„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Janina Neska
Wykonywanie pieców komorowych 712[08].Z2.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Danuta Gąsiorowska
inż. Alicja Kulczycka
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Janina Neska
Konsultacja:
mgr inż. Piotr Ziembicki
Korekta:
mgr inż. Danuta Gąsiorowska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[08].Z2.04
„Wykonywanie pieców komorowych” zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu Zdun712[08].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
13
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,
obowiązujące podczas wykonywania pieców komorowych
13
5.1.1. Ćwiczenia
13
5.2. Ustalenie wielkości pieca stosownie do wielkości i rodzaju ogrzewanego
pomieszczenia
15
5.2.1. Ćwiczenia
15
5.3. Zakładanie fundamentu pieca
16
5.3.1. Ćwiczenia
16
5.4. Ustawienie pieca o trzech ścianach frontowych, ogrzewającego dwa
pomieszczenia
18
5.4.1. Ćwiczenia
18
5.5. Dobranie, rozmieszczenie i przygotowanie kafli na płaszcz pieca
20
5.5.1. Ćwiczenia
20
5.6. Wznoszenie płaszcza kaflowego ze zbrojeniem, drutem piecowym
22
5.6.1. Ćwiczenia
22
5.7. Budowa popielnika i paleniska z przesklepieniem oraz komory spalania
wtórnego z cegły szamotowej na zaprawie szamotowej
24
5.7.1. Ćwiczenia
24
5.8. Prowadzenie kanałów i przesklepienie pieca
29
5.8.1. Ćwiczenia
29
5.9. Osadzanie armatury piecowej, suszenie i uruchomienie pieca
30
5.9.1. Ćwiczenia
30
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
32
7. Literatura
46
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie Zdun 712[08].
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne,
−
wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności praktycznych,
−
wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania:
−
pokazu z objaśnieniem,
−
tekstu przewodniego,
−
metody projektów,
−
ćwiczeń laboratoryjnych,
−
ćwiczeń praktycznych.
Ukształtowanie i utrwalenie umiejętności wykonywania pieców komorowych wymaga
właściwego zorganizowania stanowiska pracy, staranności wykonania, rozwijania zdolności
manualnych oraz czytania, analizowania i interpretacji dokumentacji technicznej. Ponadto należy
skoordynować roboty zduńskie z innymi robotami budowlanymi.
Formy organizacyjne pracy uczniów powinny być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
−
plan testu w formie tabelarycznej,
−
punktacje zadań,
−
propozycje norm wymagań,
−
instrukcję dla nauczyciela,
−
instrukcję dla ucznia,
−
kartę odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
Technologia budowy konstrukcji zduńskich
712[08].Z2
712[08].Z2.01
Wykonywanie prac przygotowawczo
zakończeniowych w robotach zduńskich
712[08].Z2.01
Wykonywanie prac przygotowawczo
zakończeniowych w robotach zduńskich
712[08].Z2.03
Wykonywanie pieców kaflowych
712[08].Z2.04
Wykonywanie pieców komorowych
712[08].Z2.05
Wykonywanie pieców przenośnych i pieców innych
systemów
712[08].Z2.06
Wykonywanie kominków
712[08].Z2.07
Wykonywanie trzonów kuchennych
712[08].Z2.02
Wykonywanie fundamentów i podmurówek pod
konstrukcje zduńskie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
korzystać z różnych źródeł informacji,
–
rozróżniać terminologię budowlaną,
–
odróżniać technologie wykonania budynku,
–
stosować zasady bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
–
stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
–
rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
–
odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
–
posługiwać się dokumentacją budowlaną,
–
wykonywać przedmiary i obmiary robót,
–
wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
–
organizować stanowiska składowania i magazynowania,
–
transportować materiały budowlane,
–
charakteryzować proces spalania paliw technicznych,
–
wyjaśniać zasadę ciągu kominowego,
–
określać na podstawie dokumentacji przebieg kanałów dymowych, spalinowych
i wentylacyjnych,
–
lokalizować właściwy kanał spalinowy, dymowy i wentylacyjny,
–
przygotowywać materiały stosowane do budowy konstrukcji zduńskich i kominiarskich,
–
przygotowywać zaprawy ognioodporne,
–
wykonywać mury ceglane,
–
wykonać fundamenty i podmurówki pod konstrukcje zduńskie,
–
dobierać i przygotowywać narzędzia i sprzęt niezbędny do wykonywania prac zduńskich
i kominiarskich,
–
organizować stanowisko pracy,
–
montować i demontować odpowiednie rusztowanie,
–
stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas wykonywania prac zduńskich i kominiarskich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz przeciwporażeniowej obowiązujące podczas wykonywania pieców komorowych,
–
zorganizować i zlikwidować stanowisko do wykonywania pieców komorowych,
–
wykonać szkice pieców komorowych,
–
zaplanować kolejność robót,
–
dobrać wielkość pieca do ogrzewanego pomieszczenia,
–
posadowić piec na fundamentach,
–
ustawić piec o trzech ścianach frontowych ogrzewający dwa pomieszczenia,
–
wykonać płaszcz pieca z kafli,
–
wykonać popielnik,
–
wykonać palenisko z przesklepieniem,
–
wykonać komory spalania wtórnego,
–
prowadzić kanały w piecu,
–
przesklepić piec,
–
osadzić armaturę piecową,
–
osuszyć piece komorowe,
–
wykonać połączenia pieców komorowych z kanałami dymnymi,
–
wykonać obmiar prac , rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
–
uruchomić piec,
–
wykonać prace zgodnie z warunkami technicznymi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Zdun 712[08]
Moduł: Technologia budowy konstrukcji zduńskich 712[08].Z2
Jednostka modułowa: Wykonywanie pieców komorowych 712[08].Z2.04
Temat zajęć: Wykonanie licowania pieca kaflami.
Cel ogólny: Wznoszenie płaszcza kaflowego
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
–
dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania oblicowania,
–
zorganizować stanowisko pracy,
–
przygotować kafle do wykonania oblicowania,
–
wyznaczyć położenie pieca na podmurówce,
–
ustawić kafle w licowaniu,
–
połączyć kafle zaprawą zduńską,
–
sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.
Umiejętności ponadzawodowe kształtowane w czasie zajęć
–
rzetelność wykonania prac,
–
nawiązywanie współpracy,
–
łatwość podejmowania decyzji,
–
utrzymanie porządku na stanowisku pracy,
–
aktywność, zaradność.
Metody nauczania:
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
–
praca w grupach trzyosobowych (każdy uczeń wykonuje jedną warstwę oblicowania).
Czas: 2 godziny lekcyjne
ETAP I. INFORMACJE
Temat ćwiczenia:
Wykonać licowanie pieca kaflami. Wysokość licowania - trzy warstwy, wymiary pieca
w kaflach: szerokość - 2,5 kafla, bok – 2 kafle.
Kafle układać na równym, poziomym podłożu na przykład na cokole z cegieł. Elementy połączyć
zaprawą glinianą, spinając stalowymi klamrami. Grubości spoin od 1 mm do 1,5 mm. Kołnierzy
kafli nie wypełniać zaprawą z tłuczniem. Dokonać odbioru jakościowego licowania.
Środki dydaktyczne:
–
rysunek warstw oblicowania,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
–
pytania prowadzące,
–
9 sztuk kafli środkowych,
–
12 sztuk kafli narożnych,
–
stalowe klamry w ilości około 50 sztuk,
–
wcześniej przygotowana w pojemniku zaprawa gliniana o konsystencji plastycznej,
–
sprzęt i narzędzia: prawidło i poziomnica zduńska
–
liniał z podziałką o długości 100 cm.
