STRUKTURY RYNKU I ICH REGULACJE
Wykład 13: Efekty zewnętrzne.
Internalizacja kosztów
Prowadzący zajęcia: dr in\
. Edyta Ropuszyńska  Surma
Politechnika Wrocławska
Wydział Informatyki i Zarządzania
Instytut Organizacji i ZarzÄ…dzania
E-mail: [e-mail]
Wrocław
Plan wykładu
1. Efekty zewnętrzne
2. Internalizacja kosztów
3. Modele handlu emisjami
4. Modele certyfikatów w energetyce na
przykładzie Polski
5. Model tarriff in feets
Efekty zewnętrzne
(external effects, externality)
1. Alfred Marshall  wprowadził do ekonomii pojęcie efektów zewnętrznych,
oszczędności zewnętrznej (external economy).
2. Arthur Cecil Pigou (uczeń A. Marshalla)   The Economics of Welfare
(ekonomia dobrobytu); rozró\
nienie pojęć: u\
yteczność indywidualna,
u\
yteczność społeczna:
 Technologiczne efekty zewnętrzne (non pecuniar exteralities),
 PieniÄ™\
ne efekty zewnętrzne (pecunary externalities)  poprzez mechanizm
rynkowy następuje wniesienie pienię\
nych efektów zewnętrznych do rachunku
ekonomicznego przedsiębiorstw.
3. Tibor de Scitovsky rozwinÄ…Å‚ to zagadnienie A.C. Pigou.
Zgodnie z definicjÄ… T. Scitovsky ego pieniÄ™\
ne efekty zewnętrzne nie są
uwa\
ane ze efekty zewnętrzne sensu stricte, dlatego przedmiotem badań
są technologiczne efekty zewnętrzne, przez które rozumie bezpośrednie
uzale\
nienie  funkcji celu podmiotu gospodarczego (zysku lub
u\
yteczności) od działalności produkcyjnej lub konsumpcyjnej innych
podmiotów gospodarczych, z którymi dany podmiot nie zawarł transakcji
kupna-sprzeda\
y [Klimczak].
Efekty zewnętrzne
(external effects, externality)
4. J. Buchanan i W. Stubblebine  analizy
dotycząca efektów zewnętrznych i
optimum Pareto
5. Arrow  teoria równowagi ogólnej
6. Ronald Coase
Teoremat Coase a dotyczÄ…ce internalizacji
efektów zewnętrznych
Technologiczne efekty zewnętrzne
dwa podejścia
1. Relacje między podmiotami 
efekty zewnętrzne występują, je\
eli indywidualna funkcja
u\
yteczności (lub funkcja produkcji) zale\
ą od czynników
zewnętrznych (a dokładniej tych zale\
nych od innych podmiotów.
1. Niedoskonałość (brak) rynków.
efekty zewnętrzne występują, je\
eli w gospodarce opartej na
zdecentralizowanych procedurach regulacyjno-optymalizacyjnych
występują niedostateczne bodz
ce do tworzenia efektywnych rynków (
w tym rynku czynników produkcji) co prowadzi do braku równowagi
(optimum) w sensie Pareto.indywidualna funkcja u\
yteczności (lub
funkcja produkcji) zale\
ą od czynników zewnętrznych (a dokładniej
tych zale\
nych od innych podmiotów.
