86

E l e k t r o n i k a d l a W s z y s t k i c h

Kit Velleman K4601 to bezprzewodowy, niewielkiej mocy
nadajnik TV. Przedstawione poniżej urządzenie, które
można nabyć w sieci handlowej AVT, ma konstrukcję
i parametry zbliżone do innych układów typu video sen−
der, występujących w handlu jak KT50 czy UT 66.
Urządzenia te wyposażone w krótką antenę prętową (te−
leskopową) umożliwiają wytworzenie zespolonego sy−
gnału telewizyjnego i przesyłanie go z pominięciem ka−
bla antenowego do telewizora. Odbiornik telewizyjny
wyposażony w pokojową antenę teleskopową może
znajdować się w drugim pomieszczeniu (pokoju, kuchni,
sypialni na piętrze...), umożliwiając poprawny odbiór TV
na niezbyt dużą odległość.
Mimo prostoty video sender może w wielu podobnych
przypadkach wyeliminować problemy związane z ka−
blami połączeniowymi umożliwiając odtwarzanie obra−
zów nagranych na magnetowidzie (programów telewi−
zyjnych poprzez tuner magnetowidu) lub programu te−
lewizji satelitarnej na jednym lub kilku odbiornikach
OTV, praktycznie w obrębie niewielkiego bloku czy do−
mku jednorodzinnego na maksymalną odległość około
20m.

Warto przypomnieć, że sygnał telewizyjny, niezależnie
od standardu, zawiera dwie informacje przesyłane jed−
nocześnie: obraz i dźwięk, a więc mamy do czynienia
z dwoma składowymi:
− nośnej wizji modulowanej amplitudowo (AM) sygnałem
obrazu i niezbędnymi dodatkowymi sygnałami umożli−
wiającymi synchroniczne odtworzenie obrazu w OTV
− nośnej fonii zmodulowanej częstotliwościowo (FM) sy−
gnałem dźwięku.
Uproszczony schemat blokowy video sendera pokazano
na rysunku 1.

W skład układu, zbudowanego z wykorzystaniem tranzy−
storów, wchodzi generator fonii modulowany częstotli−
wościowo sygnałem akustycznym, generator nośnej TV
oraz dwuwejściowy modulator nośnej TV. Na wyjściu
antenowym mininadajnika TV uzyskuje się uformowany
sygnał telewizyjny na częstotliwości UHF 450...500MHz
(w pobliżu 21 kanału TV).
Dzięki formowaniu oprócz sygnału wizji równocześnie
sygnału fonii, istnieje możliwość innego zastosowania
układu np. w magnetowidach, grach telewizyjnych, od−
twarzaczach płyt wizyjnych...

Schemat elektryczny kitu K4601 przedstawiony został na
rysunku 2.

Na tranzystorze T1 pracuje generator fonii modulowa−
ny częstotliwościowo poprzez doprowadzenie do ob−
wodu bazy sygnału AUDIO. Częstotliwość wyjściową
można zmieniać w zakresie 5...7MHz za pośrednictwem
rdzenia w cewce L4. Tranzystor T2 pracuje w układzie
generatora fali nośnej, zaś T3 pełni funkcję separato−
ra/wzmacniacza sygnału generatora. Tranzystor T4 peł−
ni funkcję modulatora TV. Sygnały z obydwu tych ge−
neratorów doprowadzane są do obwodu bazy tranzy−
stora T4, zaś do obwodu emitera sygnał WIDEO. Kom−
pletny sygnał TV z obwodu kolektora (obwodu
rezonansowego L3 C4) doprowadzony jest do anteny
prętowej.

Zmontowanie kitu jest bardzo proste i wiąże się z wluto−
waniem elementów na płytce (rysunek 2).
Cewki L1, L2 i L5 to cewki powietrzne, które należy na−
winąć własnoręcznie na średnicy 3,5mm (np. na wiertle
lub gwoździu) według rysunku 4. Kawałek drutu do wyko−
nania cewek oraz anteny jest załączony do kitu.
Oczywiście można samemu wykonać płytkę i uzbroić ją
w posiadane elementy. Przy odwzorowaniu układu jako
obwód L4 można zastosować filtr p.cz. typu 7x7 przysto−
sowany do zakresu 5,5 lub 6,5 MHz np. 403 (C11=24pF).
Można także na korpusie 7x7 nawinąć własnoręcznie
uzwojenia drutem DNE 0,1 (pierwotne − 25 zwojów, a na−
stępnie wtórne − 10 zwojów).

K4601 VIDEO TV MODULATOR

Belgijska firma Velleman jest światowym liderem w produkcji kitów elektronicznych

