û:,&=(1,(QU

32/,7(&+1,.$5$'206.$LP.$=,0,(5=$38à$6.,(*2

:\G]LDá0HFKDQLF]Q\,QVW\WXW(NVSORDWDFML3RMD]GyZL0DV]\Q

LABORATORIUM

1$3'Ï:,67(52:$1,$+<'5$8/,&=1(*2,31(80$7<&=1(*2

Temat:

6WDQRZLVNREDGDZF]HHOHPHQWyZK\GUDXOLNLVLáRZHM

-

pomiar podstawowych parametrów.

&HOüZLF]HQLD

=DSR]QDQLHVL]HVFKHPDWHPEXGRZL

]DVDGG]LDáDQLDVWDQRZLVNDEDGDZF]HJR6%+

-1 i jego elemen-

WyZVNáDGRZ\FKRUD]SU]HSURZDG]HQLHSRPLDUyZSRGVWDZRZ\FKSDUDPHWUyZFKDUDNWHU\]XMF\FKXNáDG]DVLODM

cy stanowiska.
1. Wprowadzenie

1DSGK\GUDXOLF]Q\WDNVDPRMDNSR]RVWDáHURG]DMHQDSGyZPHFKDQLF]Q\FKHOHNWU\F]Q\FKSQH

uma-

W\F]Q\FKVáX*\GRSU]HQLHVLHQLDHQHUJLLUXFKX]PLHMVFDMHMZ\WZRU]

e

QLDGRPLHMVFDVSR*\WNRZDQLD:XNáDGDFK

K\GUDXOLF]Q\FK F]\QQLNLHP VáX*F\P GR SU

ze

QLHVLHQLD HQHUJLL FLQLHQLD L

SUGNRFL MHVW FLHF] URE

ocza. Najcz

FLHMVWRROHMHPLQHUDOQHSRFKRG]FH]GHVW\ODFMLURS\QDIWRZHMOXEFLHF]HWUXGQR]DSDOQHVW

o

VRZDQHZXNá

a-

GDFK SUDFXMF\FK Z ZDUXQNDFK SRGZ\*V]RQHJR ]DJUR*HQLD SR*DURZHJR &LHF] URERF]D

spe

áQLD WDN*H V]HUHJ

IXQNFMLSRPRFQLF]\FKQSVPDURZDQLHZVSyáSUDFXMF\FKHOHPHQWyZ]

a

EH]SLHF]HQLHLFKSU]HGNRUR]MRGSU

o-

ZDG]HQLHFLHSáDZ\WZRU]RQHJRZXNáDG]LHZSURF

esie tarcia i

VWUDWSU]HSá\ZRZ\FK

1DSG\K\GUDXOLF]QHG]LHOLP\QD

-

hydrostatyczne, w

\NRU]\VWXMFHGRSU]HQRV]HQLDHQHUJLLJáyZQLHHQHUJLFLQLHQLDFLHF]\&K

arak-

WHU\]XMVLZ\VRNLPFLQLHQLHPL

QLHZLHONLPLSUGNRFLDPLFLHF]\S!03DYPV

-

K\GURNLQHW\F]QHZ\NRU]\VWXMFHGRSU]HQRV]HQLDHQHUJLLJáyZQLHHQHUJLNLQHW\F]QFLHF]\&

ha-

UDNWHU\]XMVLQLVNLPFLQLHQLHPL

GX*\PLSUGNRFLDPLFL

eczy (p<1 MPa, v>80 m/s)

=DVDGD QDSGX K\GURVWDW\F]QHJR SROHJD QD W\P *H FLHF] URERF]D EGF Z\SLHU

a

QD SRG FLQLHQLHP ]

komór nadajnika energii hydraulicznej (pompy wyporowej lub akumulatora hydr

DXOLF]QHJR Z\SHáQLD NRPRU\

RGELRUQLNDHQHUJLLK\GUDXOLF]QHMZ\ZRáXMFUXFKSU]HZLG]LDQ\FKGRWHJRHOHPHQWyZQSSU]HVXZWáRNDZF

ylin-

drze.

