Elżbieta Młynarska-Wełpa

UMOWY ZLECENIA

UMOWY O DZIEŁO

2015

VADEMECUM PŁATNIKA

UMOWY ZLECENIA. UMOWY O DZIE

ŁO

2015 Vademecum

płatnika

Patroni publikacji

ISBN 978-83-269-3491-9

UOB 47

Książka dostępna jako e-book na:

Cena 84 zł brutto

Jeżeli w firmie zawierane są pozorne umowy o dzieło, ZUS w trakcie

kontroli wyda decyzję o konieczności ich oskładkowania. Większość

zawieranych umów o dzieło jest bowiem w istocie umowami o

świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu.

Sprawdź zatem, jakie są różnice między umową zlecenia a umową

o dzieło. Uniknij sporządzania czasochłonnych korekt do ZUS i do

urzędu skarbowego.

Skorzystaj z kilkudziesięciu praktycznych

zestawień, wzorów umów i list kontrolnych. Przekonaj się, jakie

wyroki dotyczące rozliczania umów cywilnoprawnych wydał ostatnio

Sąd Najwyższy.

Dzięki książce Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015

dowiesz się m.in.:

• Jak zminimalizować ryzyko, że umowa cywilnoprawna zostanie

uznana za umowę o pracę?

• Co sprawdza ZUS, a co PIP przy kontrolowaniu umów

cywilnoprawnych?

• Co zrobić, gdy ZUS zakwestionował dzieła, bo powinny być

zleceniami?

• Dlaczego warto wprowadzić procedurę wykonania umów

zlecenia?

• Jak rozliczać świadczenia w naturze dla zleceniobiorców?

• Jak rozliczać podstawę wymiaru zasiłku dla zleceniobiorcy?

AKTUALNOŚCI I PRZYKŁADY ROZLICZEŃ: ZUS • PODATKI • PRAWO PRACY

Elżbieta Młynarska-Wełpa

UMOWY ZLECENIA

UMOWY O DZIEŁO

2015

VADEMECUM PŁATNIKA

Kup książkę

Autor
Elżbieta Młynarska-Wełpa
specjalista w zakresie wynagrodzeń, szkoleniowiec
Współautorzy:
Paulina Rybicka-Telec – tematyka sądowa
Sławomir Liżewski – tematyka podatkowa
Kierownik grupy wydawniczej
Agnieszka Konopacka-Kuramochi
Wydawca
Agnieszka Gorczyca
Redaktor
Renata Kajewska
Korekta
Monika Rychalska
Druk
Miller Druk
Skład i łamanie
Triograf, Dariusz Kołacz
Projekt graficzny okładki
Piotr Fedorczyk
Nakład: 300 egz.
ISBN 978-83-269-3491-9
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2015
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa,
tel. [phone], faks 22 617 60 10, e-mail: [e-mail]
NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie,
XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.

Publikacja „Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015” została opracowana we współpracy z Wydawnictwem VNR
Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Niemiec. „Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015” chronione jest pra-
wem autorskim. Przedruk materiałów zamieszczonych w publikacji „Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015” oraz
w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015” została przygotowana
z  zachowaniem najwyższej staranności i  wykorzystaniem wysokich kwalifi kacji, wiedzy i  doświadczenia autorów
oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015” oraz w innych dostęp-
nych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowa-
nie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie
mogą być traktowane jako ofi cjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja
nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „Umowy zlecenia. Umowy
o dzieło 2015” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do kon-
kretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia
reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wy-
dawnictwa Wiedza i Praktyka.
Informacje o prenumeracie
tel.: [phone]
e-mail: [e-mail]

Kup książkę

3

Spis treści

Wykaz aktów prawnych

.................................................................................7

Wstęp

........................................................................................................................8

