1. Kto (nazwisko, narodowość) jest autorem twierdzenia: „władza klimatu jest pierwszą

władzą na świecie”?
Karol Ludwik Monteskiusz – francuski filozof (dot. determinizmu geograficznego)

2. Podaj przybliżoną wartość światowego pogłowia:
bydła 1 339 mln szt
kóz 700 mln szt
owiec 1 058 mln szt
wielbłądów 19 mln szt

3. Wymień w odpowiedniej kolejności po dwa państwa:

a) największe powierzchniowo Rosja 17 075 tys km2 ; Kanada 9 985 tys km2
b) największe ludnościowo Chiny 1 311 381 tys (1 311 mln) ; Indie 1 119 538 tys (1 119

mln)

4. Ile jest aktualnie parków narodowych w Polsce?

Obecnie mamy 23 parki narodowe (1% pow. kraju)

Nazwa parku narodowego położonego najbliżej Krakowa- Ojcowski Park Narodowy

5. Podaj przybliżoną wartość światowej produkcji:

trzciny cukrowej 1 324 mln t
pszenicy 624 mln t
ryżu 608 mln t
ziemniaków 327mln t
jęczmienia 155 mln t
żyta 19 mln t
kawy 7,7 mln t

6. Nihilizm geograficzny (inaczej indeterminizm, woluntaryzm geograficzny) neguje

istnienie jakiejkolwiek zależności między środowiskiem przyrodniczym a życiem
społeczno-gospodarczym

7. Poniższe kraje połącz z ważnymi surowcami tam wydobywanymi (ropa naftowa, rudy

żelaza, boksyty, fosfory)

Bahrajn ropa naftowa
Maroko fosforyty
Surinam boksyty
Szwecja rudy żelaza (zagłębia Kiruna i Gällivare, eksportuje ponad 80% swojej produkcji)

8. Główny czynnik lokalizacji:

a) rafinerii w Gdańsku

bliskość morza, łatwość transportu (głównie import)

b) rafinerii w Polsce

ropociąg „Przyjaźń”- łatwość dowozu surowca ropociągiem, odprowadzanie
poszczególnych ropociągu ropy z poszczególnych szybów do rafinerii, a następnie
innymi środkami transportu

c) huty aluminium w Malińcu

Huty aluminium należą do energochłonnych zakładów dlatego budowane są w
sąsiedztwie dużych elektrowni cieplnych i wodnych. Huta aluminium wykorzystuje
energie elektryczna z elektrowni opalanych węglem kamiennym

9. Wskaż i najogólniej uzasadnij państwo kojarzące się z następującymi nazwami:
Socjalizm –Kuba (socjalizm- oficjalna ideologia państwa)
tytoń cygarowy – Kuba (mimo globalnie niewysokiej produkcji, specjalizuje się w tytoniach
cygarowych, które mają najwyższą markę na rynkach światowych)
zafra - Termin stał się znany na arenie międzynarodowej w latach 1960 ze względu na jej
znaczenie na Kubie, zafra – zbiory trzciny cukrowej, w których uczestniczy znaczna część
społeczeństwa, a jej uprawa zajmuje ok. 1/3 ziem uprawnych

10. Spośród wymienionych państw wybierz dwa, których lesistość jest najmniejsza
Kambodża, Brazylia, Surinam, Oman, Finlandia, Egipt, Papua-Nowa Gwinea

11. Co to jest wskaźnik urbanizacji?

Stopień zurbanizowania (umiastowienia) danego obszaru, wyrażany odsetkiem ludności

miejskiej do ludności ogółem.

Ile w przybliżeniu wynosi on dla Polski - 62%(61,8% wg spisu ludności z 2002 r.) i

Wielkiej Brytanii 89%?

12. Za ojczyznę kawy uważa się Abisynię (dzisiejszą Etiopię, prowincja Kaffa), a stonki

ziemniaczanej Kolorado (USA)

13. Przodkowie bydła domowego to:

Tur europejski (ostatni egzemplarz zabity na Mazowszu w 1627 r, od niego wywodzi się
bydło europejskie) i tur indyjski (od niego wywodzi się bydło garbate(zebu))

14. Co to za roślina: bawełna

a) Uprawiana jest głównie w krajach monsunowych
b) z nasion uzyskuje się olej
c) w USA z jej uprawy słyną tzw. stany byłego Niewolniczego Południa (stany byłego

Niewolniczego Południa: Missisipi, Luizjana, Arkansas)

d) Największym producentem są Chiny

15. Z drzewa Hevea brasiliensis pozyskuje się kauczuk naturalny (kauczukowiec

brazylijski)

16. Najwięcej henequenu( agawy) dostarcza Meksyk gdzie agawa ta uprawiana jest na

Półwyspie Jukatan

17. Dokończ poniższe zdania dotyczące herbaty:
Krzew herbaciany wymaga znacznej ilości opadów równomiernie rozłożonych w ciągu roku
ma małe wymagania glebowe, ale rodzaj gleby wpływa na aromat herbaty
Od sposobów preparowania liści i pędów herbaty zależy czy pojawia się ona w handlu jako
czarna – fermentowana, zielona – niefermentowana lub ulung (oolong - czerwona) –
częściowo fermentowana

18. Z czym ci się kojarzy nazwisko Nonnan Borlaug? Zielona Rewolucja i Pokojowa

Nagroda Nobla

19. Co to za roślina? ryż

a) występuje nad Irawadi
b) uprawa jej jest pracochłonna
c) produkuje się z niej sake
d) związana z nią jest choroba beri-beri

20. Podaj krótko słowne wykorzystanie gospodarcze:
Jęczmienia – pasza dla trzody chlewnej, kasza, do produkcji piwa i drożdży
Gryki – kasza, mąka, roślina miododajna

21. Wymień klasyczne państwa-enklawy na świecie Watykan, San Marino, Lesotho(RPA)

22. Wyjaśnij krótko pojęcia: kraje Północy i kraje Południa

Kraje północy – kraje bogate, wysoko rozwinięte, kraje południa – kraje biedne, słabo
rozwinięte

23. NATO powstało w Waszyngtonie w roku 1949 obecnie ma siedzibę w Brukseli.

Państwa członkowskie: USA, KANADA, ISLANDIA, WIELKA BRYTANIA,
PORTUGALIA, HISZPANIA, FRANCJA, BELGIA, HOLANDIA, LUKSEMBURG,
DANIA, NIEMCY, WŁOCY, NORWEGIA, ESTONIA, ŁOTWA, LITWA, POLSKA,
CZECHY, SŁOWACJA, WĘGRY, BUŁGARIA, RUMUNIA, GRECJA, SŁOWENIA,
TURCJA.

24. Gdzie znajdują się i z czym ci się kojarzą następujące nazwy:

Yunnan – prowincja Chin, południowo- wschodnia część kraju, ważny rejon uprawy
herbaty
Rzeka Magdalena – Kolumbia, plantacje kawy w okolicy rzek Magdalena i Causa


25. Czym się charakteryzuje i jak przebiega trasa LHS?
400 km LHS – Linia Hutnicza Szerokotorowa, o rozstawie torów 1520 mm, prowadząca od
granicy wschodniej do Huty „Katowice”. LHS kończy się w Sławkowie, gdzie zbudowano
terminal przeładunkowy.

26. Zakreśl dwóch czołowych producentów juty:
Bangladesz (800 tys t), Indie ( 2 100 tys t), Indonezja, Irlandia, Belize, Brazylia

27. Zakreśl zestaw (zestawy) państw, w których każde z nich liczy ponad 100mln

mieszkańców:

a) Indie Japonia Niemcy
b) Pakistan Chiny Egipt
c) Nigeria (134mln), Bangladesz (139mln), Japonia (128mln)
d) Meksyk (104mln), USA (299mln), Indonezja (223mln)

28. Stonka ziemniaczana pochodzi z USA, Kolorado (kraj i region)

29. Który obszar na ziemi i dlaczego nazywany jest „zielonymi płucami świata”?

Dżungla porastająca Nizinę Amazonki w Ameryce Południowej to najbardziej rozległa
nizina na Ziemi, obejmująca 7,3 mln km kw. Z tego 5 mln km kw. należy do Brazylii, a
reszta do Peru, Boliwii, Kolumbii, Wenezueli, Ekwadoru oraz Gujany. Swoją nazwę
zyskała dzięki największej na świecie produkcji tlenu przypadającą na metr kwadratowy,
który jest niezbędny do życia każdej żywej istocie. Pochłaniana jest tu też największa
ilość dwutlenku węgla.

