04 Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Andrzej Świderek

Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych

713[02].Z1.08

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Grażyna Antoniewska
mgr inż. Beata Wiśniewska - Milej

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Marzena Więcek

Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z1.08
„Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych” zawartej w modułowym programie
nauczania dla zawodu monter instalacji i urządzeń sanitarnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Rury i kształtki żeliwne

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Rury i kształtki kamionkowe

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Zasady montażu rur żeliwnych i kamionkowych

5.3.1. Ćwiczenia 16
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Montaż instalacji z rur żeliwnych

i kamionkowych”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
kształcącej w zawodzie monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02].
W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki,

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem:

− pokazu z objaśnieniem,
− tekstu przewodniego,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.
− test „próba pracy”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat

układu jednostek modułowych

713[02].Z1

Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

713[02].Z1/2/3/4.01

Prace przygotowawczo – zakończeniowe przy wykonywaniu instalacji sanitarnych

713[02].Z1/2/3/4.02

Montaż instalacji z rur stalowych

713[02].Z1/2/3/4.03

Montaż instalacji z rur miedzianych

713[02].Z1/2.04

Montaż instalacji z tworzyw sztucznych

713[02].Z1.05

Montaż instalacji zimnej wody i ciepłej wody użytkowej

713[02].Z1.06

Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody użytkowej

713[02].Z1.07

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody

713[02].Z1.08

Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych

713[02].Z1.09

Montaż instalacji kanalizacyjnej

713[02].Z1.10

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć ścieków

713[02].Z1.11

Konserwacja instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− rozpoznawać materiały instalacyjne,
− stosować terminologię budowlaną,
− organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii i bhp,
− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe przy montażu instalacji,
− stosować terminologię budowlaną,
− odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
− posługiwać się dokumentacją budowlaną,
− wykonywać przedmiary i obmiary robót,
− wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
− organizować stanowiska składowania i magazynowania,
− przestrzegać zasad bhp, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
− stosować procedury związane z ratowaniem poszkodowanego w wyniku wypadku przy

pracy,

− posługiwać się przyrządami pomiarowymi,
− trasować miejsca montażu instalacji,
− rozpoznawać oznaczenia graficzne na dokumentacji budowlanej,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− wykonać prace przy montażu instalacji z rur instalacyjnych żeliwnych i kamionkowych,

zgodnie z obowiązującymi przepisami bhp i ochrony ppoż.,

− przygotować na podstawie wykazu materiały potrzebne do montażu instalacji z rur

żeliwnych i kamionkowych,

− ocenić stan techniczny rur i łączników instalacyjnych żeliwnych i kamionkowych

do montażu,

− przygotować rury instalacyjne żeliwne i kamionkowe do montażu,
− wykonać połączenia rur instalacyjnych żeliwnych i kamionkowych,
− zamocować wykonane odcinki rur instalacyjnych żeliwnych i kamionkowych w budynku,
− wykonać przejścia instalacji z rur żeliwnych na instalacje wykonane z innych materiałów,
− posłużyć się dokumentacją techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł: Technologia

montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

713[02].Z1
Jednostka modułowa: Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych 713[02].Z1.08

Temat: Dobór rur i łączników niezbędnych do wykonania fragmentu instalacji

kanalizacyjnej.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności doboru rur i łączników dla potrzeb wykonania

fragmentu instalacji kanalizacyjnej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji kanalizacyjnej,
− dobrać rury i łączniki dla wykonania fragmentu instalacji kanalizacyjnej,
− sporządzić kalkulację cenową,
− wskazać wady i zalety wybranego materiału instalacyjnego,
− określić sposób wykonania montażu rur i kształtek,
− ocenić dokonany wybór pod kątem zgodności z założeniami.
Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Czas: 45 minut.
Środki dydaktyczne:

− katalogi wybranych produktów: rur i łączników z żeliwa i kamionki,
− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− arkusz papieru formatu A 4,
− ołówek,
− długopis,
− gumka,
− literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przypomnienie podstawowych informacji dotyczących doboru materiałów instalacyjnych

dla wykonania instalacji kanalizacyjnej.

4. Zapoznanie uczniów z kryteriami oceny i wymaganiami zawartymi w instrukcji do

wykonania zadania.

5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
6. Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: katalogów materiałów

instalacyjnych wraz z cennikami i instrukcji do wykonania ćwiczenia.