Rozdział 1. Umowa zlecenia a umowa o dzieło
– różnice i podobieństwa

Umowa zlecenia – zalety ..................................................................................... 11
Odpłatność przy umowie zlecenia ..................................................................... 14
Odpowiedzialność zleceniobiorcy ..................................................................... 15
Wypowiedzenie umowy zlecenia ....................................................................... 16
Cechy charakterystyczne umowy o dzieło ......................................................... 16
Dodatkowe zapisy w umowie o dzieło ............................................................... 19
Prawa autorskie .................................................................................................. 19
Odpłatność przy umowie o dzieło ...................................................................... 19
Odpowiedzialność dziełobiorcy ......................................................................... 20
Umowa zlecenia a umowa o dzieło – podobieństwa i różnice ......................... 22
Sąd Najwyższy o umowach o dzieło ................................................................... 23
Czas i miejsce wykonywania umowy o dzieło ................................................... 30

Rozdział 2. Zastępowanie umowy o pracę umową
cywilnoprawną

Wysokość kar ....................................................................................................... 51
Dodatkowe konsekwencje finansowe ................................................................ 52
Niedozwolone zapisy w umowach ..................................................................... 52
Korzyści umowy o pracę dla pracownika i pracodawcy .................................... 52
Kontrole ZUS a reakcje przedsiębiorców ........................................................... 53
Oskładkowanie pozornych umów o dzieło ........................................................ 54
Orzecznictwo sądowe ......................................................................................... 55
Usługa to nie dzieło ............................................................................................. 55
Indywidualny charakter dzieła ........................................................................... 56
Możliwość stwierdzenia wad fizycznych ............................................................ 56
Zapisy w umowach ............................................................................................. 56
Kontrole ZUS ....................................................................................................... 57
Wniesienie powództwa przez inspektora pracy ................................................ 57
Bez przedawnienia ....................................................................................... 57
Konieczność sporządzenia korekt ...................................................................... 58

Kup książkę

4

Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015

Rozdział 3. Postępowanie sądowe w przypadku
ustalenia istnienia stosunku pracy

Stosunek pracy a umowy cywilnoprawne .................................................. 60
Roszczenie o ustalenie istnienia stosunku pracy .............................................. 62
Sąd właściwy dla postępowania o ustalenie istnienia
stosunku pracy .................................................................................................. 63
Koszty sądowe a koszty procesu ........................................................................ 64
Koszty sądowe ..................................................................................................... 65
Koszty zastępstwa procesowego ........................................................................ 65
Inne postępowania sądowe przeciwko zatrudniającemu ................................ 66
Postępowanie upominawcze ............................................................................. 66
Postępowanie uproszczone ................................................................................ 67

Rozdział 4. Składki i podatek przy umowach
cywilnoprawnych

Zmiany w oskładkowaniu zleceń ....................................................................... 69
Zmiany w drukach ZUS ....................................................................................... 69
Zmiany od 1 stycznia 2016 r. ............................................................................... 70
Obowiązkowe ubezpieczenia przy umowach cywilnoprawnych ..................... 79
Naliczanie wynagrodzenia zleceniobiorcy ........................................................ 83
Umowa zlecenia przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń ..................................... 86
Opodatkowanie umów cywilnoprawnych ......................................................... 87
Naliczanie wynagrodzenia wykonawcy dzieła .................................................. 89
Formularze podatkowe składane za zleceniobiorców .................................... 101
Deklaracje i informacje podatkowe ................................................................. 102
Błędne pobranie ryczałtu zamiast zaliczki ....................................................... 102
Zleceniobiorcy prowadzący działalność gospodarczą .................................... 103
Zleceniobiorcy będący menedżerami .............................................................. 103
Podatek ryczałtowy 18% .................................................................................. 104
Koszty uzyskania przychodów przy umowach o dzieło ................................... 104

Rozdział 5. Zasiłki dla zleceniobiorcy

Okres zasiłkowy zleceniobiorcy ........................................................................ 113
Utrata prawa do zasiłku .................................................................................... 114
Zasiłek macierzyński – dla zleceniobiorcy ....................................................... 120
Zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego ........................................................... 121

Kup książkę

5

Spis treści

Wypłata świadczeń chorobowych .................................................................... 121
Wypłata odszkodowania zleceniobiorcy ......................................................... 122