30. W jakim kraju i na jakiej rzece zbudowane są następujące hydroelektrownie?

a) Itaipu- brazylijsko-paragwajska- Parana
b) Asuan – Egipt- Nil
c) Krasnojarska – Rosja- Jenisej

31. Który z poniższych produktów (wystarczy podać jeden): coca-cola, baranina,

wieprzowina, wino, wołowina, konina, słodycze, mleko krowie nie powinien spożywać
prawowierny:

Muzułmanin – wieprzowina, wino
Żyd – konina, wieprzowina
Katolik – żaden z powyższych
hinduista – wołowina
Judaizm - wieprzowina
Islam – wieprzowina

32. Na jakim źródle energii opierają swoją produkcję?
Solina - woda
Bełchatów – węgiel brunatny
Dolna Odra – węgiel kamienny
Kozienice - węgiel kamienny
Włocławek –woda
Żydowo –woda
Konin –węgiel brunatny
Kozłoduj –energia atomowa
Asuan – woda
Połaniec –węgiel kamienny


33. Wprowadzenie Cactoblastis cactorum( motyl) przyczyniło się do zahamowania

ekspansji opuncji w Australii

34. Podaj rok wydarzenia oraz nazwisko i narodowość kosmonauty, który pierwszy dotknął

stopa Księżyca

1969 roku amerykański kosmonauta- Neil Armstrong

35. Wyjaśnij skróty

NAFTA- Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu - USA, Kanadę i Meksyk
FAO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa
ONZ- Organizacja Narodów Zjednoczonych powstała w 1945 r. w San Francisco.
UNICEF – Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci
UNESCO – Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury
WHO- Światowa organizacja zdrowia- jedna z organizacji działających w ramach ONZ.
Działanie na rzecz zwiększania współpracy między państwami w dziedzinie ochrony zdrowia i
zwalczania epidemii chorób zakaźnych, a także ustalanie norm dotyczących składu lekarstw i
jakości żywności

36. Gdzie (kraj) znajdują się następujące miejscowości i regiony turystyczne ( może być

pytanie o to dlaczego są słynne)

Costa Brava – Hiszpania
Tahiti – Polinezja Francuska
Sapporo – Japonia
Acapulco - Meksyk
Wyspy Kanaryjskie - Hiszpania
Copacabana – Brazylia- znana ze swojej plaży, długiej na 4 kilometry.
Costa del sol- Hiszpania
Balaton- Węgry
Dalmacja- Chorwacja
Licheń- ( koło konina ) miejsce pielgrzymek- sanktuarium matki boskiej bolesnej
Krym- TEREN WYPOCZYNKOWY- półwysep na południu Ukrainy
Lazurowe Wybrzeże- najważniejszy region turystyczny Francji. Znane także jako Riwiera
Francuska.
Mekka- święte miejsce muzułmanów w Arabii saudyjskiej


37. Wyznawcy jakich religii przede wszystkim pielgrzymują do poniższych miejsc kultu

religijnego:

Jerozolima - Judaizm, Chrześcijaństwo
Grabarka - prawosławie

38. Kto posiada następujące terytoria?

Antarktydę –nie należy do żadnego państwa
Wyspę Niedźwiedzią –Norwegia
Grenlandia – autonomiczne terytorium zależne Danii
Wyspy Dziewicze – Wielka Brytania i Stany Zjednoczone


39. Do jakich podstawowych grup roślin zaliczmy?

Ziemniaki – rośliny bulwiaste
Soję – roślina oleista
Taro – roślina bulwiasta
Grykę – zboża

40. Zakreśl kraje na terenie których zasadniczo nie hoduje się trzody chlewnej:
Bangladesz, Izrael, Pakistan, Turcja, Kuwejt, Laponia, Libia.

41. Jaki surowiec wydobywany jest w dużych ilościach w poniższych miejscach:

Chile, LGOM( Legnicko-Głogowski okręg miedziowy), Dem. Republika Konga- MIEDŹ

Przez jaki przemysł jest ona najczęściej wykorzystywana?
przemysł elektrotechniczny i elektroniczny (ze względu na doskonałe przewodnictwo
elektryczne)

42. Wymień 3 rafinerie ropy naftowej w Polsce, uzasadnij położenie jednej z nich

Gdańsk – jest miastem portowym, co ułatwia transport i import
Płock – przez to miasto przebiega ropociąg „Przyjaźń”
Jasło

43. Podaj stolice następujących państw:

Peru - Lima
Pakistan - Islamabad
Papua-Nowa Gwinea - Port Moresby
Paragwaj – Asunción
Kazachstan - Astana
Kuba - Hawana
Kolumbia - Bogota
Kostaryka- San José
Andora- Andora
Australia- Canberra
Afganistan- Kabul
Argentyna- Buenos Aires

44. Nazwa geografia powstała od słów geo – ziemia, grapho - piszę
Za twórcę terminu uważa się Erastotenesa z Cyreny

45. Dokończ popularne w jednym z krajów Europy Zachodniej:
Bóg stworzył świat, ale Holandię stworzyli Holendrzy

46. Z biegiem tysiącleci człowiek nie wyzwolił się jednak całkowicie od praw przyrody, ale

stał się tylko bardziej niezależnym od działania jej siły

47. Produkcja rolna zależy zwykle od wielu czynników, które zwykle dzieli się na dwie

grupy: czynniki przyrodnicze i poza przyrodnicze (inaczej antropogeniczne)

48. Zakreśl 4 państwa o najwyższych odsetkach gruntów ornych w Europie:

Polska (43%), Ukraina (56,2%), Węgry (51%), Dania (53%), Szwecja, Wielka Brytania,
Watykan, Szwajcaria.

49. W Polsce pogłowie bydła wynosi 5,2 mln szt a trzody chlewnej 17,4 mln szt

Przeciętne zbiory żyta wynoszą w Polsce 2,6 mln t a ziemniaków 8,9 mln t

50. Zakreśl dużych światowych producentów pszenicy:

Chiny (104,5 mln t), Indie (69,3 mln t), USA (57,3 mln t), Kanada (27,2 mln t), Argentyna,
Australia, Japonia, Rosja (45 mln t).

51. Wymień 4 dyscypliny szczegółowe geografii społeczno-gospodarczej

- geografia ludności (demografia)
- geografia osadnictwa
- geografia rolnictwa
- geografia przemysłu
- geografia komunikacji (transportu i łączności)
- geografia handlu i usług
- geografia polityczna
- geografia turystyki (turyzmu)

52. Podaj przykłady i uzasadnij określenie „kraje bananowe”

Honduras, Kostaryka, Panama, Dominikana, Gwatemala, Ekwador
Monokulturowa uprawa bananów małych krajów Ameryki Środkowej.

53. Gdzie znajdują się i z jakiej przyprawy słyną:

Szeged – Węgry, papryka
Grenada – Małe Antyle, gałka muszkatołowa

54. Zastosowanie myksomatozy przyczyniło się do opanowania plagi królików w Australii.

55. Objaśnij określenia:

frutti di mare – owoce morza
kraje taniej bandery – państwa, które zapewniają armatorom niskie koszty obsługi statku
wodnego, np. Bahamy, Belize, Bermudy, Gruzja, Jamajka, Panama, Malta, Cypr.

56. W wywozie jakich produktów specjalizują się podane porty:

Port Narvik- rudy żelaza - Szwecja
Santos- kawa- Brazylia

57. Owoc aktinidii chińskiej w handlu nazywany jest kiwi.

Chlebem pustyni Arabowie często nazywają daktyle.

58. Wymień główne obszary upraw pszenicy w:

Argentyna- pampa
Kanada- pas prerii

59. Dwa główne czynniki lokalizacji browarów to: występowanie wody źródlanej, uprawa

jęczmienia, chmielu, rynek zbytu

60. Zakreśl zestaw państw czołowych eksporterów rud żelaza:

a) Kanada Kuba Irak Wenezuela
b) Brazylia Australia Kanada Szwecja
c) Argentyna Ukraina Polska Macedonia
d) Rosja Australia Kuwejt Francja

61. Poniższe zwierzęta (osioł bawół, karibu, lama) dopasuj do charakterystycznych rejonów

ich hodowli:

Alaska - karibu
Andy - lama
Malaje - bawół
Bliski Wschód – osioł



62. Co się wydobywa w następujących miejscach?

Katanga – miedź- Demokratyczna Republika Konga
Krzywy Róg –rudy żelaza- Ukraina
Kursk – rudy żelaza
Kuwejt – ropa naftowa



63. Zakreśl trzech ważnych poławiaczy ryb:

Japonia (9,5 mln t), Chiny (6,6 mln t), Peru (6,9 mln t), Polska, Cypr, Etiopia.

