IDŹ DO:
6SLVWUHĞFL
3U]\NáDGRZ\UR]G]LDá
KATALOG KSIĄŻEK:
.DWDORJRQOLQH
%HVWVHOOHU\
1RZHNVLąĪNL
=DSRZLHG]L
CENNIK I INFORMACJE:
=DPyZLQIRUPDFMH
RQRZRĞFLDFK
=DPyZFHQQLN
CZYTELNIA:
)UDJPHQW\NVLąĪHN
RQOLQH
2QHSUHVVSO+HOLRQ6$
XO.RĞFLXV]NLF
*OLZLFH
WHO
HPDLO
RQHSUHVV#RQHSUHVVSO
UHGDNFMD
UHGDNFMDZZZ#RQHSUHVVSO
LQIRUPDFMH
RNVLĊJDUQLRQHSUHVVSO
Do koszyka
Nowość
Promocja
Do przechowalni
Jednominutowy Negocjator.
Proste sposoby
na korzystniejsze kontrakty
Autorzy: Don Hutson, George Lucas
Tłumaczenie: Magda Witkowska
ISBN: 978-83-246-3018-9
Tytuł oryginału:
The One Minute Negotiator:
Simple Steps to Reach Better Agreements
Format: 122 × 194, stron: 150
Rozmowy mistrzów
• Jak rozszyfrować ludzi, z którymi negocjuje się pierwszy raz?
• Jak zwalczyć stres i nie obawiać się o rezultat rozmów?
• Jak wybrać optymalną strategię negocjacyjną?
Może Ci się wydawać, że nie potrzebujesz kompetencji negocjacyjnych. Wielu z nas wychodzi z założenia,
że w każdej relacji wystarczy ograniczać się do mniej lub bardziej szczerych uścisków dłoni i uśmiechów.
Duch współpracy to zaiste szczytna idea, takie rozwiązanie nie sprawdza się jednak w negocjacjach
z nieugiętym twardzielem, któremu na współpracy w ogóle nie zależy — równie dobrze możesz stanąć
na torach i podjąć próbę negocjacji z pędzącym pociągiem. Dzięki tej książce nauczysz się, jak dostrzec
zbliżający się pociąg, jak do niego wsiąść i jak nie dać się rozjechać.
ze „Wstępu”,
dr Ken Blanchard, współautor książki Jednominutowy Menedżer
Hutson i Lucas zawarli w pigułce jedne z najważniejszych spostrzeżeń na temat negocjacji, jakie
kiedykolwiek zostały sformułowane.
Darren Hardy, wydawca, magazyn „Success”
Kto nie negocjuje, ten nie wygrywa
Umiejętność prowadzenia skutecznych negocjacji to warunek realizacji zarówno Twoich wielkich
planów, jak i tych skromniejszych projektów. Kiedy opanujesz tę bezcenną sztukę, zauważysz,
jak wielki wpływ ma ona na jakość Twojego życia zawodowego oraz doświadczenia zupełnie
prywatne.
Negocjacje nie są tak straszne, jak się je maluje, i mimo że negocjofobia jest dość powszechną
dolegliwością, na szczęście jest w pełni uleczalna. Dzięki narzędziom, których dostarczają Ci
autorzy tej książki, bez najmniejszego stresu przeprowadzisz nawet najtrudniejsze rozmowy,
wyzbędziesz się paraliżującej tremy i nigdy nie odejdziesz od stołu z przekonaniem, że o coś
jeszcze powinieneś był zapytać albo coś jeszcze mógłbyś uzyskać.
Kluczem do sukcesu jest elastyczność. Opcje Twojego działania znacznie wykraczają poza zwykłe
„współpracować albo rywalizować”. Nie ma dwóch takich samych procesów negocjacyjnych
— i nie ma jednej strategii, która sprawdzałaby się w każdej sytuacji. To Ty tu rozdajesz karty,
dostajesz więc do dyspozycji cztery niezawodne strategie negocjacyjne wraz z dokładnym
instruktażem, jak dobrać najbardziej adekwatną do sytuacji, Twoich indywidualnych skłonności
oraz podejścia przyjmowanego przez drugą stronę.
Spis treĂci
Przedmowa Kena Blancharda
15
1. Czy masz negocjofobi
Ú?
