„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Michał Piekarek

Montaż instalacji z rur stalowych 713[02].Z1/2/3/4.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Piotr Czerwiński
mgr inż. Elwira Krzemieniewska


Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Marzena Więcek


Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając


Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z1/2/3/4.02
„Montaż instalacji z rur stalowych”. Jednostka jest wspólna dla modułów: 713[02]Z1 –
Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, 713[02]Z2 – Technologia
montażu instalacji centralnego ogrzewania, 713[02]Z3 – Technologia montażu instalacji
gazowych, 713[02]Z4 – Technologia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

12

5.1. Wymagania dotyczące rur i kształtek ze stali

12

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Prace przygotowawcze i obróbka rur stalowych

14

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Łączenie rur i kształtek stalowych

18

5.3.1. Ćwiczenia 18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

21

7. Literatura

32

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Montaż instalacji z rur stalowych”,

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02].
W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− wykaz literatury, z której uczniowie mogą korzystać podczas nauki,

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem:

− pokazu z objaśnieniem,
− tekstu przewodniego,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań i uczenia się,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych,
− test – próba pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

713[02].Z3.05

Instalowanie urządzeń gazowych

713[02].Z3

Technologia montażu instalacji gazowych

713[02].Z1/2/3/4.01

Prace przygotowawczo – zakończeniowe
przy wykonywaniu instalacji sanitarnych

713[02].Z1/2/3/4.03

Montaż instalacji z rur miedzianych

713[02].Z1/2/3/4.02

Montaż instalacji z rur stalowych

713[02].Z3.04

Montaż instalacji gazowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Montaż instalacji z rur

stalowych” uczeń powinien umieć:
− rozpoznawać materiały instalacyjne,
− organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii i bhp,
− stosować procedury związane z ratowaniem poszkodowanego w wyniku wypadku przy

pracy,

− posługiwać się przyrządami pomiarowymi,
− trasować miejsca montażu instalacji,
− rozpoznawać oznaczenia graficzne na dokumentacji architektoniczno-budowlanej,
− odczytywać dokumentację architektoniczno-budowlaną,
− stosować się do wytycznych w obowiązujących normach,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− wykonać prace przy montażu instalacji z rur stalowych zgodnie z obowiązującymi

przepisami bhp i ochrony ppoż.,

− rozróżnić łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych rur stalowych,
− przygotować na podstawie wykazu materiały potrzebne do montażu instalacji z rur

stalowych,

− ocenić stan techniczny rur i łączników stalowych do montażu,
− wykonać podstawowe operacje obróbki materiałów stosowanych w instalacjach

sanitarnych: trasowanie, piłowanie, wiercenie,

− wykonać cięcie rur stalowych na określony wymiar,
− wykonać gięcie rur stalowych o różnych średnicach,
− wykonać gwintowanie rur stalowych o różnych średnicach,
− wykonać połączenia nierozłączne w instalacjach z rur stalowych,
− wykonać połączenia rozłączne w instalacjach z rur stalowych,
− przygotować stanowisko do spawania gazowego,
− przygotować sprzęt do spawania gazowego,
− przygotować rury do spawania pod różnymi kątami,
− połączyć rury instalacyjne metodą spawania gazowego: poziomo, pionowo, pod różnymi

kątami, spoinami czołowymi, spoinami pachwinowymi,

− przeprowadzić elementy instalacji z rur stalowych w budynku różnymi sposobami,
− zamocować wykonane elementy instalacji z rur stalowych w budynku,
− wykonać przejścia instalacji z rur stalowych na instalacje wykonane z wykonane z innych

materiałów,

− posłużyć się instalacyjną dokumentacją techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł: Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 713[02]Z1,

Technologia montażu instalacji centralnego ogrzewania 713[02]Z2,
Technologia montażu instalacji gazowych 713[02]Z3,
Technologia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02]Z4

Jednostka modułowa:

Montaż instalacji z rur stalowych 713[02].Z1/2/3/4.02

Temat: Wykonywanie połączeń na przewodach ze stali przy pomocy kołnierzy.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania połączeń rozłącznych na

przewodach ze stali.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− dobrać materiały i narzędzia do wykonania połączeń kołnierzowych,
− zorganizować stanowisko do wykonywania połączeń kołnierzowych zgodnie

z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

− wykonać połączenia na przewodach ze stali przy pomocy kołnierzy stałych typu

lekkiego, nakręcanych,

− ocenić jakość wykonanych połączeń.
Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Czas: 135 minut.
Środki dydaktyczne:

− stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
− imadło,
− 2 odcinki rury gwintowanej ze stali o jednakowych średnicach,
− 2 kołnierze stałe o średnicy odpowiedniej do łączonych rur,
− uszczelka,
− klucze płaskie,
− śruby z nakrętkami,
− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: odcinków rur ze stali,

kołnierzy,

5. Dobranie przez uczniów materiałów uszczelniających złącze kołnierzowe,
6. Realizacja tematu:

− Każdy uczeń sprawdza stan techniczny sprzętu i ocenia jakość materiału.
− Uczeń przygotowuje końcówki rur i łączników do połączenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

− Każdy uczeń wykonuje po 2 połączenia (czas trwania 1-go połączenia 25min.).
− Uczeń po wykonaniu połączenia sprawdza poprawność jego wykonania.
− Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga wykonywać operację umiejscowienia

kołnierza na rurach i przygotowania końcówek rur wraz z kołnierzami do połączenia.
Podpowiada najlepsze rozwiązania doboru uszczelek na kołnierze.

7. Po wykonaniu wszystkich połączeń uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego

ćwiczenia.

8. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
9. Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza, czy z każdym następnym połączeniem

czynione są postępy.

10. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania.
11. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Materiałów uszczelniających kołnierze stalowe.
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi:
Jaki wpływ na trwałość wykonanej instalacji ze stali ma jakość i rodzaj materiału użytej
uszczelki?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł: Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 713[02]Z1,

Technologia montażu instalacji centralnego ogrzewania 713[02]Z2,
Technologia montażu instalacji gazowych 713[02]Z3,
Technologia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02]Z4

Jednostka modułowa:

Montaż instalacji z rur stalowych 713[02].Z1/2/3/4.02

Temat: Wykonywanie cięcia rur stalowej na zadany wymiar. Dokonaj cięcia rury

stalowej o średnicy 20 mm na zadany z dokumentacją wymiar, przygotuj końcówkę
przyciętej rury do połączenia.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności cięcia rur ze stali na zadany wymiar.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
– zorganizować stanowisko do cięcia rur stalowych zgodnie z zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy,

– dobrać sprzęt i narzędzia do cięcia rur,
– posłużyć się sprzętem do cięcia rur stalowych,
– ciąć rury stalowe na zadany wymiar,
– obrobić końcówki rur po operacji cięcia celem przygotowania ich do dalszego

montażu,

– ocenić jakość swojej pracy.
Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,
− metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Czas: 90 minut.
Środki dydaktyczne:
– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– imadło typu Pionier,
– prowadnica korytkowa,
– suwmiarka,
– odcinek rury stalowej o średnicy 20 mm,
– piłka ręczna do metalu,
– zestaw pilników do metalu,
– ołówek,
– arkusz do notatek,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest wykonanie cięcia rur ze stali na zadany dokumentacją wymiar.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jakie narzędzia służą do cięcia rur stalowych?
2. Czym należy się kierować przy wyborze narzędzi do cięcia?
3. Jak określić długość przycinanego odcinka rury?
4. W jakie środki ochrony osobistej należy zabezpieczyć się podczas wykonywania cięcia

rur ze stali?