Rozdział 6. Umowy zlecenia na urlopie macierzyńskim i wy-
chowawczym

Ubezpieczenia z umowy zlecenia ..................................................................... 124
Umowa o dzieło bez składek ............................................................................ 125
Umowa o pracę na ogólnych zasadach ............................................................ 126
Ustalenie podstawy wymiaru składek ............................................................. 126
Dokumenty do ZUS ........................................................................................... 127
Urlop wychowawczy ......................................................................................... 127
Ze zlecenia oraz umowy o pracę ubezpieczenia obowiązkowe ...................... 128
Brak ubezpieczeń z umowy o dzieło ................................................................ 128
Formularze dla ZUS ........................................................................................... 129
Inne formy zarobkowania ................................................................................. 130

Rozdział 7. Potrącenia z umów cywilnoprawnych

Ograniczenia egzekucyjne ................................................................................ 133
Granice potrąceń ............................................................................................... 134
Oświadczenia składane przez zleceniobiorcę ................................................. 135
Umowy zlecenia zawierane z własnymi pracownikami .................................. 136

Rozdział 8. Pytania i odpowiedzi

Umowa o dzieło z własnym pracownikiem zapłacona bez składek ZUS
– pracodawca opłaca zaległe składki ............................................................. 138
Jakie konsekwencje finansowe wynikają z uznania zlecenia za pracę
nadliczbową .................................................................................................... 141
Czy do celów ubezpieczeniowych umowa o dzieło może być
rozszerzeniem stosunku pracy ........................................................................ 143
Jak wypłacić wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia,
gdy student traci swój uprzywilejowany status ............................................. 147
Czy w podstawie zasiłkowej pracownika uwzględniamy przychód
z umowy zlecenia ............................................................................................ 154
W jaki sposób skorygować rozliczenie umowy o dzieło jako umowy
zlecenia ............................................................................................................ 162

Kup książkę

Umowy zlecenia. Umowy o dzieło 2015

6

Jakie obowiązki dotyczą zatrudniania studentów jako
zleceniobiorców .............................................................................................. 167
Jakie koszty ponosi zleceniodawca ................................................................. 173
Zasady oskładkowania umów zlecenia w zależności od tytułu
ubezpieczenia ................................................................................................. 185

Rozdział 9. Druki i formularze

Wzór umowy zlecenia ........................................................................................ 186
Oświadczenie zleceniobiorcy ........................................................................... 189
Wzór rachunku do umowy zlecenia ................................................................. 190
Wzór umowy o dzieło ......................................................................................... 191
Oświadczenie dziełobiorcy ............................................................................... 194
Wzór rachunku do umowy o dzieło: .................................................................. 195

Rozdział 9. Pisma urzędowe i przepisy prawne

Przychody zleceniobiorców zwolnione ze składek
– wyjaśnienie ZUS ............................................................................................ 196
Najważniejsze interpretacje ZUS ...................................................................... 204
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U.
z 2014 r. poz. 121) – wyciąg ............................................................................... 206

Kup książkę

7

Wykaz aktów prawnych

• Kodeks pracy (kp) – ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.:

Dz.U. z 2014 r. poz. 1502)

• Kodeks cywilny (kc) – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst

jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121)

• Kodeks postępowania cywilnego (kpc) – ustawa z 17 listopada 1964 r.

– Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 101)

• ustawa systemowa – ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpie-

czeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.)

• ustawa chorobowa – ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pienięż-

nych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst
jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159)

• ustawa o PIT – ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób

fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

• Ordynacja podatkowa – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatko-

wa (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.)

• ustawa emerytalna – ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1440
ze zm.)

• ustawa o ZFŚS – ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świad-

czeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.)

• ustawa wypadkowa – ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu

społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.:
Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.)

• ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych – ustawa z 4 lutego

1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r.
nr 90, poz. 631)

• Kodeks karny – ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88,

poz. 553 ze zm.)

• ustawa o kosztach – ustawa z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w spra-

wach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zm.)

• ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – ustawa

z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst
jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.)

• ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym – ustawa z 27 lipca 2005 r.

– Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.)

• rozporządzenie składkowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki socjal-

nej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U.
nr 161, poz. 1106 ze zm.)

Kup książkę