background image

 

 
 
 

 
Dorota Zając 

 

 

 

Piekary Śląskie, 15października 2006 r. 

Pedagog szkolny 
Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 
41-948 Piekary Śląskie  
ul. Rycerska 15a 

Typ zajęćkorekcyjno-kompensacyjne 
Poziom nauczania: szkoła podstawowa 
Klasa: VI  
Grupa (liczebność): 5 osób 

 
 

I. TEMAT: 

Utrwalenie pisowni wyrazów z „rz” wymieniającego się na „r” i po spółgło-

skach na podstawie materiału wyrazowo-zdaniowego

 

 

II. ZAŁO

ś

ENIA METODYCZNE: 

Cele: 

 

kształtowanie orientacji w schemacie własnego ciała; 

 

usprawnianie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej; 

 

doskonalenie motoryki dłoni; 

 

ć

wiczenia analizy wzrokowo-słuchowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej; 

 

usprawnianie techniki czytania; 

 

ć

wiczenia logicznego myślenia. 

 

 

Czas pracy:

 1 h 

Pomoce: 

 

plansze z zasadami pisowni wyrazów z „rz”; 

 

karta pracy z tekstem List pana Grzebalskiego

 

plansza z przykrywanką ortograficzną; 

 

kartoniki z hasłami do przykrywania; 

 

kredki, zeszyty; 

 

płyta z muzyką relaksacyjną; 

 

kartoniki z zagadkami; 

 

zeszyt ćwiczeń ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom drugi

  

III. PRZEBIEG ZAJ

ĘĆ

: 

Faza organizacyjno-mobilizująca  

1. Powitanie. Nauczyciel prosi, by dzieci powitały się z wykorzystaniem poszczególnych czę-

ś

ci swojego ciała zgodnie z jego zaleceniami. Wydaje polecenia, np.: 

 

„Podajcie sobie prawe ręce”; 

 

„Dotknijcie się lewymi kolanami”; 

background image

 

 

„PołóŜcie sobie prawe ręce na lewych ramionach”. 

Następnie uczniowie sami proponują polecenia.  

Ź

ródło: M. Bogdanowicz, Metoda Dobrego Startu, wyd. 7 zm., Warszawa 2006. 

 

2. Nauczyciel pokazuje i zaleca wykonanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej: 

 

Leniwe ósemki – rysowanie leniwej ósemki umoŜliwia płynne przekraczanie wzrokowej 

linii środkowej, aktywizując równocześnie prawe i lewe oko oraz prawe i lewe pole wi-

dzenia.  Znak  ósemki  powinien  być  zakreślany  tak,  aby  punkt  przecięcia  linii  znajdował 

się na wysokości wzroku. Dla ułatwienia nauczyciel moŜe narysować ósemkę na tablicy, 

a uczniowie w powietrzu będą wodzić palcem po śladzie. Uczniowie przybierają jak naj-

wygodniejszą dla siebie pozycję, dostosowując szerokość i wysokość rysunku do swoich 

moŜliwości  (wykorzystują  pełny  zasięg  ramion,  zwiększając  zakres  pola  widzenia).  Za-

czynają od prawej ręki, począwszy od dowolnego punktu. WaŜne jest jednak, Ŝeby ręka 

poruszała się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara: w górę i dookoła, za-

taczając pętlę, następnie z punktu znajdującego się na wysokości pasa, tym razem zgod-

nie  z  kierunkiem  wskazówek  zegara,  zakreślając  pętlę  w  górę  i  dookoła,

 

wracając  do 

punktu przecięcia się linii toru ósemki. Ćwiczenie naleŜy powtórzyć co najmniej trzy ra-

zy kaŜdą ręką. 

 

Ć

wiczenia naprzemienne – ruch polega na jednoczesnym wymachiwaniu ręką i przeciw-

ną do niej nogą: prawa ręka dotyka lewego kolana, lewa ręka – prawego.  W ten sposób 

równocześnie są aktywizowane obie półkule mózgu. 

 

Słoń – wyciągnięcie lewej ręki w przód, grzbietem dłoni do góry, połoŜ głowę na ramie-

niu wyciągniętej ręki, nogi w kolanach lekko ugięte, mały rozkrok. Rysuj ręką w powie-

trzu obszerne leniwe ósemki (ucho przyłoŜone do ramienia). Prostuj całe ciało. Następnie 

ć

wicz  to  samo  z  prawą  ręką,  pamiętając  o  kierunku  pisania  w  lewo  do  góry.  Ćwiczenie 

stymuluje mowę wewnętrzną, twórcze myślenie, rozwój pamięci długoterminowej, zinte-

growane widzenie, słyszenie i ruch, mowę, pismo, zapamiętywanie. 

Ź

ródło:  P.  E.  Dennison,  G.  E.  Dennison,  Gimnastyka  mózgu:  podręcznik  dla  rodziców  i  na-

uczycieli, Warszawa 2005. 

 

3. Uczniowie przypominają znane im zasady pisowni wyrazów z „rz” – nauczyciel zawiesza 

plansze z zasadami i informuje uczniów, którymi będą zajmować się podczas zajęć. 

 

background image

 

4. Nauczyciel rozdaje uczniom tekst List pana Grzebalskiego z wyrazami z „rz”. Uczniowie 

czytają  tekst  po  cichu,  po  chwili  jeden  z  chętnych  odczytuje  głośno.  Następnie  uczniowie 

omawiają treść listu i podkreślają zielonym kolorem wyrazy z „rz”. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ź

ródło:  M.  Iwanowicz,  Mistrz  ortografii:  podręcznik  do  systematycznej  nauki  ortografii  dla 

klas IV–VI szkoły podstawowej, Łodź 2000. 