64. Wymień wraz z stolicami 3 azjatyckie państwa powstałe po rozpadzie ZSRR:

Kazachstan – Astana
Azerbejdżan -Baku
Turkmenistan - Aszchabad
Uzbekistan - Taszkent
Tadżykistan - Duszanbe
Kirgistan - Biszkek
Armenia - Erywań
Gruzja – Tbilisi

65. Wskaż dwa błędy w poniższym zdaniu:

„W Afryce chów bydła ma charakter przeważnie koczowniczy, jego zasięg ogranicza
występowanie much tse-tse”
„W Afryce hodowla bydła ma charakter przeważnie koczowniczy. Bydło trapią choroby,
a zasięg hodowli ogranicza występowanie muchy tse-tse” hodowla - chów

„Bardziej nowoczesną hodowlę prowadzi się jedynie w RPA. Duże pogłowie, zwykle
jednak ze względów prestiżowych występuje też w krajach Afryki Wschodniej.”
„Jedynie w RPA i Zimbabwe osadnicy europejscy prowadzą bardziej nowoczesny chów
bydła mięsnego. Duże pogłowie, często ze względów prestiżowych posiadają: Sudan i
Etiopia, Nigeria, Tanzania, Kenia, Madagaskar.

66. Omów lub naszkicuj flagi:

ONZ -

zawiera godło ONZ (mapę świata w układzie równoleżnikowym wpisaną w wieniec ze

splecionych ze sobą gałązek oliwnych) w kolorze białym na błękitnym tle .

Kanady- Flaga Kanady jest prostokątem podzielonym na trzy pionowe pasy: czerwony,
biały i czerwony, z umieszczonym w centrum, na białym pasie, czerwonym liściem klonu.
USA-

S

kłada się z 13 równej wysokości poziomych pasów, na przemian czerwonych i białych W lewym

górnym rogu flagi znajduje się niebieski kanton z 50 pięcioramiennymi białymi gwiazdami. 50 gwiazd
symbolizuje 50 stanów amerykańskich, zaś 13 pasów – 13 pierwotnych kolonii.

67. Podaj przybliżoną liczbę ludności:

Chiny – 1 311 mln
Indii 1 120 mln
USA – 299 mln
Indonezji 220 mln
Brazylii 200 mln
Pakistanu 175 mln
Bangladeszu 155 mln
Meksyku 105 mln
Niemiec 80 mln
Polski 38 mln


68. Wyjaśnij czego dotyczyło określenie „słońce nigdy tam nie zachodzi”

Imperium Brytyjskie na przełomie XIX i XX wieku, gdy było w posiadaniu kolonii na
wszystkich kontynentach.

69. Minusem komunikacji wodnej na Jeniseju jest kilkumiesięczny (nawet półroczny) okres

zlodzenia a na Nilu częste progi skalne (katarakty).

70. Najważniejsza religia świata to chrześcijaństwo , posiada 2 020 mln wyznawców.

71. Z czym kojarzą ci się następujące określenia:

biała śmierć kokaina
okręt pustyni - wielbłąd
kraj kwitnącej wiśni – Japonia

72. Największy współczesny samolot pasażerski świata to Airbus a najszybszy Concorde.

73. Elektrownia Krasnojarska znajduję się (kraj, rzeka) Rosja, Jenisej a Asuańska (kraj rzeka)

Egipt, Nil.

74. Uzasadnij i podaj co najmniej 2 przykłady na określenie „tygrysy azjatyckie”.

Korea Południowa, Tajwan, Singapur, Hongkong- wschodnioazjatyckie państwa, w
których nastąpił szybki rozwój gospodarczy porównywany do tygrysiego skoku.

75. Podaj języki urzędowe:

Kanady – francuski, angielski
Kolumbii- hiszpański
Iraku - arabski, kurdyjski
Indii – hindi, angielski

76. Chrześcijaństwo posiada 2 020 mln wyznawców, a islam 1 208 mln

77. Do jakiej z 3 podstawowych ras zaliczamy:

Arabów - biała
Jakutów - żółta
Kongijczyków - czarna
Koreańczyków – żółta

78. Sekretarzem generalnym ONZ jest obecnie Ban Ki Moon.
79. Zakreśl państwo, które przyjęto do ONZ w ostatnich latach: Szwajcaria(2002), Czarnogór

( 2006), Timor Wschodni (2002), RPA, Kirgistan.

80. Z jakich głównych roślin produkuje się:

Rum - trzcina cukrowa
Piwo – jęczmień, chmiel
Sake – ryż

81. Główne rejony uprawy buraków cukrowych w Polsce:

Pas dolny Śląsk- Poznańskie- Kujawy – Żuławy. Ponadto południowa Lubelszczyzna,
Szczecińskie..

82. Port Archangielsk –Rosja- specjalizuje się w wywozie drewna a Narvik –Norwegia- w

wywozie rudy żelaza.

83. Na świecie wydobywa się 109 930 PJ (petradżuli) gazu ziemnego i 3 567 mln t ropy

naftowej.

84. Wymień główne gatunki istot człekokształtnych:

a) australopitek
b) homo habilis (człowiek uzdolniony)
c) homo erectus (człowiek wyprostowany)
d) homo sapiens sapiens (człowiek rozumny) jego odmiana był neandertalczyk

85. Co to jest anekumena? Obszary niezaludnione; obszary na kuli ziemskiej nie

zamieszkane na stałe przez człowieka i nie wykorzystywane gospodarczo. Do anekumeny
można zaliczyć: obszary pustynne, obszary polarne oraz najwyższe pasma górskie.

86. Kiedy w dziejach ziemi pojawiła się najstarsza istota człekokształtna? australopitek

a) era kenozoik
b) okres neogen
c) podokres pliocen/plejstocen

87. Na czym polega interakcja człowiek – środowisko?

Środowisko przyrodnicze, w którym żyje człowiek, jest jago naturalnym miejscem na Ziemi.
Człowiek jako żywy organizm jest częścią przyrody. Jego życie zależy od warunków panujących w
środowisku przyrodniczym. Człowiek wywiera równocześnie na niego znaczny wpływ. Przyroda
dostarcza człowiekowi miejsca do jego bytowania, miejsca do odpoczynku, pokarmu i pożywienia,
wielu surowców naturalnych, z których może korzystać, jak również wielu zasobów przyrody, dzięki
którym może istnieć. W miejscach najbardziej zasobnych zakłada swoje osady, miasta, ponieważ
potrafi wykorzystać różnorodność krajobrazu i dostosować ja do swoich potrzeb. Człowiek nauczył
się z tego korzystać, lecz nie zawsze w sposób racjonalny i zgodny z naturą istnienia.

wykształciły się kierunki określające relacje między człowiekiem, a środowiskiem:

-determinizm geograficzny

-nihilizm geograficzny

-posybilizm geograficzny

Na działalność człowieka ma wpływ: klimat, ukształtowanie powierzchni, stosunki wodne, gleby,
budowa geologiczna, świat organiczny ,ważną rolę odgrywa również ekorozwój.

88. Na jakim akwenie leżą poniższe wyspy, do jakiego państwa należą i do jakiego

kontynentu są zaliczane. Dodatkowo podaj inną, bardziej potoczną nazwę tej wyspy.

Sulawesi- ocean spokojny-Celebes- Azja

89. Podaj aktualną nazwę państwa, które po uzyskaniu niepodległości nosiło nazwę Górne

Peru, dodatkowo podaj od kogo terytorium to państwo było zależne przed uzyskaniem
niepodległości.

Boliwia- Wicekrólestwo La Platy

90. Z jakich 3 organizmów politycznych powstały współczesne Niemcy ? Dodatkowo podaj

w którym roku doszło do ostatecznego zjednoczenia Niemiec.

a) Republika Federalna Niemiec
b) Niemiecka Republika Demokratyczna
c) Berlin Zachodni

Zjednoczenie Niemiec – 1990

91. Wymień minimum 5 państw wyspiarskich położonych w Ameryce Północnej?

Dodatkowo podaj od kogo były te państwa zależne przed uzyskaniem niepodległości.

a) Antigua i Barbuda (bryt.)
b) Saint Kitts i Nevis (bryt.)
c) Kuba (Hiszpania)
d) Saint Vincent I Grenadyny(bryt.)
e) Dominika(bryt.)

92.

Wymień minimum 5 państw sąsiadujących z Brazylią ( tu podane wszystkie):

Argentyna, Boliwia, Gujana Francuska, Gujana , Kolumbia, Paragwaj, Peru, Surinam,
Urugwaj oraz Wenezuela.

93. Stolicą jakiego kraju jest Berno? Dodatkowo podaj do jakiego typu państwa jest ten kraj

zaliczany?

Berno- Szwajcaria- państwo kantonalne, federacja szwajcarska

94. Które z poniższych państw należy do OPEC (podkreślić właściwe państwo). Dodatkowo

podaj na jakim kontynencie są te państwa położone? Co oznacza w języku polskim skrót
OPEC?

OPEC- Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową

Państwa członkowskie: Algieria, Angola, Libia, Nigeria ( Afryka), Arabia Saudyjska, Irak,
Iran, Katar, Kuwejt, , Zjednoczone Emiraty Arabskie ( Azja) , Wenezuela, Ekwador
( Ameryka Południowa).


95. Podaj przywróconą nazwę niżej wymienionego miasta, oraz wskaż na terenie jakiego

państwa jest ono aktualnie położone ?