17
2. Rozmy
Ălania przy blasku ksiÚĝyca
i korekta kursu
31
3. Leczenie negocjofobii metod
È EASY
41
4. Zaanga
ĝowanie w proces leczenia
59
5. Ocena w
ïasnych skïonnoĂci
77
6. Ocena sk
ïonnoĂci negocjacyjnych innych ludzi 97
7. Wybór strategii — tu nie ma rozwi
Èzañ
uniwersalnych
113
8. Jednominutowe
mwiczenie w praktyce
129
Epilog. Rok pó
ěniej
145
Podr
Úczny sïowniczek
Jednominutowego Negocjatora
149
Podzi
Úkowania
153
O autorach
155
Ocena skïonnoĂci
negocjacyjnych innych ludzi
Jak odnosiÊ siÚ do drugiej strony
Doktor Pat móg
ï juĝ przejĂÊ do omawiania z pracow-
nikami firmy XL zewn
Útrznych aspektów drugiego eta-
pu procesu leczenia negocjofobii, a mianowicie do oceny
sk
ïonnoĂci drugiej strony do stosowania poszczególnych
strategii negocjacyjnych. Jay i Eduardo byli zasko-
czeni, gdy na pocz
Ètku popoïudniowej sesji zobaczyli
Doktora Pata z tali
È kart w rÚku. Eduardo pozwoliï
sobie nawet na
ĝart. „Co jest, doktorku? BÚdziemy
grali w Texas Hold’em, czy jak?” — spyta
ï. Doktor
Pat tylko si
Ú uĂmiechnÈï i przetasowaï karty.
98 / Jednominutowy Negocjator
To nie jest pasjans
„Teraz, kiedy ju
ĝ wiecie, na czym polegajÈ cztery
strategie i które z nich najbardziej
wam odpowiadajÈ,
macie zupe
ïnie niezïe pojÚcie, jak lubicie rozgrywaÊ
karty w sytuacjach negocjacyjnych. S
ïusznie zauwaĝyï
przed chwil
È Eduardo, iĝ wiele osób nie bez racji po-
strzega negocjacje jako gr
Ú karcianÈ o wysokÈ stawkÚ.
Doskonale wiemy jednak,
ĝe jeĂli akurat nie stawiamy
pasjansa, przy stole siedz
È równieĝ inne osoby, których
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 99
rola nie ogranicza si
Ú wyïÈcznie do obserwowania, jak
wygrywamy kolejne rozdania. Pozostali uczestnicy gry
równie
ĝ pragnÈ sukcesu i stosujÈ wïasne strategie ne-
gocjacyjne. Umiej
ÚtnoĂÊ skutecznej identyfikacji ich
metody i przewidywania kolejnych zagra
ñ, wsparta
wiedz
È o wïasnych skïonnoĂciach negocjacyjnych, po-
zwoli wam osi
ÈgaÊ podczas negocjacji wyraěnie lepsze
efekty”.
W opinii Jaya analizowanie sk
ïonnoĂci wszystkich
uczestników gry by
ïoby zbyt nuĝÈce. W obecnej chwili
interesowa
ïo go gïównie to, ĝeby staÊ siÚ twardszym
i rzadziej si
Ú dostosowywaÊ. Miaïby jeszcze odgadywaÊ,
co my
ĂlÈ inni?
W tym momencie Doktor Pat nawi
Èzaï do obaw
gromadz
Ècych siÚ w gïowie Jaya. „WidzÚ zmartwienie
na niektórych twarzach. To wszystko nie brzmi najpro-
Ăciej, prawda? Ale pamiÚtacie, obiecaïem wam, ĝe
b
Údzie ïatwo. Otóĝ zdradzÚ wam pewien sekret.
Sk
ïonnoĂci negocjacyjne u wiÚkszoĂci ludzi sÈ przewi-
dywalne. Nawet ci, których trudno odczyta
Ê, nie po-
trafi
È przez dïuĝszy czas zachowywaÊ pokerowej miny,
wi
Úc w pewnym momencie uda wam siÚ stwierdziÊ,
na jak
È strategiÚ stawiajÈ. Podczas tego morskiego se-
minarium nab
Údziecie trochÚ doĂwiadczenia, potem
pojawi si
Ú efekt krzywej uczenia siÚ, aĝ w koñcu spo-
strze
ĝecie, ĝe odgadywanie zamiarów drugiej strony
przychodzi wam z
ïatwoĂciÈ”.
100 / Jednominutowy Negocjator
Historia lubi siÚ powtarzaÊ
Grupa mia
ïa siÚ wïaĂnie dowiedzieÊ, ĝe pierwszym
wska
ěnikiem skïonnoĂci negocjacyjnych drugiej osoby
jest jej dotychczasowe zachowanie podczas negocjacji.
