Tytu³ I. STOSUNKI POLITYCZNE KRÓLESTWA Art.1. Królestwo Polskie jest na zawsze po³¹czone z
Cesarstwem Rosyjskim. Art.2. Stosunki cywilne i polityczne, które jemu naznaczamy, jako te¿ i zwi¹zki to
po³¹czenie ustaliæ maj¹ce, objête s¹ niniejsz¹ ustaw¹, któr¹ mu nadajemy. Art.3. Korona Królestwa
Polskiego jest dziedziczn¹ w osobie naszej i naszych potomków, dziedziców i nastêpców pod³ug porz¹dku
nastêpstwa ustanowionego dla tronu cesarsko-rosyjskiego. Art.4. Ustawa konstytucyjna oznacza sposób i
prawid³a sprawowania w³adzy najwy¿szej. Art.5. Król w przypadku swojej nieprzytomnoœci mianuje
namiestnika który powinien mieszkaæ w Królestwie. Namiestnik pod³ug woli odwo³anym byæ mo¿e. Art.6.
Gdy król nie bêdzie mianowa³ swym namiestnikiem ksi¹¿êcia cesarsko-rosyjskiego, wybór ten padaæ nie
mo¿e tylko na rodaka, albo na osobê której król nada naturalizacjê stosownie do prawide³, ustanowionych
przez artyku³ 33. Art.7. Namiestnik bêdzie mianowany przez akt publiczny. Akt takowy oznaczy wyraŸnie
rodzaj i rozci¹g³oœæ w³adzy, jaka mu bêdzie powierzon¹. Art.8. Stosunki polityki zewnêtrznej naszego
Cesarstwa bêd¹ wspólne naszemu Królestwu Polskiemu. Art.9. Sam tylko panuj¹cy bêdzie mia³ prawo
oznaczyæ uczestnictwo Królestwa Polskiego do wojen przez Rosjê toczonych, jako te¿ do traktatów pokoju i
handlowych, które by to mocarstwo zawieraæ mog³o. Art.10. W ka¿dym przypadku wprowadzenia wojsk
polskich do Rosji, lub w przypadku przechodu tych¿e wojsk przez jak¹ prowincjê jednego z dwóch pañstw,
utrzymanie ich i koszta przechodu ponoszone zostan¹ ca³kowicie przez kraj, do którego nale¿eæ bêd¹.
Wojsko polskie nie bêdzie nigdy u¿yte za granicami Europy. Art.11. Religia katolicka-rzymska wyznawana
przez najwiêksz¹ czêœæ mieszkañców Królestwa Polskiego bêdzie, przedmiotem szczególniejszej opieki
rz¹du, nie uw³aczaj¹c przez to wolnoœci innych wyznañ, które wszystkie bez wy³¹czenia, obrz¹dki swe
ca³kowicie i publicznie pod protekcj¹ rz¹du odbywaæ mog¹. Ró¿noœæ wyznañ chrzeœcijañskich, nie bêdzie
stanowiæ ¿adnej w u¿ywaniu praw cywilnych i politycznych. Art.12. Duchowieñstwo wszystkich wyznañ, jest
pod protekcj¹ i dozorem praw i rz¹du. Art.13. Fundusze posiadane teraz przez duchowieñstwo katolicko-
rzymskie i przez duchowieñstwo grecko-unickie, jako te¿ te, które mu nadamy przez szczególne
postanowienie, bêd¹ uznane za w³asnoœæ niewzruszon¹ i wspóln¹ ca³ej hierarchii duchownej, skoro rz¹d
wska¿e i przeznaczy wzwy¿ wspomnianemu duchowieñstwu dobra narodowe sk³adaæ maj¹ce jego
uposa¿enie. Art.14. W senacie Królestwa Polskiego zasiadaæ bêdzie tyle biskupów obrzêdu katolicko-
rzymskiego ile prawo oznaczy województw. Zasiadaæ bêdzie prócz tego biskup grecko-unicki. Art.15.
Duchowieñstwo wyznania ewangelicko-augsburskiego i wyznania ewangelicko-reformowanego, u¿ywaæ
bêdzie wsparcia rocznego, które im nadamy. Art.16. Wolnoœæ druku jest zarêczona. Prawo przepisze œrodki
ukrócenia jej nadu¿yciów. Art.17. Prawo rozci¹ga sw¹ opiekê zarówno do wszystkich obywateli bez ¿adnej
ró¿nicy stanu i powo³ania. Art.18. Starodawne prawo kardynalne: neminem captivari permittemus nisi iure
victum, stosowaæ siê bêdzie do wszystkich mieszkañców wszelkiego stanu, pod³ug nastêpuj¹cych prawide³.
Art.19. Nikt nie bêdzie móg³ byæ zatrzymanym, tylko pod³ug form i w przypadkach prawem oznaczonych.
Art.20. Powody zatrzymania powinny byæ natychmiast oznajmione na piœmie osobie zatrzymanej. Art.21.
Ka¿da osoba zatrzymana, stawion¹ bêdzie najpóŸniej w trzech dniach przed s¹d w³aœciwy, koñcem jej
wybadania lub os¹dzenia pod³ug form przepisanych. Je¿eli bêdzie uniewinnion¹ przez pierwsze œledztwo,
wrócon¹ jej natychmiast wolnoœæ zostanie. Art.22. W przypadkach prawem dozwolonych, ktokolwiek z³o¿y
rêkojmiê, powinien byæ natychmiast tymczasowo uwolnionym. Art.23. Nikt karanym byæ nie mo¿e, tylko na
mocy trwaj¹cego prawa i wyroku w³aœciwego s¹du. Art.24. Ka¿demu Polakowi wolno bêdzie przenosiæ siê z
sw¹ osob¹ i z swym maj¹tkiem, pod³ug form prawem oznaczonych. Art.25. Skazany na karê ponosiæ j¹
bêdzie w Królestwie. Nikt nie bêdzie móg³ byæ z kraju wywo¿onym, wyj¹wszy w przypadkach wywo³ania
prawem oznaczonym. Art.26. Wszelka w³asnoœæ jakiegokolwiek nazwiska i rodzaju, czyli siê znajduje na
powierzchni czyli we wnêtrznoœciach ziemi, do kogokolwiek b¹dŸ nale¿¹ca, jest œwiêt¹ i nietykaln¹. ¯adna
w³adza nie ma prawa jej naruszyæ pod jakim b¹dŸ pozorem. Ktokolwiek nachodzi cudz¹ w³asnoœæ, za
gwa³ciciela bezpieczeñstwa publicznego uwa¿anym i jako taki karanym bêdzie. Art.27. Rz¹d wszelako ma
prawo wymagaæ od ka¿dego odst¹pienia w³asnoœci, z powodu u¿ytecznoœci publicznej, za sprawiedliwym i
poprzednim wynagrodzeniem. Prawo oznaczy formy i przypadki do których powy¿sze prawid³o bêdzie siê
mog³o stosowaæ. Art.28. Wszystkie czynnoœci publiczne administracyjne, s¹dowe i wojskowe, bez ¿adnego
wy³¹czenia, odbywaæ siê bêd¹ w jêzyku polskim. Art.29. Urzêdy publiczne, cywilne i wojskowe nie bêd¹
mog³y byæ sprawowane tylko przez Polaków. Urzêdy prezesów s¹dów pierwszej instancji, komisji
wojewódzkich i trybuna³ów apelacyjnych, cz³onków rad wojewódzkich, urzêdy poselskie i deputowanych na
sejm, jako te¿ urzêdy senatorskie, nie mog¹ byæ powierzane tylko w³aœcicielom gruntowym. Art.30.
