Informatyka 4 - Lekcja 6
1. Wprowadzenie do programu AutoCAD
(1.1) Uruchomienie programu
*******************************************
Rozpoczynamy trzeci blok zagadnień związany z zastosowaniem programu graficznego
AutoCAD do Graficznego zapisu konstrukcji.
U W A G A !!!
Aby zainstalować aplikację AutoCAD 2000i PL (dla systemów rodziny Windows) należy
uruchomić program setup.exe znajdujący się w katalogu głównym dysku CD z "Informatyką
4". Przypominamy, iż otrzymali Państwo wersję trialową o ograniczonym czasie użytkowania
(30 dni).
*****************************************
Uruchomienie programu powoduje otwarcie okna dialogowego Rozpocznij.
Rozpoczęcie pracy z
programem wymaga wybrania
w oknie Rozpocznij jednej z
czterech możliwości.
Otwórz rysunek
Użyj standardu
Użyj szablonu
Użyj kreatora
Jeśli chcesz zacząć od
otwarcia już istniejącego pliku,
kliknij przycisk Otwórz
rysunek.
Pokaże się okno Rozpocznij z dostępem do plików.
W polu Wybierz plik
wyświetlana jest lista plików
otwieranych w ostatniej sesji z
możliwością podglądu. Jeśli
Twój plik zagnieżdżony jest
Informatyka 4 - Lekcja 6
głębiej kliknij Przeglądaj.
Pokaże się okno Wybierz plik
W
w
p
sp
b
w
z
je
tr
id
g
n
k
p
Z
p
Otworzy się okno Przeglądaj/Szukaj.
W
Przegląda
możesz
jednocześn
podejrzeć
zawartość
co niewątp
przyspiesz
dotarcie do
właściwyc
Obsługa te
nie powinn
Informatyka 4 - Lekcja 6
sprawić ci
Uwaga: W
sam sposó
możesz otw
istniejący p
dowolnej c
trakcie pra
Auto-CAD
umożliwia
otwarcie w
plików
jednocześn
Rozpocznij teraz pracę od Użyj szablonu (trzeci przycisk).
Przez Szablon należy
rozumieć plik rysunku
sformatowany w dowolny
sposób , tzn. może zawierać
rysunek (ramka, tabelka i tp)
lub pusty obszar graficzny,
oraz utworzone Warstwy,
Style tekstu, Style
wymiarowania i inne
niezbędne formaty możliwe do
zapisania.
Szablon pełni bardzo ważną
rolę w procesie projektowania
a mianowicie, nadaje jednolitą
formę wielu plikom
przygotowywanej
dokumentacji. Standaryzacja
pewnych stałych elementów
plików rysunkowych ułatwia
pracę nad złożonymi
projektami oraz wymianę
danych wewnątrz aplikacji i
nie tylko.
Uwaga: Rozpoczęcie pracy z
użyciem szablonu patrz lekcja
7.
Po wybraniu właściwego
szablonu kliknij OK.
Pomijam omówienie użyj kreatora z uwagi na to, że nie zachodzi konieczność zmiany
ustawień standardowych na etapie nauki, a nawet było by szkodliwe bo prowadziło by do wielu
nieporozumień przy korzystaniu z podręczników. Najlepiej jest przyjąć je na stałe dopóty do póki
nie zaistnieje konieczność zmiany.
Rozpocznij teraz pracę od Użyj standardu, kliknij drugi przycisk i OK. Nastąpi zamknięcie
Informatyka 4 - Lekcja 6
okna dialogowego i otwarcie okna programu z narzędziami gotowymi do pracy.
Okno rozpoczynające pracę z programem można też nazwać pulpitem (skrót od pulpitu
sterowniczego)
Krótki opis elementów okna ekranu rozpoczynającego pracę z programem.
Pasek tytułu - (góra ekranu)
Pasek menu - (poniżej) kliknięcie w jedną z nazw powoduje wyświetlenie menu podrzędnego.
Pasek narzędzi Standard - (oniżej) wyświetla ikony najczęściej używanych narzędzi
pomocniczych.
Pasek narzędzi Przybory - (poniżej) zawiera pola rozwijane w których można wybierać różne
opcje wyświetlania bądz
rysowania obiektów, oraz okna nastaw.
Pasek narzędzi Rysuj - (najczęściej z lewej) zawiera ikony do tworzenia obiektów
geometrycznych.
Pasek narzędzi Zmiena - (najczęściej obok Zmiana) zawiera ikony do modyfikacji obiektów
geometrycznych.
Dominującą częścią ekranu jest Obszar graficzny. Jest to miejsce gdzie tworzone są rysunki.
Uwaga: Należy pamiętać by tak organizować sobie pulpit, aby Obszar graficzny ekranu był
jak największy.
Linie kursora - to dwie krzyżujące się linie z małym kwadratem po środku zwanym oknem
wyboru.
Piktogram układu współrzędnych - wyświetlany w lewym dolnym rogu obszaru graficznego
ekranu, którego wyświetlanie można włączać lub wyłączać z pozycji menu - Widok -
Wyświetl - Symbol LUW
Okno poleceń - to pole znajdujące się w dolnej części ekranu, którego wysokość można
regulować przez przesuwanie górnej krawędzi. To miejsce na korespondencje z programem.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Wymaga ono nieustannej obserwacji i precyzyjnego wypełniania pojawiających się tu
poleceń.