„Wiele osób nie ma wystarczaj
Ècych kompetencji,
by komfortowo pos
ïugiwaÊ siÚ wiÚcej niĝ jednÈ strate-
gi
È negocjacyjnÈ. Podobnie jak wy, cierpiÈ na nego-
cjofobi
Ú, która ogranicza wachlarz stosowanych przez
nich taktyk w
ïaĂciwie do jednego, najbliĝszego im
dzia
ïania. Co wiÚcej, 99 procent tych ludzi nigdy nie
odby
ïo tego szkolenia. Jeĝeli w ostatnich negocjacjach
stosowali oni strategi
Ú rywalizacji, równieĝ przy nastÚp-
nej okazji najprawdopodobniej równie
ĝ postawiÈ na
model wygrany – przegrany. Zrobi
È to nawet wtedy,
gdy poprzednim razem ta strategia przynios
ïa im po-
ra
ĝkÚ. Najlepszym wyznacznikiem przyszïych zacho-
wa
ñ sÈ zachowania z przeszïoĂci. W ĝyciu jak w kartach:
blefuj
Ècy czÚsto blefujÈ, a pasujÈcy lubiÈ pasowaÊ. Po
prostu tak lubi
È graÊ i wiele siÚ nad tym nie zastana-
wiaj
È. Wystarczy wiÚc, ĝe bÚdziecie obserwowaÊ part-
nerów na tyle uwa
ĝnie, by to wychwyciÊ”.
Doktor Pat przytoczy
ï opowieĂÊ ĂwiadczÈcÈ o tym,
ĝe historia lubi siÚ powtarzaÊ: „Pewien mój klient ma
odbiorc
Ú, którego zwykïem nazywaÊ Panem 10 Procent.
Za ka
ĝdym razem, gdy mój klient negocjuje z nim
nowy roczny kontrakt, on automatycznie i w agre-
sywny sposób zg
ïasza ĝÈdanie 10-procentowej obniĝki
cen, a jednocze
Ănie formuïuje coraz bardziej wygó-
rowane oczekiwania dotycz
Èce warunków wspóïpracy
i us
ïug dodatkowych. Nie trzeba mi szklanej kuli, by
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 101
wiedzie
Ê, co druga strona powie lub zrobi w trakcie
negocjacji. Przewidywanie polega na uwa
ĝnym obser-
wowaniu i w
ïaĂciwym ocenieniu tego, co juĝ wyda-
rzy
ïo siÚ w przeszïoĂci”.
Jay doszed
ï do wniosku, ĝe w wiÚkszoĂci przy-
padków, gdy klienci zaskoczyli go, robi
Èc coĂ lub cze-
go
Ă nie robiÈc, jego zdziwienie byïo nieuzasadnione.
Na wiele spotka
ñ udawaï siÚ z zupeïnie bezpodstaw-
n
È nadziejÈ, ĝe tym razem sprawy potoczÈ siÚ inaczej,
cho
Ê nie potrafiï podaÊ ĝadnych argumentów, kiedy
zg
ïaszano brak zróĝnicowania lub wÈtpliwÈ wartoĂÊ
produktów firmy XL. W pewnym sensie przypomina
ïo
to wielokrotne prze
ĝywanie tego samego koszmaru.
Na pïaszczyěnie osobistej
Doktor Pat przeszed
ï do omawiania stylów behawio-
ralnych i ich zwi
Èzku z ocenÈ prawdopodobnych za-
chowa
ñ negocjacyjnych drugiej osoby. „Nawet jeĂli
nie prowadzili
Ăcie z danÈ osobÈ formalnych negocjacji
i nie mo
ĝecie wyciÈgaÊ wniosków na podstawie wcze-
Ăniejszych doĂwiadczeñ, nadal moĝecie formuïowaÊ
pewne przypuszczenia na jej temat. Wystarczy zaob-
serwowa
Ê, jaki styl behawioralny przejawia. W ten
sposób zyskacie solidne podstawy, by formu
ïowaÊ
przypuszczenia o wybranej strategii negocjacyjnej
danej strony”. Nast
Úpnie zaczÈï omawiaÊ cztery pod-
stawowe style interakcji pod k
Ètem tempa wymiany
informacji oraz koncentrowania si
Ú na zadaniach lub
na budowaniu relacji.
