Phrasal Verbs
S"ownik z �wiczeniami
" Wszystkie najpotrzebniejsze phrasal verbs
z objaĘnieniami i kontekstem
" Przyk"adowe zdania i zwroty z Życia wzi�te
" �wiczenia w uk"adzie tematycznym z kluczem
wydawnictwo LINGO
W
W
Y
Y
M
M
A
A
G
G
A
A
N
N
E
E
N
N
A
A
E
E
G
G
Z
Z
A
A
M
M
I
I
N
N
A
A
C
C
H
H
M
M
A
A
T
T
U
U
R
R
A
A
F
F
C
C
E
E
C
C
A
A
E
E
Dorota Koziarska, Alisa Mitchel Masiejczyk
Repetytorium
ANGIELSKI. Phrasal Verbs
Konsultacja metodyczna:
dr Grzegorz �piewak
S"ownik alfabetyczny phrasal verbs: Dorota Koziarska
�wiczenia tematyczne: Alisa Mitchel Masiejczyk
Projekt ok"adki serii: Marcin Rojek, 2-arts.com
Projekt makiety i opracowanie graficzne: Studio 27, [e-mail]
Zdj�cie na ok"adce: Mariusz Jachimczuk
Redakcja s"ownika: Marta Kosił
ska
ISBN-10: 83-60287-06-6
ISBN-13: 978-83-60287-06-4
� Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2006
� Copyright for the Phrasal verbs dictionary by Edgard, Warszawa 2005
www.edgard.com.pl
www.WydawnictwoLingo.pl
Sk"ad i "amanie: Studio 27
Druk i oprawa: Opolgraf
Spis treĘci
Wst�p 4
S"ownik alfabetyczny phrasal verbs 7
z t"umaczeniami, objaĘnieniami
i przyk"adami uŻycia
�wiczenia 69
1. Education and Learning 71
2. Relationships and Family 75
3. Food and Dining 79
4. Life at Work 81
5. Economy and Business 85
6. Politics and Government 89
7. Crime and Punishment 92
8. Communication 95
9. Health and Beauty 98
10. Shopping 102
11. Transport and Movement 106
12. Feelings and Preferences 109
w s t � p
Phrasal Verbs  nie tylko dla or"ów
Anglicy to naród ekscentryków. Tak przynajmniej podpowiada nam stereotyp kulturowy, pod-
suwając dziesiątki anegdot na temat rzekomo niezrozumia"ych dla nikogo poza Wyspiarzami
angielskich dowcipów, budzących zdziwienie, jeĘli nie przestrach specja"ów kuchni brytyjskiej,
niedogrzanych mieszkał
, osobnych kranów z ciep"ą i zimną wodą, odleg"oĘci mierzonych
uporczywie w calach, jardach i milach, o ruchu lewostronnym nie wspominając. Jakby tego
by"o nie doĘ�, Anglicy  wynaleęli i na ca"y Ęwiat  wyeksportowali jeden z najbardziej zaska-
kujących systemów j�zykowych, na pierwszy rzut oka ca"kiem przyjazny, lecz kryjący w sobie
istną studni� zaskakujących zjawisk, od wymowy począwszy, a na strukturach gramatycznych
skoł
czywszy. Do tych ostatnich naleŻą mi�dzy innymi obros"e legendą przedimki, system
czasów gramatycznych, mowa zaleŻna, i wreszcie bohater tej ksiąŻki: phrasal verbs.
JuŻ sama nazwa  phrasal verbs jest konfudująca, tym bardziej Że jak dotąd nie znaleziono
dobrze brzmiącego i ogólnie przyj�tego polskiego odpowiednika. NajbliŻsze wydaje si� okre-
Ęlenie  czasowniki z"oŻone , lecz nie w pe"ni oddaje ono fakt, Że tak naprawd� chodzi o grup�
zwyk"ych, znajomych kaŻdemu uczącemu si� czasowników, takich jak take, give, let, stand,
write, uzupe"nionych o równie niewinnie wyglądające ma"e s"ówka, takie jak up, off, in, out,
czy at. W czym wi�c problem?