1DMZD*QLHMV]HSDUDP

e

WU\FLHF]\URERF]HM]DSRUHGQLFWZHPNWyUHMSU]HND]\ZDQDMHVWHQHUJLDWRQ

a

W*

e-

QLHSU]HSá\ZXL

FLQLHQLH

=PLDQ\ZDUWRFLSDUDPHWUyZURERF]\FKRUD]]áR*RQRüQDNáDGDMF\FKVLQDVLHELH]MDZLVNVWZDU]DMS

o-

ZD*QH WUXGQRFL SU]\ IRUPXáRZDQLX L

UR]ZL]\ZDQLX SUREOHPyZ QD GURG]H REOLF]HQLRZHM =DFKRG]L ZLF N

o-

QLHF]QRü GRZLDGF]DOQHM ZHU\ILNDFML ]DFKRZ\ZDQLD VL XU]G]HQLD 7HPX FHORZL VáX* VWDQRZLVND GR EDGD

XU]G]HK\GUDXOLF]Q\FK

6WDQRZLVNR EDGDZF]HMHVWWR]HVSyáXU]G]HXPR*OLZLDMF\FKGRNRQ\ZDQLHSRPLDUyZZ\EUDQ\FKZLH

l-

NRFLSU]\X*\FLXDSDUDWXU\SRPLDURZHM)XQNFMHWHVSHáQLDVWDQRZLVNR6%+

-1

VáX*FHGREDGDQLDHO

ementów

i

XNáDGyZK\GUDXOLF]Q\FK

3U]HZD*DMFDLORüVWDQRZLVNEDGDZF]\FKRUD]ZV]HONLHJRURG]DMXXU]G]HK\GUDXOLF]Q\FKSRVLDGDL

n-

G\ZLGXDOQH FHQWUDOQH OXE JUXSRZH ]DVLODQLH HQHUJLL K\GUDXOLF]QHM3RGVWDZRZ\P]DGDQLHP(UyGáDHQHUJLL

jest

GRVWDUF]HQLHGRXNáDGXRGELRUQLND]DSRUHGQLFWZHPQRQLNDNWyU\PMHVWFLHF]URERF]DZ\VWDUF]DMFHMLORFL

energii hydraulicz

QHM2SUyF]JáyZQ\FKZ\PDJD(UyGáRSRZLQQR]DSHZQLDü]DFKRZDQLHZDUX

nków temperatu-

rowych cieczy roboczej oraz jej filtra

FM]DEH]SLHF]HQLHSU]HGSU]HFL*HQLHPLWG

'OD XNáDGyZ K\GURVWDW\F]Q\FKZ\NRU]\VWXMF\FKHQHUJLSRWHQFMDOQFLQLHQLDFLHF]\URERF]HMS

owy

*

V]HIXQNFMHVSHáQLDK\GUDXOLF]QDVWDFMD]DVLODMFDRSRGVWDZRZ\PV

chemacie przedstawionym na rys.1.2. Ze-

VSyáWHQVWDQRZLLQWHJUDOQF]üVWDQRZLVNDEDGDZF]HJRHOHPHQWyZK\GUDXOLNLVLáRZHM6%+

-1, którego schemat

przedstawiono na rys.1.3.
2. Opis stanowiska
2.1. Opis ogólny stanowiska

6WDQRZLVNR EDGDZF]H HOHPHQWyZ K\GUDXOLNL VLáRZHM

(rys.1.1)

VNáDGDVL]

XNáDGX]DVLODMFHJRVWHUR

wni-

czego i pomiarowego zmontowanych na dwóch oddzielnych konstruk

FMDFK 1D MHGQHM ]PRQWRZDQ\ MHVW XNáDG

]DVLODMF\ ZUD] ]H ]ELRUQLNLHP ROHMX L

FKáRGQLF VWDQRZLF\ VWDFM ]DVLODMF D QD GUXJLHM XNáDG VW

erowniczy

i pomiarowy. Takie oddziele

QLHVWDFML]DVLODMFHMRG]HVSRáXVWHURZQLF]R

-pomiarowego polepsza warunki ba

GD

i

]ZLNV]DGRNáDGQRüSRPLDUyZQDVWDQRZLVNX

.RQVWUXNFMD VWDQRZLVND SR]ZDOD QD ]ZLNV]HQLH MHJR PR*OLZRFL EDGDZF]\FK L

SRPLDURZ\FK Z PLDU

PR*OLZRFLORNDOQ\FKL

energetycznych oraz potrzeb.

2EV]DUEDGDW\SRZ\FKHOHPHQWyZK\GUDXOLNLVLáRZHMRJUDQLF]RQ\MHVWVXPDU\F]QZ\GDMQRFL]DL

nsta-

ORZDQ\FKZVWDQRZLVNXSRPSOPLQRUD]]DNUHVHPPR*OLZ\FKGRX]\VNDQLDFLQLH03D

6WDQRZLVNRZ\SRVD*RQHMHVWZZRGQFKáRGQLFROHMXRUD]HOHNWU\F]QQDJU]HZQLFZFHOXXPR*O

iwienia

SU]HSURZDG]HQLDEDGDSU]\VWDáHM]DGDQHMWHPSHUDWXU]HFLHF]\URERF]HM

2

2.

2SLVSRV]F]HJyOQ\FK]HVSRáyZ

2.

6WDFMD]DVLODMFD

6WDFMD]DVLODMFDU\VVNáDGDVL]GZyFKSRPSWáRNRZR

-osiowych PTOZ2-A1-

5RZ\GDMQRFL

dm

3

/s (100 l/min) oraz PTOZ2-A1-25-

5RZ\GDMQRFLGP

3

VOPLQQDSG]DQ\FKSRSU]H]VSU]JáDS

o-

GDWQH VLOQLNDPL HOHNWU\F]Q\PL SUGX ]PLHQQHJR 2ELH SRPS\ ]DEH]SLHF]RQR SU]HG QDGPLHUQ\P R

bci

*HQLHP

zaworami przelewowymi ste

URZDQ\PL SRUHGQLR '%:

-20 i DBW-

1D SU]HZRGDFK VVDQ\FK SRPS\ JáyZQHM

i

SRPRFQLF]HMRUD]QDSU]\áF]XGRGDWNRZ\P]QDMGXMVLILOWU\RUD]]DZRU\]ZURWQHEH]VSU*\QGRFLVNRZ\FK

1D SU]HZRG]LH ]OHZRZ\P ]QDMGXMH VL ILOWU GRNáDGQHJR

RF]\V]F]DQLD RUD] FKáRG

nica oleju. W zbiorniku oleju

K\GUDXOLF]QHJR]QDMGXMHVLQDJU]HZQLFD]DSHZQLDMFDVZNRQVWUXNFMSUDZLGáRZ\QDJU]HZEH]PLHMVFRZ\FK

SU]HJU]DROHMX

Rys. 1.1. Stanowisko SBH-1.

8NáDGJU]DáHNRUD]FKáRGQLFDROHMXVWHURZDQHVDXWRPDW\F]QLH]DSRPRFUHJXODWRUDHOHNWU\F]QHJR5(

SRáF]RQHJR]HOHPHQWHPWHUPRHOHNWU\F]Q\P]QDMGXMF\PVLZ]ELRUQLNX]DSHZQLDMFSUDFVWDQ

owiska przy

VWDáHMWHPSHUDWXU]HROHMXZ]DNUHVLHQDVW

awialnym 20-75

°

&'RSá\ZFLHF]\FKáRG]FHMGRFKá

odnicy sterowany

MHVW]DSRPRFHOH

k

WURPDJQHW\F]QHJR]DZRUXRGFLQDMFHJR

1DSá\FLHF]RáRZHM]ELRUQLNDROHMX]QDMGXMHVLZ]LHUQLNGRNRQWUROLSR]LRPXROHMXZOHZROHMX]DRS

atrzony

w filtr wlewowy WW1-80S oraz zawór spustowy.

2.