Wszyscy urzêdnicy publiczni w administracji, mog¹ byæ odwo³ani do woli tê¿ sam¹ w³adzê która ich mianuje.
Wszyscy bez ¿adnego wy³¹czenia, s¹ odpowiedzialni za swe urzêdowanie. Art.31. Naród Polski mieæ
bêdzie wiecznymi czasy reprezentacjê narodow¹ w sejmie z³o¿onym z króla i dwóch izb, z których pierwsza
sk³adaæ siê bêdzie z senatu, druga z pos³ów i deputowanych od gmin. Art.32. Ka¿dy cudzoziemiec, skoro
siê wylegitymuje, u¿ywaæ bêdzie zarówno z innymi mieszkañcami protekcji praw i korzyœci przez nie
zarêczonych. Bêdzie móg³ równie jak oni, pozostaæ w kraju, lub siê z niego wynieœæ zachowuj¹c wydane
przepisy, powróciæ, nabywaæ w³asnoœci gruntowej i podaæ siê do uzyskania naturalizacji. Art.33. Ka¿dy
cudzoziemiec stawszy siê w³aœcicielem, uzyskawszy naturalizacjê, nauczywszy siê jêzyka polskiego i piêæ
lat w kraju nienagannie zamieszkawszy, mo¿e byæ przypuszczonym do urzêdu publicznego. Art.34.
Wszelako król mocen bêdzie, b¹dŸ z w³asnej woli, b¹dŸ na przedstawienie rady stanu, przypuœciæ
cudzoziemców z zdolnoœci znakomitych, do urzêdów publicznych, nie objêtych artyku³em
dziewiêædziesi¹tym. Tytu³ II.
ZARÊCZENIA OGÓLNE Art.11. Religia katolicka-rzymska wyznawana przez najwiêksz¹ czêœæ
mieszkañców Królestwa Polskiego bêdzie, przedmiotem szczególniejszej opieki rz¹du, nie uw³aczaj¹c
przez to wolnoœci innych wyznañ, które wszystkie bez wy³¹czenia, obrz¹dki swe ca³kowicie i publicznie pod

protekcj¹ rz¹du odbywaæ mog¹. Ró¿noœæ wyznañ chrzeœcijañskich, nie bêdzie stanowiæ ¿adnej w u¿ywaniu
praw cywilnych i politycznych. Art.12. Duchowieñstwo wszystkich wyznañ, jest pod protekcj¹ i dozorem
praw i rz¹du. Art.13. Fundusze posiadane teraz przez duchowieñstwo katolicko-rzymskie i przez
duchowieñstwo grecko-unickie, jako te¿ te, które mu nadamy przez szczególne postanowienie, bêd¹
uznane za w³asnoœæ niewzruszon¹ i wspóln¹ ca³ej hierarchii duchownej, skoro rz¹d wska¿e i przeznaczy
wzwy¿ wspomnianemu duchowieñstwu dobra narodowe sk³adaæ maj¹ce jego uposa¿enie. Art.14. W
senacie Królestwa Polskiego zasiadaæ bêdzie tyle biskupów obrzêdu katolicko-rzymskiego ile prawo
oznaczy województw. Zasiadaæ bêdzie prócz tego biskup grecko-unicki. Art.15. Duchowieñstwo wyznania
ewangelicko-augsburskiego i wyznania ewangelicko-reformowanego, u¿ywaæ bêdzie wsparcia rocznego,
które im nadamy. Art.16. Wolnoœæ druku jest zarêczona. Prawo przepisze œrodki ukrócenia jej nadu¿yciów.
Art.17. Prawo rozci¹ga sw¹ opiekê zarówno do wszystkich obywateli bez ¿adnej ró¿nicy stanu i powo³ania.
Art.18. Starodawne prawo kardynalne: neminem captivari permittemus nisi iure victum, stosowaæ siê bêdzie
do wszystkich mieszkañców wszelkiego stanu, pod³ug nastêpuj¹cych prawide³. Art.19. Nikt nie bêdzie móg³
byæ zatrzymanym, tylko pod³ug form i w przypadkach prawem oznaczonych. Art.20. Powody zatrzymania
powinny byæ natychmiast oznajmione na piœmie osobie zatrzymanej. Art.21. Ka¿da osoba zatrzymana,
stawion¹ bêdzie najpóŸniej w trzech dniach przed s¹d w³aœciwy, koñcem jej wybadania lub os¹dzenia
pod³ug form przepisanych. Je¿eli bêdzie uniewinnion¹ przez pierwsze œledztwo, wrócon¹ jej natychmiast
wolnoœæ zostanie. Art.22. W przypadkach prawem dozwolonych, ktokolwiek z³o¿y rêkojmiê, powinien byæ
natychmiast tymczasowo uwolnionym. Art.23. Nikt karanym byæ nie mo¿e, tylko na mocy trwaj¹cego prawa
i wyroku w³aœciwego s¹du. Art.24. Ka¿demu Polakowi wolno bêdzie przenosiæ siê z sw¹ osob¹ i z swym
maj¹tkiem, pod³ug form prawem oznaczonych. Art.25. Skazany na karê ponosiæ j¹ bêdzie w Królestwie.
Nikt nie bêdzie móg³ byæ z kraju wywo¿onym, wyj¹wszy w przypadkach wywo³ania prawem oznaczonym.
