1

Geografia regionalna świata - zagadnienia egzaminacyjne

Nie ilość, ale

jakość

odpowiedzi zadecyduje o ocenie.

Oceniana będzie

informacja geograficzna

zawarta w odpowiedzi, ilustrowana niekiedy

prostym rysunkiem.

Zdania powinny być krótkie i jasne. Obok merytorycznej treści proszę zwrócić uwagę na
prawidłowy styl i czytelne pismo.
Obowiązują zagadnienia z wykładów oraz ogólna wiedza geograficzna na poziomie studiów
licencjackich.

Współczesne kręgi cywilizacji (podział S. P. Huntingtona).
Granica w wydzieleniach regionalnych, w jaki sposób rozgranicza się obszary
poszczególnych regionów.
Stany Zjednoczone Ameryki Północnej:
Informacje ogólne. Historia Stanów Zjednoczonych. Prowincje geomorfologiczne (regiony
morfostrukturalne - W. D. Thornbury, 1965).
Regiony krajobrazowe (wg C. L. White, E. J. Foscue i T. L. McKnight, 1964).

Islandia. Specyfika położenia państwa na Atlantyku (pod względem geologicznym,
klimatycznym, obecności kriosfery oraz politycznym i militarnym). Zasoby i surowce
naturalne. Główne sektory gospodarki Islandii, w tym znaczenie turystyki.

Góry orogenezy alpejskiej w Europie. Główne cechy budowy geologicznej pasm górskich
orogenezy alpejskiej – cechy wspólne i ró nice. Charakterystyczne cechy srodowiska gór typu
alpejskiego. Alpy i ich podział regionalny. Karpaty i ich podział regionalny. Tatry.
Główne zagrożenia dla srodowiska gór typu alpejskiego.

Australia – charakterystyka fizyczno-geograficzna i gospodarcza. Cechy środowiska
przyrodniczego wynikające ze związku Australii z superkontynentem Gondwany.
Ludność i jej pochodzenie. Odkrycie Australii i jej zasiedlanie.
Rosja i niepodległe państwa po rozpadzie ZSRR:
Historia Rosji (Ruś, Wielkie Księstwo Moskiewskie,. Rosja, ZSRR).
Rosja i niepodległe państwa po rozpadzie ZSRR). Krainy geograficzne. Geologia, tektonika.
Góry Kaukaz - charakterystyka fizyczno-geograficzna. Jaskinia Krubera-Woronia.

Jezioro Aralskie - zmiany współczesne.
Federacja Rosyjska: Podział administracyjny. Ludność: zagadnienia narodowościowe
i społeczne. Aktualne problemy Syberii i Dalekiego Wschodu.
Kolej transsyberyjska i jej znaczenie dla rozwoju regionu.
Norylsk – charakterystyka geograficzna i problemy zanieczyszczenia środowiska.

Obszary górskie Syberii Południowej i jezioro Bajkał. Główne cechy srodowiska. Orogeneza
bajkalska. Geneza jeziora Bajkał. Wyżyna Srodkowosyberyjska na przykładzie Amfiteatru na
zmiany srodowiska Syberii. Polscy badacze Syberii.

Niepodległe państwa po rozpadzie ZSRR: Federacja Rosyjska, Ukraina,. Białoruś, Litwa,
Łotwa, Estonia, Mołdawia, Gruzja, Armenia,. Azerbejdżan, Kazachstan, Kirgistan,

2

Tadżykistan, Uzbekistan,. Turkmenistan.

Japonia - zagadnienia cywilizacyjne i geograficzne.

Superkomputer "Symulator Ziemi" - zakres badań.

Chiny Monsunowe (Własciwe) – wielki region geograficzny Azji Wschodniej.
Charakterystyka fizyczno-geograficzna – główne cechy srodowiska. Główne regiony
geograficzne Chin Monsunowych. Zjawiska krasowe Gór Południowochinskich i Junnanu.
Podstawowe cechy współczesnego rozwoju gospodarczego i zwiazane z nim zagrożenia.

Indie - zagadnienia cywilizacyjne i geograficzne. Problemy społeczne i religijne
(społeczeństwo kastowe). Rozwój cywilizacyjny i gospodarczy Indii (od 1990 roku).
Problemy polityczne i społeczne państw Afryki na przykładzie Somalii, Sudanu, Ugandy
i Demokratycznej Republiki Konga.

Arktyka. Granice Arktyki.

Powstanie basenu arktyczno-atlantyckiego oraz schemat strukturalny północnego Atlantyku
i Oceanu Arktycznego. Klimat Arktyki. Masy wodne i cyrkulacja wód w Morzu Arktycznym.
Lody morskie w Arktyce. Panstwa i ludnosć Arktyki. Inuici -Eskimosi grenlandzcy.
Szlaki morskie w Arktyce.

Lód -jego wystepowanie i trwałość na obszarze Arktyki.

Spitsbergen (Svalbard): Położenie i podział. Budowa geologiczna i rzezba. Działalnosć
naukowa Polaków. Polskie stacje naukowe. Główne typy rzezby na Spitsbergenie -schemat
mapy z komentarzem. Klasyfikacja lodowców -region Hornsundu. Klimat Spitsbergenu -pory
roku, cofanie się lodowców. Swiat roslinny i zwierzecy.

Antarktyda i wyspy antarktyczne. Ocean Południowy.

Odkrycia geograficzne w Antarktydzie. Wyprawa Belgica – udział Polaków.

Granice Antarktydy.

Ladolód Antarktydy. Budowa geologiczna. Klimat. Badania naukowe. Stacje naukowe.
Polskie stacje naukowe. Jeziora podlodowcowe. Oazy na Antarktydzie.

Antarktyda - hydrosfera czy litosfera?

Permafrost – definicja i wystepowanie.

Nazwy czterech głównych zlodowaceń plejstoceńskich w Alpach, na Niżu Polskim
i w Ameryce Północnej.

Współczesne ocieplenie klimatyczne. Człowiek winny czy nie?

3

Literatura

Geograficzny atlas świata, 1991: PPWK, Warszawa.
Encyklopedia geograficzna świata, 1997: OPRES & PPWK, Warszawa, t. 1-6.
Makowski J. (red), 2006: Geografia regionalna świata. PWN, Warszawa.
Czeppe Z., Flis J., Mochnacki R., 1969: Geografia fizyczna świata. PWN, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

Baraniecki L., 1999: Stany Zjednoczone. PWN, Warszawa.

Geografia. Spojrzenie na kontynenty. Encyklopedia PWN, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa

2003.

Geografia. Spojrzenie na Ziemię i środowisko. Encyklopedia PWN, Wyd. Nauk. PWN,

Warszawa 2002.

Huntington S. P., 1998: Zderzenie cywilizacji. Wyd. Literackie MUZA. Warszawa.

Kondracki J., 1969: Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej. PWN. Warszawa.

Makowski J., 2004: Geografia fizyczna świata. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Mityk J., 1978: Geografia fizyczna części świata. PWN. Warszawa.

Mizerski W., 2004: Geologia regionalna świata. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

Stryjakiewicz T. (red.), 2000: Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje. (tom I – Środowisko

przyrodnicze, tom II – Ludność i gospodarka). Wyd. Kurpisz, Poznań.

Wielka Encyklopedia Geograficzna, t. I-XVII, Wyd. Kurpisz, Poznań.

Zasoby geograficzne w Internecie.

Multimedialny atlas geograficzny.