„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Jolanta Przybytniewska

Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie
743[03].Z1.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Ryszard Ewert
mgr inż. Barbara Jaśkiewicz



Opracowanie redakcyjne:
inż. Jolanta Górska



Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo









Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[03].Z1.04
„Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu tapicer.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Metale, wyroby hutnicze i metalowe stosowane w tapicerstwie

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Rodzaje, budowa oraz właściwości sprężyn i formatek sprężynowych

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Okucia, mechanizmy, podzespoły i łączniki stosowane w tapicerstwie

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

20

7. Literatura

30

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie tapicer 743[03] przy realizacji
jednostki modułowej „Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie” 743[03].Z1.04.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne,

–

cele kształcenia czyli wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien opanować podczas
zajęć,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

propozycje ćwiczeń mających wykształcić u uczniów umiejętności praktyczne,

–

przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego służące ewaluacji osiągnięć ucznia,

–

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami nauczania:

ćwiczeń praktycznych, testu przewodniego, pokazu z instruktażem.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane i odbywać się w grupie

liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3

−

4 osobowe.

W celu sprawdzenia wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może posłużyć się

zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego rodzaju
zadania.

W tym rozdziale podano również:

–

plan testu w formie tabelarycznej,

–

punktacje zadań,

–

propozycje norm wymagań,

–

instrukcję dla nauczyciela,

–

instrukcję dla ucznia,

–

kartę odpowiedzi,

–

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

743[03].Z1.01

Określanie właściwości

surowców i materiałów

włókienniczych

743[03].Z1

Surowce i materiały tapicerskie

743[03].Z1.02

Charakteryzowanie materiałów

wyściółkowych

743[03].Z1.04

Zastosowanie

wyrobów

metalowych

w tapicerstwie

743[03].Z1.03

Zastosowanie drewna
i tworzyw drzewnych

w tapicerstwie

743[03].Z1.05

Określanie

właściwości skór,

tworzyw sztucznych

i skóropodobnych

stosowanych w

tapicerstwie

743[03].Z1.06

Charakteryzowanie

materiałów

pomocniczych

i wykończeniowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska, wiedzę z tego zakresu powinieneś opanować podczas realizacji
programu jednostki modułowej 743[03].O1.01 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

–

posługiwać się dokumentacją techniczną stosowaną w tapicerstwie, umiejętności te
powinieneś opanować w trakcie realizacji jednostki modułowej 743[03].O1.02
Posługiwanie się dokumentacją techniczną,

–

posługiwać się przyrządami pomiarowymi,

–

charakteryzować i stosować narzędzia, maszyny i urządzenia używane w tapicerstwie,
które to umiejętności powinieneś opanować w trakcie realizacji jednostki modułowej
743[03].O1.03 Charakteryzowanie narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych
w tapicerstwie,

–

określać właściwości surowców i materiałów włókienniczych, umiejętności te
powinieneś opanować w trakcie realizacji materiału jednostki modułowej 743[03]. Z1.01
Określanie właściwości surowców i materiałów włókienniczych,

–

charakteryzować materiały wyściółkowe, umiejętności te powinieneś opanować w trakcie
realizacji materiału jednostki modułowej 743[03].Z1.02 Charakteryzowanie materiałów
wyściółkowych,

–

zastosować drewno i tworzywa drzewne w tapicerstwie, co powinieneś opanować
w trakcie realizacji materiału jednostki modułowej 743[03].Z1.03 Zastosowanie drewna
i tworzyw drzewnych w tapicerstwie,

–

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

określić rodzaje i właściwości metali i wyrobów hutniczych,

–

scharakteryzować proces produkcji wyrobów metalowych,

–

scharakteryzować rodzaje sprężyn i formatek sprężynowych,

–

określić budowę i właściwości sprężyn i formatek sprężynowych,

–

określić metody zabezpieczania metali przed korozją,

–

rozpoznać rodzaje okuć tapicerskich,

–

scharakteryzować mechanizmy i podzespoły stosowane w tapicerstwie,

–

scharakteryzować łączniki stosowane w produkcji wyrobów tapicerowanych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743[03]