7. Realizacja tematu:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− Każdy uczeń zapoznaje się z katalogami i cennikami.
− Każdy uczeń dobiera materiał instalacyjny.
− Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga dobrać materiał instalacyjny dla

określonych wymagań. Podpowiada najlepsze rozwiązania.

− Uczeń dobiera rury, szacuje ich długość, kalkuluje koszt materiału.
− Uczeń dobiera łączniki, kalkuluje ich koszt.

8. Po dokonaniu wyboru uczeń próbuje dokonać analizy dokonanego wyboru, wskazać

wady, zalety wybranego rozwiązania, na arkuszu papieru zapisuje informacje wymagane
instrukcją ćwiczenia.

9. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
10. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy dokonana analiza i informacje zawarte

w pracy są zgodne z założeniami.

11. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania.
12. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Technologia montażu instalacji kanalizacyjnej
wykonywanej z różnych materiałów instalacyjnych”. Na podstawie zgromadzonych
informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi: Jak można łączyć ze sobą różne
materiały dla potrzeb wykonania instalacji kanalizacyjnej?
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł: Technologia

montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych

713[02].Z1
Jednostka modułowa: Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych 713[02].Z1.08

Temat: Wytyczne montażu instalacji kanalizacyjnej z rur żeliwnych.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności planowania czynności dla potrzeb montażu

instalacji kanalizacyjnej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zaplanować czynności dla potrzeb montażu instalacji kanalizacyjnej z rur żeliwnych,
− dobrać materiał, sprzęt i narzędzia do wykonania montażu, instalacji kanalizacyjnej

z rur żeliwnych,

− dobrać środki ochrony osobistej niezbędne dla bezpiecznego wykonania montażu,
− zastosować wytyczne montażu instalacji kanalizacyjnej z rur żeliwnych,
− ustalić kolejność czynności montażowych,
− ocenić jakość swojej pracy.

Metody nauczania-uczenia się:

− metoda tekstu przewodniego,
− ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: 45 minut.
Środki dydaktyczne:

− arkusz do notatek.
− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− literatura rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest:

– opracowanie wykazu czynności, materiałów, sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony

osobistej dla wykonania montażu fragmentu instalacji kanalizacyjnej z rur żeliwnych,

– podanie składu ekipy do wykonania zadania.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jakie wymagania musi spełniać materiał instalacyjny dla potrzeb instalacji

kanalizacyjnej?

2. W jaki sposób rury żeliwne muszą być przygotowane do montażu?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Na czym polega trasowanie rur żeliwnych?
4. Jakie narzędzia służą do cięcia rur żeliwnych?
5. Jakie środki ochrony osobistej są niezbędne podczas obróbki i montażu rur żeliwnych?
6. Jakie przepisy bhp obowiązują podczas czynności monterskich związanych z obróbką

i łączeniem rur żeliwnych?

7. Na czym polega łączenie rur żeliwnych kielichowych?
8. Jakie uszczelnienie jest niezbędne dla szczelnego i prawidłowo wykonanego połączenia

rur i łączników kielichowych?

9. Na czym polega łączenie rur żeliwnych bezkielichowych?
10. Jakie uszczelnienie jest niezbędne dla szczelnego i prawidłowo wykonanego połączenia

rur i łączników bezkielichowych?

11. W jaki sposób można wykonać połączenia mieszane?

PLANOWANIE
1. Ustal, jaki sprzęt i narzędzia będą potrzebne do wykonania montażu instalacji

kanalizacyjnej.

2. Ustal, jakie materiały i środki będą niezbędne dla wykonania montażu instalacji

kanalizacyjnej przedstawionej w dokumentacji budowlanej.

3. Ustal, jakie środki ochrony osobistej będą niezbędne dla wykonania montażu instalacji

kanalizacyjnej przedstawionej w dokumentacji budowlanej.

4. Ustal kolejne etapy montażu instalacji kanalizacyjnej.
5. Ustal skład ekipy dokonującej montażu instalacji kanalizacyjnej.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Sporządź wykaz sprzętu, narzędzi i środków ochrony osobistej do wykonania montażu

instalacji kanalizacyjnej.

2. Sporządź zestawienie materiałowe do wykonania montażu instalacji kanalizacyjnej.
3. Zapisz kolejność czynności dla wykonania montażu instalacji kanalizacyjnej.
4. Zapisz skład ekipy i jej kwalifikacje dla wykonania montażu instalacji kanalizacyjnej.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zaplanowano czynności dla montażu urządzenia?
2. Czy poprawnie dobrano sprzęt, narzędzia i środki ochrony osobistej?
3. Czy poprawnie wykonano zestawienie rur i kształtek do montażu instalacji

kanalizacyjnej?