Art.26. Wszelka w³asnoœæ jakiegokolwiek nazwiska i rodzaju, czyli siê znajduje na powierzchni czyli we
wnêtrznoœciach ziemi, do kogokolwiek b¹dŸ nale¿¹ca, jest œwiêt¹ i nietykaln¹. ¯adna w³adza nie ma prawa
jej naruszyæ pod jakim b¹dŸ pozorem. Ktokolwiek nachodzi cudz¹ w³asnoœæ, za gwa³ciciela bezpieczeñstwa
publicznego uwa¿anym i jako taki karanym bêdzie. Art.27. Rz¹d wszelako ma prawo wymagaæ od ka¿dego
odst¹pienia w³asnoœci, z powodu u¿ytecznoœci publicznej, za sprawiedliwym i poprzednim wynagrdzeniem.
Prawo oznaczy formy i przypadki do których powy¿sze prawid³o bêdzie siê mog³o stosowaæ. Art.28.
Wszystkie czynnoœci publiczne administracyjne, s¹dowe i wojskowe, bez ¿adnego wy³¹czenia, odbywaæ siê
bêd¹ w jêzyku polskim. Art.29. Urzêdy publiczne, cywilne i wojskowe nie bêd¹ mog³y byæ sprawowane tylko
przez Polaków. Urzêdy prezesów s¹dów pierwszej instancji, komisji wojewódzkich i trybuna³ów
apelacyjnych, cz³onków rad wojewódzkich, urzêdy poselskie i deputowanych na sejm, jako te¿ urzêdy
senatorskie, nie mog¹ byæ powierzane tylko w³aœcicielom gruntowym. Art.30. Wszyscy urzêdnicy publiczni
w administracji, mog¹ byæ odwo³ani do woli tê¿ sam¹ w³adzê która ich mianuje. Wszyscy bez ¿adnego
wy³¹czenia, s¹ odpowiedzialni za swe urzêdowanie. Art.31. Naród Polski mieæ bêdzie wiecznymi czasy
reprezentacjê narodow¹ w sejmie z³o¿onym z króla i dwóch izb, z których pierwsza sk³adaæ siê bêdzie z
senatu, druga z pos³ów i deputowanych od gmin. Art.32. Ka¿dy cudzoziemiec, skoro siê wylegitymuje,
u¿ywaæ bêdzie zarówno z innymi mieszkañcami protekcji praw i korzyœci przez nie zarêczonych. Bêdzie
móg³ równie jak oni, pozostaæ w kraju, lub siê z niego wynieœæ zachowuj¹c wydane przepisy, powróciæ,
nabywaæ w³asnoœci gruntowej i podaæ siê do uzyskania naturalizacji. Art.33. Ka¿dy cudzoziemiec stawszy
siê w³aœcicielem, uzyskawszy naturalizacjê, nauczywszy siê jêzyka polskiego i piêæ lat w kraju nienagannie
zamieszkawszy, mo¿e byæ przypuszczonym do urzêdu publicznego. Art.34. Wszelako król mocen bêdzie,
b¹dŸ z w³asnej woli, b¹dŸ na przedstawienie rady stanu, przypuœciæ cudzoziemców z zdolnoœci
znakomitych, do urzêdów publicznych, nie objêtych artyku³em dziewiêædziesi¹tym. Tytu³ III.
O RZ¥DZIE Rozdzia³ I.
O królu Art.35. Rz¹d jest w osobie króla. Król sprawuje w³adzê wykonawcz¹ w ca³ej swej rozci¹g³oœci.
Wszelka w³adza wykonawcza lub administracyjna, od niego tylko pochodziæ mo¿e. Art.36. Osoba
królewska jest œwiêta i nietykalna. Art.37. Wszystkie akta publiczne s¹dów, trybuna³ów i magistratur jakich
b¹dŸ, pod królewskim wydane bêd¹ imieniem. Monety i stemple nosiæ bêd¹ oznakê przez niego wskazan¹.
Art.38. Kierunek si³y zbrojnej w pokoju i wojnie, jako te¿ mianowanie dowódców i oficerów, nale¿¹ wy³¹cznie
do króla. Art.39. Król rozrz¹dza dochodami pañstwa stosownie do u³o¿onego bud¿etu, a przez siebie
potwierdzonego. Art.40. Prawo wydawania wojny i zawierania traktatów i umów wszelkich, zachowane jest
królowi. Art.41. Król mianuje senatorów, ministrów, radców stanu, referendarzy, prezesów komisji
wojewódzkich, prezesów i sêdziów ró¿nych s¹downictw do nominacji królewskiej zachowanych agentów
dyplomatycznych i handlowych tudzie¿ wszystkich innych urzêdników administracyjnych, b¹dŸ przez siebie
bezpoœrednio, b¹dŸ przez upowa¿nione do tego od siebie w³adze. Art.42. Król mianuje arcybiskupów i
biskupów ró¿nych wyznañ, sufraganów, pra³atów i kanoników. Art.43. Prawo u³askawienia zachowane jest
wy³¹cznie królowi, który jest mocen darowaæ lub zmieniæ karê. Art.44. Do panuj¹cego nale¿y ustanowienie,
urz¹dzenie i rozdawnictwo orderów cywilnych i wojskowych. Art.45. Wszyscy nasi nastêpcy do Królestwa
Polskiego powinni siê koronowaæ, jako królowie polscy w stolicy, pod³ug obrz¹dku jaki ustanowimy, i
wykonaj¹ nastêpuj¹c¹ przysiêgê: "Przysiêgam i przyrzekam przed Bogiem i na Ewangeliê, i¿ ustawê
konstytucyjn¹ zachowywaæ i zachowania jej wszelkimi si³ami przestrzegaæ bêdê". Art.46. Do króla nale¿y
prawo nadania szlachectwa, naturalizacji i tytu³ów honorowych. Art.47. Wszelkie rozkazy i postanowienia
królewskie powinny byæ zaœwiadczone podpisem ministra naczelnika wydzia³u, który bêdzie
odpowiedzialnym za wszystko, co by te rozkazy lub postanowienia obejmowaæ mog³y przeciwnego
konstytucji i prawom. Rozdzia³ II.
