twarzowej czaszki, palone,

miażdżone lub połamane kości, rozczłonkowanie, ślady nacięć oraz brakujące kręgi. Chociaż nie wszystkie z tych
wskazówek występowały w przypadku badanych wykopalisk znalezionych w Kroatii, to obecne były najistotniejsze

z nich, w tym strzaskane czaszki, zwęglone kości, wskazujące, że ciała były pieczone nad ogniskiem oraz dowody
świadczące o rozłupywaniu głów w celu wydobycia mózgu.

Bogactwo archeologicznych i antropologicznych dowodów odkrytych w Afryce, Australii, Nowej Zelandii a także na

Dalekim i Środkowym Wschodzie wskazuje ponadto na doniosły charakter praktyk kanibalistycznych. Motywacja
leżąca u ich podstaw różni się w zależności od kultury i sytuacji, i nie można jej łatwo skategoryzować. Jednakże,

istnieje kilka postaci kanibalizmu, które wydają się być bardziej rozpowszechnione w pewnych obszarach świata i
w określonych okolicznościach.

Kanibalizm duchowy i rytualny

Na całym świecie jest wiele form kanibalizmu mających podłoże duchowe bądź rytualne. Egzokanibalizm

definiowany jest jako kulturowa, grupowa lub plemienna konsumpcja innej kultury, grupy lub plemienia. Postać ta
wiąże się z potęgą plemienia, morderstwem i agresją oraz bywa używana w celu odstraszania potencjalnych

napastników, pozbycia się pojmanych wrogów i niewolników. Wiele kanibalistycznych plemion wierzy, że
zjedzenie własnego wroga umożliwi im uzyskanie i absorbowanie ducha i umiejętności ofiary.

Z drugiej strony, konsumpcja członków w obrębie swojej kultury, grupy lub plemienia zwana jest

endokanibalizmem, który często łączony jest z rytualnymi ceremoniami pogrzebowymi i bywa kontrowersyjnie
określany jako "kanibalizm ze współczucia". Pogrzebowy kanibalizm został uznany za najszerzej praktykowaną

formę endokanibalizmu, wykluczającą morderstwo i koncentrującą się na ciałach zmarłych osób.

Na przykład, według antropolog Beth Conklin w artykule autorstwa Ellie Shick, kanibalizm pogrzebowy wśród
plemienia Wari z amazońskich lasów tropikalnych miał "społecznie integrujący wymiar". Wierzono, że w trakcie

konsumpcji zmarłego członka grupy, jego duch jest absorbowany przez całe plemię, które było przekonane, że
jest to "najbardziej godny szacunku sposób postępowania z ludzkim ciałem". Wszędzie na świecie antropolodzy

odkryli, że plemiona kanibali łączą wiele różnych form kanibalizmu. Nie jest czymś niezwykłym dla określonej
grupy, kultury lub plemienia praktykowanie rytualnego endo i egzokanibalizmu, podobnie jak i innych postaci,

takich jak kanibalizm w celu przetrwania i epikurejski / odżywczy kanibalizm (konsumpcja ludzkiego mięsa dla
jego smaku lub wartości odżywczych).

Sądzono, że starożytni Aztekowie w Meksyku, składali w ofierze i zjadali corocznie tysiące osób. Mieli oni

praktykować egzokanibalizm, podobnie jak i endokanibalizm i kanibalizm w celu przetrwania. Ofiary z ludzi i ich
zjadanie stanowiło próbę zachowania równowagi pomiędzy światem i kosmosem.

Aztekowie wierzyli, że składanie w ofierze zarówno członków ich własnej kultury, jak i ludzi spoza niej, uspokoi

bogów, a gdyby nie udało im się tego dokonać, oznaczałoby to zagładę całej ludzkości. Według Peggy Sanday,
autorki pracy "Divine Hunger", kanibalizm był świętym aktem, który umożliwiał ludziom uzyskanie boskich mocy

poprzez komunikowanie się z bóstwami. Praktyki te bywały też stosowane w okresach wielkiego głodu.