Ordżonikidze- Władykaukaz, Rosja (Osetia Północna)

96. W którym roku ludność świata przekroczyła… ?

0,5mld – 1600
1mld – 1820
2mld – 1930
3mld – 1960
4mld – 1976
5mld – 1987
6mld – 1999
6,6mld – 2006

97. Co to jest przyrost regresywny?

Mała liczba urodzeń i mała liczba zgonów. Wartość przyrostu naturalnego ujemna.

Społeczeństwo stare w sensie demograficznym

.

98. Które z poniższych państw odznacza się najwyższym wskaźnikiem przyrostu

naturalnego?

a) Meksyk 14,3
b) Ukraina – 7,6
c) USA 5,8

99. Które z poniższych państw odznacza się największym udziałem użytków rolnych w

powierzchni ogólnej?

a) Egipt 2,6%
b) USA 45,3 %
c) Wielka Brytania 70,1 %

100.

Wymień 2 główne odmiany ryżu:

Ryż suchy –górski

Ryż mokry –nizinny

101.

Ile wynoszą przeciętne światowe plony kukurydzy (podkreślić właściwą liczbę):

a) 25 q/ha
b) 30 q/ha
c) 40 q/ha ----> 48,1 dt/ha (to drugie aktualne)

102.

Wymień minimum 3 sposoby gospodarczego wykorzystania owsa:

a) Pasza dla zwierząt, zwłaszcza dla koni
b) Służy do wyrobu płatków owsianych
c) Zboże przemysłowe - alkohol

103.

Które z poniższych państw jest największym producentem ziemniaków?

a) Japonia 2,6 mln t
b) Kolumbia
c) USA 19,7 mln t

104.

Wymień minimum 5 sposobów gospodarczego wykorzystania trzciny cukrowej:

a) Produkcja cukru
b) Produkcja rumu i spirytusu
c) Produkcja biopaliw
d) Produkcja papieru
e) Roślina pastewna

105.

Które z poniższych państw jest największym producentem buraków cukrowych?

a) Japonia 3,9 mln t
b) Turcja 14,4 mln t
c) Ukraina 22,4 mln t

106.

W jakiej strefie klimatycznej występują dogodne warunki uprawy słonecznika?

a) umiarkowana cieplejsza
b) umiarkowana chłodniejsza
c) zwrotnikowa pustynna

107.

Z jakiej rośliny użytkowej uzyskuje się tapiokę?

Tapioka- powstaje ze skrobi manioku.

108.

Z jakiej rośliny użytkowej) wyrabia się worki używane do transportu cukru?

JUTA

109.

Na terenie którego z poniższych państw uprawia się herbatę? Ponadto podaj na terenie

jakiego kontynentu są powyższe państwa położone?

a) Azerbejdżan- Azja
b) Kanada- Ameryka pn
c) Szwajcaria- Europa

110.

Na terenie jakiego państwa znajduje się poniższy port morski i nad jakim akwenem

jest on położony? Dodatkowo podaj jaki charakterystyczny surowiec rolniczy jest z
powyższego portu wywożony?

Port Santos- Brazylia - Ocean Atlantycki- kawa

111.

Które gatunki tytoniu mają znaczenie gospodarcze (wymienić 2)?

Tytoń szlachetny( zwyczajny)

Machorka (wieksza zawartość nikotyny)

112.

Jakie surowce roślinne służą do produkcji coca-coli?

Liście koki, orzeszki kola

113.

Wymień minimum 3 przyprawy rosnące w strefie okołorównikowej:

a) pieprz
b) goździk
c) wanilia

114.

Uzupełnij wiersz-reklamę o nazwę miejscowości w Polsce, położonej w słynnym

rejonie sadowniczym. Dodatkowo podaj nazwę rejonu sadowniczego, w którym powyższa
miejscowość jest położona.

„daje krzepę, krasi lica – nasza łącka śliwowica”

rejon sadowniczy- Sądecczyzna

115.

Na jakim akwenie są położone, do jakiego państwa należą i do jakiego kontynentu są

zaliczane poniższe wyspy:

a) Falklandy-Malwiny- Ocean Atlantycki- Wielka Brytania
b) Sycylia- Morze Śródziemne, Morze tyrreńskie- Włochy
c) Wyspa Wiktorii- Ocean Arktyczny- Kanada

Które z powyższych wysp znane są z uprawy cytryny – Sycylia.

116.

Podaj orientacyjną (tj. z dokładnością do 20%) wielkość pogłowia trzody chlewnej na

świecie:

990 mln t:

117.

Na terenie którego z poniższych państw hoduje się wielbłądy („okręt pustyni”).
Dodatkowo podaj na jakim kontynencie są poniższe państwa położone?

a) Mołdawia- Europa
b) Pakistan- Azja
c) Urugwaj- Ameryka Pd

118.

Z jakiej rośliny użytkowej produkuje się placki tortilla ?

Kukurydza

119.

Wymień min. 3 najważniejsze rejony upraw jęczmienia na terenie Polski:

a) Pojezierze Pomorskie
b) Nizina Śląska
c) Wyżyna Krakowsko- Częstochowska

120.

Jakie warunki glebowo-klimatyczne sprzyjają najbardziej intensywnej uprawie

jęczmienia?

a) Gleby- gleby strefy umiarkowanej
b) Klimat- umiarkowany ciepły/ chłodny / przejściowy –jęczmień znosi wszystko prócz

zbyt dużej wilgoci jaka jest w strefie okołorównikowej

121.

Z jakiej rośliny użytkowej produkuje się kaszę jaglaną?

Proso

122.

Które miejsce w strukturze zasiewów roślin uprawnych w Polsce zajmują ziemniaki?

2

123.

Co to jest kassawa?

Jest to Maniok Jadalny z Brazylii

124.

Które z poniższych państw jest największym producentem trzciny cukrowej?

a) Jamajka
b) Mauritius
c) Tajlandia 48 mln t

125.

Wymień 4 państwa, których produkcja łączna stanowi 30% całkowitej produkcji soi?

ARGENTYNA, CHINY, INDIE, PARAGWAJ

126.

Podaj minimum 3 sposoby gospodarczego wykorzystania palmy kokosowej:

a) Z włókna kokosowego liny, szczotki, pędzle, maty.
b) Kompost w ogrodnictwie.
c) Skorupy używane jako paliwo opałowe.

127.

Wymień 3 główne stany USA, z których pochodzi ok 70% produkcji włókna

bawełnianego ( tzw Cotton Belt):

a) Missisipi
b) Luizjana
c) Arkansas

128.

Podaj min. 3 sposoby gospodarczego wykorzystania konopii?

a) Włókno do wyrobu płótna żeglarskiego oraz namiotowego
b) olej konopny używany do wyrobu farb i lakierów
c) materiał uszczelniający

129.

Z jakiej rośliny użytkowej produkuje się sznur do snopowiązałek oraz podać państwo

gdzie się uprawia ją ?

Agawy sizalowe –sizal, Brazylia

130.

Z niżej wymienionych wskaż 4 państwa, które są ważnymi i charakterystycznymi

wydobywcami rud miedzi:

Chile, USA, Peru, Kanada, Liberia, Zambia, Polska (530 tys. t), Czechy, Węgry,
Francja, Gujana, Jamajka.

131.

Sposoby (min. 2) przemysłowego uzyskiwania siarki:

1.odsiarczanie gazu ziemnego i ropy naftowej
2.odzyskiwanie siarki z pirytów

132.

Czołowi eksporterzy pszenicy to:

a) USA Kanada Rosja Francja Brazylia

b) Kanada USA Francja Indie Turcja
c) USA Kanada Chiny Turcja Francja
d) USA Kanada Francja Australia Argentyna

133.

Podaj nad jakimi morzami znajdują się poniższe porty morskie Rosji:

Władywostok- Morze Japońskie
Murmańsk- Morze Barentsa
Kaliningrad- Morze Bałtyckie
Noworosyjsk- Morze Czarne

134.

Kanał Gliwicki ułatwia wywóz węgla kamiennego z GOP-u do Szczecina

135.

W strukturze ładunków żeglugi śródlądowej w Polsce największy udział mają:

a) piasek i żwir, węgiel kamienny, w. brunatny, owoce
b) w. kamienny, ropa naftowa, buraki cukrowe, piasek
c) piasek i żwir, w. kamienny, metale i wyroby z metali
d) kamienie drogowe, w. kamienny, drewno, fosforyty

136.

Jakie charakterystyczne zakłady przemysłowe (podać nazwę 1 charakterystycznego)

zlokalizowano w tych miejscowościach?

Pomorzany - Elektrownia Pomorzany cześć Zespołu Elektrowni Dolna Odra S.A.
Świdnik- „PZL-Świdnik” firma zajmująca się produkcją samolotów i śmigłowców
Wronki –Firma produkująca sprzęt AGD ”Amica”
Zagłębie Górnośląskie - Rybnicki Okręg Węglowy, gdzie wydobywa się przede wszystkim
węgiel koksujący


137.