4. Czy właściwie dobrano skład ekipy do wykonania montażu instalacji kanalizacyjnej?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności, które zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Odbiór techniczny instalacji kanalizacyjnej”.
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi:
Kiedy wolno dokonać odbioru technicznego instalacji kanalizacyjnej, kto go wykonuje, jakie
dokumenty są niezbędne do przyjęcia instalacji kanalizacyjnej do eksploatacji?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Rury i kształtki żeliwne

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zestawienie materiałowe niezbędne do wykonania fragmentu instalacji

kanalizacyjnej przedstawionej w dokumentacji będącej częścią instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją ćwiczenia,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
5) dokonać analizy rozwiązania wykonanego ćwiczenia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– dokumentacja projektowa fragmentu instalacji,
– arkusze do pisania,
– gumka,
– przybory do pisania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Z zestawu łączników dobierz te, które niezbędne są do wykonania fragmentu instalacji

kanalizacyjnej z żeliwa sferoidalnego DN100 o zadanym przebiegu przedstawionym
w dokumentacji będącej częścią instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji zadania,
4) wybrać kształtki do montażu fragmentu instalacji kanalizacyjnej,
5) sprawdzić poprzez wstępne połączenie, czy dobrane kształtki pasują ze względu na

średnicę i oczekiwaną dokumentacją zadania, technikę ich połączenia,

6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− zestaw rur, kształtek żeliwnych o różnych średnicach,
− przybory do pisania,
− arkusze do pisania,
− instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Rury i kształtki kamionkowe

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zestawienie materiałowe niezbędne do wykonania fragmentu przewodu

odpływowego z rur kamionkowych przedstawionego w dokumentacji będącej częścią
instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– dokumentacja projektowa fragmentu instalacji,
– arkusze do pisania,
– przybory do pisania,
– gumka,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Z zestawu łączników dobierz te, które niezbędne są do wykonania fragmentu pionu

instalacji kanalizacyjnej z kamionki DN100 o zadanym przebiegu przedstawionym
w dokumentacji będącej częścią instrukcji.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń powinien:

średnicę i oczekiwaną dokumentacją zadania, technikę ich połączenia,

6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– zestaw rur, kształtek kamionkowych o różnych średnicach,
– przybory do pisania,
– arkusze do pisania,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zasady montażu rur żeliwnych i kamionkowych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj cięcia rury żeliwnej DN 100 na zadany dokumentacją wymiar, przygotuj

końcówkę przyciętej rury do wykonania połączenia kielichowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia i dokumentacją zadania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z zasadami cięcia rur żeliwnych,
4) dobrać sprzęt i narzędzia do trasowania,
5) dobrać sprzęt i narzędzia do cięcia rury,
6) dobrać materiały czyszczące,
7) dobrać rurę żeliwną o średnicy 100 mm,
8) wytrasować obszar cięcia rury,
9) sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi,
10) zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej,
11) ocenić jakość przycinanej rury, sprawdzić, czy nie ma uszkodzeń,
12) wykonać cięcie rury zgodnie z zasadami cięcia,
13) oczyścić końcówkę rury,
14) zlikwidować stanowisko pracy,
15) zagospodarować odpady,
16) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
17) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne, metoda projektów

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– odcinek rury żeliwnej o średnicy 100 mm,
– przecinarka tarczowa, przecinak, młotek,
– zestaw materiałów czyszczących
– ołówek,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie dwóch odcinków rur żeliwnych bezkielichowych różnych średnic

wykorzystując do ich połączenia łączniki, obejmy i zaciski połączeniowe.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) dobrać rury do wykonania połączenia,
4) dobrać łączniki,
5) dobrać obejmy i zaciski połączeniowe,
6) oczyścić powierzchnię bosych końców rur oraz końcówek łączników,
7) dopasować poszczególne elementy połączeniowe względem siebie,
8) połączyć rury i łączniki w fragment instalacji,
9) zlikwidować stanowisko pracy,
10) zagospodarować odpady,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– 2 odcinki rury żeliwnej bezkielichowej o różnych średnicach,
– łącznik redukcyjny ( zwężka kanalizacyjna),
– materiały do czyszczenia -do wyboru: papier ścierny drobnoziarnisty, wełna stalowa,