Efekty zewnętrzne - Pigou
P P
MSC (-) MC
MC MSC (+)
MR MR
q q
Podatek Pigou
P
MC+MEC
MSC
MEC  marginalny
koszt zewnętrzny
MC
MR
q
Zało\
enia:
150 dochód fabryki opon,
Teoremat Coase a
100 dochód browaru
20 koszty szkód
- Przykład
0  koszty negocjacji
L.P. Prawa własności Dochody f. Dochody Suma dochodów
Opon browaru
1. P.W. do fabryki opon 150 80 230
2. P. W. do browaru 130 100 230
3. P.W. do fabryki opon 150 90 240
Budowa oczyszczalni
4. P. W. do browaru 140 100 240
Budowa oczyszczalni
Teoremat Coase a
 Gdy dwa racjonalnie gospodarujÄ…ce
podmioty negocjujÄ… w sprawie efektu
zewnętrznego, przy czym prawo
własności do zasobu związanego z tym
efektem jest ustalone, wówczas,
jeśli są mo\
liwe nic nie kosztujÄ…ce
negocjacje, a prawa własności są dobrze
zdefiniowane, alokacja zasobów
osiągnięta w wyniku negocjacji będzie
efektywna
Metody internalizacji efektów
zewnętrznych:
"  nakładanie przez państwo podatków i
stosowanie dotacji,
" bezpośrednie negocjacje między
zainteresowanymi podmiotami,
" rozwiÄ…zanie mieszane, polegajÄ…ce na
kreowaniu przez państwo warunków
umo\
liwiajÄ…cych dobrowolnÄ…
internalizację efektów zewnętrznych
[Klimczak].
Handel emisjami
" Koncepcja handlu emisjami została
zaproponowana przez kanadyjskiego
ekonomistÄ™ Johna Dales a w 1968 roku
[19]. Zaproponował on zastąpienie
standardów dotyczących ograniczenia
emisji przez uprawnienia do emisji.
Formy handlu emisjami
Forma handlu Cechy Efekty
emisjami
Mechanizm klosza Jest określony dopuszczalny wolumen jednego rodzaju Handel emisjami w
(buble) zanieczyszczenia, ramach grupy
podmiotów.
Określony jest dla kilku podmiotów z jednego obszaru,
Wymagania stawiane grupie z
ródeł są wy\
sze, ni\
wszystkim
osobno
Dotyczy istniejÄ…cych z
ródeł emisji.
Rozliczenia netto Uprawnienie jest przyznawane jednemu podmiotowi i Podmiot chcÄ…cy
(netting) dotyczy wszystkich jego z
ródeł emisji (w tym zbudować nowe
nowopowstałych). z
ródło emisji musi
ograniczyć emisję z
dotychczasowego
z
ródła,
Motywacja do
wprowadzania
technik
niskoemisyjnych.
Formy handlu emisjami
Forma handlu Cechy Efekty
emisjami
Mechanizm kompensat A
ączne rozliczanie dwóch ró\
nych podmiotów Spadek emisji u jednego z
ródła
(offsets) musiał być wy\
szy ni\
wzrost
Dotyczyło nowopowstałych podmiotów na
emisji u drugiego z
ródła
rynku
Mechanizm uznanych Wynagradzanie emitentów, którzy zredukowali Obni\
enie poziomu emisji,
redukcji emisji poziom emisji poni\
ej poziomu odniesienia, uruchomienie mechanizmu
(Emission Reduction poprzez przyznanie im określonej liczby motywującego do instalacji
Credit (ERCs)) kompensat ERCs. Emitent mógł je wykorzystać urządzeń lub implementacji
na własne potrzeby lub sprzedać innym procesów proekologicznych.
emitentom.
Powstanie rynków wtórnych
handlu emisjami
Mechanizm alokacji Zostaje ustalony dopuszczalny limit ingerencji Obni\
enie poziomu emisji,
(cap and trade) w środowisko na danym terenie. Ka\
dy uruchomienie mechanizmu
podmiot działający na danym terenie musi motywującego do instalacji
posiadać prawo do określonego udziału w urządzeń lub implementacji
ingerencji w środowisko. Uprawnienie procesów proekologicznych.
przyznawane jest nieodpłatnie przez organ
Powstanie rynków wtórnych
administracji państwowej lub sprzedawane na
handlu emisjami
aukcji. Emitent mo\
e wykorzystać uprawnienie
dla siebie (obecnie lub w przyszłości) lub
sprzedać na rynku wtórnym (np. giełdzie)
Systemu handlu emisjami dwutlenku węgla
(EU ETS)
" Obecnie w ramach systemu handlu emisjami
mo\
liwe jest zawieranie kontraktów bie\
Ä…cych
na uprawnienia do emisji (EUA) na Europejskiej
Giełdzie Energetycznej (EEX) w Lipsku,
natomiast terminowych na Europejskiej Giełdzie
Klimatycznej (ECX).
