Tytus Czyżewski (1880-1945), wybitny malarz, poeta i eseista o sztuce,

nie był co prawda kapistą, lecz formistą i pozostawał w bardzo bliskich

kontaktach z grupą kapistów, zarówno w Paryżu, jak i w Polsce. Był jednym

z ich mistrzów, artystycznych przewodników i sprzymierzeńców w

przewartościowywaniu polskiego dorobku malarskiego.

O kapistach, po ich pierwszej wystawie, napisał Tytus Czyżewski w roku 1931:

"Zmysł dobrego wyboru i dobrych wpływów, który kapistów

nigdy nie zawodzi, wdrożył ich w tę wielką rzekę malarstwa,

która potężnym korytem toczy się od greckich malarzy

pompejańskich, poprzez prymitywów, Rafaela, Poussina,

szkołę wenecką, aż do Delacroix, Corota i impresjonistów."

TYTUS CZYŻEWSKI

WIERSZ O MALARSTWIE

Motto:

Całe malarstwo – od malowideł
greckich w Pompei aż do Corota
przez Poussina, jest takie, jakby
pochodziło z jednej palety.

Renoir (Pensees)

W Pompei widziałem freski

w Villa dei Misteri.

Fioletowe tła harmonizują

Tam z czernią włosów

Z różowo-matowym blaskiem

Perłowych kobiecych ciał.

Malarstwo jest harmonią

Wyszukanych gam kolorów

Które żyją w oczach malarza

Jak żyje obłok na niebie,

Jak odbicie lilii bladoróżowej

W lazurowej wodzie stawu,

Jak żyje blask motylowego skrzydła

Na tle ciemnego błękitu

Pogodnego nieba

Malarstwo jest muzyczną rozkoszą

Tonów najrzadszych, najprostszych

Z których malarz tworzy obraz świata.

Łączy na powierzchni płótna

Najrzadsze, najprostsze harmonie

Podobnie

Jak je łączy w swym potężnym

Bogactwie

Niezbadana dla ludzi harmonia

Przyrody.

A malarz dźwięki, tony i formę

Wybiera

Z bogatego ogrodu kwiatów

I tworzy świat nowy

Na swym płótnie

Świat wewnętrznej harmonii

Którą odczuwa i która

W nim żyje.

Copyright © 1997-2003

Zwoje