włókno tworzywowe, wilgotna ściereczka,

– obejmy i zaciski połączeniowe,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj fragment instalacji kanalizacyjnej z rur żeliwnych zgodnie z dokumentacją

budowlaną zawartą w instrukcji ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) dobrać rury do wykonania połączenia,
4) dobrać łączniki,
5) dobrać obejmy i zaciski połączeniowe,
6) dobrać sprzęt i narzędzia do trasowania,
7) dobrać sprzęt i narzędzia do cięcia rury,
8) dobrać materiały czyszczące,
9) dobrać rury żeliwne o średnicy zadanej dokumentacją,
10) sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi,
11) zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej,
12) wytrasować obszar cięcia rury,
13) ocenić jakość przycinanej rury, sprawdzić, czy nie ma uszkodzeń,
14) wykonać cięcie rury zgodnie z zasadami cięcia,
15) oczyścić końcówkę rury,
16) oczyścić powierzchnię bosych końców rur oraz końcówek łączników,
17) dopasować poszczególne elementy połączeniowe względem siebie,
18) połączyć wstępnie rury i łączniki w fragment instalacji sprawdzając, czy jest on zgodny

z dokumentacją,

19) wytrasować miejsca mocowania fragmentu instalacji do przegrody budowlanej,
20) zamocować uchwyty i obejmy do przegrody budowlanej,
21) zamontować fragment instalacji do przegrody po uprzednim uszczelnieniu połączeń,
22) sprawdzić, czy uzyskany spadek instalacji jest zgodny z dokumentacją,
23) zlikwidować stanowisko pracy,
24) zagospodarować odpady,
25) zaprezentować efekty swojej pracy,
26) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– ołówek,
– odcinki rur żeliwnych,
– łączniki żeliwne zgodnie z dokumentacją,
– materiały uszczelniające zgodnie z dokumentacją,
– materiały do czyszczenia -do wyboru: papier ścierny drobnoziarnisty, wełna stalowa,

włókno tworzywowe, wilgotna ściereczka,

– obejmy i zaciski połączeniowe,
– przecinarka tarczowa, przecinak,
– ubijak,
– młotek,
– wiertarka z kompletem wierteł,
– środki ochrony osobistej: okulary ochronne, rękawice ochronne,
– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Wykonaj fragment instalacji kanalizacyjnej z rur kamionkowych zgodnie z dokumentacją

budowlaną zawartą w instrukcji ćwiczenia.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania i instrukcją wykonania ćwiczenia,
3) dobrać rury do wykonania połączenia,
4) dobrać łączniki,
5) dobrać obejmy i zaciski połączeniowe,
6) dobrać sprzęt i narzędzia do trasowania,
7) dobrać sprzęt i narzędzia do ewentualnego cięcia rury,
8) dobrać materiały czyszczące,
9) dobrać rury kamionkowe o średnicy zadanej dokumentacją,
10) sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi,
11) zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej,
12) wytrasować obszar ewentualnego cięcia rury,
13) ocenić jakość przycinanej rury, sprawdzić, czy nie ma uszkodzeń,
14) wykonać cięcie rury zgodnie z zasadami cięcia,
15) oczyścić końcówkę rury,
16) założyć uszczelkę typu p-ring na uzyskany króciak,
17) oczyścić powierzchnię bosych końców rur oraz końcówek łączników,
18) dopasować poszczególne elementy połączeniowe względem siebie,
19) połączyć wstępnie rury i łączniki w fragment instalacji sprawdzając, czy jest on zgodny

z dokumentacją,

20) wytrasować miejsca mocowania fragmentu instalacji do przegrody budowlanej,
21) zamocować uchwyty i obejmy do przegrody budowlanej,
22) zamontować fragment instalacji do przegrody po uprzednim uszczelnieniu połączeń,
23) sprawdzić, czy uzyskany spadek instalacji jest zgodny z dokumentacją,
24) zlikwidować stanowisko pracy,
25) zagospodarować odpady,
26) zaprezentować efekty swojej pracy,
27) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– stół montażowy z dostępem do oświetlenia,
– przymiar liniowy,
– ołówek,
– odcinki rur kamionkowych,
– uszczelnienie typu p-ring dla średnicy zadanej dokumentacją,
– łączniki kamionkowe zgodnie z dokumentacją,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– materiały do czyszczenia – do wyboru: papier ścierny drobnoziarnisty, wełna stalowa,

włókno tworzywowe, wilgotna ściereczka,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji z rur
żeliwnych i kamionkowych”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-14 są z poziomu podstawowego,
− zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie 10 lub 11 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie 12,13 lub 14 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 15 lub 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu

ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia

ucznia)

Kateg

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

1 Określić skład chemiczny żeliwa B

P B

2 Zastosować wytyczne znakowania rur

Zastosować wytyczne doboru średnic
przewodów z rur kamionkowych

C P

4 Określić właściwości rur kamionkowych

Określić skutki związane z nieprawidłowym
sposobem magazynowania

C P

Dobrać narzędzia do cięcia rur
kamionkowych

C P

7 Dobrać narzędzia do cięcia rur żeliwnych C P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia

ucznia)

Kateg

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

Dobrać materiał uszczelniający do połączeń
rur kanalizacyjnych

C P

Rozróżnić rodzaj połączeń stosowanych
w instalacji kanalizacyjnej

A P

Dobrać łączniki stosowane do zmiany
średnicy

C P

Dobrać łączniki do zmiany kierunku
przepływu ścieków

C P

Zastosować wytyczne montażu
przykanalika

C P

Dobrać sposób połączenia rur
kamionkowych bezkielichowych

C P

Zastosować środki ochrony osobistej
niezbędne przy cięciu rur żeliwnych

C P

Zastosować wytyczne związane
z mocowaniem pionów kanalizacyjnych

C PP

Dobrać rodzaj uszczelnienia
zapobiegającego przenoszeniu dźwięku
podczas pracy instalacji

C PP

Określić sposób przejścia przewodu
odpływowego przez przegrody budowlane

B PP

Zastosować wytyczne przekraczania
przegród budowlanych przez pion
kanalizacyjny

C PP

Dobrać materiał instalacyjny dla kanalizacji
prowadzącej ścieki agresywne

C PP

Zaplanować miejsce lokalizacji podpory
stałej pionu kanalizacyjnego

D PP

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4. Test zawiera 20 pytań dotyczących wykonywania instalacji z rur żeliwnych

i kamionkowych. Pytania w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna

odpowiedź jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie

zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci

pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie

testu

masz

minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

– zestaw zadań testowych,

– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I część
1. Żeliwo jest stopem żelaza i węgla, w którym zawartość węgla w stopie wynosi od:

a) 1,0 – 2,6%,
b) 2,0 – 3,6 %,
c) 3,0 – 4,6 %,
d) 4,0 – 5,6 %.

2. Oznaczenie umieszczone na ściance rury żeliwnej zawiera określenie:

a) grubości ścianki,
b) sposobu łączenia,
c) średnicy nominalnej,
d) średnicy zewnętrznej.

3. Najmniejsza dopuszczalna średnica rury kamionkowej szkliwionej stosowanej

w instalacjach kanalizacyjnych to:
a) 25 mm,
b) 50 mm,
c) 75 mm,
d) 100 mm.

4. Wadą rur kamionkowych jest:

a) kruchość,
b) topliwość,
c) twardość,
d) wodoszczelność.

5. Rury kamionkowe nieprawidłowo transportowane lub składowane mogą ulec:

a) trwałemu odkształceniu,
b) wydłużeniu termicznemu,
c) pęknięciu,
d) skurczeniu.

6. Obcinarki chomątowe używa się do cięcia rur:

a) betonowych,
b) kamionkowych,
c) z PVC,
d) żeliwnych.

7. Do przecięcia rur żeliwnych stosuje się:

a) nożyce hydrauliczne,
b) nożyce ręczne,
c) piłę brzeszczotową,
d) przecinarkę tarczową.

8. Do uszczelnienia połączenia kielichowego rury żeliwnej wykorzystuje się:

a) sznur konopny biały,
b) sznur konopny smołowany,
c) taśmę teflonową,
d) tekturę falistą.

9. Połączenia mieszane rur kanalizacyjnych to połączenia:

a) dwóch rur żeliwnych o różnych średnicach,
b) rury kamionkowej i rury betonowej,
c) rury żeliwnej i rury kamionkowej,
d) rury żeliwnej i rury stalowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Do zmiany średnicy przewody żeliwnego bezciśnieniowego stosuje się:

a) dołącznik,
b) kolano,
c) trójnik,
d) zwężkę.

