CYGARA - HISTORIA NIEZWYKŁA
Mamy nadzieję, że zawarte w naszym Poradniku informacje przyczynią się do zwiększenia
zainteresowania się tematem cygar. Pozyskana w ten sposób wiedza pozwoli na bardziej
świadomy wybór cygara i w pełni delektowanie się jego smakiem. Im więcej będziemy
wiedzieć na temat cygar, tym bardziej będziemy doceniać wysiłek i pracę osób zajmujących
się jego wytworzeniem i dostarczeniem do kupującego.
Według najnowszych badań pierwsze ślady upraw tytoniu datuje się na rok 6000 p.n.e. przez
tubylcze ludy zamieszkujące teren obecnej Ameryki Północnej. Inne źródła podają również
obszar Meksyku i kulturę Majów jako prekursorów palenia tytoniu. Najstarsze
udokumentowane przypadki palenia tytoniu to pochodząca z terenu Gwatemali ceramika (ok.
X w. n.e.) wykonana przez plemię Majów, z rysunkiem przedstawiającym palącego tytoń
Indianina oraz płaskorzeźba ze ściany świątyni Majów w Palenqe (powstanie budowli szacuje
się na 640 r. n.e.) stan Chiapas (płd.-wsch. Meksyk).
Liście tytoniu używane były w celach ceremonialnych oraz podczas
różnych uroczystości plemiennych. Otaczane były przez Indian obu Ameryk szczególnym
pietyzmem. Świadczy o tym m.in. fakt, iż po przybyciu do Nowego Świata w 1492 roku,
Krzysztof Kolumb otrzymał zwinięte liście tytoniu jako podarunek od witających go
mieszkańców wysp Bahama. Indianie suszone liście tytoniu zawijali w łupiny z kolb
kukurydzy i tak przygotowane „cygara” palili.
Słowo „tobacco” pochodzi najprawdopodobniej od nazwy wyspy Tobago położonej w
regionie Karaibów. Inne źródła podają, że jego genealogii trzeba poszukać w nazwie jednego
ze stanów Meksyku – Tabasco. Idąc dalej tym tropem, polskie słowo tytoń pochodzi od
tureckiego "Tütün".
Pozostając jeszcze przez chwilę w kręgu „językowym” – słowo cygaro (hiszp. cigarro)
pochodzi od słowa sik`ar, co w języku Majów oznacza palenie tytoniu.
Kontakty handlowe z Nowym Światem zaowocowały sprowadzeniem wielu nowych roślin do
Europy, w tym również tytoniu. Sewilla była pierwszym miejscem na Starym Kontynencie,
gdzie od 1717 roku zaczęły powstawać manufaktury wytwarzające cygara ze sprowadzanego
z Kuby tytoniu. Pod koniec XVIII w. produkcja rozprzestrzeniła się na tereny Francji i
Niemiec. W wyniku kampanii napoleońskich prowadzonych na półwyspie Iberyjskim w
latach 1806-1812, żołnierze brytyjscy i francuscy przejęli zwyczaj palenia cygar od
Hiszpanów i przenieśli go w głąb Europy. Pierwsza fabryka cygar powstała na wyspach
Brytyjskich w 1820 roku.
Reklama cygar z 1884 roku,
Stettiner Zeitung
Rozwój mody na palenie cygar zaowocował zwiększonym popytem na wysokiej jakości
wyroby i dotychczasowa produkcja „sewilli”, jak nazywano hiszpańskie cygara, została
zastąpiona przez te sprowadzane z Kuby. Druga połowa XIX w. to niesamowity rozkwit
mody na palenie cygar w Europie, a co za tym idzie również wzrost ilości zakładanych
plantacji tytoniu, jak i fabryk cygar. Przykładowo w połowie XIX w. na Kubie było ok. 9500
plantacji i 1300 producentów cygar.
Rozwój produkcji papierosów oraz tańszych, wykonywanych maszynowo cygar i cygaretek
przyczynił się do spadku popularności prawdziwych cygar. Początek wieku XX przyniósł
znaczną redukcję „przemysłu cygarowego” na Kubie – działało tam wtedy już tylko około
120 manufaktur wytwarzających hawany.
Po II wojnie światowej nastąpił stopniowy renesans popularności cygar, zarówno
wytwarzanych ręcznie, jak i tych produkowanych maszynowo (co przyczyniało się do spadku
ich ceny, a co za tym idzie większej dostępności na rynku).
Wydarzenia związane z rewolucją na Kubie i objęciem władzy przez Fidela Castro (1959 r.)
zaowocowały w końcu embargiem handlowym (1962 r.) nałożonym przez prezydenta USA
J.F.Kennedy`ego na Kubę (wiąże się z tym pewna ciekawa historia opisana
).
Wydarzenia te miały dwojaki skutek: w wyniku nacjonalizacji przemysłu tytoniowego i
zawirowań w produkcji cygar znacznie spadła ich dostępność na rynku oraz część
producentów uciekła z wyspy rządzonej przez Fidela do innych krajów basenu Morza
Karaibskiego. Zaowocowało to rozwojem produkcji cygar w sąsiadujących z Kubą krajach
(Dominikana, Honduras, Jamajka, Nikaragua, Meksyk). Stąd właśnie obecność takich samych
nazw marek cygar produkowanych na Kubie i w innych krajach np. H.Upmann, El Rey Del
Mundo, Fonseca, Hoyo De Monterey, La Gloria Cubana, Partagas, Por Larranaga, Punch,
Romeo y Julietta.
Dzisiaj po cygara sięgają także Panie
Początek lat sześćdziesiątych przyniósł znowu spadek zainteresowania paleniem cygar, co
miało związek z odkrycie szkodliwego wpływu nikotyny zawartej w tytoniu. Niewątpliwie
przyczyniło się do tego nadużywanie papierosów i ich nieco „chaotyczny i nerwowy” sposób
palenia.
Ponowna restytucja cygara nastąpiła w połowie lat dziewięćdziesiątych, a to za sprawą
zupełnie innego podejścia do tematu palenia.
Nie chodzi już tylko o dostarczenie dawki nikotyny, ale przede wszystkim o stworzenie dla
siebie pewnego azylu, wyciszenia, nadanie ceremonii palenia wyjątkowości i godnej oprawy,
jaką otaczali cygaro pierwsi aficionados na świecie - Indianie.