Co ZUS robi z naszymi pieniędzmi

Co ZUS robi z naszymi pieniędzmi?

Polski podatnik płaci 3,4 mld zł rocznie na utrzymanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - za tę kwotę można
by wybudować tysiąc kilometrów autostrad. Mniej niż połowę tych pieniędzy pochłaniają pensje pracowników,
reszta idzie na wygody i przywileje urzędników. "Polska" dotarła do danych ZUS dotyczących jego wydatków z
ostatnich lat.

W latach 2000-2007 Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał 703 mln zł na zakup budynków, w których
urządzono siedziby jednostek. A tylko w 2008 r. na remont i urządzanie budynków należących do ZUS wydano
ponad 240 mln zł. Kolejne 84 mln pochłonęło wyposażanie tych obiektów.

Jak wynika z dokumentów finansowych Zakładu, z roku na rok jego wydatki na budynki i ich administrowanie są
coraz większe. Najwięcej kontrowersji wzbudziła nowa centrala ZUS na warszawskim Żoliborzu oddana do
użytku w tym roku. Jej budowa trwała siedem lat i kosztowała 189 mln zł. Wnętrze obiektu ozdobiono
granitowymi posadzkami, wyposażono w klimatyzację i inne luksusy. - Musimy pracować w godnych warunkach
- tłumaczy rzecznik ZUS Przemysław Przybylski.

To właśnie w tym budynku urzędował Sylwester R., prezes ZUS, którego we wtorek rano funkcjonariusze ABW
zatrzymali pod zarzutem korupcji. R. miał jedno z najbardziej pożądanych stanowisk w Polsce. Oprócz
atrakcyjnej pensji (ok. 17 tys. zł miesięcznie) przysługiwał mu jeden z największych gabinetów w kraju: o
powierzchni 120 mkw. W jego pobliżu mieściła się jedna z największych w Polsce sal konferencyjnych licząca
400 mkw.

Prezes R. miał także do swojej wyłącznej dyspozycji skodę superb za prawie 100 tys. zł. To jeden z 372
samochodów należących do ZUS. Do kierowania nimi zatrudnionych jest 320 kierowców. Średni roczny koszt
eksploatacji tych samochodów to 2,75 mln zł.

Pensje 48 tys. pracowników ZUS to miesięczny koszt 123 mln zł. Wybrani pracownicy biorą udział w delegacjach
zagranicznych. W ostatnich latach na mapie podróży służbowych ZUS znalazły się takie kraje jak: Australia,
USA, Kanada, Korea Południowa czy Macedonia.

Zdaniem Andrzeja Sadowskiego, ekonomisty z Centrum im. Adama Smitha, ZUS w tej formie w ogóle nie
powinien funkcjonować. Armia urzędników zbyt wiele kosztuje, poza tym dbają oni o swoje dobro, a nie o dobro
podatnika. Niepotrzebny jest także kolejny poborca podatkowy, kiedy mamy już urzędy skarbowe. Właśnie one
mogłyby przejąć część obowiązków ZUS. Zwłaszcza, że doświadczenie pokazuje, że oprócz korupcji równie
poważnym problemem tej instytucji jest niegospodarność.

W maju br. ZUS rozpoczął remont kolejnego ośrodka szko-leniowo-wypoczynkowego w Zakopanem w budynku,
który w 2005 r. po wielomiesięcznym procesie sądowym przejął, wykorzystując kruczek prawny. Zaprotestowali
przeciwko temu mieszkańcy. Według nich obiekt powstał przed wojną ze składek Polaków i miał być
przeznaczony na aptekę i ubezpieczalnię. Powołali komitet protestacyjny, nie chcą się zgodzić, by w
przedwojennym budynku mieścił się ośrodek zapewniający luksusy dyrektorom ZUS.

- Pokoje będą przeznaczone nie dla tych, którzy przyjadą na wypoczynek, lecz tych, którzy będą uczestniczyć w
szkoleniach, aby poprawić poziom usług Zakładu - mówi Przemysław Przybylski, rzecznik ZUS. Koszty remontu
przekroczą 10 mln zł.

ZUS dysponuje ośmioma ośrodkami szkoleniowo-wypoczynkowymi. W marcu 2008 r. ich funkcjonowanie wzięła
pod lupę Najwyższa Izba Kontroli. Okazuje się, że ciągu 2,5 roku kosztowały one 1,4 mln zł, a przyniosły ok. 600
tys. zł zysku. Kontrolerzy NIK zarzucili również ZUS, że nie stara się poprawić rentowności ośrodków. "Średni
roczny wskaźnik wykorzystania miejsc noclegowych w okresie zimowym wynosił 17,5 proc., a w okresie letnim
11,6 proc." - napisano w raporcie. ZUS nie robi niczego, aby przyciągnąć dodatkowych klientów.

- Świadczy to o tym, jakie reguły ekonomiczne obowiązywały w ZUS - mówi Jeremi Mordasewicz z Konfederacji
Pracodawców Prywatnych "Lewiatan", były członek rady nadzorczej ZUS.

Ale nie tylko w ośrodki wypoczynkowe ZUS inwestuje pieniądze. W ostatnich latach oddano do użytku nowe
siedziby w wielu polskich miastach. We Wrocławiu i Rzeszowie okazałe budynki ZUS kosztowały po 20 mln zł, w
Białymstoku 17 mln zł, w Nowym Sączu 16 mln zł, w Koszalinie 15 mln zł. Tylko w 2008 r. na remonty i
urządzenia siedzib wydano ok. 240 mln zł, a dodatkowe 84 mln na ich wyposażenie. Kupowano m.in.
klimatyzację, nowoczesne meble, serwisy do kawy. Łącznie w Polsce istnieją 42 oddziały ZUS nadzorujące
pracę 221 inspektoratów i 63 biur terenowych.

W ZUS wielokrotnie dochodziło do nieprawidłowości. W 2007 r. dyrektor łódzkiego ZUS za 20 mln zł kupił dla
Zakładu od znajomego przedsiębiorcy budynek wart ok. 0,5 mln zł. "Polska" dotarła również do informacji z
kontroli, którą w czerwcu 2009 r. w lubelskim oddziale ZUS zakończyli agenci CBA. Z dokumentów CBA wynika,