" Handel uprawnieniami oferuje tak\
e
skandynawska Giełda Energii Nord Pool oraz dwie
platformy obrotu spot: Carbon pool i BlueNext w
Pary\
u.
System zbywalnych praw majÄ…tkowych
związanych ze świadectwami pochodzenia
(kolorowe certyfikaty) - plan
" zielone  wspierające rozwój elektroenergetyki
odnawialnej,
" czerwone  wspierajÄ…ce wysoko sprawnÄ…
kogenerację węglową (i mikroz
ródła),
" \
ółte  wspomagające energetykę gazową,
" białe  wspierające efektywność energetyczną,
" błękitne  wspierające wysoko sprawne z
ródła
·> 46%,
" pomarańczowe  wspierające technologie
 czystego węgla , np. CCS;
Åšwiadectwa pochodzenia a prawa
majÄ…tkowe
Åšwiadectwo pochodzenia
Prawo majÄ…tkowe (certyfikat)
Dwa strumienie przychodów:
1. za obrót energią (energia  czarna + instrumenty pochodne  terminowe
kontrakty na giełdzie energii )
2. ze sprzeda\
y praw majÄ…tkowych
Åšwiadectwo pochodzenia
" dokument potwierdzajÄ…cy wytworzenie energii
elektrycznej w odnawialnym z
ródle energii.
" Cel świadectwa pochodzenia: ułatwienie obrotu energią
 zielonÄ… (pochodzÄ…cÄ… z wysokosprawnej kogeneracji),
poprzez zagwarantowanie nabywcy, \
e dana porcja
energii została wytworzona w oparciu o odnawialne
nośniki energii (z wysokosprawnej kogeneracji).
" świadectwo pochodzenia nie posiada wartości
materialnej i nie mo\
e być przedmiotem obrotu.
Obrotowi podlega wyłącznie energia elektryczna objęta
świadectwem.
Prawa majÄ…tkowe
PE, Art. 9e ust 6.
" Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia są zbywalne i
stanowią towar giełdowy, o którym mowa wart. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia
26 paz
dziernika 2000 r.o giełdach towarowych (Dz.U. Nr 103, poz. 1099, z
póz
n.zm.).
" Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia powstają z chwilą
zapisania świadectwa, na podstawie informacji o wydanych świadectwach
pochodzenia, o której mowa w ust. 17, po raz pierwszy na koncie
widencyjnym w rejestrze świadectw pochodzenia prowadzonym przez
podmiot, o którym mowa w ust. 9, i przysługują osobie będącej
posiadaczem tego konta.
" Przeniesienie praw majątkowych wynikających ze świadectwa pochodzenia
następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw
pochodzenia.
" Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia wygasają z chwilą
jego umorzenia
Åšwiadectwa Pochodzenia  certyfikaty
zielone  Oy
E - y
ródła prawa
" Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania
produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej
wytwarzanej ze z
ródeł odnawialnych
" Ustawa Prawo energetyczne art. 9e
" RozporzÄ…dzenie MG z 14.08.2007 w sprawie
szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i
przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia,
uiszczania opłaty zastępczej zakupu energii elektrycznej
i ciepła wytworzonych w odnawialnych z
ródłach energii
oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości
energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym z
ródle
energii (Dz. U. Nr 156, poz. 969 z 28.08.2008)
Åšwiadectwa Pochodzenia  Oy
E
RozporzÄ…dzenie MG z 14.08.2007
Co określono w rozporządzeniu?