5. Pod jakim kątem należy wykonać cięcie odcinków rur?
6. Jak obrobić końcówki rur po operacji cięcia?

PLANOWANIE
1. Ustal, jakim narzędziem dokonasz cięcia rur.
2. Ustal, jak określisz długość przycinanej rury.
3. Zaplanuj kolejność czynności do wykonania operacji cięcia rury ze stali na zadany

wymiar.

4. Zaplanuj czynności końcowe po wykonaniu cięcia rury.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Dokonaj pomiarów długości przycinanych odcinków rur.
2. Zapisz pomiary we wcześniej przygotowanej tabeli.
3. Wykonaj zgodnie z zaplanowanymi czynnościami operacje cięcia rury na zadany wymiar.
4. Dokonaj obróbki końcówek rur ze stali po cięciu na zadany wymiar.
5. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność twojej pracy.
6. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
7. Zagospodaruj odpady i nieużyte materiały.
8. Uporządkuj stanowisko po wykonaniu ćwiczenia.
9. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zostały określone długości przycinanych odcinków rur?
2. Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia?
3. Czy prawidłowo posługiwano się sprzętem?
4. Czy dokonano obróbki końcówek rur po cięciu?
5. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
6. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Wielkości zębów brzeszczotu w piłkach do

metalu. Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do
wypowiedzi: Jaki wpływ na trwałość brzeszczotu ma wielkość zębów piłki?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1.Wymagania dotyczące rur i kształtek ze stali.

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z zestawu łączników dobierz te, które niezbędne są do wykonania fragmentu instalacji

wykonanej ze stali ocynkowanej DN15 o zadanym przebiegu przedstawionym
w dokumentacji będącej częścią instrukcji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji zadania,
4) wybrać kształtki do montażu fragmentu instalacji,
5) sprawdzić poprzez wstępne połączenie, czy dobrane kształtki pasują, ze względu na

średnicę i określoną w dokumentacji zadania technikę ich połączenia,

6) dokonać oceny poprawności ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– zestaw rur stalowych, kształtek oraz łączników o różnych średnicach,
– przybory do pisania,
– arkusze do pisania,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
– literatura z rozdziału 7.


Ćwiczenie 2

Wykonaj zestawienie materiałowe niezbędne do wykonania fragmentu instalacji

przedstawionej w dokumentacji będącej częścią instrukcji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
5) dokonać analizy rozwiązania wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− dokumentacja projektowa fragmentu instalacji,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Prace przygotowawcze i obróbka rur stalowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj trasowania rury stalowej o średnicy 32 mm na zadany dokumentacją wymiar.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania i dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zasadami trasowania rur,
4) dobrać narzędzie do trasowania rury,
5) dobrać rurę stalową o średnicy 32 mm,
6) dobrać przymiar liniowy,
7) dokonać trasowania rury za pomocą odpowiednich narzędzi na zadany z dokumentacją

wymiar,

8) zlikwidować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– suwmiarka,
– odcinek rury stalowej o średnicy 32 mm,
– ołówek, rysik
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj cięcia rury stalowej o średnicy 1” na zadany dokumentacją wymiar, przygotuj

końcówkę przyciętej rury do połączenia.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania i dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zasadami cięcia rur stalowych,
4) dobrać narzędzie do cięcia rury,
5) dobrać rurę stalową o średnicy 1”,
6) wytrasować obszar cięcia rury,
7) sprawdzić stan techniczny narzędzia do cięcia,
8) ocenić jakość przycinanej rury, sprawdzić, czy nie ma deformacji,
9) umieścić rurę w imadle i zamocować,
10) wykonać cięcie rury zgodnie z zasadami cięcia i dobranego narzędzia,
11) usunąć graty przy pomocy odpowiedniego pilnika,
12) sprawdzić jakość cięcia,
13) sprawdzić wymiar przyciętej rury zgodnie z dokumentacją zadania,
14) zlikwidować stanowisko pracy,
15) zagospodarować odpady,
16) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
17) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– suwmiarka,
– imadło typu Pionier
– odcinek rury stalowej o średnicy 1”,
– prowadnica korytkowa przy wyborze piły z drobnozębnymi brzeszczotami,
– zestaw pilników do metalu,
– ołówek lub rysik,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj gięcie o kącie 90° na odcinku rury stalowej czarnej o średnicy 15 mm zgodnie

z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z techniką gięcia rur stalowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