Przebieg zajęć:
Aby wykonać ćwiczenie uczniowie powinni:
1) uczestniczyć w szkoleniu stanowiskowym,
2) przeanalizować pomoce dydaktyczne,
3) zapoznać się z dokumentacją,
4) odpowiedzieć na pytania prowadzące,
5) sporządzić zapotrzebowania na materiały narzędzia i sprzęt,
6) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia (przygotować materiały i sprzęt
według wykazu),
7) wytyczyć położenie pieca,
8) ułożyć pierwszą warstwę kafli na zaprawie,
9) połączyć zaprawą sąsiednie kafle,
10) połączyć sąsiednie kafle klamerkami,
11) dopasować (na sucho) drugą warstwę kafli,
12) ułożyć zaprawę glinianą na pierwszej warstwie kafli,
13) ułożyć drugą warstwę kafli z przesunięciem spoin pionowych, łącząc je zaprawą,
14) połączyć sąsiednie kafle klamerkami,
15) dopasować (na sucho) trzecią warstwę kafli,
16) ułożyć trzecią warstwę kafli z przesunięciem spoin pionowych, łącząc je zaprawą,
17) połączyć sąsiednie kafle drugiej i trzeciej warstwy klamerkami,
18) kontrolować na bieżąco poziom warstw i grubość spoin,
19) zaprezentować wykonane licowanie pieca,
20) uporządkować stanowisko pracy,
21) dokonać samooceny w odniesieniu do zachowania grubości spoin i poziomu warstw.
Pytania prowadzące
1. Co jest licowanie pieca?
2. Jakie narzędzia i sprzęt są potrzebne do wykonania licowania?
3. W jaki sposób trzeba przygotować stanowisko pracy?
4. W jaki sposób należy wytyczyć położenie pieca na podmurówce?
5. W jaki sposób należy przygotować kafle przed licowaniem?
6. Jaki rodzaj kafli układa się na cokole pieca w pierwszej kolejności podczas licowania?
7. W jaki sposób należy połączyć kafle?
8. Jaka powinna być grubość spoin między kaflami?
9. Co służy do spinania kafli?
10. Jakie są zasady spinania kafli?
11. W jaki sposób kontroluje się poziom kafli w licowaniu?
12. W jaki sposób kontroluje się pion oblicowania?
13. W jaki sposób kontroluje się równość lica?
ETAP II. PLANOWANIE
1. W jakim czasie należy wykonać ćwiczenie?
2. Gdzie można znaleźć potrzebne informacje?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
ETAP III. USTALENIA
Uczniowie ustalają z nauczycielem prawidłową kolejność wykonania ćwiczenia. Biorą udział
w szkoleniu stanowiskowym o przestrzeganiu przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pobierają narzędzia, sprzęt i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia.
ETAP IV. WYKONANIE
Przed zorganizowaniem stanowiska pracy, uczniowie powinni sprawdzić stan techniczny narzędzi
i sprzętu:
1. zorganizowanie stanowiska pracy,
2. przygotowanie kafli do wykonania oblicowania,
3. wyznaczenie położenie pieca na podmurówce,
4. ustawienie kafli w licowaniu,
5. połączenie kafli zaprawą zduńską,
6. klamrowanie kafli,
7. sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczenia.
8. przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Uwaga: każdy uczeń ustawia kolejno jedną warstwę kafli; w tym czasie pozostali uczniowie
przygotowują kafle.
ETAP V. SPRAWDZENIE
Należy sprawdzić:
–
równość lica,
–
zachowanie poziomu kafli w licowaniu,
–
zachowanie pionu,
–
grubość spoin,
–
jakość wykonania.
ETAP VI . ANALIZA
1. Czy udało Ci się:
– właściwie dobrać narzędzia?
– poprawnie wytyczyć położenie pieca?
– odpowiednio przygotować materiały?
– poprawnie ustawiać kafle i łączyć zaprawą?
– poprawnie wykonać klamrowanie kafli?
– uzyskać dobrą jakość licowania?
2. Co byś zmienił, wykonując ponownie ćwiczenie?
3. Jakie wyciągnąłeś wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia?
Faza końcowa
–
podsumowanie,
–
zapisanie wniosków w zeszycie przedmiotowym.
Praca domowa
W jaki sposób wykonuje się wylepianie i futrowanie kafli?
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące:
−
sposobu prowadzenia zajęć,
−
trudności podczas realizowania zadania,
−
zdobytych umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca…………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Zdun 712[08]
Moduł: : Technologia budowy konstrukcji zduńskich 712[08].Z2
Jednostka modułowa: Wykonywanie pieców komorowych 712[08].Z2.04
Temat zajęć: Budowa popielnika pieca komorowego z osadzeniem rusztu.
Cel ogólny: Budowa popielnika i paleniska z przesklepieniem oraz komory spalania wtórnego
z cegły szamotowej na zaprawie szamotowej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
–
dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania popielnika,
–
zorganizować stanowisko pracy,
–
przygotować materiały do wykonania popielnika,
–
wyznaczyć położenie popielnika na komorze zbiorczej,
–
wyznaczyć położenie drzwiczek pieca,
–
wymurować ściany boczne popielnika,
–
wymurować ścianę tylną popielnika,
–
zastosować odpowiednie spoiny podczas murowania,
–
przygotować oparcie rusztu,
–
osadzić ruszt,
–
sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.
Umiejętności ponadzawodowe kształtowane w czasie zajęć
–
rzetelność wykonania prac,
–
nawiązywanie współpracy,
–
łatwość podejmowania decyzji,
–
utrzymanie porządku na stanowisku pracy,
–
aktywność, zaradność.
Metody nauczania:
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
–
praca w grupach dwuosobowych.
Czas: 2 godziny lekcyjne
ETAP I. INFORMACJE
Temat ćwiczenia:
Wybudować popielnik z osadzeniem rusztu na stanowisku z wykonaną komorą zbiorczą w piecu
komorowym. Uwzględnić przygotowanie miejsca na zamocowanie drzwiczek piecowych.
Popielnik wykonać z cegły szamotowej na zaprawie szamotowej.
Środki dydaktyczne:
–
rysunek pieca komorowego (rys. 20), literatura, pytania prowadzące,
–
stanowisko symulacyjne z wybudowaną komorą zbiorczą pieca komorowego,
–
cegły szamotowe,
–
gotowa zaprawa szamotowa o konsystencji plastycznej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
–
woda,
–
ruszt piecowy,
–
płaskowniki stalowe o długości około 20 cm,
–
pojemnik na zaprawę,
–
wiadro,
–
narzędzia zduńskie,
–
miarka składana,
–
ołówek.
Przebieg zajęć:
Aby wykonać ćwiczenie uczniowie powinni:
1) uczestniczyć w szkoleniu stanowiskowym,
2) przeanalizować pomoce dydaktyczne,
3) zapoznać się z dokumentacją,
4) odpowiedzieć na pytania prowadzące,
5) sporządzić zapotrzebowanie na materiały narzędzia i sprzęt,
6) zapoznać się z przygotowanym stanowiskiem,
7) zorganizować stanowisko pracy odpowiednie do zakresu wykonywanych prac,
8) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
9) wyznaczyć położenie popielnika,
10) wymurować ściany boczne i ścianę tylną popielnika,
11) nakładać ręcznie zaprawę na łączone elementy,
12) wykonać próg komory paleniskowej,
13) przygotować oparcie rusztu,
14) osadzić ruszt,
15) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
16) uporządkować stanowisko pracy,
17) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
18) sformułować wnioski.