O regencji Art.48. Przypadki regencji, które s¹ lub bêd¹ dopuszczone w Rosji, równie jak i w³adza i atrybucje

regenta, bêd¹ wspólne Królestwu Polskiemu i okreœlone temi¿ samemi prawid³ami. Art.49. W przypadku
regencji, minister sekretarz stanu winien jest, pod osobist¹ odpowiedzialnoœci¹ donieœæ namiestnikowi o
ustanowieniu regencji rosyjskiej. Art.50. Namiestnik otrzymawszy uwiadomienie regencji rosyjskiej i
doniesienie ministra sekretarza stanu, zwo³ywa senat dla obrania cz³onków regencji Królestwa. Art.51.
Regencja Królewska sk³adaæ siê bêdzie z regenta rosyjskiego, z czterech cz³onków przez senat wybranych,
i ministra sekretarza stanu. Zasiadaæ bêdzie w stolicy Cesarstwa Rosyjskiego pod prezydencj¹ regenta.
Art.52. W³adza regencji bêdzie ta¿ sama co i króla, wy³¹czywszy ¿e nie bêdzie mog³a mianowaæ senatorów, i
¿e wszystkie jej mianowania ulegaj¹ potwierdzeniu króla, który obejmuj¹c rz¹dy, mo¿e je odwo³aæ; i ¿e
postanowienia jej wychodziæ bêd¹ w imieniu króla. Art.53. Mianowanie i odwo³anie namiestnika zale¿y od
regencji podczas jej rz¹du. Art.54. Gdy król obejmie rz¹dy, ka¿e regencji zdaæ sobie sprawê z jej dzia³añ.
Art.55. Cz³onki regencji odpowiadaj¹ z osób i maj¹tków za wszystko, co by zdzia³ali przeciwnego konstytucji
i prawom. Art.56. W przypadku œmierci cz³onka regencji, senat zwo³any przez namiestnika, miejsce
wakuj¹ce zape³ni. Regencja mianuje sekretarza stanu. Art.57. Cz³onki regencji przed udaniem siê do stolicy
Cesarstwa Rosyjskiego, wykonaj¹ przysiêgê w obliczu senatu i przyrzekn¹ wierne zachowywanie
konstytucji i praw. Art.58. Regent rosyjski wykona t¹¿ sam¹ przysiêgê w obliczu cz³onków regencji
Królestwa. Art.59. Minister sekretarz stanu bêdzie obowi¹zanym wykonaæ podobn¹¿ przysiêgê. Art.60. Akt
wykonania przysiêgi przez regenta, przes³any bêdzie senatowi polskiemu. Art.61. Akt wykonania przysiêgi
przez ministra sekretarza stanu, bêdzie równie¿ przes³anym senatowi polskiemu. Art.62. Akt wykonania
przysiêgi przez cz³onków regencji, bêdzie przes³any przez senat polski regentowi rosyjskiemu. Rozdzia³ III.
O namiestniku i o radzie stanu Art.63. Rada stanu pod prezydencj¹ króla lub jego namiestnika sk³ada siê z
ministrów, radców stanu, referendarzy; jako te¿ osób które król zechce szczególnie do niej wezwaæ. Art.64.
W nieprzytomnoœci króla, namiestnik i rada stanu zarz¹dzaj¹ w jego imieniu sprawami publicznymi
Królestwa. Art.65. Rada stanu dzieli siê na radê administracyjn¹ i na ogólne zgromadzenie. Art.66. Rada
administracyjna sk³adaæ siê bêdzie z namiestnika, z ministrów naczelników piêciu wydzia³ów rz¹dowych, i
innych osób, szczególnie przez króla wezwanych. Art.67. Cz³onki rady administracyjnej maj¹ g³os
doradczy. Zdanie namiestnika jest jedynie stanowcze. Namiestnik wydawaæ bêdzie swe postanowienia w
radzie, stosownie do ustawy konstytucyjnej, do praw i do pe³nomocnictwa królewskiego. Art.68. Ka¿de
postanowienie namiestnika, aby by³o obowi¹zuj¹cym, wydane byæ powinno w radzie administracyjnej i
zaœwiadczone podpisem ministra naczelnika wydzia³u. Art.69. Namiestnik przedstawia do nominacji
królewskiej, pod³ug osobnego urz¹dzenia, po dwóch kandydatów na ka¿de miejsce wakuj¹ce arcybiskupa,
biskupa, senatora, ministra, sêdziego trybuna³u najwy¿szego, radcy stanu i referendarza. Art.70.
Namiestnik wykona w rêce króla i w obliczu senatu nastêpuj¹c¹ przysiêgê: "Przysiêgam Panu Bogu
Wszechmog¹cemu, i¿ sprawowaæ bêdê w imieniu króla rz¹dy Polski stosownie do aktu konstytucyjnego, do
praw i do pe³nomocnictwa królewskiego, i ¿e z³o¿ê królowi w³adzê, któr¹ mi powierzy³, skoro siê jego
królewskiej moœci zdawaæ bêdzie". W nieprzytomnoœci króla w Królestwie, akt z³o¿enia przysiêgi przez
namiestnika w rêce królewskie, przes³any bêdzie senatowi przez ministra sekretarza stanu. Art.71. Pod
bytnoœæ królewsk¹, w³adza namiestnika jest zawieszona. Zawis³o wtenczas od króla pracowaæ pojedynczo z
ministrami lub zwo³ywaæ radê administracyjn¹. Art.72. W przypadku zejœcia z tego œwiata namiestnika, lub
gdyby królowi nie zdawa³o siê nominowaæ go; król tymczasowe miejsce jego zast¹pi mianowaniem prezesa.
Art.73. Ogólne zgromadzenie rady stanu sk³adaæ siê bêdzie ze wszystkich cz³onków wyra¿onych w artykule
szeœædziesi¹tym trzecim. Odbywaæ siê bêdzie pod prezydencj¹ królewsk¹, namiestnika, lub w ich
nieprzytomnoœci pierwszego cz³onka rady, pod³ug porz¹dku oznaczonego w artyku³ach szeœædziesi¹tym
trzecim, i szeœædziesi¹tym szóstym. Czynnoœci¹ jej bêdzie:
1. Roztrz¹saæ i uk³adaæ projekta wszelkie do praw i urz¹dzeñ ogó³u kraju tycz¹cych siê. 2. Stanowiæ
wzglêdem oddania pod s¹d urzêdników administracyjnych mianowanych przez króla za przestêpstwa w
urzêdzie wyj¹wszy tych co s¹ s¹dom sejmowym ulegli. 3. Stanowiæ w przypadkach sporu o jurysdykcjê. 4.