Rys. 1

Rys. 2

Strojenie urządzenia jest proste i sprowadza się w pierw−
szej kolejności do ustawienia fali nośnej poprzez pokrę−
cenie rotorem trymera CV1 lub niewielkim rozgięciu czy
dogięciu uzwojeń cewki L1. Do tej czynności najlepiej jest
użyć miernik częstotliwości o maksymalnej wartości po−
miarowej 500MHz choć można wykorzystać odbiornik te−
lewizyjny. Do gniazda zasilającego należy dołączyć stabi−
lizowany zasilacz 12V. Po podłaczeniu anteny w postaci
kawałka drutu (około 10cm np. DNE 1) należy jeszcze tyl−
ko dostroić odbiornik telewizyjny do odpowiedniego ka−
nału na zakresie UHF. Na OTV oddalonym o około
4m ustawiamy wolną częstotliwość w zakresie 20−35 ka−
nału. Jeżeli już uzyskamy zaciemnienie ekranu, to można
dołączyć sygnały wizji i fonii przy wstępnym ustawieniu
RV1 i RV2 na maksymalną wartość (suwaki do “góry”).
Źródłem sygnału może być np kamera wideo, z której
można oglądać programy nagrane lub “na żywo”. Warto
pamiętać, że sygnał wizyjny jest zakodowany w modulacji
negatywowej sygnału nośnej w.cz. a informacja o kolorze
może być zakodowana zarówno w systemie PAL jak i

SECAM (fonia jest przesyłana poprzez modulacje FM sy−

gnału podnośnej 6,5MHz).

Przy podłączeniu zmontowanego kitu i wstępnie zestrojo−
nego należy połączyć kablem AV wyjście “video−out” ma−
gnetowidu (względnie kamery lub tunera satelitarnego)
z wejściem VIDEO IN, a “audio−out” z wejściem AUDIO IN.
W przypadku współpracy z urządzeniami wyposażonymi
w podwójne we−wy (np. dwa gniazda EURO−SCART) moż−
na nadajnik podłączyć do jednego z nich, a drugie wyko−
rzystać jako wejście AV.
W tej chwili można dostroić trymer CV1 (do dokładnej
częstotliwości wyjściowej generatora UHF) oraz ustawić
potencjometr RV2 w taki sposób, aby uzyskać dobry
obraz bez niepożądanych interferencji wynikających np.
z faktu pracy urządzenia na takiej samej częstotliwości co
pobliska stacja nadawcza TV.

Strojenie

fonii

przeprowadzamy
za pomocą rdze−
nia w cewce L4
oraz potencjome−
trem

montażo−

wym RV1.
Podczas testowa−
nia kitu z odległo−
ści około 5m ja−
kość transmisji
wizji i fonii była
p o r ó w n y w a l n a
z połączeniem ka−
blowym, czyli uzy−
skano

czysty

obraz kolorowy ze znacznym nasyceniem kolorów.
Z odległości około 20m już dało się zauważyć nieznaczne
śnieżenie toru chrominancji (jakość fonii nie uległa pogor−
szeniu). Przy odległości 20−30m był możliwy odbiór czarno−
biały (z szumami na fonii) przy dobranym położeniu anten.

Andrzej Janeczek

Parametry urządzenia K4601:

− częstotliwość nośna regulowana w zakresie:
450−500MHz (21 kanał)
− napięcie zasilające:
12−15V/100mA (zasilacz
stabilizowany)
− impedancja anteny: 50

Ω

Ω

− amplituda sygnału video: 1Vpp
− wielkość sygnału audio:
0,5Vrms
− wymiary: 70x30x105mm

Opis gniazd i elementów
regulacji:

J1 (AUDIO IN) − wejście
sygnału fonii
J2 (VIDEO IN) − wejście
sygnału wizji
J3 (RF OUT) − wyjście antenowe
J4 − gniazdo zasilania 12V DC
SW1 − wyłącznik zasilania
LD1 − dioda świecąca
sygnalizująca włączenie
urządzenia
RV1 − regulacja amplitudy
sygnału fonii
RV2 − regulacja amplitudy
sygnału wizji
L4− dostrojenie częstotliwości
podnośnej fonii
CV1− trymer dostrojenia częstotli−
wości częstotliwości fali nośnej

87

Różne

E l e k t r o n i k a d l a W s z y s t k i c h

Zestaw K2650 w cenie 75zł
i zasilacz ZAS12V/250 mA
w cenie 19zł można zamówić
w Dziale Handlowym AVT.
Do podanych cen należy doliczyć
22% VAT i koszty przesyłki.
Szczegóły na stronie 105.

Rezystory

R1

47

Ω

Ω

R2

100

Ω

Ω

R3

560

Ω

Ω

R4, R5, R6

1k

Ω

Ω

R7

10k

Ω

Ω

R8, R9, R10

1,5k

Ω

Ω

R11, R12, R13

2,7k

Ω

Ω

R14

5,6k

Ω

Ω

R15

270k

Ω

Ω

RV1

47k

Ω

Ω

RV2

1k

Ω

Ω

Kondensatory

C1, C2, C3, C5

3p3

C4

1pF

C6

10pF

C7

15pF

C8

22pF

C9

33pF

C10

56pF

C11

24....100pF

C12

100pF

C13

180pF

C14

470pF

C15, C16, C17, C18, C19

1nF

C20, C21

4

µµ

7

C22, C23

10

µµ

F

C24: 220uF
CV1

5pF

Półprzewodniki

T1

BC547

T2, T3

MPSH10

T4

BFR90 (BFR 91)

LD1

Led 3mm

ZD1

11V

ZD2

6V2

Indukcyjności

L1, L2, L3 nawinięte drutem DNE
0,6 wg rysunku
L4 filtr Vellemana ew. 7x7 np 403
lub wg opisu
L5

10

µµ

H (dławik)

Inne

SW1

wyłącznik (TS−8)

J1, J2

CINCH

J3

RF

J4

DC

Płytka drukowana P4601

Wartości elementów

Rys. 3

Rys. 4