Zanim to wyjaĘnimy, warto na chwilk� zatrzyma� si� nad naszym w"asnym j�zykiem. Jak wie
kaŻdy, kto próbowa" uczy� obcokrajowca, polskie czasowniki kryją niejedną niespodziank�.
Porównajmy na początek chodzi�, przechodzi�, odchodzi� i wychodzi�. Jaką rol� pe"nią
te ma"e cząstki (nazywane  przedrostkami )? OtóŻ uzupe"niają one podstawowe znaczenie
czasownika chodzi�, dodając informacj� o kierunku ruchu. Ich znaczenie pozostaje jasne
i niezmienne, takŻe w po"ączeniu z innymi czasownikami, np. jecha�, przejecha�, wyjecha�,
odjecha�. Wró�my jednak to czasownika chodzi� i porównajmy jego znaczenie z podchodzi�:
przyrostek pod- moŻe dodawa� informacj� o kierunku ruchu, ale  co ciekawe  moŻe takŻe
zmienia� znaczenie ca"ego czasownika: podchodzi� kogoĘ to tyle, co oszuka� lub (raczej
niemile) zaskoczy�. Tej zmiany znaczenia nie da si� ca"kowicie przewidzie� na podstawie
znaczenia elementów sk"adowych, czyli pod- oraz chodzi�. Co gorsza, pod- w po"ączeniu
z innym czasownikiem moŻe powodowa� zupe"nie inne przesuni�cia znaczeniowe. Porównajmy:
nosi�  podnosi�, wozi�  podwozi�, puszcza�  podpuszcza�. Marna to wprawdzie pociecha
dla Polaka zmagającego si� z angielskim s"ownictwem, ale warto uĘwiadomi� sobie, Że dla
cudzoziemców polszczyzna teŻ potrafi by� ekscentryczna&
Nasza ma"a wycieczka w krain� polskiego s"owotwórstwa pozwala uchwyci� istot� zjawiska
angielskich  czasowników z"oŻonych . Podobnie jak polskie czasowniki z przedrostkami, stano-
wią one przebogaty (a zatem - z punktu widzenia uczącego si� - nies"ychanie skomplikowany)
zbiór wielu tysi�cy kombinacji, których fundamentalną cechą wspólną jest nieprzewidywalnoĘ�
znaczeniowa! Niektóre po"ączenia są podobne w skutkach do chodzi�  przechodzi�
 wychodzi�: nie powodują istotnego przesuni�cia znaczenia, a jedynie jego uzupe"nienie,
na przyk"ad sit  sit down (siedzie�  usiąĘ�), stand  stand up (sta�  wsta�), eat  eat
out (jeĘ�  jeĘ� na mieĘcie), look  look over (patrze�  rzuci� na coĘ okiem), put  put on
(k"aĘ�  za"oŻy�, na"oŻy�), throw  throw away (rzuca�  wyrzuca�) itp. Z"a wiadomoĘ� jest
taka, Że ogromna wi�kszoĘ� zachowuje si� niestety ekscentrycznie, przypominając nieprzewi-
4
w s t � p
dywalne znaczeniowo kombinacje z przedrostkiem pod-. Spójrzmy na kilka przyk"adów:
go  go off (iĘ�  wybuchną� lub zepsu� si�, gdy mowa o ŻywnoĘci), bring  bring up
(przynieĘ�  wychowywa�), do  do without (robi�  obejĘ� si� bez czegoĘ), let  let down
(pozwoli�  sprawi� komuĘ zawód), look  look after (patrze�  opiekowa� si�), make
 make out (robi�  zrozumie�), put  put out (po"oŻy�  ugasi�), see  see to (widzie�
 zają� si� czymĘ), itd. Próby odnalezienia w tym jakiejĘ logiki przez uczącego si� j�zyka koł
czą si�
rzecz jasna niepowodzeniem, mamy bowiem tu do czynienia z czymĘ w rodzaju ma"ych idiomów.
Jedyny praktyczny sposób na nie to nauka na pami��, wsparta o ile to moŻliwe sensownymi
�wiczeniami utrwalającymi. W tym w"aĘnie ma pomóc niniejsza ksiąŻka. Autorzy dokonali wyboru
kilkuset najpopularniejszych i najbardziej przydatnych phrasal verbs, wraz z t"umaczeniem ich
znaczenia na j�zyk polski, informacją o stopniu formalnoĘci, oraz przyk"adowymi zdaniami
ilustrującymi omawiane znaczenie.