11. Do zmiany kierunku przepływu ścieków stosuje się:

a) dołącznik,
b) kolano,
c) trójnik,
d) zwężkę.

12. Przykanalik z rur żeliwnych powinien być układany poza budynkiem na głębokości:

a) 0,3 m,
b) 0,5 m,
c) 1,0 m,
d) 1,5 m.

13. Rury kamionkowe bezkielichowe można łączyć za pomocą:

a) obejm polipropylenowych,
b) pierścieni zaciskających,
c) taśmy teflonowej,
d) zgrzewania doczołowego.

14. W czasie ręcznego cięcia rury żeliwnej pracownik powinien być zaopatrzony m.in. w:

a) ochraniacze słuchu i nakrycie głowy,
b) ochraniacze słuchu i okulary ochronne,
c) ochraniacze słuchu i rękawice,
d) okulary ochronne i rękawice.

II część
15. Piony kanalizacyjne z rur żeliwnych w obrębie jednej kondygnacji powinny mieć

mocowania:
a) pod każdym kielichem,
b) jedno na kondygnacji,
c) co 1 m,
d) pod każdym trójnikiem.

16. W obejmach metalowych przenoszeniu dźwięków zapobiega się używając:

a) tektury falistej,
b) uszczelki silikonowej,
c) wełny mineralnej,
d) wkładki gumowej.

17. Przejścia przewodu odpływowego przez przegrody budowlane powinny być wykonywane

pod kątem:
a) ostrym,
b) półpełnym,
c) prostym,
d) rozwartym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Przejście pionu kanalizacyjnego przez przegrodę budowlaną powinno być wykonane

z zastosowaniem:
a) izolacji akustycznej,
b) obejmy metalowej,
c) tektury falistej,
d) tulei ochronnej.

19. Podejście do przyborów sanitarnych dla ścieków agresywnych może być wykonane z rur:

a) betonowych,
b) kamionkowych,
c) PVC,
d) stalowych.

20. Podporę stałą pionu kanalizacyjnego instaluje się:

a) nad stropem najwyższej kondygnacji,
b) nad stropem piwnicznym,
c) pod stropem najwyższej kondygnacji,
d) pod stropem piwnicznym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych

Zakreśl poprawną odpowiedź. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem.

Odpowiedź

Numer

pytania

a b c d

Punktacja

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test „próba pracy” do jednostki modułowej „Montaż instalacji z rur
żeliwnych i kamionkowych”

Wykonaj cięcie rury żeliwnej DN 100 na zadany dokumentacją wymiar, przygotuj
końcówkę przyciętej rury do wykonania połączenia kielichowego.

Test jest przewidziany jako „próba pracy”. Czas na wykonanie testu – 90 minut.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za uzyskanie co najmniej 14 punktów, w tym 1 punkt za cięcie,

dostateczny – za uzyskanie co najmniej 15 punktów, w tym 1 punkt za cięcie,

dobry – za uzyskanie co najmniej 17 punktów z 19 możliwych, w tym co najmniej 1

punkt za prezentację zadania,

bardzo dobry – za uzyskanie co najmniej 18 punktów z 19 możliwych, w tym co najmniej

1 punkt za prezentację zadania

Kryteria oceny
Klucz

punktowania

Obszar

wymagań

Numer

czynno

ści

Sprawdzana czynność

Kryterium wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

Uczeń zapoznaje się
z instrukcją
i dokumentacją zadania

Zapoznał się z instrukcją
i dokumentacją zadania

0 lub 1

Organizacja
stanowiska
pracy

Uczeń organizuje
stanowisko pracy

Zorganizował stanowisko
pracy zgodnie z wymogami
bhp i ergonomii

0 lub 1

Uczeń dobiera sprzęt
i narzędzia do trasowania

Dobrał sprzęt i narzędzia do
trasowania

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń dobiera sprzęt
i narzędzia do cięcia rur