Pasek stanu - to wąskie pole znajdujące się w dolnej części ekranu. W lewej jego części
wyświetlane są informacje o położeniu kursora (współrzędne punktu przecięcia linii). Obok
znajduje się osiem przycisków sterujących trybami tworzenia obiektów. Są to: SKOK,
SIATKA, ORTO, GIEBUN, OBIEKT, ŚLEDZENIE, SZEROKOŚĆ, MODEL. Niektóre
z nich zostaną wyjaśnione w dalszej części podręcznika.
Karty modelu i arkuszy - Model to obszar roboczy na którym wykonywana jest zasadnicza
praca nad obiektem, natomiast Arkusz to najczęściej miejsce przygotowywania różnych
wersji projektu do wydruku.
(1.2) O wydawaniu i wykonywaniu poleceń
Polecenie to rozkaz wydany programowi przez użytkownika.
Pracę rozpoczyna polecenie wydane przez użytkownika - programowi, na co program
odpowiada zgłoszeniem w oknie poleceń. Zgłoszenie zawiera najczęściej sugestie wskazanie punktu
lub listę opcji do wyboru w nawiasie kwadratowym .Poniżej pokazano jak taki dialog może
wyglądać.
Tryby wydawania poleceń przez użytkownika z pozycji gotowości programu.
Oznacza to, że w oknie poleceń wyświetlane jest:
Polecenie:
Sygnalizuje to, że AutoCAD jest gotowy do przyjęcia polecenia. Polecenia AutoCAD'a mogą
być używane do do tworzenia, oglądania i modyfikowania rysunków. Należy określić odpowiedni
rodzaj operacji, którą chcemy wykonać i wydać właściwe polecenie w jeden z niżej wymienionych
sposobów.
Wydawanie polecenia z paska narzędziowego Rysuj
kliknij ikonę Linia a w oknie poleceń wyświetlone zostanie zgłoszenie:
Polecenie:_line
Określ pierwszy punkt: Tutaj program potwierdza przyjęcie polecenia i określa zadanie do
wykonania użytkownikowi.
Wydawanie polecenia z menu rozwijalnego
Na pasku menu wybierz Rysuj a następnie Linia
W oknie poleceń wyświetlone zostanie zgłoszenie jak poprzednio.
Wydawanie polecenia z klawiatury.
Należy w oknie poleceń po słowie Polecenie: wpisać linia i wcisnąć Enter
W oknie poleceń wyświetlone zostanie zgłoszenie jak poprzednio.
Powrót do polecenia poprzedniego
Informatyka 4 - Lekcja 6
Należy wcisnąć klawisz Enter
W oknie poleceń wyświetlone zostanie zgłoszenie jak poprzednio.
Wydawanie poleceń z menu kursora
Niektóre polecenia można wybrać z menu kursora przez wciśnięcie prawego przycisku myszy.
Polecenia wykonywane i wydawane w trakcie trwania dialogu. Po wydaniu polecenia Linia
program zareaguje w następujący sposób.
Polecenie:_line
Określ pierwszy punkt: Tutaj możesz wskazać punkt kursorem bezpośrednio na ekranie lub
podać
współrzędne i wcisnąć Enter. AutoCAD przejdzie teraz do następnego wiersza poleceń;
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Teraz możesz wskazać kolejny punkt na kilka sposobów,
oto one:
kursorem bezpośrednio na ekranie
wpisując współrzędne i potwierdzając Enterem
przy włączonym Trybie orto, wskazując wektor kierunkowy a następnie wpisując liczbę
określającą długość rysowanego odcinka i potwierdzoną Enterem.
przy włączonym Śledzeniu biegunowym wskazując wektor kierunkowy a następnie wpisując
liczbę określającą długość rysowanego odcinka i potwierdzoną Enterem.
AutoCAD przejdzie teraz do następnego wiersza poleceń;
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Jeśli chcemy zakończyć rysowanie należy wcisnąć Enter.
Program przejdzie w stan oczekiwania.
Polecenie:
Prześledz
uważnie dialog użytkownika z programem podczas rysowanie poleceniem Polilinia
ponieważ jest on najbardziej charakterystyczny dla AutoCAD'a.
Polecenie: _pline
Określ punkt początkowy: Wskaż dowolny punkt 1 na ekranie i kliknij (wciśnij lewy przycisk
myszy)
Aktualna szerokość linii: 0.0000
Określ następny punkt lub [łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: Wpisz s i
wciśnij Enter
Określ szerokość początkową <0.0000>: Wpisz 0.5 i wciśnij Enter
Określ szerokość końcową <0.5000>: wciśnij Enter by potwierdzić proponowaną wielkość w
nawiasie
Określ następny punkt lub [łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: Wskaż
dowolny punkt 2 na ekranie i kliknij
Określ następny punkt lub [łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: włącz> Wciśnij F9, wpisz 20 i wciśnij Enter (powstanie odcinek 2-3)
Określ następny punkt lub [łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: Wpisz u i
wciśnij Enter
Określ koniec łuku lub
[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszerokości/Linia/pRomień/Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]:
Wpisz t i wciśnij Enter
Określ kąt rozwarcia: Wpisz 180 i wciśnij Enter (kąt rozwarcia łuku)
Określ punkt końcowy łuku lub [śrOdek/pRomień]: Wpisz r i wciśnij Enter
Określ promień łuku: Wpisz 10 i wciśnij Enter
Informatyka 4 - Lekcja 6
Określ zwrot cięciwy łuku <270>: Wpisz 0 i wciśnij Enter
Określ koniec łuku lub
[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszerokości/Linia/pRomień/Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]:
Wciśnij Enter by zakończyć.