Moduł:

Surowce i materiały tapicerskie 743[03].Z1

Jednostka modułowa:

Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie
743[03].Z1.04

Temat: Rozpoznawanie metali kolorowych i ich stopów.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności rozpoznawania, charakteryzowania i stosowania

metali kolorowych i ich stopów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać podstawowe metale kolorowe,

−

wskazać główne właściwości fizyczne, chemiczne, mechaniczne i technologiczne
omawianych metali kolorowych,

−

rozpoznać główne stopy metali kolorowych,

−

wskazać główne właściwości fizyczne, chemiczne, mechaniczne i technologiczne
omawianych stopów metali kolorowych,

−

wyjaśnić metody otrzymywania niektórych metali kolorowych,

−

wyjaśnić metody otrzymywania niektórych stopów metali kolorowych,

−

wskazać zastosowanie niektórych metali kolorowych w tapicerstwie,

−

wskazać zastosowanie niektórych stopów metali kolorowych w tapicerstwie.

Metody nauczania–uczenia się:
–

wykład informacyjny,

–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna lub zespołowa.

Czas: 5 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

−

plansze poglądowe,

−

przeźrocza,

−

filmy edukacyjne,

−

próbki metali kolorowych i ich stopów,

−

elementy tapicerskie wykonane z metali kolorowych,

−

elementy tapicerskie wyprodukowane z użyciem metali kolorowych,

−

elementy tapicerskie wykonane ze stopów metali kolorowych,

−

elementy tapicerskie wyprodukowane z użyciem stopów metali kolorowych,

−

notatniki,

−

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Realizacja zajęć:

−

Uczniowie zakładają odzież ochronną.

−

Nauczyciel dokonuje prezentacji tematu.

−

Uczniowie notują wskazówki i uwagi nauczyciela.

−

Uczniowie otrzymują próbki metali kolorowych i ich stopów.

−

Uczniowie otrzymują elementy tapicerskie wykonane z metali kolorowych i ich
stopów lub z ich udziałem.

−

Na podstawie notatek z wykładu i wskazówek nauczyciela uczniowie dokonują
próby określenia jakich metali kolorowych lub ich stopów użyto do wykonania
prezentowanych próbek metali i elementów tapicerskich.

−

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.

4. Po zakończeniu ćwiczeń uczniowie porządkują stanowiska pracy.
5. Uczniowie dokonują prezentacji wyników swoich badań odpowiednio je uzasadniając.
6. Nauczyciel analizuje pracę uczniów i stwierdza czy wykonali ją poprawnie.
7. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Opisz charakterystyczne cechy trzech najpowszechniej używanych w tapicerstwie metali

kolorowych i jednego stopu.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

–

ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743[03]

Moduł:

Technologia tapicerstwa 743[03].Z1

Jednostka modułowa:

Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie
743[03].Z1.04

Temat: Ręczne przygotowanie z tkaniny woreczków na obszycie zespołu sprężyn

cylindrycznych do zestawienia formatki woreczkowej.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności przygotowania elementów formatki woreczkowej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przygotować stanowisko pracy,

−

dobrać właściwą odzież ochronną,

−

posługiwać się przyrządami pomiarowymi,

−

dobrać narzędzia do wykonania zadania,

−

wykonać szycie ręczne,

−

opisać budowę formatki woreczkowej,

−

dokonać pomiarów niezbędnych do obliczenia ilości materiału potrzebnego do
wykonania woreczków formatki,

−

obliczyć ilość materiału potrzebnego do wykonania woreczków formatki,

−

wykroić z materiału elementy woreczków,

−

zszyć wykrojone elementy w woreczki formatowe,

−

wykonać prace zgodnie z zasadami bhp.

