58

Każdy, kto uczestniczy w ruchu drogowym, pragnie być bezpieczny. Powinniśmy zatem zdawać
sobie sprawę z wielu rzeczy: jakie są przyczyny i okoliczności wypadków drogowych, jakie jest
znaczenie dobrej widoczności pieszego i pojazdu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, jakie
znaczenie ma ograniczenie prędkości oraz jak stan zdrowia i zażywanie wszelkiego rodzaju
używek wpływa na zdolność bezpiecznego zachowania się w ruchu drogowym.

9

Przyczyny i okoliczności

wypadków drogowych

Wypadki drogowe najczęściej powstają z winy ludzi, zazwyczaj przez ich lekkomyśl-

ność i nieuwagę. Zdarza się, że nawet człowiek doskonale znający przepisy może być

zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pragniemy zwrócić Twoją uwagę

na te okoliczności, które mogą mieć wpływ na powstawanie niebezpiecznych sytuacji.

Mamy nadzieję, że ich analiza może przyczynić się do lepszego identyfi kowania sytuacji

i okoliczności niebezpiecznych dla życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego.

Największe zagrożenie w ruchu drogowym powodują młodzi kierowcy (również

kierujący motorowerami, a nawet rowerami). Oprócz braku doświadczenia, w pro-

wadzeniu pojazdu, często nie posiadają oni umiejętności przewidywania niebez-

pieczeństw. Niejednokrotnie cechuje ich brak wyobraźni, brawura i skłonność do

podejmowania ryzyka. Przekonani są zazwyczaj, że mając doskonały refl eks, po-

trafi ą odpowiednio wcześnie zareagować na pojawiające się zagrożenie. Czy tak

jest w rzeczywistości? Czy nie przecenia się swoich możliwości?

Ćwiczenie 54

Wykonajćwiczenieiprzekonajsię,czyrefleksjestniezmienny.



Przygotujkijodszczotki.



Poprośkolegę,abyprzytrzymałkijtak,abyjegodolnykoniecbyłnawysokości

dłonitwojejpoziomowyciągniętejręki.

3

Wypadki

na drodze

Przyczyny i okoliczności wypadków drogowych

59



Gdykolegapuścikij–złapgo,.



Zaznaczmiejsce,wktórymchwyciłeśkij.



Przeprowadźpodobnąpróbępowykonaniu20przysiadów.



Porównajuzyskanewyniki.

Jeżeli okaże się, że nadal masz równie dobry refleks, wykonaj następne 20 przysia-

dów. Wyciągnij wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

Dla bezpieczeństwa ruchu drogowego niezmiernie ważną sprawą jest również

dobra

widoczność

. Sprawa ta dotyczy zarówno właściwości wzroku, warunków otoczenia,

jak i rozwiązań konstrukcyjnych pojazdu.
Ważnymi czynnikami wpływającymi na widoczność obiektu na drodze są:



oświetlenie otoczenia;



kontrast pomiędzy obiektem a tłem;



ruch obiektu;



jego rozmiary.

Ciągle niedoceniana jest rola, jaką spełnia w bezpiecznej jeździe kolor pojazdu.

Najmniej pożądany jest szary i szarozielony, mało różniące się od tła drogi. Naj-

bezpieczniejsze są kolory żywe, jaskrawe, zwracające uwagę innych użytkowników

drogi. Podczas pochmurnego dnia najczęściej ulegają wypadkowi pojazdy jasne,

szare, w ciemności – czarne lub zdecydowanie ciemne.
Zwiększenie kontrastu na drodze może

nastąpić nie tylko przez zastosowanie

odpowiedniego koloru, ale także przez

włączenie świateł w pojeździe (fot.).

Pojazd z włączonymi światłami łatwiej

dostrzec (nawet w pogodny dzień).