Inne kultury, takie jak pólnocno-amerykańscy Indianie, znani jako Irokezi, z podobnych przyczyn brały udział w
endo- i egzo-kanibalizmie. Wierzyli oni, że poświęcenie w ofierze i zjedzenie ciał wrogów zaspokoi ich boga wojny

oraz doprowadzi do tego, aby duchy pokonanych zostały przeniesione i wchłonięte przez ciała zwycięzców.
Wierzyli oni, że absorbowany duch wzmocni kanibala w atrybuty zmarłego. Moira Martingale, autorka pracy

"Cannibal Killers", twierdzi, że ta forma rytualnego kanibalizmu była praktykowana przez kulturę irokezką jeszcze
w 1838 roku.

Były także doniesienia na temat plemion z Papui, w Nowej Gwinei, znanych z praktykowania rytualnego endo- i

egzo-kanibalizmu do lat sześćdziesiątych XXw. Pewne plemiona uprawiały kanibalizm dla celów innych niż
rytualne, a to np. dla walorów smakowych. Jednakże, większość z nich ograniczała się do zjadania tkanek i

mózgów swych zmarłych krewnych w ceremonialnym i tradycyjnym wyrazie szacunku. Praktyki te miały w
rzeczywistości tragiczne reperkusje.

Odkryto, że wielu członków plemienia cierpiało na nieuleczalną chorobę, która, jak sądzą naukowcy związana była

właśnie z kanibalizmem. Według antropolog Margaret Mackenzie, grupa badawcza prowadzona przez Carleton
Gajdusek i Baruch Blimberg zauważyła, że kobiety przekazywały chorobę swoim dzieciom, co uznano za ludzki

odpowiednik 'choroby szalonych krów' w późnych latach 70-tych.

Chorobę tę, która rozprzestrzeniła się w krótkim okresie czasu, przypisano działaniu czynnika zakaźnego
wprowadzanego do organizmu przez konsumpcję zarażonej ludzkiej tkanki, a zwłaszcza mózgowej. Choroba,

określana jako Kuru, była wysoce zaraźliwa i przenoszona w rozmaity sposób, między innymi poprzez płyny
ustrojowe. Jej rozprzestrzenianie się zaczęło maleć dopiero gdy obniżono częstość praktyk kanibalistycznych.

Kanibalizm rytualny spotyka się z dezaprobatą większości kultur; jednakże odgrywa integralną rolę w tych, które

go praktykują. Na wiele sposobów, sam akt był tradycyjnym zwyczajem reprezentującym ich system wierzeń i
hierarchię wartości przez setki, a być może nawet tysiące lat. Jakkolwiek, w obliczu lęku przed zarazą, która

potencjalnie mogłaby doprowadzić do całkowitego wyginięcia kultury, plemiona są zmuszone do odnalezienia
drogi okrężnej wobec tych praktyk i w miarę możliwości wcielenia w życie bardziej symbolicznych i mniej

dosłownych form rytuałów.

Nie tylko sama choroba jest czynnikiem, który zredukował wiele postaci rytualnego i duchowego kanibalizmu.
Rozprzestrzenianie chrześcijaństwa poprzez działalność misyjną również doprowadziło do znacznego zmniejszenia

tych praktyk. Artykuł "Island of the Pacific: For a Man-size Appetite w National Geographic", podaje, że pod
koniec XIX wieku, wpływy chrześcijaństwa zakończyły praktyki kanibalistyczne na wyspie Fiji. Uważa się, że

zjawisko tej ekspansji w znaczący sposób zredukowało kanibalizm na całym świecie.

Kanibalizm w celu przetrwania

Prawdopodobnie jedyną ogólnie akceptowaną formą kanibalizmu jest ta, kiedy ludzie zjadają ciało innych istot

ludzkich w celu pozostania przy życiu w niesprzyjających, rozpaczliwych sytuacjach. Postać ta jest rzadka i w
wielu przypadkach możliwa do wytłumaczenia, jednak wciąż pozostaje zachowaniem często karanym przez

prawo. W ciągu ostatnich dwustu lat miało miejsce kilka słynnych przypadków kanibalizmu przetrwalnego, w tym
ekspedycja Donnera i ostatnia sprawa, która wydarzyła się w Andach po katastrofie lotniczej.

W 1846 roku, grupa osiemdziesięciu dziewięciu mężczyzn, kobiet i dzieci prowadzona przez Georga Donnera

wyruszyła szlakiem przecinającym Góry Sierra Nevada do Kaliforni. Podczas wyprawy, nieoczekiwanie zmieniła się
pogoda, a ludzie zmuszeni zostali do obrania innej trasy. Podróżnikom zaczął kończyć się prowiant i inne zapasy.