 

 

 

 

                                                              Brzeg, 21 września 2005 r. 

  

Drogi Panie Piotrze! 

 

      Dziwne rzeczy mi się przydarzyły 

                  i trzeba mi pomocy, sąsiedzie miły! 

                  Świnie u mnie krzyczą, a dzieci chrząkają, 

                  w ulach pszczoły miodu nic nie dają. 

                  A koty o swej zwykłej porze, 

                  siedzą cicho w mysiej norze. 

                  Chomik za to wrzeszczy od samego rana, 

                  gdyŜ nie moŜe znieść widoku barana. 

Zaś kogut chodzi na smyczy,  

a kura zamiast gdakać – ryczy. 

Gruszki dojrzewają na wierzbie,  

a na bukszpanie brzoskwinie. 

Tak tu wszystko zwariowało  

i dawny porządek zachwiało. 

 

Szczerze oddany  

Tytus Grzebalski 

background image

 

Faza intensywnej i efektywnej pracy terapeutycznej 

1. Przykrywanka ortograficzna – nauczyciel rozkłada planszę z wyrazami z „rz” wymiennymi 

na środku stolika. Uczniowie losują prostokąty z wyrazami, w których wystąpiła wymiana na 

„r” i przykrywają nimi planszę. Ćwiczenie ma na celu kształtowanie koordynacji wzrokowo- 

ruchowej, logicznego myślenia oraz doskonalenie umiejętności wymiany wyrazów z „rz” na 

„r” w innej formie tego samego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych. 

Przykładowe hasła do przykrywanki ortograficznej: 

 

starzec 

stary 

górzysty 

góra 

wierzyć 

wiara 

morze 

morski 

dworzec 

dworcowy 

 

Nauczyciel poleca wyszukać w tekście listu wyrazy z „rz” wymiennym.  Uczniowie otaczają 

Ŝ

ółtym kolorem wyrazy, w których występuje oboczność „rz” : „r”. 

 

2. Uczniowie wykonują ćwiczenie 10, s. 13, ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom drugi. Ćwicze-

nie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Doskonalenie motoryki dłoni. 

 

3. Na polecenie nauczyciela uczniowie wyszukują w tekście listu wyrazy z „rz” po 

spółgłoskach  i  otaczają  je  niebieskim  kolorem,  a  odnaleziony  w  liście  wyjątek  czerwonym 

kolorem. Odszukane wyrazy zapisują w zeszycie i „rz” zaznaczają kolorem.   

 

4. Uczniowie wykonują ćwiczenie 7, s. 28, ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom drugi. Ćwiczenie 

słuchowo-językowe i usprawnianie ręki. 

Klucz dla nauczyciela: brzask, trzeć, grzać, wrzos, chrzan, skrzydło.  

 

5.  Uczniowie  wykonują  ćwiczenie  9,  s.  30,  ORTOGRAFFITI  RZ-ś.  Poziom  drugi.  Uspraw-

nianie techniki czytania.   

 

Faza relaksacyjno-odpręŜająca 

Nauczyciel pokazuje i zaleca wykonanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej. 

background image

 

– KrąŜenie szyją – zwieszamy cięŜko głowę i krąŜymy nią zaczynając w lewą stronę. Ćwicze-

nie pomagające przy czytaniu ze zrozumieniem, wyraŜaniu emocji, myśleniu i zapamiętywa-

niu.  

Uczniowie zamykają oczy, wyciszają się i wsłuchują w muzykę relaksacyjną. Po wysłuchaniu 

melodii otwierają oczy, uśmiechają się do siebie, klaszczą w dłonie. 

 

Ź

ródło:  P.  E.  Dennison,  G.  E.  Dennison,  Gimnastyka  mózgu:  podręcznik  dla  rodziców  i  na-

uczycieli, Warszawa 2005. 

 

 

Faza podsumowująco-utrwalająca 

1.  Uczniowie  czytają  ze  zrozumieniem  zagadki,  następnie  za  pomocą  pantomimy  przedsta-

wiają odpowiedzi do zagadek. Zapisują odpowiedzi na kartkach i na tablicy. 

 

 

 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

Co to za złośnica, 

Odpowiedzcie dzieci. 

Poduszki, dywany 

Bije, aŜ kurz leci. 

 

Na głowie robi porządek. 

Powinien być zawsze czysty. 

ChociaŜ zębów ma rządek, 

nie bywa u dentysty. 

 

 

Choć kapelusz go zdobi, 

Kłaniać się nie myśli. 

Czeka, niech się pochylą 

Ci, co tutaj przyszli. 

 

Mają cztery struny. 

Gdy uŜyjesz smyczka, 

rozlegnie się wkoło 

wspaniała muzyczka. 

 

 

Zieloną nosi koronę, 

Przed 

skwarem 

daje 

ochronę. 

background image

 

2. Chętni uczniowie przypominają zasady ortograficzne, które pojawiły się w 

trakcie zajęć. Podają zapamiętane przykłady wyrazów z „rz” wymieniających 

się na „r” i pisanych po spółgłoskach.  

 

3. Praca domowa: Ćwiczenie 13a i b, s. 32, ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom drugi

Klucz dla nauczyciela: szybki, szybszynajszybszyodwaŜny, odwaŜniejszy, 

najodwaŜniejszyzdrowy, zdrowszy, najzdrowszy; krótki, krótszy, najkrótszy