Inteligencja emocjonalna
Julita Podruczna SWPS
Wrocław
Co czują?
Przetestuj się INTE
Pytania:
5 28 33
punktowane są odwrotnie, np. za zaznaczenie
1 otrzymujesz 5 punktów
INTE - Normy stenowe
dla studentów (2000)
Kobiety
Mężczyźni
Steny
Poniżej 99
Poniżej 95
1
99-108
95-102
2
109-115
103-113
3
116-121
114-119
4
122-127
120-126
5
128-132
127-131
6
133-138
132-135
7
139-142
136-138
8
143-150
139-148
9
Powyżej 150
Powyżej 148
10
Polska adaptacja Jaworowska, A. i Matczak, A. (2001)
Oryginalne narzędzie w opracowaniu Schutte, N.S., Malouff, J.M., Hall,
L.E, Haggerty, D.J., Cooper, J.T., Gulden, C.J., Dornheim, L.
Definicje IE
IE – zbiór zdolności warunkujących
wykorzystanie emocji przy rozwiązywaniu
problemów (Strelau, 2000)
IE – ogół zdolności warunkujących efektywność
przetwarzania informacji emocjonalnych u siebie
i u innych
(Mayer & Cobb, 2000)
IE łopatologicznie
IE to zdolność motywowania się i wytrwałego dążenia do celu
mimo niepowodzeń; umiejętność panowania nad popędami,
odłożenia na później ich zaspokojenia, odraczanie gratyfikacji,
regulowanie nastroju, wczuwanie się w nastroje innych osób i
optymistyczne patrzenie w przyszłość (Goleman, 1997)
Osoby inteligentne emocjonalnie dobrze znają swoje emocje
oraz potrafią nimi kierować; właściwie odkodowują uczucia
innych ludzi i adekwatnie się do nich odnoszą. Są zadowolone z
życia, działają skutecznie. IE sprawia, że ludzie dobrze sobie
radzą w praktycznych sprawach życiowych (Goleman, 1997)
Komponenty IE
Salovey & Mayer (1990)
Zdolność do spostrzegania i wyrażania emocji
rozpoznawanie emocji na podstawie m.in. własnych
stanów fizjologicznych
rozpoznawanie emocji u innych (mimika, ton głosu
itp.) i w dziełach sztuki
różnicowanie między adekwatnymi i nieadekwatnymi
emocjami oraz między szczerymi a udawanymi
Komponenty IE
Salovey & Mayer (1990)
Zdolność do emocjonalnego wspomagania
myślenia – asymilowanie emocji w przebiegu
procesów poznawczych
emocjonalne kierowanie uwagą – zogniskowanie
uwagi na ważne info
zdolność do wywoływania w sobie określonych emocji
w celu lepszego zrozumienia sytuacji
zdolność do przyjmowania różnych punktów widzenia
rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem pracy z
emocjami
Komponenty IE
Salovey & Mayer (1990)
Zdolność do rozumienia i analizowania emocji oraz
wykorzystania wiedzy emocjonalnej
zdolność do nazywania emocji – znajdowanie
korespondencji między językiem a stanami afektywnymi
zdolność do interpretowania znaczenia emocji
rozumienie uczuć złożonych lub konglomeratów emocji
przewidywanie i rozumienie zmian w przebiegu emocji
(np. przechodzenie od gniewu do wstydu)
Komponenty IE
Salovey & Mayer (1990)
Zdolność do kontrolowania i regulowania emocji
własnych i cudzych
zdolność do otwierania się na emocje (przyjemne i
nieprzyjemne)
zdolność do świadomego angażowania się w
określone emocje lub odcinania się od nich ( w
zależności od potrzeby chwili)
zdolność do śledzenia emocji i oceniania ich
(adekwatność, wyrazistość, typowość, siła wpływu)
zdolność do kierowania emocjami własnymi i cudzymi
(łagodzenie emocji negatywnych, a wzmaganie
pozytywnych)
Po co nam IE?
Wysokie wyniki IE u ludzi sukcesu, a niskie u
bezrobotnych (Bar-On, 1997)
Pozytywny związek IE z sukcesami w college’u
(Schutte, 1998)
Wysoka IE związana jest z większą satysfakcją ze
związków interpersonalych (Lopes, Salovey & Straus,
2003)
Goleman twierdzi, że IQ to 20% sukcesu życiowego,
pozostałe 80% to IE!
Informacje głownie anegdotyczne
Z czym koreluje IE?
Cechy osobowości
Dodatnio
Ekstrawersja
Otwartość na
doświadczenia
Sumienność
Potrzeba aprobaty
społecznej
Ujemnie
Aleksytymia
Lęk
Neurotyzm
Cechy temperamentu
Dodatnio
śwawość
Aktywność
Ujemnie
Reaktywność
Z czym koreluje IE?
Płeć
Wykształcenie Kompetencje społeczne (mierzone KKS)
Pozycja socjometryczna
Osoby popularne w grupie osiągają wyższe wyn. w INTE niż
mało popularne
Depresja
Pacjenci z depresja kliniczną osiągają niższe wyn. w INTE niż
grupa kontrolna
Szczęście małżeńskie !!!
Nieszczęśliwe mężatki, korzystające z poradni małżeńskiej,
osiągają niższe wyn. w INTE niż grupa kontrolna
IE a profesja
Najwyższe wyniki w zawodach wymagających
kontaktu z ludźmi
Lekarze (M=131)
Pracownicy PTC-infolinia (M=129,7)
Policjanci (M=127)
Księża (M=126,5)
Średnia w populacji osób dorosłych: M=124
Psychologowie praktycy wypadają podobnie
jak reszta populacji
IE a kierunek kształcenia
Studenci aktorstwa osiągają wyższe wyniki w
INTE niż studenci ekonomii
Uczennice liceum medycznego wyższe niż
liceum ekonomicznego
Literatura
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina.
Jaworowska, A. i Matczak, A. (2001). Podręcznik do INTE. Warszawa: Pracownia
Testów Psychologicznych PTP.
Jordan, P.J., Ashkanasy, N.M., Hartel, C.E.J., Hooper, G.S. (2002). Workgroup
emotional intelligence. Scale development and relationship to team process
effectiveness and goal focus. Human Reasource Management Review, 12, 195-
214.
Lopes, P.N., Salovey, P., Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality,
and the perceived quality of social relationships. Personality and Individual
Differences, 35, 641-658.
Parker, J.D.A., TaylorG.J., Bagby, R.M. (2001). The relationship between
emotional intelligence and alexithymia. Personality and Individual Differences,
30, 107-115.
Salovey, P., Mayer, J. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition,
Personality, 9, 185-211.
I na koniec ...
Odrobina empatii
jeszcze nikomu nie
zaszkodziła …