4) dobrać rurę stalową czarną o średnicy 15 mm,
5) dobrać promień gięcia,
6) wytrasować obszar gięcia,
7) wsunąć rurę do giętarki ręcznej aż do uzyskania pokrycia się znaków na giętarce

i oznaczeń na giętej rurze,

8) zgiąć rurę do zadanego promienia gięcia,
9) sprawdzić otrzymany kąt gięcia za pomocą kątownika,
10) skorygować ewentualne błędy,
11) wyjąć rurę z giętarki,
12) zlikwidować stanowisko pracy,
13) zagospodarować odpady,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– suwmiarka,
– kątownik,
– odcinek rury stalowej czarnej o średnicy 15 mm,
– giętarka ręczna,
– ołówek, rysik
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Dokonaj gwintowania rury stalowej o średnicy 1 ¼”, przygotuj końcówkę przyciętej rury

do połączenia.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania i dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zasadami gwintowania rur stalowych,
4) dobrać narzędzie do gwintowania rury,
5) dobrać odpowiednią średnicę gwintownicy,
6) dobrać rurę stalową o średnicy 1 ¼ ”,
7) sprawdzić powierzchnie czołową rury, czy nie ma deformacji,
8) sprawdzić stan techniczny narzędzia do gwintowania,
9) umieścić rurę w imadle i zamocować,
10) wykonać gwintowanie rury zgodnie z zasadami gwintowania i dobranego narzędzia,
11) sprawdzić jakość naciętego gwintu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

12) sprawdzić długość nacinanego gwintu zgodnie z dokumentacją,
13) zlikwidować stanowisko pracy,
14) zagospodarować odpady,
15) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
16) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

− stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
− przymiar liniowy,
− suwmiarka,
− imadło typu Pionier,
− odcinek rury stalowej o średnicy 1 ¼ ”,
− gwintownica z kompletem narzynek,
− zestaw pilników do metalu,
− ołówek lub rysik,
− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.3. Łączenie rur i kształtek stalowych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie spawane rur o tej samej średnicy w pozycji PG spoiną pionową

z góry w dół.

Wskazówki do realizacji

:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się technologią spawania w pozycji PG,
4) dobrać rury do wykonania połączenia poprzez spawanie,
5) przygotować końce rur do spawania zgodnie z zasadami,
6) dobrać materiały czyszczące do przygotowania końcówek rur do połączenia,
7) dobrać drut spawalniczy,
8) dobrać palnik do spawania gazowego,
9) sprawdzić stan techniczny palnika przez wstępne uruchomienie i wyregulowanie

płomienia,

10) sprawdzić stan końcówek przewodów,
11) zamocować rurę na stole spawalniczym zgodnie z zasadami,
12) uruchomić palnik i wyregulować płomień zgodnie z zasadami,
13) spawać zgodnie z metodą spawania z góry w dół,
14) wykonać spoinę pionową z góry w dół,
15) ochłodzić złącza,
16) wyłączyć palnik zgodnie z zasadami,
17) sprawdzić jakość wykonanej spoiny,
18) zlikwidować stanowisko pracy,
19) zagospodarować odpady,
20) zaprezentować efekty swojej pracy,
21) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół spawalniczy z dostępem do oświetlenia,
– imadło,
– 2 odcinki rury stalowej o jednakowych średnicach,
– materiały do czyszczenia - do wyboru: szczotki druciane, pilniki,
– piłka do metalu
– palnik gazowy wraz z butlami na tlen i acetylen wyposażonymi w reduktory,
– drut spawalniczy dobrany do materiału rury,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