Korzystając z tego kompendium, warto zwróci szczególną uwag� na te spoĘród czasowników,
które wykazują opisane wyŻej nieprzewidywalne,  ekscentryczne zachowanie. Jak "atwo
zauwaŻy�, w bardzo wielu wypadkach czasownik z"oŻony ma wi�cej niŻ jedno znaczenie,
z regu"y bardzo odleg"e od znaczenia czasownika bazowego. Przyk"adem mogą by� czasowniki
break into (zaczą� coĘ nagle robi�, ale takŻe wybuchną� np. "zami), call for (wymaga�
czegoĘ, ale takŻe apelowa� o coĘ), give up (podda� si�, ale takŻe rzuci� np. palenie),
sort out (rozwiąza� np. problem, zrobi� z czymĘ porządek, a takŻe zorganizowa� coĘ), itd.
Bardzo cz�sto ten sam czasownik bazowy "ączy si� z kilkoma s"owami uzupe"niającymi, tworząc
zupe"nie róŻne znaczenia, np. look over (rzuci� na coĘ okiem), look after (zaopiekowa� si�),
look for (szuka�), look back (spojrze� wstecz). Do rekordzistów w tym wzgl�dzie naleŻą
 oprócz look  czasowniki be, take, make, get, give.
Najcz�Ęciej czasownik z"oŻony sk"ada si� z jednego czasownika bazowego i jednego s"owa
uzupe"niającego. Zdarzają si� jednak (liczne!) wyjątki, jak cho�by: look down on, live up to,
grow apart from, go out with, czy go down with. CóŻ, nawet ekscentryczni Anglicy mawiają,
Że nie ma królewskiej drogi do wiedzy  pozostaje rzetelna, systematyczna praca.
Bardzo istotny z punktu widzenia skutecznoĘci nauki jest bank �wiczeł
utrwalających w drugiej
cz�Ęci ksiąŻki. Dla u"atwienia i lepszej organizacji powtórek, �wiczenia zosta"y u"oŻone w 12 blo-
ków tematycznych, takich jak Education and learning, Life at work, czy Communication.
�wiczenia polegają w wi�kszoĘci na dopasowaniu odpowiedniego znaczenia, dobraniu
w"aĘciwego czasownika bazowego lub s"owa uzupe"niającego, uzupe"nieniu luk w tekĘcie
lub zdaniu. Oznacza to, Że w kaŻdym wypadku istnieje jedna, poprawna odpowiedę, podana
w kluczu na koł
cu kaŻdego rozdzia"u.
EntuzjaĘci mogą we w"asnym zakresie przeĘledzi� sposób funkcjonowania najwaŻniejszych
czasowników (be, take, give, go, get, put, turn, make, do, bring, come, break, fall, fill,
keep, look, see, show, work, write) oraz, co równie ciekawe, potencja"u s"ówek in, out,
away, up, into, out, away, on, at, to, off, around, abort, by, from, over.
Powodzenia zatem!
dr Grzegorz �piewak
konsultant ksiąŻki
www.WydawnictwoLingo.pl 5
draw on end up
split up
fall for
be up
feel like
keep away
link up
go off
occur to
hand over
pull over
lay off
move in
settle down
pay back
get across
take after
write off
stand someone up
make it up to
while away
refer to
work out
Phrasal Verbs
hang out
see to
turn down
shut down
put out
switch off
wake up
use up
a n s w e r b a c k
act up (device)
 nie dzia"a� prawid"owo
A
The fax machine is acting up again!
Fax znowu nie dzia"a prawid"owo!
account for
 wyjaĘni�, wyt"umaczy�; zda� spraw� z;
t"umaczy� istnienie czegoĘ
Has he accounted for his absence at yes-
terday s meeting?
act up (person)
Czy wyjaĘni" powody swojej nieobecnoĘci
 ęle si� zachowywa�
na wczorajszym spotkaniu?