Podaj nazwę państwa – największego światowego producenta statków:

Korea Południowa
Japonia
Chiny

138.

Wymień min. 5 surowców wykorzystywanych w przemyśle chemii organicznej:

a) Ropa naftowa
b) Gaz ziemny
c) Węgiel kamienny
d) drewno
e) kauczuk

139.

Na terenie jakiego państwa i nad jakim akwenem znajduje się poniższy port morski i

jaki charakterystyczny surowiec jest z niego wywożony?

Madras – Indie, Ocean Indyjski, Zatoka Bengalska- Bawełna

140.

Które państwo na świecie posiada najdłuższą sieć ropociągów?

USA 248,5 tys km

Rosja 213 tys km

Meksyk 50 tys km

141.

Na jakim kontynencie położone są poniższe państwa? Z eksportu jakich

charakterystycznych surowców mineralnych (nazwa 1 charakterystycznego) są one
znane?


a) Brunei- Azja Pd-wsch- Ropa Naftowa
b) Nauru- Australia i Oceania,- Fosforyty
c) Surinam- Ameryka Południowa (pn-wsch)- Boksyty

142.

Podaj (z dokładnością do 10%) jaki % powierzchni leśnej Polski stanowią lasy iglaste?

79%

143.

Wymień 4 główne pierwiastki chemiczne litosfery wg kolejności ich procentowego

udziału:

a)

tlen 47%

b)

krzem 29,5%

c)

glin 8,05%

d)

żelazo 4,65%

144.

Do jakiej głównej grupy skał należy zaliczyć KAOLIN ? dodatkowo podaj główna

użyteczność gospodarczą tej skały.

Kaolin- Skała osadowa- ceramika- dachówki

145.

/////////////////////////////////////////////// mapa konturowa wydobycie ropy ///////////////////////

146.

wymień min. 3 sposoby gospodarczego wykorzystania ziemniaków

a) pasza
b) produkt spożywczy
c) przetwórstwo przemysłowe –spirytus, krochmal, syrop

147.

Zbiory której z poniższych roślin włókienniczych są najwyższe w skali świata ?

a) bawełna 24 484 tys t
b) juta 3 100 tys t
c) len 792 tys t

148.

Wymień min. 3 sposoby gospodarczego wykorzystania oleju rycynowy?

a) Olej jako dodatek do paliw i smarów
b) W lecznictwie jako środek przeczyszczający

c) Kosmetyka- odżywka do włosów

149.

Z jakiej rośliny użytkowej uzyskuje się KOPRĘ?

Z orzechów Palmy kokosowej

150.

Podaj nazwę państwa – największego światowego producenta oleju palmowego?

INDONEZJA

151.

Które z poniższych państw jest największym producentem herbaty?

a) Argentyna 68 tys t
b) Gruzja
c) Kenia 311 tys t

152.

Dopasuj wartości (w promilach) wskaźników przyrostu naturalnego do odpowiednich

państw -3,9 -0,5 22,7 32,7 (w tym zadaniu podał dziwne, nieaktualne dane, nie
sugerujcie się tym).

Estonia -3,9
Nigeria 32,7
Uzbekistan 22,7
Włochy -0,5







153.

Wymień w kolejności liczby mieszkańców 4 światowe skupienia ludności.

a) skupienie wschodnio-azjatyckie (1,5 mld Wschodnie Chiny, Korea, Japonia)
b) skupienie indyjskie / południowo-azjatyckie (1,3 mld Indie, Pakistan,

Bangladesz, Cejlon)

c) skupienie europejskie (0,7 mld Europa Zachodnia, Środkowa, Wschodnia aż po

Moskwę)

d) skupienie północno-amerykańskie (0,2 mld pn-wsch część USA i pd-wsch

Kanada)

154.

Uzasadnij dużą gęstość zaludnienia na jednej z wysp indonezyjskich.

Wyjaśnieniem tego zjawiska jest wysoka żyzność gleb wulkanicznych, które
przyciągają ludność.

155.

Uporządkuj pod względem gęstości zaludnienia poniższe państwa ( już uszeregowane)

1. Watykan
2. Belgia

3.Polska
4. Mongolia

156.

Dopasuj poniższe wskaźniki struktury płci do odpowiednich państw:

106k/100m 94/100 113/100 97/100

Bangladesz - 94/100
Polska - 107k/100m
Rosja - 114/100
Turcja - 97 /100

157.

Co to jest język ojczysty? Podaj języki, którymi mówią Szwajcarzy.

Język ojczysty – Język którego człowiek uczy się najpierw i przyswaja w sposób naturalny w
dzieciństwie, w kraju w którym się wychował, to podstawa myślenia.

W Szwajcarii mówi się w 4 językach : niemieckim, francuskim, włoskim, retoromańskim.

158.

Język hiszpański jest ojczystym dla np. Hiszpanów, Meksykańczyków angielski dla

Anglików, Australijczyków.

159.

Podaj położenie (kraj) i główną funkcję miastotwórczą:

Donieck- Ukraina, zagłębie węgla kamiennego
Davos-Szwajcaria, Uzdrowisko zimowe (turystyczne)
Fatima- Portugalia, Sanktuarium
Sapporo- Japonia, węzeł komunikacyjny, przemysłowa
Rabka- Polska, Uzdrowisko (solanki)
Vichy- Francja, Uzdrowisko

160.

Główne rejony upraw jabłoni w Polsce:

Sądecczyzna, pas Sandomierz-Opole Lubelskie- Puławy, okolice Warszawy

161.

Wymień zwierzęta używane powszechnie jako juczne lub pociągowe.

Muł, koń, osioł, wielbłąd

162.

Ważni i charakterystyczni hodowcy osłów:

a) Indie, Chiny, Pakistan, Korea Pd, Meksyk, USA
b) Chiny, Etiopia, Pakistan, Meksyk, Hiszpania, Grecja
c) Mongolia, Etiopia, Egipt, Iran, Kanada, Indie
d) Somalia, Sudan, Indie, Szwajcaria, Grecja, Włochy

163.

Główne gatunki drzew tworzące tajgę:

świerki, sosny, sosny limby, jodły syberyjskie, modrzewie

164.

Poniższe państwa uporządkuj wg kolejności produkcji energii elektrycznej ( już

uporządkowane):

1. USA
2. Japonia
3. Niemcy
4. Polska
5. Mongolia

Dodatkowo podaj miejsce (kraj, region) gdzie w Europie Zach. znajduje się elektrownia
pływowa- Saint Malo w Bretanii we Francji.

165.

Podstawowe (minimum 3) rodzaje wydobywanych rud żelaza. Dodatkowo wymień po

jednym rejonie wydobycia rud żelaza w Rosji i na Ukrainie

Magnetyty, Hematyty, Syderyty.

Rosja- Ural,
Ukraina-Krzywy Róg

166.

Podaj w przybliżeniu wielkość zbiorów światowych, największego producenta i Polski

a) ryżu- świat: 630 mln t, Chiny: 180 mln. T, Polska- brak zbiorów.
b) ziemniaków-świat: 315mln t, Chiny: 70mln t, Polska 9 mln t

167.

Najważniejsze rojony uprawy pszenicy w USA, Argentynie, Polsce:

USA- pas Dakota Północna- Teksas, tereny na południe od Wielkich Jezior
Argentyna- pampa
Polska- Dolny Śląsk, Lubelszczyzna, Kujawy, Żuławy
168.

Wymień 2 najważniejszych producentów juty. Podaj krótko wykorzystanie

gospodarcze tej rośliny.

Indie

Bangladesz

Wykorzystanie: roślina przemysłowa- wyrób: worków, lin, sieci chodników, brezentu,
materiałów elektroizolujących).

169.

Z czym Ci się kojarzą następujące nazwy: LATEKS, HEVEA BRASILENIS,

MANAUS.

Lateks – koloidalny roztwór z kauczuku, robi się z nich prezerwatywy
Hevea brasiliensis –nazwa łacińska kauczuku brazylijskiego
Manaus – brytyjska metropolia kauczukowa( miasto w Brazylii)

Wszystkie 3 nazwy kojarzą się z kauczukiem

170.

Podaj krótko z czym Ci się kojarzą następujące nazwy i określenia:

platan - drzewko ozdobne, najdroższe drzewo świata w UK
watussi- bydło domowe w Afryce, ilość watussi świadczy o zamożności gospodarza
„chodząca apteka”- koza
Pizang- banan zwyczajny
Kryl- owoc morza
największa owczarnia świata- Australia
morwa biała- drzewa liściaste związane z uprawą jedwabników
Herbicydy- chemiczne środki selektywnego niszczesnia chwastów w uprawach
„chleb pustyni”- daktyle
„Kraj Kwitnącej Wiśni”- Japonia

171.

