7

WSTĘP

Żaden środek trwały nie wywołuje takiego zaintereso-

wania polskiego ustawodawcy podatkowego jak samochód,
a szczególnie samochód osobowy.

Ograniczenia dotyczące pojazdów uznanych za samo-

chód osobowy występują zarówno na gruncie podatków
dochodowych (od osób fi zycznych oraz od osób praw-
nych) jak i podatku VAT. O ile jednak niekorzystna defi ni-
cja samochodu osobowego w podatku VAT została zakwe-
stionowana (a właściwie wprowadzenie zmiany pogarsza-
jącej sytuację podatników po wejściu do Unii Europejskiej)
defi nicja samochodu osobowego dla celów podatku docho-
dowego pozostała od roku 2007 r. niezmieniona.

Niniejsza publikacja przedstawia wszelkie ograniczenia

podatkowe dotyczące używania samochodów, w szczegól-
ności samochodów osobowych, w fi rmie.

Przedstawiono zasady rozliczeń kosztów nabycia, eks-

ploatacji samochodów na gruncie podatku dochodowego
od osób fi zycznych, podatku od towarów i  usług (VAT),
oraz innych obciążeń podatkowych oraz opłat związanych
z  wykorzystywaniem samochodów w  działalności gospo-
darczej.

W publikacji zastosowano aktualne w roku 2010 stawki

i wskaźniki oraz wykorzystano aktualne druki i formularze
podatkowe.

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment

pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji

kliknij tutaj

.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora

sklepu na którym można

nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji

. Zabronione są

jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z

regulaminem serwisu

.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie

internetowym

e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki

.

9

ROZDZIAŁ I

Zagadnienia ogólne

1. Nabycie samochodu

W działalności gospodarczej możliwe jest wykorzy-

stywanie samochodów na różnych zasadach. Podstawa
prawna korzystania z  samochodu zależy głównie od
źródeł fi nansowania będących w zasięgu przedsiębiorcy,
oraz od tego, jakie rozwiązanie zostanie uznane za najko-
rzystniejsze podatkowo w danej chwili.

Można wyróżnić następujące sytuacje:

▶

samochody stanowiące własność fi rmy (środki trwałe);

▶

samochody stanowiące własność fi rmy (nie stanowiące
środków trwałych ze względu na okres używania lub
wartość);

▶

samochody używane w  fi rmie na podstawie umowy
leasingu;

▶

samochody używane w  fi rmie na podstawie umowy
najmu;

▶

samochody używane w  fi rmie na podstawie umowy
użyczenia;

▶

samochody prywatne właścicieli;

▶

samochody prywatne pracowników.

Każda forma wykorzystywania samochodów w  fi rmie

powoduje pewne, charakterystyczne dla niej, konsekwen-
cje w sferze podatkowej i ma swoje dobre i złe strony.

1.1. Zakup

Najpopularniejszą formą nabycia samochodu jest

umowa kupna. Zakup samochodu może być dokonany
od osoby fi zycznej

– w tej sytuacji jest to umowa cywilno-

prawna – umowa kupna podlegająca podatkowi od czyn-
ności cywilnoprawnych, lub od osoby prowadzącej dzia-
łalność gospodarczą

– wtedy transakcja taka podlega opo-

datkowaniu podatkiem od towarów i usług.

1.1.1. Zakup od podatnika VAT

!

UWAGA!!!
N

ABYCIE

SAMOCHODU

OD

PODATNIKA

VAT

WYKORZYSTUJĄCEGO

TEN

SAMOCHÓD

UPRZEDNIO

W

 

SWOJEJ

DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ

STANOWI

DOSTAWĘ

W

 

ROZUMIENIU

USTAWY

O

PODATKU

OD

TOWARÓW

I

 

USŁUG

I

 

JEST

POTWIERDZANE

FAKTURĄ

VAT.

10

R

OZDZIA

I. Z

AGADNIENIA

OGÓLNE

Faktura ta jest wystawiana ze stawką 22% lub wyka-

zuje sprzedaż zwolnioną.

Na fakturze VAT sprzedawca samochodu zastosuje

zwolnienie w przypadku samochodów używanych w rozu-
mieniu ustawy o VAT.

1.1.2. Zakup od osoby fizycznej

W przypadku nabycia samochodu od osoby fi zycznej

transakcja taka nie podlega podatkowi od towarów i usług.

Podlega natomiast podatkowi od czynności cywilno-

prawnych.