Polecenie:
Rys.6.07
Wyjaśnienia do dialogu.
Zapis dialogu składa się z trzech części: tekst pisany kursywą o barwie brąz to
polecenia lub oczekiwania programu, czcionka zwykła to wskazówki nauczyciela a czcionka
pogrubiona to zadanie dla użytkownika.
<0.5000>: Opcja domyślna potwierdzana Enterem.
...[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot//../: W nawiasach znajdują się opcje do wyboru.
Użytkownik dokonuje go wpisując po" :" tylko literę wyróżnioną w słowie (kąT - t) i
zatwierdzając Enterem. Program przejdzie następnie do realizowania jej zgłaszając
jednocześnie polecenia podania np. liczb.
Pamiętaj by wpisując liczby używać KROPKI jako separatora całkowitych części
liczby od dziesiętnych. Wpisując natomiast współrzędne punktu, liczby należy oddzielać
PRZECINKIEM.
: Wciśnięcie F9 lub przycisku Orto na pasku stanu powoduję
wyświetlenie w nawiasie przyjęcia wybranego trybu rysowania.
Program wykona tylko polecenia wydane poprawnie choć mogą okazać się nie całkiem
potrzebne.
Uwaga:W trakcie wykonywania polecenia możesz też zmieniać tryb rysowania przez włączanie i
wyłączanie przycisków funkcyjnych, a mianowicie: ZOOM, SKOK, SIATKA, ORTO, OBIEKT,
ŚLEDZENIE, SZEROKOŚĆ. Polecenia te nazywane są też nakładkowymi - nakładają się na
wykonywane polecenia bez przerywania ich. Niektóre omówione będą w segmencie Precyzyjne
kreślenie rysunków.
Informatyka 4 - Lekcja 6
2. Przybory (pasek Przybory, Styl tekstu, Styl wymiarowania,
Jednostki, Granice rysunku)
(2.1) Pasek
W Przyborniku dysponujemy następującymi opcjami rysowania i wyświetlania rysunku:
warstwy, kolor, rodzaj linii i szerokość linii
Idea podziału rysunku na warstwy jest w swojej istocie podobna do wykorzystywanego
jeszcze nie dawno sposobu polegającego na posługiwaniu się nakładanymi na siebie arkuszami
przezroczystej folii. Warstwy umożliwiają oglądanie i drukowanie różnych fragmentów rysunku
oddzielnie lub w dowolnych kombinacjach. Każdej warstwie przypisany jest kolor, rodzaj linii,
szerokość linii dzięki czemu można grupować elementy rysunku o określonych cechach, zamiast
przypisywania ich określonym elementom indywidualnie. Zorganizowanie warstw i obiektów na
warstwach ułatwia zarządzanie danymi rysunkowymi.
Sterowanie warstwami.
Polecenie: Warstwy wyświetla okno dialogowe Menadżer cech warstw.
T
n
w
Ustaw
Nazwi
kiedy l
zostani
kliknij
Nowa.
nowa w
tymcza
Warst
możesz
wpisuj
miejscu
P
w
k
Ustaw
wskaz
n
biały w
Kolor
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.08
Wyświetli się okno z paletą kolorów do
wyboru. Wskaż fioletowy i kliknij
przycisk OK. Nastąpi zamknięcie okna, a
w linii 1-osie zaznaczony zostanie w
kolumnie Kolor - fioletowy.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.09
Przypisywanie warstwie
rodzaju linii.
W oknie Menadżer cech warstw
ustaw wskaz
nik na nazwie
Continuous w linii 1-osie i
kliknij. Wyświetli się okno
Wybierz rodzaj linii z
podręcznym zbiorem. Aby
uzupełnić go o potrzebne linie
kliknij przycisk Wczytaj.
Rys.6.10
W oknie Wczytaj rodzaje linii
wybierz DASHDOT i kliknij
OK.
Rys.6.11
Nastąpi zamknięcie okna a w
poprzednim Wybierz rodzaj linii
zaznacz DASHDOT i kliknij
OK.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.12
W ten
oknie
Menad
warstw
skonfig
została
1osie. A
utworz
należy
powtór
czynno
analog
skonfig
warstw
zaakce
Entere
W trak
nad rys
ustawie
dokonu
rozwija
roletę
Przybo
wskazu
właściw
pozycj
Rys.6.13
Uwaga:
Elementom rysunkowym można nadawać cechy jak warstwa, lub indywidualnie tzn., że
Informatyka 4 - Lekcja 6
obiekty umieszczone na tej samej warstwie mogą mieć różne kolory, rodzaje linii i szerokości
linii.
Wyłączenie wyświetlania warstwy (zgaszona żarówka) powoduje schowanie elementów
rysunku znajdujących się na niej.
