Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
NARODZINY
1364
Udzielona zgoda przez papieża dla Kazimierza Wielkiego, aby ten stworzył Uniwersytet.
12.05.1364
Założenie Uniwersytetu Jagiellooskiego w Krakowie.
1370
Śmierd Kazimierza Wielkiego
1399
Śmierd Królowej Jadwigi
1400
Odnowienie Uniwersytetu Jagiellooskiego
1400
4 wydziały: 1. Teologiczny, 2. Medycyny, 3. Prawa, 4. Sztuki wyzwolone
1400
Wybudowanie Collegium Maius – pierwsze kolegium profesorów
ZŁOTY WIEK
XV wiek
Rozwój Nauk Przyrodnicznych
1406
Pierwsze katedry matematyki i astronomii w Europie (tu: w Krakowie)
1449
Przejęcie przez Uniwersytetu Collegium Minus (ul. Gołębia 11)
1491
Na wydziale Sztuk wyzwolonych zaczął studia Mikołaj Kopernik
1495
Mikołaj Kopernik skooczył studia Sztuk wyzwolonych
OD ZMIERZCHU ŚWIETNOŚCI DO REFORMY KOŁŁĄTAJA
XVI wiek
Kryzys Akademii Krakowskiej
XVIII wiek
Szkoła Główna Koronna
PONOWNIE ZŁOTE LATA
1817
Nazwa: Uniwersytet Jagiellooski = drugi złoty wiek UJ-u
1883
Skroplenie pierwiastka tlenu i azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego
1887
Powstanie Collegium Novum – siedzimy rektora i dziekanów.
1897
Pojawienie się studentek na UJ
1913
Liczba katedr: 94, Liczba studentów: ponad 3000
WIEK DWUDZIESTY – WIEK TRUDNY
6.11.39
Sonderaktion Krakau
1948
Okres stalinowski – okresem najgorszym w czasach powojennych.
1956
Wracają złote czasy
1964
600-lecie
UNIWERSYTET WSPÓŁCZESNY
1993
Do Alma Mater wraca Collegium Medicum
1999
Oddano pierwszy budynek III Kampusu
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
2005
BiNoZ
NARODZINY
Studium Generale –
była oficjalna nazwa Uniwersytetu Jagiellooskiego. Ówczesny UJ składał się z trzech wydziałów: 1.
Sztuki wyzwolone = filozofia, 2. Prawo, 3. Medycyna. Na utworzenia 4 wydziału tj. Teologii, papież Urban V nie udzielił
zgody.
Wzór boloński i padewski Uniwersytetu –
studenci mieli prawo do wyboru rektora ze swojego grona.
Siedziba UJ mieściła się prawdopodobnie w zamku na Wawelu. Po śmierci Kazimiera w 1370 roku UJ przestał
wykazywad działalnośd, bo następca tronu Ludwik Węgierski był głupi.
Odrodzenie –
dopiero Jadwiga Andegaweoska wzięła sprawy w swoje ręce. I tak też na dworze papieskim załatwiła UJ-
towi nie tylko „aktywację”, ale też nową katedrę, a mianowicie katedrę teologii. W 1399 zmarła Jadwiga, a rok później,
bo w 1400 nastał rozkwit odrodzenia tj. Królowa Jadwiga zapisała Uniwersytetowi swój osobisty majątek w postaci
klejnotów i innych.
Studia zaczynało się na najniższym wydziale tj. sztuk wyzwolonych. Po skooczeniu tego fakultetu można było iśd dalej.
Najważniejszym oczywiście był wydział Teologiczny.
ZŁOTY WIEK
Pierwszy rektor –
Stanisław ze Skarbimierza
W drugiej połowie XV wieku kwitły dwie katedry: 1. Matematyki i 2. Astronomii.
W tych czasach 44% studentów, byli to studenci zagraniczni.
Alma Mater krakowska stała się też ważnym centrum nauk geograficznych. Spośród wielu osób zajmujących się
geografią na szczególne wyróżnienie zasługuje wspomniany
Maciej Miechowita
, znakomity także jako lekarz i historyk. Jego słynny Tractatus de duabus Sarmatiis (1517), pierwszy
systematyczny opis ziem między Wisłą, Donem a Morzem Kaspijskim, przełożono na wiele języków. Na początku XVI
wieku nowością w skali europejskiej staje się wprowadzenie nauki języka greckiego, a nieco później i hebrajskiego.
OD ZMIERZCHU ŚWIETNOŚCI DO REFORMY KOŁŁĄTAJA
W pierwszej połowie
XVI wieku
Akademia Krakowska odrzuca reformację. Nieliczni uczeni opowiadający się za
reformacją odchodzą z Akademii. UJ przeżywa kryzys, ponieważ nie tylko profesorowie odchodzą, ale też i sami studenci
– wybierają oni uczelnia zagraniczne.