Stop acting up Billy or we re not going to
Her son couldn t account for how he got
the cinema!
the money for his new clothes.
Przestał
ęle si� zachowywa� Billy, albo nie
Jej syn nie potrafi" wyjaĘni�, jak zdoby"
pójdziemy do kina!
pieniądze na swoje nowe ubrania.
I have to account for every move I make
to my supervisor.
Musz� zdawa� relacj� mojemu
prze"oŻonemu z kaŻdego ruchu, jaki
wykonuj�. add up (sense)
 mie� sens
Does any theory account satisfactorily for
the existence of black holes?
Why would he want to sell this beautiful
Czy jakaĘ teoria wyjaĘnia satysfakcjonują-
house for such a low price? It doesn t
co istnienie czarnych dziur?
add up.
Dlaczego chcia"by sprzeda� taki pi�kny
dom za tak niską cen�? To nie ma sensu.
act on
 postąpi� zgodnie z / wed"ug;
kierowa� si�
I decided to act on my lawyer s advice.
answer back
Zdecydowa"em si� postąpi� za radą
 odpowiedzie� (np. na zarzuty)
mojego adwokata.
You will be given the opportunity to
The situation is too serious to act on
answer back later.
impulse.
Póęniej b�dziesz mia" moŻliwoĘ�
Sytuacja jest zbyt powaŻna, Żeby dzia"a�
pod wp"ywem impulsu. odpowiedzie�.
www.WydawnictwoLingo.pl 9
a n s w e r b a c k / t a l k b a c k
answer back / talk back attribute sth to sth
 odcią� si� / odgryę� si�  przypisywa� coĘ czemuĘ
I attribute his shyness to his lack of
I was going to answer back but decided
self-confidence.
it wasn t a good idea.
Jego nieĘmia"oĘ� przypisuj� brakowi
Mia"em zamiar si� odgryę�, ale zdecy-
pewnoĘci siebie.
dowa"em, Że to nie by"by dobry pomys".
She is a rude kid who talks back to
teachers and causes a lot of problems.
Ona jest niegrzecznym dzieckiem, które
ęle odnosi si� do nauczycieli i stwarza
duŻo problemów.
ask after
 pyta� (o kogoĘ)
I don t understand why you dislike him
so much. He asks after you every time
I see him.
Nie rozumiem, dlaczego tak go nie lubisz.
On zawsze pyta o ciebie, gdy go spo-
tykam.
ask sb out
 zaprosi� kogoĘ (na randk�)
Jack is too shy to ask Jane out.
Jack jest zbyt nieĘmia"y, Żeby zaprosi�
Jane na randk�.
attend to
 za"atwi�; zają� si�
Sorry, I have to dash, I have some
business to attend to.
Przepraszam, musz� lecie�, mam coĘ do
za"atwienia.
Can t talk now, I ve got a customer to
attend to.
Nie mog� teraz rozmawia�, mam klienta,
którym trzeba si� zają�.
10
b e u p
be off
 zepsu� si� (np. jedzenie)
B
You didn t put the milk into the fridge and
now it s gone off!
back up
Nie w"oŻy"eĘ mleka do lodówki i si�
 poprze� kogoĘ; zgodzi� si�
zepsu"o!
No matter what you decide I will back
you up.
Bez wzgl�du na to, co zdecydujesz, popr�
ci�.
I m sure your parents will back me up on
be on about
this.
Jestem pewien, Że twoi rodzice poprą mnie
 gl�dzi� o; gada� bez koł
ca
w tej kwestii.
Is he going on about his precious little
daughter again?
Czy on znowu gl�dzi o swojej drogiej
base on
córeczce?
 opiera� na
He s been on about Rome ever since he
What do you base your suspicions on?
came back.
Na czym opierasz swoje podejrzenia?
Odkąd wróci", bez koł
ca mówi o Rzymie.
Her latest novel is based on a true story.
Jej najnowsza powie� jest oparta na
prawdziwej historii.
be in for
be up
 spodziewa� si� (gdy coĘ kogoĘ czeka);
 dzia� si�; by� na rzeczy
mie� zagwarantowane (coĘ przykrego)
The moment I saw their faces I knew
You ll be in for real trouble if you don t
something was up.
tell me everything.