Zablokowane warstwy nie są uwzględniane przy regeneracji rysunku co przyspiesza ten
proces.
Zamknięcie warstwy (zamknięta kłódka) w prawdzie zabezpiecza elementy rysunku przed
edycją ale pozwala zmieniać przypisany im rodzaj linii, kolor i szerokość linii a także mogą
być one wykorzystywane w różnych trybach lokalizowania punktów względem obiektu.
Właściwe posługiwanie się warstwami w trakcie konstruowania obiektów rysunkowych
nadaje dokumentacji technicznej w formie cyfrowej ważnych atrybutów.
(2.2) Styl tekstu
Ustala wzór czcionki, wielkość i pochylenie. Wybrany styl jest nazywany indywidualnie.
Przykład formatowania nowego stylu tekstu.
Okno można
wywołać z paska
menu Format
Styl tekstu
Rys.6.14
Otwórz roletę Nazwa czcionki i
wybierz simplex.shx.
Rys.6.15
Informatyka 4 - Lekcja 6
Wpisz parametry czcionki jak w
oknie obok.
Rys.6.16
Wpisz nazwę simp4 i kliknij OK
Rys.6.17
Wskaż aktualny
styl i Zamknij
okno.
Rys.6.18
(2.3) Styl wymiarowania
Wymiary są informacjami dodatkowymi o obiekcie nanoszonymi bezpośrednio na rysunku. Styl
wymiarowania wynika bezpośrednio z wymagań jakie stawia norma międzynarodowa ISO-130, ale
daje ona też możliwość dostosowania go do rodzaju rysunku lub branży w której utrwaliły się pewne
tradycje.
Poniższy przykład pokazuje formatowanie stylu wymiaru najpowszechniej stosowanego w
rysunku technicznym maszynowym.
Okno można
wywołać z paska
menu Format
Styl
wymiarowania.
Otwórz okno
Utwórz nowy styl
wymiarowania i
wpisz nazwę ISO-
4_4wyp po czym
kliknij przycisk
Kontynuuj.
Oto przykład
oznaczeń
Informatyka 4 - Lekcja 6
zamieszczonych
w nazwie dla
rozróżniania
różnych stylów.
4_ - wysokość
czcionki
_4 - długość
strzałki
wyp - strzałka
wypełniona
Rys.6.19
W oknie na
zakładce Linie i
strzałki ustal
następujące
parametry:
Odstęp
(Linie
wymiarowe
- 8
Przedłużeni
(Linie
pomocnicze
- 1
Odsunięcie
początku
(Linie
pomocnicze
- 1
Rozmiar
(Groty
strzałek) - 4
Rys.6.20
Zmień zakładkę n
Tekst
Informatyka 4 - Lekcja 6
W oknie ustal
następujące
parametry:
Styl (Tekst)
simp4
Wysokość
(Tekst) - 4
Pionowe
(Umieszcze
tekstu) - Na
Poziome
(Umieszcze
tekstu) -
Wyśrodkow
Odsunięcie
linii
wymiarowe
(Umieszcze
tekstu) - 1
Zgodne z lin
wymiarową
tak
Rys.6.21
Zmień zakładkę
na Jednostki
podstawowe
W oknie ustal
następujące
parametry:
Wymiary liniowe
Format
jednostek -
Dziesiętny
Dokładność
- 0.0
Wymiary kątowe
Format
jednostek -
Stopnie
Minuty
Sekundy
Dokładność
- 0d
(stopień)
Informatyka 4 - Lekcja 6
Potwierdz

nastawy
parametrów i
kliknij OK
Rys.6.22
Okno Menadżer
stylów
wymiarowania
pokazuje aktualne
ustawienia. Jeśli
chcesz przystąpić
do wymiarowania
kliknij Ustal
aktualnym.
Nastąpi
zamknięcie okma.
Rys.6.23
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.24 Wymiary wstawione z zastosowaniem stylu ISO-4_4wyp.
(2.4) Jednostki
Steruje formatem i dokładnością wyświetlania współrzędnych i kątów
Okno można wywołać z paska menu Format Jednostki
Przycisk po prawej stronie okienka otwiera ro
opcjami do wyboru.
Rys.6.25
(2.5) Granice rysunku
Ustala i steruje granicami rysunku i wyświetlaniem siatki
Granice rysunku to dwuwymiarowe punkty w Globalnym Układzie Współrzędnych, które
reprezentują ograniczenia: lewe-dolne i prawe-górne. Nie możemy narzucić ograniczenia w kierunku
Z.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Granice rysunku zarządzają częścią rysunku pokrywaną przez widoczną siatkę pomocniczą,
obszarem wyświetlanym przez jedną z opcji skali polecenia Zoom i określają minimalny obszar
wyświetlany poleceniem Zoom Wszystko.
Wydawanie polecenia z paska menu Format Granice rysunku
Polecenie: '_limits
Zmiana granic Obszar modelu:
Określ lewy dolny narożnik lub [Tak/Nie] <0.0,0.0>: Enter by potwierdzić
Określ prawy górny narożnik <420.0,297.0>: Można wpisać w przybliżeniu współrzędne bo
program przeskaluje je do proporcji wymiarów ekranu np. 500,300 i Enter
Granice rysunku przypisywane są każdemu nowemu plikowi otwieranemu w trybie Standard.