Wielu z nich zmarło z głodu i wycieńczenia.

Połowa podróżników zginęła, zanim pozostali ostatecznie poddali się zaistniałej sytuacji i zaczęli spożywać mięso
zmarłych w celu przetrwania. Ocalono czterdziestu sześciu członków wyprawy, jednakże po przybyciu do

cywilizacji, uznano ich za potwornych zbrodniarzy i sądzono za czyny jakich się dopuścili. Podróżnicy spędzili w
więzieniu około pół roku, zanim zostali przywróceni społeczeństwu.

W 1972 roku, grupa piłkarzy, ich przyjaciół i krewnych wyruszyła samolotem z Argentyny do Chile. Wśród

zaśnieżonych szczytów Andów nastąpiła katastrofa, w której zginęło trzynastu z czterdziestu pięciu pasażerów.
Wielu z nich zmarło od ran w ciągu najbliższych tygodni. Nie mając odpowiedniego zaopatrzenia, ci, którzy

przeżyli uciekli się do zjadania zmarłych. Rozbitkowie, którzy odmówili spożywania ludzkiego mięsa, zginęli z
głodu. Po siedemdziesięciu dniach w górach, ocalono i przetransportowano do domu szesnaście osób.

Nawet w najbardziej ekstremalnych przypadkach, akt kanibalizmu spotyka się w wielu kulturach z pogardą i

obrzydzeniem, a także czasami bywa tępiony przez organizacje społeczne, a jego sprawcy instytucjonalizowani w
ośrodkach opieki psychiatrycznej, aresztowani, więzieni, a nawet skazywani na śmierć. Najczęściej kanibalizm

uważany jest za esencję dziwacznych zachowań. Pomimo tego, że religia i choroba znacząco zmniejszyła te
praktyki, są one nadal uprawiane na całym świecie.

Częstość niezorganizowanych praktyk kanibalistycznych pośród przestępców stale wzrasta w ciągu ostatniego

wieku, zwłaszcza w obrębie Półkuli Zachodniej. Twórcy prawa na całym świecie zostali zmuszeni do aktualizacji
przepisów odnoszących się do kanibalizmu lub ustanowienia nowych, wcześniej nieistniejących. Kanibalizm

kryminalny stał się problemem przyszłości.

Kanibalizm przestępczy

W naszych czasach, zabójstwo człowieka lub użycie zwłok dla celów konsumpcyjnych przez inną osobę w

jakiejkolwiek sytuacji, wyłączając warunki głodu, uznawane jest za formę kanibalizmu przestępczego albo
antropofagii. Jednakże, definicja i przepisy prawne odnoszące się do tego zjawiska znacznie różnią się

międzykulturowo.

W wielu częściach świata kanibalizm nie jest jako taki uznawany za przestępstwo i bywa jedynie rozpoznawany
jako współwystępujący z inną zbrodnią. Na przykład, w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, kanibalizmu nie

uważa się za zbrodnię, ale jest społecznie nieakceptowany. Osoby, wobec których stwierdzono uczestnictwo w
tym makabrycznym akcie, są zazwyczaj oskarżane o inne przestępstwo, które jest bezpośrednio związane z owym

aktem, takie jak morderstwo, plądrowanie grobów lub nekrofilia.

To, co niektórzy uznają za kanibalizm przestępczy w jednej kulturze, może być akceptowanym elementem innej.
Na przykład, podczas II Wojny Światowej japońscy wrogowie byli rzekomo zjadani przez plemiona Papui w Nowej

Gwinei, co było tam aprobowane w owych czasach.

Wiele osób nie wierzy, że kanibalizm jest praktykowany w naszych, "cywilizowanych" czasach. Jednak istnieją
liczne dowody sugerujące, że zjawisko to występuje z określoną częstotliwością. Zwłaszcza w ciągu ostatnich 100

lat udokumentowano wiele przypadków kanibalizmu.

Istnieją cztery główne postacie kanibalizmu:

- kanibalizm seksualny;
- kanibalizm jako ostateczna forma agresji;

- kanibalizm duchowy i rytualny;
- kanibalizm epikurejski / odżywczy.