102 / Jednominutowy Negocjator
Typ analityczny
(niskie tempo, koncentracja na zadaniu)
Doktor Pat wyja
Ăniï, ĝe ludzie prezentujÈcy typ anali-
tyczny podchodz
È do prowadzonych negocjacji w spo-
sób najmniej emocjonalny. „Kiedy macie do czynienia
z cz
ïowiekiem zainteresowanym cyferkami, powinni-
Ăcie wiedzieÊ, ĝe najbardziej ceni on sobie brak nie-
spodzianek. Wszystko sprowadza si
Ú do racjonalnej
oceny warto
Ăci liczbowych. PowinniĂcie zatem minima-
lizowa
Ê wszelkie przejawy zainteresowania opiniami
czy emocjami. Ten cz
ïowiek oczekuje precyzyjnego
przedstawienia konkretnych danych i potrzebuje czasu
na ich analiz
Ú. Analityka moĝna porównaÊ do psa, który
chwyta ko
ĂÊ i ucieka z niÈ pod ganek, gdzie moĝe siÚ
ni
È w spokoju zajÈÊ”. Doktor Pat zasugerowaï, ĝe ze
wzgl
Údu na taki styl behawioralny analitycy czÚsto
wykazuj
È tendencjÚ do stosowania strategii unikania.
„Unikaj
È podejmowania decyzji, jeĂli nie majÈ wy-
starczaj
Èco duĝo informacji oraz czasu na ich przetwo-
rzenie. Nierzadko wykazuj
È równieĝ silnÈ awersjÚ do
podejmowania decyzji i wyra
ĝania swoich opinii na
forum publicznym”.
Doktor Pat zwróci
ï uwagÚ na jeszcze jednÈ cechÚ
negocjacyjn
È, charakterystycznÈ dla analityków: „W wa-
szym interesie jest zadba
Ê o to, by analityk czmychajÈcy
pod ganek dysponowa
ï wszelkimi niezbÚdnymi infor-
macjami, bo kiedy ju
ĝ stamtÈd wychynie, jego decyzja
b
Údzie nieodwoïalna. ZmieniajÈc zdanie, przyznaïby
si
Ú do tego, czego siÚ w negocjacjach najbardziej
obawia — do pope
ïnienia bïÚdu”.
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 103
Typ ambicjonalny
(wysokie tempo, koncentracja na zadaniach)
„Wiele osób czuje si
Ú onieĂmielonych w negocjacjach
z lud
ěmi o wysokich ambicjach, choÊ mnie osobiĂcie
pracuje si
Ú z nimi najlepiej”, kontynuowaï Doktor
Pat. „Tacy ludzie nie potrafi
È skupiÊ siÚ dïuĝej na
jednej sprawie, bez emocji wykonuj
È powierzone im
zadania i wyra
ĝajÈ swoje opinie w sposób bezpoĂredni.
To wszystko sprawia,
ĝe ich partner doskonale wie, na
czym stoi. Typ ambicjonalny cz
Ústo rozpoczyna nego-
cjacje od bardzo agresywnej strategii rywalizacyjnej,
ale to tylko test. Chce zobaczy
Ê, z jakiej gliny jest ule-
piony jego partner i jak bardzo czuje si
Ú pewny w kwe-
stii negocjowanych stanowisk”. Wed
ïug Doktora Pata
pomy
Ălne przejĂcie poczÈtkowej próby ognia daje duĝe
szanse na negocjacje bardziej nastawione na wspó
ï-
dzia
ïanie. Eduardo uznawaï takie otwarte ataki za zbyt
bolesne i dezorientuj
Èce, a teraz nagle zaczÈï rozumieÊ
ich prawdziwe znaczenie.
