Dyski SSD

Warto wiedzieć

•

przestrzeń oferowana przez najmniej

pojemne SSD może nie wystarczyć do
zainstalowania i normalnej pracy z
Windows 7

•

dyski SSD są szybkie, trwałe i nie

hałasują podczas pracy

•

instalując szybki dysk SSD,
przyspieszymy uruchamianie systemu
operacyjnego i programów

Geneza SSD

Skrót SSD pochodzi od Solid State Disk

(albo Drive), co po polsku można

przetłumaczyć jako dysk (lub napęd) stały.

Chodzi tutaj o napędy, które podobnie jak

pendrive'y zbudowane są z pamięci typu

flash. Zarówno pamięci USB, jak i dyski

SSD nie mają ruchomych podzespołów

mechanicznych. W przeciwieństwie do

twardych dysków i napędów DVD, dyski

SSD nie zawierają żadnych części

ruchomych.

Przewaga SSD nad HDD

• Pracuje bezszelestnie

•

Zużywa znacznie mniej energii

• Komputer z SSD przy operacjach

dyskowych jest 50 – 100 razy szybszy

niż komputer z HDD – system

operacyjny i programy uruchamiają

się natychmiast

SD opracowano początkowo dla komputerów, w

których tradycyjne dyski okazywały się zbyt

powolne lub zbyt wrażliwe, na przykład dla
superwydajnych serwerów i dla armii. Pierwsze

dyski SSD składały się ze zwykłych modułów

pamięci, takich jakie służą każdemu komputerowi

jako pamięć operacyjna. Bateria buforowa dbała o

to, aby zawartość dysku pozostała zachowana

również po wyłączeniu komputera.

Współczesne napędy SSD składają się natomiast

prawie wyłącznie z pamięci typu flash. Ten rodzaj

pamięci umożliwia przechowywanie zapisanych w

niej danych bez konieczności dostarczenia

zasilania. Jest to pamięć nieulotna, co odróżnia ją

od pamięci RAM w naszych pecetach.

Chip pamięci

Zastosowanie SSD

W tej chwili dyski SSD najczęściej

stosowane są w dwóch rodzajach urządzeń:

•

Komputerach przenośnych: napędy SSD są

już stosowane w niektórych notebookach i w

małych, ale bardzo szybkich,

subnotebookach. Tańsze modele mają z

reguły małe napędy SSD o pojemności 4 lub

8 GB, większe dyski trafiają tylko do bardzo

drogich netbooków.

•

Serwerach: napędy SSD stosowane są

przede wszystkim w tych urządzeniach,

które muszą przetwarzać tysiące zapytań

równocześnie, na przykład w serwerach z

dużymi bazami danych.

Porównanie wielkości SSD z

dyskami i kartami pamięci

SSD są używane przede wszystkim w

mniejszych obudowach. Większość z
nich trafia do notebooków w formie

napędów 2,5-calowych. Istnieją jednak

również mniejsze modele SSD, na

przykład dyski 1,8 cala, które

wielkością przypominają karty
kredytowe.

Zalety technologii SSD

Dyski SSD w stosunku do tradycyjnych

napędów oferują cały szereg korzyści:

•

Szybszy dostęp do danych: na modułach

pamięci dysku SSD można zapisywać i

odczytywać dane prawie bez opóźnień.

Dostęp następuje w dziesiątych częściach

milisekundy. W tradycyjnym dysku układ

mechaniczny musi najpierw ustawić głowicę

odczytująco-zapisującą nad miejscem, w

którym trzeba odczytać lub zapisać dane.

Standardowym twardym dyskom zajmuje to

od 8 do 15 milisekund, są więc pod

względem szybkości dostępu mniej więcej

sto razy wolniejsze od SSD.