Roztrz¹saæ corocznie zdanie sprawy przez ka¿dy g³ówny wydzia³ rz¹dowy sk³adane. 5. Zbieraæ
spostrze¿enia wzglêdem nadu¿yciów i tego wszystkiego co by mog³o uw³aczaæ ustawie konstytucyjnej, i
uk³adaæ z nich ogólne przedstawienie podaæ siê maj¹ce panuj¹cemu, który oznaczy przedmioty
podlegaj¹ce odes³aniu, za jego rozkazem, do senatu lub do sejmu. Art.74. Zgromadzenie ogólne rady
stanu, roztrz¹sa, wszelkie przedmioty na rozkaz króla, namiestnika, lub na ¿¹danie naczelnika wydzia³u,
stosownie do statutu organicznego. Art.75. Postanowienia zgromadzenia ogólnego rady stanu, ulegaj¹
potwierdzeniu przez króla lub namiestnika, te zaœ które siê tycz¹ oddania pod s¹d urzêdników i sporu
jurysdykcyjnego, niezw³ocznie wykonywanymi bêd¹. Rozdzia³ IV.
O wydzia³ach rz¹dowych Art.76. Wykonywanie praw powierzone bêdzie ró¿nym wydzia³om rz¹dowym, jak
ni¿ej: 1) komisji wyznañ religijnych i oœwiecenia publicznego; 2) komisji sprawiedliwoœci, wybranej
spomiêdzy cz³onków trybuna³u najwy¿szego; 3) komisji spraw wewnêtrznych i policji; 4) komisji wojny; 5)
komisji przychodów i skarbu. Ka¿da z tych komisji zostawaæ bêdzie pod prezydencj¹ i kierunkiem ministra
tym koñcem mianowanego. Art.77. Ustanowionym bêdzie minister sekretarz stanu, który ci¹gle przy boku
królewskim ma przemieszkiwaæ. Art.78. Bêdzie izba obrachunkowa, do której nale¿eæ ma ostateczna
rewizja rachunków i zakwotowanie zdaj¹cych rachunki. Izba ta od samego tylko króla zale¿eæ bêdzie.
Art.79. Statut organiczny oznaczy sk³ad i atrybucje komisji oœwiecenia publicznego, jako te¿ i s¹downictwa.
Art.80. Komisje spraw wewnêtrznych, wojny i skarbu, sk³adaæ siê bêd¹ z ministra i radców stanu dyrektorów
generalnych, pod³ug rozporz¹dzeñ statutów organicznych. Art.81. Minister sekretarz stanu, przedstawia
królowi sprawy, które mu przesy³a namiestnik, i przesy³a nawzajem namiestnikowi postanowienia
królewskie. Stosunki zewnêtrzne, ile siê Królestwa Polskiego dotyczyæ bêd¹, jemu s¹ powierzone. Art.82.
Ministrowie naczelnicy wydzia³ów, tudzie¿ cz³onki komisji rz¹dowych, odpowiadaj¹ i podleg³ymi s¹ s¹dom

sejmowym za ka¿de naruszenie ustawy konstytucyjnej, praw i postanowieñ królewskich, którego by siê
dopuœcili. Rozdzia³ V.
O administracji wojewódzkiej Art.83. W ka¿dym województwie bêdzie komisja wojewódzka z³o¿ona z
prezesów i komisarzy dla wykonywania rozkazów komisji rz¹dowych, pod³ug osobnego urz¹dzenia. Art.84.
W miastach bêd¹ urzêdy municypalne, w ka¿dej gminie zaœ bêdzie wójt dla wykonywania rozkazów
rz¹dowych jako ostatnie ogniwo administracji krajowej. Tytu³ IV.
O REPREZENTACJI NARODOWEJ Art.85. Reprezentacja narodowa z³o¿ona jest wedle brzmienia
artyku³u trzydziestego pierwszego. Art.86. W osobie króla i w dwóch izbach sejmowych polega w³adza
prawodawcza, stosownie do rozporz¹dzeñ artyku³u trzydziestego pierwszego. Art.87. Sejm zwyczajny
zgromadza siê co dwa lata w Warszawie w czasie oznaczonym przez akt zwo³ania od króla wydany. Trwaæ
bêdzie dni trzydzieœci. Król jedynie mo¿e go przed³u¿yæ, odroczyæ i rozwi¹zaæ. Art.88. Król zwo³uje sejm
nadzwyczajny kiedy mu siê to zdawaæ bêdzie. Art.89. Cz³onek sejmu nie mo¿e przez czas jego trwania byæ
przytrzymanym, ani kryminalnie s¹dzonym, chyba za zezwoleniem izby do której nale¿y. Art.90. Sejm
naradza siê nad wszelkimi projektami do praw cywilnych, kryminalnych lub administracyjnych, które mu
przes³ane bêd¹ od króla przez radê stanu. Naradza siê nad wszystkimi projektami, które mu król ka¿e podaæ
wzglêdem umiarkowania lub zmiany atrybucji w³adz i urzêdów konstytucyjnych; jako to: sejmu, rady stanu,
s¹downictwa, i komisji rz¹dowych. Art.91. Sejm naradza siê pod³ug wezwania panuj¹cego, nad
powiêkszeniem lub zmniejszeniem podatków, nak³adów i wszelkich ciê¿arów publicznych, nad zmian¹
jakiej by wymaga³y, nad najlepszym i najsprawiedliwszym sposobem rozk³adu, nad uk³adaniem bud¿etu
przychodów i rozchodów, nad urz¹dzaniem systemu menniczego, nad zaci¹giem do wojska, równie jak nad
wszystkimi innymi przedmiotami, które by mu przez panuj¹cego by³y odes³ane. Art.92. Sejm jeszcze
naradza siê nad tym co mu udzielonym bêdzie od króla w skutku raportu ogólnego poruczonego radzie
stanu przez artyku³ siedemdziesi¹ty trzeci. Na koniec sejm po rozstrzygniêciu tych wszystkich przedmiotów,
przyjmuje ¿¹dania, prze³o¿enia i odwo³ania siê pos³ów i deputowanych, maj¹ce za cel dobro i korzyœci
swych wspó³obywateli. Przesy³a je radzie stanu, która je podaje panuj¹cemu. Gdy od króla odes³anymi
zostan¹ sejmowi przez radê stanu, sejm naradza siê nad projektami praw, do których takowe ¿¹dania sta³y
siê powodem. Art.93. W przypadku gdyby sejm nie ustanowi³ bud¿etu, dawny zachowuje moc prawa a¿ do
przysz³ego zebrania siê sejmu. Jednak¿e bud¿et ustaje po up³ynnieniu lat czterech, gdyby w tym przeci¹gu
sejm zwo³anym nie by³. Art.94. Sejm nie mo¿e siê trudniæ jak tylko przedmiotami do jego atrybucji
nale¿¹cymi, lub wskazanymi w akcie zwo³ania. Art.95. Obiedwie izby naradzaj¹ siê publicznie. Mog¹
wszelako zamieniæ siê w wydzia³ tajny na ¿¹danie dziesi¹tej czêœci cz³onków przytomnych. Art.96. Projekta
do praw u³o¿one w radzie stanu, wnoszone bêd¹ na sejm za rozkazem królewskim przez cz³onków tej¿e
rady. Art.97. Od króla zale¿y kazaæ wnosiæ projekta b¹dŸ do izby senatorskiej, b¹dŸ do izby poselskiej,
wyj¹wszy projekta skarbowe, które pierwej do izby poselskiej powinny byæ wnoszone. Art.98. Do
roztrz¹sania projektów bêd¹ wybrane w ka¿dej izbie przez wota sekretne trzy oddzielne komisje, z³o¿one
ka¿da, w izbie senatorskiej z trzech, a w izbie poselskiej z piêciu cz³onków, jako to: komisja do praw
skarbowych, komisja do praw cywilnych i kryminalnych, komisja do praw organicznych i administracyjnych.