Doktor Pat mówi
ï dalej: „Przekonawszy siÚ, ĝe
trafi
ï na partnera powaĝnie podchodzÈcego do nego-
cjacji, typ ambicjonalny uznaje,
ĝe jest on wart szcze-
ro
Ăci i wysiïku, jakie trzeba wïoĝyÊ we wspóïdziaïa-
nie. Bardzo rzadko decyduje si
Ú na otwartÈ grÚ, ale ci,
którzy okazuj
È siÚ tego godni, czÚsto koñczÈ z ĝeto-
nami po swojej stronie sto
ïu. Tacy ludzie zwykle majÈ
jeden bardzo wa
ĝny dla nich postulat negocjacyjny
i je
Ăli uda wam siÚ zaspokoiÊ ich potrzeby w tej kwestii,
ich zainteresowanie innymi »pomniejszymi« sprawami
104 / Jednominutowy Negocjator
mo
ĝe spaĂÊ do bardzo niskiego poziomu. Trzeba po
prostu ustali
Ê, co ich drÚczy, a kiedy juĝ wam siÚ to
uda, na drodze do sukcesu nie pozostanie wiele prze-
szkód. Je
ĝeli stwierdzicie, ĝe spieszy im siÚ do osiÈgniÚ-
cia czego
Ă, na czym bardzo im zaleĝy, moĝecie liczyÊ
na to,
ĝe nie bÚdÈ stwarzaÊ wiÚkszych problemów
w kwestii ceny”. Jednocze
Ănie Doktor Pat wyjaĂniï:
„Agresywny atak cenowy ma zazwyczaj na celu spraw-
dzenie, czy jeste
Ămy pewni wartoĂci naszej oferty”.
„W relacjach z typem ambicjonalnym trzeba za-
pracowa
Ê sobie na wiarygodnoĂÊ, poniewaĝ w nego-
cjacjach najbardziej obawia si
Ú on poraĝki. W przeci-
wie
ñstwie do analityka nie przeszkadza mu popeïnianie
b
ïÚdów, natomiast ostateczna poraĝka pod ĝadnym
pozorem nie wchodzi w gr
Ú — w ĝaden sposób nie
wpisuje si
Ú ona w jego obraz samego siebie”.
Doktor Pat wspomnia
ï nastÚpnie, ĝe typ ambicjo-
nalny nie ma cierpliwo
Ăci do omawiania szczegóïo-
wych warunków transakcji. „Po udanych negocjacjach
ludzie ambicjonalni cz
Ústo zdajÈ siÚ na analityków
obecnych w ich zespole, i to im zlecaj
È dopiÚcie na
ostatni guzik wszystkich szczegó
ïów transakcji. Jeĝeli
jednak typ ambicjonalny jest ostatecznym decyden-
tem, musicie zadba
Ê o to, by pod koniec caïego pro-
cesu wróci
ï on do stoïu negocjacyjnego i osobiĂcie
przypiecz
Útowaï transakcjÚ”.
W tym momencie Jay przypomnia
ï sobie: niedawno
próbowa
ï uzgodniÊ szczegóïy transakcji z pewnÈ ko-
biet
È przejawiajÈcÈ taki wïaĂnie styl behawioralny.
Ostatecznie wyrazi
ïa ona caïkowity brak zainteresowania
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 105
wspó
ïpracÈ z firmÈ XL, stwierdzajÈc: „Chïopaki, wspóï-
praca z wami robi po prostu zbyt du
ĝo zamieszania”.
Jay naprawd
Ú ĝaïowaï, ĝe nie spotkaï Jednominutowego
Negocjatora ju
ĝ wiele lat temu. Ta jedna rada uratowa-
ïaby zapewne kilka duĝych transakcji, które wymknÚïy
mu si
Ú z rÈk. Podczas nastÚpnej przerwy rozmawiaï
z Edwardem; kolega najwyra
ěniej doszedï do tych
samych wniosków.
Typ ekspresyjny
(wysokie tempo, koncentracja na relacji)
Doktor Pat opisa
ï typ ekspresyjny jako taki, który po-
nad wszystko d
Èĝy do wspóïdziaïania. „Ci ludzie uwiel-
biaj
È myĂl o wspóïdziaïaniu. Kïopot w tym, ĝe naj-
cz
ÚĂciej sÈ zbyt chaotyczni i niezdyscyplinowani, by
konsekwentnie t
Ú strategiÚ stosowaÊ. To ci marzyciele,
o których wspomnia
ïem wczeĂniej — okazujÈ siÚ za
ma
ïo uwaĝni i za maïo skoncentrowani, by zasïuĝyÊ
na miano m
Údrców. Jeĝeli uda wam siÚ skupiÊ na so-
bie uwag
Ú przedstawiciela typu ekspresyjnego, lepiej
b
ïyskawicznie i z duĝym entuzjazmem zmierzajcie do
sfinalizowania transakcji. Dzisiaj mog
È byÊ wami za-
chwyceni, a jutro nie b
ÚdÈ pamiÚtaÊ waszego nazwiska.
Przecie
ĝ jutro bÚdzie nowy dzieñ i nowe, bardziej
ekscytuj
Èce negocjacje”.