8NáDGVWHURZQLF]\

Schemat hydrauliczny stanowiska SBH-

SU]HGVWDZLRQ\MHVWQDU\V2OHM]XNáDGX]DVLODMFHJRS

oda-

ZDQ\MHVWSU]HZRGDPLVWDORZ\PLGRNRVWNLUR]G]LHOF]HMQDNWyUHM]DPRFRZDQHVHOHPHQW\VWHUXMFHSU]H]Q

a-

F]RQHGRPRQWD*XSá\WRZHJR

-

]DZyUSU]HOHZRZ\]RGFL*HQ

iem DBW-

VWDQRZLF\]DEH]SLHF]HQLHXNáDGXSRPS\JáyZQHM

-

]DZyUSU]HOHZRZ\]RGFL*HQLHP'%:

-

VWDQRZLF\]DEH]SLHF]HQLHXNáDGXSRPS\SRPRFQLF]HM

-

zawór przelewowy DB-

VWDQRZLF\]DEH]SLHF]HQLHXNáDGX]DNXPXODWRUHPK\GUDXOLF]Q\P

-

rozdzielacz suwakowy 4-drogowy, 3-

SRáR*HQLRZ\VWHURZDQ\HOHNWURK\GUDXOLF]QLH+:(+

-16 dla sterowania

VWUXPLHQLHPROHMX]SRPS\JáyZQHM

-

rozdzielacz suwakowy 4-drogowy, 3-

SRáR*HQLRZ\ VWHURZDQ\ HOHNWURK\GUDXOLF]QLH +:(+

-5 dla sterowania

strumieniem oleju z pompy pomocniczej.

2OHM ] NRVWNL UR]G]LHOF]HM SU]HZRGDPL VWDORZ\PL SRGDZDQ\ MHVWGRV]\ENR]áF]\W\SX67(&.2XV

ytu-

RZDQ\FKQDSá\FLHF]RáRZHM]HVSRáXVWHURZQLF]R

-pomiarowego.

:FHOXXáDWZLHQLDSURFHVXVWHURZDQLDL

]ZLNV]HQLD]DNUHVXVWHURZDQLDZLHONRFLVWUXPLHQLFLHF]\

robo-

F]HM SRGDZDQ\FK SU]H] SRPS\ JáyZQ L

SRPRFQLF] ]DVWRVRZDQR GZD UHJXODWRU\ SU]HSá\ZX )50

-16 na linii

SRPS\JáyZQHML

2FRM-10 na linii pompy pomocniczej.

: VWDQRZLVNX ]QDMGXMH VL XNáDG ] DNXPXODWRUHP K\GUDXOLF]Q\P 7*/

-

R SRMHPQRFL GP

3

i

PR*OLZRFLSUDF\SU]\FLQLHQLX03D1DZ\MFLX]DNXPXODWRUD]QDMGXMHVL]DZyUGáDZLF\MHGQ

ostronne-

JRG]LDáDQLD='=

-320R10.

6WDQRZLVNRZ\SRVD*RQRGRGDWNRZRZSU]HND(QLNFLQLHQLD+('RUD]PDQRPHWU]HVW\NRZ\PXU]

dze-

QLHPG(ZLJQLRZ\PGODXPR*OLZLHQLDVWHURZDQLDUR*Q\FKHOHPHQWyZHOHNWU\F]Q\FKZIXQNFMLFLQLHQLDSDQXMF

e-

JRZXNá

adzie badanym.

2.

8NáDGSRPLDURZ\

,QWHJUDOQF]FLVWDQRZLVNDMHVW]HVSyáSRPLDURZ\VáX*F\GRSRPLDUX

FLQL

enia,

QDW*HQLDSU]HSá

ywu,

temperatury i

SUGNRFL

'RSRPLDUXFLQLHQLDVáX*PDQRPHWU\SUHF\]\MQHNODV\R]DNUHVLHFLQLH

-16 i 0-32 MPa a do po-

PLDUXSRGFLQLHQLDPDQRZDNXRPHWUNODV\

3

'RSRPLDUXQDW*HQLDSU]HSá\ZX]DUyZQRZXNáDG]LH]DPNQLW\PMDNL

QD]OHZLHVáX*F]XMQLNLWX

rbinowe

W\SX 30% ZVSyáSUDFXMFH ]H ]OLF]DMFR

-

DQDORJRZ\P PLHUQLNLHP SU]HSá\ZX 0=à

-502 i

]DSHZQLDMFH ]DNUHV

pomiarowy od 0 do 1,6 dm

3

/s.

'RSRPLDUXPDá\FKZLHONRFLQDW*HQLDSU]HSá\ZXQSSU]HFLHNyZVáX*\Z\VNDORZDQ\]ELRUQLNV]NO

any o

SRMHPQRFLO

'RSRPLDUXWHPSHUDWXU\VáX*\WHUPRPHWUFLQLHQLRZ\]HZVND(QLNLHP

'RSRPLDUXSUGNRFLREURWRZHMRUD]PR

mentu obrotowego na wale badanych pomp lub silników zasto-

VRZDQRPRPHQWRPLHU]H0LRUD]0LZVSyáSUDFXMFH]HZVND(QLNLHP+:7

-1.

6WDQRZLVNRZ\SRVD*RQHMHVWUyZQLH*ZQRZRF]HVQHXU]G]HQLHSRPLDURZH+0*VáX*FHGRSRPL

a-

ru i

UHMHVWUDFMLQDW*HQLDSU]HSá\ZXFLQLHQLDWHPSHUDWXU\L

SUGNRFL=DUHMHVWURZDQHGDQHPR*QDEH]SRUH

d-

QLR]XU]G]HQLDZ\GUXNRZDüOXESU]HQLHüGRVWDFMRQDUQHJRNRPSXWHUDL

SRGGDüGDOV]HMREUy

bce przy pomocy

specjalnego oprogramowania.

2.