Ka¿da izba uwiadamia radê stanu o wyborze tych komisji. Komisje znosiæ siê bêd¹ z rad¹ stanu. Art.99.
Projekta wniesione za rozkazem królewskim, nie mog¹ byæ zmieniane tylko przez radê stanu, w skutku
przedstawionych jej uwag od stosownych komisji sejmowych. Art.100. Same tylko cz³onki rady stanu w obu
izbach i cz³onki komisjów w izbach w³aœciwych, mog¹ mieæ mowy z pisma. Innym cz³onkom bêdzie tylko
wolno z pamiêci siê przemawiaæ. Art.101.
Cz³onki rady stanu maj¹ miejsce i g³os w obu izbach przy roztrz¹saniu projektów rz¹dowych. Lecz nie maj¹
prawa wotowania je¿eli nie s¹ senatorami, pos³ami lub deputowanymi. Art.102. Projekta decydowane bêd¹
wiêkszoœci¹ zdañ: wotowanie nad projektem bêdzie g³oœne. Projekt tym sposobem przyjêty przez jedn¹
izbê wiêkszoœci¹ zdañ, przejdzie do izby drugiej, która podobnie¿ wzglêdem niego stanowiæ bêdzie.
Równoœæ zdañ bêdzie uwa¿ana za przyjêcie projektu. Art.103. Projekt przez jedn¹ izbê przyjêty nie mo¿e
byæ przez drug¹ zmienianym, tylko albo ca³kowicie przyjêtym, albo odrzuconym. Art.104. Projekt przez
obydwie izby przyjêty, jest podanym do sankcji królewskiej. Art.105. Je¿eli król da swoj¹ sankcjê, projekt
zamienia siê w prawo, którego og³oszenie zwyk³ym sposobem przez króla rozkazane bêdzie. Je¿eli król
odmówi swej sankcji, projekt upada. Art.106. Raport ogólny o po³o¿eniu kraju u³o¿ony w radzie stanu i
przes³any senatowi, bêdzie czytanym w obu izbach po³¹czonych. Art.107. Ka¿da izba z osobna raport ten
przez w³aœciwe komisje roztrz¹œnie i zdanie swoje wzglêdem niego królowi oœwiadczy. Raport rzeczony
bêdzie móg³ byæ drukiem og³oszony. Rozdzia³ II.
O senacie Art.108. Senat sk³ada siê: z ksi¹¿¹t krwi cesarsko-królewskiej, z biskupów, z wojewodów, z
kasztelanów. Art.109. Liczba senatorów nie mo¿e przenosiæ liczby pos³ów i deputowanych. Art.110. Król
mianuje senatorów. Urzêdy ich s¹ do¿ywotnie. Senat podaje królowi za poœrednictwem namiestnika po
dwóch kandydatów na ka¿de wakuj¹ce miejsce senatora, wojewody lub kasztelana. Art.111. Aby byæ
podanym za kandydata na senatora, wojewodê lub kasztelana, trzeba mieæ najmniej trzydzieœci piêæ lat
skoñczonych, op³acaæ dwa tysi¹ce z³otych rocznego podatku, i dope³niaæ innych warunków prawami
organicznymi przepisanych. Art.112. Ksi¹¿êta krwi maj¹ prawo zasiadaæ i wotowaæ w senacie skoñczywszy
lat osiemnaœcie. Art.113. W senacie prezyduje pierwszy cz³onek pod³ug porz¹dku przepisanego osobnym
postanowieniem. Art.114. Prócz swych atrybucji prawodawczych, senat u¿ywa innych, które s¹ osobno
oznaczone. Art.115. Do pe³nienia swoich atrybucji prawodawczych, senat inaczej zgromadzaæ siê nie mo¿e
jak w czasie sejmu za zwo³aniem królewskim. Do innych czynnoœci senat przez prezesa zwo³anym bêdzie.
Art.116. Senat stanowiæ bêdzie wzglêdem oddania pod s¹d senatorów, ministrów naczelników wydzia³ów
rz¹dowych, radców stanu, i referendarzy, wykraczaj¹cych w urzêdzie, b¹dŸ na odes³anie królewskie lub

namiestnika, b¹dŸ na zaskar¿enie izby poselskiej. Art.117. Senat stanowi ostatecznie wzglêdem wa¿noœci
sejmików, zgromadzeñ gminnych i wyborów, tudzie¿ o uk³adaniu ksi¹g obywatelskich tak sejmikowych, jak i
zgromadzeñ gminnych. Rozdzia³ III.
O izbie poselskiej Art.118. Izba poselska sk³ada siê:
1. Z siedemdziesiêciu siedmiu pos³ów wybranych na sejmikach czyli zgromadzeniach szlachty, licz¹c po
jednym poœle z ka¿dego powiatu. 2. Piêædziesi¹t i jeden deputowanych od gminów. W izbie poselskiej
prezyduje marsza³ek wybrany z jej grona a od króla mianowany. Art.119. Ca³y kraj Królestwa Polskiego
dzieli siê pod wzglêdem reprezentacji narodowej i wyborów, na siedemdziesi¹t siedem powiatów i
piêædziesi¹t jeden okrêgów gminnych. Osiem okrêgów gminnych bêdzie w mieœcie Warszawie, a
czterdzieœci trzy w reszcie kraju. Art.120. Cz³onki izby poselskiej zostan¹ w urzêdowaniu lat szeœæ.