Wydaje się być bliżej niż w rzeczywi-

stości. Łatwiej też jest ocenić, czy po-

rusza się, czy stoi.
W Polsce istnieje obowiązek zapalania

świateł w pojeździe przez cały rok, za-

równo w nocy, jak i w dzień. Kierujący

pojazdem powinien pamiętać o prawidłowym ustawieniu świateł, tak aby nie ośle-

piać osób wymijających go i znajdujących się przed nim. Oślepienie lub olśnienie

kierowcy może stać się przyczyną groźnego wypadku.

Obserwację drogi za pojazdem umożliwiają odpowiednio ustawione lusterka.

Trzeba jednak pamiętać, że wszystkie powinny być tego samego rodzaju, tzn. albo



Nieprzeceniajswoichmożliwości.



Obserwujuważniedrogę,uczestniczącwruchudrogowym.Nigdyniewiadomo,

comożesięwydarzyć.



Nieprzeceniajswoichmożliwości.



Obserwujuważniedrogę,uczestniczącwruchudrogowym.Nigdyniewiadomo,

comożesięwydarzyć.

Wypadki na drodze

60

panoramiczne, albo zwykłe. Lusterka panoramiczne zwiększają obserwowaną

powierzchnię, ale wydłużają odległość widzianych przedmiotów. Trzeba się do

nich zatem przyzwyczaić.

Zamieszczona poniżej rycina przedstawia wyniki badań, jak zależy widoczność

pieszego od jego ubioru.

W świetle tych danych uzasadnione jest chyba wprowadzenie przepisu mówiącego

o tym, że dzieci do lat 15 poruszające się po zmierzchu poza obszarem zabudo-

wanym mają obowiązek noszenia elementów odblaskowych w sposób widoczny

dla innych uczestników ruchu drogowego (fot.). Ze względu na bezpieczeństwo,



Kierującypojazdempowinienzawszepamiętać,żeniewystarczysamemuwi-

dzieć,aletrzebazrobićwszystko,abyijegowidziano.



Ozasadzie"bądźwidocznynadrodze"powinnipamiętaćrównieżpiesi.Nie

zawszebowiemten,ktowidzipojazd,jestwidzianyprzezkierującegotympo-

jazdem.Dotyczytozwłaszczaporuszaniasięwnocyiprzyzłychwarunkach

atmosferycznych–pojazdjestoświetlony,apieszynie.



Kierującypojazdempowinienzawszepamiętać,żeniewystarczysamemuwi-

dzieć,aletrzebazrobićwszystko,abyijegowidziano.



Ozasadzie"bądźwidocznynadrodze"powinnipamiętaćrównieżpiesi.Nie

zawszebowiemten,ktowidzipojazd,jestwidzianyprzezkierującegotympo-

jazdem.Dotyczytozwłaszczaporuszaniasięwnocyiprzyzłychwarunkach

atmosferycznych–pojazdjestoświetlony,apieszynie.

z elementami

odblaskowymi

w białym

ubraniu

54 m

150 m

w czerwonym

ubraniu

24 m

36 m

w żółtym

ubraniu

w ciemnym

ubraniu

16,5 m

Przyczyny i okoliczności wypadków drogowych

nie mniej ważne niż dobre oświetlenie

i właściwy kolor samochodu, jasne ubra-

nie pieszych czy elementy odblaskowe,

jest właściwe oświetlenie dróg.

Ze statystyk wynika, że wypadki drogowe

najczęściej powstają z winy człowieka, ale

zdarzają się również i takie, których przy-

czyną jest niesprawny pojazd. Wymienić

tu można wadliwie działające: oświetle-

nie, układ hamulcowy, układ kierowni-

czy, układ zawieszenia oraz nadmierne

zużycie ogumienia.

Wiesz, rozumiesz



Dla bezpieczeństwa ruchu drogowego

ważne jest, aby pieszy i kierujący pojaz-

dem nawzajem się widzieli.



Duże znaczenie dla dobrej widoczności

mają kolory pojazdu i ubrania pieszego.



Dobrą widoczność zapewniają włączo-

ne światła i elementy odblaskowe.