Doktor Pat zwróci
ï uwagÚ, ĝe wielu poczÈtkujÈcych
negocjatorów zra
ĝa siÚ, gdy typ ekspresyjny straci
zainteresowanie negocjacjami. Pocz
ÈtkujÈcy negocjator
przechodzi wówczas do strategii unikania. „Takie osoby
106 / Jednominutowy Negocjator
s
È impulsywne, a czasem teĝ pïochliwe. Zazwyczaj
zajmuj
È siÚ wieloma sprawami jednoczeĂnie i ledwie
mog
È poĂwiÚciÊ choÊ chwilÚ uwagi wam i prowadze-
niu negocjacji. Co w takiej sytuacji nale
ĝy zrobiÊ? Naj-
lepiej pozna
Ê ich cele i wizje, po czym zareagowaÊ na
nie stymuluj
Èco, wymuszajÈc w ten sposób zaangaĝo-
wanie tych ludzi”.
Doktor Pat podkre
Ăliï, jak bardzo jest waĝne, by
w firmie takiej osoby znale
ěÊ kogoĂ, kto pomoĝe nam
zebra
Ê informacje niezbÚdne do zrozumienia potrzeb
naszego partnera w negocjacjach. Na tej podstawie
nale
ĝy opracowaÊ róĝne rozwiÈzania, a potem wróciÊ
do danej osoby tylko po konkretn
È decyzjÚ. „Napraw-
d
Ú powinniĂcie skïoniÊ takÈ osobÚ, by wyznaczyïa kogoĂ
ze swojego zespo
ïu do kontaktów z wami. Musicie
uzyska
Ê deklaracjÚ, ĝe osoba ta wróci w ostatniej fazie
negocjacji, by podj
ÈÊ decyzjÚ. W waszym interesie leĝy,
aby ta chwila nadesz
ïa jak najszybciej. Pod tym wzglÚ-
dem typ ekspresyjny zachowuje si
Ú podobnie jak typ
ambicjonalny — potrzebuje motywacji do dzia
ïania
i t
Ú motywacjÚ docenia”.
„Typ ekspresyjny w negocjacjach najbardziej nie
lubi nudy. Opracujcie rozwi
Èzania odpowiadajÈce jego
celom, przedstawcie je w sposób zwi
Úzïy i energetycz-
ny, a typ ekspresyjny mo
ĝe zaskoczyÊ was decyzjÈ pod-
j
ÚtÈ w uïamku sekundy”.
Gdy wszyscy notowali, Eduardo przypomnia
ï sobie,
jak to kiedy
Ă dziaïaï zbyt wolno i w rezultacie straciï
klienta, takiego w
ïaĂnie o wysokich skïonnoĂciach
ekspresyjnych, który potencjalnie móg
ï siÚ staÊ jego
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 107
partnerem we wspó
ïdziaïaniu. Najwyraěniej klient
zosta
ï objÚty programem ochrony Ăwiadków, bo sïuch
o nim zagin
Èï.
Typ przyjacielski
(niskie tempo, koncentracja na relacji)
Doktor Pat rozpocz
Èï rozwaĝania nad ostatnim stylem
behawioralnym od pytania: „Ilu z was przysz
ïo na
dzisiejsze spotkanie z przekonaniem,
ĝe radosny i tro-
skliwy typ przyjacielski to najlepszy partner w ne-
gocjacjach?”. W gór
Ú uniosïa siÚ ponad poïowa rÈk.
„Przyjaciele, nie chc
Ú was rozczarowywaÊ, ale mu-
sz
Ú powiedzieÊ, ĝe jesteĂcie w bïÚdzie. Na czym
polega problem? Otó
ĝ moĝe wam siÚ wydawaÊ, ĝe typ
przyjacielski was uwielbia, ale powinni
Ăcie wiedzieÊ,
ĝe on uwielbia równieĝ waszych konkurentów. Ponie-
wa
ĝ wykazuje silne skïonnoĂci do budowania relacji
i unikania potencjalnych konfliktów za wszelk
È cenÚ,
przez ca
ïy czas podtrzymuje przyjazny nastrój. W ogóle
nie spieszy mu si
Ú z podejmowaniem decyzji, gdyĝ
potrzebuje du
ĝo czasu na to, by dowiedzieÊ siÚ, jakie
s
È poglÈdy wszystkich czïonków jego zespoïu na te-
mat nadchodz
Ècej zmiany. Postawa ta powoduje, ĝe
typ ambicjonalny i typ ekspresyjny po prostu wychodz
È
z siebie. Lubi
È sïyszeÊ »tak«, ale sÈ juĝ duĝymi chïop-
cami i poradz
È sobie z odpowiedziÈ »nie«, spróbujÈ
nawet t
Ú odpowiedě zmieniÊ, natomiast odpowiedě
»mo
ĝe« po prostu ich dobija”.