Informatyka 4 - Lekcja 6
3. Narzędzia pomocnicze (LUW, ZOOM, Cechy, Ustawienia
rysunkowe)
(3.1) Współrzędne GUW I LUW
Układ kartezjańskich współrzędnych prostokątnych ustalony arbitralnie, nazwany Globalnym
Układem Współrzędnych (GUW), jest wspólną bazą odniesienia dla wszystkich rysunków
utworzonych w Auto-CAD-ie. Początek GUW standardowo znajduje się w lewym dolnym rogu
obszaru graficznego ekranu i jest traktowany jako stały.
Układ kartezjańskich współrzędnych prostokątnych zwany Lokalnym Układem
Współrzędnych (LUW) jest określony przez transformację GUW tak, że dowolnemu punktowi
przestrzeni określonemu przez GUW można przyporządkować nowy układ kartezjańskich
współrzędnych prostokątnych. Stanowić on będzie bazę tymczasową do odniesienia punktów.
Pasek narzędzi LUW standardowo jest paskiem rozwijalnym (rys.6. ), którego
odpowiednikiem jest;
menu Narzędzia Nowy LUW
Niektóre polecenia LUW przydatne w tym podręczniku omówiono
poniżej.
Poprzedni LUW
Przywraca poprzedni LUW.
Globalny LUW Ustala LUW na Globalny Układ Współrzędnych.
LUW Obiekt
Definiuje nowy układ współrzędnych w oparciu o
wybrany obiekt.
LUW Początek Definiuje nowy LUW poprzez przesunięcie
początku.
Uwaga: Piktogram LUW może być wyświetlany lub nie. Wybierz menu Widok
Wyświetl Symbol LUW Tak W początku
Rys.6.13
(3.2) ZOOM
Polecenie ZOOM można porównać do efektów uzyskiwanych za pomocą działania kamer o
zmiennej ogniskowej. Umożliwia ono pozorne powiększenie lub pomniejszenie rozmiarów obiektów
oglądanych w aktualnej rzutni przy zachowaniu rozmiarów rzeczywistych. Im większe powiększenie
tym mniejszy fragment oglądanego rysunku i odwrotnie.
Pasek narzędzi Zoom standardowo jest paskiem rozwijalnym (rys.6. ),
którego odpowiednikiem jest;
menu rozwijalne Widok Zoom
Niektóre polecenia Zoom najbardziej przydatne w tym podręczniku
Informatyka 4 - Lekcja 6
omówiono poniżej.
Nfragm Szybki
Przesuwa rysunek w aktualnej rzutni.
Zoom Okno Wyświetla obszar zawarty prostokątnym oknie
wyboru.
Zoom Dynamiczny
Wyświetla wygenerowaną część rysunku
w oknie wyboru skalowanym dynamicznie względem ekranu.
Zoom Wszystko Pokazuje cały rysunek w aktualnej rzutni.
Zoom Zakres Wyświetla zakres rysunku.
Rys.6.14
Uwaga: Zoom jest poleceniem nakładkowym tzn. nie przerywa wykonywanego polecenia i jest
bardzo przydatne jeśli w trakcie kreślenia rysunku zachodzi konieczność przeskalowania różnych
jego fragmentów.
(3.3) Cechy
AutoCAD wyświetla okno Cechy. Okno jest aktywnym zbiorem cech obiektu pogrupowanych
według kategorii. Jeśli żaden obiekt nie został wskazany wyświetlana jest lista potencjalnych cech
obiektu (rys.6.15). Wskazanie obiektu oknem kursora powoduje zaznaczenie go, a w oknie Cechy
następuje dostosowanie listy cech do typu obiektu.
Jest osiem ogólnych cech wspólnych dla wszystkich obiektów. Wszystkie inne cechy są specyficzne
dla rodzaju obiektu AutoCAD a.
Prześledz
działanie polecenia
Cechy na przykładzie 1.
Wywołaj polecenie
Cechy z paska
Standard
Wyświetli się okno Cechy
(rys.6.15). Obok okna w polu
graficznym ekranu znajdują się dwa
typy obiektów, tekstowy i graficzny.
Kliknij oknem kursora na
mniejszym prostokącie. Prostokąt
zostanie zaznaczony uchwytami
(małe kwadraciki w
charakterystycznych miejscach) a
okno zmieni swój wygląd (rys.6.16)
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.15
W oknie wyświetlone zostały cechy
zaznaczonego prostokąta.
Następnym krokiem będzie zmiana
niektórych jego cech i tak, pierwszą
będzie Warstwa (rys.6.17).
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.16.
Zaznacz cechę Warstwa a
następnie kliknij przycisk obok
rozwijający roletę z warstwami
(rys.6.17). Aby przenieść
zaznaczony prostokąt do innej
warstwy zaznacz np.
3_konstrukcyjne.
Rys.6.17
Okno Cechy wyświetlać będzie
aktualne dane o obiekcie.
Rys.6.18
Jeśli chcesz teraz zmienić szerokość
linii i obejrzeć rezultat to włącz
przycisk Szerokość na listwie
stanu . Wybór ilustruje rys.6.19.