3á\WDPRQWD*RZDHOHPHQWyZEDGDQ\FK

'RPRQWD*XEDGDQ\FKHOHPHQWyZK\GUDXOLF]Q\FKSU]H]QDF]RQDMHVWSá\WDVWDORZDZ\SRVD*RQDZ

rowki

WHRZH XV\WXRZDQD QDG ]HVSRáHP VWHURZQLF]\P L

VNRQVWUXRZDQD Z VSRVyE XPR*OLZLDMF\ ]ELH

ranie

i odprowadzenie do zbiornika przecieków oleju z badanych elementów.

'R PRQWD*X EDGDQ\FK SRPS OXE VLOQLNyZ K\GUDXOLF]Q\FK PR*QD UyZQLH* Z\NRU]\VWDü Sá\W PRQWD*

o

Z

XNáDGXQDSGRZHJR

2.

8NáDGVWHUXMF\

6WHURZDQLH VWDQRZLVNLHP RGE\ZD VL ]D SRPRF HO

ektrycznych i hydraulicznych elementów umieszczo-

Q\FKEH]SRUHGQLRQDVWDQRZLVNX3U]\FLVNLVWHURZDQLDHOHNWU\F]QHJR]QDMGXMVLQDSá\FLHF]RáRZHM]HVSRáX

VWHURZQLF]HJR]SUDZHMVWURQ\VWDQRZLVND(OHPHQW\K\GUDXOLF]QHVWHURZDQHUF]QLH]DZRU\SU]

elewowe, odci-

QDMFH]DEH]SLHF]

a

MFHUHJXODWRU\SU]HSá\ZX]QDMGXMVLQDSá\FLHF]RáRZHMVWDQRZLVNDQDGVWRáHPPRQW

a-

*RZ\PXNáDGyZEDGDQ\FK

: SU]\SDGNX ]DVWRVRZDQLD GRGDWNRZ\FK HOHPHQWyZ VWHURZDQLD HOHNWU\F]QHJR PR*QD Z\NRU]\VWDü G

o-

datkowe punkty zasilania o

QDSLFLDFK9SU]HZLG]LDQHZLQVWDODFMLHOHNWU\F]QHMVWDQRZLVND

3. Opis poszczególnych elementów stanowiska
3.1. Pompa -

SRGVWDZRZ\HOHPHQWQDSGyZK\GURVWDW\F]Q\FKVáX*F\GR]DPLDQ\HQHUJLLPHFK

anicznej

QD HQHUJL FLQLHQLD ]DNXPXORZDQ Z SU]HWáDF]DQ\P FLHNá\P F]\QQLNX URERF]\P Z\NRU]\VW\Z

anym jako jej

QRQLN

: VWDQRZLVNX ]DVWRVRZDQR SRPS\ WáRNRZR

-osiowe

R ]PLHQQHM VWHURZDQHM UF]QLH Z\GDMQRFL 6 WR

SRPS\RGZXNLHUXQNDFKWáRF]HQLDL

PRJE\üZ\NRU]\VWDQHGRSUDF\ZUH*LPLHVLOQLND

=DVDGDG]LDáDQLDSRPS\Z\SRURZHMSROHJDQDSU]HWáDF]DQLXRNUHORQHMZ\PLDUDPLNRPRU\Z\SRURZHMR

b-

MWRFLF]\QQLNDURERF]HJR]SU]HVWU]HQLVVDZQHMGRWáRF]QHM]DSRPRFHO

ementów wyporowych. Warunkiem

NRQLHF]Q\PG]LDáDQLDSRPS\Z\SRURZHMMHVWV]F]HOQHRGG]LHOHQLHSU]HVWU]HQLVVDZQHML

WáRF]QHM(O

ementy wypo-

URZHPRJ]DOH*QLHRGW\SXSRPS\SRUXV]DüVLUXFKHPREURWRZ\PSRVWSRZR

-

]ZURWQ\POXE]áR*RQ\P

:]DOH*QRFLRGURG]DMXUXFKXHOHPHQWyZZ\SRURZ\FKSRPS\PR*QDSRG]LHOLüQDGZLHSRGVWDZRZHJU

u-

py: pompy rotacyjne i

SRPS\WáRF]NRZH

=HZ]JOGXQDZ\GDMQRüSRPS\Z\SRURZHPR*QDSRG]LHOLüQDSRPS\RVWDáHMZ\GDMQRFL]DOH*QHMW\ONR

RGREURWyZZDáNDQDSGRZHJRRUD]SRPS\R]PLHQQHMQDVWDZLDQHMZ\GDMQRFL0R*OLZRüX]\VN

ania zmien-

QHM Z\GDMQRFL SU]\ VWDáHM SUGNRFL REU

o

WRZHM ZDáND Z\QLND ] NRQVWUXNFML SRPS\ 7DN ZLF SR

m

S\ ]EDWH

i

UXERZHVEXGRZDQHZ\áF]QLHMDNRSRPS\RVWDáHMZ\GDMQRFLSR]RVWDáHW\S\QDWRPLDVWPRJE\üEXGRZ

a-

QHZREXZDULDQWDFKDZLFRVWDáHML

QDVWDZLDOQHMZ\GDMQRFL

:SU]\SDGNXQDSGXSRPSVLOQLNLHPHOHNWU\F]Q\POXEVSDOLQRZ\PPyZLP\RQDSG]LHVLOQLNRZ\PDZ

SU]\SDGNX SRPS QDSG]DQ\FK UF]QLH VWRVRZDQ\FK F]VWR Z SU

o

VW\FK SRGQRQLNDFK K\GUDXOLF]Q\FK Z XNá

a-

dach zalewania i

GRSHáQLDQLD]ELRUQLNyZZL

e

*\PROHMHPOXEMDNRDZDU\MQH(UyGáR]DVLODQLDPyZLP\RQDSG]LH

UF]Q\P

6WRVXMHVLUyZQLH*SRG]LDáSRPSZJOLF]E\QLH]DOH*Q\FKVWUXPLHQLQDSRPS\MHGQR

- i wielostrumieniowe.