108 / Jednominutowy Negocjator
W
ïaĂnie z uwagi na powyĝsze Doktor Pat scha-
rakteryzowa
ï typ przyjacielski jako mistrza unikania.
„W przeciwie
ñstwie do analityka, który unika podej-
mowania decyzji z powodu niepe
ïnej informacji czy
te
ĝ na forum publicznym, typ przyjacielski odkïada
podj
Úcie decyzji tak dïugo, dopóki nie bÚdzie pewien,
ĝe okreĂlony rezultat nie urazi ĝadnego z czïonków
jego zespo
ïu ani ĝadnego z czïonków zespoïów rywali-
zuj
Ècych z sobÈ o jego uwagÚ. Typ przyjacielski wy-
chodzi z za
ïoĝenia, ĝe jeĂli poczeka, dany problem
sam si
Ú rozwiÈĝe albo po prostu zniknie”.
Doktor Pat podkre
Ăliï, ĝe typ przyjacielski najczÚ-
Ăciej siÚga po strategiÚ dostosowania. „Aby uniknÈÊ
konfliktu, typ przyjacielski b
Údzie skïonny dostoso-
wywa
Ê siÚ bardziej, niĝ jest to konieczne. Niech wam
si
Ú nie wydaje, ĝe to korzystna perspektywa w nego-
cjacjach z takim cz
ïowiekiem, poniewaĝ na póěniej-
szych etapach procesu mo
ĝe on próbowaÊ odzyskaÊ
utracony grunt, skar
ĝÈc siÚ, a czasem nawet wzbu-
dzaj
Èc w was poczucie winy. ZapamiÚtajcie sobie to”.
Jak odczytaÊ ludzi,
z którymi negocjuje siÚ pierwszy raz
W tym momencie wyk
ïadu Monte Beal uniósï rÚkÚ.
Doktor Pat skin
Èï gïowÈ w jego stronÚ, zachÚcajÈc do
wypowiedzenia swojej opinii. „Wszystko
ïadnie piÚknie,
ale to tylko w przypadku osób, z którymi mamy ju
ĝ
jakie
Ă doĂwiadczenia. Co jednak powinniĂmy robiÊ
w sytuacji, gdy negocjujemy z kim
Ă po raz pierwszy
i nie wiemy, na czym si
Ú oprzeÊ?”.
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 109
Doktor Pat odpowiedzia
ï: „Monte, masz u mnie
pi
ÚÊ dolarów, poniewaĝ daïeĂ nam wïaĂnie znakomitÈ
okazj
Ú do przejĂcia do kolejnego zagadnienia. W przy-
padku negocjowania z osob
È, którÈ widzicie po raz
pierwszy, mo
ĝecie oceniÊ jej styl behawioralny na
podstawie informacji z dwóch odmiennych
ěródeï”.
Jako pierwsze
ěródïo Jednominutowy Negocjator wska-
za
ï firmÚ, z którÈ prowadzi siÚ negocjacje — oczywi-
Ăcie, jeĂli rzecz dotyczy relacji b2b. „Kiedy przystÚ-
puj
Ú do negocjacji z firmÈ, której do tej pory nie
zna
ïem, interesuje mnie przede wszystkim to, jak ta
firma negocjuje ze swoimi klientami. Je
ĝeli sïynie ze
wspó
ïdziaïania z klientami, spodziewam siÚ, ĝe taki sam
styl b
Údzie przejawiaÊ w negocjacjach z dostawcami.
Je
Ăli natomiast firma podchodzi do relacji z klientami
wysoce rywalizacyjnie, spodziewam si
Ú po niej ostrej
rywalizacji w negocjacjach ze mn
È jako potencjalnym
sprzedawc
È. Chodzi tu o kwestie zwiÈzane z kulturÈ
danej organizacji; na ich podstawie mo
ĝna formuïowaÊ
pewne prognozy”.