Po wyborze szerokości linii roleta
zamknie się a okno Cechy
dostosuje się do aktualnego stanu
obiektu (rys.6.20).
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.19
Jeśli chcesz zakończyć akceptując
zmiany, ustaw kursor obok okna i
kliknij a następnie dwa razy
wciśnij przycisk Esc. Wynik na
rys.6.20.
Rys.6.20
Nie zamykając okna Cechy zmień tekst tak, by otrzymać wynik jak poniżej.
Uwaga: Można zmieniać pewne
cechy obiektów nie zmieniając ich
przynależności do warstwy.
Rys.6.21
(3.4) Ustawienia rysunkowe
Okno Ustawienia rysunkowe posiada trzy zakładki:
Skok i siatka
Śledzenie biegunowe
Lokalizacja względem obiektu
Siatka wyświetla siatkę kropek w aktualnej rzutni.
Siatka wykorzystywana jest tylko jako widoczne punkty odniesienia. Nie jest kreślona, ani nie jest
traktowana jako część rysunku. Można włączyć lub wyłączyć wyświetlanie siatki korzystając z
przycisku Siatka na pasku stanu, klawisza funkcyjnego F7 lub
linia poleceń: siatka
Skok ogranicza położenie kursora graficznego do węzłów siatki lokalizacyjnej
Polecenie Skok pozwala na włączanie i wyłączanie trybu skokowej lokalizacji punktów w węzłach
siatki lokalizacyjnej oraz na zmianę rozdzielczości tej siatki. Siatkę tę można również obrócić oraz
ustalić różne odstępy węzłów w kierunkach X i Y. Polecenie umożliwia także wybranie siatki
izometrycznej.
Wyboru okna dokonuje się z menu rozwijalnego Narzędzia Ustawienia rysunkowe
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.22
Uwaga: Skok i siatka jest poleceniem nakładkowym tzn. włączenie lub wyłączenie przycisku na
pasku stanu lub wciśnięcie klawiszy F9 i F7 nie przerywa wykonywanego aktualnie polecenia.
Śledzenie biegunowe pozwala na wybieranie kursorem kierunku i zwrotu tymczasowego
wektora w odstępach kątowych (Przyrost kąta) zgodnych z nastawą.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.23
Uwaga: Śledzenie biegunowe jest poleceniem nakładkowym tzn. włączenie lub wyłączenie
przycisku Biegun lub klawisza F10 nie przerywa wykonywanego aktualnie polecenia.
Lokalizacja względem obiektu.
POLECENIE TO NALEŻY DO NAJWAŻNIEJSZYCH W PROGRAMIE Auto-CAD.
Pomaga użytkownikowi w sposób precyzyjny w trakcie konstruowania lub modyfikacji
obiektów lokalizować (ustalać) punkty już istniejących obiektów.
Tryby Lokalizacji (punktów) względem obiektu wybierane na stałe w oknie poniżej, to
przewidywane najczęściej tryby wskazywania punktów. Wybranie wszystkich nie musi
ułatwić pracy.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.24
Uwaga: Lokalizacja (punktów) względem obiektu jest poleceniem nakładkowym tzn. włączenie
lub wyłączenie przycisku Obiekt na pasku stanu lub klawisza F3 nie przerywa wykonywanego
aktualnie polecenia.
Tryby Lokalizacji (punktów) względem obiektu można też wywoływać każdorazowo
indywidualnie przez wciśnięcie jednocześnie Ctrl+prawy przycisk myszy.
Wyświetli się menu kursora z listą trybów wybieranych przez
wskazanie.
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.25
Uwaga: Więcej szczegółów w segmencie poświęconemu precyzyjnemu konstruowaniu rysunków.
Informatyka 4 - Lekcja 6
4. Precyzyjne konstruowanie rysunków
Rysunek AutoCAD'a jest plikiem zawierającym komputerowy model tworzonej konstrukcji, czyli
opis jej komputerowego odwzorowania. AutoCAD wykorzystuje te informacje mm in. przy
tworzeniu obrazu wyświetlanego na ekranie i wykreślanego za pomocą plotera. Aby taki model
powstał niezbędne jest wprowadzenie informacji o geometrii obiektu. Do podstawowych zagadnień
opisywania geometrii obiektu jest lokalizowanie punktów względem układu współrzędnych
prostokątnych.
(4.1) Stosowanie współrzędnych bezwzględnych
Bezwzględne współrzędne punktu odnoszone względem początku aktualnego LUW można
wprowadzić w jednym z wymienionych niżej formatów.
Współrzędne kartezjańskie
Punkty można określić wpisując za pomocą klawiatury wartości współrzędnych X, Y i Z
(najczęściej w postaci liczb dziesiętnych) oddzielając poszczególne wartości przecinkami np.
10.5,6,20.2 - gdzie współrzędna X=10.5 współrzędna Y=6 oraz współrzędna Z= 20.2
B(4,7,3) - Rys.6. ilustruje położenie punktu B względem początku GUW
Aby określić ten sam punkt przy użyciu liczb z ułamkami zwykłymi należy wprowadzić:
10-1/2,6,20-1/5
Jeżeli pominiemy współrzędną Z to program przyjmie wartość aktualnego poziomu (czyli
aktualnej płaszczyzny konstrukcyjnej) jako wartość Z. Standardowo będzie ona miała wartość=0.