Z tego też powodu zostają zamknięte bursy żaków węgierskich i niemieckich.
Wiek XVIII -
znaczy się dalszym pogłębieniem kryzysu uczelni. Powoli pojawiają się jednak pierwsze korzystne zmiany.
Rozpoczyna się systematyczne nauczanie języków niemieckiego i francuskiego, wprowadza się wykłady na temat prawa
polskiego, geografii i inżynierii wojskowej. W roku 1748 powstaje katedra prawa natury. Niepowodzeniem, niestety,
kooczą się starania o sprowadzenie do Krakowa wykładowców z zagranicy.
Dopiero za sprawą Komisji Edukacji
Narodowej a szczególnie
Hugona Kołłątaja
, w tym czasie wizytatora z ramienia Komisji, a później rektora, doszło do
gruntownej
reformy uniwersytetu -
oficjalnie Szkoły Głównej Koronnej. Stworzona została nowa struktura
organizacyjna; powstały: obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny, kliniki, pierwsze laboratoria; język polski
ostatecznie zapanował jako wykładowy; profesorami zostali uczeni wykształceni za granicą w duchu filozofii
Oświecenia, w tym też duchu prowadzone były wykłady
.
PONOWNIE ZŁOTE LATA
XIX -
przywrócono język polski, jako język wykładający.
W okresie tym wielu naukowców UJ wykazywali czynny udział w życiu nauki. M.in. fizyk i chemik doprowadzili do
pierwszego skroplenia azotu i tlenu z powietrza, inni zaś np. ujawnili funkcję adrenaliny, badali chlorofil itp.
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
WIEK DWUDZIESTY – WIEK TRUDNY
W okresie II RP UJ bardzo się rozbudował. Przybyły nowe kliniki wydziału lekarskiego, oddano do użytku Bibliotekę
Jagiellooską. Utworzone Studium Pedagogiczne i Studium Słowiaoskie oraz Studium Wychowania Fizycznego.
Wielkie zróżnicowanie polityczne, kryzys ekonomiczny – prowadził do wielu sporów na UJ.
Z przyczyn ekonomicznych zamknięto 5 katedr.
Dramatyczne były losy Uniwersytetu Jagiellooskiego podczas okupacji hitlerowskiej.
6 listopada 1939
roku
Niemcy
"zaprosili" na wykład Obersturmbannführera Müllera profesorów i asystentów uniwersytetu. Wykład okazał się
pułapką. Gestapo aresztowało i zesłało do obozu koncentracyjnego 144 profesorów i asystentów oraz kilku studentów
uniwersytetu, nie licząc zaaresztowanych przy okazji 21 profesorów Akademii Górniczej i kilku innych osób. Łącznie
uwięziono 183 osoby.
Uniwersytet został zamknięty, jego wyposażenie zdemontowano, zniszczono, rozgrabiono lub
wywieziono do Niemiec. Również wśród zamordowanych przez Sowietów w Katyniu i Charkowie polskich jeoców
wojennych znajdowalo się 14 oficerów rezerwy - profesorów i wychowanków Uniwersytetu Jagiellooskiego.
Społecznośd uniwersytecka jednak nie poddaje się. Wkrótce uniwersytet zacznie działad w podziemiu. Do kooca wojny
w tajnym nauczaniu weźmie udział około 800 studentów.
Okres stalinowski –
UJ traci wydziały: lekarski, farmacji, leśny, rolniczy, Studium Wychowani Fizycznego, teologiczny i
Studium Spółdzielcze. Z jednostek tych tworzą się samodzielne szkoły wyższe. Zlikwidowano też drukarnię jagiellooską.
Tymi krokami dążono do pozbawienia uczelni autonomii uniwersyteckiej.
600 lecie -
Dzięki rocznicy powiększa się istotnie stan jego posiadania. Wybudowano z tej okazji nowe budynki dla
instytutów fizyki, z czasowym - jak zakładano - wydzieleniem części pomieszczeo dla matematyki; dla instytutów biologii
i zoologii, geologii, nowożytnych filologii; rozbudowano Bibliotekę Jagiellooską i Ogród Botaniczny, powstało nowe
Studium Wychowania Fizycznego, nowe Obserwatorium Astronomiczne, nie licząc pomniejszych inwestycji.
UNIWERSYTET WSPÓŁCZESNY
Na Uniwersytecie studiuje się zgodnie z zasadami Procesu Bolooskiego (podział studiów na stopnie, punkty ECTS…)