Pompy wielostrumie

QLRZH VáX* GR QLH]DOH*QHJR ]DVLODQLD SRV]F]HJyOQ\FKREZRGyZMHGQHJRXNáDGXQDSG

o-

ZHJROXE]DVLODQLDWHJRVDPHJRREZRGXZFHOXX]\VNDQLDVWRSQLRZHM]PLDQ\SU

dko

FLURERF]\FKVLOQLNDOXE

VLáRZQLND K\GUDXOLF]QHJR 3RV]F]HJyOQH VWUXPLHQLH áF]\ VL L

RGáF]D

za pomo

F RGSRZLHGQLR ]HVWDZLRQHJR

XNá

a

GXVWHUXMFHJR:\GDMQRFLSRV]F]HJyOQ\FKMHGQRVWHNPRJE\üMHGQ

a

NRZHOXE]Uy*QLFRZDQH3RPS\ZL

e-

ORVWUXPLHQLRZH]HVWDZLDVL]MHGQRVWHN]EDW\FKOXEZLHORWáRF]N

owych promieniowych.

: ]DOH*QRFL RG VSRVREX áF]HQLD SRPS\ Z\SRURZH PR*QD WDN*H SRG]LHOLü QD SRPS\ MHGQR

-

i

ZLHORVWRSQLRZH:SRPSDFKZLHORVWRSQLRZ\FKSRV]F]HJyOQHMHGQRVWNLZ\SRURZHVXV\WXRZDQHV]HUHJ

owo,

QDMF]FLHM ZH ZVSyOQ\P NRUSXVLH 8]\VNXMH VL Z WHQ VSRVyE SRPS\ Z\VRNRFLQLHQLRZH Z\NRQDQH ] MHGQ

o-

s

WHNNWyUHEXGXMHVL]Z\NOHGODQL*V]\FKFLQLHURERF]\FKQSSRPS\]EDWHL

áRSDWNRZH0LG]\SRV]F]HJy

l-

Q\PL MHGQRVWNDPL Z\SRURZ\PL R ]Uy*QLFRZDQHM QLHFR Z\GDMQRFL LQVWDOXMH VL ]DZRU\ SU]HOHZ

o

ZH VáX*FH GR

odprowadzania nadmiaru czynnika podawanego j

HGQRVWFHQDVWSQHMSU]H]SRSU]HGQL

3.2. Zawory zwrotne

VáX*GRRGFLFLDSU]HSá\ZXZMHGQ\PNLHUXQNXL

XPR*OLZLHQLDSU]HSá\ZXZNL

erunku

SU]HFLZQ\P6WRVRZDQHVQDMF]FLHMZFHOX]DSRELHJDQLDVSá\ZRZLFLHF]\URERF]HM]XNáDGXK

ydraulicznego

do zbiornika w czasie jego postoju co pro

ZDG]L]D]Z\F]DMGR]DSRZLHWU]HQLDXNáDGX(OHPHQWRGF

i

QDMF\QD

j-

F]FLHMNXONDOXEVW

o

*HNGRFLVNDQ\MHVWVSU*\QGRJQLD]GD]DZRUXRGFLQDMFSU]HSá\ZZMHGQ\PNLHUXQNX:

4

SU]HFLZQ\PNLHUXQNXVWUXPLHFLHF]\QDSLHUDMFQDHOHPHQWRGFLQDMF\S

o

NRQXMHRSyUVSU*\Q\RWZLHUDMFGU

o-

JVWUXPLHQLRZLFLHF]\

:FHOX]PQLHMV]HQLDRSRUyZSU]HSá\ZX]DZRU\]ZURWQH

mog

by

ü

budowane

EH]VSU*\Q\GRFLVN

owej.

Za

PNQLFLHZWDNLP]DZRU]HQDVWSXMHZZ\QLNXGRFLVNDQLDHOHPHQWXRGFLQDMFHJRGRJQLD]GDVLáMHJRFL*

NRFLOXEVLáQDFLVNXZ\ZRáDQSU]H]VáXSFLHF]\=DZRU\WDNLHPRJE\üPRQWRZDQHW\ONRZS

ozycji pionowej.

:JUXSLH]DZRUyZ]ZURWQ\FKZ\Uy*QLDP\]DZRU\]ZURWQHVWHURZDQHNWyUHXPR*OLZLDMSU]HSá\ZFLHF]\

w obu kierunkach. Otwarcie zaworu w kierunku zaporowym nast

SXMHSRGZSá\ZHPFLQLHQLDVWHU

uj

cego. Bar-

G]RF]VWR]DZyU]ZURWQ\E\ZDHOHPHQWHPVNáDGRZ\P]DZRUyZVWHUXMF\FK

.

=DZyUGáDZLF\VáX*\GRGáDZLHQLDQDW*HQL

a

SU]HSá\ZXFLHF]\URERF]HM']L

a

áDQLH]DZRUXS

olega na

pr

]HSXV]F]DQLX VWUXPLHQLD FLHF]\ SU]H] RGSRZLHGQLR UHJXORZDQ\ RWZyU OXE V]F]HOLQ : SU]

ypadku potrzeby

VWRVRZDQLD GáDZLHQLD W\ONR Z MHGQ\P NLHUXQNX VWRVXMH VL ]DZRU\ GáDZLFR

-

]ZURWQH VNá

ada

MFH VL ] ]DZRUX

GáDZLFHJR L

]ZURWQHJR =DZyU GáDZLFR

-zwrotny po

]ZDOD QD GáDZLHQLH SU]HSá\ZX FLHF]\ Z MH

dnym kierunku

i

VZRERGQ\SU]HSá\ZZNLHUXQNXSU]HFLZQ\P

=DZyURGFLQDMF\

-

]DP\NDOXERWZLHUDSU]HSá\ZVWUXPLHQLDFLHF]\QDRNUHORQHMGURG]H:S

ozycji

]DPNQLWHM SRZLQQ\ ]DFKRZ\ZDü V]F]HOQRü QDWRPLDVW SU]\ SHáQ\P RWZDUFLX VWDZLDü PLQLPDOQH RS

ory prze-

Sá\ZX:LNV]Rü]DZRUyZRGFLQDMF\FKSR]ZDODUyZQLH*QDUHJXORZDQLHQDW*HQLDSU]HSá\ZXFL

eczy poprzez

GáDZLHQLHSU]HSá

ywu.