– przyłbica, okulary spawalnicze,
– fartuch spawalniczy,
– szczypce spawalnicze,
– chłodziwo – woda,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie gwintowane rur o średnicy 1” wykorzystując do ich połączenia

łącznik stalowy równoprzelotowy.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z technologią gwintowania rur stalowych,
4) zapoznać się z technologią łączenia rur stalowych na gwint,
5) dobrać rury do wykonania połączenia gwintowanego,
6) dobrać łącznik równoprzelotowy o średnicy takiej samej , jak łączone rury,
7) sprawdzić powierzchnie czołowe rur stalowych i ich prostopadłość,
8) wykonać gwintowanie na obu rurach stalowych zgodnie z zasadami,
9) nawinąć pakuły zgodnie z zasadami i posmarować pastą,
10) wkręcić rurę w łącznik dociągając złącze przy pomocy dwóch kluczy,
11) tę samą czynność powtórzyć dla drugiej rury od pkt. 9,
17) sprawdzić jakość połączenia,
18) zlikwidować stanowisko pracy,
19) zagospodarować odpady,
20) zaprezentować efekty swojej pracy,
21) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– imadło,
– 2 odcinki rury stalowej o średnicach 1”,
– stalowa złączka równoprzelotowa o średnicy 1”,
– piłka do metalu,
– gwintownica,
– pakuły, pasta uszczelniająca, teflon,
– szczotka druciana,
– 2 klucze,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Ćwiczenie 3

Wykonaj przejścia instalacji z rur stalowych na instalację z tworzywa PEX/Al./PEX przy

pomocy połączenia gwintowanego rur o średnicy 1” wykorzystując do ich połączenia złączkę
równoprzelotową o tej samej średnicy.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z technologią gwintowania rur stalowych,
4) zapoznać się z technologią łączenia rur stalowych na gwint,
5) dobrać rury do wykonania połączenia gwintowanego,
6) dobrać łącznik równoprzelotowy o średnicy takiej samej, jak łączone rury,
7) sprawdzić powierzchnie czołową rury stalowej i jej prostopadłość,
8) wykonać gwint na końcu rury stalowej zgodnie z zasadami,
9) nawinąć pakuły zgodnie z zasadami i posmarować pastą,
10) wkręcić rurę w łącznik dociągając złącze przy pomocy dwóch kluczy,
11) sprawdzić jakość połączenia,
12) zlikwidować stanowisko pracy,
13) zagospodarować odpady,
14) zaprezentować efekty swojej pracy,
15) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– imadło,
– odcinek rury stalowej o średnicach 1”,
– stalowa złączka równoprzelotowa o średnicy 1” do sytemu PEX/Al./PEX,
– piłka do metalu,
– gwintownica,
– pakuły, pasta uszczelniająca,
– szczotka druciana,
– 2 klucze,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji z rur
stalowych”

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-15 są z poziomu podstawowego,
− zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia

ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

wymaga

ń

Poprawna

odpowiedź

1 Dobrać właściwą średnicę rur

C

P

a

2 Wskazać zastosowanie rur stalowych

A P

c

3 Rozróżnić łączniki do rur stalowych

A P

c

4 Dobrać narzędzia do cięcia rur

C P

a

5 Dobrać operację obróbki rur stalowych

C P

d

6 Rozróżnić typy połączeń

A P

a

7

Zaplanować kolejność czynności
montażowych

D P

d

8

Dobrać narzędzie do odpowiedniej
operacji

C P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia

ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

wymaga

ń

Poprawna

odpowiedź

9

Określić

ułożenie spoiny podczas

spawania

B P

a

10

Dobrać spoinę w zależności od grubości
blachy

C P

d

11

Zaplanować kolejność czynności podczas
usuwania nieprawidłowej pracy palnika

D P

a

12

Dobrać rodzaj operacji wykonywanej przy
pomocy pilnika

C P

d

13

Zaplanować kolejność czynności podczas
gwintowania

C P

b

14

Rozróżniać rodzaje narzędzi do obróbki
stali

A P

b

15

Zastosować zasady rozmieszczania
uchwytów

C P

c

16

Dobrać rodzaj uszczelnienia dla połączeń
rozłącznych

C PP

a

17

Zastosować zasady wykonywania obróbki
rur stalowych

C PP

a

18

Rozróżnić rodzaj rur stalowych ze
względu na zabezpieczenie antykorozyjne

A PP

d

19 Określić właściwości rur stalowych

B PP

c

20 Wskazać zalety stali

A PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących montażu instalacji sanitarnych z rur stalowych.