Pytania prowadzące
1. Do czego służy popielnik w piecu?
2. Jakie jest położenie popielnika w piecu?
3. Jakie są wymagania w odniesieniu do popielnika?
4. Z jakich materiałów wykonuje się popielnik?
5. Jakie narzędzia są potrzebne do wykonania popielnika?
6. Jak wyznaczyć położenie popielnika?
7. W jaki sposób należy wykonać ściany boczne i tylne popielnika?
8. Jaka powinna być grubość spoin między cegłami?
9. W jaki sposób wykonuje się próg komory paleniskowej?
10. Gdzie osadza się ruszt w piecu?
11. W jaki sposób należy przygotować oparcie rusztu?
12. Jaki związek ma oparcie rusztu z remontem pieca?
13. Jak należy osadzić ruszt w piecu?
14. W jaki sposób należy na bieżąco kontrolować jakość robót?
ETAP II. PLANOWANIE
1. W jakim czasie należy wykonać ćwiczenie?
2. Gdzie można znaleźć potrzebne informacje?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
ETAP III. USTALENIA
Uczniowie ustalają z nauczycielem prawidłową kolejność wykonania ćwiczenia. Biorą udział
w szkoleniu stanowiskowym o przestrzeganiu przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pobierają narzędzia, sprzęt i materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia.
ETAP IV. WYKONANIE
Przed zorganizowaniem stanowiska pracy, uczniowie powinni sprawdzić stan techniczny narzędzi
i sprzętu.
1. zorganizowanie stanowiska pracy,
2. przygotowanie materiałów do wykonania popielnika i osadzenia rusztu,
3. wyznaczenie położenia popielnika na komorze zbiorczej,
4. wymurowanie ścian bocznych i tylnych popielnika,
5. wykonanie progu komory paleniskowej,
6. przygotowanie oparcia rusztu,
7. osadzenie rusztu,
8. sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczenia,
9. przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
ETAP V. SPRAWDZENIE
Należy sprawdzić:
−
prawidłowość trasowania,
−
prawidłowość wiązania cegieł,
−
zachowanie poziomu,
−
zachowanie pionu warstw cegieł,
−
grubość spoin,
−
poprawność osadzenia rusztu,
−
jakość wykonania.
ETAP VI . ANALIZA
1. Czy udało Ci się:
−
właściwie dobrać narzędzia?
−
poprawnie wytyczyć położenie popielnika?
−
odpowiednio przygotować materiały?
−
poprawnie ustawiać cegły i połączyć zaprawą?
−
poprawnie wykonać osadzenie rusztu?
−
uzyskać dobrą jakość wykonania ćwiczenia?
2. Co byś zmienił, wykonując ponownie ćwiczenie?
3. Jakie wyciągnąłeś wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia?
Faza końcowa
−
podsumowanie,
−
zapisanie wniosków w zeszycie przedmiotowym.
Praca domowa
W jaki sposób wykonuje się kanały w piecach?
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące:
−
sposobu prowadzenia zajęć,
−
trudności podczas realizowania zadania, zdobytych umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5. ĆWICZENIA
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciw
pożarowej, obowiązujące podczas wykonywania pieców
komorowych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na stanowisku pracy przygotowano kartki, na których zapisano wymagania higieniczne
dotyczące budowy pieca, oraz kartki, na których zapisano środki zaradcze niezbędne
do spełnienia wymagań. Przyporządkuj wymaganiom odpowiednie sposoby postępowania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wymagania higieniczne dotyczące budowy pieca,
2) przeanalizować sposoby postępowania likwidujące zagrożenia higieniczne,
3) przyporządkować wymaganiom higienicznym odpowiednie sposoby postępowania,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
6) zapisać wnioski w zeszycie przedmiotowym.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
kartki z zapisem wymagań higienicznych dotyczących budowy pieca,
−
kartki z zapisem środków zaradczych niezbędnych do spełnienia wymagań higienicznych.
Ćwiczenie 2
Obserwując pracę zduna w czasie stawiania pieca wypisz:
−
elementy wyposażenia stanowiska pracy zduna,
−
zagrożenia, z którymi ma bezpośredni kontakt,
−
sposoby zastosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, które nie zostały zastosowane,
−
kolejność czynności podczas likwidacji stanowiska pracy,
−
sposoby poprawy bezpieczeństwa i higieny w czasie jego pracy,
−
sformułuj wnioski wynikające z obserwacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować:
−
zakres wykonywanej pracy przez zduna,
−
wyposażenie stanowiska pracy zduna,
−
odzież roboczą zduna,
−
zastosowane środki ochrony indywidualnej,
2) wypisać:
−
elementy wyposażenia stanowiska pracy,
−
zauważone zagrożenia,
−
sposoby zastosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, które nie zostały zastosowane,
−
sposoby poprawy bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy zdunów,
−
czynności podczas likwidacji stanowiska pracy,
3) zastosować zasady bezpieczeństwa w czasie obserwacji,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
6) zapisać wnioski w zeszycie przedmiotowym.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
–
symulowane stanowisko pracy zdunów,
–
arkusze papieru formatu A4,
–
przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.2. Ustalenie wielkości pieca stosownie do wielkości i rodzaju
ogrzewanego pomieszczenia
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaprojektuj wymiary pieca w kaflach do ogrzania pomieszczenia narożnego z jednym oknem
jeśli wymiary pomieszczenia wynoszą: szerokość 5 m, długość 6 m, wysokość 3 m. (Możesz
także zaprojektować wymiary pieca dla dowolnego pomieszczenia z projektu domków
jednorodzinnych).
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć kubaturę pomieszczenia,
2) odczytać z tabeli ilość kafli grzejnych przypadającą na 1 m
3
pomieszczenia,
3) pomnożyć objętość pomieszczenia przez odczytaną ilość kafli,
4) nie uwzględniać kafli do wykonania sklepienia pieca,
5) przyjąć wysokość pieca,
6) wyliczyć szerokość i głębokość pieca,
7) określić wymiary pieca w kaflach,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów,
–
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
–
tabela nr 1,
–
arkusze papieru formatu A4,
–
długopis,
–
projekty typowe domów jednorodzinnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3. Zakładanie fundamentu pieca
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na stanowisku pracy przygotowano kartki z nazwami stropów Dobierz odpowiedni sposób
oparcia pieca na stropie i wyjaśnij wykonując szkic i opis wykonania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wylosować kartkę z nazwą stropu,
2) przeanalizować sposoby oparcia pieców na stropach,
3) dobrać właściwy sposób oparcia pieca,
4) naszkicować propozycję rozwiązania,
5) opisać sposób wykonania oparcia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
–
kartki papieru formatu A4 z nazwami stropów z określeniem ich konstrukcji,
–
plansze ilustrujące sposoby posadowienia pieców,
–
czyste kartki papieru formatu A4,
–
przybory do pisania i do rysowania.
Ćwiczenie 2
Wykonaj fundament pod piec w pomieszczeniu niepodpiwniczonym. Fundament wymuruj
z cegły pełnej ceramicznej na zaprawie cementowej o stosunku objętościowym składników 1:3.