3.5. Zawór przelewowy

VáX*\ GR RJUDQLF]HQLD '% L

RJUDQLF]HQLD ] RGFL*HQLHP '%: FLQLHQLD Z

XNáDG]LHK\GUDXOLF]Q\P

2WZDUFLHSU]HSá\ZXFLHF]\URERF]HMQDSU]HOHZQDVWSXMHSRSU]HNURF]HQLXRNUHORQHJRFLQLHQLDZ

ywo-

áDQHJRPQLHMV]\PQL*Z\GDMQRüSRPS]DSRWU]HERZDQLHPRGELRUQ

ików na ciecz. Przez zawór przelewowy ciecz

PR*HSU]HSá\ZDüSU]H]GáX*V]HRNUHV\SU

a

F\XU]G]HQLDGODWHJRVWDZLDLPVLZ\VRNLHZ\P

a

JDQLDMHOLFKRG]L

RGRNáDGQRüUHJXODFMLFLQLHQLDSUDF\EH]GUJDLWS:]ZL]NX]SRZ\*V]\PND*G\]

awór prze

OHZRZ\PR*H

E\ü]DVWRVRZDQ\MDNR]DZyUEH]SLHF]HVWZD2GZURWQD]DPLHQQRüQLHMHVW]DO

ecana.

5HJXODWRU\SU]HSá\ZX

FRM10 i

)50VáX*GRQLH]DOH*QHJRRGFLQLHQLDL

temperatury regulowa-

QLDZLHONRFLSU]HSá\ZXVWUXPLHQLDFLHF]\ZMHGQ\PNLHUXQNXL

VZRERGQHJRSU]HSá\ZXZNLHUXQNXSU]

eciwnym.

6WRUHJXODWRU\GZXGURJRZH

o przelocie 5, 10, 16 i 30 mm.

=DZRU\ UR]G]LHODMFHVáX*GRVWHURZDQLDNLHUXQNLHPSU]HSá\ZXVWUXPLHQLDROHMX6WHURZDQLH

kie-

UXQNLHP SU]HSá\ZX

realizowane jest poprzez przesu

QLFLH

suwaka, który swymi kraw

G]LDPL RGFLQD OXE áF]

y

SRV]F]HJyOQHNRPRU\NRUSXVX6XZDNPR*HE\üSU]HVXZDQ\]DSRPRFHOH

ktromagnesu (WE), elektrohydrau-

licznie (WEH), mechanicznie -

]D SRPRF ]GHU]DND :05 UF]QLH

-

]D SRPRF G(ZLJQL :00 UF]QLH

-

SU]H]REUyWSRNUWáD:0'K\GUDXOLF]QLH:+5R]G]L

elacze hydrau

OLF]QHPRJE\üZLHORVHNF\

jne (monoblo-

NRZHOXEVNUFDQH

n-drogowe i n-

SRáR*HQLRZH1DMF]FLHMZ\VW

pu

MF\]DZyUUR

z

G]LHODMF\

-drogowy posia-

GDF]WHU\SU]\áF]DSRMH

d

Q\PGOD(UyGáD]DVLODQLDL

RGSá\ZXGR]ELRUQLNDRUD]GZDSU]\áF]DURERF]HGRSRGá

czenia odbiornika.

,ORüSRáR*HPyZLQDPRLORFLPR*OLZ\FKNRPELQDFMLSRáF]HGUyJUR]G]LHODF]DDW\PVDP\PRLO

o

FL

PR*OLZ\FKGR]UHDOL]RZDQLDUXFKyZHOHPHQWXURERF]HJR.D*GD]VHNFMLSR]ZDODQDQLH]DOH*QHVW

erowanie jed-

nym elementem robo

F]\PVLáRZQLNLHPOXEVLOQLNLHPREURWRZ\P

(OHNWURK\GUDXOLF]Q\SU]HND(QLNFLQLHQLD+('VáX*GR]DOH*QHJRRGFLQLHQLD]DáF]DQLDOXEZ\á

F]DQLDREZRGyZHOHNWU\F]Q\FK&LQLHQLHSDQXMFHZXNáDG]LHK\GUDXOLF]Q\PMHVWSU]HND]\ZDQHGRUXUNLVSU

*\VWHMNWyUDSRGMHJRG]LDá

a

QLHP]PLHQLDVZRMHZ\PLDU\Z\MFLRZH5XFKWHQMHVWSU]HND]\ZDQ\QDP

ikrowy-

áF]QLNSRSU]H]RGSRZLHGQLG(ZLJQL

3.9. Filtry

VáX*GR]DEH]SLHF]DQLDSU]HGGRVWDZDQLHPVL]DQLHF]\V]F]H]H]ELRUQLNDGRXNáDGXK

ydrau-

licznego (filtry ssawne) i

RF]\V]F]DQLDFLHF]\NU*FHMZXNáDG]LHK\GUDXOLF]Q\PILOWU\FLQLHQLRZH3U]H]]DQL

e-

F]\V]F]HQLD UR]XPLHP\ GUREQH FLDáD VWDáH RUD] FLDáD Sá\QQH R EDUG]R GX*HM OHSNRFL QS F]

steczki smoliste

]QDMGXMFHVLZFLHF]\=DVDGDG]LDáDQLDILOWUyZSROHJDQDRGG]LHODQLX]DQLHF]\V]F]H]SU]HSá\ZDMFHMSU]H]

filtr cieczy i

]DWU]\P\ZDQLXLFKZHZQWU]ILOWUX=DQLHF]\V]F]HQLDWHXVXZDVLSRSU]H]Z\PLDQHOHPHQWXILOWU

u-

MFHJROXEMHJRRF]\V]F]HQLH

=HZ]JOGXQDGRNáDGQRüILOWURZDQLDILOWU\G]LHOLP\QD

:

−

]JUXEQH]DWU]\PXMFHF]VWNLRZ\PLDUDFKSRZ\*HM

µ

m),

−

UHGQLRGRNáDGQH]DWU]\PXMFHF]VWNLRZ\PLDUDFKSRZ\*HM

µ

m),

−

GRNáDGQH]DWU]\PXMFHF]VWNLRZ\PLDUDFKSRZ\*HM

µ

m),

−

EDUG]RGRNáDGQH]DWU]\PXMFHF]VWNLRZ\PLDUDFKSRZ\*HM

µ

m).