•

Szybszy transfer: nowoczesne dyski SSD osiągają

znacznie większe szybkości transferu niż twarde

dyski. Współczesne profesjonalne modele

stosowane w serwerach mogą przesyłać nawet 1

GB danych na sekundę, dyski przewidziane do

montażu w notebookach również są bardzo

szybkie. Transfer danych przespiesza także

elektronika sterująca, która wykorzystuje wszystkie

moduły pamięci (najczęściej jest ich osiem lub

dziesięć) równocześnie. Twarde dyski pracują

zawsze z jedną głowicą zapisująco-odczytującą, a

tempo zależy dodatkowo od liczby obrotów i

średnicy tarczy magnetycznej: im wyższa liczba

obrotów i im większa średnica, tym szybszy jest
dysk. Dlatego 2,5-

calowe dyski notebooków są

odczuwalnie wolniejsze niż 3,5-calowe dyski

pecetów. Szybki dysk SSD można zbudować w

formacie 1,8 cala, a szybkość na tym nie ucierpi.

Etapy odczytu danych z napędów SSD i dysków HDD

SSD na zewnątrz:

•

Niektórzy producenci oferują również

zewnętrzne napędy SSD. Niewątpliwą

zaletą tych urządzeń jest odporność

na wstrząsy

•

Mniejsza wrażliwość na uderzenia:
dysk SSD nic sobie nie robi z szybkich

poruszeń i lekkich uderzeń. Wstrząsy

głowicy zapisująco-odczytującej w
tradycyjnych dyskach magnetycznych

mogą spowodować przerwanie
transmisji, a w skrajnym przypadku

głowice mogą wręcz uszkodzić tarcze
magnetyczne. Po takim zderzeniu

dane zapisane w miejscu kolizji są
bezpowrotnie stracone.

•

Niższe zużycie prądu: moduły pamięci

SSD zużywają na ogół nieco mniej

prądu od silników elektrycznych

napędzających głowice zapisująco-

odczytujące. SSD zadowalają się

dzięki temu mniejszą mocą, co z kolei

przekłada się na minimalnie dłuższy
czas pracy notebooka na
akumulatorze.

•

Niższy hałas eksploatacyjny:

wszystkie dyski SSD pracują

bezgłośnie, podczas gdy w dyskach

twardych przeszkadzają hałasy

wywołane ruchami głowicy zapisująco-

odczytujacej. Oprócz głowicy hałasuje

również silnik elektryczny wprawiający
w ruch talerze magnetyczne.

•

Do notebooków i netbooków dostępne

są specjalne karty z pamięcią SSD (od

około 500 złotych). Są one podłączane

do wewnętrznych portów MiniPCIe w
notebooku.

Wady technologii SSD

•

Wadą dysków SSD jest ich cena.

Przynajmniej w najbliższym czasie, będzie

to podstawowy argument, przeciw
upowszechnieniu tej technologii.

•

Dyski SSD są znacznie droższe w

porównaniu z napędami magnetycznymi. Za

najmniejsze, mieszczące 30 czy 40 GB

napędy SSD zapłacimy niewiele ponad 300

złotych, ale już za dysk SSD o pojemności

128 GB musimy wydać ponad 700 złotych.

Wchodzące na rynek modele, oferujące 500

GB pojemności, sprzedawane są w

astronomicznej cenie 6000 złotych.

•

Jeśli więc potrzebujemy dużo miejsca, to

kupując zwykły dysk, za te same pieniądze

dostaniemy go znacznie więcej. Dysk do

notebooka o pojemności 500 GB można

kupić już za mniej niż 300 złotych. Do

komputera stacjonarnego, za tą samą sumę

dostaniemy dysk o pojemności ponad 1 TB.

Poza ceną, praktycznie w każdym zakresie

dyski SSD mają przewagę nad nośnikami

magnetycznymi. Górują nad nimi

prędkością, trwałością i zdolnością adaptacji

do warunków pracy. Dysk SSD nie ma

elementów ruchomych, może pracować w

trudniejszych warunkach i jest bardziej

odporny na tempetatury niż nośnik

magnetyczny.

SSD w porównaniu z twardymi

dyskami i kartami pamięci

•

Tak samo jak karty pamięci również

dyski SSD składają się z modułów
flash -

to wyjaśnia ich wysokie ceny. I

tak na przykład 1 GB pamięci na

karcie SD kosztuje na ogół od 10 do

22 złotych.