Poziome wymiary fundamentu: 3 cegły x 2½ cegły. Wysokość fundamentu: 8 warstw cegieł
ułożonych na płask. Zastosuj odpowiednie wiązanie cegieł. Grubość spoin powinna wynosić
około 1 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
3) przygotować zaprawę cementową,
4) wybrać cegły o odpowiedniej jakości,
5) dobrać wiązanie cegieł przy pomocy planszy,
6) wyznaczyć położenie fundamentu,
7) wymurować fundament łącząc cegły zaprawą,
8) kontrolować na bieżąco poziom warstw i pion muru,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
11) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
cement,
–
piasek, cegły ceramiczne pełne,
–
woda,
–
pojemnik na zaprawę,
–
kielnia,
–
wiadro,
–
łopata,
–
poziomnica,
–
łata murarska,
–
miarka składana,
–
węgielnica (kątownik),
–
ołówek,
–
plansza z wiązaniami cegieł w murze.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.4. Ustawianie pieca o trzech ścianach frontowych, ogrzewającego
dwa pomieszczenia
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na wylosowanym rysunku przekroju pieca komorowego nazwij elementy pieca i naszkicuj
schemat przemieszczania się gazów palnych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wylosować rysunek przekroju pionowego pieca,
2) przeanalizować rysunek,
3) nazwać elementy składowe pieca,
4) przeanalizować krążenie gazów w piecu komorowym,
5) naszkicować schemat krążenia gazów w piecu,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski,
9) wkleić rysunek do zeszytu przedmiotowego.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
–
rysunki przekrojów pionowych pieca komorowego,
–
przybory do pisania i rysowania.
Ćwiczenie 2
Wykonaj kratkę z cegieł szamotowych (kozioł) składającą się z pięciu warstw (patrz rys. 8).
Kratkę ustaw na sklepieniu komory paleniskowej. Cegły ustaw na rąb. W obu kierunkach należy
ustawić trzy rzędy cegieł po dwie cegły w rzędzie. Cegły połącz wcześniej przygotowaną
zaprawą
szamotową. Po prezentacji dokonaj demontażu kratki.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
3) sporządzić zaprawę szamotową z gotowej mieszanki,
4) ustawić pierwszą warstwę i połączyć zaprawą,
5) nakładać zaprawę ręcznie,
6) ustawić kolejne warstwy kratki,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
9) zdemontować wykonaną kratkę,
10) oczyścić cegły z zaprawy zduńskiej,
11) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
cegły szamotowe 30 sztuk,
–
gotowa zaprawa szamotowa,
–
woda,
–
pojemnik na zaprawę,
–
kielnia,
–
poziomnica,
–
prawidło,
–
liniał z podziałką.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.5. Dobranie, rozmieszczenie i przygotowanie kafli na płaszcz
pieca
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na budowę dostarczono komplet kafli na piec. Kafle mają jednakową barwę, lecz różnią się
odcieniami. Wykonać kolorowanie kompletu kafli na piec.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) znaleźć dobrze oświetlone miejsce,
3) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
4) rozłożyć kafle układając rozwinięcie powierzchni bocznej pieca,
5) dobrać odpowiednie odcienie kafli,
6) naszkicować rozwinięcie powierzchni bocznej kafli,
7) ponumerować kafle na szkicu,
8) ponumerować rozłożone kafle ołówkiem na czerepie,
9) ułożyć kafle przy stanowisku licowania pieca,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie wskazując na ewentualne trudności,
11) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
komplet kafli na piec,
–
arkusz papieru formatu A4,
–
ołówek.
Ćwiczenie 2
Wykonaj przecięcie kafla na połowy. Wyrównaj i oszlifuj docięte krawędzie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
3) sprawdzić stan techniczny i jakościowy kafla,
4) zaznaczyć linię cięcia za pomocą węgielnicy i blaszki aluminiowej,
5) wyznaczyć linię przecięcia za pomocą młotka i punktaka,
6) podzielić kafel za pomocą młotka,
7) wyrównać brzegi kafla nożem zduńskim,
8) oszlifować obcięte krawędzie kamieniem szlifierskim,
9) zaprezentować wykonane zadanie,
10) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
kafel,
–
węgielnica zduńska,
–
blaszka aluminiowa,
–
nóż zduński,
–
młotek i punktak,
–
kamień szlifierski.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
5.6. Wznoszenie płaszcza kaflowego ze zbrojeniem, drutem
piecowym
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj licowanie pieca kaflami. Wysokość licowania - trzy warstwy, wymiary pieca
w kaflach: szerokość - 2,5 kafla, bok – 2 kafle (patrz rysunek).
Kafle układaj na równym, poziomym podłożu np. na cokole z cegieł. Elementy połącz wcześniej
przygotowaną zaprawą glinianą, spinając stalowymi klamrami. Grubości spoin od 1 mm do
1,5 mm. Kołnierzy kafli nie wypełniaj tłuczniem z zaprawą. Dokonaj odbioru jakościowego
licowania. Dokonaj samooceny wykonanej pracy.
Rys. do ćwiczenia. Schemat warstw licowania pieca – rzut.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przygotować materiały i sprzęt,
3) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
4) wytyczyć położenia pieca,
5) ułożyć pierwszą warstwę kafli na zaprawie, zaczynając od kafli narożnych,
6) połączyć zaprawą sąsiednie kafle,
7) połączyć sąsiednie kafle klamerkami,
8) dopasować (na sucho) drugą warstwę kafli,
9) ułożyć zaprawę glinianą na pierwszej warstwie kafli,
10) ułożyć drugą warstwę kafli z przesunięciem spoin pionowych, łącząc je zaprawą,
11) połączyć sąsiednie kafle klamerkami,
12) dopasować (na sucho) trzecią warstwę kafli,
13) ułożyć trzecią warstwę kafli z przesunięciem spoin pionowych, łącząc je zaprawą,
14) połączyć sąsiednie kafle trzeciej warstwy klamerkami,
15) kontrolować na bieżąco poziom warstw i grubość spoin,
16) zaprezentować wykonane licowanie pieca,
17) dokonać samooceny w odniesieniu do zachowania grubości spoin i poziomu warstw,
18) zlikwidować stanowisko pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
materiały:
–
9 sztuk kafli środkowych,
–
12 sztuk kafli narożnych,
–
stalowe klamry w ilości około 50 sztuk,
–
wcześniej przygotowana w pojemniku zaprawa gliniana o konsystencji plastycznej,
sprzęt:
–
prawidło i poziomnica zduńska,
–
liniał z podziałką o długości 100 cm.
Ćwiczenie 2
Wykonaj wylepienie i futrowanie dwóch warstw kafli w licowaniu otrzymanym
w ćwiczeniu 1.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) przygotować zaprawę zduńską wymieszaną z tłuczniem ceglanym,
4) oczyścić i zwilżyć kafle licowania,
5) wylepić kafle wewnątrz i miejsca między kołnierzami,
6) wyrównać „wylepkę”,
7) przygotować materiały na futrówkę,
8) wykonać futrówkę z płytek szamotowych,
9) kontrolować na bieżąco jakość pracy,
10) zlikwidować stanowisko pracy,
11) zaprezentować wykonane zadanie.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
gotowa zaprawa zduńska,
–
tłuczeń ceglany,
–
woda,
–
pędzel ławkowiec,
–
pojemniki na zaprawę,
–
wiadro,
–
narzędzia zduńskie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
5.7. Budowa popielnika i paleniska z przesklepieniem oraz komory
spalania wtórnego z cegły szamotowej na zaprawie szamotowej
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na wcześniej przygotowanej podmurówce z cegieł wykonaj komorę zbiorczą w piecu
komorowym z kanałami opadowymi po obu stronach. Podłączenie do komina należy wykonać
przez ścianę tylną, podłużną. Wykorzystaj rysunek 20. Do połączenia elementów zastosuj
wcześniej przygotowaną zaprawę zduńską zwykłą i zaprawę szamotową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunek nr 20 oraz zakres pracy do wykonania,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wyznaczyć położenie pieca,
5) wykuć otwór w ścianie pomieszczenia w celu podłączenia pieca z kanałem dymowym
(według rysunku krawędź płaszczyzny dolnej tego otworu powinna się znajdować
na poziomie spodu komory zbiorczej),
6) ustawić pierwszą warstwę kafli na zaprawie glinianej, zostawiając w tylnej ścianie pieca
przerwę dla wymurowania podłączenia z kominem,
7) zamontować kafle wyczystkowe w oblicowaniu ścianek bocznych pieca według rys. 20 e,
8) wymurować podłączenie pieca z kominem z cegieł szamotowych na zaprawie szamotowej,
9) uzyskać nachylenie kanału wylotowego (patrz rysunek 20 b),
10) wykonać oblicowanie kaflami wierzchu i boków podłączenia z kominem,
11) wykonać wylepkę i futrówkę pierwszej warstwy kafli,
12) ustawić podpory komory zbiorczej,
13) wykonać sklepienie komory zbiorczej,
14) nakładać ręcznie zaprawę na łączone elementy,
15) zaprezentować wykonane zadanie,
16) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
rysunki przekrojów pieca komorowego (rys. 20),
–
wcześniej wykonana podmurówka z cegieł,
–
cegła szamotowa,
–
kafle narożne i środkowe,
–
cegła ceramiczna pełna,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
–
zaprawa zduńska zwykła,
–
zaprawa szamotowa,
–
zaprawa zduńska z tłuczniem ceglanym, woda,
–
narzędzia zduńskie,
–
pojemnik na zaprawę,
–
wiadro,
–
miarka składana,
–
ołówek.