Filt

U\FLQLHQLRZH]DEH]SLHF]DQHV]DZRUHP]ZURWQ\PNWyU\SR]ZDODQDRPLQLFLHHOHPHQWXILOWU

uj

cego

w przypadku jego zanieczyszczenia (zatkania).

3.10. Akumulator hydrauliczny TGL

VáX*\ GR JURPDG]HQLD HQHUJLL K\GUDXOLF]QHM Z SU]\SDGNX MHM QD

d-

PLDUX Z XNáDG

zie i

RGGDZDQLD WHM HQHUJLL ZF]DVLHV]F]\WRZHJR]DSRWU]HERZDQLD(QHUJLDWDZ]DOH*Q

o

FLRG

rodzaju akumulatora akumulowana jest w posta

FLHQHUJLLVSU*\VWRFLFLDáDVWDáHJROXEJD]XEG(WH*ZSRVWDFL

HQHUJLLSRWHQFMDOQHMFL*DUX:DNXPXODWRUDFKK\GUDXOLF]Q\FKZ\VWSXMHUyZQLH*VSU*DQLHVDPHMFLHF]\MHGQDN

]HZ]JOGXQDWR*HFLOLZRüFLHF]\MHVWEDUG]RPDáD]MDZLVNRWRQDRJyáSRPLMDVL:SRUyZQDQLX]LQQ\PL

akumulatorami akumulatory hydrauliczne cha

UDNWHU\]XMVLZ\VRNVSUDZQRFLL

PR*OLZRFLEDUG]RV]\ENLFK

áDGRZDL

Z\áDGRZD

5

2SUyF]JURPDG]HQLDHQHUJLLDNXPXODWRU\VáX*GRWáXPLHQLDXGHU]HL

]PQLHMV]HQLDIDORZDQLDFLQL

enia w

REZRGDFKK\GUDXOLF]Q\FK$NXPXODWRU\ZSRáF]HQLX]VLáRZQLNDPLL

]DZRUDPLGáDZLF\PLX*\ZDQHVUyZQLH*

w zawieszeniach hydro-pneumatycznych.

3.11. Zbiorniki

VáX*GRPDJD]\QRZDQLDRGSRZLHGQLHMLORFLFLHF]\URERF]HMSRWU]HEQHMGRSUDZLGá

owego

IXQNFMRQRZDQLDXNáDGXK\GUDXOLF]QHJRRGGDZDQLDGRRWRF]HQLDFLHSáD]DZDUWHJRZFLHF]\SRZVWDM

cego wsku-

tek strat energii

ZXNáDG]LHRUD]RGG]L

elania powietrza, wody i

JUXEV]\FK]DQLHF]\V]F]HVSá\Z

a

MF\FKZUD]]

FLHF]URERF]]XNáDGXK\GUDXOLF]QHJR

2SLVSRV]F]HJyOQ\FKSU]\áF]\

3U]\áF]H U\V XPLHV]F]RQH MHVW QD Sá\FLH F]RáRZHM ]ELRUQLND ROHMX L

VáX*\ GR SREL

erania oleju ze

]ELRUQLNDZSU]\SDGNXSURZDG]HQLDEDGDXNáDGyZ]HZQWU]Q\FK3U]HORWSU]\áF]DZ\QRVLPPL

w zasadzie

QLHSRZLQLHQE\üZ\NRU]\VW\ZDQ\GREDGDSRPSRZ\GDMQRFLZLNV]HMQL*GP

3

V3U]\áF]HS

osiada filtr

ssawny i zawór zwrotny.

Na

Sá\FLHF]RáRZHM]ELRUQLND]QDMGXMHVLUyZQLH*ZOHZROHMX]ILOWUHPZOHZRZ\PL

zawór spustowy..

3R]RVWDáHSU]\áF]D]QDMGXMVLQDSá\FLHF]RáRZHM]HVSRáXVWHURZQLF]HJRQDGVWRáHPPRQWD*RZ\PXNá

a-

dów badanych.

3U]\áF]D]DVLODQHV]SRPS\JáyZQHM372=

-A1-100R1.

3U]\áF]H VáX*\ GR ZáF]DQLD ZEDGDQ\XNáDGSU]HND(QLNDFLQLHQLD+('VáX*FHJRGRSU]HVWHU

o

ZD

HOHNWU\F]Q\FKSU]\QDVWDZLRQ\FKFLQLHQLDFK

3U]\áF]H VáX*\ GR SRGDZDQLD ROHMX R QDW*HQLX SU]HSá\ZX UHJXORZDQ\P UHJXODWRUHP SU]HSá\ZX

2FRM16.

3U]\áF]HVáX*\GRSRGDZDQLDROHMXRSDUDPHWUDFKZ\WZRU]RQ\FKSU]H]SRPSJáyZQ

3U]\áF]DL

VáX*GRSRGDZDQLDL

odbierania oleju, przy czym miejsce pobierania i odbioru oraz stan

RGFLFLDVWHURZDQHVUR]G]LHODF]HP+:(+

-16.

Przy p

RELHUDQLXROHMX]SU]\áF]\OXEFLQLHQLHROHMXZVND]\ZDQHMHVWSU]H]PDQRPHWU$3U]

y-

áF]DWH]DEH]SLHF]RQHV]DZRUHPSU]HOHZRZ\P'%:

-20.