Metody nauczania–uczenia się:
–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna lub grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: 5 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:
–

materiał – tkanina,

–

miarka krawiecka,

–

miarka stalowa zwijana,

–

cyrkiel,

–

kątownik,

–

igły tapicerskie,

–

mocne nici lub szpagat,

–

nożyce krawieckie,

–

kreda krawiecka do trasowania tkanin,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

notatnik,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja zajęć:

–

Uczniowie zakładają odzież ochronną.

–

Nauczyciel zapoznaje uczniów z zadaniami jakie mają wykonać oraz udziela im
instruktażu z zasad bhp obowiązujących podczas wykonywania ćwiczeń.

–

Uczniowie otrzymują materiał potrzebny do wykonania ćwiczenia, organizują
stanowiska pracy i dobierają narzędzia do wykonania zaplanowanych czynności.

−

Uczniowie dokonują pomiaru wysokości i obwodu sprężyn i obliczają długość
i szerokość pasa materiału z naddatkiem od 1÷2 cm na zszycie.

−

Uczniowie wykreślają i wycinają dwa pasy materiału o wyliczonej długości
i szerokości.

−

Uczniowie wykreślają na materiale koła o średnicy równej średnicy sprężyn użytych
do wykonania formatki plus naddatek na zszycie i wycinają odpowiednią liczbę
krążków.

−

Uczniowie składając obydwa pasy razem zszywają je w miejscach odległych od
siebie o połowę długości obwodu sprężyny.

−

Do jednego końca przeszytych pasów przyszywają krążki materiału.

–

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów, udziela wskazówek w razie wystąpienia
problemu.

5. Po zakończeniu pracy uczniowie sprzątają stanowiska pracy.
6. Uczniowie prezentują swoje prace.
7. Nauczyciel analizuje pracę każdego ucznia i stwierdza czy wykonał ją poprawnie.
8. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Opisz inna metodę wykonywania woreczków do formatek woreczkowych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

–

ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Metale, wyroby hutnicze i metalowe stosowane w tapicerstwie

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród przedstawionych przez nauczyciela próbek metali, na podstawie badania

organoleptycznego, wybierz i scharakteryzuj metale nieżelazne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Ćwiczenie powinno być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać i przeanalizować materiał nauczania dotyczący metali i ich charakterystyki,
2) zanotować cechy charakterystyczne metali,
3) obejrzeć dokładnie próbki,
4) zanotować zauważone cechy charakterystyczne,
5) dokonać porównania spostrzeżeń z zapisami w materiale nauczania,
6) dokonać klasyfikacji metali,
7) poddać wyniki pracy ocenie nauczyciela,
8) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

próbki metali,

–

notatnik,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Na podstawie badania próbek metali kolorowych i ich stopów rozpoznaj ich nazwę.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Ćwiczenie powinno być wykonywane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać i przeanalizować materiał nauczania dotyczący metali kolorowych i ich stopów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

2) zanotować cechy charakterystyczne metali kolorowych i ich stopów,
3) obejrzeć dokładnie próbki,
4) zanotować zauważone cechy charakterystyczne próbek i wyniki badań,
5) porównać spostrzeżenia z zapisami w materiale nauczania,
6) nazwać próbki metali i ich stopów opierając się na wynikach swych badań,
7) poddać wyniki pracy ocenie nauczyciela,
8) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

próbki metali kolorowych i ich stopów,

–

szkło powiększające – lupa,

–

notatnik,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura prezentowana w rozdziale 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Nazwij wyroby metalowe przedstawione na rys.: a, b, c, d.