szczegółowy zakres obowiązku uzyskania i przedstawienia
Prezesowi URE, do umorzenia świadectw pochodzenia,
uiszczenia opłaty zastępczej, obowiązku zakupu energii
elektrycznej i ciepła wytworzonych w Oy
E oraz obowiÄ…zku
potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej
wytworzonej w odnawialnym z
ródle energii
Åšwiadectwa Pochodzenia  Oy
E
RozporzÄ…dzenie MG z 14.08.2007
Potwierdzane dane w świadectwie pochodzenia:
1) rodzaje odnawialnych z
ródeł energii;
2) parametry techniczne i technologiczne wytwarzania energii elektrycznej
lub ciepła wytwarzanych w odnawialnych z
ródłach energii;
3) wymagania dotyczące pomiarów, rejestracji i sposobu obliczania ilości
energii elektrycznej lub ciepła wytwarzanych w odnawialnych z
ródłach
energii za pomocÄ… instalacji wykorzystujÄ…cych w procesie wytwarzania
energii nośniki energii,
4) miejsce dokonywania pomiarów ilości energii elektrycznej wytworzonej
w odnawialnych z
ródłach energii na potrzeby realizacji obowiązku
potwierdzania danych,
5) wielkość i sposób obliczania udziału energii elektrycznej wytwarzanej w
odnawialnych z
ródłach energii, wynikającej z obowiązku uzyskania i
przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, w sprzeda\
y
energii elektrycznej odbiorcom końcowym, w okresie kolejnych 10 lat;
6) sposób uwzględniania w kalkulacji cen energii elektrycznej i ciepła
ustalanych w taryfach przedsiębiorstw energetycznych.
Åšwiadectwa Pochodzenia  Oy
E
Od 1 paz
dziernika 2005 roku
przedsiębiorstwa energetyczne mają
wybór dotyczący:
1. zakupu energii ze z
ródeł odnawialnych i
przedło\
enie do umorzenia Prezesowi
URE świadectwa pochodzenia
LUB
2. uiszczenie tzw. opłaty zastępczej
Åšwiadectwa Pochodzenia  Oy
E
Minimalne udziały ilościowe energii
ustawy Prawo energetyczne
elektrycznej z Oy
E w całkowitej rocznej
sprzeda\
y energii elektrycznej odbiorcom
końcowym w przedsiębiorstwie mającym
art. 9e:
obowiÄ…zek uzyskania i przedstawienia do
umorzenia świadectwa pochodzenia lub
uiszczenia opłaty zastępczej:
przedsiębiorstwa
 2008 r.  7,0%
energetyczne majÄ…
 2009 r.  8,7%,
 2010 r.  10,4%,
obowiÄ…zek uzyskania i
 2011 r.  10,4%,
 2012 r.  10,4%,
przedstawienia Prezesowi
 2013 r.  10,Ä…%,
URE do umorzenia
 2014r.  11,4%,
 2015 r.  11,9%,
świadectwa pochodzenia
 2016 r.  12,4%,
 2017 r.  12,9%
albo uiszczenia opłaty
zastępczej.
Formuła opłaty zastępczej
Art. 9a ust 2. Opłatę zastępczą oblicza się według wzoru:
Oz = Ozj x (Eo - Eu),
gdzie:
Oz - opłatę zastępczą wyra\
oną w złotych,
Ozj - jednostkową opłatę zastępczą wynoszącą X złotych za 1 MWh,
Eu - ilość energii elektrycznej, wyra\
onÄ… w MWh, wynikajÄ…cÄ… ze
świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9e ust. 1, które
przedsiębiorstwo energetyczne przedstawiło do umorzenia w danym
roku.