Ćwiczenie 2
Wybuduj popielnik z osadzeniem rusztu na przygotowanym wcześniej stanowisku z komorą
zbiorczą w piecu komorowym. Uwzględnij przygotowanie miejsca na zamocowanie drzwiczek
piecowych. Popielnik wykonaj z cegły szamotowej na wcześniej przygotowanej zaprawie
szamotowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z przygotowanym stanowiskiem,
2) zorganizować stanowisko pracy odpowiednie do zakresu wykonywanych prac,
3) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) wyznaczyć położenie popielnika,
5) wymurować ściany boczne i ścianę tylną popielnika,
6) nakładać ręcznie zaprawę na łączone elementy,
7) wykonać próg komory paleniskowej,
8) przygotować oparcie rusztu,
9) osadzić ruszt,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) zlikwidować stanowisko pracy,
12) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
stanowisko symulacyjne z rozpoczętą budową pieca komorowego,
−
cegły szamotowe,
−
wcześniej przygotowana zaprawa szamotowa o konsystencji plastycznej,
−
woda,
−
ruszt piecowy,
−
płaskowniki stalowe o długości około 20 cm,
−
pojemnik na zaprawę,
−
wiadro,
−
narzędzia zduńskie,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
−
miarka składana,
−
ołówek.
Ćwiczenie 3
Na wcześniej przygotowanej podmurówce z cegieł wykonaj komorę zbiorczą z jednym
kanałem opadowym, z podłączeniem do komina z boku, oraz wymuruj ściany popielnika w piecu
komorowym. Popielnik, komorę zbiorczą i fragment kanału opadowego wykonaj korzystając z
rysunku nr 21 b i 21 d. Uwzględnij podłączenie z kominem przez boczną ścianę w celu ustawienia
pieca o trzech ścianach frontowych ogrzewającego dwa pomieszczenia. Do połączenia elementów
wykorzystaj wcześniej przygotowaną zaprawę zduńską zwykłą i zaprawę szamotową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunek nr 21 b i 21 d oraz zakres
pracy do wykonania,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie
pracy,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wyznaczyć położenie pieca,
5) wykuć otwór w ścianie pomieszczenia w celu
podłączenia pieca z kanałem dymowym (według
rysunku krawędź płaszczyzny dolnej tego otworu
powinna się znajdować na poziomie spodu komory
zbiorczej),
6) ustawić pierwszą warstwę kafli na zaprawie glinianej,
zostawiając w bocznej (dłuższej) ścianie pieca przerwę
dla wymurowania podłączenia z kominem a w ścianie
frontowej krótszej miejsce do zamontowania drzwiczek
piecowych,
7) wymurować podłączenie pieca z kominem z cegieł
szamotowych na zaprawie szamotowej,
8) uzyskać nachylenie kanału wylotowego (patrz rysunek
21 b),
9) wykonać oblicowanie kaflami wierzchu i boków
podłączenia z kominem,
10) wykonać oblicowanie i futrówkę komory zbiorczej
zajmującej jedną część podstawy,
11) zamontować otwór wyczystkowy naprzeciwko wylotu
do komina,
12) ułożyć ściany boczne i ścianę tylną popielnika z dwóch
warstw cegieł ułożonych na płask (popielnik zajmuje
drugą część podstawy),
13) nakładać ręcznie zaprawę na łączone elementy,
14) pozostawić miejsce do zamocowania drzwiczek
piecowych,
15) zlikwidować stanowisko pracy,
16)
zaprezentować wykonane zadanie
.
Rys. 21. Piec komorowy z jednym
kanałem
opadowym
podłączony
do komina z boku,
b) przekrój pionowy poprzeczny,
d) przekrój poziomy na wysokości
komory zbiorczej i popielnika
[8. rysunki dodatkowe].
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Środki dydaktyczne:
−
rysunki przekrojów pieca komorowego (rys. 21),
−
wcześniej wykonana podmurówka z cegieł,
−
cegła szamotowa,
−
kafle narożne i środkowe,
−
cegła ceramiczna pełna,
−
zaprawa zduńska zwykła,
−
zaprawa szamotowa,
−
zaprawa zduńska z tłuczniem ceglanym, woda,
−
narzędzia zduńskie,
−
pojemnik na zaprawę,
−
wiadro,
−
miarka składana,
−
ołówek.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
metoda przewodniego tekstu,
−
ćwiczenia praktyczne.
Ćwiczenie 4
Wybuduj komorę paleniskową ze sklepieniem na przygotowanym wcześniej stanowisku
z wybudowanym popielnikiem i osadzonym rusztem w piecu komorowym. Wykorzystaj rysunek
nr 20. Uwzględnij przygotowanie miejsca na zamocowanie drzwiczek piecowych. Komorę
paleniskową wykonaj z cegły szamotowej na wcześniej przygotowanej zaprawie szamotowej.
Sukcesywnie wykonaj licowanie, wylepkę i futrowanie kafli. Do licowania wylepki i futrowania
zastosuj odpowiednią zaprawę.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z przygotowanym stanowiskiem,
2) przeanalizować rysunek nr 20,
3) zorganizować stanowisko pracy odpowiednie do zakresu wykonywanych prac,
4) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) wyznaczyć położenie komory paleniskowej,
6) wymurować ściany boczne i ścianę tylną paleniska,
7) układać w ścianach bocznych kolejne warstwy cegieł na przemian na rąb i na płask,
8) pozostawić miejsce na zamocowanie drzwiczek piecowych,
9) wymurować przednią i tylną ścianę paleniska z cegieł ułożonych na rąb,
10) sukcesywnie wykonywać licowanie pieca kaflami,
11) wykonać wylewkę i futrówkę oblicowania,
12) zastosować odpowiednie zaprawy do łączenia elementów,
13) wymurować przegrody w kanałach opadowych z cegieł ułożonych na płask,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
14) kontrolować jakość wykonania,
15) wykonać sklepienie komory paleniskowej,
16) zlikwidować stanowisko pracy,
17) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
18) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
symulacyjne stanowisko pracy z wybudowanym paleniskiem, rysunek nr 20,
–
cegła szamotowa,
–
kafle narożne,
–
kafle środkowe,
–
klamry z drutu stalowego do kafli,
–
cegła ceramiczna pełna,
–
płytki szamotowe,
–
tłuczeń ceglany,
–
zaprawa zduńska zwykła,
–
zaprawa szamotowa,
–
woda,
–
narzędzia zduńskie
–
pojemniki na zaprawę,
–
wiadro,
–
miarka składana,
–
ołówek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
5.8. Prowadzenie kanałów i przesklepianie pieca
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na symulowanym stanowisku budowania pieca komorowego wykonaj sklepienie z cegieł.