Pytania w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie

testu

masz

45

minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I
1. Rura stalowa o średnicy 1 ¼” to rura o średnicy:

a) 32 mm,
b) 25 mm,
c) 40 mm,
d) 20 mm.

2. Rury ze stali znajdują zastosowanie:

a) tylko w instalacjach wodociągowych wody zimnej i ciepłej,
b) tylko w instalacjach grzewczych i gazowych,
c) instalacjach wodociągowych wody zimnej i ciepłej, instalacjach grzewczych

i instalacjach gazowych,

d) jedynie w instalacjach wodociągowych wody zimnej, instalacjach grzewczych

i instalacjach gazowych.

3. Przedstawiony łącznik stalowy to:

a) mufa,
b) mufa redukcyjna,
c) nypel,
d) nypel redukcyjny.

4. Cięcia rur stalowych wolno wykonywać:

a) piłą z drobnozębnymi brzeszczotami,
b) piłą z grubozębnymi brzeszczotami,
c) obcinarką krążkową,
d) obcinarką nożycową.

5. Rury stalowe ocynkowane:

a) gnie się na gorąco,
b) gnie się po wyżarzaniu,
c) gnie się na zimno,
d) nie mogą być gięte.

6. Połączenie kołnierzowe umożliwia wykonanie:

a) połączenia rozłącznego instalacji,
b) połączenia nierozłącznego instalacji,
c) połączenia klejonego instalacji,
d) połączenia zaprasowywanego instalacji.

7. Krawędź rury stalowej po cięciu musi być w pierwszej kolejności:

a) wyczyszczona do metalicznego połysku,
b) pozbawiona gratów zewnętrznych,
c) pozbawiona gratów wewnętrznych,
d) pozbawiona gratów wewnętrznych i zewnętrznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

8. Gwintownica uniwersalna służy do:

a) nacinania gwintów wewnętrznych rur,
b) nacinania gwintów zewnętrznych rur,
c) spłaszczania końców rur stalowych,
d) kalibrowania końców rur stalowych ze szwem.

9. Podczas spawania w pozycji pionowej spoina układa się:

a) z dołu do góry,
b) z góry do dołu,
c) w lewo,
d) w prawo.

10. Dla spawania blach o grubości 4 do 15 mm stosujemy spoinę:

a) I,
b) U,
c) K,
d) V.

11. W czasie pracy z palnikiem acetylenowo-tlenowym w przypadku zapchania się dzioba

palnika należy w pierwszej kolejności:

a) zakręcić zawór z acetylenem,
b) zakręcić zawór z tlenem,
c) umieścić palnik w wodzie,
d) włożyć palnik do smaru.

12. Piłowanie za pomocą pilnika służy do:

a) wykonywania odgałęzień,
b) cięcia rur na wymiar,
c) wykonywania kielichów,
d) zdejmowania wierzchniej warstwy materiału.

13. Nagwintowanie składa się z trzech zabiegów następującej kolejności:

a) pogłębiania, zdzierania, wykończenia,
b) zdzierania, pogłębiania, wykończenia,
c) pogłębiania, wykończenia, zdzierania,
d) zdzierania, wykończenia, pogłębiania.

14. Wiertła to narzędzia:

a) dwuostrzowe do wiercenia kwadratowych otworów,
b) dwuostrzowe do wiercenia okrągłych otworów,
c) dwuostrzowe do wiercenia eliptycznych otworów,
d) jednoostrzowe do wiercenia okrągłych otworów.