Te rozmaite formy w dużym stopniu się pokrywają. Na przykład, jednostka może konsumować ludzkie mięso z

kilku powodów, takich jak chęć doznania uczucia władzy i kontroli (kanibalizm jako forma agresji), ale może
jednocześnie rozkoszować się jego smakiem (kanibalizm epikurejski). Inna osoba może oddawać się

kanibalizmowi aby osiągnąć wyższą - duchową więź z tym, kogo pochłania, jednocześnie osiągając znaczą
satysfakcję seksualną.

Kanibalizm na tle seksualnym

Kanibalizm seksualny uznaje się za zaburzenie psychoseksualne, które dotyczy osoby kojarzącej konsumpcję
ludzkiego mięsa z seksem. Niekoniecznie oznacza to, że kanibal osiąga satysfakcję seksualną jedynie podczas

zjadania ludzkiego mięsa, ale także może w ten sposób rozładowywać frustrację seksualną lub stłumiony gniew.
Kanibalizm na tle seksualnym jest uznawany za formę sadyzmu i często bywa połączony z aktami nekrofilii (seks

ze zmarłymi). Słynne przypadki związane z kanibalizmem seksualnym to między innymi sprawy: Andrieja
Czikatiło, Edwarda Geina, Alberta Fisha, Armina M. i Jeffrey'a Dahmera.

W latach dwudziestych, Amerykanie zostali skonfrontowani z koszmarami Alberta Fisha, o którym mówiono, że

zgwałcił, zamordował i zjadł kilkoro dzieci. Fish był seksualnym kanibalem w dosłownym tego słowa znaczeniu i
twierdził, że doświadczał wielkiej seksualnej rozkoszy, kiedy fantazjował na temat jedzenia ludzi, lub też gdy

dosłownie realizował swoje marzenia.

Andriej Czikatiło, rosyjski seryjny morderca, był odpowiedzialny za zabicie wielu młodych chłopców i dziewcząt.
Przez większość swojego życia cierpiał z powodu impotencji i był zdolny do osiągnięcia satysfakcji seksualnej tylko

podczas torturowania i zabijania innych osób. Często okaleczał i konsumował fragmenty ciał swych ofiar, w tym
piersi, genitalia i wewnętrzne narządy płciowe, podobnie jak inne części. Jest prawdopodobne, że także osiągał

satysfakcję seksualną dokonując aktów kanibalizmu. Czikatiło twierdził, że brzydził się "rozwiązłością" wielu
swoich ofiar, które przypominały mu o jego własnej impotencji. Moira Martingale w książce Cannibal Killers pisze,

że wiele z morderstw popełnił on po obejrzeniu filmów pornograficznych lub prezentujących przemoc seksualną.

Edward Gein, farmer z Plainfield w stanie Wisconsin, był posądzony o zabicie co najmniej trzech osób, w tym
własnego brata, właścicielki baru - Mary Hogan, oraz właścicielki lokalnego sklepu z narzędziami, Bernice Worden.

W 1957 roku policja przeszukała dom Geina i obok szczątków piętnastu innych kobiet znalazła zwłoki Worden.
Większość ciał odkrytych na miejscu zbrodni zostało zrabowanych z pobliskiego cmentarza. Twierdzono, że Gein

odbywał stosunki seksualne ze zwłokami.

Był on także zdeklarowanym transwestytą, który znajdował przyjemność w ćwiartowaniu ciał i obdzieraniu ich ze
skóry, po to aby móc się w nią ubierać. Odkryto, że Gein zjadał ludzkie mięso, w tym także części ciała Worden,

której serce znajdowało się w rondlu stojącym na piecu, w czasie gdy policja przeprowadzała przeszukanie
domostwa. Kwestia kojarzenia przez Geina konsumpcji zwłok z seksem pozostała niejasna. Jednakże w jego

przypadku zachodził silny związek pomiędzy nekrofilią a zachowaniami kanibalistycznymi.

Innym przykładem kanibalizmu na tle seksualnym jest sprawa Armina M w Rotenburgu w Niemczech. W marcu
2001, Armin zamieścił w internecie ogłoszenie dla przystojnych mężczyzn w wieku od osiemnastu do trzydziestu

lat, którzy chcieliby zostać zabici i zjedzeni. Nieoczekiwanie, na anons odpowiedział czterdziestodwuletni inżynier
informatyki z Berlina, Bernd Juergen Brandes, a wkrótce potem pojechał do Rotenburga na spotkanie z Arminem.