Sklepienie należy oprzeć na uprzednio wykonanych do dolnego poziomu kafli wieńcowych,
oblicowanych ścianach pieca. Przygotuj stanowisko pracy z wykorzystaniem rusztowania
kozłowego z pomostem roboczym. Kafle wieńcowe i licowanie sklepienia ustaw „na sucho”
w celu umożliwienia demontażu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z przygotowanym stanowiskiem,
2) zorganizować stanowisko pracy odpowiednie do zakresu wykonywanych prac,
3) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny w czasie pracy,
4) przygotować rusztowanie kozłowe,
5) ułożyć pomost roboczy na kozłach,
6) przygotować beleczki z cegieł ułożonych na rąb,
7) ustawić beleczki ceglane na ściankach pieca,
8) połączyć elementy sklepienia zaprawą zduńską,
9) ułożyć warstwę cegieł na płask na beleczkach, łącząc zaprawą zduńską,
10) kontrolować na bieżąco poziom warstw i grubość spoin,
11) dopasować i ustawić kafle wieńcowe,
12) dopasować i ustawić kafle licowania sklepienia,
13) zaprezentować wykonane zadanie,
14) zdemontować kafle wieńcowe i licowanie sklepienia,
15) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
cegły ceramiczne,
−
cegły szamotowe,
−
drut stalowy ocynkowany o średnicy 3 mm,
−
zaprawa szamotowa,
−
zaprawa zduńska zwykła,
−
woda,
−
rusztowanie kozłowe,
−
pomosty robocze z desek,
−
pojemniki na zaprawę,
−
narzędzia zduńskie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
5.9. Osadzanie armatury piecowej, suszenie i uruchomienie pieca
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj osadzenie drzwiczek piecowych w istniejącym piecu, w którym pozostawiono
odpowiednie otwory do ich zamocowania. W ścianie pieca zamocowano kotewki do osadzenia
drzwiczek.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przydzielone zadanie do wykonania,
2) zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) sprawdzić stan techniczny kotewek do osadzenia drzwiczek,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przygotować podkładki oporowe i zaprawę zduńską,
6) zabezpieczyć kafle od wnętrza pieca przed przepaleniem,
7) wytrasować miejsca zamocowania na ramie drzwiczek,
8) wywiercić otwory w ramie drzwiczkowej,
9) ustawić drzwiczki do osadzenia,
10) zamocować drzwiczki śrubami,
11) zaprezentować wykonane zadanie,
12) dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia w odniesieniu do jakości,
13) zlikwidować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów metoda przewodniego tekstu,
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
–
komplet drzwiczek piecowych,
–
płytki szamotowe,
–
zaprawa zduńska,
–
podkładka oporowa,
–
wiertarka,
–
wiertła do metalu,
–
klucze ślusarskie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Ćwiczenie 2
Został wykonany piec komorowy z kafli kwadratowych 22 cm x 22 cm z cokołem
o wysokości 11 cm. Wierzch pieca wykończono kaflami wieńcowymi o wysokości 11 cm.
Zastosowany został typowy osprzęt. Wymiary pieca: szerokość 3 kafle, głębokość 2,5 kafla,
wysokość: 8 warstw kafli.
Wykonaj obmiar pieca a następnie wylicz nakłady rzeczowe na robociznę, materiały i sprzęt,
korzystając z katalogu nakładów rzeczowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) powtórzyć zasady obliczania nakładów rzeczowych ujęte w jednostce modułowej Z2.01,
2) przeliczyć wymiary pieca w kaflach na wymiary w m,
3) obliczyć objętość pieca w m
3
,
4) odszukać w katalogu nakładów rzeczowych na stronie 89 tabelę 1303,
5) odczytać nakłady rzeczowe na podstawie objętości pieca,
6) zapisać nakłady na sprzęt, materiały i robociznę na arkuszu papieru formatu A4,
7) zapisać na arkuszu wyszczególnienie robót na podstawie katalogu nakładów rzeczowych,
8) zaprezentować wykonane zadanie.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
–
katalog nakładów rzeczowych,
–
arkusze papieru formatu A4.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Wykonywanie pieców
komorowych”
Test składa się z 22 zadań. Są to zadania wielokrotnego wyboru. Zadania podzielone są na
dwie części o różnym stopniu trudności:
−
I część zadania od 1 do 17 są z poziomu podstawowego,
−
II część zadania od 18 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny
szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. d, 4. d, 5. c, 6. d, 7. c, 8. b, 9. d, 10. d, 11. c,
12. b, 13. c, 14. b, 15. a, 16. a, 17. d, 18. d, 19. b, 20. d, 21. a, 22. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Rozróżnić przepisy ochrony przeciw
pożarowej.
B
P
c
2.
Zastosować wymagania higieniczne w czasie
budowy pieców grzewczych.
C
P
d
3.
Zastosować zasady spinania kafli.
C
P
d
4.
Określić elementy pieców komorowych.
C
P
d
5.
Dobrać materiały do wykonania ścian pieca.
C
P
c
6.
Dobrać materiały do wykonania ścian pieca.
C
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
7.
Zastosować zasady wykonania oblicowania.
C
P
c
8.
Zastosować zasady wykonania oblicowania.
C
P
b
9.
Zastosować zasady przygotowania kafli.
C
P
d
10.
Dobrać materiały do wykonania paleniska.
C
P
d
11.
Zastosować
przepisy
ochrony
przeciw
pożarowej.
C
P
c
12.
Określić sposób montowania rusztu.
C
P
b
13.
Określić
sposób
wykonania
kanałów
opadowych.
C
P
c
14.
Scharakteryzować zadania sklepienia pieca.
C
P
b
15.
Określić
zasady
ustawiania
kafli
w oblicowaniu pieca.
C
P
a
16.
Określić zasady spinania kafli.
C
P
a
17.
Scharakteryzować funkcje sklepienia komory
paleniskowej.
C
P
d
18. Zanalizować funkcje elementów sklepienia
D
PP
d
19.
Ocenić
przydatność
materiałów
na
fundamenty.
D
PP
b
20.
Analizować
rysunki
techniczne
oparcia
pieców.
D
PP
d
21.
Analizować
funkcjonowanie
pieców
komorowych.
D
PP
a
22.
Określić sposób konstruowania pieca.
C
PP
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie
będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły
uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test składa się z 22 zadań. Są to zadania wielokrotnego wyboru. Zadania podzielone są na
dwie części o różnym stopniu trudności:
−
I część zadania od 1 do 17 są z poziomu podstawowego,
−
II część zadania od 18 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. Jeżeli popełnisz pomyłkę, to błędną odpowiedź oznacz kółkiem, a następnie
ponownie napisz odpowiedź prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiązanie zadań masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
I część
1. Najmniejsza odległość metalowego wkładu kominkowego od drewnianych elementów
konstrukcyjnych budynku wynosi:
a) 15 cm,
b) 25 cm,
c) 50 cm,
d) 75 cm.
2. Aby zapobiegać gromadzeniu się i przypalaniu kurzu na powierzchni pieców wykonuje się:
a) piece ceglane,
b) piece przenośne metalowe,
c) piece grzewcze o dużej wysokości,
d) gładkie powierzchnie pieca.
3. Ilość połączeń kafli kwadratowych o wymiarach 22 cm x 22 cm, za pomocą klamerek,
z sąsiednimi kaflami wynosi:
a) 2,
b) 4,
c) 6,
d) 8.