Doktor Pat zaleci
ï równieĝ poszukiwanie publicznie
dost
Úpnych informacji na temat firmy, na przykïad
tre
Ăci znajdujÈcych siÚ na jej stronie internetowej lub
w po
ĂwiÚconych jej artykuïach prasowych. „JeĂli firma
otwarcie dzieli si
Ú przydatnymi danymi, moĝna spo-
dziewa
Ê siÚ po niej strategii wspóïdziaïania. Nie za-
szkodzi te
ĝ zapoznaÊ siÚ z jej deklaracjÈ misji i wizji
oraz poszuka
Ê tam takich sïów jak wspóïpraca, wartoĂÊ,
relacje, a nawet wspóïdziaïanie. JeĂli firma ogranicza
110 / Jednominutowy Negocjator
si
Ú do podania swojego adresu i numeru telefonu,
spodziewajcie si
Ú po niej stylu rywalizacyjnego”.
„Zwró
Êcie uwagÚ: w odniesieniu do firm znajdu-
j
Ècych siÚ w rÚkach prywatnych i firm notowanych na
gie
ïdzie obowiÈzujÈ zupeïnie inne standardy dziele-
nia si
Ú informacjami z opiniÈ publicznÈ, jednak przy
odrobinie wysi
ïku da siÚ mniej wiÚcej oceniÊ, ku której
strategii sk
ïania siÚ dana organizacja. Warto takĝe po-
rozmawia
Ê z pracownikami innych firm (oczywiĂcie
nieb
ÚdÈcych waszymi konkurentami), które juĝ nego-
cjowa
ïy z danÈ jednostkÈ — równieĝ i w ten sposób
mo
ĝna uzyskaÊ informacje na temat strategii preferowa-
nych przez naszego przysz
ïego partnera. ¿adne z tych
dzia
ïañ nie wymaga wielkiego wysiïku, ale dziÚki kaĝ-
demu z nich mo
ĝna uzyskaÊ niezwykle wartoĂciowe
dane”.
Ostrzeĝenie na drogÚ
„Zanim sko
ñczymy to zagadnienie i wyjdziemy na
przerw
Ú, chciaïbym zasiaÊ w waszej ĂwiadomoĂci jesz-
cze jedn
È myĂl”, powiedziaï Doktor Pat.
„Kiedy poprawno
ĂÊ oceny drugiej strony procesu
negocjacji budzi moje w
ÈtpliwoĂci, jestem skïonny
przyj
ÈÊ strategiÚ wspóïdziaïania. Jak siÚ niedïugo prze-
konacie, taki sposób prowadzenia negocjacji wymaga
wi
Úcej planowania, jednak ostroĝne rozpoczÚcie pro-
cesu w stylu wspó
ïdziaïania nie pozbawia mnie moĝli-
wo
Ăci przestawienia siÚ na strategiÚ rywalizacji, gdyby
Ocena skïonnoĂci negocjacyjnych / 111
okaza
ïo siÚ to konieczne. Zmiana strategii w drugÈ
stron
Ú jest znacznie trudniejsza, a czasem wrÚcz nie-
mo
ĝliwa, poniewaĝ otwarta rywalizacja skutkuje po-
wstaniem murów dziel
Ècych obie strony. Jeĝeli ktoĂ
ma by
Ê odpowiedzialny za niewykorzystanie szansy
nawi
Èzania wspóïdziaïania, a tym samym osiÈgniÚcia
mo
ĝliwie najlepszych rezultatów, to niech to nie bÚdÚ
ja — niech b
ÚdÈ to ludzie siedzÈcy po drugiej stronie
sto
ïu negocjacyjnego. Nie chcÚ potem, patrzÈc w lustro,
przyzna
Ê, ĝe z powodu braku przygotowania, niechÚci
do dzielenia si
Ú informacjami, niedostatecznej elastycz-
no
Ăci lub zbyt pochopnego przyjÚcia okreĂlonego
stanowiska, to ja pokierowa
ïem procesem w kierunku
mniej obiecuj
Ècej strategii rywalizacji. Nie pokazujÚ
wi
Úc wszystkich moich kart juĝ na poczÈtku rozmowy,
lecz rysuj
Ú ogólny obraz mojego stanowiska i czekam,
jakie informacje przeka
ĝe mi druga strona”.
„Skoro doszli
Ămy juĝ do tego tematu, zajmijmy siÚ
trzecim etapem terapii metod
È EASY. Podczas na-
st
Úpnej sesji omówimy kwestiÚ wyboru konkretnej
strategii”.
Jay zauwa
ĝyï, ĝe caïy ten model koledzy przyjÚli
optymistycznie. W
ïaĂnie koñczyli notowaÊ i wycho-
dzili z sali po jaki
Ă napój i coĂ na zÈb.