Najwięksi światowi producenci kawy:

a) Brazylia, Kolumbia, Kuba, Meksyk, RPA, USA
b) Kolumbia, Brazylia, Szwecja, Indie, Sri Lanka, Salwador
c) Brazylia, Kolumbia, KRLD Gwatemala, Salwador
d) Brazylia, Kolumbia, Indonezja, Wybrzeże Kości Słoniowej, Etiopia

172.

Z uprawy jakich przypraw słynie Madagaskar:

Goździki, Pieprz, Wanilia

173.

Kierunek negujący istnienie jakiejkolwiek zależności między środowiskiem

geograficznym a człowiekiem to:

Nihilizm Geograficzny = Indeterminizm

174.

Pierwszy światowy raport o stanie środowiska przyrodniczego „Człowiek i

środowisko” opublikował w 1969r. U-Thant, sekretarz generalny ONZ

175.

Który obszar Ziemi najczęściej nazywany jest „zielonymi płucami świata”?

Nizina Amazonki

176.

Gdzie powstał w 1872r. pierwszy park narodowy na świecie? Co jest jego największą

atrakcją?

Yellowstone, Gejzery, Gorące źródła, Niedźwiedzie grizzly, łosie.

177.

Powierzchnia Polski: 312,7 tys km2

178.

Wymień 2 istniejące obecnie państwa-miasta.

Watykan, Monako

179.

EWG (UE)- Europejska Wspólnota Gospodarcza  UE

180.

ONZ. Jego podstawowe i pomocnicze organy.

Organizacja Narodów Zjednoczonych
Sekretarz gen : Ban ki moon
Organy : Rada Bezpieczeństwa, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, sekretariat,
Rada gospodarcza i społeczna, Rada powiernicza
Organy pomocnicze : IBRD, ILO, FAO, WHO, WMO, UNESCO, UNICEF itd

181.

Ważniejsze organizacje wojskowo-polityczne na świecie:

WNP, OPA, ANZUS, NATO

182.

Kierunki wyjaśniające zależności między człowiekiem a środowiskiem naturalnym:

Determinizm i Posybilizm geograficzny

183.

Charakterystyczne cechy krajów „Trzeciego Świata”:

Słabo uprzemysłowione

Niski wskaźnik rozwoju HDI

Niskie PKB

Wysoka umierlaność

Niski standard życia

Analfabetyzm

Gwałtowny przyrost naturalny

184.

Charakterystyka, cechy społeczno-gospodarcze wysoko rozwiniętych krajów

kapitalistycznych.

Wysokie PKB, Duże zatrudnienie w usługach, Wysoki poziom wskaźnika HDI,
społeczeństwo starzejące się niska umieralność, Wysoki standard życia itd.

185.

Znaczenie handlu zagranicznego w gospodarce narodowej:

-wpływ na zmianę struktury dochodu narodowego
-wpływ na zwiększenie efektywności gospodarowania
-wpływ na wielkość i dynamikę dochodu narodowego
-jest czynnikiem, który umożliwia transformację gospodarki danego kraju
-może stanowić jedyny sposób rozwiązania problemu niedoborów niektórych artykułów
-oprócz tego może być zagrożeniem (konkurencją) dla rodzimych produktów

186.

Tranzyt rurociągowy w Polsce:

Ropociągi – Rurociąg „Przyjaźń”
Gazociągi – Jamalski (idzie przez Polskę z Rosji na Zach)
Wodociągi
Sieć elektroenergetyczna

187.

Podaj nazwę miasta liczącego najwięcej mieszkańców na kontynencie europejskim.
Dodatkowo podaj na terenie jakiego państwa jest ono położone.

Moskwa (Rosja) 10,1mln
Paryż (Francja) 9,8 mln

188.

Jakie podstawowe rodzaje nieużytków wyróżnia się na terenie miast?

a) trwałe
b) przejściowe

189.

Jaki % ogólnej powierzchni użytków rolnych w Polsce znajduje się w użytkowaniu

rolników indywidualnych (podkreślić właściwą liczbę)
a) 70
b) 82
c) 91
d) 83

190.

Jaki % światowej powierzchni upraw, stanowią zboża (podkreślić właściwą liczbę).

a) 32 ?
b) 53 ?
c) 70

191.

Co zaliczamy do tzw. roślin pośrednio alimentacyjnych?

To inaczej rośliny paszowe- rośliny motylkowe, trawy, buraki pastewne

192.

Co to jest wskaźnik urbanizacji?

Jest to procentowy udział ludności zamieszkałej w miastach w stosunku do ogólnej
liczby ludności danego kraju.

193.

Kogo zalicza się do tzw. ludności zawodowo biernej?

Ludność nieaktywna zawodowo, utrzymująca się albo ze źródeł niezarobkowych
(emerytury, renty, stypendia, zasiłki z opieki społecznej, sprzedaż posiadanych dóbr,
żebractwo), albo utrzymywaną, tzn. niemającą własnego źródła dochodu (dzieci i
młodzież pozostające na utrzymaniu rodziców)

194.

Potomkami jakich głównych ras ludzkich są ZAMBOWIE:

żółtej i czarnej

195.

Podaj nazwę języka urzędowego na terenie Filipin? Dodatkowo podaj do jakiej

rodziny językowej jest powyższy język zaliczany?

Angielski - germańska
Hiszpański- romańska

196.

Na terenie jakiego państwa (podaj nazwę) mieszkają rdzenni Łużyczanie?

Niemcy

197.

Wymień nazwy 3 teoretycznych modeli struktury przestrzenno-funkcjonalnej miast

świata?

a) metropolia
b) aglomeracja
c) megalopolis

198.

Co rozumiemy pod pojęciem środowisko geograficzne?

Ogół przyrody ożywionej i nieożywionej. Do elementów naturalnych środowiska należą:
bodowa geologiczna, ukształtowanie powierzchni, klimat, wody, gleby oraz świat
organiczny. Do elementów sztucznych, będących wytworem działalności człowieka,
zaliczamy infrastruktury: osadniczą, transportową i przemysłową oraz intensywne
rolnictwo.

199.

Co to jest ekumena?

Obszary trwale zamieszkane (często silnie zaludnione) i wykorzystywane przez
człowieka/ obecnie ok. 90%

200.

Wymień min. 3 parki narodowe w Polsce, których przedmiotem ochrony są duże

kompleksy leśne:
a) Gorczański Park Narodowy
b) Białowieski Park Narodowy
c) Bieszczadzki Park Narodowy

201.

Stolicą jakiego państwa jest DODOMA. Dodatkowo podaj nazwę miasta, które

pierwotnie pełniło funkcje stołeczne, tj. po uzyskaniu przez to państwo niepodległości.
Od kogo (podaj nazwę kolonizatora) zależne było powyższe terytorium?

To stolica Tanzanii, wcześniej było to miasto Dar es Salam. Zależne było po I wojnie
światowej od Wielkiej Brytanii.

202.

Stolicą jakiego kraju jest BELFAST ? Do jakiego państwa – miasto to należy, jak i

kraj na terenie którego jest ono położone (podaj nazwę państwa).

Stolica Irlandii Północnej. Jest położone na terenie Wielkiej Brytanii.

203.

Oblicz gęstość zaludnienia danego państwa .................... niewyraźne dane :P

204.

Jakie typy przyrostu naturalnego wyróżnia się?

a) prymitywny
b) eksplozji demograficznej (i kompensaty powojennej)
c) europejski

205.

Które z poniższych państw liczy najwięcej mieszkańców (podkreślić właściwe)?

Dodatkowo podaj na terenie jakiego kontynentu są powyższe państwa położone?

a) Honduras 7 329 tys
b) Peru 27 515 tys
c) Szwecja 9 082 tys

Peru- Ameryka Południowa, Szwecja- Europa, Honduras-Ameryka Środkowa

206.

Na terenie jakiego państwa (względnie państw) położona jest poniższa kraina

geograficzna (podać nazwę państwa/państw) i od kogo była ona zależna zanim znalazła
się w granicach współczesnych państw: BUKOWINA.

Ukraina i Rumunia. Wcześniej była zależna od Mołdawii.

207.

W którym roku niepodległość uzyskała Grecja (podkreślić właściwą datę)

a) 1830
b) 1918
c) 1945

Od kogo terytorium to było zależne przed uzyskaniem niepodległości?

Imperium Osmańskie

208.

Na terenie jakiego państwa znajduje się poniższe miasto: TRIEST? Od kogo miasto to

było zależne (w całości lub w części) zanim całkowicie znalazło się w granicach państwa,
na terenie którego jest ono aktualnie położone?
Obecnie leży we Włoszech. Jego obszar na Istrii był zależny od Jugosławii.

209.

Funkcje geografii:

Funkcja: informacyjno-diagnostyczna
teoretyczno-wyjaśniająca
prognostyczna
planistyczno-decyzyjna

210.

Co to jest Dziura ozonowa ?