4. Na rysunku umieszczonym obok pokazano obieg spalin w piecu
komorowym. cyfrą 1 oznaczono:
a) komorę zbiorczą,
b) sklepienie pieca,
c) palenisko,
d) dyszę.
5. Futrówkę pieca najlepiej wykonać z:
a) zaprawy zduńskiej przemieszanej z tłuczniem ceglanym,
b) cegieł ceramicznych zwykłych,
c) płytek szamotowych,
d) dachówek.
6. Wylepianie wnętrza kafli wykonuje się z:
a) płytek szamotowych,
b) zaprawy szamotowej,
c) zwykłej zaprawy zduńskiej,
d) zaprawy zduńskiej przemieszanej z tłuczniem ceglanym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
7. Na rysunku obok pokazano:
a) sprawdzanie pionu oblicowania,
b) wyznaczanie poziomu kafli,
c) sprawdzanie równości lica,
d) trasowanie.
8. Do sprawdzenia, czy górne krawędzie wszystkich kafli w oblicowaniu znajdują się na jednym
poziomie służy:
a) poziomnica zduńska i blaszka aluminiowa,
b) prawidło i poziomnica,
c) węgielnica zduńska i pion,
d) miara suwakowa i punktak.
9. Pokazany na rysunku obok otwór, wybity w płytce kafla służy do:
a) zamocowania kafla,
b) zawieszenia pogrzebacza,
c) wyznaczenia środka powierzchni kafla,
d) zabezpieczenia przed pęknięciem w niepożądanym kierunku.
10. Palenisko wykonuje się z:
a) cegieł szamotowych na zaprawie cementowo wapiennej,
b) cegieł ceramicznych zwykłych na zaprawie szamotowej,
c) z płytek szamotowych na zaprawie cementowej,
d) cegieł szamotowych na zaprawie ogniotrwałej.
11. Piece powinny być oparte na warstwie ognioodpornej o grubości co najmniej:
a) 25 cm,
b) 20 cm,
c) 15 cm,
d) 8 cm.
12. Położenie rusztu pieca jest następujące:
a) położony jest poziomo,
b) nachylony do wnętrza i opuszczony do tylnej ściany paleniska na 3 do 5 cm,
c) nachylony jest do ściany bocznej i opuszczony do bocznej ściany na około 3 cm,
d) nachylony jest do drzwiczek i opuszczony do przedniej ściany paleniska na około 3 cm.
13. Kanały opadowe w piecu komorowym powinny być budowane na:
a) zaprawie zduńskiej przemieszanej z tłuczniem ceglanym,
b) plastycznej zaprawie cementowo glinianej,
c) rzadkiej zaprawie szamotowej,
d) zwykłej zaprawie zduńskiej.
14. Sklepienie pieca nie jest:
a) oparciem dla kafli wieńczących piec,
b) oparciem dla przegród kanałów piecowych,
c) konstrukcyjnym zamknięciem komory spalania,
d) zabezpieczeniem kafli przed podnoszeniem podczas nagrzania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
15. Ustawianie kafli na cokole zaczyna się od kafli:
a) narożnych,
b) środkowych,
c) wieńczących,
d) ściany przedniej.
16. Do spinania kołnierzy kafli w oblicowaniu pieca stosuje się klamry wykonane z:
a) drutu stalowego ocynkowanego,
b) drutu miedzianego,
c) drutu cynkowego,
d) bednarki.
17. Kratkę z cegieł w komorze spalania wtórnego wykonuje się celu:
a) wolniejszego spalania,
b) poprawy stabilności pieca,
c) zwiększenia jego wymiarów,
d) polepszenia sprawności pieca.
II część
18. Elementami nośnymi sklepienia są:
a) kafle wieńcowe,
b) płaskowniki żeliwne,
c) żebra kanałów opadowych,
d) beleczki ceglane opasane drutem.
19. Do wykonania fundamentów pod piece w pomieszczeniach niepodpiwniczonych nie stosuje
się:
a) cegieł ceramicznych zwykłych,
b) cegieł szamotowych,
c) betonu zwykłego,
d) żelbetu.
20. Na rysunku obok pokazano sposób oparcia
pieca na:
a) fundamencie,
b) ścianie kominowej,
c) stropie żelbetowym,
d) stropie drewnianym.
21. Kolejność przemieszczania się gazów palnych w piecu komorowym jest następująca:
a) komora paleniskowa, komora spalania wtórnego, kanał opadowy, komora zbiorcza,
b) komora paleniskowa, kanał opadowy, komora spalania wtórnego, komora zbiorcza,
c) kanał opadowy, komora paleniskowa, komora zbiorcza, komora spalania wtórnego,
d) komora zbiorcza, komora paleniskowa, kanał opadowy, komora spalania wtórnego.
22. Wskaż element konstrukcji pieców komorowych umożliwiający wykonanie podłączenia
do komina na ścianach bocznych pieca.
a) zastosowanie dyszy,
b) umieszczenie komory zbiorczej pod popielnikiem,
c) zastosowanie kratki z cegieł nad komorą paleniskową,
d) umieszczenie komory spalania wtórnego nad komorą paleniskową.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie pieców komorowych
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Wykonywanie pieców
komorowych”
Test składa się z 22 zadań. Są to zadania wielokrotnego wyboru i zadania „z luką”.
Zadania podzielone są na dwie części o różnym stopniu trudności:
−
I część zadania od 1 do 17 są z poziomu podstawowego,
−
II część zadania od 18 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny
szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Rozróżnić zasady doboru pieca.
B
P
d
2.
Dobrać narzędzia do przygotowania kafli.
C
P
c
3.
Rozróżnić oznaczenia na rysunkach.
B
P
b
4.
Określić sposób oparcia sklepienia.
C
P
a
5.
Określić budowę pieca.
C
P
d
6.
Wybrać sposób połączenia z kominem.
C
P
a
7.
Wybrać sposób wykończenia sklepienia.
C
P
d
8.
Określić sposób oparcia rusztu.
C
P
a
9.
Zastosować
odpowiednią
kolejność
wykonania pieca.
C
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
10.
Określić kolejność czynności podczas
licowania.
C
P
b
11.
Określić budowę pieca komorowego.
C
P
c
12
Określić
materiały
na
wykonanie
podmurówki.
C
P
cegieł na zaprawie
glinianej lub
wykłada się
płytkami
szamotowymi na
zaprawie
szamotowej.
13.
Określić zasady użytkowania armatury
pieca.
C
P
się zbytnio nie
rozgrzewały.
14. Określić temperaturę suszenia pieca.
C
P
40
o
C.
15.
Przewidzieć
zagrożenia
podczas
niewłaściwego użytkowania pieca.
D
P
eksplozji w piecu
i zatrucia tlenkiem
węgla.
16.
Określić czas suszenia pieca.
C
P
7 do 10 dni.
17.
Dobrać rodzaj drzwiczek.
C
P
podwójne.
18.
Określić funkcje elementów pieca.
C
PP
poprawy procesu
spalania, a także
powiększenia
akumulacji ciepła.
19.
Wybrać sposób oparcia pieca.
C
PP
a
20.
Wybrać sposób wykonania podstawy pod
piec
C
PP
a
21.
Analizować rysunki techniczne.
D
PP
d
22. Analizować operacje technologiczne
D
PP
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie
będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły
uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test składa się z 22 zadań. Są to zadania wielokrotnego wyboru i zadania na uzupełnienie.
Zadania podzielone są na dwie części o różnym stopniu trudności:
−
I część zadania od 1 do 17 są z poziomu podstawowego,
−
II część zadania od 18 do 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X lub uzupełnij zdanie. Jeżeli popełnisz pomyłkę, to błędną odpowiedź oznacz
kółkiem, a następnie ponownie napisz odpowiedź prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiązanie zadań masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
I część
1. Dobór wydajności cieplnej pieca nie zależy od:
a) ilości okien w pomieszczeniu,
b) przewidywanych strat ciepła,
c) wymiarów pomieszczenia,
d) koloru kafli.