Odnawiaj¹ siê w trzeciej czêœci co dwa lata. A zatem i na pierwszy raz jedna trzecia czêœæ cz³onków izby
poselskiej zostanie na urzêdzie tylko przez dwa lata, a druga trzecia czêœæ przez lat cztery. Los oznaczy
cz³onków wychodz¹cych w tych dwóch epokach. Cz³onki wychodz¹ce mog¹ byæ nieograniczenie na nowo
obranymi. Art.121. Aby byæ obranym na cz³onka izby poselskiej, trzeba mieæ lat trzydzieœci skoñczonych,
byæ w u¿ywaniu praw obywatelskich, op³acaæ podatku najmniej z³otych polskich sto. Art.122. ¯aden
urzêdnik publiczny, cywilny i wojskowy, nie mo¿e byæ obranym na cz³onka izby poselskiej, je¿eli wprzód nie
otrzyma zezwolenia swojej zwierzchniej w³adzy. Art.123. Gdyby pose³ lub deputowany, który przed
wybraniem swym nie posiada³ ¿adnego urzêdu p³atnego ze skarbu publicznego, urz¹d takowy po wyborze
swym przyj¹³, nowy sejmik lub zgromadzenie gminne zwo³anym bêdzie, a to koñcem przyst¹pienia do
nowego wyboru pos³a lub deputowanego. Art.124. Król ma prawo rozwi¹zaæ izbê poselsk¹. Gdy tego prawa
u¿yje, izba siê rozejdzie, a król nakazuje w przeci¹gu dwóch miesiêcy nowe wybory pos³ów i deputowanych.
Rozdzia³ IV.
O sejmikach Art.125. Szlachta w³aœciciele ka¿dego powiatu, zebrani na sejmikach, wybieraj¹ jednego
pos³a, dwóch cz³onków rady wojewódzkiej, i uk³adaj¹ listê kandydatów na urzêdy administracyjne. Art.126.
Sejmiki inaczej zgromadzaæ siê nie mog¹, tylko za zwo³aniem królewskim, w którym czas zebrania siê,
czynnoœæ i trwanie sejmików bêd¹ oznaczone. Art.127. Na sejmikach wotowaæ nie mog¹ tylko szlachta w
ksiêgê obywatelsk¹ szlachty powiatu wpisani, u¿ywaj¹cy praw obywatelskich, maj¹cy lat dwadzieœcia jeden
skoñczonych i posiadaj¹cy w³asnoœæ gruntow¹. Art.128. Ksiêgi obywatelskie szlachty powiatu uk³adane
bêd¹ przez rady wojewódzkie a przez senat zatwierdzone. Art.129. Na sejmikach rezyduje marsza³ek
mianowany przez króla. Rozdzia³ V. O zgromadzeniach gminnych Art.130. W ka¿dym okrêgu gminnym
bêdzie zgromadzenie gminne, które wybiera jednego deputowanego na sejm, jednego cz³onka rady
wojewódzkiej, i uk³ada listê kandydatów na urzêdy administracyjne. Art.131. Do zgromadzeñ gminnych
przypuszczonym bêdzie: 1. Ka¿dy obywatel w³aœciciel nieszlachcic, op³acaj¹cy z swej w³asnoœci gruntowej
jaki b¹dŸ podatek. 2. Ka¿dy rêkodzielnik i prze³o¿ony nad czeladzi¹ warsztatow¹, ka¿dy kupiec maj¹cy
w³asny zapas w sklepie lub magazynie wartoœci dziesiêciu tysiêcy z³otych polskich. 3. Wszyscy plebani i
wikariusze. 4. Profesorowie, nauczyciele i inne osoby maj¹ce sobie powierzone oœwiecenie publiczne. 5.
Ka¿dy artysta znakomity z talentów, znajomoœci lub przys³ug uczynionych, b¹dŸ handlowi, b¹dŸ kunsztom.
Art.132. Nikt nie mo¿e wotowaæ na zgromadzeniu gminnym, je¿eli nie jest wpisanym w ksiêgê obywatelsk¹
gminn¹, je¿eli nie u¿ywa praw obywatelskich, i je¿eli nie ma lat dwadzieœcia jeden skoñczonych. Art.133.
Listê w³aœcicieli maj¹cych prawo do wotowania na zgromadzeniach gminnych uk³adaæ bêdzie rada
wojewódzka. Listê rêkodzielników, kupców i obywateli znakomitych z talentów i przys³ug, komisja spraw
wewnêtrznych. Listê plebanów i wikariuszów, jako te¿ urzêdników oœwiecenia, komisja wyznañ religijnych i
oœwiecenia publicznego. Art.134. Na zgromadzeniach gminnych prezyduje marsza³ek mianowany przez
króla. Rozdzia³ VI. O radach wojewódzkich Art.135. W ka¿dym województwie bêdzie rada wojewódzka
z³o¿ona z radców wybranych na sejmikach i zgromadzeniach gminnych. Art.136. W radzie wojewódzkiej
prezyduje radca najstarszy wiekiem. Art.137. Do g³ównych atrybucji rad wojewódzkich nale¿y: 1. Wybór na
urzêdy sêdziowskie w dwóch pierwszych instancjach. 2. Formowanie i oczyszczanie listy kandydatów na
urzêdy administracyjne. 3. Przestrzeganie dobra województwa. Wszystko stosownie do osobnych
urz¹dzeñ. Tytu³ V.
O S¥DOWNICTWIE Art.138. S¹downictwo jest konstytucyjnie niepodleg³e. Art.139. Przez niepodleg³oœæ
sêdziego rozumie siê s³u¿¹c¹ mu wolnoœæ oœwiadczenia swego zdania w s¹dzeniu bez ulegania wp³ywowi
w³adzy najwy¿szej i ministerialnej lub jakiemu b¹dŸ innemu wzglêdowi. Wszelkie inne okreœlenie lub
t³umaczenie niepodleg³oœci sêdziego uznaje siê za nadu¿ycie. Art.140. S¹dy sk³adaæ siê bêd¹ z sêdziów
przez króla mianowanych i z sêdziów obieralnych, stosownie do statutu organicznego. Art.141. Sêdziowie
mianowani przez króla s¹ do¿ywotni i nie mog¹ byæ odwo³anymi. Sêdziowie obieralni nie mog¹ byæ równie¿
odwo³anymi przez czas swego urzêdowania. Art.142. ¯aden sêdzia nie mo¿e byæ z³o¿ony z urzêdu, tylko
przez wyrok w³aœciwej instancji s¹dowej, za dowiedzeniem wykroczenia w urzêdzie lub innego
przestêpstwa. Art.143. Karnoœæ urzêdników s¹downiczych b¹dŸ mianowanych, b¹dŸ obieralnych, i
pohamowanie ich zboczeñ od dok³adnego pe³nienia s³u¿by publicznej, nale¿eæ bêd¹ do trybuna³u
najwy¿szego. Sêdziowie pokoju Art.144. Bêd¹ sêdziowie pokoju dla wszystkich klas mieszkañców.