Proces niszczenia warstwy ozonowej chroniącej Ziemię przed szkodliwym
promieniowaniem ultrafioletowym Słońca. Ozon w stratosferze tworzy się w wyniku
reakcji fotochemicznej, polegający na przemianie tlenu w trójatomowy ozon. W
ostatnim czasie obserwuje się zmniejszenie się ilości ozonu, będącego naturalnym
filtrem promieni nadfioletowych, prowadzącego do powstania tzw. dziury ozonowej

211.

Parki narodowe utworzone w pasie Nizin Nadmorskich w Polsce ?

Woliński Park Narodowy, Słowiński Park Narodowy

212.

Wyspa Wielkanocna – gdzie jest, jaki kontynent, jakie państwo, jaki ocean?

Państwo: Chile, Kontynent: Oceania, Ocean Spokojny

213.

Liczba ludności Australii i Oceanii- 34 000 tys

214.

Implozja demograficzna to:

Nie odwracalny proces ciągłego spadku dynamiki zastępowalności pokoleń do poziomu
poniżej progu reprodukcji prostej, przyrost naturalny obniża się do zera

215.

Jaki jest język na Wyspach Owczych?

Duński, farerski

216.

Górnośląska aglomeracja jest uznawana za policentryczną (konurbację)

217.

Producenci bydła:

świat - 1 400 mln szt
Brazylia – 200 mln szt
Indie – 180 mln szt
Chiny – 110 mln szt
USA – 95 mln szt

218.

CORN BELT- najważniejszy region rolniczy USA- uprawa kukurydzy, soi, hodowla

bydła i trzody chlewnej

219.

Ziemniaki wywodzą się z Ameryki Południowej- Chile, Peru

220.

Najwięksi producenci ziemniaków:

świat – 310 mln t
Chiny – 70 mln t
Rosja – 40 mln t
Indie – 25 mln t
USA – 19,7 mln t
Ukraina – 19,5 mln t

221.

Zakład produkcji samochodów w Czechach:

Skoda

222.

5 metali uszlachetniających stal

Nikiel, tytan, wolfram, molibden, kobalt

223.

Największy producent samolotów:

1.USA (Boeing)

2.Francja (Airbus)
3.Kanada (Bombardier)

224.

Zastosowanie soli kamiennej w przemyśle:

Wykorzystywana do produkcji mydła, środków piorących, w przemyśle szklarskim i
hutniczym.

225.

Transport lądowy (środki transportu):

Transport drogowy kołowy, szynowy i przesyłowy

226.

Powstanie najstarszej linii kolejowej

1825r. z Stockton do Darlington w Anglii

227.

Co to jest obrót handlowy?

transakcja kupna-sprzedaż między państwami (eksport import łącznie).

228.

Największe i najmniejsze państwo świata (powierzchnia i nazwa).

Rosja 17 075 tys km2 ; Watykan 0,0004 tys km2

229.

Państwa-miasta (wymień dwa) -> Watykan, Monako

230.

„odejść aby zostać – neokolonializm

Neokolonializm to utrzymywanie związków oraz zależności gospodarczych i politycznych
przez mocarstwo w stosunku do kolonii, które ogłosiły niepodległość.

231.

ONZ – czym było wcześniej, data założenia, siedziba

Wcześniej była to Liga Narodów, założenie 24.10.1945, siedziba w Nowym Jorku
.

232.

Założenie UE – data, na mocy jakiego traktatu

1 listopada 1993r. na mocy traktatu z Maastricht

233.

Co to jest przyrost naturalny?

To różnica między liczbą urodzeń (żywych) a liczbą zgonów w ciągu roku.

234.

Gęstość zaludnienia :

Watykan 2,2 tys os/1km2
Belgia 345 os/1km2
Polska 122 os/1km2
Mongolia 2 os/1km2

235.

Języki ojczyste:

Chile hiszpański
Peru keczua, ajmara, hiszpański
Anglia język staroangielski, anglosaski

236.

Najwięksi światowi producenci kawy:

świat – 7 827 tys t
Brazylia – 2 593 tys t
Wietnam – 854 tys t
Kolumbia – 696 tys t
Indonezja – 653 tys t




237.

Uprawy przypraw:

Wanilia Indonezja, Madagaskar
Papryka Węgry
Goździki Indonezja, Madagaskar, Tanzania, Sri Lanka

238.

Do czego używa się koni i wielbłądów?

Transport, mięso, skóra, zwierze wierzchowe i juczne

239.

Hodowcy osłów

Świat – 43 mln szt
Chiny – 10 mln szt
Etiopia – 5 mln szt
Pakistan – 4 mln szt
Meksyk – 3,2 mln szt
Egipt – 1,7 mln szt

240.

Produkcja energii elektrycznej:

USA – 4 052 TW*h (mld kW*h) tetrawatogodziny
Japonia – 872 TW*h
Niemcy – 547 TW*h
Polska – 161 TW*h
Mongolia - ???? mało :P

241.

Potentaci wydobycia miedzi:

Świat – 14 900 tys. t
Chile – 5 320 tys. t
USA – 1 150 tys. t

Indonezja – 1 050 tys. t
Peru – 1 000 tys. T

242.

Czołowi eksporterzy pszenicy:

USA – 30 mln t
Kanada – 20 mln t
Australia
Argentyna

243.

Największy światowy producent boksytów:

Świat – 165 mln t
Australia – 59 mln t
Brazylia – 18 mln t
Chiny – 17 mln t
Gwinea – 16 mln t

244.

Największa produkcja światowa surowców mineralnych:

Sól kamienna: Chiny i USA.

245.

Co uprawia się w Pakistanie?

Pszenica, bawełna, trzcina cukrowa, palmy daktylowe, drzewa cytrusowe

246.

Największy światowy producent ryżu:

Świat – 634,6 mln t
Chiny – 184 mln. t
Indie – 136,5 mln t
Indonezja – 54,4 mln t

247.

Jakie zwierzę hoduje się w Chinach:

Bydło, bawoły, świnie, osły, drób, jedwabniki

248.

Najwięksi światowi producenci kakao

Świat – 3 920 tys. t
Wybrzeże Kości Słoniowej – 1 300 tys. t
Ghana – 740 tys. t
Indonezja – 610 tys. T

249.

Najwięksi światowi producenci gazu ziemnego:

Świat – 109 930 PJ
Rosja – 24 000 PJ
USA – 19 640 PJ
Kanada – 7 169 PJ

250.

Rozwiń skrót: ROW

Rybnicki okręg przemysłowy- Górny Śląsk, główny ośrodek Rybnik, górnictwo węgla
kamiennego

251.

Rozwiń skrót: LZW

Lubelskie Zagłębie Węglowe

252.

W sferze zwrotnikowej uprawia się ?

Ryż, trzcina cukrowa, herbata,

253.

Kursk w Rosji – ruda żelaza,
Kjakur – Irak ropa naftowa

254.

Do jakich państw należą: Makau, Monako

Makau-Chiny, Monako-Księstwo Monako

255.

Między którymi państwami jest sztuczna granica.

Korea Północna i Południowa

256.

OBWE

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Powstała w 1994r. jej zadaniem
jest zapobieganie powstaniu konfliktów w Europie. 56 państw.

257.

Gdzie występują KIBUCE ?

Izrael, są to spółdzielcze gospodarstwa rolne

258.

Gdzie jest i co się wydobywa – Zagłębie DAMODAR ?

INDIE- węgiel kamienny, metale szlachetne, rudy żelaza, miki, boksyty, miedź.

259.

Ile i jakich państw powstało po rozpadzie Jugosławii ?

5 państw- Słowenia, Chorwacja, Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Serbia i
Czarnogóra

260.

Co wydobywa się w danym okręgu? W jakim państwie?

Zaltan- Libia, ropa naftowa
Krzywy Róg- Ukraina, rudy żelaza
Datong- Chiny, węgiel kamienny

261.

Co to jest współczynnik maskulinizacji?

Wskaźnik demograficzny określający ilu mężczyzn w danym społeczeństwie przypada na
określoną liczbę kobiet- liczba mężczyzn na 100 kobiet.

262.

Ile wynosi pogłowie bydła w Indiach i na co są wykorzystywane?

180 mln szt

- Ich odchody jako główny składnik nawozów naturalnych do użyźniania pól
- paliwo – (Spalanie krowich odchodów na masową skalę jest w Indiach źródłem
pozyskiwania elektryczności. Wyschnięte stosowane są również jako paliwo opałowe w
ogniskach i piecach. W wielu częściach Afryki odchodów krowich używa się jako paliwa do
gotowania.)
-mleko, masło
-siła pociągowa w rolnictwie
-z padłych zwierząt pozyskuje się skóry


263.

Ile jest państw w UE ?

27 w 2007r.

264.

Co to jest NAFTA?

Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu, zawarty między USA, Kanadą i
Meksykiem, tworzący między tymi państwami strefę wolnego handlu

265.