Rys. a

Rys. b

Rys. c

Rys. d

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Ćwiczenie powinno być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) przyjrzeć się uważnie przykładowym rysunkom,
3) zanotować spostrzeżenia dotyczące rysunków,
4) porównać spostrzeżenia z charakterystykami wyrobów metalowych znajdujących się

w materiale nauczania,

5) nazwać prezentowane wyroby metalowe na podstawie analizy informacji zawartych

w materiale nauczania i wniosków wynikających z analizy rysunków,

6) wyniki pracy poddać ocenie nauczyciela,
7) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

rysunki badanych wyrobów metalowych,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

poradnik ucznia,

−

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Rodzaje, budowa oraz właściwości sprężyn i formatek

sprężynowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie oględzin różnego typu sprężyn określ jakich metod użyto do

zabezpieczenia ich przed korozją.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Ćwiczenie powinno być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) dokonać oględzin prezentowanych sprężyn,
3) zanotować cechy charakterystyczne powłok ochronnych,
4) dokonać porównania wyników obserwacji z wiadomościami,
5) określić metody zabezpieczenia przed korozją zastosowane w prezentowanych sprężynach,
6) poddać wyniki pracy ocenie nauczyciela,
7) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

sprężyny tapicerskie różnego typu,

–

notatnik,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Na podstawie prób i oględzin formatek sprężynowych typu szlarafia i bonnell dokonaj

ich oceny funkcjonalności, wskaż ich wady i zalety.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Ćwiczenie
powinno być wykonane w pracowni tapicerskiej warsztatów szkolnych lub pracowni
technologii tapicerstwa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) dokonać oględzin prezentowanych formatek,
3) zanotować wszelkie uwagi i spostrzeżenia dotyczące ich budowy i działania,
4) wyznaczyć różnice w budowie i działaniu formatek,
5) zwrócić uwagę na ich ciężar, funkcjonalność i materiałochłonność,
6) przeanalizować wpływ wszystkich czynników na funkcjonowanie formatek,
7) porównać wszelkie uwagi i spostrzeżenia,
8) dokonać oceny formatek na podstawie zebranych informacji,
9) uzasadnić swoją ocenę konkretnymi wnioskami,
10) poddać wyniki pracy ocenie nauczyciela,
11) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

formatka typu szlarafia i bonnell (lub ich fragmenty),

–

notatnik,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Przygotuj ręcznie z tkaniny woreczki na obszycie zespołu sprężyn cylindrycznych do

zestawienia formatki woreczkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Ćwiczenie
powinno być wykonane w pracowni tapicerskiej warsztatów szkolnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) dobrać narzędzia niezbędne do wykonania ćwiczenia,
4) sprawdzić stan i funkcjonowanie narzędzi,
5) dokonać pomiaru wysokości i obwodu sprężyn,
6) obliczyć na podstawie pomiarów:

–

szerokość pasa materiału,

–

długość pasa materiału,

–

do ustalonej długości pasa dodać 1–2 cm materiału na zszycie,

7) obliczyć ilość materiału niezbędną do wykonania ćwiczenia:

–

na każdy przewidziany rząd formatek dwa pasy materiału,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

–

na każdą sprężynę dwa krążki materiału o średnicy równej średnicy sprężyny plus
naddatek na zszycie,

8) wyciąć odpowiednią ilość pasów i krążków,
9) złożyć obydwa pasy razem i zszyć je w miejscach odległych od siebie o połowę długości

obwodu sprężyny,

10) przyszyć krążki materiału do jednego końca przeszytych pasów,
11) posprzątać stanowisko pracy i uporządkować narzędzia,
12) poddać wykonaną pracę ocenie nauczyciela,
13) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

materiał – tkanina,

–

sprężyna formatowa,

–

miarka krawiecka,

–

suwmiarka,

–

cyrkiel,

–

kątownik,

–

igły tapicerskie,

–

mocne nici lub szpagat,

–

nożyce krawieckie,

–

kreda krawiecka do trasowania tkanin,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

notatnik,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Okucia, mechanizmy, podzespoły i łączniki stosowane

w tapicerstwie

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj łączenia elementów konstrukcji skrzyniowej za pomocą wkrętu o nazwie

handlowej „confirmat”.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Ćwiczenie
powinno być wykonane w pracowni warsztatów szkolnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zapoznać się z instrukcją bhp podczas wiercenia w drewnie,
5) zapoznać się z instrukcją obsługi wiertarki,
6) sprawdzić stan techniczny wiertarki: stan przewodu zasilającego, sprawność