Tuż po przybyciu do domu Armina, wspólnie uzgodnili amputować penis gościa, który potem został

zamarynowany w winie, usmażony, a następnie skonsumowany przez gospodarza i jego ofiarę. Później Armin
zabił mężczyznę, poćwiartował jego ciało, zamroził je, a resztę zakopał na podwórku. W artykule z Agencji

Reuters, zatytułowanym Dziwaczne kanibalistyczne morderstwo szokuje Niemcy, policja oświadczyła, że akt ten
miał podłoże w "kanibalistycznych i homoseksualnych tendencjach obu mężczyzn."

Seryjny morderca Jeffrey Dahmer również może być zaklasyfikowany jako kanibal seksualny. W 1992 roku,

przyznał się on do zabicia, okaleczenia i seksualnego molestowania siedemnastu młodzieńców, z których kilku
także zjadł. Dahmer zeznał, że miał stosunki seksualne z ofiarami przed i po ich śmierci. Przypuszczalnie twierdził,

że zjadał swoje ofiary, zwłaszcza ich serca, wierząc, że ponownie ożyją w jego ciele.

Intrygującym jest fakt, że niektórzy ludzie, określający siebie mianem kanibali, przyznają, że podczas konsumpcji
ludzkiego mięsa doznawali uczucia euforii i/lub intensywnego podniecenia seksualnego. W artykule napisanym

przez Clarę Bruce zatytułowanym Chew On This: You're What's for Dinner, osoby te porównywały jedzenie
ludzkiego mięsa z orgazmem. Doświadczenie, które dalej uznawano za wywoływanie poza-cielesnych doznań,

porównywalnych z przyjmowaniem meskaliny.

Według Lesley Hensel, autora pozycji zatytułowanej "Cannibalism as a Sexual Disorder", zjadanie ludzkiego mięsa

może powodować wzrost poziomu witaminy A i aminokwasów, co z kolei może wywołać reakcje chemiczne w krwi

i w mózgu. To zjawisko mogłoby prawdopodobnie prowadzić do doświadczenia odmiennych stanów świadomości,
które opisują niektórzy kanibale. Jednakże, teoria ta nie została poparta dowodami naukowymi.

W artykule "Fascination with Cannibalism Has Sexual Roots", Josh Cannon opisuje dokonania psychologa Stevena

Schera i jego zespołu, który w 2002 roku, na Eastern Illinois University, przeprowadził jedyne badania nad
związkiem seksu z kanibalizmem. Prace objęły kilka grup, którym zadano pytania odnoszące się do kanibalizmu i

preferencji seksualnych. Wyniki badań wskazują, że bardziej prawdopodobnym jest, iż człowiek zje kogoś, kogo
postrzega jako atrakcyjnego pod względem seksualnym, aniżeli osobę nieatrakcyjną. Może to świadczyć o

potencjalnej obecności znaczącej seksualnej komponenty w praktykach kanibalistycznych.

Kanibalizm jako ostateczna forma agresji

Większość aktów kanibalizmu jest w pewnym stopniu powodowana poprzez potrzebę ekspresji władzy lub kontroli

nad ofiarą. Kanibalizm jest też ostatecznym wyrazem dominacji nad drugą osobą. Kanibalizm będący najwyższą
formą agresji obejmuje akty kanibalizmu, u podstaw których leżą uczucia wrogości i/lub strachu, tworzące

przejmującą potrzebę wywarcia dominacji, odwetu lub kontroli nad ofiarą poprzez zabicie, a następnie zjedzenie
jej.

Ta postać jest jedną z najbardziej powszechnych form kanibalizmu i często pokrywa się z innymi typami

antropofagii, zwłaszcza z rytualnym i seksualnym. Niekiedy przyciąga uwagę mediów z całego świata.
Najświeższymi sprawami tego rodzaju są przypadki Anny Zimmerman i Eda Kempera.