Dobrał sprzęt i narzędzia do
cięcia rur

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obszar

wymagań

Numer

czynno

ści

Sprawdzana czynność

Kryterium wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

Uczeń dobiera materiały
czyszczące

Dobrał materiały
czyszczące zgodne z
wytycznymi
obowiązującymi w tym
zakresie

0 lub 1

Uczeń dobiera rurę
o zadanej średnicy

Dobrał rurę żeliwną
o średnicy DN 100

0 lub 1

Uczeń sprawdza stan
techniczny sprzętu i
narzędzi

Sprawdził stan techniczny
sprzętu
i narzędzi

0 lub 1

Uczeń ocenia jakość rur
i łączników

Ocenił jakość rur i kształtek,
wadliwe wyeliminował

0 lub 1

Uczeń zabezpiecza się
w środki ochrony
osobistej

Zabezpieczył się
w nakrycie głowy, rękawice
i okulary ochronne

0 lub 1

Uczeń wykonuje
pomiary rur i zapisuje je
w arkuszu

Wykonał obliczenia
związane z określeniem
długości montażowej
z dokładnością do 10%

0 lub 1

Uczeń trasuje miejsce
cięcia rury

Dokonał trasowania rury na
określony dokumentacją
wymiar

0 lub 1

Uczeń ocenia jakość
rury, sprawdza, czy nie
ma uszkodzeń

Ocenił jakość rury,
sprawdził, czy nie ma
uszkodzeń

0 lub 1

Uczeń dokonuje cięcia
i obróbki rury

Przyciął i obrobił odcinki
rury żeliwnej – czynność
wykonał prawidłowo

0 lub 1

Uczeń sprawdza
zgodność wykonania
ćwiczenia
z dokumentacją zadania

Sprawdził zgodność
wykonania ćwiczenia
z dokumentacją zadania

0 lub 1

Uczeń zagospodarowuje
odpady i niewykorzystane
materiały

Zagospodarował odpady
i niewykorzystane materiały
odłożył do składu

0 lub 1

Uczeń porządkuje
stanowisko wykonywanego
ćwiczenia

Uporządkował stanowisko po
wykonanym ćwiczeniu

0 lub 1

Uczeń utrzymuje ład
i porządek podczas
wykonywania ćwiczenia

Podczas wykonywania
ćwiczenia uczeń
utrzymywał ład
i porządek na stanowisku
pracy

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obszar

wymagań

Numer

czynno

ści

Sprawdzana czynność

Kryterium wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

Uczeń prezentuje
wykonane ćwiczenie

Wskazał ewentualne
nieprawidłowości
i zaistniałe trudności
podczas wykonywania
ćwiczenia

0 lub 1

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
ćwiczenia

Uczeń ocenia wykonane
ćwiczenie

Ocenił jakość swojej pracy

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA OBSERWACJI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie cięcia rur żeliwnych

Wykonaj cięcie rury żeliwnej DN 100 na zadany dokumentacją wymiar, przygotuj
końcówkę przyciętej rury do wykonania połączenia kielichowego.

Obszar

wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

Liczba

punktów

Czynność 1. Zapoznawanie się z instrukcją i dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z instrukcją
i dokumentacją zadania

Czynność 2. Organizowanie stanowiska pracy

Organizacja
stanowiska
pracy

Kryterium wykonania: uczeń zorganizował stanowisko pracy
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii

Czynność 3. Dobieranie sprzętu i narzędzi do trasowania
Kryterium wykonania: uczeń dobrał sprzęt i narzędzia do
trasowania

Czynność 4. Dobieranie sprzętu i narzędzi do cięcia rur żeliwnych
Kryterium wykonania: uczeń dobrał sprzęt i narzędzia do cięcia
rur żeliwnych

Czynność 5. Dobieranie materiałów czyszczących
Kryterium wykonania: uczeń dobrał materiały czyszczące zgodne
z wytycznymi obowiązującymi w tym zakresie
Czynność 6. Dobieranie rury o zadanej średnicy

Kryterium wykonania: uczeń z zestawu materiałów dobrał rurę
żeliwną o średnicy DN 100

Czynność 7. Sprawdzanie stanu technicznego sprzętu i narzędzi
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził stan techniczny sprzętu
i narzędzi

Czynność 8. Ocena jakości rur i łączników
Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość rur i kształtek,
wadliwe wyeliminował

Czynność 9. Zabezpieczanie się w środki ochrony osobistej
Kryterium wykonania: uczeń zabezpieczył się w środki ochrony
osobistej wymienione w kluczu punktowania

Czynność 10. Wykonanie pomiarów długości odcinków rur
Kryterium wykonania: uczeń wykonał obliczenia związane
z określeniem długości montażowej z dokładnością do 10%

Czynność 11. Trasowanie miejsce ciecia rury na zadany wymiar

Wykonywanie
zadania
z
zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń dokonał trasowania miejsca cięcia
rury na zadany wymiar