wyłączników, stan osłon części ruchomych,

7) dokonać próbnego uruchomienia wiertarki,
8) dokonać pomiarów wkrętu: średnicy rdzenia i długości wkrętu,
9) dobrać wiertło o średnicy równej średnicy rdzenia wkrętu,
10) wytrasować w elementach miejsca wiercenia otworów,
11) umieścić element obrabiany w uchwycie,
12) ustawić parametry pracy wiertarki: głębokość otworu za pomocą ogranicznika i obroty

wrzeciona,

13) wywiercić otwór o głębokości nieco większej niż długość wkrętu w elemencie do

którego będzie dokręcany inny element,

14) dobrać wiertło o średnicy nieco większej niż trzpień wkrętu,
15) wywiercić otwór w elemencie dokręcanym,
16) wyłączyć urządzenia mechaniczne,
17) wkręcić śrubę zespalając oba elementy,
18) posprzątać stanowisko pracy i uporządkować narzędzia,
19) zgłosić nauczycielowi gotowość do prezentacji i oceny wykonanej pracy,
20) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie do ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

elementy łączone,

–

wkręt typu „confirmat”,

–

wiertarka elektryczna lub wiertarka ręczna,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

–

wiertła do drewna o różnej średnicy,

–

wkrętak płaski lub krzyżowy,

–

narzędzia pomiarowe: miarka stolarska składana, kątownik,suwmiarka,

–

ołówek stolarski,

–

instrukcja obsługi wiertarki,

–

zeszyt do ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Dobierz łączniki i za ich pomocą przymocuj do ramiaka ramy sprężynę falistą

zakończoną uchwytem metalowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Ćwiczenie
powinno być wykonane w pracowni warsztatów szkolnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronna,
3) dobrać łącznik odpowiedni do mocowania uchwytów sprężyn falistych,
4) dobrać narzędzia do wykonania operacji,
5) umieścić wkładkę między sprężyną a uchwytem,
6) przymocować sprężynę do ramiaka ramy,
7) posprzątać stanowisko pracy i uporządkować narzędzia,
8) zgłosić nauczycielowi gotowość do prezentacji i oceny wykonanej pracy,
9) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

sprężyna falista,

–

uchwyt metalowy mocujący,

–

różnego typu łączniki,

–

różnego typu wkrętaki ręczne,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Ćwiczenie 3

Dokonaj montażu podnośnika meblowego przy użyciu wkrętów i szablonu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Ćwiczenie powinno
być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy odpowiedniego fragmentu materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) dobrać łączniki odpowiednie do wykonania ćwiczenia,
4) dobrać narzędzia niezbędne do wykonania ćwiczenia,
5) zapoznać się z instrukcją obsługi wiertarki ręcznej,
6) sprawdzić stan techniczny wiertarki a szczególnie przewodu zasilającego,
7) wyznaczyć, za pomocą szablonu, miejsca na wkręty mocujące podnośnik do skrzyni,
8) wyznaczyć, za pomocą szablonu, miejsca na wkręty mocujące do ramy blachy

zaczepowe,

9) dobrać wiertła do wywiercenia otworów pod wkręty,
10) wywiercić otwory i wyłączyć wiertarkę,
11) za pomocą wkrętów przymocować podnośnik i blachy zaczepowe,
12) posprzątać stanowisko pracy i uporządkować narzędzia,
13) zgłosić nauczycielowi gotowość do prezentacji i oceny wykonanej pracy,
14) zanotować uwagi i wnioski w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

wiertarka elektryczna,

–

wiertła do drewna,

–

instrukcja obsługi wiertarki,

–

wkrętaki ręczne różnego typu,

–

wkręty do drewna różnego typu,

–

ołówek stolarski,

–

miarka stolarska,

–

kątownik,

–

notatnik,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

poradnik ucznia,

–

literatura prezentowana w rozdziale 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Zastosowanie wyrobów
metalowych w tapicerstwie”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 5, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, są z poziomu podstawowego,