W 1981 roku Anna Zimmerman, dwudziestosześcioletnia matka dwojga dzieci, zamordowała swojego konkubenta

w przypływie wściekłości, a następnie poćwiartowała jego ciało. Szczątki zamroziła, a po jakimś czasie rozmrażała
je i zjadała ze swoimi niczego nie podejrzewającymi dziećmi. Postać ta reprezentuje jeden z niewielu znanych

przypadków kobiecego kanibalizmu przestępczego.

Edmund Kemper został uznany winnym zamordowania sześciu młodych kobiet, swoich dziadków, matki i jej
przyjaciółki. Sądzono, że jego zabójczy szał i kanibalistyczne skłonności były rezultatem pogardy wobec matki i

nieszczęśliwego dzieciństwa. Zgodnie z tym co mówi Kemper, jego matka stosowała wobec niego przemoc
psychologiczną, a w pewnym momencie jego życia zmuszała go do spania w ciemnej i zimnej piwnicy. Kiedy tam

przebywał, jego nienawiść zaczynała coraz bardziej wzbierać. W celu rozładowania tłumionego gniewu, często
rozwijał mordercze fantazje.

Wiele z morderstw popełnionych przez Kempera miało ważny czynnik seksualny: pewne ofiary gwałcił, zabijał, a

następnie seksualnie wykorzystywał zwłoki. Jednakże, uważa się, że motywem zabójstw były przede wszystkim
uczucia gniewu i chęci odwetu, kierowane pośrednio i bezpośrednio wobec matki. W rzeczywistości, Kemper

stwierdził, że nieprzyjemne relacje z matką były tym, co popchnęło go do odegrania swoich brutalnych fantazji,
które także obejmowały kanibalizm.

Kanibalizm rytualny i epikurejski

Współczesne formy duchowego i rytualnego kanibalizmu są bardzo podobne do tych, które występują w
plemiennych grupach. Jakkolwiek, nowoczesna, przestępcza wersja tego rodzaju kanibalizmu jest bardziej

związana z kultem satanistycznym, aniżeli z plemionami w odległych częściach świata.

W roku 1999, w Helsinkach, w Finlandii na karę więzienia skazano dwóch mężczyzn i nastoletnią dziewczynę,
oskarżonych o torturowanie, zamordowanie i zjedzenie dwudziesto-trzyletniego mężczyzny. Wszyscy troje

twierdzili, że są Satanistami, a zabójstwo miało podłoże rytualne. W książce Karen Jones "Satanism and Ritual
Abuse Archive", podaje, że każdy z morderców otrzymał za to brutalne zabójstwo, karę niewiele ponad dwa i pół

roku pozbawienia wolności.

Jones wspomina także inny przypadek, kiedy to młoda dziewczyna zginęła w podobnym satanistycznym rytuale.
W 1999 roku, mężczyzna o nazwisku Dmitry Dyomin oraz dwaj jego wspólnicy uprowadzili w Kijowie

piętnastoletnią dziewczynę. Potem została ona zamordowana, a jej język usunięty i zjedzony przez Dyomina.
Zabójcy odcięli zwłokom głowę i zatrzymali czaszkę jako trofeum.

Duchowy i rytualny kanibalizm niekoniecznie ogranicza się tylko do grup. W wielu przypadkach pojedynczy

sprawcy kanibalizmu wprowadzało aspekty rytualne i duchowe do swoich praktyk. Na przykład przestępcy tacy
jak Dahmer i Kemper twierdzili, że kiedy zjadali ciała ofiar, wierzyli, że duchowo staną się ich częścią. Byli także

przekonani, że kanibalizm umożliwi im przejęcie pewnych atrybutów, takich jak moc.

Kanibalizm epikurejski i odżywczy odnosi się do konsumpcji ludzkiego mięsa, która jest głównie umotywowana
poprzez jego smak lub wartości odżywcze. Ta postać kanibalizmu jest uznawana za rzadszą i zazwyczaj uważa się

ją za sub-motywację innych form, takich jak kanibalizm seksualny i kanibalizm w celu przetrwania. Jakkolwiek
rzadkie są przypadki tego typu, to kilka z nich pasuje do niniejszej kategorii.