15. Przy rozmieszczaniu uchwytów mocujących dla instalacji stalowej należy:

a) brać pod uwagę estetykę,
b) brać pod uwagę oczekiwania zleceniodawcy,
c) ściśle trzymać się wytycznych technicznych,.
d) rozmieścić je równomiernie.

Część II
16. Łączniki gwintowane trzeba uszczelniać przy pomocy:

a) taśm teflonowych lub past uszczelniających i przędz z konopii,
b) topnika,
c) drutów lub prętów spawalniczych,
d) gwintowników.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

17. W czasie piłowania zgrubnego pilnikami długimi wykonywać należy dwa ruchy:

a) ruch ręką i ruch tułowiem,
b) tylko ruchy ręką,
c) tylko ruchy tułowiem,
d) żaden z powyższych.

18. Rury stalowe ze względu na zabezpieczenia antykorozyjne dzielą się na

a) czarne (CZ), nie ocynkowane (OC1),
b) ciężkie (CK), średnie (Śr), lekkie 1 (L1) i lekkie 2 (L2),
c) czarne (CZ), ocynkowane (OC1), ciężkie (CK), średnie (Śr),
d) czarne (CZ), ocynkowane (OC1),ocynkowane o pogrubionej powłoce cynku (OC2).

19. Do wad instalacji stalowych należą miedzy innymi:

a) mała odporność na działanie obciążeń mechanicznych,
b) mała wytrzymałość na rozciąganie, zginanie i ściskanie,
c) mała odporność na korozję,
d) mała odporność na oddziaływanie promieni UV.

20. Do zalet stali używanej w instalacjach sanitarnych należy:

a) duża chropowatość ścianek rur stalowych,
b) łatwe osadzanie się osadu wapiennego wewnątrz rur,
c) występowanie nieszczelności na szwach,
d) najniższy wśród materiałów instalacyjnych współczynnik rozszerzalności cieplnej

0,013 mm/mK.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Montaż instalacji z rur stalowych

Zakreśl poprawną odpowiedź poprzez postawienie znaku X przy prawidłowej
odpowiedzi. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem.

Odpowiedź

Numer

pytania

a b c d

Punktacja

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

TEST 2
Test „próba pracy”

Test jest przewidziany jako „próba pracy”.
Zadanie: Z zestawu łączników dobierz te, które niezbędne są do wykonania fragmentu
instalacji wykonanej ze stali o średnicy 32 mm o zadanym przebiegu przedstawionym
w dokumentacji będącej częścią instrukcji

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający- za wykonanie prawidłowo czynności 1, 3, 4, 5, oraz jedną z czynności

6 lub 7 lub 8 i uzyskanie 6 punktów,

-

dostateczny- za wykonanie prawidłowo czynności 1, 2, 3, 4, 5, 6 i uzyskanie 7 punktów,

-

dobry- za prawidłowe wykonanie czynności nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 oraz 7 lub 8 i uzyskanie

8 punktów,

-

bardzo dobry - za wykonanie wszystkich czynności i uzyskanie 9 punktów.

Kryteria oceny

Klucz punktowania

Obszar

wymagań

Numer

cz

ynno

ści

Sprawdzana czynność Kryterium

wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

1

Uczeń zapoznaje się
z dokumentacją zadania

Zapoznał się
z dokumentacją zadania

0 lub 1

Organizacja
stanowiska
pracy

2

Uczeń organizuje
stanowisko pracy

Zorganizował stanowisko
pracy zgodnie
z wymogami bhp
i ergonomii

0 lub 1

3

Uczeń dobiera łączniki
do wykonania ćwiczenia

Z zestawu łączników
dobrał zgodne
z dokumentacją łączniki

0 lub 1

Wykonywanie
zadania z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

4

Uczeń dobiera odcinki
rur do wykonania
ćwiczenia

Z zestawu odcinków rur
dobrał zgodne
z dokumentacją odcinki

0 lub 1

5

Uczeń dokonuje
wstępnego montażu
fragmentu instalacji ze
stali

Dokonał wstępnego
montażu fragmentu
instalacji ze stali

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Obszar

wymagań

Numer

cz

ynno

ści

Sprawdzana czynność Kryterium

wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

6

Uczeń sprawdza
z dokumentacją
prawidłowość doboru
łączników i odcinków rur
ze stali