–

zadania 4, 6, 7, 8, 11, 13, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 zadań z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. b, 5. d, 6. c, 7. a, 8. b, 9. b, 10. c, 11. d,
12. b, 13. a, 14. c, 15. a, 16. b, 17. c, 18. a, 19. b, 20. d.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojęcie metali

B

P

c

2

Zdefiniować pojęcie stopu metali

B

P

a

3

Określić właściwości techniczne metali
i stopów

B

P

d

4

Scharakteryzować proces produkcji stali

C

PP

b

5

Określić właściwości metali kolorowych
i ich stopów

B

P

d

6

Scharakteryzować

proces

produkcji

wyrobów metalowych

C

PP

c

7

Scharakteryzować zastosowanie wyrobów
hutniczych i metalowych w tapicerstwie

C

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

8

Określić metody zabezpieczania metali
przed korozją

C

PP

b

9

Rozpoznać rodzaj sprężyny

B

P

b

10

Określić parametry sprężyn falistych

B

P

c

11

Określić właściwości sprężyn

C

PP

d

12

Scharakteryzować siatki tapicerskie

B

P

b

13

Określić

właściwości

formatek

sprężynowych

produkowanych

przemysłowo

C

PP

a

14

Określić budowę formatek sprężynowych

B

P

c

15

Scharakteryzować i rozróżnić właściwości
formatek sprężynowych

B

P

a

16

Rozpoznać rodzaj formatki sprężynowej

A

P

b

17

Rozpoznać rodzaje okuć tapicerskich

A

P

c

18

Określić

zastosowanie

łączników

stosowane

w produkcji

wyrobów

tapicerowanych

B

P

a

19

Określić

zastosowanie

mechanizmów

stosowanych w tapicerstwie

B

P

b

20

Scharakteryzować rodzaje okuć

B

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę rozwiązywania testów z zadaniami wielokrotnego

wyboru.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi w karcie odpowiedzi.
6. Zapewnij uczniom warunki do samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas

przeznaczony na rozwiązanie testu.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania testu (rozładuj

niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed końcem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X.

6. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie

ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
zadania: 4, 6, 7, 8, 11, 13 gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Metale są

a) minerałami.
b) związkami chemicznymi.
c) pierwiastkami.
d) kopalinami.

2. Stopy metali uzyskuje się w trakcie

a) łączenia się składników w stanie ciekłym.
b) reakcji chemicznej.
c) skuwania składników.
d) reakcji elektrolizy.

3. Kowalność metali i stopów jest ich właściwością

a) chemiczną.
b) fizyczną.
c) mechaniczną.
d) technologiczną.

4. Surowcem wyjściowym do produkcji stali jest

a) surówka szara.
b) surówka biała.
c) żeliwo.
d) żelazo.

5. Cechą metali kolorowych i ich stopów szczególnie cenioną w meblarstwie jest

a) sprężystość.
b) twardość.
c) wytrzymałość.
d) odporność na korozję.

6. Wyroby hutnicze ze stali metali nieżelaznych i ich stopów rzadko produkuje się poprzez

a) walcowanie na zimno.
b) walcowanie na gorąco.
c) odlewanie.
d) ciągnienie.

7. Profilowanymi wyrobami hutniczymi rzadko stosowanymi w tapicerstwie są

a) dwuteowniki.
b) teowniki.
c) kątowniki.
d) pręty.

8. Powszechnie do ochrony metali przed korozją służy

a) brąz.
b) nikiel.
c) złoto.
d) dural.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9. Przedstawiona na rysunku sprężyna to sprężyna

a) jednostożkowa.
b) spiralna spłaszczona.
c) walcowa formatowa.
d) napinająca.

10. Maksymalna średnica drutu używanego do produkcji sprężyn falistych wynosi

a) 2 mm.
b) 3,5 mm.
c) 4,5 mm.
d) 3 mm.