W 1981 roku, student z Japonii, Issei Sagawa, został aresztowany we Francji za to, że dał upust swoim fantazjom

na temat kanibalizmu. Pewnego dnia, oświadczył się swojej przyjaciółce z Danii tylko po to, aby zostać
odrzuconym. Sagawa zastrzelił ją, a następnie odbył stosunek ze zwłokami. Potem odkroił kawałki ciała ofiary, w

tym jej piersi i pośladki, po czym zjadł je. Martingale cytuje Sagawę w swojej książce, gdzie wyjaśnia on, że "nic
nie było tak pyszne!" Sagawa został uznany za psychicznie niezdolnego do postawienia przez francuskim sądem.

Przez niespełna rok trzymano go w zakładzie psychiatrycznym, zanim wrócił do Japonii, gdzie z kolei został
zwolniony po kilku latach i uzyskał status pewnego rodzaju gwiazdy.

Również we Francji, w 1994 roku skazano Nicolasa Claux, za zabójstwo 34-letniego Thierry Bissioniera.

Jakkolwiek, morderstwo nie było jedynym jego występkiem. Claux, który uprzednio pracował w kostnicy szpitala
dziecięcego Paryżu, przyznał się do kradzieży części ciał, które zabierał do domu i zjadał. W artykule na jego

temat, napisanym przez Davida Lohr, podaje on, że jadł ludzkie mięso ze względu na jego smak, utrzymując, że
wolał je jeść na surowo. Przyrównywał smak człowieka do tatara. Claux uznawany jest także za Satanistę, co

mogło stanowić dodatkową motywację leżącą u podstaw jego kanibalistycznych praktyk.

Perspektywy psychologiczne

Na gruncie nauk psychologicznych trwa debata dotycząca czynników, jakie doprowadzają jednostkę do

praktykowania kanibalizmu. Zaprezentowano wiele teorii, rozciągających się od nadopiekuńczości podczas kilku
pierwszych miesięcy życia dziecka, po nagłe stresy. Jednakże istnieje mało dowodów uzasadniających większość z

nich. Niemniej, rozwój tych teorii przedstawia szkielet, który umożliwia lepsze zrozumienie możliwych
psychologicznych czynników leżących u podstaw kanibalizmu.

W artykule Sally Talwani zatytułowanym "Experts Debate What Forces Create a Cannibal", dr Clancy McKenzie,

profesor psychologii na Uniwersytecie Waszyngton, uważa, że kanibalizm jest wynikiem traumy, zwłaszcza takiej,
którą przeżyto w dzieciństwie. Twierdzi on, że po odstawieniu dziecka od piersi, doświadcza ono lęku

separacyjnego i zaczyna fantazjować o pochłanianiu matki. Osoba, która tego doświadczyła, może ulec pod
wpływem stresu lub traumy, regresji do owego stadium. Wtedy zaś jednostka jest zdeterminowana do

poszukiwania zaspokojenia, którego ją pozbawiono, poprzez ucieczkę w kanibalizm.

Teoria ta poparta została badaniami na temat ponad-kulturowego kanibalizmu, przeprowadzonymi przez Eli
Sagan. Według książki "Divine Hunger" autorstwa Sanday, Sagan dowodzi, że kanibalizm jest "psychologiczną

odpowiedzią na gniew i frustrację" wyrażaną poprzez agresję oralną i chęć dosłownego pochłonięcia drugiej
osoby poprzez konsumpcję. Uważa on, że ten popęd może być skierowany na wroga, który zagraża poczuciu siły

jednostki.

Sagan wierzy, że dzieci, które są nadmiernie uzależnione od swoich matek, z uwagi na ich nadopiekuńczość,
mogą łatwiej doświadczać oralnej agresji i frustracji związanych z separacją. Ponadto, twierdzi on, że dorosły,

który nosi nieświadomie tę agresję oralną, może wyrażać ją w jawnie dominujący sposób przeciwko kobietom
poprzez przekształcenie jej w kanibalizm.

Dowody zebrane podczas wywiadów psychologicznych z kanibalami, w znacznym stopniu popierają argument, że

agresja wobec matki może być jednym z prawdopodobnych czynników determinujących, tak jak w przypadku
sprawy Eda Kempera. Jednakże, niejasne jest, czy agresja ta prowadzi bezpośrednio do kanibalizmu. Ponadto,

mało jest dostępnych dowodów, które mogłyby potwierdzić tę teorię w całości, a nawet gdyby takie istniały,
trudno byłoby je uzyskać. Nawet jeśli teoria ta ma jakąś wartość, to mało prawdopodobne jest aby wszyscy

kanibale, a zwłaszcza przestępcy-kanibale, pasowali do tego kontekstu.