Oto współrzędne punktu na płaszczyz
nie określonej osiami X i Y.
A(7,5) - Rys.6. ilustruje położenie punktu A względem początku GUW
Uwaga: Zakres tego podręcznika nie obejmuje modelowanie w przestrzeni 3D, w związku z tym
dalsze omawianie współrzędnych punktów ograniczone będzie tylko do przestrzeni 2D czyli
płaszczyzny określonej osiami X i Y.
Rys.6.39
Informatyka 4 - Lekcja 6
Współrzędne biegunowe
Punkt można określić przez podanie wartości jego odległości od początku aktualnego LUW
oraz kąta w płaszczyz
nie XY, oddzielając obie wartości znakiem "<". Oto przykład:
E(7.7<45) - Rys.6. ilustruje położenie punktu E względem początku LUW
(4.2) Stosowanie współrzędnych względnych
Wcześniej powiedziano, że współrzędne bezwzględne odnoszą się do początku aktualnie
obowiązującego LUW lub GUW. Współrzędne względne będą odnoszone do ostatnio wskazanego
punktu
Współrzędne kartezjańskie
Określenie położenia punktu względem punktu ostatnio wskazanego, polega na wprowadzaniu
wartości poprzedzonych znakiem "@" np.
@5.5,4
Inaczej można powiedzieć, że znak "@" przenosi początek LUW do ostatnio wybranego
punktu tylko w odniesieniu do aktualnie wskazywanego punktu.
Współrzędne biegunowe
Punkt można określić przez podanie wartości jego odległości od ostatnio wskazanego punktu
oraz kąta w płaszczyz
nie XY, oddzielając obie wartości znakiem "<". Oto przykład:
@10.5<45
Wskazanie następnego punktu oddalonego o określoną wielkość od poprzedniego wymaga
ponownego wpisania znaku "@" przed podaniem wartości odległości i kąta
Przykład zastosowania wskazywania współrzędnych punktu do rysowania segmentów linii
łamanej.
Wydaj polecenie Linia
Polecenie: _line
Określ pierwszy punkt: Wpisz 0,0 i Enter
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Wpisz 70.7<45 i wciśnij Enter
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Wpisz 90,60 i Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: Wpisz @30<-90 i wciśnij Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: Wpisz @40,0 i wciśnij Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: Wpisz @30<330 i wciśnij Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: wciśnij Enter by zakończyć
Polecenie:
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.40
(4.3) Stosowanie współrzędnych globalnych
Niezależnie od położenia aktualnego LUW przewidziano również możliwość wprowadzania
współrzędnych globalnych choć istnieje możliwość powrotu do GUW. A
atwiej jest jednak wpisać
znak "*" przed podaniem współrzędnych.
Współrzędne kartezjańskie
*20,40
Współrzędne biegunowe
*30<45
Oznacza to, że wskazany będzie punkt oddalony od początku GUW o 30 jednostek na
kierunku 45� względem dodatniego X
(4.4) Wskazywanie punktów Lokalizowanych względem obiektu
Oprócz wskazywania punktów lokalizowanych względem aktualnego LUW bardzo ważnym
udogodnieniem jest precyzyjne wskazywanie punktów opisujących już istniejące obiekty
geometryczne. Narzędzia wybierane w trybie Lokalizowania względem obiektu są swego rodzaju
zatrzaskiem spinającym zbliżający się wskaz
nik kursora z właściwym punktem.
Uwaga: Należy przypomnieć tutaj jeszcze raz, że narzędzie to należy do najważniejszych w
AutoCAD-e, bez którego trudno sobie wyobrazić szybkie tworzenie projektów o wyszukanych
wymaganiach.
Tryby lokalizacji można wybrać:
na stałe w menu Narzędzia Ustawienia rysunkowe
z paska narzędzi Lokalizacja
każdorazowo z menu kursora po wciśnięciu Ctrl+Prawy przycisk myszy
Omówienie trybów lokalizacji. Niektóre tryby zostaną pominięte bez szkody dla zrozumienia
Informatyka 4 - Lekcja 6
zasady ich działania w przypadku konieczności posłużenia się nimi w przyszłości.
Od: Wybiera tymczasowy punkt odniesienia.
Koniec: Wybiera najbliższy koniec łuku lub linii.
Symetria: Wybiera punkt symetrii łuku lub linii.
Punkt przecięcia: Wybierz punkt przecięcia linii, łuku lub okręgu.
Centrum: Wybiera środek łuku lub okręgu.
Kwadrant: Wybiera kwadrant łuku lub okręgu.
Styczny: Wybiera punkt styczny łuku lub okręgu.
Prostopadły: Wybiera punkt na prostopadłej do łuku, linii lub okręgu.
Baza: Wybiera punkt wstawienia tekstu, bloku, symbolu lub atrybutu.
Punkt: Wybiera obiekt typu punkt.
Bliski: Wybiera najbliższy punkt łuku, okręgu, linii albo obiekt typu punkt.
Brak: Wyłącza tryby lokalizacji punktu względem obiektu.
Działanie trybów lokalizacji.
Wywołanie trybu lokalizacji musi poprzedzać wydanie polecenia (np. grupy Rysuj, Zmiana).