11. W podnośnikach poduch tapczanów stosuje się sprężyny

a) jednostożkowe.
b) spiralne spłaszczone.
c) dwustożkowe.
d) napinające.

12. Elementem napinającym w siatkach typu flex są

a) haczyki z drutu stalowego.
b) małe sprężyny cylindryczne.
c) sprężyny spiralne spłaszczone.
d) sprężyny faliste.

13. Spośród formatek sprężynowych najnowocześniejszą jest

a) formatka typu bonnell.
b) formatka koszyczkowa.
c) formatka typu szlarafia.
d) formatka woreczkowa.

14. Najbardziej pracochłonne jest wykonanie formatek typu

a) szlarafia.
b) koszyczkowe.
c) woreczkowe.
d) bonnell.

15. Formatki typu szlarafia w stosunku do formatek bonnell charakteryzują się mniejszą

a) sprężystością i trwałością.
b) twardością.
c) pracochłonnością wykonania.
d) masą i gabarytami.

16. Rysunek przedstawia formatkę

a) typu bonnell.
b) koszyczkową.
c) woreczkową.
d) typu szlarafia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

17. Rysunek prezentuje

a) ślizgacz meblowy.
b) łączniki meblowy.
c) metalowy wspornik do ram.
d) podnośnik.

18. Śruba z nakrętką walcową prezentowana na rysunku służy do

a) służy do łączenia elementów pod kątem prostym.
b) służy do łączenie elementów ułożonych równolegle.
c) służy do łączenia elementów metalowych z elementami drewnianymi.
d) ma uniwersalne zastosowanie.

19. Element przedstawiony na rysunku służy do

a) łączenia poduch i skrzyń w tapczanach jednoosobowych.
b) łączenia poduch trzyczęściowych.
c) podnoszenia poduch w wersalkach.
d) łączenia poduch i skrzyń w tapczanach dwuosobowych.

20. Odboje należą do okuć

a) uchwytowych.
b) wzmacniających.
c) łączących.
d) ustalających i ochronnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ………………………………………………………

Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

TEST 2

Test

praktyczny

typu

„próba

pracy”

do

jednostki

modułowej

„Zastosowanie wyrobów metalowych w tapicerstwie”

Treść zadania

Wykonaj ręcznie z materiału woreczki na obszycie zespołu sześciu sprężyn

cylindrycznych mających stanowić element formatki woreczkowej.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zalecane jest przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”. Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom umiejętności w zakresie
wiedzy teoretycznej i sprawności praktycznego wykonywania czynności.

Uczniowie powinni wykonywać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość

samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
wykonanych ćwiczeń praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie

zadania zgodnie z obowiązującymi zasadami i w określonym czasie. Należy zapewnić
uczniowi warunki do samodzielnego zaplanowania poszczególnych etapów wykonania
zadania:

−

zorganizowania stanowiska pracy,

−

doboru odpowiednich narzędzi,

−

obliczenia zapotrzebowania materiałowego,

−

wykrojenia odpowiednich kawałków materiału,

−

wykazania się umiejętnością szycia ręcznego,

−

przeprowadzenia analizy uzyskanych wyników pracy.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

–

stanowisko pracy do wykonania zadania,

–

materiał do obróbki,

–

sprężynę formatkową cylindryczną jako wzorzec,

–

nożyce krawieckie,

–

przyrządy pomiarowe: cyrkiel, kątownik, miara krawiecka,

–

igły tapicerskie do szycia ręcznego,

–

mocne nici lub szpagat,

–

kredę krawiecką,

–

instrukcję wykonania zadania,

–

regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przed rozpoczęciem wykonywania zadania nauczyciel powinien:

−

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska pracy w warsztatach szkolnych lub
zakładzie produkcyjnym,