Sprawdził z dokumentacją
prawidłowość doboru
łączników, odcinków rur
ze stali i skorygował
ewentualnie błędy

0 lub 1

7

Uczeń utrzymuje ład
i porządek podczas
wykonywania ćwiczenia

Podczas wykonywania
ćwiczenia uczeń
utrzymywał ład i porządek
na stanowisku pracy

0 lub 1

8

Uczeń porządkuje
stanowisko pracy

Uporządkował stanowisko
pracy po wykonaniu
ćwiczenia

0 lub 1

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
ćwiczenia

9

Uczeń prezentuje
i ocenia wykonane
ćwiczenie

Ocenił jakość swojej
pracy, wskazał ewentualne
nieprawidłowości

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA OBSERWACJI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wymagania dotyczące rur i kształtek ze stali

Z zestawu łączników dobierz te, które niezbędne są do wykonania fragmentu instalacji
wykonanej ze stali o średnicy 32 mm o zadanym przebiegu przedstawionym
w dokumentacji będącej częścią Instrukcji.

Obszar

wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

Liczba

punktów

Czynność 1. Zapoznawanie się z dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją
zadania

Czynność 2. Organizowanie stanowiska pracy

Organizacja
stanowiska
pracy

Kryterium wykonania: uczeń zorganizował stanowisko pracy
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii

Czynność 3. Dobieranie łączników i odcinków rur do wykonania
zadania
Kryterium wykonania: uczeń dobrał łączniki zgodne
z dokumentacją
Kryterium wykonania: uczeń dobrał odcinki rur zgodne
z dokumentacją

Czynność 4. Dokonywanie wstępnego montażu
Kryterium wykonania: uczeń dokonał wstępnego montażu

Czynność 5. Sprawdzanie prawidłowości doboru odcinków rur
i łączników
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził dobór odcinków rur i
łączników i ewentualnie skorygował błędy

Czynność 6. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku pracy
Kryterium wykonania: uczeń utrzymywał ład i porządek

Czynność 7. Porządkowanie stanowiska pracy

Wykonywanie
zadania z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń po zakończeniu zadania
uporządkował stanowisko pracy

Czynność 8. Prezentacja i ocena wykonanego zadania

Prezentowani
e
i ocena
wykonanego
zadania

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy, wskazał
ewentualne nieprawidłowości

Łączna liczba punktów

Uzyskana
liczba
punktów
i ocena

Uzyskana ocena szkolna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”,
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas

przeznaczony na wykonanie zadania.

8. Rozdaj uczniom zestawy różnych łączników i odcinków rur ze stali.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.

11. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja z dokumentacją zadania,
– zestaw łączników i odcinków rur ze stali.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7. LITERATURA

1. Cieślowski S., Krygier K.: Technologia instalacje sanitarne, część 1, WSiP, Warszawa

1998

2. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP, Warszawa

1997

3. Instytut spawalnictwa w Gliwicach: Pozycje spawania rur
4. Katalog Nibco: Poradnik instalatora z katalogiem Nibco 2004
5. Katalog System KAN-therm Poradnik Projektanta: Nowoczesne wewnętrzne instalacje wody

ciepłej i zimnej, centralnego ogrzewania i ogrzewania podłogowego. Firma KAN Sp. z o.o,
Warszawa 2001

6. Katalog USMetrix PP Marketing USMetrix 2004
7. Katalog USMetrix PVC Marketing USMetrix 2004
8. Panas J.: Instalacje sanitarne. Nowy poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa

2003