Z kolei, w artykule Talwani, dr Park Dietz, kryminolog i biegły w procesie Dahmera, stwierdził, że ważne jest, aby
psychologowie nie brnęli zbyt głęboko w doświadczenia z dzieciństwa sprawcy, w celu wyjaśnienia jego praktyk.

Dietz uważa, że osoba może zwrócić się w stronę kanibalizmu, kiedy zostanie postawiona wobec nagłego,
traumatycznego stresu, tak jak to miało miejsce w przypadku Dahmera, który zamordował swą pierwszą ofiarę po

tym jak doszło do rozpadu jego rodziny. Faktycznie, stres może być ważnym czynnikiem, który popycha jednostkę
do dania upustu własnemu apetytowi na przedstawicieli swojego gatunku. Jednakże, nie jest to jedyne

wytłumaczenie.

Teoria ta może być w pewnym stopniu prawdziwa, jednak daje tylko częściowe wyjaśnienie motywacji leżących u

podstaw kanibalizmu i nie musi być adekwatna w stosunku do wszystkich sprawców. Ponadto, nie w pełni

tłumaczy dlaczego w przypadku Dahmera, rozwijał on kanibalistyczne fantazje w młodości. Ważne jest, aby
dostrzec cały psychoanalityczny szkielet otaczający zachowanie, zamiast przyglądać się tylko małym cząstkom.

Dlatego też konieczne może być spojrzenie na dzieciństwo lub młodość jednostki, podobnie jak i na jej dorosłość,
w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie - dlaczego ludzie zjadają innych ludzi.

Istnieją także inne teorie, jakkolwiek niepotwierdzone, ujmujące kanibalizm jako zaburzenie seksualne, a nawet

zaburzenie popędu odżywiania się. Tym, co wydaje się być powszechną cechą pośród wielu kanibali, to fakt, że u
wielu z nich zdiagnozowano schizofrenię lub głębokie zaburzenia osobowości.

Teoria ta wskazuje, że może istnieć leżący u podstaw, neurochemiczny czynnik powiązany z zachowaniami

kanibalistycznymi. Wielu kanibali, tak jak Andriej Czikatiło, Albert Fish, Edward Gein i Issei Sagawa zostało
zdiagnozowanych jako schizofrenicy. Choroba ta w Słowniku Psychologicznym Rebera zdefiniowana jest jako

"ogólna etykieta dla licznych zaburzeń psychotycznych z rozmaitymi objawami w sferze kognitywnej,
emocjonalnej i behawioralnej, odzwierciedlającymi rozszczepienie pomiędzy funkcją uczuć a emocjami" podobnie

jak pomiędzy myśleniem a poznaniem.

Reber wskazuje na kilka powszechnych cech schizofrenii, w tym zaburzenia myślenia, urojenia, halucynacje i
utratę kontaktu z rzeczywistością. Diagnoza ta może pomóc wyjaśnić doświadczenia (zgłaszane przez wielu

sprawców) doznawane podczas i po praktykach kanibalistycznych, obejmujące utraty świadomości, wzmożone
poczucie własnego ja i doświadczenia spoza ciała, halucynacje oraz inne formy dezorganizacji myśli i zachowań.

Ponadto, schizofrenia może także stanowić ważny komponent w historycznych doniesieniach na temat

kanibalizmu plemiennego. Odkryto, że cechy psychotyczne związane ze schizofrenią są uwarunkowane
genetycznie, dlatego też mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dlatego też nie jest zupełnie

niemożliwe, aby psychoza zakorzeniła się w małych tubylczych plemionach, o ograniczonej puli genowej.
Jednakże, teoria ta jest spekulatywna i nie została w pełni zbadana.

Oczywistym jest, że w tym szczególnym obszarze dotyczącym współczesnego, przestępczego kanibalizmu, ilość

badań jest wciąż niewystarczająca. Chociaż istnieje wiele teorii, to tylko kilka jest w stanie w pełni wyjaśnić
dlaczego niektórzy ludzie jedzą ludzkie mięso. Dlatego też, potrzebne są dalsze badania aby zrozumieć czynniki

prowadzące do kanibalizmu przestępczego.