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obszar

wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

Liczba

punktów

Czynność 12. Ocenianie jakości rury
Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość rury, sprawdził, czy
nie ma uszkodzeń

Czynność 13. Przycinanie i obróbka końcówek rur żeliwnych
Kryterium wykonania: uczeń przyciął i obrobił odcinki rur
żeliwnych – czynność wykonał prawidłowo

Czynność 14. Sprawdzanie zgodności wykonania ćwiczenia
z dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził zgodność wykonania
ćwiczenia z dokumentacją zadania

Czynność 15. Zagospodarowywanie odpadów i niewykorzystanych
materiałów
Kryterium wykonania: uczeń zagospodarował odpady

i niewykorzystane materiały odłożył do składu

Czynność 16. Porządkowanie stanowiska pracy
Kryterium wykonania: uczeń uporządkował stanowisko

po wykonanym ćwiczeniu

Czynność 17. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku pracy
Kryterium wykonania: uczeń utrzymywał ład i porządek
na miejscu pracy

Czynność 18. Prezentacja wykonanego zadania
Kryterium wykonania: uczeń wskazał trudności i ewentualne
nieprawidłowości wykonanego ćwiczenia

Czynność 19. Ocena wykonanego zadania

Prezentowani
e
i ocena
wykonanego
zadania

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy

Łączna liczba punktów

Uzyskana
ilość punktów
i ocena

Uzyskana ocena szkolna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”.

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas

przeznaczony na wykonanie zadania.

8. Rozdaj uczniom zestawy różnych łączników i odcinków rur żeliwnych, materiałów

pomocniczych, narzędzi i sprzętu.

9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.

11. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
3. Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość.

4. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
5. Dokonaj oceny stanu technicznego sprzętu, narzędzi i użytych materiałów.
6. Zabezpiecz się w środki ochrony osobistej.
7. Po dokonanym doborze odcinków rur i łączników – dokonaj trasowania obszaru cięcia.
8. Wykonaj cięcie rur, obrób końcówkę przygotowując ją do dalszego montażu.
9. Oceń poprawność wykonanego fragmentu instalacji poprzez porównanie go

z dokumentacją zadania.

10. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
11. Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy.
12. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia.
13. Na rozwiązanie testu masz 90 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Chudzicki J., Sosnowski S.: Instalacje kanalizacyjne – projektowanie, wykonanie,

eksploatacja. Wydawnictwo „Seidel – Przywecki”, Warszawa 2005

2. Cieślowski S., Karpiński M., Trzaskowski W.: Technologia Instalacje sanitarne, WSiP,

Warszawa 1996

3. Cieślowski S., Krygier K.: Technologia Instalacje sanitarne część 1,WSiP, Warszawa

1998

4. Fox U.: Techniki instalacyjne w budownictwie mieszkaniowym – projektowanie,

wykonawstwo, eksploatacja, zmiana sposobu użytkowania, Arkady, Warszawa 1998

5. Heidrich Z.: Wodociągi i Kanalizacja Część 2 Kanalizacja, WSiP, Warszawa 1999
6. Polska Norma PN-EN 295 – 1:1999 + A3:2002 Rury i kształtki kamionkowe i ich

połączenia w sieci drenażowej i kanalizacyjnej – Wymagania

7. Polska Norma PN-68/B-12751 Rury kamionkowe kanalizacyjne
8. Polska Norma PN-EN 877:2002U Rury i kształtki z żeliwa, złącza i elementy

wyposażenia instalacji odprowadzania wód z budynków – Wymagania, metody badań
i zapewnienie jakości

9. PN – EN 598:2000 Rury, kształtki i wyposażenie z żeliwa sferoidalnego oraz ich

połączenia do odprowadzania ścieków – Wymagania

10. Praca zbiorowa.: Technologia instalacji wodociągowych i gazowych część 1 Instalacje

wodociągowe. Rea, Warszawa1998

11. Praca zbiorowa.: Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano –

montażowych. tom II Instalacje sanitarne i przemysłowe, Arkady, 1988

12. Praca zbiorowa.: Wodociągi i kanalizacja – projektowanie, montaż, eksploatacja,

modernizacja, Wydawnictwo Verlag Dashőfer, Warszawa 2005

13. Strona internetowa www.e-instalacje.pl
14. Strona internetowa: www.generik.pl
15. Strona internetowa www.muratordom.pl