Eo- ilość energii elektrycznej, wyra\
onÄ… w MWh, wynikajÄ…cÄ…
z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw
pochodzenia, o których mowa w art. 9e ust. 1, w danym roku,
Kara za niewypełnienie obowiązku
w zakresie świadectw
pochodzenia
PE, Art. 56 ust 2a pkt 1.
Wysokość kary pienię\
nej wymierzonej w przypadkach
określonych w ust. 1 pkt. 1a nie mo\
e być ni\
sza ni\
:
w zakresie nieprzestrzegania obowiązku, o którym mowa
w art. 9a ust. 1, obliczona według wzoru:
Ko = 1,3 x (Oz - Ozz),
gdzie:
Ko - minimalną wysokość kary pienię\
nej, wyra\
onÄ… w
złotych,
Oz - opłatę zastępczą, obliczoną zgodnie z art. 9a ust. 2,
wyra\
oną w złotych,
Ozz - uiszczoną opłatę zastępczą, wyra\
oną w złotych;
Åšwiadectwa Pochodzenia
czerwone i \
ółte certyfikaty
wytyczne UE
Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
11.02.2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w
oparciu o zapotrzebowanie na ciepło u\
ytkowe na
rynku wewnętrznym energii oraz zmieniającej
dyrektywÄ™ 92/42/EWG:
" wprowadzenie jasnych, przejrzystych definicji,
" wprowadzenie pojęcia  gwarancji pochodzenia dla
energii skojarzonej o wysokiej sprawności,
" zobowiązanie do analizy krajowych rynków kogeneracji,
" konieczność wprowadzenia i stosowania promowania
rozwoju kogeneracji rozproszonej,
" kogeneracja o wysokiej sprawności.
Åšwiadectwa Pochodzenia
czerwone i \
ółte certyfikaty
y
ródła prawa - Polska
Ustawa z 10.04.1997 r.  Prawo energetyczne (w tym
szczególnie zmiany wprowadzone nowelizacją z 12
stycznia 2007 r.):
" wprowadzenie nowego systemu wsparcia od 1.07.2007 r.,
" dodatkowy system wsparcia mikrokogeneracji oraz z
ródeł
gazowych,
" ustalenia poziomów opłat zastępczych przez Prezesa URE
na 2007 i 2008 rok,
"  wykorzystanie doświadczeń i systemu wsparcia OZE,
" brak rozporządzenia wykonawczego (do 26 września 2007
r.),
" wpływ wzrostu obowiązków na ceny energii elektrycznej.
Åšwiadectwa Pochodzenia
czerwone i \
ółte certyfikaty
y
ródła prawa - Polska
" RozporzÄ…dzenie MG z 26.09.2007 w sprawie
sposobu obliczania danych podanych we wniosku
o wydanie świadectwa pochodzenia z
kogeneracji oraz szczegółowego zakresu
obowiÄ…zku uzyskania i przedstawienia do
umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty
zastępczej i obowiązku potwierdzania danych
dotyczących ilości energii elektrycznej
wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji
(Dz. U. 185 poz. 1314 z 10.10.2007)
Obieg świadectw pochodzenia
z kogeneracji
Åšwiadectwa pochodzenia wydane w 2008 r. (za
produkcjÄ™ w 2007 r. i 2008 r.) w rozbiciu na
poszczególne technologie wytwarzania
Okres wytwarzania Okres wytwarzania
Rodzaj Oy
E 1.01.2007-31.12.2007 1.01.2008-31.12.2008
Ilość energii Liczba SP Ilość energii Liczba SP
[w MWh] [w MWh]
Elektrownie 39 078,177 92 175 675,614 533
na biogaz
Elektrownie 54 027,754 6 432 499,198 51
na biomasÄ™
Elektrownie 115 347,893 174 700 658,594 1 067
wiatrowe