Jeżeli przynajmniej jedna ze stron z  tytułu zawarcia

umowy, w  tym wypadku umowy sprzedaży samochodu,
nie jest opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona od
tego podatku

, należy zapłacić od tej czynności podatek od

czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%.

!

UWAGA!!!
W

PRZYPADKU

WIĘC

UMOWY

KUPNA

-

SPRZEDAŻY

SAMOCHODU

WAŻNY

JEST

STATUS

SPRZEDAJĄCEGO

. N

IEISTOTNY

JEST

STATUS

KUPUJĄCEGO

,

BO

Z

 

TYTUŁU

ZAKUPU

TOWARU

LUB

USŁUGI

NIE

POWSTAJE

OBOWIĄZEK

PODAT

-

KOWY

W

 

PODATKU

VAT.

PRZYK AD

Jan Nowak, osoba fi zyczna nie prowadząca działalności

gospodarczej, postanowił sprzedać swój samochód osobowy.
Samochodem zainteresował się Jan Kowalski prowadzący
jednoosobową działalność gospodarczą, podatnik VAT,
nie korzystający ze zwolnienia w  tym podatku. Zakupiony
samochód będzie stanowił składnik majątku jego fi rmy.

Ponieważ z  tytułu dokonania tej czynności żadna ze

stron nie jest podatnikiem VAT, powstaje obowiązek podat-
kowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej –

zawarcia umowy kupna sprzedaży samochodu, powstaje
obowiązek podatkowy

w podatku od czynności cywilno-

prawnych. W ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku
podatkowego kupujący (od 1 stycznia 2007 r. podatnikiem
jest kupujący) obowiązani są obliczyć i  wpłacić podatek,
składając wypełnioną deklarację.

Podatnik, składając deklarację w  sprawie podatku od

czynności cywilnoprawnych, sam określa wartość przed-
miotu czynności cywilnoprawnej.

!

UWAGA!!!
J

EŻELI

WARTOŚĆ

OKREŚLONA

PRZEZ

PODATNIKA

NIE

ODPOWIADA

WEDŁUG

OCENY

URZĘDU

SKARBOWEGO

WARTOŚCI

RYNKOWEJ

,

URZĄD

SKARBOWY

WZYWA

PODATNIKA

DO

PODWYŻSZENIA

LUB

OBNIŻENIA

TEJ

KWOTY

,

PODA

-

JĄC

JEDNOCZEŚNIE

WARTOŚĆ

WEDŁUG

OCENY

ORGANU

PODATKOWEGO

.

11

S

AMOCHÓD

W

FIRMIE

6

7

7

-

1

1

3

-

6

8

-

3

1

0

1

0

3

2

0

1

0

w

a

!ciwy ze wzgledu na miejsce zamieszkania nabywcy

Jan Kowalski, 27-12-1956

56122701895

stanis

aw Maria

polska

Kraków

ma

opolskie

krakowski

kr

"ta

8

79

umowa kupna-sprzeda

#y samochodu osobowego

nr rej: kr 128 79

nr nadwozia: abka 002a912wdc

rok produkcji: 1995

marka: bmw 750

kraków

30-001

kraków

X

X

X

12

R

OZDZIA

I. Z

AGADNIENIA

OGÓLNE

20.000

2

400,00

400,00

13

S

AMOCHÓD

W

FIRMIE

Jan

Kowalski

1

4

0

3

2

0

1

0

0

1

Jan Kowalski

14

R

OZDZIA

I. Z

AGADNIENIA

OGÓLNE

Jeżeli podatnik pomimo wezwania nie określił wartości

lub określił ją w  sposób nie odpowiadający wartości ryn-
kowej, urząd dokonuje określenia tej wartości z uwzględ-
nieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika
wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła bie-
głego, a  wartość ustalona z  uwzględnieniem jego opinii
różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podat-
nika, koszty opinii ponosi podatnik.

1.2. Najem, dzierżawa, leasing

Nabycie samochodu drogą kupna wymaga posiadania

odpowiednich środków fi nansowych. Często jednak fi rma
ich nie posiada, lub z różnych przyczyn nie chce angażować
wolnych środków pieniężnych. W takiej sytuacji korzyst-
niejsze może się okazać skorzystanie z  najmu, dzierżawy
lub leasingu.

!