Budowa dysków SSD

•

Budowa pamięci: każdy moduł SSD składa się z

milionów komórek pamięci, a każda komórka to

układ elektryczny. W praktyce komórki pamięci

realizowane są za pomocą cyfrowych funkcji NAND

i NOR. W nowoczesnych dyskach na ogół używa

się układów elektronicznych z komórkami NAND.

•

Rodzaj pamięci: komórka pamięci może zapisywać jedną

lub kilka informacji. Komórki zapisujące tylko 1 bit

określane są nazwą Single Level Cell (SLC). Ich

zawartość można odczytywać dowolną liczbę razy i

wytrzymują do 100 000 zapisów. Te komórki wyróżniają

się dużą szybkością. W większości modułów pamięci

stosuje się jednak komórki w technologii zwanej Multi-

Level-

Cell (MLC). Jej zaletą jest możliwość zapisywania

dwóch bitów informacji na komórkę. Oczywistą zaletą

wobec technologii SLC jest więc podwojenie pojemności

przy zachowaniu tej samej wielkości urządzenia. Oprócz

tego moduły pamięci tego typu są nieco tańsze i dlatego

używa się ich w większości SSD. Pamięci MLC mają też

jednak wady -

są z reguły wolniejsze od komórek SLC i

można je zapisać najwyżej do 10 000 razy (liczba

operacji odczytu nie jest ograniczona). Tę pozorną

ułomność rekompensują jednak układy elektroniczne

sterujące dyskami SSD.

Typy dysków SSD

•

Napędy wewnętrzne: SSD są dostępne przede

wszystkim jako dyski o wielkości 1,8 lub 2,5 cala

(patrz porównanie wielkości na stronie 28). Dyski

SSD mają na ogół złącze SATA i bez problemów

można je montować we współczesnych notebookach

i pecetach. Niektóre modele wyposażone są również

w złącze USB, dzięki niemu mogą pełnić funkcję

dysku przenośnego. Oprócz dysków

przystosowanych do notebooków niektórzy

producenci w swej ofercie mają także urządzenia o

wielkości 3,5 cala. Najbardziej pojemne modele

oferują użytkownikowi nawet 1 TB. Zazwyczaj

wewnątz takiego dysku znajdziemy odpowiednio

połączone cztery 2,5-calowe dyski o pojemności 250

GB każdy.

•

Napędy zewnętrzne: Dyski SSD niekiedy

mają dodatkowe złącza USB. Bardzo często

producenci dodają w komplecie z dyskiem

obudowę lub zestaw przewodów

umożliwiających podłączenie dysku do portu

USB. Dyski SSD doskonale sprawdzają się w

roli napędów przenośnych, niestety standard

USB 2.0 nie pozwala w pełni wykorzystać

potencjału szybkości. Taki dysk zaprezentuje

swoje możliwości dopiero po podłączeniu
przez eSATA lub USB 3.0.

• Minikarty: Specjalnie do zastosowania w

notebookach i netbookach opracowano karty SSD
w formacie MiniPCIe . Ten wariant SSD nie

imponuje pojemnością - największe tego typu

urządzenia mają pojemność 64 GB. Pamiętajmy

jednak, że nie wszystkie notebooki mają wolny

port MiniPCIe. Bardzo często fabrycznie
instalowana jest w nim karta sieci
bezprzewodowej.

Przyszłość dysków twardych to

SSD

Trwają już prace nad komórkami MLC-X3 i
MLC-X4, które w miejsce dotychczasowych

dwóch umożliwią zapis trzech, a nawet

czterech bitów. Pozwoli to na zwiększenie

pojemności układów przy zachowaniu ich
dotychczasowych rozmiarów. Skutkiem

zastosowania nowych komórek pamięci

będą niższe ceny SSD.

Źródła:

www.komputerswiat.pl

www.pcformat.pl

www.elektroda.pl