Elektrownie 326 440,969 778 1 894 518,631 4 025
wodne
Współspalanie 340 453,681 37 1 965 098,466 88
A
Ä…cznie 875 348,474 1 087 5 168 450,503 5 764
[y
ródło : URE]
Åšwiadectwa pochodzenia z kogeneracji wydane
w 2008 r. (za produkcjÄ™ w 2007 r. i 2008 r.) w rozbiciu
na poszczególne rodzaje jednostek kogeneracji
Okres wytwarzania Okres wytwarzania
Rodzaje jednostek 1.01.2007-31.12.2007 1.01.2008-31.12.2008
kogeneracji
Ilość energii Liczba SP Ilość energii [w Liczba SP
[w MWh] CHP MWh] CHP
Opalana paliwami 1 089 574,473 22 2 223 616,955 90
gazowymi lub o Å‚Ä…cznej
mocy elektrycznej
zainstalowanej <1 MW
(CHP1)
o Å‚Ä…cznej mocy 9 246 382,519 96 14 126 033,147 241
elektrycznej
zainstalowanej >1 MW,
nieopalana paliwami
gazowymi (CHP2)
[y
ródło : URE]
Towarowa Giełda Energii (TGE)
Rejestr Praw MajÄ…tkowych (RPMk)
od 1.10.2005 do 31.03.2008
Wyszczególnienie Rejest  zielony Rejestr  \
ółty Rejestr
"czerwony"
Data uruchomienia 1.10.2005 1.07.2007
rejestru
Wystawione [kWh] 11 841 636 577 165 094 111 9 037 565 386
Umorzone [kWh] 10 052 685 835 140 145 180 6 156 483 459
Pozostało 1 788 950 742 24 948 931 2 881 081 927
aktywnych [kWh]
Liczba członków 921 139 145
Towarowa Giełda Energii (TGE)
Rynek Praw MajÄ…tkowych (RPMk)
RPM dla Oy
E RPM dla Kogeneracji
od 28 grudnia 2005 r. od 28 grudnia 2007 r.
Instrumenty ÅšP Instrumenty ÅšP
(liczba podmiotów (liczba podmiotów
18.09.2009) 18.09.2009)
PMOZE (1080) PMOZE_A PMEC (174) PMGM (166)
Notowania PMOZE_A od 20.04.2009
Towarowa Giełda Energii (TGE)
Rynek Praw MajÄ…tkowych
wyniki sesji dla PMGM i PMEC
TysiÄ…ce
25000
20000
15000
10000
5000
0
Obrót całkowity Obrót Aukcja Obrót - Obrót transakcje
notowania ciągłe pozasesyjne
PMGM 2008 [MWh] PMEC 2008 [MWh]
PMGM do 25.09.2009 [MWh] PMEC do 25.09.2009 [MWh]
Towarowa Giełda Energii (TGE)
Rynek Praw MajÄ…tkowych
wyniki sesji dla PMOZE, PMOZE_A
TysiÄ…ce MWh
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
Obrót Aukcja Notowania Transakcje
całkowity ciągłe pozasesyjne
2006 2008 2009 (do 25.09.2009)
Narodowy Fundusz Ochrony Åšrodowiska i
Gospodarki Wodnej (NFOÅšiGW)
 subfundusz opłat zastępczych i kar
800000
700000
600000
500000
400000 Planowane wpływy
Wpływy
300000
200000
100000
0
2006 2007 2008 2009* 2010* 2011* 2012*
Planowane i faktyczne wpływy NFOŚiGW z opłat i kar wynikających z ustawy z 10.04.1997 r
Prawo energetyczne przeznaczonych na wspieranie odnawialnych z
ródeł energii i
wysokosprawnÄ… kogeneracjÄ™ [w tys. PLN]
746000
650000
578000
400000
367342
150000
89898
2466
2000
1500
Åšrodki pieniÄ™\
ne i papiery wartościowe na subfunduszu
opłat zastępczych i kar wynikających z ustawy PE w 2008
roku [tys. zł]
Rok Stan Wpływy Wydatki Stan środków
środków na koniec
na danego roku r.
poczÄ…tku
danego
roku
2006 - 2 466 - 2 466
2007 2 466 93 077 134 95 409*
2008 95 409 385 895 7 565 473 739
* W 2007 roku udzielono po raz pierwszy po\
yczki z subfunduszu
opłat zastępczych i kar URE wynoszącej ponad 43 mln zł.