−

przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

sprawdzić ubiór ochronny,

−

przypomnieć uczniom kolejność i zakres wykonywania zadania,

−

zatwierdzić ustalony przez uczniów plan i kolejność działań,

−

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

−

na bieżąco kontrolować pracę uczniów,

−

dokonać oceny wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

–

dobrać i założyć odzież ochronną,

–

zapoznać się z instrukcją bezpiecznej pracy,

–

zapisać plan działania na przykład: przygotować narzędzia, sprawdzić stan narzędzi,
dokonać pomiarów sprężyn, wytrasować materiał itp..
Plan przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi:

−

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

−

dobrać metodę wykonania woreczków formatkowych,

−

dobrać materiały niezbędne do wykonania ćwiczenia np. materiał, nici, igły itp.,

−

wybrać narzędzia niezbędne do wykonania ćwiczenia,

−

sprawdzić stan techniczny i funkcjonowanie narzędzi,

−

dokonać pomiaru wysokości, średnicy i obwodu sprężyny wzorcowej,

−

na podstawie pomiarów obliczyć szerokość i długość pasa materiału z naddatkiem
1–2 cm na zszycie,

−

wytrasować i wyciąć dwa pasy materiału o wyliczonych wymiarach,

−

wytrasować krążek materiału o średnicy równej średnicy sprężyny plus naddatek na
zszycie,

−

składając obydwa pasy razem zszyć je w miejscach odległych od siebie o połowę
długości obwodu sprężyny,

−

do jednego końca przeszytych pasów przyszyć krążki materiału,

−

sprawdzić efekt pracy,

−

sprawdzić stan narzędzi i odłożyć je na miejsce,

−

posprzątać stanowisko pracy.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp. Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty do

uzyskania

Punkty

przyznane

1. Dobranie odzieży ochronnej

5

2. Zaplanowanie kolejnych czynności

15

3.

Przygotowanie stanowiska pracy:

−

wskazanie narzędzi potrzebnych do wykonania
zadania,

−

sprawdzenie stanu technicznego i funkcjonowania
narzędzi

10

4.

Wykonanie ćwiczenia:

−

dobranie metody wykonania woreczków,

−

dobranie materiałów do wykonania ćwiczenia,

−

pomiar średnicy, wysokości i obwodu sprężyny,

−

obliczenie wymiarów pasów materiału,

−

obliczenie średnicy krążków materiału,

−

wytrasowanie i wykrojenie pasów i krążków
materiału,

−

zszycie pasów w miejscach odległych od siebie
o połowę długości obwodu sprężyny,

−

przyszycie do jednego końca przeszytych pasów
krążków materiałów

50

5. Uporządkowanie stanowiska pracy

5

6. Zaprezentowanie i omówienie wykonanego zadania

15

Razem:

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Normy wymagań na poszczególne oceny

Ocena

Liczba uzyskanych

punktów

dopuszczający

49–60

dostateczny

61–73

dobry

74–88

bardzo dobry

89–100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

7. LITERATURA

1. Bacia K., Witkowski B.: Technologia tapicerstwa. WSiP, Warszawa 1986
2. Bacia K.: Materiałoznawstwo tapicerskie. WSiP, Warszawa 1988
3. Dzięgielewski S.: Meble tapicerowane. Produkcja przemysłowa. WSiP, Warszawa 1996
4. Dzięgielewski S.: Meble tapicerowane. Produkcja rzemieślnicza i naprawy. WSiP,

Warszawa 1997

5. Jurczyk J.: Materiałoznawstwo tapicerskie. WSiP, Warszawa 1990
6. Jurczyk J.: Technologia tapicerstwa. WSiP, Wydawnictwo Akcydensowe, Warszawa 1983
7. Martyniak Z.: Metody organizowania procesów pracy. PWE, Warszawa 1996
8. Morawski E.: Tapicerstwo samochodowe. WKiŁ, Warszawa 1980
9. Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa 1988
10. Zestawy norm
11. http://www.pkn.pl/
12. http://enormy.pl/

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Goźlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego. ITeE,

Radom 1997

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK,FW, Warszawa 1996
4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
5. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITE – WSI, Radom 1995