2. Do sprawdzania wymiarów kafli przy obcinaniu i rozrysowaniu kafli stosuje się
a) prawidło,
b) poziomnicę,
c) miarę suwakową,
d) węgielnicę zduńską.
3. Na rysunku umieszczonym poniżej pokazano przekrój poziomy pieca komorowego
nad rusztem.
cyfrą 1 oznaczono:
a) dyszę,
b) kanał opadowy,
c) komorę spalania,
d) komorę zbiorczą.
4. Beleczki sklepienia pieca opiera się na:
a) kołnierzach kafli,
b) ścianach paleniska,
c) konstrukcji kratek z cegieł,
d) żebrach kanałów opadowych.
5. Do elementów składowych pieca komorowego nie należą:
a) komora ogniowa, komora spalania,
b) komora zbiorcza, popielnik,
c) kanały opadowe, dysza,
d) kanały wznośne, szyber.
6. Rura łącząca piec z kanałem dymowym w kominie powinna być:
a) pochylona w górę w kierunku komina,
b) pochylona w dół w kierunku komina,
c) ustawiona poziomo,
d) ustawiona pionowo.
7. Sklepienie pieca należy wykończyć od góry:
a) zaprawą cementową,
b) zaprawą zduńską,
c) cegłami,
d) kaflami.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
8. Ruszt układa się:
a) ze spadkiem od drzwiczek do ściany tylnej,
b) ze spadkiem od ściany tylnej do drzwiczek,
c) ze spadkiem na ścianki boczne paleniska,
d) dokładnie w poziomie.
9. Przed rozpoczęciem licowania pieca wykonuje się:
a) wylepkę,
b) futrowanie,
c) kolorowanie,
d) osadzanie armatury.
10. Spinanie kafli wykonuje się po:
a) przecięciu spoin blaszką aluminiową,
b) połączeniu kafli zaprawą,
c) wykonaniu wylepki kafli,
d) wykonaniu futrówki.
11. Komora zbiorcza w piecu komorowym znajduje się wykonuje się bezpośrednio pod:
a) komorą spalania wtórnego,
b) komorą ogniową,
c) popielnikiem,
d) dyszą.
12. Ostatnią warstwę podmurówki pod popielnikiem wykonuje się z:
..............................................................................................................................................
(podać dwa sposoby)
13. Podczas palenia w piecu nie wolno zamykać na belkę drzwiczek zewnętrznych, aby
........................................................................................................................................
14. Podczas suszenia pieca jego zewnętrzną temperaturę można doprowadzić najwyżej
do temperatury ..................................
15. Za wczesne hermetyczne zamknięcie pieca, jak i też nieumiejętne palenie miałem węglowym,
może być przyczyną:...........................................................................................
..............................................................................................................................................
(podać dwa zagrożenia)
16. Nowo
wybudowany
piec
powinien
być
stopniowo
wysuszony
w
przeciągu
.....................................................
17. Aby drzwiczki paleniskowe nie rozgrzewały się zbytnio i nie ulegały zdeformowaniu, najlepiej
stosować drzwiczki ............................................................................................
II część
18. Kratkę z cegieł w komorze spalania wtórnego wykonuje się celu
...............................................................................................................................................
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
(podać dwa powody)
19. Na rysunku obok pokazano posadowienie pieca:
a) w pomieszczeniu niepodpiwniczonym,
b) na stropie drewnianym,
c) na stropie żelbetowym,
d) na ścianie kominowej,
20. W celu stworzenia równej podstawy pod piec, sklepienia odcinkowe między belkami można
wyrównać:
a) betonem,
b) belkami stalowymi,
c) belkami drewnianymi,
d) zaprawą cementowo wapienną.
21. Na rysunku obok pokazano:
a) kanały piecowe,
b) sklepienia pieca,
c) wykonanie futrówki,
d) osadzenie drzwiczek piecowych.
22. Piec komorowy wykonuje się w następującej kolejności:
a) podmurówka, sklepienie, oblicówka, wylepka, futrówka,
b) podmurówka sklepienie, wylepka, futrówka, oblicówka,
c) oblicówka, podmurówka, futrówka, wylepka, sklepienie,
d) podmurówka, oblicówka, wylepka, futrówka, sklepienie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie pieców komorowych
Zakreśl poprawną odpowiedź; wpisz brakujące części zdania.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
13
14
15
16
17
18
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
7. LITERATURA
1. Birszenk A.: Poradnik roboty zduńskie. Arkady, Warszawa 1973
2. Birszenk A.: Piece mieszkaniowe i trzony kuchenne. Państwowe Wydawnictwa Techniczne,
Warszawa 1953
3. Brejnak A.: Metoda przewodniego tekstu w kształceniu praktycznym. CODN, Warszawa
1993
4. Roj-Chodacka A.: Przestrzeganie przepisów BHP i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska. KOWEZ, Warszawa 2002
5. Francuz W. M. :Vademecum kształcenia w zawodach budowlanych – Pakiet edukacyjny.
Kraków 1997
6. Francuz W. M., Sokołowski R. :Bezpieczeństwo i higiena pracy na budowie. KWP Bud-
Ergon OW PZITB, Warszawa 1998.
7. Lenkiewicz W., Michnowski Z.: Roboty budowlane. WSiP, Warszawa 1982
8. Niemierko B: Pomiar sprawdzający w dydaktyce. PWN, Warszawa 1990
9. Paradistal J.: Roboty zduńskie część I. Państwowe Wydawnictwa Szkolnictwa Zawodowego,
Warszawa 1960
10. Paradistal J.: Technologia zduństwa. Biblioteka Zakładów Doskonalenia Rzemiosła,
Warszawa 1961
11. Praca zbiorowa Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 1997
12. Praca zbiorowa Poradnik mistrza budownictwa wiejskiego. Arkady, Warszawa 2005
13. Praca zbiorowa Reforma kształcenia zawodowego. CODN, Warszawa 1997
14. Snopiński T.: Roboty zduńskie w budownictwie. Budownictwo i Architektura, Warszawa
1954
15. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Wydawnictwo Instytutu
Technologii Eksploatacji, Radom 1995
16. Wasilewski Z. J.: Bhp na placu budowy. Arkady, Warszawa 1989
17. Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne Tom IV. Arkady, Warszawa 1961
18. Katalog Nakładów Rzeczowych nr 2-02; Konstrukcje budowlane tom II, Ministerstwo
Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Warszawa 1997
19. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Roboty zduńskie.
MBiPMB, Warszawa 1974
Polskie normy i akty prawne
20. Prawo budowlane. Dziennik Ustaw 1994 Nr 89 poz. 414
21. Prawo budowlane - tekst ujednolicony. (Dz. U. z 2006 r. Nr 156 poz. 1118)
22. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003 w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy podczas wykonywania robót budowlanych. (Dz. U. Nr 47, poz. 401)
23. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków i innych obiektów budowlanych i terenów. (Dz. U. Nr 80 z 2006 r. poz. 563)
24. PN-EN ISO 6946 "Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór cieplny i współczynnik
przenikania ciepła. Metoda obliczania"
25. PN-B-02025 "Obliczanie sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynków
mieszkalnych".
26. PN-71/B-40152. Piece ceramiczne akumulacyjne. Wymagania.
27. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury dotyczące zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania
w zależności od współczynnika kształtu budynku. (Dz. U. Nr 75 z 2002 r. poz. 690)
z późniejszymi zmianami.