Porównanie kosztów systemu białych certyfikatów
z mo\
liwymi oszczędnościami dla ró\
nych rocznych
stóp oszczędności
45,00%
stopa 2,0%
30,00%
stopa 1,0%
15,00%
stopa 0,7%
0,00%
koszt w %
2010 2015 2020 2025 2030
y
ródło: Funkcjonowanie systemu białych certyfikatów w Polsce jako mechanizmu stymulującego
zachowania energooszczędne  zasady i szczegółowa koncepcja działania, Procesy inwestycyjne przy
współpracy Instytutu na rzecz Ekorozwoju. Warszawa paz
dziernik 2007.
Efekty systemu certyfikatów
" Oszczędność/efektywność/sprawność energetyczna,
" Zmiana struktury wytwarzania
" Fundusz na rzecz rozwoju Oy
E (subkonto w NFOÅšiGW),
" Wartość wsparcia z NFOŚiGW inwestycji w Oy
E niesatysfakcjonujÄ…ca w stosunku do
wpływów środków pienię\
nych na wydzielone subkonto,
" Transfer pieniędzy
" Rozwój rynków finansowych rynek giełdowy praw majątkowych świadectw
pochodzenia (SÒ!
Ò!I),
Ò!
Ò!
" punkt odniesienia dla rachunku kosztów ekonomicznych (z uwzględnieniem efektów
ekologicznych),
" Interwencja w mechanizm cenowy,
" Zmiana rachunku ekonomicznego opłacalności inwestycji w sektorach gł.
energetycznym, budowlanym,
" Powstanie nowych profesji (np. audytorów energetycznych)
" funkcjonujący system (tj. z karami) przy słabo rozwiniętych mechanizmach wsparcia
nowych innowacyjnych proefektywnościowych i proekologicznych z
ródeł energii nie
sprzyja rozwojowi w/w mocy wytwórczych w dotychczas funkcjonujących podmiotach
(efekt odpływu kapitału).
" Zmiany w księgach rachunkowych i finansowych przedsiębiorstw energetycznych,
" Zwolnienia z akcyzy,
" Ulgi za przyłączenie do sieci
y
ródła:
1. Acocella N., Zasady polityki gospodarczej, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
2. Instytut na Rzecz Ekorozwoju,  Alternetywna Polityka Energetyczna Polski do 2030 r. ,
Warszawa, 2009.
3. Klimczak B.: Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we
Wrocławiu, Wrocław 2006.
4. NFOÅšiGW, Narodowy Fundusz Ochrony Åšrodowiska i Gospodarki Wodnej w 2007 roku,
Warszawa, kwiecień 2008.
5. NFOÅšiGW, Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2006, 8.03.2007.
6. NFOÅšiGW, Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2007, 10.03.2008.
7. NFOŚiGW, Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2008 wraz z opinią i raportem biegłego
rewidenta, 10.03.2009.
8. NFOŚiGW, Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w 2006 roku, Warszawa, marzec 2007.
9. NFOŚiGW, Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej w 2008 roku, Warszawa, kwiecień 2009.
10. NFOŚiGW, Strategia działania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
na lata 2009-2012. Narodowy Fundusz przyjazny środowisku i beneficjentom, Warszawa,
wrzesień 2008.
11. Rozporządzenie MG z 14.08.2007 w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i
przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczania opłaty zastępczej zakupu
energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych z
ródłach energii oraz obowiązku
potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym
z
ródle energii, Dz. U. Nr 156, poz. 969 z 28.08.2008
12. Ustawa Prawo energetyczne z 10 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z póz
n.
zm.