Połącz kraje z roślinami: Węgry Irak Oceania Peru

ziemniaki Peru
palma kokosowa Oceania
palma daktylowa Irak
papryka Węgry

266.

Połącz zwierzęta z rejonem ich hodowli: Turkmenistan, Andy, Kambodża, Tybet

Lama Andy
Jak Tybet
Wielbłąd Turkmenistan
Bawół Kambodża

267.

Co to za kraj: pszenica, angielski i francuski, klonowy liść- Kanada

268.

Podaj języki urzędowe Argentyny i Kanady:

Kanada- język francuski, język angielski ; Argentyna- język hiszpański

269.

Podaj przybliżoną wartość światowej produkcji ropy naftowej i węgla kamiennego:

Ropa naftowa – 3 560 mln t

Węgiel kamienny – 4 930 mln t




270.

Co to jest determinizm:

Kierunek głoszący absolutną zależność człowieka od środowiska. Rozwój społeczeństw
uwarunkowany jest środowiskiem geograficznym.

271.

Jakie dachy mają domy u Arabów i na Podhalu i dlaczego?

U Arabów są to dachy płaski a na Podhalu szpiczaste- żeby śnieg „zjeżdżał” z dachów-
chroni przed zawaleniem, są to dachy blaszane najczęściej przez co szybciej się
nagrzewają. U Arabów to dachy z gliny- zapewnia chłód.

272.

Połącz porty z tym co się z nich wywozi: kawa, rudy żelaza, węgiel kamienny, wełna.

- Narwik (NORWEGIA )- rudy żelaza
- Santos- (BRAZYLIA) - KAWA
-GEELONG- (AUSTRALIA )- WEŁNA
-NEW CASTLE- (AUSTRALIA)-WĘGIEL KAMIENNY

273.

Które zdanie jest prawdziwe?

Ekwadorczyk to Latynos- TAK
Tunel pod kanałem La Manche otwarto w 1994 roku- TAK
Kakao pochodzi z Abisynii- NIE
Łukasiewicz przyczynił się do rozwoju światowego przemysłu ropy naftowej- TAK

274.

Co to za roślina i gdzie się ją uprawia w Polsce:

jej głównym producentem są Chiny,
produkcja światowa spadła z 9 do 6mln ton,
z jej produkcji słynie Kuba

TYTOŃ. W POLSCE – WYŻYNA LUBELSKA, OKOLICE RADOMIA, KRAKOWA,
PROSZOWIC.

275.

Zakreśl rośliny uprawiane w klimacie gorącym wilgotnym:

Kakao, trzcina cukrowa, ryż, maniok, palma daktylowa

276.

Podaj przybliżoną światową produkcję herbaty i ziemniaków:

Herbata – 3 650 mln t
Ziemniaki – 314 mln t

277.

Jakie jest zastosowanie jęczmienia?

- PASZA DLA ZWIERZĄT głównie dla trzody chlewnej
-POKARM DLA LUDZI
-wyrabia się z niego kasze
-podstawowy surowiec do produkcji piwa i drożdży

278.

Ogólnoświatowe wydobycie ropy i węgla brunatnego

Ropa naftowa – 3 550 mln t
Węgiel brunatny – 880 mln t

279.

Połączyć kraj z surowcem, który się tam wydobywa: miedź, żelazo, węgiel kamienny.

Polska- MIEDŹ
Jamajka- WĘGIEL KAMIENNY
Wenezuela- RUDY ŻELAZA

280.

UNESCO – co to za organizacja i czym się zajmuje? Ile członków?

UNESCO- ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH DO SPRAW
OŚWIATY, NAUKI I KULTURY- z siedziba w Paryżu, wpisuje na Listę
światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego najcenniejsze zabytki i
obiekty przyrodnicze. Na liście znajduje się 12 polskich obiektów. Zrzesza 193
państwa ( np. puszcza białowieska, kopalnia soli w Wieliczce, Kalwaria
Zebrzydowska).

281.

Jaki jest język urzędowy w:

Kolumbii- HISZPAŃSKI
Kuwejcie- ARABSKI
Kanada- ANGIELSKI, FRANCUSKI
Brazylia- PORTUGALSKI
AUSTRALIA- ANGIELSKI
KANADA- FRANCUSKI I ANGIELSKI

282.

Było podane zdanie i trzeba było znaleźć 2 błędy (błędy: biały + murzyn= metys a ma

być mulat, Indianie – rasa biała a ma być żółta).

Biały+ murzyn= MULAT

Biały + Indianin= METYS
Czarny+ Indianin= ZAMBOS

283.

Narysuj jak zmienia się zatrudnienie na świecie w czasie.

284.

Jak zmienił się przyrost naturalny w Chinach i ile wynosił w:

a) lata 70-te – 26 promili
b) obecnie- 9 promili

285.

Wymień w kolejności malejącej 4 najważniejsze religie światowe i podaj wpływ

jednej religii na gospodarkę:

-chrześcijaństwo
- islam
-hinduizm
-buddyzm
-protestantyzm m.in. akcentując aktywne uczestnictwo w zyciu doczesnym i otaczając
szczególnie dużym szacunkiem pracę, przyczynił się do wykształcenia prężnego systemu
gospodarczego, jakim jest kapitalizm. kraje tradycji protestanckiej są dziś bogatsze niż te o
tradycji katolickiej i inne.


286.

Opisz jak powstaje wiatr halny, oraz jak wpływa na człowieka:

-wiatr halny – wywołany różnicą ciśnień, która tworzy się po obu stronach pasma górskiego .
mechanizm powstawania; wymuszony ruch powietrza ku górze po dowietrznej stronie bariery
górskiej-> adiabatyczne oziębianie powietrza wilgotnego -> kondensacja pary wodnej,
powstawanie chmur i opadów; opadanie powietrza suchego-> powstanie porywistych
wiatrów. WIATR SILNY, CIEPŁY, SUCHY, PORYWISTY

287.

Podkreśl prawidłowe odpowiedzi:

NAFTA- organizacja zajmująca się eksportowaniem ropy naftowej NIE
UE liczy 27 członków – TAK
Antarktyda należy do Danii – NIE
W 1896 zbudowano tunel La Manche- NIE


288.

Co to jest moment krytyczny w spisie ludności? Kiedy był ostatni spis ludności w

Polsce?

Moment krytyczny spisu – ściśle określony moment, ten sam dla całego obszaru spisu, w
którym spis zostaje przeprowadzony.

Ostatni spis przeprowadzono w Polsce w 2002

289.

Wymień przyrost naturalny dla Meksyku, Polski, Rosji.

Meksyk: 14,3
Polska: 0,1
Rosja: - 5,6


290.

Wskaż 2 błędy w poniższej wypowiedzi

Ziemniaki uprawia się w całej Polsce, ale najwięcej w środkowej i środkowowschodniej. – tak
Stonka ziem. przywędrowała do nas z Chin, gdzie jest światowa produkcja ziemniaków. Nie
(Było chyba jeszcze zdanie więcej ,ale mi umknęło)

291.

Podkreśl które rośliny to dotyczy:

potrzebują wilgotnego, gorącego klimatu
ryż, maniok, kawowiec, trzcina cukrowa, + jeszcze z 2 roślinki


292.

Wypisz wymagania klimatyczne ryżu i jakie ma zastosowanie.

Ryz – jest rośliną wodolubna i przez większa część okresu wegetacyjnego musi rosnąć w
płytkiej wodzie, dlatego najczęściej uprawia się go na nizinach, w dolinach i deltach rzek.
Uprawa jest pracochłonna. Najważniejszymi rejonami uprawy ryżu są kraje o klimatach
monsunowych gorących i ciepłych. Mniejsze znaczenie mają obszary nawadniane w
klimatach podzwrotnikowych i pustynnych gorących. Ryż jest pożywieniem mniej
wartościowym niż chleb. Łuszczenie i polerowanie ryżu pozbawia go ważnej witaminy B.
dlatego duże spożycie może wywołać chorobę BERI-BERI. ZIArNA RYZU SŁUŻA DO
WYROBU ALKOHOLU I KOSMETYKÓW (PUDRU RYZOWEGO). ZE SŁOMY
RYZOWEJ WYTWARZA SIĘ PAPIER I MATY DEKORACYJNE.


293.

Ile wydobywa się w Polsce węgla kamiennego i gazu ziemnego?

węgiel kamienny – 95,2 mln t
gaz ziemny – 5 650 hm

3

294.

W tekście gdzie trzeba było poprawić dwa błędy to źle byli Eskimosi (bo nie są rasą

białą) i Indianie (bo mulaci to nie potomkowie białych i Indian).

295.

Z czym ci się kojarzy kraj (kawa, Santos, piłka nożna, trzcina cukrowa)- BRAZYLIA

296.

Indianie jaka rasa i arabowie ?

INDIANIE – RASA ZÓŁTA
ARABOWIE- RASA BIAŁA