Obowi¹zki ich s¹ pojednawcze. Art.145. ¯adna sprawa nie bêdzie wniesiona do s¹du cywilnego pierwszej
instancji, je¿eli nie by³a wprzód wytoczona przed w³aœciwego sêdziego pokoju, wyj¹wszy te które pod³ug
prawa, nie ulegaj¹ pojednaniu. S¹dy pierwszej instancji Art.146. Dla spraw piêæset z³otych polskich nie
przechodz¹cych, bêdzie w ka¿dej gminie i w ka¿dym mieœcie s¹d cywilny i policji. Art.147. Dla spraw
przechodz¹cych piêæset z³otych bêdzie w ka¿dym województwie kilka s¹dów ziemskich i s¹dów
zjazdowych. Art.148. Bêd¹ tak¿e s¹dy handlowe. Art.149. Dla spraw kryminalnych i policji poprawczej,
bêdzie w ka¿dym województwie kilka s¹dów grodzkich. Trybuna³y apelacyjne Art.150 Bêd¹ najmniej dwa

trybuna³y apelacyjne w ca³ym Królestwie, które w drugiej instancji przes¹dzaæ bêd¹ sprawy s¹dzone w
s¹dach cywilnych, kryminalnych i handlowych. Art.151 Bêdzie trybuna³ najwy¿szy w Warszawie na ca³e
Królestwo, s¹dz¹cy w ostatniej instancji wszelkie sprawy cywilne i kryminalne, wyj¹wszy zbrodnie stanu.
Sk³adaæ siê bêdzie w czêœci z senatorów z kolei w nim zasiadaj¹cych, a w czêœci z sêdziów przez króla
do¿ywotnie mianowanych. S¹d sejmowy Art.152 S¹d sejmowy s¹dziæ bêdzie sprawy o zbrodnie stanu i o
przestêpstwa wy¿szych urzêdników Królestwa, o których oddaniu pod s¹d senat stanowi pod³ug artyku³u sto
szesnastego. S¹d sejmowy sk³adaæ siê bêdzie z wszystkich cz³onków senatu. Tytu³ VI.
O SILE ZBROJNEJ Art.153. Si³a zbrojna sk³ada siê z wojska czynnego na stopie zupe³nego ¿o³du, i z milicji
gotowych go wzmocniæ w przypadku potrzeby. Art.154. Si³a wojska na koszcie krajowym, oznaczona jest
przez panuj¹cego, w miarê potrzeby i w stosunku do dochodów w bud¿ecie umieszczonych. Art.155.
Roz³o¿enie wojska zastosowanym bêdzie do po³¹czonej dogodnoœci mieszkañców, systemu wojskowego i
administracyjnego. Art.156. Wojsko zachowa kolory swego munduru, swój ubiór w³aœciwy i wszystko co siê
tyczy jego narodowoœci. Tytu³ VII.
URZ¥DZENIA OGÓLNE Art.157. Dobra i dochody korony sk³adaj¹ siê: 1. Z dóbr korony, które bêd¹
zarz¹dzane oddzielnie na rzecz królewsk¹ przez izbê lub urzêdników szczególnie od króla wybranych. 2. Z
pa³acu królewskiego w Warszawie i z pa³acu Saskiego. Art.158. D³ug publiczny stanu jest zarêczony.
Art.159. Kara konfiskaty jest zniesion¹ i w ¿adnym przypadku przywrócon¹ byæ nie mo¿e. Art.160. Ordery
polskie cywilne i wojskowe, to jest Or³a Bia³ego, Œwiêtego Stanis³awa i Krzy¿a Wojskowego, s¹ zachowane.
Art.161. Niniejsza ustawa konstytucyjna bêdzie rozwinion¹ przez statuta organiczne. Które by z nich nie by³y
wydane niezw³ocznie po og³oszeniu ustawy konstytucyjnej, bêd¹ poprzedniczo roztrz¹sane w radzie stanu.
Art.162. Pierwszy bud¿et dochodów i rozchodów bêdzie urz¹dzony przez króla za zdaniem rady stanu.
Bud¿et ten bêdzie wykonywanym, dopóki nie zostanie umiarkowanym lub zamienionym przez panuj¹cego i
przez obydwie izby. Art.163. Cokolwiek nie jest przedmiotem statutu organicznego lub ksiêgi praw, i
cokolwiek nie powinno byæ odes³anym do sejmu pod³ug jego atrybucji, bêdzie urz¹dzonym przez
postanowienia królewskie, lub przez przepisy rz¹dowe. Statuta organiczne i ksiêgi praw nie mog¹ byæ
umiarkowane lub zamieniane, tylko przez panuj¹cego i przez obydwie izby sejmu. Art.164. Prawa,
postanowienia i urz¹dzenia królewskie, bêd¹ drukowane w Dzienniku Praw. Postanowienie królewskie
przepisze sposób ich og³aszania. Art.165. Wszystkie prawa i ustawy poprzednicze, przeciwne niniejszej
ustawie konstytucyjnej, s¹ zniesione. Uznawszy w naszym sumieniu, i¿ niniejsza ustawa konstytucyjna
odpowiada Naszym ojcowskim zamiarom, d¹¿¹cym do utrzymania we wszystkich klasach poddanych
Naszych Królestwa Polskiego pokoju, zgody i jednoœci tak potrzebnej dla ich swobodnego bytu i do ustalenia
szczêœliwoœci któr¹ im pragniemy zjednaæ - nadaliœmy i nadajemy im niniejsz¹ ustawê konstytucyjn¹, któr¹
przyjmujemy za siebie i za Naszych nastêpców. Nakazujemy nadto wszystkim w³adzom publicznym jej
wykonanie. Dzia³o siê w zamku Naszym królewskim w Warszawie, dnia 27 listopada 1815 r.