W momencie, gdy zobaczy"am ich twarze,
B�dziesz mia" duŻe k"opoty, jeĘli nie
wiedzia"am, Że coĘ (si� dzieje) jest na
powiesz mi wszystkiego.
rzeczy.
Looks like we are in for a storm tonight.
Why are you so quiet, what s up?
Wygląda na to, Że czeka nas burza dziĘ
w nocy. Czemu jesteĘ taki cichy, co si� dzieje?
www.WydawnictwoLingo.pl 11
b e u p t o s t h
be up for sth beat down
 mie� ochot�, reflektowa� na coĘ; by�
 zbi� cen�
zainteresowanym
I managed to beat him down to 8,000 for
Are you up for dinner with me tonight?
the car!
Masz ochot� na kolacj� ze mną dziĘ
Zbi"em jego cen� za ten samochód do
wieczorem?
8 tysi�cy!
She offered me a job but I m not sure if
I am up for it.
Zaproponowa"a mi prac�, ale nie jestem
pewna, czy jestem nią zainteresowana.
beat someone up
 pobi� kogoĘ
be up to someone He s been beaten up by the woman s
 by� czyimĘ zadaniem; zaleŻe� od
jealous husband and his mates.
kogoĘ
Zosta" pobity przez zazdrosnego m�Ża tej
kobiety i jego kolegów.
It is up to you to feed and walk the dog.
Karmienie i wyprowadzanie psa naleŻy do
ciebie.
The colour of the walls in his room is up
boss around / about
to him.
Wybór koloru Ęcian w jego pokoju to jego
 dyrygowa�, rządzi� si�
sprawa. (dos". Kolor Ęcian w jego pokoju
zaleŻy od niego.)
Alison s husband will never make any
decision himself, but whenever she does,
he complains about being bossed
around.
be up to sth (capable)
MąŻ Alison nigdy nie chce sam podją�
 sprosta�, podo"a�; kombinowa�;
Żadnej decyzji, ale ilekro� ona to robi,
porabia� coĘ
on narzeka, Że si� nim dyryguje.
Are you sure he ll be up to the job?
JesteĘ pewny, Że on podo"a temu
zadaniu?
bottle up
Don t trust him, he s always up to
something.
 t"umi� w sobie, nie dawa� ujĘcia
Nie ufaj mu, on zawsze coĘ kombinuje.
There s a lot of bottled up anger in their
What have you been up to since we last
relationship.
saw each other?
W ich związku jest wiele t"umionego
Co porabia"eĘ, odkąd si� ostatnio
widzieliĘmy? gniewu.
12
b r e a k o f f
break down break into (crime)
 wy"ama�; popsu� si�, rozwali� si�;
 w"ama� si�, wedrze� si�
podzieli�, rozbi� (na mniejsze cz�Ęci);
za"ama� si�
Someone broke into my car last night
and stole the stereo.
We d lost the house keys and had to
KtoĘ w"ama" si� wczoraj w nocy do mojego
break the door down.
samochodu i ukrad" radio.
ZgubiliĘmy klucze do domu i musieliĘmy
wywaŻy� drzwi.
Our car broke down in the middle of
nowhere and we had to walk to the near-
est garage.
Popsu" nam si� samochód na pustkowiu
i musieliĘmy iĘ� na piechot� do najbliŻsze-
break off
go warsztatu.
 oderwa�, od"ama� (si�); urwa�,
przesta� mówi�, przerwa�
What do you call the enzyme that breaks
down proteins?
The girl broke off a piece of baguette
Jak nazywa si� enzym, który rozk"ada
and put it in her mouth.
bia"ka?
Dziewczynka od"ama"a kawa"ek bagietki
After his wife had left him he broke down
i w"oŻy"a go do ust.
completely
Po tym jak opuĘci"a go Żona, kompletnie
I dropped that mug on the floor and the
si� za"ama".
handle broke off.
UpuĘci"em ten kubek na pod"og� i odpad"o
mu ucho.
She suddenly broke off and looked
break into
 zaczą� nagle (coĘ robi�); wybuchną� around uneasily.