UWAGA!!!
N

ALEŻY

JEDNAK

PAMIĘTAĆ

O

 

TYM

,

IŻ

JEŻELI

NA

PODSTAWIE

TYCH

UMÓW

UŻYWANY

JEST

SAMOCHÓD

OSOBOWY

,

KOSZTY

EKSPLOATACJI

SAMOCHODU

BĘDĄ

MOGŁY

BYĆ

ODNOSZONE

W

 

KOSZTY

UZYSKANIA

PRZYCHODU

NIE

BEZ

-

POŚREDNIO

,

ALE

ZA

POŚREDNICTWEM

EWIDENCJI

PRZEBIEGU

POJAZDU

. (N

IE

DOTYCZY

TO

TYLKO

UMÓW

LEASINGU

.)

1.2.1. Umowa najmu

Samochód używany na podstawie umowy najmu

należy

do

składników

majątku

wynajmującego.

W  związku z  tym, najemca nie ma prawa dokonywać
opisów amortyzacyjnych, a  raty czynszu oraz wszelkie
wydatki związane z  używaniem samochodu osobowego
może zaliczyć w koszty uzyskania przychodu do wysoko-
ści limitu określonego ewidencją przebiegu pojazdu –
jeżeli wynajmowany samochód jest samochodem osobo-
wym.

Jeżeli wynajmowany samochód jest samochodem

ciężarowym – nie ma konieczności prowadzenia ewidencji
przebiegu pojazdu. Jeżeli wynajmujący jest podatnikiem
VAT, do rat czynszu dolicza podatek VAT.

Zawarcie umowy najmu nie podlega podatkowi od

czynności cywilnoprawnych.

1.2.2. Umowa dzierżawy

Samochód używany na podstawie umowy dzier-

żawy należy do składników majątku wydzierżawiają-
cego.

W związku z tym dzierżawca nie ma prawa dokony-

wać opisów amortyzacyjnych, a raty czynszu oraz wszelkie
wydatki związane z  używaniem samochodu osobowego
może zaliczyć w  koszty uzyskania przychodu do wyso-

15

S

AMOCHÓD

W

FIRMIE

kości limitu określonego ewidencją przebiegu pojazdu,

– jeżeli wydzierżawiony samochód jest samochodem oso-
bowym

. Jeżeli wydzierżawiony samochód jest samocho-

dem ciężarowym – nie ma konieczności prowadzenia ewi-
dencji przebiegu pojazdu. Jeżeli wynajmujący jest podatni-
kiem VAT, do rat czynszu dolicza podatek VAT.

1.2.3. Umowa leasingu

Przez umowę leasingu rozumie się umowę, w  której

fi nansujący zobowiązuje się nabyć rzecz, a następnie oddać
ją na warunkach określonych w tej umowie korzystającemu
do używania na czas oznaczony, a korzystający zobowią-
zuje się zapłacić fi nansującemu w  uzgodnionych ratach
wynagrodzenie pieniężne.

W praktyce istnieją dwa rodzaje umów leasingu: leasing

fi nansowy (kapitałowy) i leasing operacyjny.

Obydwa rodzaje tych umów powodują inne konse-

kwencje na gruncie podatków dochodowych, jak i  VAT.
Problemy te zostały omówione w dalszej części książki.

1.2.4. Umowa użyczenia

Do końca 2002 r. korzystanie nieodpłatne w działalno-

ści gospodarczej z samochodu na podstawie umowy uży-

czenia wiązało się z  koniecznością wykazania przychodu
podlegającego opodatkowaniu jako przychód z tytułu nie-
odpłatnych świadczeń. Przychód ten należało oszaco-
wać w wysokości czynszu najmu, jaki należałoby zapłacić
w przypadku, gdyby zawarto podobną umowę o charakte-
rze odpłatnym.

Od 1 stycznia 2003  r. do 31 grudnia 2006  r. przepisy

stanowiły, że jeżeli przedsiębiorcy samochodu użyczył
ktoś należący do I lub II grupy podatkowej w rozumieniu
ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 1997 r.
nr 16, poz. 89 ze zm.), nie ustala się w tym wypadku przy-
chodu z  tytułu nieodpłatnych świadczeń. W rozumieniu
ustawy o podatku od spadków i darowizn:

▶

I grupę podatkową stanowią: małżonek, zstępni,
wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym,
macocha, teściowie;

▶

II grupę: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców,
zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeń-
stwa, małżonkowie rodzeństwa i  rodzeństwo małżon-
ków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonko-
wie innych zstępnych.

Dla przykładu: jeżeli podatnikowi prowadzącemu dzia-

łalność gospodarczą użyczono dwa samochody. Jednym
użyczającym był szwagier, a  drugim osoba nie spokrew-

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment

pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji

kliknij tutaj

.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora

sklepu na którym można

nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji

. Zabronione są

jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z

regulaminem serwisu

.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie

internetowym

e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki

.