Na rysunku poniżej pokazano przykłady rysowania:
Odcinka BD prostopadle do AC
Odcinka 12 o początku w centrum okręgu i końcu w kwadrancie.
Luku 123 (koniec, symetria, koniec)
Podczas wskazywania punktów pokazano położenie kursora w takim miejscu by jego
wskaz
nik, który przybiera określony kształt w zależności od wybranego trybu lokalizacji, wyświetlił
się we właściwym miejscu, a poniżej kursora ukazał się szyld informujący o trybie wyboru. Należy
zauważyć, że użytkownik wskazuje niedbale miejsce zlokalizowania punktu natomiast Tryb
lokalizacji względem obiektu przyciąga go z najwyższą dokładnością.
Uwaga: Nie próbuj lokalizować punktów na obiekcie inaczej. Ocena z ekranu nawet przy dużym
ZOOM nie jest metodą właściwą.
Przykład 1.Narysuj odcinek BD prostopadle do AC
Wydaj polecenie Linia
Polecenie: _line
Określ pierwszy punkt: Jeśli stałe tryby lokalizacji nie są
wybrane, wciśnij Ctrl+prawy przycisk myszy i wybierz Koniec, a następnie zbliż kursor do AB jak
Informatyka 4 - Lekcja 6
na rysunku, aż pokaże się wskaz
nik w kształcie małego kwadratu w punkcie B i dla pewności
szyld Koniec. Oznacza to, że możesz kliknąć nie poruszając myszą.
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Ponownie wywołaj menu kursora i wybierz Prosstopadły _per
do a następnie zbliż kursor do AB jak na rysunku i kiedy wskaz
niki będą gotowe kliknij nie
poruszając myszą. Odcinek AB został narysowany z wymaganą dokładnością.
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Enter by zakończyć.
Polecenie:
Rys.6.41
Przed narysowaniem odcinka 12 i łuku 123 narysuj niezbędne założenia (kolor zielony)
Uwaga: Jeśli masz wybrane stałe tryby lokalizacji to możesz je włączać i wyłączać w trakcie
wykonywania polecenia jeśli zajdzie taka konieczność. Poświęć temu tematowi należytą uwagę.
(4.5) Skok i siatka
Umożliwiają poruszanie się kursorem tylko po uprzednio wybranych punktach (węzłach siatki
prostokątnej)
Włączanie siatki - z paska stanu przyciskiem Siatka lub klawisz F7
Włączanie skoku - z paska stanu przyciskiem Skok lub klawiszem F9
Siatka przy włączonym skoku umożliwia ocenę odległości i ilości wykonanych skoków
kursora po węzłach. Włączony skok nie ogranicza wskazywania punktów poza węzłami w innym
trybie (np. współrzędne). Wydanie polecenia w innym trybie nakłada się na Skok i ma wartość
priorytetową. Siatka i skok mogą więc w pewnych okolicznościach pełnić funkcję wspomagającą.
(4.6) Śledzenie biegunowe
Pozwala na ustawianie kursorem kierunku i zwrotu tymczasowego wektora śledzenia w
odstępach kątowych zgodnych z nastawą.
Działanie polecenia na przykładzie rysowania linii łamanej (rys.6. )
Wydaj polecenie Linia
Polecenie: _line
Określ pierwszy punkt: Wpisz 0,0 i Enter
Informatyka 4 - Lekcja 6
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Ustaw kursor na kierunku 60� wpisz 50 i Enter
Określ następny punkt lub [Cofaj]: Ustaw kursor na kierunku 300� wpisz 30 i Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: Ustaw kursor na kierunku 0� wpisz 20 i Enter
Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: Enter by zakończyć
Polecenie:
Aby w łatwy sposób można było wskazywać kierunki należało uprzednio wprowadzić
właściwą nastawę przyrostu kąta w oknie Ustawienia rysunkowe.
Rys.6.42
(4.7) Tryby tymczasowego śledzenia
Poszukuje punktu na przecięciu kierunków wektorów tymczasowych zaczepionych w punktach
namierzanych trybem Lokalizowania względem obiektu.
Działanie polecenia pokazuje poniższy przykład, w którym dany jest prostokąt i należy
wrysować okrąg o promieniu=20 i środku leżącym w punkcie przecięcia symetralnych boków.
Wydaj polecenie Okrąg (Środek, promień) z paska menu.
Polecenie: _circle
Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (sty sty promień)]: Włącz przycisk śledzenie i przesuń
kursor w pobliże środka dłuższego boku (rys.6. ) tak by pojawił się znacznik symetralnej i szyld
poniżej kursora. Nie wciskając żadnego przycisku myszy przesuń kursor w pobliże środka krótszego
boku prostokąta, aż pojawi się znacznik symetralnej i szyld z napisem informującym o kierunkach
wektorów tymczasowych w danym położeniu kursora. Poszukaj teraz punktu w pobliżu środka, aż
szyld poniżej kursora będzie zawierał następującą informację o kierunkach: [Symetria:<0�,
Symetria:<270�]. Teraz możesz kliknąć zaznaczając dokładnie środek okręgu.
Określ promień okręgu lub [śreDnica] <5.0>: Wpisz 10 i Enter
Polecenie:
Informatyka 4 - Lekcja 6
Rys.6.43