(czymĘ)
Urwa"a nagle i rozejrza"a si� wokó"
niepewnie.
When she saw the bus coming she
broke into a run.
One of the parties broke off the negotia-
Gdy zobaczy"a nadjeŻdŻający autobus,
tions.
zacz�"a biec.
Jedna ze stron zerwa"a negocjacje.
When she heard the news she broke into
We ve decided to break off the engage-
tears.
ment.
Gdy us"ysza"a wiadomo�, wybuch"a
p"aczem. ZdecydowaliĘmy si� zerwa� zar�czyny.
www.WydawnictwoLingo.pl 13
b r e a k o u t
break out break up
 przerwa�, zerwa�, rozsta� si�, rozpa�
 wybuchną� (o ogniu, zamieszkach,
si�; st"umi�
chorobie, wojnie); zaczą� nagle,
wybuchną� (czymĘ)
They had to break up the party because
of the neighbours complaints.
World War II broke out in 1939.
Musieli przerwa� imprez� z powodu skarg
Druga wojna Ęwiatowa wybuch"a w 1939. sąsiadów.
I can t wait for school to break up for the
He suddenly broke out laughing.
summer.
Nagle wybuchną" Ęmiechem.
Nie mog� si� doczeka� letnich wakacji
(dos". letniej przerwy w szkole).
The riot was broken up by the army.
Zamieszki zosta"y st"umione przez wojsko.
break out of
 wyrwa� si� z, uciec
It s hard to believe that they ve broken
up, such a perfect couple!
Six prisoners broke out of jail last night.
Trudno uwierzy�, Że oni zerwali, taka ideal-
SzeĘciu wi�ęniów uciek"o z wi�zienia wczo-
na para!
raj w nocy.
bring about
 powodowa�, doprowadzi� do
break through
I ve no idea what brought about the
 przebi� si� przez
whole misunderstanding.
Nie mam poj�cia, co spowodowa"o ca"e to
It was impossible to break through the
nieporozumienie.
crowd gathered around the stage.
Nie da"o si� przebi� przez t"um zgroma-
dzony wokó" sceny.
bring down
 przewróci�, obali� (rządy, system)
After a while the sun broke through the
clouds again.
The army brought down the govern-
Po chwili s"oł
ce znowu przebi"o si� przez
ment.
chmury. Armia obali"a rząd.
14
b u i l d u p
bring up brush off
 ignorowa�; zby�, sp"awi� kogoĘ
 poruszy�, wspomnie�
What is the point of me giving you advice
Every time I see her she brings up the
if you brush off everything I say?
Jaki jest sens, Żebym dawa"a ci rady, jeŻeli
subject of her husband s successful
ignorujesz wszystko, co mówi�?
career.
I tried to find out what was wrong but she
Zawsze, gdy si� z nią widz�, porusza
just brushed me off.
temat udanej kariery swojego m�Ża.
Próbowa"em dowiedzie� si�, co jest nie
tak, ale mnie zby"a.
brush up
 odĘwieŻy�, podszlifowa�
bring up (child)
I think I should brush up a bit on my
 wychowywa�
Japanese before visiting Osaka.
MyĘl�, Że powinienem podszlifowa� troch�
He was brought up as a Catholic.
swój japoł
ski przed wizytą w Osace.
Zosta" wychowany na katolika.
build up
 zgromadzi�; narasta�; wzmacnia�
It took him nearly 20 years to build up
brush aside
such a big collection of clockwork trains.
Niemal 20 lat zabra"o mu zgromadzenie
 zlekcewaŻy�
tak duŻej kolekcji kolejek.
I thought it would have been safer if
We could feel the excitement building up
in the crowd.
she d stayed till the morning, but she
CzuliĘmy narastające podniecenie t"umu.
brushed my worries aside and left.
You should take more exercise to build
Sądzi"em, Że by"oby bezpieczniej, gdyby
up your strength.
zosta"a do rana, ale ona zlekcewaŻy"a
PowinieneĘ wi�cej �wiczy�, Żeby nabra�
moje obawy i wysz"a. si"y.
www.WydawnictwoLingo.pl 15
Czytaj dalej...