3U]\áF]DVáX*GRZáF]HQLDZEDGDQ\XNáDGSU]HSá\ZRPLHU]DWXUELQRZHJR30%PLHU]

cego

QDW*HQLHSU]HSá\ZXGRGP

3

/s.

3U]\áF]DL

SRRGSRZLHGQLPSU]HVWHURZDQLX]DZRUyZRGFLQDMF\FKL

L,,PRJVáX*\üGRRGELRUXS

o-

ZUDFDMFHJR]EDGDQHJRXNáDGXROHMXZSU]\SDGNX]DVLODQLDJR]SU]\áF]\

.

3U]\áF]D]DVLODQHV]SRPS\SRPRFQLF]HM372=

-A1-25R1.

3U]\áF]D L

VáX* GR SRGDZDQLD L

odbioru oleju, przy czym miejsce jego pobierania i odbioru oraz

VWDQRGFLFLDVWHURZDQHMHVWUR]G]LHODF]HP:(+

-5.

3U]\áF]HVáX*\GRSRGDZDQLDROHMXRSDUDPHWUDFKZ\WZRU]RQ\FKSU]H]SRPSSRPRFQLF]

3U]\áF]H VáX*\ GR SRGDZDQLD ROHMX R QDW*HQLX SU]HSá\ZX UHJXORZDQ\P UHJXODWRUHP SU]HSá\ZX

2FRM-10.

3U]\ SRELHUDQLX ROHMX ] SU]\áF]\ FLQLHQLH ROHMX ZVND]\ZDQH MHVW SU]H] PDQRPHWU %

Przy

áF]DWH]DEH]SLHF]RQHV]DZRUHPSU]HOHZRZ\P'%:

-20.

3U]\áF]HVáX*\GRZáF]DQLDZEDGDQ\XNáDGDNXPXODWRUDK\GUDXOLF]QHJRNWyU\]DEH]SLHF]RQ\MHVW

zaworem DB-

3RRGSRZLHGQLPSU]HVWHURZDQLX]DZRUyZRGFLQDMF\FK,,,L

,9QDVWSXMHUR]áDGRZDQLHDNXP

u-

l

DWRUD&LQLHQLHROHMXZW\PXNáDG]LHZVND]

ywane jest przez manometr "C" umieszczony obok akumulatora.

3U]\áF]H VáX*\ GR SU]\áF]DQLD GR XNáDGX EDGDQHJR ]ELRUQLND SRPLDURZHJR VáX*FHJR GR SRPL

aru

PDá\FKQDW*HSU]HSá\ZXPHWRGREMWRFLRZ

3U]\áF]HPVáX*\GRZáF]HQLDZEDGDQ\XNáDGPDQRZDNXRPHWUX

3U]\áF]DPL

m3 -

VáX*GRZáF]HQLDZEDGDQ\XNáDGPDQRPHW

rów o max wskazaniach do 16 MPa,

3U]\áF]DPL

PVáX*GRZáF]HQLDZEDGDQ\XNáDGPDQRPHWUyZRPD[ZVND]DQLDFKGR03D

3U]\áF]HPVáX*\GRZáF]HQLDZEDGDQ\XNáDGPDQRPHWUX]XU]G]HQLHPVW\NRZ\PRPD[ZVN

aza-

niach do 16 MPa.

3. Zadanie do wykonania
Zadanie 1.

=DáR*HQLDEDGDQDVWDFMDPD]DVLODüXNáDG]RGELRUQLNLHPZSRVWDFLVLáRZQLNDOLQLRZHJRRUHGQLF\Wá

oka D

LWáRF]\VNDGNWyU\ZID]LHUXFKXURERF]HJRPDUR]ZLMDüXVWDORQSUGNRü9

1

i

SRNRQ\ZDüRSyU)

1

, a fazie ru-

FKXMDáRZHJRRGS

owiednio V

2

i F

2

.

1DOH*\QDSRGVWDZLHEDGDXVW

a

OLüF]\EDGDQDVWDFMD]DSHZQLSUDZLGáRZSUDFRGELRUQLND

:W\PFHOXQDOH*\SU]HDQDOL]RZDü]DGDQLHXVWDOLüPHWRGVSUDZG]DQLDSRPLDUXVSRU]G]LüVFK

emat

XNáDGX SRPLDURZHJR ] Z\ND]HP SRWU]HEQHM DSDUDWXU\ ]PRQWRZDü L

Z\Z]RUFRZDü XNáDG SRPLDU

o

Z\ Z\NRQDü

SRPLDU\RSUDFRZDüL

]LQWHUSUHWRZDüX]\VNDQHZ\QLNL

LITER

$785$8=83(à1,$-&$

1.

6]\GHOVNL = 1DSG L

sterowanie hydrauliczne w pojazdach i samojezdnych maszynach roboczych. WNT,

Warszawa 1980.

2.

/LSVNL-1DSG\L

VWHURZDQLHK\GUDXOLF]QH:.à:DUV]DZD

3.

6WU\F]HN61DSGK\GURVWDW\F]Q\W,:17:DUV]DZD

1990.

4.

(OHPHQW\+\GUDXOLNL6LáRZHM.DWDORJF])DEU\ND:WU\VNDUHN3RQDU

-

)<:,(&:DGRZLFH:\GD

wnictwo

"WEMA", Warszawa 1977.

6

5\V6WDQRZLVNREDGDZF]HHOHPHQWyZK\GUDXOLF]Q\FK6%+

PPPPPP

0:

03D 03D

03D

`

`

+('

)50

+:(+

7*/

)50

'%

'%:

='=

%

$

&

372=$5

,

,,

,,,

,9

9

372=$5

+:(+

30%

'%:

(96

5\V6WDFMD]DVLODMFDVWDQRZLVND6%+GREDGDQLDHOHPHQWyZK\GUDXOLF]Q\FK

RUD]VWDFMD]DVLODMFDXQLZHUVDOQDZPLQLPDOQHMNRQILJXUDFML

'%:

372=$5

372=$5

'%:

ZOHZ

0

6WDFMD]DVLODMFDRPLQLPDOQHMNRQILJXUDFML